[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:34.77,0:00:35.78,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có nghe thấy tôi không?
Dialogue: 0,0:00:36.00,0:00:36.97,Default,,0000,0000,0000,,Vâng,
Dialogue: 0,0:00:37.15,0:00:39.14,Default,,0000,0000,0000,,tôi nghĩ là bạn đang nghe thấy,
Dialogue: 0,0:00:39.30,0:00:40.71,Default,,0000,0000,0000,,nhưng không trông thấy tôi.
Dialogue: 0,0:00:41.00,0:00:42.84,Default,,0000,0000,0000,,Đó là vì bạn có hai tai
Dialogue: 0,0:00:43.00,0:00:46.38,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn nhắm mắt lại, đưa tay sờ vào màn hình,
Dialogue: 0,0:00:46.52,0:00:48.00,Default,,0000,0000,0000,,bạn sẽ thấy nó ở đó.
Dialogue: 0,0:00:48.12,0:00:50.50,Default,,0000,0000,0000,,Bạn cảm nhận được nó qua làn da.
Dialogue: 0,0:00:50.60,0:00:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu như bạn không được sờ
Dialogue: 0,0:00:53.10,0:00:54.79,Default,,0000,0000,0000,,ít ra bạn cũng có thể ngửi thấy nó
Dialogue: 0,0:00:54.89,0:00:56.96,Default,,0000,0000,0000,,và sau khi ngửi được mùi nhựa nóng
Dialogue: 0,0:00:57.10,0:01:00.29,Default,,0000,0000,0000,,bạn nhận ra là màn hình của bạn phải có ở đó.
Dialogue: 0,0:01:00.50,0:01:02.93,Default,,0000,0000,0000,,May là bạn có mũi.
Dialogue: 0,0:01:03.06,0:01:05.87,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng nếu bạn nếm thử nó thì sao?
Dialogue: 0,0:01:06.00,0:01:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Hơi khó phải không,
Dialogue: 0,0:01:08.15,0:01:11.00,Default,,0000,0000,0000,,nhưng rồi bạn cũng sẽ nhận được vị của chất nhựa,
Dialogue: 0,0:01:11.15,0:01:12.72,Default,,0000,0000,0000,,vì bạn có một chiếc lưỡi.
Dialogue: 0,0:01:12.93,0:01:14.80,Default,,0000,0000,0000,,Bạn hiểu được thế giới chung quanh bạn,
Dialogue: 0,0:01:14.95,0:01:17.37,Default,,0000,0000,0000,,tôi muốn nói là tất cả những gì chung quanh bạn
Dialogue: 0,0:01:17.74,0:01:19.06,Default,,0000,0000,0000,,qua năm giác quan đó.
Dialogue: 0,0:01:19.41,0:01:20.85,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn có tai,
Dialogue: 0,0:01:20.94,0:01:22.40,Default,,0000,0000,0000,,bạn có thể nghe.
Dialogue: 0,0:01:22.40,0:01:23.62,Default,,0000,0000,0000,,Nếu có mắt,
Dialogue: 0,0:01:23.72,0:01:24.52,Default,,0000,0000,0000,,bạn có thể thấy.
Dialogue: 0,0:01:24.71,0:01:25.91,Default,,0000,0000,0000,,Qua làn da,
Dialogue: 0,0:01:25.91,0:01:26.92,Default,,0000,0000,0000,,bạn nhận cảm giác.
Dialogue: 0,0:01:26.92,0:01:28.50,Default,,0000,0000,0000,,Lưỡi bạn giúp bạn nếm,
Dialogue: 0,0:01:28.50,0:01:31.56,Default,,0000,0000,0000,,và nếu bạn có mũi, bạn có thể ngửi.
Dialogue: 0,0:01:31.56,0:01:36.73,Default,,0000,0000,0000,,Mắt, tai, mũi, lưỡi, và da, là những “công cụ”
Dialogue: 0,0:01:36.73,0:01:39.00,Default,,0000,0000,0000,,mà bạn đã có từ khi sinh ra.
Dialogue: 0,0:01:39.10,0:01:41.57,Default,,0000,0000,0000,,Những công cụ giúp bạn hiểu dược thế giới chung quanh.
Dialogue: 0,0:01:41.77,0:01:44.34,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng làm sao bạn biết được những điều đó?
Dialogue: 0,0:01:44.80,0:01:46.64,Default,,0000,0000,0000,,Chỉ vì bạn để ý.
Dialogue: 0,0:01:46.64,0:01:50.56,Default,,0000,0000,0000,,Và, làm sao bạn đã chia chúng ra thành năm giác quan?
Dialogue: 0,0:02:11.90,0:02:18.07,Default,,0000,0000,0000,,[KHOA HỌC]
Dialogue: 0,0:02:26.00,0:02:28.05,Default,,0000,0000,0000,,Câu trả lời là KHOA HỌC!
Dialogue: 0,0:02:28.05,0:02:30.50,Default,,0000,0000,0000,,Vì thế giới quá phức tạp,
Dialogue: 0,0:02:30.75,0:02:33.55,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta phải dùng khoa học để khám phá và định nghiệm.
Dialogue: 0,0:02:33.55,0:02:35.46,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng khoa học là gì?
Dialogue: 0,0:02:35.60,0:02:38.15,Default,,0000,0000,0000,,Tra cứu và phân tích thiên nhiên
Dialogue: 0,0:02:38.30,0:02:40.66,Default,,0000,0000,0000,,qua quan sát và lý luận,
Dialogue: 0,0:02:40.76,0:02:41.85,Default,,0000,0000,0000,,hay sự tổng hợp của tất cả kiến thức
Dialogue: 0,0:02:42.00,0:02:43.80,Default,,0000,0000,0000,,đã tìm được qua tham khảo.
