[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:01.15,0:00:04.70,Default,,0000,0000,0000,,Evet, ben aletler yapıp bunları\Ninsanlarla paylaşmayı seviyorum.
Dialogue: 0,0:00:05.12,0:00:07.63,Default,,0000,0000,0000,,Hatırlarım da çocukken\Nilk yaptığım alet
Dialogue: 0,0:00:07.63,0:00:09.82,Default,,0000,0000,0000,,gerçek bir mikroskoptu;
Dialogue: 0,0:00:09.85,0:00:13.52,Default,,0000,0000,0000,,lenslerini, ağabeyimin gözlük\Ncamlarını çalarak yapmıştım.
Dialogue: 0,0:00:14.29,0:00:16.08,Default,,0000,0000,0000,,Ama bu onu pek heyecanlandırmadı.
Dialogue: 0,0:00:16.10,0:00:18.27,Default,,0000,0000,0000,,Ama belki de sırf o an sayesinde,
Dialogue: 0,0:00:18.29,0:00:19.45,Default,,0000,0000,0000,,30 yıl sonra da,
Dialogue: 0,0:00:19.47,0:00:21.36,Default,,0000,0000,0000,,hâlâ mikroskop yapıyorum.
Dialogue: 0,0:00:22.36,0:00:25.66,Default,,0000,0000,0000,,Bugün böyle aletleri yapıyor\Nolmamın sebebi de, işte böyle anlardır.
Dialogue: 0,0:00:27.56,0:00:29.98,Default,,0000,0000,0000,,(Video) Kız: Saçımda siyah bir şeyler var.
Dialogue: 0,0:00:30.00,0:00:32.75,Default,,0000,0000,0000,,Manu Prakash: Bu, körfez bölgesindeki\Nokullardan biri.
Dialogue: 0,0:00:32.84,0:00:36.33,Default,,0000,0000,0000,,(Video) MP: Gerçek hayat, işlerin nasıl\Nyürüdüğü konusunda
Dialogue: 0,0:00:36.33,0:00:39.30,Default,,0000,0000,0000,,hayal gücümüzün çok ötesine geçer.
Dialogue: 0,0:00:39.32,0:00:41.77,Default,,0000,0000,0000,,(Video) Oğlan: Aman Tanrım!
Dialogue: 0,0:00:43.77,0:00:46.12,Default,,0000,0000,0000,,MP: Haklı, aman Tanrım!
Dialogue: 0,0:00:46.62,0:00:49.62,Default,,0000,0000,0000,,Bunun, bu kadar evrensel bir deyiş\Nolacağını fark etmemiştim.
Dialogue: 0,0:00:51.12,0:00:52.85,Default,,0000,0000,0000,,Son iki yılda,
Dialogue: 0,0:00:52.85,0:00:56.68,Default,,0000,0000,0000,,laboratuvarımda 50.000 Foldskop\N(kağıt mikroskop) yaptık
Dialogue: 0,0:00:56.68,0:00:59.87,Default,,0000,0000,0000,,ve bunları dünyanın\N130 ülkesindeki çocuklara
Dialogue: 0,0:00:59.87,0:01:01.76,Default,,0000,0000,0000,,ücretsiz olarak gönderdik.
Dialogue: 0,0:01:02.24,0:01:03.48,Default,,0000,0000,0000,,Yalnızca bu yıl,
Dialogue: 0,0:01:03.50,0:01:05.41,Default,,0000,0000,0000,,topluluğumuzun desteğiyle,
Dialogue: 0,0:01:05.41,0:01:07.98,Default,,0000,0000,0000,,dünyanın çeşitli yerlerindeki çocuklara,
Dialogue: 0,0:01:07.98,0:01:10.02,Default,,0000,0000,0000,,1 milyon mikroskop yollamayı planlıyoruz.
Dialogue: 0,0:01:10.03,0:01:11.60,Default,,0000,0000,0000,,Peki bunların hepsi ne için?
