[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:07.77,0:00:13.03,Default,,0000,0000,0000,,Yılın büyük bir bölümünde,\NMeksika Körfezi, küçük kabuklulardan
Dialogue: 0,0:00:13.03,0:00:17.63,Default,,0000,0000,0000,,büyük kemikli balinalara kadar\Ndeniz yaşamı ile doludur.
Dialogue: 0,0:00:17.91,0:00:21.16,Default,,0000,0000,0000,,Ancak her yaz felaketler yaşanır.
Dialogue: 0,0:00:21.33,0:00:25.18,Default,,0000,0000,0000,,Mayıs ayı civarında hayvanlar bölgeden\Nkaçmaya başlar.
Dialogue: 0,0:00:25.18,0:00:29.88,Default,,0000,0000,0000,,Çok geçmeden, yüzemeyen veya\Nyeterince hızlı yüzemeyen yaratıklar
Dialogue: 0,0:00:29.88,0:00:33.97,Default,,0000,0000,0000,,büyük sayılarda boğulmaya\Nve ölmeye başlar.
Dialogue: 0,0:00:33.97,0:00:36.81,Default,,0000,0000,0000,,İlkbaharın sonlarından sonbaharın\Nbaşlarına kadar,
Dialogue: 0,0:00:36.81,0:00:42.40,Default,,0000,0000,0000,,kıyı boyunca binlerce kilometrekare\Ndeniz ölü bir bölge hâline geliyor -
Dialogue: 0,0:00:42.40,0:00:46.55,Default,,0000,0000,0000,,su yaşamının çoğu biçimini\Ndestekleyemiyor.
Dialogue: 0,0:00:47.10,0:00:50.88,Default,,0000,0000,0000,,Bu garip yıllık lanet benzersiz değil,
Dialogue: 0,0:00:50.88,0:00:55.32,Default,,0000,0000,0000,,bunun gibi ölü bölgeler\Ntüm dünyada oluştu.
Dialogue: 0,0:00:55.32,0:00:58.55,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bu ölümcül koşulları\Nneyin yarattığını keşfetmek için
Dialogue: 0,0:00:58.55,0:01:05.07,Default,,0000,0000,0000,,önce sağlıklı bir deniz ekosisteminin\Nnasıl çalıştığını anlamamız gerekir.
Dialogue: 0,0:01:05.07,0:01:09.07,Default,,0000,0000,0000,,Yeterli güneş ışığı alan herhangi\Nbir su kütlesinde,
Dialogue: 0,0:01:09.07,0:01:15.48,Default,,0000,0000,0000,,algler ve siyanobakteriler gibi\Nbitki benzeri organizmalar gelişir.
Dialogue: 0,0:01:15.48,0:01:19.43,Default,,0000,0000,0000,,Alg bulutları derin suların yüzeyini çizer
Dialogue: 0,0:01:19.43,0:01:25.63,Default,,0000,0000,0000,,ve sığ bölgelerde, büyük deniz yosunları\Nve deniz otları zemini kaplar.
Dialogue: 0,0:01:25.63,0:01:30.56,Default,,0000,0000,0000,,Bu organizmalar yalnızca yerel besin\Nzincirlerinin temelini oluşturmaz,
Dialogue: 0,0:01:30.56,0:01:38.07,Default,,0000,0000,0000,,aynı zamanda fotosentezleri sudakilerin\Nyaşaması için gerekli oksijeni sağlar.
Dialogue: 0,0:01:38.07,0:01:40.80,Default,,0000,0000,0000,,Güneş ışığı ve C02'nin yanı sıra,
Dialogue: 0,0:01:40.80,0:01:47.23,Default,,0000,0000,0000,,alg büyümesi ayrıca fosfor ve nitrojen\Ngibi besin maddelerine de bağlıdır.
Dialogue: 0,0:01:47.23,0:01:50.04,Default,,0000,0000,0000,,Bu tür kaynaklar tipik olarak\Nyetersiz olsa da,
Dialogue: 0,0:01:50.04,0:01:56.30,Default,,0000,0000,0000,,bazen çevredeki su havzası bu\Nbesin maddeleriyle kıyıya taşabilir.
Dialogue: 0,0:01:56.30,0:02:01.69,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin, büyük bir yağmur fırtınası\Nbir ormandaki besin açısından
Dialogue: 0,0:02:01.69,0:02:04.07,Default,,0000,0000,0000,,zengin tortuyu bir göle aşındırabilir.