Dialogue: 0,0:02:43.90,0:02:47.57,Default,,0000,0000,0000,,Cơ bản là tổng hợp của các thử nghiệm, số và chữ
Dialogue: 0,0:02:47.70,0:02:50.80,Default,,0000,0000,0000,,mà qua đó, có thể định nghĩa được
Dialogue: 0,0:02:51.20,0:02:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng bằng cách nào?
Dialogue: 0,0:02:52.50,0:02:55.48,Default,,0000,0000,0000,,Hầu hết mọi người công nhận các ký hiệu biểu trưng cho giá trị
Dialogue: 0,0:02:55.48,0:02:58.44,Default,,0000,0000,0000,,và các nhóm ký hiệu tốt nhất là những chữ cái và số.
Dialogue: 0,0:02:58.44,0:03:00.70,Default,,0000,0000,0000,,Đó là các phát minh đã giúp chúng ta
Dialogue: 0,0:03:00.85,0:03:03.02,Default,,0000,0000,0000,,hiểu được môi trường xung quanh.
Dialogue: 0,0:03:03.52,0:03:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Để hiểu rõ hơn các ký hiệu này
Dialogue: 0,0:03:05.10,0:03:06.92,Default,,0000,0000,0000,,đã ra đời như thế nào,
Dialogue: 0,0:03:06.92,0:03:10.46,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta hãy cùng xem một đoạn ngắn lịch sử của toán học:
Dialogue: 0,0:03:14.44,0:03:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhân loại, từ thuở hồng hoang
Dialogue: 0,0:03:16.30,0:03:18.70,Default,,0000,0000,0000,,đã phải kiếm các giải pháp cho các trở ngại cơ bản
Dialogue: 0,0:03:18.80,0:03:19.65,Default,,0000,0000,0000,,[Triển khai một Hệ thống Số]
Dialogue: 0,0:03:19.75,0:03:21.16,Default,,0000,0000,0000,,Cất chỗ ở, đo đạc,
Dialogue: 0,0:03:21.36,0:03:23.90,Default,,0000,0000,0000,,ghi chép các mùa màng và đếm các vật chung quanh
Dialogue: 0,0:03:25.00,0:03:26.35,Default,,0000,0000,0000,,Hơn 30 ngàn năm trước,
Dialogue: 0,0:03:26.50,0:03:27.65,Default,,0000,0000,0000,,những người tiền sử
Dialogue: 0,0:03:27.80,0:03:29.48,Default,,0000,0000,0000,,đã biết ghi chép các đổi thay của mùa màng và thời tiết
Dialogue: 0,0:03:29.48,0:03:31.48,Default,,0000,0000,0000,,để biết thời điểm thích hợp để trồng trọt.
Dialogue: 0,0:03:32.20,0:03:33.75,Default,,0000,0000,0000,,Để biểu trưng cho thời gian trôi qua
Dialogue: 0,0:03:33.80,0:03:36.05,Default,,0000,0000,0000,,họ khắc vạch lên trên vách hang
Dialogue: 0,0:03:36.28,0:03:38.99,Default,,0000,0000,0000,,hay đẽo vào các khúc xương, gỗ, hay đá
Dialogue: 0,0:03:38.99,0:03:41.99,Default,,0000,0000,0000,,Mỗi vạch tính là một
Dialogue: 0,0:03:41.99,0:03:43.10,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng hệ thống này rất bất tiện
Dialogue: 0,0:03:43.25,0:03:44.56,Default,,0000,0000,0000,,khi con số lên cao
Dialogue: 0,0:03:44.56,0:03:46.40,Default,,0000,0000,0000,,nên sau cùng thì phải chế ra các ký hiệu
Dialogue: 0,0:03:46.55,0:03:48.20,Default,,0000,0000,0000,,biểu trưng cho một nhóm vật
Dialogue: 0,0:03:48.20,0:03:50.55,Default,,0000,0000,0000,,Đã tìm thấy các bảng đất nung của người Sumerian
Dialogue: 0,0:03:50.70,0:03:52.70,Default,,0000,0000,0000,,có từ bốn ngàn năm trước Công Nguyên
Dialogue: 0,0:03:53.40,0:03:56.30,Default,,0000,0000,0000,,Một thanh đất nung biểu trưng cho 1,
Dialogue: 0,0:03:56.30,0:03:58.20,Default,,0000,0000,0000,,một viên bi đất nung biểu trưng cho 10
Dialogue: 0,0:03:58.20,0:04:00.21,Default,,0000,0000,0000,,và một hình chóp nón biểu trưng cho 60
Dialogue: 0,0:04:01.00,0:04:04.30,Default,,0000,0000,0000,,Các văn bản ghi từ khoảng 3300 trước Công Nguyên cho thấy
Dialogue: 0,0:04:04.35,0:04:06.00,Default,,0000,0000,0000,,những người Babylon ghi các con số
Dialogue: 0,0:04:06.15,0:04:07.45,Default,,0000,0000,0000,,trên bảng đất nung với một que nứa.
Dialogue: 0,0:04:07.50,0:04:09.98,Default,,0000,0000,0000,,Họ dùng hình cây đinh cho số 1
Dialogue: 0,0:04:09.98,0:04:12.55,Default,,0000,0000,0000,,và một chữ V kế bên cho số 10,
Dialogue: 0,0:04:12.55,0:04:14.96,Default,,0000,0000,0000,,rồi kết hợp các biểu tượng này để viết ra các số khác.
Dialogue: 0,0:04:14.99,0:04:15.75,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ,
Dialogue: 0,0:04:15.85,0:04:18.36,Default,,0000,0000,0000,,Dân Babylon đã viết số 19 như ...
Dialogue: 0,0:04:19.83,0:04:21.80,Default,,0000,0000,0000,,Người Ai Cập cổ đại đã sử dụng các vật dụng
Dialogue: 0,0:04:21.95,0:04:23.73,Default,,0000,0000,0000,,từ cuộc sống hàng ngày của họ để làm các biểu tượng.
