[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:01.06,0:00:05.09,Default,,0000,0000,0000,,Vào ngày 4/8, một vụ nổ lớn đã xảy ra\Ntại một cảng ở Beirut, Lebanon. Dialogue: 0,0:00:05.09,0:00:07.63,Default,,0000,0000,0000,,(tiếng nổ) Dialogue: 0,0:00:07.63,0:00:10.95,Default,,0000,0000,0000,,Vụ nổ được quay bằng điện thoại\Nđủ mọi góc cạnh. Dialogue: 0,0:00:11.06,0:00:15.25,Default,,0000,0000,0000,,Các video gần như lập tức được lan truyền\Ntrên mạng xã hội và các nền tảng nhắn tin. Dialogue: 0,0:00:15.79,0:00:18.43,Default,,0000,0000,0000,,Một vài video là thật, \Nmột số khác là dàn dựng. Dialogue: 0,0:00:18.52,0:00:23.01,Default,,0000,0000,0000,,Một vài video cho thấy hình ảnh\Nmột tên lửa đã đâm xuống trước vụ nổ. Dialogue: 0,0:00:23.01,0:00:25.34,Default,,0000,0000,0000,,(tiếng nổ) Dialogue: 0,0:00:26.02,0:00:28.01,Default,,0000,0000,0000,,Những video này đã bị chỉnh sửa. Dialogue: 0,0:00:28.01,0:00:30.12,Default,,0000,0000,0000,,Khi phóng viên điều tra Emmanuelle Saliba Dialogue: 0,0:00:30.12,0:00:32.60,Default,,0000,0000,0000,,nhận được một video này\Ntừ một nguồn tin ở Beirut, Dialogue: 0,0:00:32.60,0:00:34.99,Default,,0000,0000,0000,,cô biết rằng cô phải bắt tay vào việc. Dialogue: 0,0:00:34.99,0:00:36.37,Default,,0000,0000,0000,,Là một phóng viên điều tra, Dialogue: 0,0:00:36.37,0:00:40.07,Default,,0000,0000,0000,,vai trò của tôi là cố gắng và tìm hiểu\Nnguyên nhân của vụ nổ này là gì. Dialogue: 0,0:00:40.07,0:00:44.86,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên tôi đã liên lạc với một người\Nlà chủ của một doanh nghiệp ở cảng Beirut. Dialogue: 0,0:00:44.86,0:00:47.18,Default,,0000,0000,0000,,Gia đình của anh đã làm \Nviệc ở đó trong 40 năm. Dialogue: 0,0:00:47.18,0:00:50.54,Default,,0000,0000,0000,,Trong cuộc trao đổi, anh nói:\N"Để tôi gửi cho bạn một video." Dialogue: 0,0:00:50.54,0:00:53.52,Default,,0000,0000,0000,,"Tôi nghĩ rằng tên lửa \Nđã gây ra vụ nổ này." Dialogue: 0,0:00:53.52,0:00:55.30,Default,,0000,0000,0000,,Tôi đã khá hoài nghi Dialogue: 0,0:00:55.30,0:01:00.43,Default,,0000,0000,0000,,bởi vì tôi đã xem các video mà \Nkhá dễ để vạch trần. Dialogue: 0,0:01:00.43,0:01:05.31,Default,,0000,0000,0000,,Những gì chúng ta đang thấy là video\Nđầu tiên được đăng lên nhưng bị dàn dựng. Dialogue: 0,0:01:06.13,0:01:07.89,Default,,0000,0000,0000,,Điều thú vị trong chuyện này là Dialogue: 0,0:01:07.89,0:01:10.22,Default,,0000,0000,0000,,đây là một video gốc ghi lại sự việc, Dialogue: 0,0:01:10.22,0:01:11.91,Default,,0000,0000,0000,,ta đang nhìn thấy cảnh tượng thật, Dialogue: 0,0:01:11.91,0:01:15.28,Default,,0000,0000,0000,,nhung cái người đó làm \Nlà thêm vào một tên lửa. Dialogue: 0,0:01:15.28,0:01:18.82,Default,,0000,0000,0000,,Tôi sẽ cho anh xem video gốc Dialogue: 0,0:01:19.45,0:01:22.38,Default,,0000,0000,0000,,(Tiếng còi xe) Dialogue: 0,0:01:23.00,0:01:26.00,Default,,0000,0000,0000,,(Tiếng nổ) Dialogue: 0,0:01:27.44,0:01:32.33,Default,,0000,0000,0000,,Trên mạng có một cái hay đó là Dialogue: 0,0:01:32.33,0:01:35.06,Default,,0000,0000,0000,,ngay khi một