Dialogue: 0,0:01:11.63,0:01:15.19,Default,,0000,0000,0000,,Bu, dünyanın her yanında, ilham verici\Ninsan toplulukları yaratacak;
Dialogue: 0,0:01:15.19,0:01:17.17,Default,,0000,0000,0000,,birbirine öğreten\Nve birbirinden öğrenen.
Dialogue: 0,0:01:17.17,0:01:21.19,Default,,0000,0000,0000,,Kenya'dan Kampala'ya, Katmandu'dan\NKansas'a kadar pek çok yerde.
Dialogue: 0,0:01:21.22,0:01:24.04,Default,,0000,0000,0000,,Bu konuda en hoşuma giden\Nharikulade şeylerden birisi,
Dialogue: 0,0:01:24.04,0:01:25.53,Default,,0000,0000,0000,,topluluk hissiyatı.
Dialogue: 0,0:01:25.68,0:01:28.16,Default,,0000,0000,0000,,Nikaragua'da bir çocuk diğerlerine,
Dialogue: 0,0:01:28.16,0:01:30.38,Default,,0000,0000,0000,,mikroskopla larvalara bakarak,
Dialogue: 0,0:01:30.38,0:01:33.92,Default,,0000,0000,0000,,dang mikrobu taşıyan sivrisineklerin\Ntespit edilmesini öğretiyor.
Dialogue: 0,0:01:33.95,0:01:36.76,Default,,0000,0000,0000,,Bir eczacı, sahte ilaçları\Nherhangi bir yerde
Dialogue: 0,0:01:36.76,0:01:39.22,Default,,0000,0000,0000,,tespit etmek için yeni bir yöntem buluyor.
Dialogue: 0,0:01:39.40,0:01:41.46,Default,,0000,0000,0000,,Şunu merak eden bir kız vardı:
Dialogue: 0,0:01:41.48,0:01:43.74,Default,,0000,0000,0000,,"Bir parıldama gerçekte nasıl oluşur?"
Dialogue: 0,0:01:43.74,0:01:47.49,Default,,0000,0000,0000,,Sonrasında, parıltıdaki kristal\Noluşumunun fiziğini keşfetti.
Dialogue: 0,0:01:47.71,0:01:51.38,Default,,0000,0000,0000,,Bu aletle rahim ağzı kanseri\Ntaraması yapmaya çalışan
Dialogue: 0,0:01:51.38,0:01:53.60,Default,,0000,0000,0000,,Arjantinli bir doktor vardı.
Dialogue: 0,0:01:53.63,0:01:57.37,Default,,0000,0000,0000,,Bendeniz de bir pire türü keşfettim;
Dialogue: 0,0:01:57.39,0:02:02.17,Default,,0000,0000,0000,,topuğumdan 1 cm içeriye girmişti.
Dialogue: 0,0:02:02.91,0:02:07.58,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi, bunların normal dışı\Nolduklarını düşünebilirsiniz.
Dialogue: 0,0:02:07.98,0:02:10.38,Default,,0000,0000,0000,,Ama bu çılgınlığın da bir metodu var.
Dialogue: 0,0:02:10.62,0:02:12.85,Default,,0000,0000,0000,,Ben buna "basit bilim" diyorum;
Dialogue: 0,0:02:12.87,0:02:18.37,Default,,0000,0000,0000,,yalnızca bilgiyi değil,\Nbilimsel deneyimleri de paylaşma fikri.
Dialogue: 0,0:02:19.01,0:02:20.28,Default,,0000,0000,0000,,Hatırlatmak isterim ki,
Dialogue: 0,0:02:20.28,0:02:22.83,Default,,0000,0000,0000,,gezegenimizde 1 milyar insan
Dialogue: 0,0:02:22.83,0:02:24.91,Default,,0000,0000,0000,,hiçbir altyapı olmadan yaşıyor;
Dialogue: 0,0:02:24.91,0:02:26.51,Default,,0000,0000,0000,,yol yok,
Dialogue: 0,0:02:26.54,0:02:27.92,Default,,0000,0000,0000,,elektrik yok
Dialogue: 0,0:02:27.94,0:02:30.06,Default,,0000,0000,0000,,ve tabii, sağlık hizmeti de yok.