Dialogue: 0,0:04:23.73,0:04:26.80,Default,,0000,0000,0000,,một cây roi quất bò là 1, một vòng kiềng chân bò là 10,
Dialogue: 0,0:04:26.95,0:04:28.00,Default,,0000,0000,0000,,một cuộn dây là 100,
Dialogue: 0,0:04:28.15,0:04:31.00,Default,,0000,0000,0000,,một hoa sen là một ngàn, v.v...
Dialogue: 0,0:04:31.40,0:04:34.70,Default,,0000,0000,0000,,Số 19 là một vòng kiềng chân và 9 cây roi
Dialogue: 0,0:04:36.15,0:04:37.85,Default,,0000,0000,0000,,Người La Mã cổ đã tạo một hệ thống số
Dialogue: 0,0:04:38.00,0:04:39.68,Default,,0000,0000,0000,,mà chúng ta vẫn thấy đến ngày nay
Dialogue: 0,0:04:39.83,0:04:40.85,Default,,0000,0000,0000,,Cùng với các biểu tượng khác
Dialogue: 0,0:04:41.00,0:04:43.65,Default,,0000,0000,0000,,họ đã sử dụng một dấu 'X' cho 10 và một dấu 'I' cho 1
Dialogue: 0,0:04:44.20,0:04:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Tới thời Trung cổ
Dialogue: 0,0:04:45.10,0:04:47.10,Default,,0000,0000,0000,,Người La Mã đã đặt dấu 'I' ở bên phải của dấu 'X'
Dialogue: 0,0:04:47.25,0:04:49.76,Default,,0000,0000,0000,,cho 11 và để bên trái cho 9
Dialogue: 0,0:04:49.76,0:04:52.26,Default,,0000,0000,0000,,Thành ra họ viết 19 là XIX
Dialogue: 0,0:04:52.80,0:04:54.45,Default,,0000,0000,0000,,Tất cả các hệ thống số đầy sáng tạo này
Dialogue: 0,0:04:54.60,0:04:57.50,Default,,0000,0000,0000,,cho thấy các nhóm vật cũng như riêng một vật
Dialogue: 0,0:04:58.60,0:05:00.30,Default,,0000,0000,0000,,Vài hệ thống đếm cổ xưa nhất của con người
Dialogue: 0,0:05:00.45,0:05:02.70,Default,,0000,0000,0000,,dựa vào ngón tay và ngón chân
Dialogue: 0,0:05:02.85,0:05:05.71,Default,,0000,0000,0000,,Vì vậy họ đã được dựa trên 1, 5, 10 và 20
Dialogue: 0,0:05:06.10,0:05:07.95,Default,,0000,0000,0000,,Tiếng Zulu cho số 6 là
Dialogue: 0,0:05:08.10,0:05:10.75,Default,,0000,0000,0000,,lấy ngón cái của tay phải
Dialogue: 0,0:05:10.90,0:05:12.45,Default,,0000,0000,0000,,có nghĩa là tất cả những ngón khác bên tay trái
Dialogue: 0,0:05:12.60,0:05:15.50,Default,,0000,0000,0000,,đã được đếm hết nên phải dùng tới ngón cái của tay kia.
Dialogue: 0,0:05:16.15,0:05:18.25,Default,,0000,0000,0000,,Các hệ thống khác đã được phát triển từ thương mại
Dialogue: 0,0:05:18.45,0:05:19.50,Default,,0000,0000,0000,,Sắc dân Yoruba ở Nigeria,
Dialogue: 0,0:05:19.65,0:05:21.89,Default,,0000,0000,0000,,sử dụng vỏ ốc làm tiền tệ
Dialogue: 0,0:05:21.89,0:05:24.86,Default,,0000,0000,0000,,và phát triển thành một hệ thống số phức tạp đáng ngạc nhiên
Dialogue: 0,0:05:24.86,0:05:25.95,Default,,0000,0000,0000,,nó được dựa trên số 20
Dialogue: 0,0:05:26.10,0:05:27.88,Default,,0000,0000,0000,,và trên các phép toán nhân,
Dialogue: 0,0:05:28.03,0:05:29.86,Default,,0000,0000,0000,,toán trừ và toán cộng
Dialogue: 0,0:05:29.99,0:05:30.60,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ như:
Dialogue: 0,0:05:30.75,0:05:36.30,Default,,0000,0000,0000,,họ nghĩ ra số 45 như 3x20 trừ 10 trừ 5
Dialogue: 0,0:05:36.70,0:05:38.72,Default,,0000,0000,0000,,Các nút thắt trên dây đã được sử dụng
Dialogue: 0,0:05:38.87,0:05:41.05,Default,,0000,0000,0000,,để ghi chép số lượng trong nhiều nền văn hóa
Dialogue: 0,0:05:41.20,0:05:42.71,Default,,0000,0000,0000,,như sắc dân Ba Tư chẳng hạn
Dialogue: 0,0:05:42.71,0:05:44.15,Default,,0000,0000,0000,,Người Inca lại sử dụng một phiên bản hơn tinh tế hơn
Dialogue: 0,0:05:44.30,0:05:45.34,Default,,0000,0000,0000,,gọi là "quipu"
Dialogue: 0,0:05:45.44,0:05:47.60,Default,,0000,0000,0000,,một sợi dây dày được căng ngang
Dialogue: 0,0:05:47.70,0:05:49.42,Default,,0000,0000,0000,,từ đó treo các dây nhỏ thắt nút
Dialogue: 0,0:05:49.88,0:05:51.50,Default,,0000,0000,0000,,Loại nút dây người Inca sử dụng
Dialogue: 0,0:05:51.65,0:05:53.20,Default,,0000,0000,0000,,cùng với chiều dài và màu sắc của dây
Dialogue: 0,0:05:53.30,0:05:55.76,Default,,0000,0000,0000,,biểu trưng cho 1, 10, và 100
Dialogue: 0,0:05:55.80,0:05:57.80,Default,,0000,0000,0000,,Trong thế giới ngày nay gần như mọi nền văn hóa công nghiệp
Dialogue: 0,0:05:57.95,0:06:00.10,Default,,0000,0000,0000,,sử dụng chữ số 0 đến số 9.