video bị chỉnh sửa\Nđược đăng lên Dialogue: 0,0:01:35.06,0:01:37.80,Default,,0000,0000,0000,,rất nhiều nhà báo có nghiệp vụ\Nbắt tay hành động Dialogue: 0,0:01:37.80,0:01:41.18,Default,,0000,0000,0000,,và các video nhanh chóng bị vạch trần. Dialogue: 0,0:01:41.18,0:01:46.37,Default,,0000,0000,0000,,Một đồng nghiệp của tôi ở BBC chuyên về \Ntin giả đã vạch trần video này. Dialogue: 0,0:01:46.54,0:01:50.13,Default,,0000,0000,0000,,Và tất cả chúng tôi, bạn biết đấy,\Nmặc dù làm việc cho các hãng khác nhau, Dialogue: 0,0:01:50.13,0:01:52.97,Default,,0000,0000,0000,,đều giúp đỡ nhau trong các \Ncông việc của của mình. Dialogue: 0,0:01:52.97,0:01:55.85,Default,,0000,0000,0000,,Và tôi đã nghĩ về nó khi nói chuyện\Nvới nguồn tin của mình, Dialogue: 0,0:01:55.85,0:01:59.05,Default,,0000,0000,0000,,tôi nghĩ, "Bạn biết đấy, chúng tôi đã \Ntừng vạch trần một video rồi. Dialogue: 0,0:01:59.17,0:02:00.99,Default,,0000,0000,0000,,Tôi khá hoài nghi về video này." Dialogue: 0,0:02:00.99,0:02:01.99,Default,,0000,0000,0000,,"Gửi nó cho tôi đi." Dialogue: 0,0:02:01.99,0:02:05.89,Default,,0000,0000,0000,,Anh ấy gửi cho tôi qua WhatsApp và \Nnói mình có được nó từ bạn bè và gia đình. Dialogue: 0,0:02:05.89,0:02:09.20,Default,,0000,0000,0000,,Công ty của anh ta bị phá huỷ,\Nhọ muốn có câu trả lời Dialogue: 0,0:02:09.20,0:02:11.54,Default,,0000,0000,0000,,Họ muốn biết điều gì đã gây ra vụ nổ. Dialogue: 0,0:02:11.54,0:02:14.62,Default,,0000,0000,0000,,Tôi xem video và đó là \Nmột video hồng ngoại. Dialogue: 0,0:02:14.62,0:02:18.04,Default,,0000,0000,0000,,Tôi sẽ cho anh xem một bản video\Nvẫn còn trên Twitter. Dialogue: 0,0:02:18.04,0:02:19.77,Default,,0000,0000,0000,,Tôi sẽ bật cho anh xem. Dialogue: 0,0:02:23.44,0:02:26.56,Default,,0000,0000,0000,,(Tiếng nổ) Dialogue: 0,0:02:30.88,0:02:34.63,Default,,0000,0000,0000,,Anh có thể thấy rằng hai video này\Nđã cùng bị chỉnh sửa Dialogue: 0,0:02:34.63,0:02:38.11,Default,,0000,0000,0000,,để nhìn giống một lần quay liên tục. Dialogue: 0,0:02:38.11,0:02:40.90,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng chỉ cần nhìn qua, ai cũng biết rằng Dialogue: 0,0:02:40.90,0:02:42.81,Default,,0000,0000,0000,,nó được quay từ hai góc khác nhau. Dialogue: 0,0:02:42.81,0:02:46.82,Default,,0000,0000,0000,,Ngoài ra còn có lớp ảnh nhiệt này\Ntrông khá lạ, Dialogue: 0,0:02:46.82,0:02:50.13,Default,,0000,0000,0000,,giả sử camera bị rơi xuống đất Dialogue: 0,0:02:50.13,0:02:53.86,Default,,0000,0000,0000,,và bạn có thể thấy nó được quay \Nbởi một người. Dialogue: 0,0:02:53.86,0:02:56.99,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng người nào lại có một \Ncamera hồng ngoại chứ? Dialogue: 0,0:02:56.99,0:02:58.85,Default,,0000,0000,0000,,Đây là một dụng cụ chuyên nghiệp. Dialogue: 0,0:02:58.85,0:03:00.60,Default,,0000,0000,0000,,Đúng vậy. Video khá rung lắc. Dialogue: 0,0:03:00.60,0:03:03.48,Default,,0000,0000,0000,,Không một video an ninh nào lại\Nđược đăng lên nhanh như vậy Dialogue: 0,0:03:03.48,0:03:05.22,Default,,0000,0000,0000,,dưới sự tác động của vụ nổ. Dialogue: 