0:00:00.080,0:00:01.799
Chào mừng các bạn đến với diễn đàn thảo luận[br]của chúng tôi

0:00:01.799,0:00:03.293
về "Gốc rễ của định kiến".

0:00:03.293,0:00:06.076
Chúng tôi sẽ nói [br]chúng tôi có những định kiến gì,

0:00:06.076,0:00:08.511
định kiến ấy đến từ đâu,[br]được dung dưỡng thế nào,

0:00:08.511,0:00:11.379
và có thể cả là[br]làm cách nào để xóa bỏ chúng.

0:00:11.760,0:00:16.678
Tôi xin giới thiệu những học sinh[br]tham gia buổi thảo luận ngày hôm nay.

0:00:16.794,0:00:21.488
Ratnati Iskandar Dinata, học sinh cấp 3,[br]17 tuổi,

0:00:21.488,0:00:25.109
đồng thời là một vũ công tài năng[br]đến từ Indonesia.

0:00:25.666,0:00:28.128
Đến từ Nhật Bản là Yoriko Konishi,

0:00:28.128,0:00:30.000
cô gái có chất giọng dễ thương[br]mà các bạn vừa được nghe.

0:00:30.000,0:00:32.616
Thi thoảng, chúng tôi cũng muốn[br]các bạn biết chúng tôi làm gì

0:00:32.618,0:00:35.248
ngoài những lúc trao đổi nghiêm túc.

0:00:35.600,0:00:38.129
Chúng tôi thường nói Yoriki nhảy hoặc hát[br]cho chúng tôi nghe,

0:00:38.129,0:00:39.354
bạn ấy làm được cả hai đấy.

0:00:39.354,0:00:42.323
Đến từ Anh là Judith Reader, 18 tuổi.

0:00:42.323,0:00:46.480
Judith bị cảm lạnh một chút hôm nay,[br]không phải do bơi ngoài Đại Tây Dương đâu,

0:00:46.480,0:00:51.321
dù bạn ấy quả quyết với chúng tôi rằng hồi ở Anh,[br]bạn có bơi ngoài Đại Tây Dương vào mùa đông.

0:00:51.321,0:00:53.474
Đến từ Philippines, Raul Contreras.

0:00:53.474,0:00:57.583
Raul sẽ tròn 16 tuổi vào ngày,[br]nghe yêu nước lắm luôn, 4 tháng 7.

0:00:57.583,0:00:59.581
Cậu ấy có thể thừa nhận mình có định kiến,

0:00:59.581,0:01:02.570
song định kiến cậu ấy chắc chắn không có[br]là định kiến chống lại phụ nữ.

0:01:02.570,0:01:06.113
Nếu không, cậu ấy đã không sẵn sàng có mặt[br]tối nay cùng với 3 cô bạn,

0:01:06.119,0:01:08.179
và là nam sinh duy nhất[br]trong chương trình này.

0:01:08.586,0:01:11.753
Về vấn đề định kiến,[br]có lẽ chúng ta phải bắt đầu

0:01:11.753,0:01:14.471
bằng cách cố gắng định nghĩa[br]định kiến theo cách bạn nghĩ.

0:01:14.471,0:01:16.774
Ratnati, theo bạn, định kiến là gì?

0:01:16.774,0:01:21.064
Em nghĩ định kiến là cảm giác ghét người,

0:01:21.064,0:01:23.564
với tư cách là một nhóm người[br]hoặc cá nhân,

0:01:23.564,0:01:25.394
đối với người khác.

0:01:25.394,0:01:29.405
Bạn nói là cảm giác ghét...[br]Bạn nghĩ định kiến có gay gắt như ghét không?

0:01:29.405,0:01:35.758
Dạ có. Khi một ai đó có định kiến,[br]câu trả lời sẽ là:

0:01:36.298,0:01:37.746
"Tôi ghét đám này và đám này."

0:01:38.315,0:01:41.486
Tôi cho rằng điều này đúng...[br]Yoriko, bạn nghĩ định kiến là gì?

0:01:41.486,0:01:47.101
Em thấy khi một ai đó phân biệt[br]hai người da trắng với nhau,

0:01:47.101,0:01:49.040
đó không phải là định kiến.

0:01:49.040,0:01:54.384
Nhưng khi một ai đó phân biệt[br]một người da trắng và một người da màu,

0:01:54.384,0:01:56.412
đó là định kiến.

0:01:57.440,0:02:00.508
Em sẽ định nghĩa[br]định kiến là một quan điểm cứng nhắc,

0:02:00.508,0:02:02.351
được hình thành về một vấn đề nhất định

0:02:02.351,0:02:04.781
trước cả khi các sự việc được kiểm chứng[br]một cách công bằng.

0:02:05.393,0:02:09.149
Khi một người quên mất chân giá trị[br]của con người

0:02:09.149,0:02:13.418
và bắt đầu đánh giá người khác[br]không dựa trên cơ sở họ là con người đang tồn tại

0:02:13.418,0:02:19.345
mà dựa vào chủng tộc, tín ngưỡng,[br]địa vị kinh tế, thì đó là định kiến.

0:02:19.345,0:02:23.200
Tôi hỏi bạn câu này được không? [br]Bạn có bất kỳ định kiến nào không?

0:02:23.200,0:02:24.891
Em nghĩ là có đó cô Waller.

0:02:24.891,0:02:30.588
Thẳng thắn mà nói, em có định kiến[br]không tốt về người Nhật Bản.

0:02:30.588,0:02:35.549
Không đến mức em ghét họ đâu.[br]Không, không phải vậy.

0:02:35.549,0:02:39.647
Nhưng em có định kiến này[br]là do Thế chiến II.

0:02:39.959,0:02:46.064
Bởi vì, em nghĩ em quá nhỏ,[br]không hiểu được những gì đã xảy ra hồi đó,

0:02:46.064,0:02:54.000
nhưng em nghĩ những gì họ hàng em, bạn bè em,[br]và những ai chứng kiến sự kiện định mệnh đó...

0:02:54.000,0:02:57.360
...là quá đủ để lý giải điều này.

0:02:57.360,0:03:01.276
Và em nghĩ việc em cũng cảm thấy như vậy[br]không hề vô lý

0:03:01.276,0:03:06.000
vì em biết người dân nước em[br]đã phải chịu thống khổ dưới ách cai trị đó.