Dialogue: 0,0:06:00.60,0:06:01.90,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng các biểu tượng này đã chưa được phát minh
Dialogue: 0,0:06:02.05,0:06:04.30,Default,,0000,0000,0000,,mãi cho đến thế kỷ thứ 3 trước Công Nguyên ở Ấn Độ
Dialogue: 0,0:06:04.66,0:06:06.30,Default,,0000,0000,0000,,và phải mất thêm 800 năm nữa
Dialogue: 0,0:06:06.45,0:06:09.80,Default,,0000,0000,0000,,cho ý tưởng dùng số 0 nơi giá trị sẽ được ấn định
Dialogue: 0,0:06:10.15,0:06:10.80,Default,,0000,0000,0000,,Ý tưởng vĩ đại này
Dialogue: 0,0:06:11.05,0:06:13.30,Default,,0000,0000,0000,,đã thay đổi đáng kể bộ mặt của toán học
Dialogue: 0,0:06:13.40,0:06:14.60,Default,,0000,0000,0000,,[Phát triển Phân số]
Dialogue: 0,0:06:14.70,0:06:16.51,Default,,0000,0000,0000,,Con người đã luôn luôn chia sẻ với nhau
Dialogue: 0,0:06:16.88,0:06:19.28,Default,,0000,0000,0000,,khi các nền văn hóa sơ khai chia nhau thực phẩm và nước uống
Dialogue: 0,0:06:19.28,0:06:20.55,Default,,0000,0000,0000,,hay khi muốn chia đất đai của họ
Dialogue: 0,0:06:20.70,0:06:22.40,Default,,0000,0000,0000,,một cách công bằng và bình đẳng
Dialogue: 0,0:06:22.65,0:06:24.10,Default,,0000,0000,0000,,Thì phân số dần dần ra đời
Dialogue: 0,0:06:24.25,0:06:26.55,Default,,0000,0000,0000,,như các biểu tượng trong những lần phải phân ra cho đều
Dialogue: 0,0:06:27.89,0:06:29.96,Default,,0000,0000,0000,,Người Ai Cập cổ đại sử dụng các đơn vị phân số,
Dialogue: 0,0:06:30.22,0:06:32.10,Default,,0000,0000,0000,,các phân số có tử số là 1,
Dialogue: 0,0:06:32.25,0:06:34.65,Default,,0000,0000,0000,,như 1/2, 1/3 và 1/5,
Dialogue: 0,0:06:34.66,0:06:37.06,Default,,0000,0000,0000,,rồi cộng hay chia các phân số này.
Dialogue: 0,0:06:37.06,0:06:39.80,Default,,0000,0000,0000,,Nếu họ muốn chia ba ổ bánh mì đều nhau
Dialogue: 0,0:06:39.95,0:06:41.60,Default,,0000,0000,0000,,cho năm người trong gia đình
Dialogue: 0,0:06:41.70,0:06:43.90,Default,,0000,0000,0000,,thì trước tiên họ chia ổ thứ nhứt và ổ thứ nhì
Dialogue: 0,0:06:44.05,0:06:44.70,Default,,0000,0000,0000,,làm ba phần
Dialogue: 0,0:06:46.04,0:06:48.28,Default,,0000,0000,0000,,sau đó họ chia ổ thứ ba thành năm phần,
Dialogue: 0,0:06:49.60,0:06:51.45,Default,,0000,0000,0000,,sau cùng họ lấy một phần ba còn lại
Dialogue: 0,0:06:51.60,0:06:54.65,Default,,0000,0000,0000,,từ ổ thứ hai và chia thành năm miếng.
Dialogue: 0,0:06:56.00,0:07:00.15,Default,,0000,0000,0000,,Họ đã viết các lần chia này như 1/3, 1/5, 1/15
Dialogue: 0,0:07:00.65,0:07:02.15,Default,,0000,0000,0000,,Hiện nay chúng ta biểu trưng cho các phép chia này
Dialogue: 0,0:07:02.30,0:07:03.65,Default,,0000,0000,0000,,với phân số: 3/5
Dialogue: 0,0:07:04.20,0:07:06.45,Default,,0000,0000,0000,,3/5 của một ổ cho mỗi người,
Dialogue: 0,0:07:06.60,0:07:08.90,Default,,0000,0000,0000,,hoặc 3 ổ chia cho 5 người
Dialogue: 0,0:07:09.53,0:07:11.55,Default,,0000,0000,0000,,Các người Sumerians và Babylon ngày xưa
Dialogue: 0,0:07:11.70,0:07:13.25,Default,,0000,0000,0000,,đã phát minh ra một hệ thống số phân số
Dialogue: 0,0:07:13.40,0:07:17.20,Default,,0000,0000,0000,,dựa trên 60, mà chúng ta vẫn còn sử dụng 4000 năm sau.