0,0:03:05.22,0:03:07.84,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên tôi bắt đầu ghép những\Nthông tin này với nhau. Dialogue: 0,0:03:07.84,0:03:10.06,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nhận ra góc quay đầu tiên này Dialogue: 0,0:03:10.06,0:03:14.82,Default,,0000,0000,0000,,và tôi biết nó được quay bởi một\Nbiên tập viên mạng xã hội Dialogue: 0,0:03:14.82,0:03:17.40,Default,,0000,0000,0000,,đã có mặt tại hiện trường,\Nđang làm cho CNN. Dialogue: 0,0:03:17.40,0:03:19.18,Default,,0000,0000,0000,,Và đây là video gốc. Dialogue: 0,0:03:19.18,0:03:21.14,Default,,0000,0000,0000,,Bạn thấy đó, nó không có bộ lọc đó. Dialogue: 0,0:03:22.01,0:03:23.66,Default,,0000,0000,0000,,Và khi bạn bật lên, Dialogue: 0,0:03:23.66,0:03:25.95,Default,,0000,0000,0000,,(Tiếng nổ) Dialogue: 0,0:03:26.65,0:03:31.35,Default,,0000,0000,0000,,bạn có thể thấy rằng không có \Ntên lửa nào từ trên trời đâm xuống. Dialogue: 0,0:03:31.35,0:03:32.60,Default,,0000,0000,0000,,Nó đã được thêm vào. Dialogue: 0,0:03:32.60,0:03:33.89,Default,,0000,0000,0000,,Tôi bảo anh ta và anh nói, Dialogue: 0,0:03:33.89,0:03:36.35,Default,,0000,0000,0000,,"Đúng, video của tôi đã bị cắt ghép. Dialogue: 0,0:03:36.35,0:03:41.60,Default,,0000,0000,0000,,Tôi liên tục nhận được những email về \Ntên lửa trong video của tôi ", Dialogue: 0,0:03:41.91,0:03:43.64,Default,,0000,0000,0000,,như bạn thấy là không có thật. Dialogue: 0,0:03:43.64,0:03:48.43,Default,,0000,0000,0000,,Twitter sau đó đã nhanh chóng\Nđã tổ chức một sự kiện Dialogue: 0,0:03:48.64,0:03:51.03,Default,,0000,0000,0000,,cho biết bên kiểm chứng thông tin\Nđã kêt luận rằng Dialogue: 0,0:03:51.03,0:03:55.74,Default,,0000,0000,0000,,video vụ nổ Beirut đã bị chỉnh sửa\Nvà tên lửa trong đó là giả. Dialogue: 0,0:03:55.74,0:04:00.12,Default,,0000,0000,0000,,Họ giới thiệu tweet của tôi\Nvà chủ đề tôi làm về video đó, Dialogue: 0,0:04:00.12,0:04:03.30,Default,,0000,0000,0000,,và họ cũng giới thiệu\Nvài phóng viên khác Dialogue: 0,0:04:03.30,0:04:08.03,Default,,0000,0000,0000,,cũng làm các công việc vạch trần tương tự. Dialogue: 0,0:04:08.03,0:04:12.57,Default,,0000,0000,0000,,Việc quan trọng với chúng tôi là\Nnhanh chóng bác bỏ tin giả Dialogue: 0,0:04:12.57,0:04:14.93,Default,,0000,0000,0000,,và nhanh chóng vạch trần chúng Dialogue: 0,0:04:14.93,0:04:17.78,Default,,0000,0000,0000,,và thực sự cho mọi người thấy \Ncách chúng tôi làm việc đó. Dialogue: 0,0:04:17.78,0:04:19.80,Default,,0000,0000,0000,,Để nói rằng đó không phải sự thật rất dễ, Dialogue: 0,0:04:19.80,0:04:23.46,Default,,0000,0000,0000,,nhưng chúng tôi cần mọi người hiểu \Ntại sao nó không phải thật. Dialogue: 0,0:04:23.46,0:04:26.51,Default,,0000,0000,0000,,Nên tôi đã nhắn tin cho anh ấy và \Ngiải thích rằng, Dialogue: 0,0:04:26.51,0:04:29.36,Default,,0000,0000,0000,,"Đây là cách tôi biết nó \Nkhông phải là thật." Dialogue: 0,0:04:29.36,0:04:31.56,Default,,0000,0000,0000,,Anh ấy bảo, \N"Rất vui khi được biết điều này. Dialogue: 0,0:04:31.56,0:04:33.52,Default,,0000,0000,0000,,Tôi sẽ báo với bạn bè \Nvà gia đình của