0:03:06.000,0:03:09.280
Bạn có còn định kiến với người Nhật[br]nhiều như trước không?

0:03:09.280,0:03:14.817
5 năm trước, định kiến đó trong em[br]đã phai mờ đi một chút rồi,

0:03:14.817,0:03:19.107
nhưng khi Nhật Bản kiên quyết[br]không chịu bồi thường cho nước em,

0:03:19.107,0:03:22.488
định kiến đó lại 'đậm' lên.

0:03:22.488,0:03:27.089
Nhưng sau khi nói chuyện với Yoriko[br]& những người Nhật khác, em biết được là...

0:03:27.089,0:03:30.326
...Nhật Bản chưa sẵn sàng bồi thường.

0:03:30.326,0:03:36.547
Vì, như Yoriko nói, hầu hết người Nhật[br]ngồi trong lớp học còn rét run,

0:03:36.547,0:03:39.491
vì họ không thể mua máy sưởi[br]cho trường học.

0:03:39.900,0:03:42.423
Yoriko, bạn có bất kỳ định kiến nào không?

0:03:42.423,0:03:45.960
Em không có định kiến gì về Philippines...

0:03:45.960,0:03:49.746
nhưng nhiều người Nhật ghét Hàn Quốc,

0:03:49.746,0:03:55.358
vì Tổng thống Hàn Quốc đơn phương công bố[br]đường biên giới của mình

0:03:55.358,0:03:58.587
trên biển chung giữa Hàn Quốc và Nhật Bản[br][Đường Syngman Rhee].

0:03:58.587,0:04:03.855
Nếu ngư dân Nhật Bản[br]đi qua ranh giới này,

0:04:03.855,0:04:12.080
họ sẽ bị người Hàn Quốc bắt giữ[br]nên không thể về nhà một thời gian.

0:04:12.080,0:04:17.216
Và nước chúng em vẫn đang cố gắng[br]là bạn với Hàn Quốc.

0:04:17.216,0:04:19.215
Đã bắt đầu[br]thì ta nên đi hết lượt.

0:04:19.215,0:04:21.976
Judith, bạn có thừa nhận[br]mình có bất kỳ định kiến nào không?

0:04:21.976,0:04:24.783
Vâng em nghĩ là em nên thừa nhận,[br]dù em là người Anh.

0:04:24.783,0:04:27.465
Em có một vài định kiến ngu ngốc,[br]mọi người sẽ cười lăn mất.

0:04:27.465,0:04:31.874
Ví dụ: chỉ cần nhìn thấy người có mái tóc đỏ,[br]em sẽ đề phòng

0:04:31.874,0:04:36.472
vì em có một định kiến ngu ngốc[br]là ai tóc đỏ cũng cáu bẳn khủng khiếp,

0:04:36.472,0:04:38.880
mọi người biết đấy, [br]họ mãnh liệt như màu tóc của họ vậy.

0:04:38.880,0:04:41.385
Em còn có một định kiến ngu ngốc nữa.

0:04:41.385,0:04:47.083
Chẳng hạn, lần đầu gặp thí sinh người Úc,[br]Elizabeth Woodgate, bạn ấy chưa lên TV,

0:04:47.083,0:04:49.386
em đã sốc khi nghe giọng của bạn ấy,

0:04:49.386,0:04:52.605
vì với em, giọng bạn ấy[br]nghe y như giọng Cockney ở Anh vậy.

0:04:52.605,0:04:55.522
Em hy vọng[br]em không phải đang tự phụ hay gì,

0:04:55.522,0:05:00.274
nhưng giọng Cockney ở Anh... mọi người biết đấy,[br]hầu hết người Anh sẽ hơi giật mình khi nghe nó.

0:05:00.274,0:05:03.994
Nhưng bạn ấy cũng nói rất thẳng với em[br]là bạn ấy cũng rùng mình khi nghe giọng của em!

0:05:03.994,0:05:05.709
Em cũng bị trả đũa rồi.

0:05:05.709,0:05:07.539
Tại sao bạn ấy lại nói vậy?

0:05:07.539,0:05:09.174
À em nghĩ bạn ấy tưởng tượng là...

0:05:09.174,0:05:12.588
Bạn ấy nói bạn ấy thật sự phải quên giọng em đi [br]thì mới có thể thấy thích em,

0:05:12.588,0:05:14.743
vì giọng em nghe trang trọng quá.

0:05:14.745,0:05:18.568
Em hiểu là hầu hết người Mỹ[br]cũng nghĩ như vậy về giọng Anh.

0:05:18.568,0:05:20.911
Ratnati, đến lượt bạn.

0:05:20.911,0:05:25.452
Thi thoảng, em có định kiến[br]với người Hà Lan

0:05:25.452,0:05:28.512
hồi em học môn lịch sử trong trường

0:05:28.512,0:05:31.863
và biết người Hà Lan đã đối xử[br]với người Indonesia như thế nào.

0:05:31.866,0:05:34.259
Em cũng có những định kiến khác[br]của riêng mình.

0:05:35.129,0:05:38.227
Em ghét mấy người tự cao,

0:05:38.227,0:05:44.143
những người nghĩ mình là thầy kẻ khác,

0:05:44.143,0:05:48.224
và những người nghĩ họ hiểu biết mọi thứ[br]nhiều hơn người khác.

0:05:48.845,0:05:50.673
Quay lại với bạn một chút nhé, Raul.

0:05:50.673,0:05:55.178
Ở Philippines, có bất kỳ định kiến nào [br]giữa các nhóm người với nhau không?

0:05:55.178,0:05:59.763
Có ạ. Có tồn tại định kiến[br]giữa các nhóm người.

0:05:59.763,0:06:06.961
Thực tế là, hầu hết chúng em[br]vẫn có thành kiến với nhóm con lai,

0:06:06.961,0:06:10.907
nhóm mà máu Tây Ban Nha chảy trong người[br]còn nhiều hơn cả dòng máu Philippines,

0:06:10.907,0:06:13.898
Chúng em gọi nhóm đó là Mestizos.

0:06:13.898,0:06:19.601
Những sự cố này thường xảy ra ở trường.

