WEBVTT

00:00:00.833 --> 00:00:04.191
Son unha neurocientífica,
e estudo a toma de decisións.

00:00:04.710 --> 00:00:07.907
Estudo como as substancias
químicas do cerebro

00:00:07.907 --> 00:00:10.107
inflúen nas decisións que tomamos.

00:00:10.617 --> 00:00:13.135
E veño contarvos o segredo

00:00:13.135 --> 00:00:15.375
dunha boa toma de decisións:

00:00:17.365 --> 00:00:19.203
un bocadillo de queixo.

00:00:19.603 --> 00:00:23.423
Así é. Segundo os científicos,
un bocadillo de queixo

00:00:23.423 --> 00:00:26.544
é a solución para todas
as túas decisións complicadas.

00:00:26.885 --> 00:00:30.952
Que por que o sei?
Son a científica que fixo ese estudo.

00:00:31.942 --> 00:00:34.842
Hai uns anos, os meus colegas
e mais eu estabamos interesados

00:00:34.842 --> 00:00:36.875
en como unha substancia química do cerebro

00:00:36.875 --> 00:00:40.125
chamada serotonina inflúe 
na toma de decisións en contextos sociais.

00:00:40.355 --> 00:00:42.900
En concreto, queriamos saber como
afecta a serotonina

00:00:42.900 --> 00:00:46.245
ao xeito en que reacciona a xente
cando recibe un trato inxusto.

00:00:46.715 --> 00:00:48.253
Así que fixemos un experimento.

00:00:48.253 --> 00:00:50.769
Manipulamos os niveis de serotonina
dos participantes

00:00:50.769 --> 00:00:56.022
dándolles a beber esta limoada
artificial de sabor noxento,

00:00:56.022 --> 00:01:00.554
que extrae do cerebro o precursor
da serotonina,

00:01:00.832 --> 00:01:03.259
un aminoácido chamado triptófano.

00:01:03.929 --> 00:01:06.630
E atopamos que, cando o nivel
de triptófano estaba baixo,

00:01:06.630 --> 00:01:08.622
a xente tiña máis tendencia a desquitarse

00:01:08.622 --> 00:01:11.030
cando era tratada inxustamente.

00:01:11.991 --> 00:01:13.823
Este foi o estudo que fixemos,

00:01:14.343 --> 00:01:16.273
e aquí tedes algúns titulares

00:01:16.583 --> 00:01:18.372
que apareceron a continuación.

00:01:18.452 --> 00:01:21.627
[Só precisas un bocadillo de queixo
para tomar decisións adecuadas]

00:01:21.647 --> 00:01:23.312
["O queixo: o noso mellor amigo"]

00:01:23.672 --> 00:01:25.862
Agora estarédesvos preguntando
"que me perdín?"

00:01:26.512 --> 00:01:30.007
[Oficial: o chocolate sácache o cabreo ]
Queixo? Chocolate?

00:01:30.007 --> 00:01:31.907
De onde sae todo isto?

00:01:31.907 --> 00:01:34.040
Iso pensei eu cando apareceron,

00:01:34.040 --> 00:01:38.285
porque o noso estudo nada tiña que ver
co queixo nin co chocolate.

00:01:38.285 --> 00:01:40.614
Dabámoslle á xente unha bebida noxenta

00:01:40.614 --> 00:01:43.246
que afectaba os niveis de triptófano.

00:01:43.816 --> 00:01:47.497
Pero resulta que tamén hai triptófano

00:01:47.497 --> 00:01:49.568
no queixo e no chocolate.

00:01:49.988 --> 00:01:52.728
E, por suposto, se a ciencia di
que o queixo e o chocolate

00:01:52.728 --> 00:01:56.479
axudan a tomar mellores decisións,
seguro que captamos a atención do público.

00:01:56.689 --> 00:01:58.656
Así que aquí o tedes:

00:01:58.656 --> 00:02:01.183
A evolución dun titular.

00:02:02.163 --> 00:02:04.505
Cando pasou isto, por un lado pensei,

00:02:04.505 --> 00:02:06.109
vaites, que máis ten?