Dialogue: 0,0:02:04.07,0:02:09.37,Default,,0000,0000,0000,,Bu ek kaynaklar, ötrofikasyon\Nolarak bilinen alg büyümesinde
Dialogue: 0,0:02:09.37,0:02:12.43,Default,,0000,0000,0000,,büyük bir artışa yol açar.
Dialogue: 0,0:02:12.60,0:02:15.45,Default,,0000,0000,0000,,Ancak daha fazla yiyecek\Nve oksijen sağlamak yerine,
Dialogue: 0,0:02:15.45,0:02:19.49,Default,,0000,0000,0000,,bu büyüme dalgalanmasının\Nölümcül sonuçları vardır.
Dialogue: 0,0:02:19.71,0:02:25.58,Default,,0000,0000,0000,,Yüzeyde daha fazla alg büyüdükçe\Naşağıdakilerin güneş ışığını engeller.
Dialogue: 0,0:02:25.58,0:02:30.16,Default,,0000,0000,0000,,Bu ışıktan yoksun bitkiler ölür\Nve suyun hâlihazırda
Dialogue: 0,0:02:30.16,0:02:35.95,Default,,0000,0000,0000,,tükenmiş oksijen kaynağını kullanan\Nbir süreçte ayrışır.
Dialogue: 0,0:02:35.95,0:02:39.61,Default,,0000,0000,0000,,Zamanla bu, oksijen içeriğini\Nlitre başına
Dialogue: 0,0:02:39.61,0:02:44.01,Default,,0000,0000,0000,,2 miligram oksijenden daha aza indirerek
Dialogue: 0,0:02:44.01,0:02:47.34,Default,,0000,0000,0000,,yaşanmaz bir ölü bölge yaratabilir.
Dialogue: 0,0:02:47.57,0:02:53.39,Default,,0000,0000,0000,,Doğal ötrofikasyona muhtaç olan\Nnadir su kütleleri vardır.
Dialogue: 0,0:02:53.39,0:02:58.60,Default,,0000,0000,0000,,Bengal Körfezi gibi bölgeler, düşük\Noksijen koşullarına adapte olmuş,
Dialogue: 0,0:02:58.60,0:03:02.60,Default,,0000,0000,0000,,dipte yaşayan deniz yaşamıyla doludur.
Dialogue: 0,0:03:02.60,0:03:09.81,Default,,0000,0000,0000,,Ancak insan aktivitesi, ötrofikasyonun\Ndüzenli ve yaygın olmasını sağladı.
Dialogue: 0,0:03:09.81,0:03:15.98,Default,,0000,0000,0000,,Kanalizasyonlarımızdan ve endüstriyel\Nsüreçlerimizden gelen
Dialogue: 0,0:03:15.98,0:03:20.61,Default,,0000,0000,0000,,besin zengini atıklar genellikle göllere,\Nhaliçlere ve kıyı sularına karışır.
Dialogue: 0,0:03:20.61,0:03:25.66,Default,,0000,0000,0000,,Meksika Körfezi, belirli bir kirletici\Nmadde için dünyadaki en büyük
Dialogue: 0,0:03:25.66,0:03:30.19,Default,,0000,0000,0000,,boşaltma bölgelerinden biridir: Gübre.
Dialogue: 0,0:03:30.19,0:03:33.16,Default,,0000,0000,0000,,Amerikan tarımı, büyük ölçüde azot
Dialogue: 0,0:03:33.16,0:03:36.99,Default,,0000,0000,0000,,ve fosfat bazlı gübrelere dayanmaktadır.
Dialogue: 0,0:03:36.99,0:03:41.56,Default,,0000,0000,0000,,Amerika’nın en büyük tarım üreticileri de\Ndâhil olmak üzere
Dialogue: 0,0:03:41.56,0:03:44.49,Default,,0000,0000,0000,,31 eyalet Mississippi Nehri\NHavzası'na bağlıdır
Dialogue: 0,0:03:44.49,0:03:49.19,Default,,0000,0000,0000,,ve tüm akıntıları \NMeksika Körfezi’ne gider.
Dialogue: 0,0:03:49.58,0:03:54.94,Default,,0000,0000,0000,,Çiftçiler bu gübrenin çoğunu ilkbahar\Nekim mevsiminde kullanır,
Dialogue: 0,0:03:54.94,0:03:58.100,Default,,0000,0000,0000,,bu nedenle besin taşması\Nkısa bir süre sonra gerçekleşir.
Dialogue: 0,0:03:58.100,0:04:00.20,Default,,0000,0000,0000,,Körfezde,
Dialogue: 0,0:04:00.20,0:04:06.89,Default,,0000,0000,0000,,ayrışan algler deniz tabanının yakınında\Nsoğuk tuzlu su şeridine gömülür.