0:06:19.601,0:06:23.563
Mọi người biết đó, em học trường[br]do các tu sĩ người Tây Ban Nha điều hành.

0:06:23.563,0:06:30.139
Trường em[br]có nhiều đứa nhóm đó lắm.

0:06:30.139,0:06:32.845
Nhóm đó thường được ưu ái hơn.

0:06:32.845,0:06:40.034
Nhưng chúng em nghĩ là chúng em đúng[br]khi nói rằng nhóm đó kiểu như quý tộc vậy:

0:06:40.034,0:06:45.517
tự phụ, kiêu căng, khó tính,[br]tất cả các loại tính từ luôn.

0:06:45.517,0:06:47.709
Họ còn có ý nghĩ ngu ngốc này:

0:06:47.709,0:06:51.208
là họ có dòng máu hoàng gia,[br]hay hoàng tộc chảy trong người.

0:06:51.208,0:06:53.314
Raul, làm thế nào để bạn hòa đồng[br]với những cậu bé đó ở trong trường?

0:06:53.314,0:06:54.651
Có bất kỳ vấn đề gì không?

0:06:54.651,0:06:57.759
Thật lòng mà nói,[br]em không hòa đồng với đám đó lắm.

0:06:57.759,0:07:02.063
Thực tế là chúng em[br]còn thường gây lộn với nhau cơ.

0:07:03.680,0:07:05.387
Yoriko?

0:07:05.387,0:07:10.704
Sau chiến tranh, Nhật Bản có nhiều lính Mỹ[br]hoặc châu Âu.

0:07:10.704,0:07:15.974
Hầu hết những người này[br]kết hôn với phụ nữ Nhật Bản,

0:07:15.974,0:07:19.216
không đám cưới trang trọng[br][ý nói những đứa trẻ sinh ngoài giá thú]

0:07:19.216,0:07:24.821
rồi họ sinh con.[br]Những đứa trẻ ấy bị gọi là 'con lai'.

0:07:24.821,0:07:26.227
Và...

0:07:26.510,0:07:31.751
...em nghĩ là chẳng có lý do gì[br]để phạt các bạn con lai cả

0:07:31.751,0:07:38.168
nhưng một số người lớn[br]không đối xử tốt với các bạn ấy

0:07:38.168,0:07:40.891
như cách họ đối xử với trẻ em Nhật Bản.

0:07:41.475,0:07:50.397
Người lớn cũng quen đối xử tệ[br]với mẹ của những đứa trẻ này.

0:07:51.519,0:07:57.892
Người Nhật nghĩ rằng[br]mẹ của những đứa con lai không tốt,

0:07:57.892,0:07:59.677
rằng họ thật tệ hại,

0:07:59.677,0:08:04.335
vì họ đã cưới người nước ngoài,[br]trai nước ngoài.

0:08:04.335,0:08:11.403
Nhiều người Nhật[br]không thích lấy người nước ngoài

0:08:11.403,0:08:22.785
bởi họ sống theo tập quán khác,[br]và cách nghĩ của họ về mọi thứ cũng khác.

0:08:22.785,0:08:26.835
Bạn vẫn có một - tôi có thể gọi là - định kiến[br]nặng nề ở Nhật Bản

0:08:26.835,0:08:30.710
về việc kết hôn với người nước ngoài,[br]phải không?

0:08:30.954,0:08:32.049
Ôi... vâng.

0:08:32.817,0:08:33.817
Vâng.

0:08:34.975,0:08:39.396
Yoriko, cậu có thể cho chúng tớ biết gì đó[br]về vị thế của người phụ nữ ở Nhật Bản không?

0:08:39.396,0:08:41.054
Chúng tớ từng được nghe[br]những điều kỳ lạ nhất.

0:08:41.054,0:08:45.039
Cậu cũng đang kể về những điều kỳ lạ nhất...[br]Cậu có thể kể thêm không?

0:08:45.039,0:08:46.435
Trước chiến tranh ấy hả?

0:08:46.435,0:08:48.254
Đúng. Cả bây giờ nữa nhé.

0:08:48.254,0:08:55.955
Chà, cách đây khoảng 60 năm, người Nhật[br]cho rằng người da trắng là kinh khủng

0:08:55.955,0:09:01.507
vì hầu như ai cũng tóc đỏ,[br]và mọi thứ đều quá to,

0:09:01.507,0:09:03.627
về cơ thể của họ ấy.

0:09:04.747,0:09:08.519
Vẫn có người nghĩ vậy đấy.

0:09:08.828,0:09:16.655
Ở Nhật Bản, chúng tớ cho rằng một thứ gì đó[br]phải nhỏ bé và tinh tế thì mới được coi là xinh đẹp.

0:09:16.655,0:09:22.185
Vậy chắc bạn không thể dùng từ 'tinh tế'[br]để tả những người lính cao lớn[br]chúng tôi gửi đến Nhật Bản, phải không?

0:09:22.185,0:09:26.050
Tôi không biết là các bạn coi thường chúng tôi[br]vì chúng tôi cao lớn đấy... Nghe hay ghê!

0:09:26.050,0:09:27.672
Chúng tớ thì lúc nào cũng tự hào.

0:09:27.672,0:09:31.425
Nếu người phương Tây cao và đẹp,[br]chúng tớ coi việc đó là tốt.

0:09:31.425,0:09:33.088
- Ồ thật sao?[br]- Thật!

0:09:33.088,0:09:37.053
Chúng tớ lại tự hào[br]vì mình nhỏ bé và tinh tế.

0:09:37.053,0:09:39.520
Yoriko, về những gì bạn nói về màu da,

0:09:39.520,0:09:43.801
tôi từng nghe nói: người Trung Quốc gọi chúng tôi[br]là người da hồng, chứ không phải người da trắng.

0:09:43.801,0:09:46.781
Mình là người da hồng[br]- nghe khó tự hào hơn rất nhiều, phải không?

0:09:46.781,0:09:50.247
Ồ vâng, cô là một người da hồng.

0:09:50.247,0:09:52.586
Chúng ta phải chấp nhận thôi, Judith!

0:09:53.016,0:09:54.350
Em thấy mình da đỏ rồi này!

0:09:54.546,0:09:57.403
Ratnati, giờ chúng ta hãy...