Dialogue: 0,0:07:17.49,0:07:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngày của chúng ta có giờ, mỗi giờ 60 phút
Dialogue: 0,0:07:19.15,0:07:20.40,Default,,0000,0000,0000,,và mỗi phút có 60 giây
Dialogue: 0,0:07:20.55,0:07:23.35,Default,,0000,0000,0000,,và vòng tròn của chúng ta bao gồm 360 độ
Dialogue: 0,0:07:25.21,0:07:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Xã hội Trung Hoa lại sử dụng một bàn tính gọi là abacus
Dialogue: 0,0:07:27.10,0:07:30.12,Default,,0000,0000,0000,,với một hệ thống dựa trên hàng 10, mặc dù nó không có 0
Dialogue: 0,0:07:30.75,0:07:32.25,Default,,0000,0000,0000,,Một hình thức đầu của phân số thập phân
Dialogue: 0,0:07:32.40,0:07:33.40,Default,,0000,0000,0000,,đã ra đời từ abacus
Dialogue: 0,0:07:33.50,0:07:34.30,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ như:
Dialogue: 0,0:07:34.40,0:07:37.85,Default,,0000,0000,0000,,3/5 sẽ là 6 trên 10 trên abacus
Dialogue: 0,0:07:38.12,0:07:40.99,Default,,0000,0000,0000,,Người Trung Hoa đã thân thương gọi tử số bằng "con trai"
Dialogue: 0,0:07:40.99,0:07:42.60,Default,,0000,0000,0000,,và mẫu số bằng "mẹ".
Dialogue: 0,0:07:43.70,0:07:45.20,Default,,0000,0000,0000,,Mãi cho đến thế kỷ thứ 12
Dialogue: 0,0:07:45.35,0:07:46.35,Default,,0000,0000,0000,,thì phân số chung với ký hiệu gạch,
Dialogue: 0,0:07:46.45,0:07:48.30,Default,,0000,0000,0000,,mà chúng ta sử dụng cho tới ngày nay,
Dialogue: 0,0:07:48.40,0:07:49.35,Default,,0000,0000,0000,,đã được phát minh.
Dialogue: 0,0:07:49.50,0:07:51.60,Default,,0000,0000,0000,,Thậm chí sau đó, các phân số vẫn không được sử dụng rộng rãi
Dialogue: 0,0:07:51.70,0:07:54.50,Default,,0000,0000,0000,,cho đến thời kỳ phục hưng, chỉ mới 500 năm trước đây.
Dialogue: 0,0:07:54.70,0:07:55.50,Default,,0000,0000,0000,,[Phát triển Toán pháp]
Dialogue: 0,0:07:55.60,0:07:57.65,Default,,0000,0000,0000,,Trong suốt lịch sử, mọi nền văn hóa trên toàn cầu
Dialogue: 0,0:07:57.80,0:08:00.20,Default,,0000,0000,0000,,đã tạo ra những cách sáng tạo để tính toán.
Dialogue: 0,0:08:00.85,0:08:03.45,Default,,0000,0000,0000,,Để giải quyết một con toán, như ... 12x15,
Dialogue: 0,0:08:03.75,0:08:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Các nông dân Nga ngày xưa
Dialogue: 0,0:08:05.15,0:08:07.15,Default,,0000,0000,0000,,đã sử dụng một hệ thống nhân đôi và chia hai.
Dialogue: 0,0:08:09.52,0:08:12.19,Default,,0000,0000,0000,,Khi một số lẻ của một nửa dẫn tới một phân số
Dialogue: 0,0:08:13.09,0:08:14.46,Default,,0000,0000,0000,,họ làm tròn xuống
Dialogue: 0,0:08:15.90,0:08:16.95,Default,,0000,0000,0000,,rồi thêm các yếu tố
Dialogue: 0,0:08:17.10,0:08:18.95,Default,,0000,0000,0000,,liên hệ với số nhân lẻ.
Dialogue: 0,0:08:24.10,0:08:26.60,Default,,0000,0000,0000,,Người Ai Cập xưa đã dựa vào cách nhân đôi
Dialogue: 0,0:08:26.75,0:08:28.41,Default,,0000,0000,0000,,cho đến khi họ nghĩ ra được đủ các nhóm...
Dialogue: 0,0:08:32.50,0:08:34.90,Default,,0000,0000,0000,,sau đó, họ cộng các nhóm này để tìm đáp số.
Dialogue: 0,0:08:40.80,0:08:43.05,Default,,0000,0000,0000,,Trên khắp châu Âu và châu Á, trong thời Trung cổ,
Dialogue: 0,0:08:43.15,0:08:46.05,Default,,0000,0000,0000,,abacus đã là một máy tính xách tay của thời đại.
Dialogue: 0,0:08:46.15,0:08:48.25,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng rất ít người biết sử dụng,
Dialogue: 0,0:08:48.35,0:08:50.43,Default,,0000,0000,0000,,ngoài các thương gia giàu có và người cho vay.
Dialogue: 0,0:08:51.00,0:08:53.40,Default,,0000,0000,0000,,Chỉ cần dời các hạt để cho mỗi hạt có giá trị khác nhau
Dialogue: 0,0:08:53.50,0:08:55.95,Default,,0000,0000,0000,,bàn tính abacus đã đem lại một cách tính rất hiệu quả.
Dialogue: 0,0:08:56.70,0:08:59.20,Default,,0000,0000,0000,,Rồi sau đó, al-Khwārizmī, nhà toán học tuyệt vời của Ả Rập
Dialogue: 0,0:08:59.34,0:09:02.00,Default,,0000,0000,0000,,đã giới thiệu các chữ số Hindu Arabic từ số 0 đến số 9,
Dialogue: 0,0:09:02.15,0:09:03.70,Default,,0000,0000,0000,,đến Bắc Mỹ và châu Âu
Dialogue: 0,0:09:03.90,0:09:06.25,Default,,0000,0000,0000,,và đã tạo ra các phương thức mới để tính toán.
Dialogue: 0,0:09:06.70,0:09:09.35,Default,,0000,0000,0000,,Các thuật toán này lại có thể ghi vào giấy.