Dialogue: 0,0:02:30.97,0:02:35.20,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca, gezegenimizde yoksulluk içinde\Nyaşayan 1 milyar çocuk var.
Dialogue: 0,0:02:35.70,0:02:37.98,Default,,0000,0000,0000,,Çözüm üreten\Nyeni nesil olabilmeleri için
Dialogue: 0,0:02:37.98,0:02:40.24,Default,,0000,0000,0000,,onlara nasıl ilham verebiliriz?
Dialogue: 0,0:02:40.27,0:02:43.11,Default,,0000,0000,0000,,Bulaşıcı hastalıklarla savaşırken\Nkendilerini tehlikeye atan
Dialogue: 0,0:02:43.11,0:02:44.95,Default,,0000,0000,0000,,sağlık çalışanlarımız var;
Dialogue: 0,0:02:44.98,0:02:49.44,Default,,0000,0000,0000,,çok az araç ve kaynakla\Nbizi korumaya çalışıyorlar.
Dialogue: 0,0:02:50.22,0:02:52.54,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden Stanford'da laboratuvarda,
Dialogue: 0,0:02:52.54,0:02:56.14,Default,,0000,0000,0000,,bunu "basit bilim" bağlamında düşünüyorum
Dialogue: 0,0:02:56.16,0:02:58.75,Default,,0000,0000,0000,,ve bu toplumlara çözüm üretmek bağlamında.
Dialogue: 0,0:02:58.77,0:03:03.35,Default,,0000,0000,0000,,Çoğu zaman, bir ağaç altında tanı\Nkoyabilmeyi hayal ederiz, bağımsız olarak.
Dialogue: 0,0:03:03.82,0:03:06.54,Default,,0000,0000,0000,,Bugün sizlere yeni aletlerden\Niki örnek vereceğim.
Dialogue: 0,0:03:06.57,0:03:08.37,Default,,0000,0000,0000,,Biri Uganda'da başladı.
Dialogue: 0,0:03:08.75,0:03:10.28,Default,,0000,0000,0000,,2013'te,
Dialogue: 0,0:03:10.30,0:03:14.60,Default,,0000,0000,0000,,Foldskoplarımızla şistozomiyaz\Nparazitlerini tespit için arazideydik;
Dialogue: 0,0:03:14.60,0:03:16.93,Default,,0000,0000,0000,,ufak bir gözlemim oldu.
Dialogue: 0,0:03:16.96,0:03:18.53,Default,,0000,0000,0000,,Bir klinikte,
Dialogue: 0,0:03:18.56,0:03:19.90,Default,,0000,0000,0000,,uzak, ayrı bir bölgede,
Dialogue: 0,0:03:19.92,0:03:23.51,Default,,0000,0000,0000,,kapı tamponu olarak kullanılan\Nbir santrifüj görmüştüm.
Dialogue: 0,0:03:23.91,0:03:26.58,Default,,0000,0000,0000,,Yani basbayağı kapıyı tutmak için konmuş.
Dialogue: 0,0:03:26.61,0:03:28.33,Default,,0000,0000,0000,,Sorduğumda dediler ki,
Dialogue: 0,0:03:28.36,0:03:30.38,Default,,0000,0000,0000,,"Bizim normalde elektriğimiz yok,
Dialogue: 0,0:03:30.41,0:03:33.94,Default,,0000,0000,0000,,bu yüzden bu işe yaramaz parça,\Nkapı tamponu olarak iyi iş görüyor."
Dialogue: 0,0:03:34.54,0:03:37.66,Default,,0000,0000,0000,,Bilmeyenler için söyleyeyim:\NSantrifüjler, numuneler üzerinde
Dialogue: 0,0:03:37.66,0:03:40.57,Default,,0000,0000,0000,,çalışılmasını sağlayan\Nson model aletlerdir.
Dialogue: 0,0:03:40.60,0:03:43.34,Default,,0000,0000,0000,,Kan veya vücut sıvılarını\Nbileşenlerine ayırır;
Dialogue: 0,0:03:43.36,0:03:46.04,Default,,0000,0000,0000,,böylece patojenik bakterileri\Ntespit edebilirsiniz.