00:02:06.509 --> 00:02:10.388
Os medios simplifican algo as cousas,
pero total,

00:02:10.388 --> 00:02:12.181
só e cousa das noticias.

00:02:12.464 --> 00:02:15.536
E penso que así o ven moitos científicos.

00:02:15.817 --> 00:02:19.714
Pero o problema é que este tipo de cousas
pasan continuamente,

00:02:19.714 --> 00:02:23.371
e non só coas historias 
que les nas noticias

00:02:23.371 --> 00:02:25.610
tamén cos produtos que ves nos andeis.

00:02:25.980 --> 00:02:28.287
Cando se espallaron estes titulares,

00:02:28.287 --> 00:02:31.113
empezaron a chamar os publicistas.

00:02:31.113 --> 00:02:34.332
Estaría disposta a proporcionarlle
soporte científico

00:02:34.332 --> 00:02:36.943
a unha botella de auga
que levante o ánimo?

00:02:37.593 --> 00:02:39.737
Podería ir a un programa de TV amosarlle

00:02:39.737 --> 00:02:40.962
á audiencia, en directo,

00:02:40.962 --> 00:02:43.698
que alimentos axudan a sentirse mellor?

00:02:44.801 --> 00:02:48.322
Creo que estes tipos entenderon ben;
pero se aceptase as súas propostas,

00:02:48.322 --> 00:02:50.696
estaría indo alén da ciencia,

00:02:50.696 --> 00:02:53.743
e os bos científicos
cóidanse de facer tal.

00:02:53.953 --> 00:02:58.321
No entanto, a neurociencia está
cada vez máis presente nos mercados.

00:02:58.321 --> 00:03:00.629
Aquí tedes un exemplo: as neurobebidas,

00:03:00.881 --> 00:03:04.122
unha liña de produtos, 
que inclúe este Neuro Bliss,

00:03:04.122 --> 00:03:07.633
que segundo a etiqueta reduce o estrés,

00:03:07.633 --> 00:03:10.919
levanta o ánimo, axuda a concentrarse,

00:03:10.919 --> 00:03:12.537
e promove o optimismo.

00:03:13.707 --> 00:03:16.622
Teño que dicir que soa estupendo.

00:03:16.692 --> 00:03:17.692
(Risas)

00:03:18.555 --> 00:03:20.868
Puiden tomado hai 10 minutos.

00:03:22.259 --> 00:03:25.068
Cando vin isto na tenda do meu barrio,

00:03:25.068 --> 00:03:28.327
pregunteime pola investigación
que sustentaba esas afirmacións.

00:03:28.617 --> 00:03:31.543
Así que entrei na web
da empresa na procura

00:03:31.543 --> 00:03:34.387
dalgún ensaio controlado 
con estes produtos.

00:03:34.969 --> 00:03:36.646
Pero non atopei nada.

00:03:37.366 --> 00:03:40.384
Con ou sen ensaios,
as afirmacións aparecían

00:03:40.384 --> 00:03:44.002
no centro da etiqueta,
ao lado do debuxo dun cerebro.

00:03:45.198 --> 00:03:49.639
E resulta que as imaxes de cerebros teñen
propiedades especiais.

00:03:50.049 --> 00:03:52.891
Un par de investigadores pedíronlles
a uns centos de persoas

00:03:52.891 --> 00:03:54.592
que lesen un artigo científico.

00:03:55.202 --> 00:03:58.368
Para a metade deles, o artigo incluía
unha imaxe cerebral,

00:03:58.529 --> 00:04:00.392
A outra metade leu o mesmo artigo

00:04:00.392 --> 00:04:02.287
pero sen imaxe do cerebro.

00:04:03.096 --> 00:04:05.008
Ao rematar, xa supoñedes por onde vou,

00:04:05.008 --> 00:04:06.838
preguntábanlles se estaban de acordo

00:04:06.838 --> 00:04:08.810
coas conclusións do artigo.