Dialogue: 0,0:09:10.15,0:09:12.05,Default,,0000,0000,0000,,Trong nhiều thế kỷ, học toán
Dialogue: 0,0:09:12.20,0:09:13.80,Default,,0000,0000,0000,,đã trở thành một chỉ dấu kiện toàn của giáo dục
Dialogue: 0,0:09:13.95,0:09:15.15,Default,,0000,0000,0000,,khi học sinh được dạy toán
Dialogue: 0,0:09:15.30,0:09:16.90,Default,,0000,0000,0000,,những cột dài đầy số,
Dialogue: 0,0:09:17.20,0:09:18.00,Default,,0000,0000,0000,,vay và mang theo,
Dialogue: 0,0:09:18.15,0:09:20.90,Default,,0000,0000,0000,,và làm các toán chia dài một cách hữu hiệu và đáng tin cậy.
Dialogue: 0,0:09:21.55,0:09:23.05,Default,,0000,0000,0000,,Thì họ có thể giữ hồ sơ lưu cho các thủ tục này
Dialogue: 0,0:09:23.20,0:09:25.20,Default,,0000,0000,0000,,và kiểm tra kết quả.
Dialogue: 0,0:09:26.10,0:09:27.60,Default,,0000,0000,0000,,Các con toán phức tạp ngày nay
Dialogue: 0,0:09:27.75,0:09:29.60,Default,,0000,0000,0000,,được thực hiện với một máy tính cầm tay nhỏ
Dialogue: 0,0:09:29.85,0:09:31.10,Default,,0000,0000,0000,,Điều này có nghĩa là sinh viên cần có khả năng
Dialogue: 0,0:09:31.25,0:09:33.30,Default,,0000,0000,0000,,để kiểm tra tính hợp lý của đáp số
Dialogue: 0,0:09:33.45,0:09:34.55,Default,,0000,0000,0000,,và phải sẵn có một kiến thức phong phú
Dialogue: 0,0:09:34.70,0:09:36.85,Default,,0000,0000,0000,,của các chiến lược tính nhẩm để làm điều đó.
Dialogue: 0,0:09:37.50,0:09:40.45,Default,,0000,0000,0000,,Hầu hết các phép tính toán đơn giản như 12x15
Dialogue: 0,0:09:40.60,0:09:43.40,Default,,0000,0000,0000,,có thể được tính nhẩm bằng cách sử dụng một loạt các chiến lược.
Dialogue: 0,0:09:54.00,0:09:55.30,Default,,0000,0000,0000,,Như chúng ta đã duyệt qua lịch sử phong phú
Dialogue: 0,0:09:55.40,0:09:57.05,Default,,0000,0000,0000,,và sống động của toán học
Dialogue: 0,0:09:57.20,0:09:59.10,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta có thể xem các ý tưởng và sáng tạo
Dialogue: 0,0:09:59.25,0:10:00.85,Default,,0000,0000,0000,,đã phát sinh thế nào từ mỗi nhu cầu của con người
Dialogue: 0,0:10:01.00,0:10:03.55,Default,,0000,0000,0000,,để giải quyết các vấn đề trong cuộc sống hàng ngày
Dialogue: 0,0:10:03.70,0:10:05.80,Default,,0000,0000,0000,,Qua thời gian, các khám phá trong toán học
Dialogue: 0,0:10:05.95,0:10:07.95,Default,,0000,0000,0000,,của cả những nam nhân và nữ nhân trên khắp thế giới,
Dialogue: 0,0:10:08.10,0:10:10.10,Default,,0000,0000,0000,,đã mang lại cho chúng ta những ống kính hấp dẫn
Dialogue: 0,0:10:10.25,0:10:11.65,Default,,0000,0000,0000,,giúp chúng ta để nhìn thế giới qua lăng kính của toán học
Dialogue: 0,0:10:11.80,0:10:14.05,Default,,0000,0000,0000,,và làm cho thế giới chúng ta có lý hơn.
Dialogue: 0,0:10:15.30,0:10:17.25,Default,,0000,0000,0000,,Khoa học là thu lượm các dữ kiện đã tìm được
Dialogue: 0,0:10:17.40,0:10:20.50,Default,,0000,0000,0000,,bằng cách xác định những gì chúng ta đã quan sát
Dialogue: 0,0:10:20.65,0:10:23.20,Default,,0000,0000,0000,,và thử nghiệm để khám phá.
Dialogue: 0,0:10:23.50,0:10:28.40,Default,,0000,0000,0000,,Toán, hóa học và vật lý đại diện cho một thứ
Dialogue: 0,0:10:28.55,0:10:31.75,Default,,0000,0000,0000,,ngôn ngữ cố định không cần phải diễn dịch.
Dialogue: 0,0:10:31.90,0:10:35.45,Default,,0000,0000,0000,,Ngôn ngữ dùng để mô tả những gì chúng ta quan sát và
Dialogue: 0,0:10:35.60,0:10:38.95,Default,,0000,0000,0000,,để kiểm tra những quan sát này để chứng minh chúng.
Dialogue: 0,0:10:39.20,0:10:41.07,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nghĩ về DNA,
Dialogue: 0,0:10:41.07,0:10:43.71,Default,,0000,0000,0000,,các tế bào, thiên hà,
Dialogue: 0,0:10:44.38,0:10:46.15,Default,,0000,0000,0000,,trái cây,
Dialogue: 0,0:10:46.25,0:10:48.28,Default,,0000,0000,0000,,máy tính xách tay,
Dialogue: 0,0:10:48.70,0:10:50.55,Default,,0000,0000,0000,,Máy điều hòa....
Dialogue: 0,0:10:51.12,0:10:53.55,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nghĩ về xe hơi,
Dialogue: 0,0:10:54.22,0:10:56.96,Default,,0000,0000,0000,,thực phẩm,
Dialogue: 0,0:10:57.30,0:10:58.89,Default,,0000,0000,0000,,nhà ở,
Dialogue: 0,0:11:00.03,0:11:02.96,Default,,0000,0000,0000,,động vật,
Dialogue: 0,0:11:03.10,0:11:05.60,Default,,0000,0000,0000,,thực vật.....