Dialogue: 0,0:03:46.42,0:03:49.25,Default,,0000,0000,0000,,Ama santrifüjler, büyük ve pahalıdırlar;
Dialogue: 0,0:03:49.28,0:03:51.47,Default,,0000,0000,0000,,fiyatı 1.000 dolar civarındadır
Dialogue: 0,0:03:51.50,0:03:53.50,Default,,0000,0000,0000,,ve arazide kullanması gerçekten zordur.
Dialogue: 0,0:03:53.52,0:03:54.39,Default,,0000,0000,0000,,Tabii ki,
Dialogue: 0,0:03:54.39,0:03:56.14,Default,,0000,0000,0000,,güç kaynağı olmadan da çalışamazlar.
Dialogue: 0,0:03:56.16,0:03:57.56,Default,,0000,0000,0000,,Bu size tanıdık geliyor mu?
Dialogue: 0,0:03:57.58,0:04:00.13,Default,,0000,0000,0000,,Böylece, bu sorunu çözmek için\Ndüşünmeye başladık
Dialogue: 0,0:04:00.15,0:04:01.70,Default,,0000,0000,0000,,ve sonunda
Dialogue: 0,0:04:01.73,0:04:03.75,Default,,0000,0000,0000,,oyuncaklar üzerine düşünmeden edemedim.
Dialogue: 0,0:04:03.82,0:04:04.98,Default,,0000,0000,0000,,Şu anda,
Dialogue: 0,0:04:06.03,0:04:07.79,Default,,0000,0000,0000,,burada yanımda birkaç tane var.
Dialogue: 0,0:04:07.81,0:04:09.92,Default,,0000,0000,0000,,Önce yo-yo'larla başladım;
Dialogue: 0,0:04:09.94,0:04:12.57,Default,,0000,0000,0000,,yo-yo çevirmede çok kötüyümdür.
Dialogue: 0,0:04:12.84,0:04:14.65,Default,,0000,0000,0000,,Bu nesneler çok hızlı döndükleri için,
Dialogue: 0,0:04:14.65,0:04:15.79,Default,,0000,0000,0000,,düşündük ki acaba,
Dialogue: 0,0:04:15.81,0:04:18.17,Default,,0000,0000,0000,,bu nesnelerin fiziğinden\Nfaydalanarak
Dialogue: 0,0:04:18.20,0:04:19.90,Default,,0000,0000,0000,,santrifüj yapabilir miyiz?
Dialogue: 0,0:04:21.26,0:04:23.75,Default,,0000,0000,0000,,Bu belki de yaptığım\Nen kötü döndürmeydi.
Dialogue: 0,0:04:24.11,0:04:26.94,Default,,0000,0000,0000,,Yine de, oyuncakların güvenli\Nalanında keşfe başladığınızda,
Dialogue: 0,0:04:26.94,0:04:29.16,Default,,0000,0000,0000,,bir şeyler fark etmeye başlarsınız.
Dialogue: 0,0:04:29.16,0:04:31.42,Default,,0000,0000,0000,,Bu dönen oyuncakları denedik;
Dialogue: 0,0:04:31.44,0:04:33.33,Default,,0000,0000,0000,,sonra laboratuvarda,
Dialogue: 0,0:04:33.35,0:04:35.43,Default,,0000,0000,0000,,bu mucizeye rastladık.
Dialogue: 0,0:04:35.77,0:04:39.26,Default,,0000,0000,0000,,Işıklı, sesli bir topaç\Nveya fırıldak, ne derseniz.
Dialogue: 0,0:04:39.28,0:04:41.70,Default,,0000,0000,0000,,Bir çift sağlam iplik ve küçük bir disk
Dialogue: 0,0:04:41.72,0:04:43.93,Default,,0000,0000,0000,,ve çektiğimde dönüveriyor.
Dialogue: 0,0:04:44.35,0:04:46.69,Default,,0000,0000,0000,,Kaçınız çocukluğunda bununla oynadı?