mình." Dialogue: 0,0:04:33.62,0:04:37.16,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nghĩ nó rất hữu dụng \Nnếu cá nhân bạn lập một danh sách Dialogue: 0,0:04:37.16,0:04:41.28,Default,,0000,0000,0000,,về các nhà báo khác nhau, Dialogue: 0,0:04:41.44,0:04:43.78,Default,,0000,0000,0000,,bạn có thể theo dõi họ \Ntrong các tin nóng. Dialogue: 0,0:04:43.78,0:04:47.84,Default,,0000,0000,0000,,Tạo cho bản thân một hệ thống nhỏ \Ncác chuyên gia uy tín mà bạn tin tưởng Dialogue: 0,0:04:47.84,0:04:50.93,Default,,0000,0000,0000,,và bằng cách đó bạn có thể thấy rằng\Nnhững gì bạn sắp chia sẻ Dialogue: 0,0:04:50.93,0:04:53.56,Default,,0000,0000,0000,,thực chất lại là một thứ bạn \Nkhông nên làm vậy. Dialogue: 0,0:04:53.56,0:04:54.72,Default,,0000,0000,0000,,Đúng thế. Dialogue: 0,0:04:54.72,0:04:57.87,Default,,0000,0000,0000,,Vụ nổ ngày 4/8 ở Beirut có sức \Ntàn phá rất lớn. Dialogue: 0,0:04:57.87,0:05:00.22,Default,,0000,0000,0000,,Có những người đã thiệt mạng.\NHàng ngàn người bị thương. Dialogue: 0,0:05:00.22,0:05:02.73,Default,,0000,0000,0000,,Với thiệt hại hàng tỉ đô. Dialogue: 0,0:05:02.73,0:05:05.77,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta đều muốn biết bằng cách nào\Nvụ nổ xảy ra. Dialogue: 0,0:05:05.77,0:05:08.02,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta lập tức nhận được lời giải thích. Dialogue: 0,0:05:08.02,0:05:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng những nguồn tin đáng tin cậy\Ncần nhiều thời gian hơn. Dialogue: 0,0:05:11.09,0:05:15.11,Default,,0000,0000,0000,,Vậy chúng ta làm gì khi thông tin \Nlan truyền nhanh hơn sự thật? Dialogue: 0,0:05:15.29,0:05:17.76,Default,,0000,0000,0000,,Hãy tạo một danh sách như \NEmmanuelle đã gợi ý. Dialogue: 0,0:05:17.76,0:05:20.77,Default,,0000,0000,0000,,Tìm những nhà báo bạn tin tưởng\Nvà theo dõi họ. Dialogue: 0,0:05:20.77,0:05:22.40,Default,,0000,0000,0000,,Vậy khi có những tin tức nóng hổi Dialogue: 0,0:05:22.40,0:05:26.22,Default,,0000,0000,0000,,và nếu 2020 đã dạy chúng ta điều gì,\Nchắc chắn điều đó sẽ xảy ra Dialogue: 0,0:05:26.22,0:05:28.86,Default,,0000,0000,0000,,bạn sẽ biết trước cần tìm đến ai. Dialogue: 0,0:05:28.86,0:05:31.60,Default,,0000,0000,0000,,Vào những lần tới, hãy tỉnh táo.\NĐừng lan truyền tin giả. Dialogue: 0,0:05:31.60,0:05:34.43,Default,,0000,0000,0000,,Tôi là Hari Sreenivasan và \Nđây là Take on Fake. Dialogue: 0,0:05:36.91,0:05:37.96,Default,,0000,0000,0000,,Cảm ơn vì đã theo dõi. Dialogue: 0,0:05:37.96,0:05:40.13,Default,,0000,0000,0000,,Để biết thêm về các nghiên cứu sâu như vậy Dialogue: 0,0:05:40.13,0:05:42.27,Default,,0000,0000,0000,,hãy theo dõi khách mời Emmanuelle Saliba\Ntrên Twitter. Dialogue: 0,0:05:42.27,0:05:44.12,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có thể tìm thấy đường link trong\Nphần mô tả. Dialogue: 0,0:05:44.12,0:05:47.38,Default,,0000,0000,0000,,Hãy cho chúng tôi biết bạn nghĩ gì \Ntrong phần comment và đừng quên Dialogue: 0,0:05:47.38,0:05:50.00,Default,,0000,0000,0000,,theo dõi kênh để biết khi nào các tập mới\NTakeOnFake lên sóng.