Dialogue: 0,0:11:06.47,0:11:08.64,Default,,0000,0000,0000,,Nghĩ về các nguyên tử,
Dialogue: 0,0:11:08.94,0:11:11.30,Default,,0000,0000,0000,,các bộ phận cơ thể,
Dialogue: 0,0:11:11.74,0:11:13.97,Default,,0000,0000,0000,,khí hậu,
Dialogue: 0,0:11:14.71,0:11:17.84,Default,,0000,0000,0000,,hay quần áo mà bạn đang mặc....
Dialogue: 0,0:11:20.20,0:11:22.70,Default,,0000,0000,0000,,Và nhận ra rằng tất cả mọi thứ đều đã được định nghĩa,
Dialogue: 0,0:11:22.85,0:11:24.80,Default,,0000,0000,0000,,hoặc tạo ra
Dialogue: 0,0:11:25.00,0:11:27.20,Default,,0000,0000,0000,,bởi khoa học.
Dialogue: 0,0:11:33.89,0:11:36.20,Default,,0000,0000,0000,,Để hiểu được khái niệm toàn bộ của khoa học,
Dialogue: 0,0:11:36.35,0:11:40.40,Default,,0000,0000,0000,,bạn nên biết một lý thuyết khoa học nghĩa là:
Dialogue: 0,0:11:40.55,0:11:42.05,Default,,0000,0000,0000,,Một lý thuyết khoa học
Dialogue: 0,0:11:42.20,0:11:44.55,Default,,0000,0000,0000,,bao gồm một tập hợp các khái niệm,
Dialogue: 0,0:11:44.70,0:11:48.00,Default,,0000,0000,0000,,gồm cả các hiện tượng trừu tượng và quan sát được,
Dialogue: 0,0:11:48.15,0:11:50.75,Default,,0000,0000,0000,,diễn tả như những định lượng có thể tính được,
Dialogue: 0,0:11:50.90,0:11:54.00,Default,,0000,0000,0000,,cùng với những quy định (gọi là định luật khoa học)
Dialogue: 0,0:11:54.15,0:11:55.75,Default,,0000,0000,0000,,thể hiện mối quan hệ
Dialogue: 0,0:11:55.90,0:11:58.70,Default,,0000,0000,0000,,giữa các quan sát về các khái niệm trên.
Dialogue: 0,0:11:58.85,0:12:01.85,Default,,0000,0000,0000,,Một lý thuyết khoa học được xây dựng để tuân thủ với
Dialogue: 0,0:12:02.00,0:12:05.20,Default,,0000,0000,0000,,các dữ liệu thực nghiệm sẵn có về những quan sát đó,
Dialogue: 0,0:12:05.35,0:12:08.80,Default,,0000,0000,0000,,và được đưa ra như một nguyên tắc hoặc một nhóm nguyên tắc
Dialogue: 0,0:12:08.95,0:12:11.20,Default,,0000,0000,0000,,để giải thích một lớp hiện tượng.
Dialogue: 0,0:12:11.73,0:12:14.10,Default,,0000,0000,0000,,Một lý thuyết khoa học phải hoàn toàn khác
Dialogue: 0,0:12:14.25,0:12:15.30,Default,,0000,0000,0000,,với bất kỳ một lý thuyết nào khác,
Dialogue: 0,0:12:15.55,0:12:17.75,Default,,0000,0000,0000,,nó là phiên bản khả dĩ nhất
Dialogue: 0,0:12:17.90,0:12:21.45,Default,,0000,0000,0000,,từ những khám phá mới đây.
Dialogue: 0,0:12:32.85,0:12:36.10,Default,,0000,0000,0000,,Khoa học là công cụ tốt nhất mà loài người đã nghĩ ra ♪
Dialogue: 0,0:12:36.80,0:12:38.95,Default,,0000,0000,0000,,để tìm hiểu cách thế giới này hoạt động như thế nào. ♪
Dialogue: 0,0:12:39.10,0:12:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Khoa học là một hình thức rất nhân bản của kiến thức. ♪
Dialogue: 0,0:12:42.20,0:12:44.80,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta luôn luôn ở bên bờ của sự thông thái. ♪
Dialogue: 0,0:12:45.30,0:12:47.45,Default,,0000,0000,0000,,Khoa học là một tập thể hợp tác ♪
Dialogue: 0,0:12:47.60,0:12:49.60,Default,,0000,0000,0000,,nối liền với các thế hệ mới. ♪
Dialogue: 0,0:12:50.70,0:12:53.25,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta vẫn nhớ ơn những người khai phá, ♪
Dialogue: 0,0:12:54.00,0:12:56.55,Default,,0000,0000,0000,,và nhìn xuyên suốt qua họ. ♪
Dialogue: 0,0:12:56.80,0:12:58.50,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn là người có kiến thức nhiều về khoa học ♪
Dialogue: 0,0:12:58.65,0:13:00.30,Default,,0000,0000,0000,,thế giới trông rất khác đối với bạn, ♪
Dialogue: 0,0:13:00.50,0:13:03.30,Default,,0000,0000,0000,,và sự hiểu biết sẽ làm cho bạn mạnh mẽ hơn. ♪
Dialogue: 0,0:13:08.85,0:13:11.70,Default,,0000,0000,0000,,Trong thế giới thực có thơ thực. ♪
Dialogue: 0,0:13:12.10,0:13:15.25,Default,,0000,0000,0000,,Khoa học là thơ của thực tế. ♪
Dialogue: 0,0:13:15.70,0:13:18.15,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta có thể làm khoa học, và với nó, ♪
Dialogue: 0,0:13:18.95,0:13:20.90,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta có thể nâng cao cuộc sống của chúng ta. ♪
Dialogue: 0,0:13:21.20,0:13:23.95,Default,,0000,0000,0000,,Trong thế giới thực có thơ thực. ♪