0:09:57.943,0:10:06.367
Judith này, vì Anh có rất nhiều thuộc địa[br]trên khắp thế giới

0:10:06.367,0:10:10.208
cậu nghĩ thế nào về người dân[br]ở những nước thuộc địa đó?

0:10:10.208,0:10:12.100
Cậu có định kiến gì không?

0:10:12.240,0:10:15.422
Không, cá nhân tớ không có định kiến gì,[br]ít nhất tớ mong là như vậy,

0:10:15.422,0:10:22.742
nhưng tớ biết nhiều người châu Âu nghĩ, lấy ví dụ[br]người châu Á đi, là những người... hơi lười.

0:10:22.742,0:10:24.308
Tớ không có ý thô lỗ

0:10:24.308,0:10:26.208
nhưng đó từng là ấn tượng của chúng tớ

0:10:26.208,0:10:28.826
hồi... cậu biết đấy,[br]hồi chúng tớ bắt đầu thuộc địa hóa.

0:10:29.368,0:10:31.683
Hồi đó chúng tớ nghĩ là chúng tớ đang mang lại[br]những điều tốt đẹp cho các cậu.

0:10:31.683,0:10:34.937
Tớ biết là cậu không thích, lấy ví dụ ở Indonesia,[br]các cậu không thích người Hà Lan ở đây,

0:10:34.937,0:10:37.963
nhưng có khi họ nghĩ họ đang giúp đỡ các cậu.

0:10:37.963,0:10:39.290
Họ không giúp chúng tớ đâu.

0:10:39.290,0:10:45.874
Nghe này, cậu nói là chúng tớ lười nhác,[br]không phải là chúng tớ lười nhác đâu,

0:10:45.874,0:10:49.685
mà là họ không cho chúng tớ[br]một cơ hội nào,

0:10:49.685,0:10:54.806
cậu thấy đấy, và chúng tớ không được thử[br]xây dựng đất nước mình.

0:10:55.120,0:10:57.954
Judith à, tớ không nghĩ người châu Á[br]ai cũng lười đâu!

0:10:57.954,0:11:01.467
Không, đừng hiểu nhầm tớ![br]Tớ nói đó là một quan điểm chung...

0:11:01.467,0:11:02.994
Có thể không phải là bây giờ,[br]tớ hy vọng thế.

0:11:02.994,0:11:10.029
Quan điểm chung? Nghe hơi sai[br]khi nói họ lười nhác đấy.

0:11:10.029,0:11:14.981
Chúng ta hãy nói là họ có bàn chân phẳng[br]đến nỗi không thể nhấc lên được thôi,

0:11:14.981,0:11:20.451
vì cậu phải tính đến... khí hậu[br]ở hầu khắp khu vực châu Á chẳng hạn.

0:11:20.451,0:11:21.647
Đó là tự nhiên thôi.

0:11:21.647,0:11:27.352
Cậu không thể cứ thế làm việc[br]dưới cái nóng được.

0:11:27.877,0:11:30.809
Đương nhiên,[br]cậu sẽ luôn muốn được quạt mát,

0:11:30.809,0:11:35.034
hoặc vào trong một cái rạp có điều hòa,[br]hay một chỗ nào đó mát lạnh.

0:11:35.680,0:11:40.366
Có vẻ như không chỉ mỗi khác biệt về khí hậu[br]dẫn đến khác biệt về tốc độ làm việc

0:11:40.366,0:11:45.660
mà còn có khác biệt về triết lý nữa, mà có lẽ[br]chúng tôi ở phương Tây chưa nhận thức đúng,[br]phải không?

0:11:45.660,0:11:50.720
Theo em được biết, và em nghĩ là cô đã đề cập[br]trong chương trình này,

0:11:50.720,0:11:54.589
người Ấn Độ cho rằng[br]không bao giờ được để tay dính bẩn.

0:11:54.589,0:11:57.412
Còn ở Philippines, em phải thừa nhận là,

0:11:57.412,0:12:02.880
chúng em có xu hướng[br]kiếm việc làm văn phòng, ngồi ghế xoay.

0:12:02.880,0:12:06.695
Hầu hết chúng em đều như vậy,[br]nhất là những người vừa tốt nghiệp đại học.

0:12:06.695,0:12:08.598
Chúng em không muốn làm việc chân tay.

0:12:08.598,0:12:13.243
Chúng em muốn ngồi văn phòng lớn,[br]có thư ký xinh đẹp xung quanh.

0:12:13.243,0:12:15.481
Đó là xu thế chung rồi.

0:12:17.360,0:12:20.030
Cậu có thể chứng minh[br]chúng tớ lười nhác không?

0:12:20.030,0:12:21.954
Ôi trời, cậu dồn tớ vào chân tường rồi!

0:12:21.954,0:12:23.799
Tớ đang cố gắng lấy cho cậu một ví dụ.

0:12:23.799,0:12:27.153
Um, cậu chỉ trích các nước...

0:12:27.153,0:12:29.223
Cậu chỉ trích người Hà Lan, tớ lấy ví dụ vậy.

0:12:29.223,0:12:33.157
Nhưng tớ biết là người Anh,[br]khi họ bắt đầu thuộc địa hóa các nước,

0:12:33.157,0:12:36.150
họ đã cố gắng giúp những nước[br]họ đặt chân đến.

0:12:36.344,0:12:40.642
Nhưng cậu lại nghĩ là chúng tớ xâm lược[br]và lấy đi cơ hội của các cậu.

0:12:40.874,0:12:42.976
Ừ, tớ nghĩ vậy đấy.

0:12:42.976,0:12:45.763
Tớ sẽ cho cậu một ví dụ[br]về người Hà Lan...

0:12:46.260,0:12:50.823
Chúng tớ không có cơ hội[br]được đi học chẳng hạn.

0:12:50.823,0:12:53.266
- Hồi người Hà Lan còn ở đó ấy hả?[br]- Ừ.

0:12:54.203,0:13:01.751
Cậu có nghĩ nếu nhân dân các nước thuộc địa[br]có cơ hội tự do,

0:13:01.751,0:13:03.528
cậu sẽ trao cho họ[br]cơ hội đó không?

0:13:03.528,0:13:06.766
Ôi giờ chúng ta lạc đề rồi!

