WEBVTT 00:00:00.248 --> 00:00:01.601 Xan Akademiyasının hazırladığı çalışmalar üzərində 00:00:01.601 --> 00:00:03.982 bir neçə təcrübə aparaq. 00:00:03.982 --> 00:00:05.780 Biz burada toplama əməliyyatı aparmaqla 00:00:05.780 --> 00:00:06.840 yuvarlaq ədədlər əldə edəcəyik. 00:00:07.140 --> 00:00:09.080 Bu ədədlər 10 - a və ya 100 - ə tam bölünə bilən ədədlərdir. 00:00:09.080 --> 00:00:12.700 İndi isə bura nəzər salaq. 63 - ün üzərinə 427 əlavə edirik, 00:00:16.000 --> 00:00:18.628 bu sizə bəlkə də, çətin görünür. 00:00:18.628 --> 00:00:20.540 ilk baxışdan, onları alt-alta yazıb hesablamağın mümkün olduğunu düşünsək də, 00:00:21.620 --> 00:00:23.940 lakin sadəcə mən onların birindən bir neçə vahid götürüb, 00:00:23.940 --> 00:00:24.420 digərinin üzərinə əlavə edirəm 00:00:24.420 --> 00:00:24.920 və bu halda hər ikisi yuvarlaq ədədlərə çevrilir, 00:00:26.348 --> 00:00:26.848 63 ədədindən 3 vahid alsam, 60 ədədini 00:00:29.970 --> 00:00:32.720 və həmin 3 vahidi 427 - in üzərinə əlavə etsəm, 00:00:32.732 --> 00:00:35.913 430 ədədini əldə edəcəyəm və 60 üstəgəl 430 00:00:35.914 --> 00:00:37.551 çox sadə yolla həll olunur. 00:00:37.551 --> 00:00:39.292 İndi isə baxaq görək, bu sual bizdən nə istəyir? 00:00:39.292 --> 00:00:41.928 Bu misal bizə həlli addım - addım göstərir 00:00:41.928 --> 00:00:45.885 və bizdən soruşur ki, 63 üstəgəl 427 misalı 00:00:45.886 --> 00:00:49.810 ( 60 üstəgəl nə ) üstəgəl 427 - misalı ilə eyni ola bilər? 00:00:49.810 --> 00:00:51.586 Belə ki, 60 üstəgəl neçə əslində 00:00:51.586 --> 00:00:53.838 63 ola bilər, 00:00:53.838 --> 00:00:58.749 hər iki tərəfdə 427 var, 63 bu halda 60 üstəgəl 3 deməkdir. 00:00:58.749 --> 00:01:00.119 Burda artıq bir nəticə gördük. 00:01:00.119 --> 00:01:02.267 Növbəti mərhələdə, sadəcə onların sırası dəyişib. 00:01:02.267 --> 00:01:05.366 (60 üstəgəl üç ) üstəgəl 427 00:01:05.366 --> 00:01:07.366 nəticə etibarilə 00:01:07.366 --> 00:01:11.131 60 üstəgəl (üç üstəgəl 427 ) misalı ilə eynidir. 00:01:11.131 --> 00:01:12.374 Beləliklə, biz üç rəqəmini 00:01:12.380 --> 00:01:15.752 63 - dən alıb 427 - nin üzərinə əlavə edirik. 00:01:15.760 --> 00:01:20.240 Deməli, üç üstəgəl 427 bərabərdir 430. 00:01:20.240 --> 00:01:22.450 İndi isə bu toplama əməliyyatı daha asan oldu. 00:01:22.450 --> 00:01:25.109 60 üstəgəl 430, bunu beynimizdə də hesablaya bilərik. 00:01:25.109 --> 00:01:27.291 Biz sadəcə altı ədəd onluğu bura əlavə edirik, 00:01:27.291 --> 00:01:31.470 və 490 əldə edirik, bu da nəticə. 00:01:31.470 --> 00:01:34.233 Gəlin bir neçə nümunə işləyək. 00:01:34.233 --> 00:01:38.192 Deməli, biz burada 00:01:38.192 --> 00:01:40.189 bu iki ədədi toplayacağıq. 00:01:40.189 --> 00:01:42.567 Bunun üçün, bunları 00:01:42.567 --> 00:01:44.585 yuvarlaqlaşdıraq. 00:01:44.585 --> 00:01:46.128 bu halda, biz 00:01:46.129 --> 00:01:50.640 275 ədədini 270 və hansısa ədədin cəmi şəklində göstəririk. 00:01:50.640 --> 00:01:52.884 Bu 270 üstəgəl beş edir. 00:01:52.885 --> 00:01:54.243 Baxın, digər hissə eynidir, 00:01:54.243 --> 00:01:57.551 üstəgəl 595, üstəgəl 595 00:01:57.552 --> 00:01:59.433 İndi, biz bunu nə üçün edirik? 