Dialogue: 0,0:04:46.72,0:04:48.57,Default,,0000,0000,0000,,İpte düğme oyuncağı.
Dialogue: 0,0:04:48.59,0:04:50.23,Default,,0000,0000,0000,,Tamam, sanırım %50'niz.
Dialogue: 0,0:04:50.25,0:04:51.81,Default,,0000,0000,0000,,Farkına varmadığınız şey ise şu:
Dialogue: 0,0:04:51.83,0:04:54.14,Default,,0000,0000,0000,,Bu minik nesne,
Dialogue: 0,0:04:54.17,0:04:58.53,Default,,0000,0000,0000,,insanlık tarihinin en eski oyuncağıdır,
Dialogue: 0,0:04:59.01,0:05:00.65,Default,,0000,0000,0000,,5.000 yıl öncesine dayanıyor.
Dialogue: 0,0:05:00.68,0:05:04.38,Default,,0000,0000,0000,,Gezegenimizin çeşitli yerlerinde\Nbu nesnenin kalıntılarını bulduk.
Dialogue: 0,0:05:05.10,0:05:07.04,Default,,0000,0000,0000,,İroniye bakın ki,
Dialogue: 0,0:05:07.07,0:05:10.80,Default,,0000,0000,0000,,normalde bu küçük şeyin\Nnasıl çalıştığını anlamıyoruz.
Dialogue: 0,0:05:10.83,0:05:12.57,Default,,0000,0000,0000,,Beni heyecanlandıran da buydu.
Dialogue: 0,0:05:12.80,0:05:14.88,Default,,0000,0000,0000,,Böylece işe koyulduk;
Dialogue: 0,0:05:14.90,0:05:16.69,Default,,0000,0000,0000,,birkaç denklem yazdık.
Dialogue: 0,0:05:17.06,0:05:20.37,Default,,0000,0000,0000,,Başta verdiğiniz torku,\Ndiskteki sürtünmeyi
Dialogue: 0,0:05:20.39,0:05:22.68,Default,,0000,0000,0000,,ve ipliklerdeki eğilme direncini
Dialogue: 0,0:05:22.68,0:05:24.43,Default,,0000,0000,0000,,hesaba kattığınızda,
Dialogue: 0,0:05:24.45,0:05:26.94,Default,,0000,0000,0000,,bunu matematiksel olarak çözebilirsiniz.
Dialogue: 0,0:05:26.96,0:05:29.77,Default,,0000,0000,0000,,Tabii ki konuşmamdaki\Ntek denklem bu değil.
Dialogue: 0,0:05:29.80,0:05:32.18,Default,,0000,0000,0000,,On sayfa daha matematikten sonra,
Dialogue: 0,0:05:32.18,0:05:33.78,Default,,0000,0000,0000,,bu dinamik sistem için
Dialogue: 0,0:05:33.78,0:05:36.18,Default,,0000,0000,0000,,tam bir analitik çözüm yazabildik.
Dialogue: 0,0:05:36.39,0:05:39.100,Default,,0000,0000,0000,,Sonuç ise "Kağıtfüj" dediğimiz şey.
Dialogue: 0,0:05:40.02,0:05:42.49,Default,,0000,0000,0000,,Bu doktora sonrası öğrencim Saad Bhamla.
Dialogue: 0,0:05:42.49,0:05:44.33,Default,,0000,0000,0000,,Kağıtfüj'ü onunla birlikte icat ettik.
Dialogue: 0,0:05:44.33,0:05:46.91,Default,,0000,0000,0000,,Solda, "Kağıtfüj" ile\Ndeğiştirmeye çalıştığımız
Dialogue: 0,0:05:46.91,0:05:48.40,Default,,0000,0000,0000,,santrifüjleri görebilirsiniz.
Dialogue: 0,0:05:48.40,0:05:51.71,Default,,0000,0000,0000,,Tam burada gördüğünüz minik nesne
Dialogue: 0,0:05:52.94,0:05:56.18,Default,,0000,0000,0000,,bir disk, bir çift iplik\Nve tutma kolları.