0:13:06.960,0:13:13.912
Nghe tớ này, bạn tớ ở Malaya rất vui[br]vì năm sau, Malaya sẽ giành được độc lập.

0:13:14.400,0:13:22.929
Cậu ấy rất tự hào. Cậu ấy kể với mọi người[br]năm sau, Malaya sẽ độc lập.

0:13:22.929,0:13:26.698
Cậu có nghĩ là nếu cậu làm như vậy[br]ở những nước khác [trả độc lập cho họ],

0:13:26.698,0:13:30.939
cậu sẽ làm hài lòng họ không?

0:13:30.939,0:13:35.528
Chúng tớ mong là việc đó sẽ làm họ hài lòng...[br]Mọi quốc gia đều muốn độc lập, đó là lẽ tự nhiên.

0:13:35.528,0:13:39.378
Nhưng sẽ đến một lúc nào đó, một người nào đó[br]phải quyết định liệu họ đã sẵn sàng[br]nhận lại độc lập của mình hay chưa.

0:13:39.378,0:13:42.442
Chúng ta sẽ lạc sang một cuộc tranh luận dài khác[br]về chủ đề này mất.

0:13:42.442,0:13:44.196
Raul, bạn nói đi.

0:13:44.196,0:13:46.767
À em định hỏi các bạn ấy[br]là theo các bạn,

0:13:46.767,0:13:50.593
đâu là những nguyên nhân cơ bản, chung nhất[br]của những định kiến chúng ta có?

0:13:50.593,0:13:52.704
Chủ yếu là do màu da phải không?

0:13:53.920,0:13:55.936
Có thể đấy...

0:13:55.936,0:14:01.581
Có phải ý cậu là, ví dụ nhé,[br]nói về vấn đề người Mỹ ở miền Bắc đi.

0:14:01.581,0:14:04.457
Tớ đoán là về phía người Mỹ,

0:14:04.457,0:14:09.289
chỉ là người da trắng không muốn[br]hòa đồng với người da màu.

0:14:09.289,0:14:13.603
Vậy người da màu thì sao? Chắc gì họ đã muốn[br]hòa đồng với người da trắng?

0:14:13.603,0:14:17.356
Vì bạn vừa đưa ra vấn đề chủng tộc[br]của người Mỹ, cho tôi hỏi:

0:14:17.356,0:14:20.282
Tình hình có tệ[br]như bạn nghĩ trước khi bạn tới đây không?

0:14:20.282,0:14:22.067
Tệ hơn hay khá hơn?

0:14:22.271,0:14:25.954
Em nghĩ là từ những gì em thấy ở đây,

0:14:25.954,0:14:28.708
từ những gì em nghe nói[br]khi em đang ở đây,

0:14:28.708,0:14:31.046
và từ những gì em đọc trên báo,

0:14:31.046,0:14:33.341
tình hình tệ hơn em dự đoán.

0:14:33.341,0:14:35.752
- Judith, bạn đồng ý chứ?[br]- Không, em không đồng ý.

0:14:35.752,0:14:38.811
Ở Anh, chúng em không được nghe[br]về vấn đề Mỹ quá nhiều,

0:14:38.811,0:14:41.514
tất nhiên, trừ một số trường hợp cụ thể[br]được kể đến.

0:14:41.784,0:14:44.987
Về phán quyết của tòa án tối cao, hồi đó,[br]chúng em có nghe nói nhiều

0:14:44.987,0:14:46.434
nhưng không quá nhiều.

0:14:46.434,0:14:51.547
Khi em tới đây, em tưởng tượng[br]từ vụ của [Emmet] Till

0:14:51.547,0:14:53.680
rằng mọi chuyện thực sự tồi tệ ở miền Nam

0:14:53.680,0:14:57.180
rồi em thấy[br]có một cảm giác lạc quan thật sự ở đây.

0:14:57.180,0:14:58.857
Em ở cùng với một gia đình người da đen,

0:14:58.857,0:15:03.217
và em có thể thấy quan điểm...[br]một cái nhìn thật sự bao quát về vấn đề này luôn,[br]mọi người có thể nói vậy.

0:15:03.217,0:15:07.377
Điều đầu tiên làm em ấn tượng[br]là chính những người da đen ấy...

0:15:07.377,0:15:11.280
không hề vui vẻ với tình cảnh này,[br]nhưng họ hài lòng,

0:15:11.280,0:15:14.807
họ cảm thấy biết ơn[br]trước những tiến bộ đã đạt được

0:15:14.807,0:15:18.749
và họ dám chắc[br]tình hình sẽ tiếp tục được cải thiện.

0:15:18.749,0:15:21.639
Có phải 2 tuần bạn ở New Jersey là bạn ở cùng[br]một gia đình người da đen không?

0:15:21.639,0:15:26.080
Vâng đúng, em ở cùng với một gia đình[br]người da đen. Em biết đó là khu vực phía bắc[br]và điều kiện ở đấy tốt hơn.

0:15:26.080,0:15:27.854
Em rất ấn tượng với điều đó.

0:15:27.854,0:15:32.017
Họ nói rằng đó là một quá trình chậm chạp,[br]nhưng rồi mọi việc sẽ từ từ tốt đẹp hơn.

0:15:32.017,0:15:37.453
Chỉ là phá vỡ truyền thống thôi,[br]và em rất vui khi biết được điều này.

0:15:37.453,0:15:40.810
Tôi muốn nghe một số trải nghiệm khác[br]của các bạn. Mời Yoriko?

0:15:40.810,0:15:44.149
Em chưa bao giờ thấy bất kỳ...

0:15:44.149,0:15:46.441
- ... bằng chứng ạ?[br]- Bằng chứng

0:15:46.441,0:15:53.328
...bằng chứng cho thấy[br]định kiến chủng tộc ở Mỹ

0:15:53.328,0:15:59.224
nhưng em nhận thấy hầu hết người da đen[br]đều là dân lao động,

0:15:59.224,0:16:02.944
họ không giữ vị trí cao[br]trong các doanh nghiệp.

0:16:03.093,0:16:11.509
Nhưng em rất vui khi thấy nữ sinh da đen[br]ở Trường cấp 3 Southridge-Columbia [?]