00:01:59.433 --> 00:02:03.124 Əgər biz 275-dən beş vahid alıb, 595 üzərinə əlavə etsək 00:02:03.124 --> 00:02:04.880 eyni indi etdiyimiz kimi, 00:02:04.880 --> 00:02:05.829 595 ədədi 600 olacaq. 00:02:05.829 --> 00:02:08.229 Bu halda, hesablama daha asan olur. 00:02:08.229 --> 00:02:09.485 Bir daha nəzər salaq. Burada ilk olaraq 00:02:09.485 --> 00:02:13.271 270 üstəgəl beş və daha sonra üstəgəl 595 00:02:13.271 --> 00:02:15.220 lakin biz burda sıranı dəyişə bilərik 00:02:15.221 --> 00:02:18.880 biz ilk olaraq beşi 595 - in üzərinə əlavə edirik 00:02:18.880 --> 00:02:19.470 daha sonra 270 ədədini əlavə edirik. 00:02:19.470 --> 00:02:21.826 Bu nəticə etibarilə elə 00:02:21.826 --> 00:02:24.311 270 üstəgəl beş üstəgəl 595 bərabərdir 600. 00:02:24.311 --> 00:02:27.608 Bütün məqsəd elə 275 - dən beş vahid alıb 00:02:27.608 --> 00:02:30.800 595 - in üzərinə əlavə etməklə 600 almaq idi. 00:02:30.800 --> 00:02:31.940 Bunu beynimizdə hesablaya bilərik 00:02:31.940 --> 00:02:32.440 270 üstəgəl altı yüzlük 00:02:34.805 --> 00:02:39.200 yəni 100 altı dəfə çoxaldırıq və nəticədə cavab 870 edir. 00:02:39.201 --> 00:02:42.602 Daha bir neçə nümunə üzərində işləyək 00:02:42.603 --> 00:02:43.799 Boş buraxılmış sahəni doldurun. 00:02:43.799 --> 00:02:48.802 51 üstəgəl 83 bərabərdir boşluq üstəgəl 84 00:02:48.802 --> 00:02:51.959 83 ədədi burda bir vahid çoxalıb. 00:02:51.960 --> 00:02:55.590 bu halda 51 ədədini bir vahid kiçildirik, 00:02:55.590 --> 00:02:58.519 nəticədə 50 üstəgəl 84 əldə edirik. 00:02:58.519 --> 00:03:00.469 Nə üçün hər kəs bunu bilməlidir? 00:03:00.469 --> 00:03:01.688 Onlar bunu niyə edirlər? 00:03:01.688 --> 00:03:03.696 Düzü, mən bu üsulla daha asan hesablaya bilirəm, 00:03:03.696 --> 00:03:04.927 çünki mən sadəcə deyirəm 00:03:04.927 --> 00:03:08.688 səkkiz onluq üstəgəl dörd təklik üstəgəl digər beş onluq 00:03:08.688 --> 00:03:12.762 bu isə 13 onluq və dörd təklik və ya 134 edir. 00:03:12.763 --> 00:03:14.922 Bu mənə daha asan gəlir. 00:03:14.922 --> 00:03:17.325 lakin ən vacib məsələ, əgər biz bir ədədə hər hansı bir ədədi 00:03:17.325 --> 00:03:19.369 əlavə etdikdə, eyni ədədi digər ədəddən çıxmalıyıq. 00:03:19.369 --> 00:03:21.330 Bu, toplananların yerini dəyişmə qanununa 00:03:21.330 --> 00:03:25.312 əsasən belədir. Toplananların yerini dəyişdikdə cəm dəyişmir. 00:03:25.312 --> 00:03:27.700 Daha bir misal edək. 00:03:27.700 --> 00:03:32.692 138 üstəgəl 710 bərabərdir boşluq üstəgəl 700 00:03:32.693 --> 00:03:35.559 Əvvəl 710 idisə, indi 700 - dür 00:03:35.559 --> 00:03:37.916 biz həmin ədəddən 10 vahid almışıq. 00:03:37.916 --> 00:03:39.738 aldığımız ədədi digər ədədə əlavə etməliyik. 00:03:39.738 --> 00:03:42.745 138 və üstəgəl 10 00:03:42.745 --> 00:03:45.380 148 edir. 00:03:45.380 --> 00:03:46.785 Bəs, bunun üstünlüyü nədir? 00:03:46.785 --> 00:03:49.454 148 üstəgəl 700 əməliyyatını beynimizdə edərək, 00:03:49.455 --> 00:03:53.420 848 cavabını alırıq ki, bu şəkildə hesablamaq 00:03:53.420 --> 00:03:55.765 burdakı hesablamadan daha asan olur.