00:04:10.160 --> 00:04:12.433
Este é o grao de acordo coas conclusións

00:04:12.433 --> 00:04:13.891
sen imaxe.

00:04:14.346 --> 00:04:17.993
E este o acordo co mesmo artigo

00:04:17.993 --> 00:04:20.346
cando incluía unha imaxe cerebral.

00:04:20.760 --> 00:04:22.709
Así que a conclusión é

00:04:23.393 --> 00:04:26.098
Queres vender algo? Ponlle un cerebro.

00:04:28.012 --> 00:04:30.149
Deixádeme agora parar un pouco,
para dicirvos

00:04:30.149 --> 00:04:33.190
que a neurociencia leva avanzado
moito nas últimas décadas,

00:04:33.427 --> 00:04:36.000
estamos constantemente
descubrindo cousas sorprendentes

00:04:36.000 --> 00:04:37.027
sobre o cerebro.

00:04:37.153 --> 00:04:40.297
Por exemplo, hai un par de semanas,
uns neurocientíficos do MIT

00:04:40.297 --> 00:04:43.417
descubriron como eliminar
hábitos nas ratas

00:04:43.707 --> 00:04:47.090
controlando a actividade neural
nunha parte concreta do seu cerebro.

00:04:47.483 --> 00:04:48.680
Realmente interesante!

00:04:49.312 --> 00:04:51.973
Pero a promesa da neurociencia
está a dar lugar

00:04:51.973 --> 00:04:56.737
a expectativas algo infladas e 
a afirmacións esaxeradas e sen contrastar.

00:04:57.549 --> 00:05:00.248
Así que vos vou amosar como identificar

00:05:00.248 --> 00:05:03.794
un par de clásicos, 
evidentes, en realidade,

00:05:03.794 --> 00:05:06.443
do que se vén chamando neuroparvadas,

00:05:06.820 --> 00:05:10.683
neurocaralladas ou, o meu favorito, 
neurobabecadas.

00:05:12.759 --> 00:05:16.620
A primeira afirmación non probada é a que
di que se poden usar as imaxes cerebrais

00:05:17.020 --> 00:05:19.933
para ler os pensamentos e as emocións.

00:05:20.532 --> 00:05:23.579
Aquí tedes un estudo publicado por
un grupo de investigación

00:05:23.579 --> 00:05:25.974
na sección de opinión do <i>New York Times</i>.

00:05:26.412 --> 00:05:30.193
O titular? 
"Amas ao teu iPhone. Literalmente".

00:05:30.657 --> 00:05:34.527
Converteuse decontado no artigo do xornal
máis difundido nas redes.

00:05:35.107 --> 00:05:36.936
Como descubriron isto?

00:05:37.276 --> 00:05:40.304
Pasaron a 16 persoas por un escáner

00:05:40.304 --> 00:05:43.243
e amosáronlles vídeos de iPhones soando.

00:05:43.586 --> 00:05:47.048
O escáner amosou activación
nunha parte do cerebro

00:05:47.048 --> 00:05:49.700
chamada a ínsula, unha rexión que,
segundo explican,

00:05:49.700 --> 00:05:52.894
está asociada cos sentimentos de
amor e compaixón.

00:05:53.484 --> 00:05:57.144
Así que concluíron que
a activación na ínsula

00:05:57.734 --> 00:06:00.421
implica que os participantes
amaban os seus iPhones.

00:06:01.431 --> 00:06:03.575
O caso é que este razoamento
ten un problema,

00:06:03.575 --> 00:06:06.748
e vén sendo que a ínsula
fai moitas cousas.

00:06:07.586 --> 00:06:09.866
Certo, está implicada nas
emocións positivas

00:06:09.866 --> 00:06:11.535
como o amor ou a compaixón,

00:06:11.738 --> 00:06:14.411
pero tamén nunha chea doutros procesos.

00:06:14.411 --> 00:06:17.484
como a memoria, a linguaxe, a atención,

00:06:17.974 --> 00:06:20.959
mesmo a ira, o noxo ou a dor.