0:16:11.509,0:16:17.094
Bạn ấy là phó chủ tịch hội học sinh.

0:16:17.094,0:16:20.152
Tôi vui khi thấy bạn vui. Mời Ratnati.

0:16:20.152,0:16:27.509
Ở đây, New York và New Jersey, em không thấy[br]bất kỳ sự phân biệt chủng tộc nào

0:16:27.509,0:16:28.928
hay thứ gì đó đại loại vậy.

0:16:28.928,0:16:31.650
Nhưng khi chúng em dừng chân[br]ở Williamsburg

0:16:31.650,0:16:35.559
và đến một ngôi trường của người da đen,[br]em thấy ở đó rất hà khắc.

0:16:35.559,0:16:39.651
Ý em là, người da đen thì đến trường học [br]dành riêng cho người da đen.

0:16:40.707,0:16:43.283
Em có nói chuyện với một vài bạn nữ[br]trong trường.

0:16:43.283,0:16:47.319
Em hỏi các bạn ấy cảm thấy thế nào[br]khi bị phân biệt.

0:16:47.319,0:16:51.000
Các bạn ấy nói[br]các bạn ấy không phiền lòng vì điều này

0:16:51.000,0:16:53.876
và thứ các bạn ấy muốn là quyền bình đẳng.

0:16:54.221,0:17:00.631
Có một số nơi các bạn ấy không thể đến,[br]như nhà hàng hay một số câu lạc bộ.

0:17:00.631,0:17:07.004
Em nghĩ là vì tất cả người Mỹ[br]đều tuyên bố và nhấn mạnh

0:17:07.004,0:17:10.382
rằng Mỹ là đất nước dân chủ nhất thế giới,

0:17:10.382,0:17:15.121
nhưng chỉ cần tình trạng phân biệt đó[br]còn tồn tại,

0:17:15.121,0:17:18.513
em không nghĩ đó là dân chủ đâu,[br]không phải dân chủ triệt để.

0:17:18.640,0:17:20.530
Em xin bổ sung cho bạn:

0:17:20.530,0:17:27.975
không phải là trong lời tuyên thệ trung thành[br]trước lá cờ Mỹ, các cô nói thế này sao?

0:17:27.975,0:17:31.069
"Tôi xin thề trung thành[br]với lá cờ của Hợp chúng quốc Hoa Kỳ,

0:17:31.069,0:17:33.113
và với nền Cộng hòa mà lá cờ đại diện.

0:17:33.113,0:17:37.232
Một quốc gia dưới Thượng đế, không bị chia cắt,[br]với tự do và công lý cho mọi người."

0:17:37.232,0:17:40.440
Câu cuối không hợp với mọi thứ chút nào.

0:17:40.440,0:17:46.383
Ý em là với vấn đề phân biệt này ở đây[br]& tình trạng phân biệt chủng tộc với người da màu

0:17:46.383,0:17:51.284
thì có "tự do và công lý cho mọi người"[br]kiểu gì?

0:17:51.997,0:17:54.648
Và trong một lần em được tiếp đón,

0:17:54.648,0:17:58.221
em không ngờ là đến trẻ con[br]cũng phân biệt như vậy.

0:17:58.221,0:18:01.210
Một lần, em có đặc quyền,[br]phải nói là như vậy,

0:18:01.210,0:18:07.008
tham dự một buổi khiêu vũ[br]do một nhóm dân sự tài trợ.

0:18:07.008,0:18:10.794
Em chợt nhận thấy là, sàn nhảy thì rộng

0:18:10.794,0:18:14.286
mà trẻ em da trắng[br]đứng hết về phía bên trái

0:18:14.286,0:18:18.125
còn hầu hết phần "không chiến lược"[br]của phòng khiêu vũ, chắc ta phải nói vậy,

0:18:18.125,0:18:20.745
là chỗ đứng của toàn bộ trẻ em da đen.

0:18:20.745,0:18:25.947
Em chưa bao giờ thấy bạn nam da trắng nào[br]mời bạn nữ da màu nhảy,

0:18:25.947,0:18:29.774
cũng chưa từng thấy bạn nam da màu nào[br]mời bạn nữ da trắng nhảy.

0:18:30.503,0:18:32.286
Em cũng có một trải nghiệm tồi tệ.

0:18:32.286,0:18:36.531
Hồi mới đến đây, em tình cờ[br]kể với một nhóm bạn trẻ

0:18:36.531,0:18:38.707
là em sẽ ở cùng một gia đình người da đen.

0:18:38.707,0:18:41.029
Một bạn nam trong số đó đứng dậy,[br]bỏ ra ngoài.

0:18:41.029,0:18:44.657
Em cảm thấy tệ. Em nghĩ "Ồ chúng ta[br]đang ở miền Bắc chứ đâu phải miền Nam."

0:18:44.657,0:18:46.428
Rồi khi chúng em đến miền Nam,

0:18:46.428,0:18:48.471
em đã gặp khó khi thực sự trải nghiệm điều này.

0:18:48.471,0:18:49.939
Chúng em đi vào một cửa hàng lớn.

0:18:49.939,0:18:53.225
Lúc đó, em đang rửa tay[br]trong phòng vệ sinh nữ.

0:18:53.225,0:18:55.195
Em đi cùng nhóm các thí sinh[br]các nước phía Đông,

0:18:55.195,0:18:57.911
các bạn có làn da tối màu hơn em,[br]như da bạn Ratnati.

0:18:57.911,0:18:59.915
Em đứng cách các bạn ấy hơi xa một chút.

0:18:59.915,0:19:02.798
Rồi một người phụ nữ tiến về phía em,[br]kéo em ra một bên.

0:19:02.798,0:19:05.258
Chắc chắn cô ấy nghĩ em là người Mỹ.[br]Cô ấy nói:

0:19:05.258,0:19:08.266
"Đám người da đen đó[br]đang làm gì ở đây vậy?"

0:19:08.266,0:19:09.436
Em bối rối vô cùng.

0:19:09.436,0:19:12.472
Em nói với cô ấy[br]một cách bình tĩnh nhất có thể

0:19:12.472,0:19:14.480
là em đi cùng họ, chúng em là ai.