Dialogue: 0,0:04:06.89,0:04:12.42,Default,,0000,0000,0000,,Bu yoğun alçak sular, yukarıdaki daha\Nsıcak tatlı suyla karışmadığından,
Dialogue: 0,0:04:12.42,0:04:15.75,Default,,0000,0000,0000,,tropikal fırtınaların \Noksijenli suyu tekrar
Dialogue: 0,0:04:15.75,0:04:20.60,Default,,0000,0000,0000,,körfeze geri döndürmesi\Ndört ayı bulabilir.
Dialogue: 0,0:04:20.60,0:04:25.89,Default,,0000,0000,0000,,Bu ölü bölge şu anda ABD deniz ürünleri\Nve turizm endüstrilerine
Dialogue: 0,0:04:25.89,0:04:29.39,Default,,0000,0000,0000,,yılda 82 milyon dolara mal oluyor
Dialogue: 0,0:04:29.39,0:04:34.38,Default,,0000,0000,0000,,ve bu maliyet yalnızca ölü bölge\Nbüyüdükçe artacak.
Dialogue: 0,0:04:34.38,0:04:40.100,Default,,0000,0000,0000,,Ortalama olarak körfez ölü bölgesi\Nkabaca 15.000 kilometre karedir,
Dialogue: 0,0:04:40.100,0:04:46.39,Default,,0000,0000,0000,,ancak 2019'da 22.000 kilometrekareye,
Dialogue: 0,0:04:46.39,0:04:50.93,Default,,0000,0000,0000,,yani yaklaşık olarak New Jersey\Nbüyüklüğüne ulaştı.
Dialogue: 0,0:04:50.93,0:04:57.71,Default,,0000,0000,0000,,İnsan faaliyeti, benzer şekilde dünyada\Nbüyüyen ölü bölgelerden sorumludur.
Dialogue: 0,0:04:57.71,0:04:59.59,Default,,0000,0000,0000,,Ne yapılabilir?
Dialogue: 0,0:04:59.59,0:05:05.13,Default,,0000,0000,0000,,Kısa vadede, endüstriyel yüzey akışa\Nilişkin sıkı düzenlemeler getirilebilir
Dialogue: 0,0:05:05.13,0:05:10.12,Default,,0000,0000,0000,,ve arıtılmamış kanalizasyonun okyanus\Nsularına boşaltılmasını yasaklayabilir.
Dialogue: 0,0:05:10.12,0:05:13.50,Default,,0000,0000,0000,,Çiftliklerde, yüzey akışını emmek için
Dialogue: 0,0:05:13.50,0:05:17.75,Default,,0000,0000,0000,,ağaçlardan ve çalılardan oluşan\Ntampon bölgeler yapabiliriz.
Dialogue: 0,0:05:17.75,0:05:24.70,Default,,0000,0000,0000,,Fakat, uzun vadeliler, gıda yetiştirmede\Nköklü değişiklikler gerektirecek.
Dialogue: 0,0:05:24.70,0:05:27.95,Default,,0000,0000,0000,,Çiftçiler şu anda toprağın\Nsağlığını azaltan
Dialogue: 0,0:05:27.95,0:05:32.04,Default,,0000,0000,0000,,ve büyük ölçüde azot bakımından\Nzengin gübrelere dayanan
Dialogue: 0,0:05:32.04,0:05:34.83,Default,,0000,0000,0000,,teknikleri kullanmaya teşvik ediliyor.
Dialogue: 0,0:05:34.83,0:05:37.95,Default,,0000,0000,0000,,Ancak, toprak erozyonunu\Nve verimliliğini yöneten
Dialogue: 0,0:05:37.95,0:05:40.89,Default,,0000,0000,0000,,çeşitli mahsuller ekerek\Ntoprağın doğal besinlerini
Dialogue: 0,0:05:40.89,0:05:46.75,Default,,0000,0000,0000,,eski hâline getirirsek, bu kimyasallara\Ndaha az ihtiyaç olacak.
Dialogue: 0,0:05:46.75,0:05:51.20,Default,,0000,0000,0000,,Umarım bu temel değişiklikleri\Nyakında yapabiliriz.
Dialogue: 0,0:05:51.20,0:05:53.01,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü yapmazsak,
Dialogue: 0,0:05:53.01,0:05:58.43,Default,,0000,0000,0000,,deniz ekosistemlerimizin geleceği\Nsuda ölmüş olabilir.