1 00:00:14,351 --> 00:00:16,539 Czy kiedyś unosiłeś się w ciepłym basenie, myśląc: 2 00:00:16,539 --> 00:00:18,089 Czy kiedyś unosiłeś się w ciepłym basenie, myśląc: 3 00:00:18,089 --> 00:00:20,247 "Fajnie byłoby być astronautą 4 00:00:20,247 --> 00:00:21,706 Można unosić się w przestrzeni kosmicznej, 5 00:00:21,706 --> 00:00:23,366 patrzeć z góry na Ziemię i w ogóle. Byłoby tak przyjemnie!". 6 00:00:23,366 --> 00:00:24,699 patrzeć z góry na Ziemię i w ogóle. Byłoby tak przyjemnie!". 7 00:00:24,699 --> 00:00:26,355 Problem w tym, że to wcale nie tak. 8 00:00:26,355 --> 00:00:27,674 Kiedy jesteś w przestrzeni kosmicznej, 9 00:00:27,674 --> 00:00:28,934 orbitujesz wokół Ziemi, jest to tzw. spadek swobodny. 10 00:00:28,934 --> 00:00:31,170 orbitujesz wokół Ziemi, jest to tzw. spadek swobodny. 11 00:00:31,170 --> 00:00:32,468 Naprawdę spadasz na Ziemię. 12 00:00:32,468 --> 00:00:33,890 Pomyśl o tym przez chwilę. 13 00:00:33,890 --> 00:00:35,488 To takie same uczucie, 14 00:00:35,488 --> 00:00:37,450 jak wjazd na szczyt kolejki górskiej: 15 00:00:37,450 --> 00:00:40,286 "Ooooooooch!". 16 00:00:40,286 --> 00:00:41,602 Tyle że uczucie trwa przez cały czas okrążania Ziemi, 17 00:00:41,602 --> 00:00:42,871 Tyle że uczucie trwa przez cały czas okrążania Ziemi, 18 00:00:42,871 --> 00:00:43,490 przez dwie, 19 00:00:43,490 --> 00:00:44,021 trzy, cztery 20 00:00:44,021 --> 00:00:44,619 trzy, cztery 21 00:00:44,619 --> 00:00:45,147 godziny, dni, ile tylko trzeba. 22 00:00:45,147 --> 00:00:45,610 godziny, dni, ile tylko trzeba. 23 00:00:45,610 --> 00:00:46,658 godziny, dni, ile tylko trzeba. 24 00:00:46,658 --> 00:00:48,371 Jak w ogóle działa orbitowanie? 25 00:00:48,371 --> 00:00:50,320 Weźmy przykład z Newtona. 26 00:00:50,320 --> 00:00:51,369 Miał taki pomysł, mały eksperyment myślowy. 27 00:00:51,369 --> 00:00:52,441 Miał taki pomysł, mały eksperyment myślowy. 28 00:00:52,441 --> 00:00:53,905 Postawmy działo na szczycie wzgórza. 29 00:00:53,905 --> 00:00:54,994 Postawmy działo na szczycie wzgórza. 30 00:00:54,994 --> 00:00:56,283 Jeśli wystrzelimy kulę, poleci kawałek dalej. 31 00:00:56,283 --> 00:00:57,980 Jeśli wystrzelimy kulę, poleci kawałek dalej. 32 00:00:57,980 --> 00:00:58,774 Jeśli wystrzelimy ją mocniej, poleci tak daleko, 33 00:00:58,774 --> 00:01:01,620 Jeśli wystrzelimy ją mocniej, poleci tak daleko, 34 00:01:01,620 --> 00:01:03,837 że wyląduje trochę za krzywizną Ziemi. 35 00:01:03,837 --> 00:01:04,620 Jeśli strzelimy bardzo, bardzo mocno, 36 00:01:04,620 --> 00:01:06,596 Jeśli strzelimy bardzo, bardzo mocno, 37 00:01:06,596 --> 00:01:08,916 kula poleci dookoła Ziemi, 38 00:01:08,916 --> 00:01:10,047 wróci do nas, bum! 39 00:01:10,047 --> 00:01:11,886 Uderzy nas w plecy czy coś. 40 00:01:11,886 --> 00:01:13,109 Oddalmy się i wejdźmy do małego satelity, 41 00:01:13,109 --> 00:01:14,632 Oddalmy się i wejdźmy do małego satelity, 42 00:01:14,632 --> 00:01:16,215 nad biegunem północnym. 43 00:01:16,215 --> 00:01:17,591 Ustalmy, że północ to góra. Spadając, uderzysz w Ziemię. 