0:19:14.480,0:19:16.640
Tất nhiên cô ấy thay đổi thái độ[br]ngay lập tức

0:19:16.640,0:19:20.010
song trực tiếp trải nghiệm việc này[br]quả đã mang lại một cú sốc kinh khủng.

0:19:20.010,0:19:21.408
Mọi người đọc về nó trên báo,

0:19:21.408,0:19:22.499
nghe kể về nó,

0:19:22.499,0:19:28.034
nhưng phải đến khi trực tiếp trải nghiệm,[br]mọi người mới thực sự thấy[br]mức độ nghiêm trọng của nó.

0:19:28.034,0:19:33.469
Em nghĩ định kiến[br]xuất phát chủ yếu từ màu da,

0:19:33.469,0:19:35.234
và em nghĩ là...

0:19:37.874,0:19:40.936
Em không biết tại sao,[br]nhưng em nghĩ là...

0:19:40.936,0:19:47.440
người da trắng nghĩ[br]người da màu có làn da bẩn thỉu

0:19:47.440,0:19:51.830
và không có nền văn hóa tiên tiến,

0:19:53.450,0:19:58.709
nên người da trắng[br]là những người vĩ đại nhất,

0:19:58.709,0:20:02.978
tuyệt vời nhất thế giới, họ nghĩ vậy.

0:20:03.280,0:20:08.829
Về vấn đề màu da, nếu ở đây mùa hè,[br]các bạn sẽ thấy nhiều người Mỹ[br]nằm phơi khắp các bãi biển để có làn da nâu.

0:20:08.829,0:20:10.622
Vâng, rõ ràng là vậy.

0:20:10.622,0:20:12.300
Tôi tự hỏi việc đó thực sự có ý gì?

0:20:12.300,0:20:14.632
Em nghĩ phụ nữ da trắng chúng ta[br]có mặc cảm tự ti.

0:20:14.632,0:20:18.992
Phụ nữ phương Đông và phụ nữ da đen[br]nổi tiếng xinh đẹp,

0:20:18.992,0:20:20.390
đến nỗi chúng ta có chút ghen tị với họ.

0:20:20.390,0:20:23.023
Tớ đoán cậu ghen với đám da màu chúng tớ[br]phải không?

0:20:23.023,0:20:24.345
Ừ tớ nghĩ vậy đó.

0:20:24.345,0:20:27.214
Có cái gì tương tự như vậy ở...?

0:20:27.214,0:20:28.980
Em nghĩ là có đó, cô Waller,

0:20:28.980,0:20:33.926
vì ở Phillipines, thật buồn cười là[br]có một xu thế chung giữa những người phụ nữ,

0:20:33.926,0:20:38.602
những người có nước da ngăm đen,[br]em xin nói như vậy,

0:20:38.602,0:20:41.543
hoặc chỉ rám nắng thôi, hoặc chỉ là da nâu thôi,

0:20:41.543,0:20:45.309
đặc biệt là các mệnh phụ.

0:20:45.309,0:20:50.370
Dù mặt đã có nếp nhăn,[br]họ vẫn muốn tẩy trắng da!

0:20:50.370,0:20:53.102
Hãy tưởng tưởng ngay lúc này cô gặp một người.[br]Cô chào họ: "Chào buổi sáng!"

0:20:53.102,0:20:55.992
Cô thấy làn da người đó[br]chỉ rám nắng và nâu thôi.

0:20:55.992,0:20:58.860
Ba tháng sau, cô gặp lại người đó...

0:20:58.860,0:21:02.299
Người này đã có những hoạt động xã hội hữu ích,

0:21:02.299,0:21:04.411
cố gắng trở nên thật tôn quý,

0:21:04.411,0:21:06.400
có học thức, vân vân.

0:21:06.400,0:21:11.103
Cô chợt để ý thấy da mặt người này[br]sáng hơn trước đây.

0:21:11.103,0:21:15.384
Cô nhìn xuống bàn tay người đó[br]và mọi thứ từ cánh tay trở xuống.

0:21:15.384,0:21:18.609
Cô sẽ không kìm được[br]mà phải thốt lên "Ôi trời ơi!"

0:21:18.609,0:21:22.204
Bởi vì cô sẽ thấy[br]khác biệt thực sự rất lớn.

0:21:22.204,0:21:26.351
Da người đó rất trắng ở phần này,[br]nhưng khi cô nhìn xuống cánh tay, vân vân,

0:21:26.351,0:21:32.754
phần cơ thể phía dưới...[br]Ây! Khác biệt vô cùng to lớn!

0:21:32.754,0:21:35.089
Da vùng này thì tối,[br]nhưng vùng này thì rất sáng.

0:21:35.089,0:21:36.460
Họ tẩy da thật à?

0:21:36.460,0:21:37.426
Thật đó cô Waller!

0:21:37.426,0:21:41.130
Thế Nhật Bản thì sao? Phụ nữ Nhật không muốn[br]thay đổi theo bất kỳ cách nào, phải không?

0:21:41.130,0:21:43.945
Một vài phụ nữ Nhật,[br]umm, thế này gọi là gì ạ?

0:21:43.945,0:21:48.696
- Nhuộm tóc[br]- Vâng, là nhuộm tóc. Nhuộm tóc đỏ.

0:21:48.696,0:21:50.520
- Thật sao?[br]- Thật ạ.

0:21:50.520,0:21:54.364
Họ thích tóc đỏ. Nhưng em thì không.

0:21:54.364,0:21:56.307
Ở Indonesia thì sao?

0:21:56.307,0:22:01.161
Nếu như người phương Tây cố làm da đen đi,

0:22:01.161,0:22:03.819
thì chúng em cố làm da trắng hơn.

0:22:03.819,0:22:08.171
Chúng em che chắn khi ra ngoài trời.

0:22:08.171,0:22:11.228
Tại sao? Tôi không hiểu.[br]Màu da bạn hiện giờ đẹp mà.

0:22:11.228,0:22:16.213
Khi ra ngoài, chúng em[br]mặc áo khoác dài tay để chống nắng,

0:22:16.213,0:22:18.734
không là da đen sì đấy ạ.

0:22:18.734,0:22:25.171
Nói tôi nghe, chính phủ nước các bạn[br]có hành động gì đối với vấn đề định kiến không?