Dialogue: 0,0:13:24.20,0:13:27.10,Default,,0000,0000,0000,,Khoa học là thơ của thực tế. ♪
Dialogue: 0,0:13:27.35,0:13:30.10,Default,,0000,0000,0000,,Câu chuyện của con người là câu chuyện của những ý tưởng ♪
Dialogue: 0,0:13:30.35,0:13:33.55,Default,,0000,0000,0000,,đã chiếu sáng những góc tối. ♪
Dialogue: 0,0:13:39.90,0:13:44.50,Default,,0000,0000,0000,,Các nhà khoa học yêu sự bí ẩn, họ thích được không biết. ♪
Dialogue: 0,0:13:45.50,0:13:48.35,Default,,0000,0000,0000,,Tôi không cảm thấy sợ vì thấy mình không biết. ♪
Dialogue: 0,0:13:48.70,0:13:51.46,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nghĩ rằng điều đó thú vị hơn nhiều. ♪
Dialogue: 0,0:13:52.05,0:13:54.60,Default,,0000,0000,0000,,Có một thực tế toàn vũ trụ ♪
Dialogue: 0,0:13:54.75,0:13:57.50,Default,,0000,0000,0000,,mà trong đó tất cả chúng ta là một phần. ♪
Dialogue: 0,0:13:57.65,0:14:00.35,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta càng nhìn sâu vào vũ trụ, ♪
Dialogue: 0,0:14:00.42,0:14:03.55,Default,,0000,0000,0000,,thì chúng ta càng có nhiều khám phá đáng kể hơn. ♪
Dialogue: 0,0:14:03.70,0:14:06.25,Default,,0000,0000,0000,,Hành trình đi tìm chân lý, bên trong và của chính nó, ♪
Dialogue: 0,0:14:06.35,0:14:09.35,Default,,0000,0000,0000,,đã là một câu chuyện đầy những suy tư sâu sắc. ♪
Dialogue: 0,0:14:15.80,0:14:18.50,Default,,0000,0000,0000,,Trong thế giới thực có thơ thực. ♪
Dialogue: 0,0:14:18.95,0:14:22.25,Default,,0000,0000,0000,,Khoa học là thơ của thực tế. ♪
Dialogue: 0,0:14:22.60,0:14:25.05,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta có thể làm khoa học, và với nó, ♪
Dialogue: 0,0:14:25.65,0:14:27.60,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta có thể nâng cao đời sống của chúng ta. ♪
Dialogue: 0,0:14:27.95,0:14:30.60,Default,,0000,0000,0000,,Trong thế giới thực có thơ thực. ♪
Dialogue: 0,0:14:30.80,0:14:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Khoa học là thơ của thực tế. ♪
Dialogue: 0,0:14:34.15,0:14:37.35,Default,,0000,0000,0000,,Câu chuyện của con người là những câu chuyện của những ý tưởng ♪
Dialogue: 0,0:14:37.50,0:14:39.95,Default,,0000,0000,0000,,tỏa sáng ánh sáng vào góc tối. ♪
Dialogue: 0,0:14:40.05,0:14:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Từ điểm đứng cô đơn của chúng ta trong vũ trụ, ♪
Dialogue: 0,0:14:43.30,0:14:45.85,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta đã, thông qua sức mạnh của tư tưởng ♪
Dialogue: 0,0:14:46.10,0:14:48.85,Default,,0000,0000,0000,,có thể nhìn lại một khoảnh khắc ♪
Dialogue: 0,0:14:49.55,0:14:51.70,Default,,0000,0000,0000,,ngay sau phút khởi đầu của vũ trụ. ♪
Dialogue: 0,0:14:51.85,0:14:53.20,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nghĩ rằng khoa học ♪
Dialogue: 0,0:14:53.35,0:14:55.30,Default,,0000,0000,0000,,thay đổi cách tâm trí bạn hoạt động. ♪
Dialogue: 0,0:14:55.45,0:14:58.15,Default,,0000,0000,0000,,Suy nghĩ sâu sắc thêm một chút về sự vật. ♪
Dialogue: 0,0:14:58.50,0:15:01.55,Default,,0000,0000,0000,,Khoa học thay cho thành kiến cá nhân ♪
Dialogue: 0,0:15:01.70,0:15:04.15,Default,,0000,0000,0000,,với bằng chứng công khai kiểm chứng được. ♪
Dialogue: 0,0:15:04.35,0:15:07.30,Default,,0000,0000,0000,,Có thơ thực trong thế giới thực. ♪
Dialogue: 0,0:15:07.60,0:15:10.95,Default,,0000,0000,0000,,Khoa học là thơ của thực tế. ♪
Dialogue: 0,0:15:11.35,0:15:14.40,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta có thể làm khoa học, và với nó, ♪
Dialogue: 0,0:15:14.55,0:15:16.30,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta có thể cải thiện cuộc sống của chúng ta. ♪
Dialogue: 0,0:15:16.50,0:15:19.35,Default,,0000,0000,0000,,[Khoa học là một công cụ tuyệt vời để hiểu biết
Dialogue: 0,0:15:19.50,0:15:21.60,Default,,0000,0000,0000,,thế giới xung quanh]
Dialogue: 0,0:15:21.75,0:15:24.15,Default,,0000,0000,0000,,[hãy xem nó như một kính LÚP
Dialogue: 0,0:15:24.30,0:15:26.25,Default,,0000,0000,0000,,qua đó bạn có thể nhìn rõ hơn
Dialogue: 0,0:15:26.40,0:15:30.00,Default,,0000,0000,0000,,thực tế xung quanh bạn]