00:06:21.922 --> 00:06:25.983
Así que, coa mesma lóxica,
eu podería dicir

00:06:26.363 --> 00:06:27.957
que odias ao teu iPhone.

00:06:28.436 --> 00:06:31.280
O asunto nisto é que cando ves
activación na ínsula,

00:06:31.280 --> 00:06:36.176
podes escoller a explicación
que prefiras desta lista.

00:06:36.769 --> 00:06:38.790
E é unha lista ben longa.

00:06:38.972 --> 00:06:41.896
Os meus colegas Tal Yarkoni
e Russ Poldrack

00:06:41.896 --> 00:06:44.898
amosaron que a ínsula se activa
en case un terzo

00:06:44.898 --> 00:06:48.524
dos estudos con imaxes cerebrais
que hai publicados.

00:06:49.205 --> 00:06:51.188
Así que hai moitas, moitas probabilidades

00:06:51.188 --> 00:06:53.444
de que a vosa ínsula estea activa
neste momento,

00:06:53.804 --> 00:06:55.426
pero non me vou enganar

00:06:55.426 --> 00:06:57.713
pensando que é porque me amades.

00:06:59.103 --> 00:07:01.500
E falando de amor e cerebro,

00:07:02.010 --> 00:07:05.875
hai un investigador,
coñecido como o Dr. Amor,

00:07:06.411 --> 00:07:09.510
que afirma que os científicos
deron co pegamento

00:07:09.510 --> 00:07:11.886
para manter a sociedade unida,

00:07:12.007 --> 00:07:14.963
a fonte do amor e da prosperidade.

00:07:15.783 --> 00:07:17.829
Desta volta non é un bocadillo de queixo.

00:07:18.531 --> 00:07:21.455
Non, é unha hormona chamada oxitocina.

00:07:22.049 --> 00:07:23.621
Seguro que xa oístes falar dela.

00:07:24.315 --> 00:07:26.588
O Dr. Amor baséase en estudos que amosan

00:07:26.588 --> 00:07:29.533
que cando lle xutas oxitocina á xente,

00:07:30.026 --> 00:07:33.405
aumentan a súa confianza,
empatía e cooperación.

00:07:34.549 --> 00:07:37.366
Así que lle chama á oxitocina
"a molécula moral".

00:07:38.142 --> 00:07:40.628
Agora ben, estes estudos son
cientificamente válidos,

00:07:40.628 --> 00:07:44.294
e foron replicados,
pero non contan toda a historia.

00:07:45.325 --> 00:07:48.077
Outros estudos amosan
que o xute de oxitocina

00:07:48.077 --> 00:07:51.587
aumenta a envexa. Aumenta a vaidade.

00:07:52.605 --> 00:07:55.536
A oxitocina pode nesgar á xente
en favor dos seus

00:07:55.536 --> 00:07:57.851
a expensas dos outros.

00:07:58.628 --> 00:08:02.060
E nalgúns casos, a oxitocina mesmo
diminúe a cooperación.

00:08:03.168 --> 00:08:06.700
Así que, de acordo con estes estudos,
eu podería afirmar que a oxitocina

00:08:06.700 --> 00:08:11.451
é unha molécula inmoral, e autoproclamarme
a Dra. Antiamor.

00:08:15.786 --> 00:08:18.492
Así que vemos neurobabecadas
nos titulares,

00:08:18.921 --> 00:08:21.419
nos supermercados,
nas cubertas dos libros.

00:08:22.349 --> 00:08:23.683
E que pasa coa clínica?

00:08:24.981 --> 00:08:27.785
O SPECT é unha tecnoloxía
de imaxe cerebral

00:08:27.785 --> 00:08:29.854
que usa marcadores radioactivos

00:08:30.271 --> 00:08:32.464
para rastrexar o fluxo sanguíneo
no cerebro.

00:08:33.442 --> 00:08:36.247
Por unha ganga 
duns poucos miles de dólares

00:08:36.921 --> 00:08:39.426
hai clínicas nos EEUU

00:08:39.426 --> 00:08:42.389
que che fan un SPECT

00:08:43.206 --> 00:08:45.889
e usan a imaxe para
diagnosticar os teus problemas.