0:22:25.171,0:22:29.541
Từng bạn đã nói[br]về những định kiến ở nước mình.

0:22:29.541,0:22:32.942
Chính phủ nước các bạn đang làm gì[br]trong nỗ lực xóa bỏ những định kiến ấy?

0:22:32.942,0:22:37.946
Bạn đã nói về định kiến về con lai,[br]bạn cũng nói về con lai.

0:22:37.946,0:22:40.742
Các bạn chưa nói cho chúng tôi nghe[br]nhiều lắm về vị thế của phụ nữ.

0:22:40.742,0:22:45.287
Nhân đây, tôi muốn hỏi phụ nữ ở Nhật Bản hiện[br]có tự do hơn so với hồi trước chiến tranh không?

0:22:45.287,0:22:49.650
Trước chiến tranh, không có dân chủ.

0:22:50.160,0:22:56.737
Phụ nữ thuộc sở hữu của đàn ông.[br]Đàn ông kiểm soát phụ nữ, vân vân, và...

0:22:57.484,0:22:58.649
Thế còn bây giờ?

0:22:58.649,0:23:03.812
Đàn ông có cơ hội làm trước tất cả mọi thứ,[br]thậm chí cả việc đi qua cửa.

0:23:03.812,0:23:06.320
Phụ nữ phải mở cửa trước

0:23:06.320,0:23:08.908
để đàn ông đi qua trước.

0:23:09.418,0:23:16.219
Trên xe buýt hay trong rạp,[br]đàn ông ngồi xuống trước.

0:23:16.219,0:23:20.252
Nếu không còn ghế thì phụ nữ phải đứng.

0:23:20.575,0:23:23.271
Uây, tớ cũng muốn sống ở Nhật!

0:23:23.420,0:23:25.690
Tình hình có đang thay đổi chút nào không?

0:23:25.690,0:23:27.045
Dạ có, cũng hơi có thay đổi.

0:23:27.045,0:23:30.604
Bây giờ, phụ nữ có thể bầu cử,

0:23:30.604,0:23:35.082
và có cơ hội bình đẳng trong mọi việc.

0:23:35.082,0:23:39.826
Judith, ban nãy bạn có nói về định kiến của mình[br]với giọng Cockney.

0:23:39.826,0:23:41.712
Định kiến đó có còn rất mạnh ở Anh không?

0:23:41.712,0:23:44.553
Định kiến của giới gọi là quý tộc[br]đối với người Cockney ấy?

0:23:44.553,0:23:47.065
Không, em nghĩ bây giờ[br]đó không còn là vấn đề nghiêm trọng nữa đâu,

0:23:47.065,0:23:48.553
nhất là kể từ hồi chiến tranh.

0:23:48.553,0:23:55.370
Cô biết đấy, suy nghĩ người Anh chỉ nói[br]hoặc giọng Cockney, hoặc giọng rất quý tộc

0:23:55.370,0:23:56.505
không còn đúng nữa.

0:23:56.505,0:24:00.046
Chúng em chắc chắn không còn khinh thường[br]người khác đâu nếu họ có giọng nói như vậy.

0:24:00.046,0:24:01.889
Bây giờ, nếu mọi người vào trong Nhà Quốc hội,

0:24:01.889,0:24:06.902
mọi người sẽ thường xuyên nghe thấy giọng Bắc,[br]giọng Wales, thậm chí cả giọng Cockney.

0:24:06.902,0:24:08.233
Chúng em tự hào về những người đó,

0:24:08.233,0:24:10.535
vì họ là những người đã đưa chúng em[br]vượt qua cuộc chiến vừa rồi.

0:24:10.535,0:24:12.608
Sẽ không có ai dám nói gì chống lại họ đâu.

0:24:12.640,0:24:16.507
Thực tế là, chính giọng quý tộc[br]giờ mới là giọng bị kỳ thị.

0:24:16.507,0:24:19.137
Em còn đang sợ mọi người bây giờ[br]đang cười giọng ấy đây này.

0:24:19.137,0:24:21.714
Thực tế là, mọi người có thể nghĩ giọng của em[br]nghe hơi có học thức một chút,

0:24:21.714,0:24:25.135
nhưng em đảm bảo là về Anh,[br]em không hẳn là nói giọng Cockney

0:24:25.135,0:24:26.800
nhưng vẫn là nói giọng địa phương.

0:24:26.800,0:24:29.796
Bạn định nói là cô giáo ở trường[br]sẽ không chấp nhận bạn?

0:24:29.796,0:24:31.940
Ôi không, em sẽ bị chỉnh đấy ạ.

0:24:31.940,0:24:34.310
Tôi ghét phải nghĩ về những gì sẽ xảy ra[br]khi bạn về nước sau 3 tháng ở đây quá!

0:24:34.310,0:24:36.597
- Em cũng vậy.[br]- Bạn phải viết thư kể tôi nghe đấy nhé!

0:24:36.597,0:24:38.147
Tôi muốn có thời gian để hỏi các bạn:

0:24:38.147,0:24:44.034
theo các bạn,[br]các cá nhân có thể làm gì để xóa bỏ định kiến,

0:24:44.034,0:24:46.480
nhưng chúng ta sắp hết giờ rồi.[br]Bạn nào có thể trả lời nhanh nào?

0:24:46.480,0:24:50.311
Theo em, chúng ta nên cẩn thận[br]xem xét một người

0:24:50.311,0:24:52.521
trước khi đưa ra bất kỳ đánh giá nào[br]về người đó.

0:24:52.521,0:24:55.860
Và nếu có đánh giá,[br]chúng ta cũng nên công bằng.

0:24:56.240,0:24:57.951
Một ý kết thúc thật hay.

0:24:57.951,0:25:03.208
Cảm ơn Ratnati, Yoriko, Judith, và Raul.

0:25:03.716,0:25:07.152
Tuần tới, chúng ta sẽ tiếp tục[br]chủ đề định kiến này,

0:25:07.152,0:25:10.661
với 4 thí sinh đến từ châu Phi:[br]1 bạn da trắng và 3 bạn da màu.

0:25:10.661,0:25:15.600
Đó là các thí sinh đến từ Liên đoàn Nam Phi,[br]Bờ Biển Vàng, Ethiopia, và Nigeria.