44 00:01:17,591 --> 00:01:19,465 Ustalmy, że północ to góra. Spadając, uderzysz w Ziemię. 45 00:01:19,465 --> 00:01:23,795 Ale równocześnie lecisz szybko w bok. 46 00:01:23,795 --> 00:01:24,962 Spadając nie trafiasz w Ziemię. 47 00:01:24,962 --> 00:01:26,339 Spadając nie trafiasz w Ziemię. 48 00:01:26,339 --> 00:01:28,207 Znajdziesz się z boku planety, ciągle spadając. 49 00:01:28,207 --> 00:01:29,560 Znajdziesz się z boku planety, ciągle spadając. 50 00:01:29,560 --> 00:01:32,558 Teraz Ziemia przyciąga nas z boku. 51 00:01:32,558 --> 00:01:33,819 Znowu nas przyciąga, a my spadamy, 52 00:01:33,819 --> 00:01:34,714 Znowu nas przyciąga, a my spadamy, 53 00:01:34,714 --> 00:01:36,625 i znów nie trafiamy w Ziemię. 54 00:01:36,625 --> 00:01:38,153 Teraz jesteśmy pod nią. Ziemia przyciągnie nas do góry, 55 00:01:38,153 --> 00:01:39,375 Teraz jesteśmy pod nią. Ziemia przyciągnie nas do góry, 56 00:01:39,375 --> 00:01:40,907 ale my wciąż poruszamy się w bok. 57 00:01:40,907 --> 00:01:42,463 Znowu nie trafimy na Ziemię. Teraz jesteśmy po drugiej stronie, 58 00:01:42,463 --> 00:01:43,961 Znowu nie trafimy na Ziemię. Teraz jesteśmy po drugiej stronie, 59 00:01:43,961 --> 00:01:46,686 poruszamy się do góry, a Ziemia przyciąga nas z boku. 60 00:01:46,686 --> 00:01:48,765 Czyli będziemy spadać na boki, 61 00:01:48,765 --> 00:01:51,210 ale też w górę i spudłujemy. 62 00:01:51,210 --> 00:01:53,024 Znów jesteśmy nad Ziemią, nad biegunem północnym. 63 00:01:53,024 --> 00:01:54,333 Znów jesteśmy nad Ziemią, nad biegunem północnym. 64 00:01:54,333 --> 00:01:56,582 Poruszamy się w bok i spadamy. 65 00:01:56,582 --> 00:01:57,728 Tak, zgadliście. 66 00:01:57,728 --> 00:02:01,059 Wciąż nie będziecie spadać, bo poruszacie się za szybko. 67 00:02:01,059 --> 00:02:03,483 W ten sposób astronauci okrążają Ziemię. 68 00:02:03,483 --> 00:02:05,642 Zawsze na nią spadają, 69 00:02:05,642 --> 00:02:07,312 i nigdy nie trafiają. 70 00:02:07,312 --> 00:02:09,574 Przez to cały czas są w stanie spadku. 71 00:02:09,574 --> 00:02:10,485 Czują, że spadają. Trzeba się do tego po prostu przyzwyczaić. 72 00:02:10,485 --> 00:02:12,261 Czują, że spadają. Trzeba się do tego po prostu przyzwyczaić. 73 00:02:12,261 --> 00:02:16,395 Technicznie rzecz biorąc, możesz biec dość szybko, potknąć się 74 00:02:16,395 --> 00:02:18,907 i nie trafić w Ziemię. 75 00:02:18,907 --> 00:02:20,169 Ale jest tu wielki problem. 76 00:02:20,169 --> 00:02:24,006 Po pierwsze, musiałbyś biec z prędkością 8 km/s. 77 00:02:24,006 --> 00:02:26,262 To 29 000 km na godzinę, 78 00:02:26,262 --> 00:02:28,881 ponad 23 machy! 79 00:02:28,881 --> 00:02:29,836 Drugi problem: 80 00:02:29,836 --> 00:02:31,263 jeśli poruszałbyś się tak szybko, 81 00:02:31,263 --> 00:02:32,931 okrążyłbyś Ziemię 82 00:02:32,931 --> 00:02:34,426 i wrócił, tam skąd wyruszyłeś, 83 00:02:34,426 --> 00:02:36,560 ale po drodze jest sporo powietrza, 84 00:02:36,560 --> 00:02:37,978 nie licząc ludzi i innych rzeczy. 85 00:02:37,978 --> 00:02:40,099 Spłonąłbyś w atmosferze przez tarcie. 86 00:02:40,099 --> 00:02:43,704 Dlatego raczej ci nie tego polecam.