00:08:46.716 --> 00:08:48.715
Din que estas imaxes poden axudar

00:08:48.715 --> 00:08:50.817
a previr o alzhéimer,

00:08:51.617 --> 00:08:54.081
solucionar os problemas
de peso e de adiccións,

00:08:54.463 --> 00:08:56.522
superar os conflitos de parella

00:08:56.753 --> 00:08:59.903
e, por suposto, tratar todo tipo
de trastornos mentais

00:08:59.903 --> 00:09:03.148
desde a depresión á ansiedade
ou a hiperactividade

00:09:03.779 --> 00:09:05.808
Isto soa xenial. A moita xente llo parece.

00:09:06.052 --> 00:09:07.478
Algunhas clínicas destas

00:09:07.478 --> 00:09:10.102
moven decenas de millóns
de dólares de negocio ao ano.

00:09:11.522 --> 00:09:13.096
Só hai un problema.

00:09:13.606 --> 00:09:16.283
Na neurociencia hai amplo consenso

00:09:16.283 --> 00:09:19.468
en que aínda non podemos diagnosticar
os trastornos mentais

00:09:20.208 --> 00:09:21.802
cunha simple imaxe cerebral.

00:09:22.779 --> 00:09:24.482
Pero estas clínicas teñen tratado

00:09:24.482 --> 00:09:26.470
a decenas de miles de pacientes

00:09:26.922 --> 00:09:28.295
moitos deles nenos,

00:09:29.459 --> 00:09:32.162
e a imaxe por SPECT require
inxeccións radioactivas

00:09:32.767 --> 00:09:36.229
por tanto, expoñer á xente a radiación,
potencialmente nociva.

00:09:38.677 --> 00:09:41.913
Eu estou máis entusiamada cá maioría 
da xente, como neurocientífica,

00:09:41.913 --> 00:09:45.894
co potencial da neurociencia para tratar
os trastornos mentais

00:09:46.481 --> 00:09:49.438
e mesmo, tal vez, para facernos mellores
e máis intelixentes.

00:09:50.770 --> 00:09:53.288
E se algún día podo dicir que o queixo
e o chocolate

00:09:53.288 --> 00:09:54.922
nos axudan a tomar decisións,

00:09:55.202 --> 00:09:56.332
contade comigo.

00:09:57.582 --> 00:09:59.338
Pero aínda non chegamos aí.

00:10:00.241 --> 00:10:03.173
Aínda non atopamos un botón de “comprar”
no cerebro,

00:10:03.593 --> 00:10:07.180
non podemos dicir se alguén está mentindo
ou está namorado

00:10:07.291 --> 00:10:10.104
só mirando as súas imaxes cerebrais,

00:10:10.674 --> 00:10:13.898
e non podemos converter aos pecadentos
en santos dándolles hormonas

00:10:14.938 --> 00:10:17.142
Se cadra algún día poderemos,
pero até daquela,

00:10:17.142 --> 00:10:19.985
temos que ter coidado
de non deixar que as esaxeracións

00:10:19.985 --> 00:10:23.371
resten recursos e atención da ciencia real

00:10:23.371 --> 00:10:26.320
que xoga un partido moito máis longo.

00:10:27.722 --> 00:10:29.138
Así que aquí chegamos.

00:10:29.568 --> 00:10:32.529
Se alguén trata de vendervos algo
cun cerebro

00:10:32.769 --> 00:10:34.898
non vos confiedes.

00:10:35.722 --> 00:10:39.134
Preguntádelle o que hai que preguntar.
Preguntádelle polas probas,

00:10:39.394 --> 00:10:42.362
preguntádelle pola parte da historia
que non vos está a contar.

00:10:43.517 --> 00:10:47.130
As respostas non deberían ser simples,
porque o cerebro non é sinxelo.

00:10:48.319 --> 00:10:51.726
Pero isto non nos frea para seguir
tratando de comprendelo.

00:10:52.345 --> 00:10:53.655
Grazas.