Dialogue: 0,0:05:56.21,0:05:57.38,Default,,0000,0000,0000,,Gerdirip
Dialogue: 0,0:05:57.73,0:05:59.09,Default,,0000,0000,0000,,bıraktığımda
Dialogue: 0,0:05:59.12,0:06:00.27,Default,,0000,0000,0000,,dönmeye başlıyor.
Dialogue: 0,0:06:00.29,0:06:02.38,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi düşünün:
Dialogue: 0,0:06:02.95,0:06:04.58,Default,,0000,0000,0000,,Matematiğe girip,
Dialogue: 0,0:06:05.58,0:06:08.07,Default,,0000,0000,0000,,bu nesnenin devrini hesapladığımızda,
Dialogue: 0,0:06:08.09,0:06:12.51,Default,,0000,0000,0000,,dakikada 1 milyon devire\Nulaşabileceğimizi görürüz.
Dialogue: 0,0:06:12.51,0:06:15.04,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi, insan anatomisinde\Nçok az titreşim vardır.
Dialogue: 0,0:06:15.07,0:06:18.14,Default,,0000,0000,0000,,Bu nesneninse, çınlama anında\Nfrekansı 10 hertz civarındadır.
Dialogue: 0,0:06:18.16,0:06:19.97,Default,,0000,0000,0000,,Oysa siz piyano çalarken dahi,
Dialogue: 0,0:06:19.99,0:06:22.09,Default,,0000,0000,0000,,iki ya da üç hertz'i aşamazsınız.
Dialogue: 0,0:06:22.11,0:06:25.38,Default,,0000,0000,0000,,Bu nesneyle çıkabileceğimiz\Ndakikadaki maksimum devir
Dialogue: 0,0:06:25.40,0:06:27.33,Default,,0000,0000,0000,,10.000 değil,
Dialogue: 0,0:06:27.35,0:06:28.96,Default,,0000,0000,0000,,50.000 değil,
Dialogue: 0,0:06:28.98,0:06:30.90,Default,,0000,0000,0000,,120.000 devir/dakika.
Dialogue: 0,0:06:30.93,0:06:33.73,Default,,0000,0000,0000,,Bu da 30.000 gram-kuvvet'e eşit.
Dialogue: 0,0:06:33.76,0:06:36.96,Default,,0000,0000,0000,,Sizi buraya tutturup,\Nbunu döndürseydim,
Dialogue: 0,0:06:36.99,0:06:40.42,Default,,0000,0000,0000,,deneyimleyeceğiniz kuvvet türlerini\Ndüşünsenize...
Dialogue: 0,0:06:40.44,0:06:42.68,Default,,0000,0000,0000,,Böyle bir aletin faktörlerinden birisi,
Dialogue: 0,0:06:42.70,0:06:45.70,Default,,0000,0000,0000,,bununla teşhis yapabilmenizdir.
Dialogue: 0,0:06:45.72,0:06:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunun için,\Nburada küçük bir gösteri yapacağım:
Dialogue: 0,0:06:50.44,0:06:54.04,Default,,0000,0000,0000,,Parmağımı birazcık kesip,
Dialogue: 0,0:06:54.06,0:06:56.34,Default,,0000,0000,0000,,minik bir damla kan alacağım.
Dialogue: 0,0:06:56.36,0:06:58.98,Default,,0000,0000,0000,,Kandan hoşlanmıyorsanız\Nbakmayabilirsiniz.
Dialogue: 0,0:06:59.00,0:07:00.34,Default,,0000,0000,0000,,Minik bir neşter.
Dialogue: 0,0:07:00.37,0:07:02.24,Default,,0000,0000,0000,,Bunları her yerde bulabilrsiniz;
Dialogue: 0,0:07:02.26,0:07:03.78,Default,,0000,0000,0000,,tamamen zararsız.
Dialogue: 0,0:07:03.81,0:07:07.40,Default,,0000,0000,0000,,Keşke sabah kahvaltı yapsaydım...
Dialogue: 0,0:07:10.05,0:07:11.53,Default,,0000,0000,0000,,Hiç acıtmadı.
Dialogue: 0,0:07:11.56,0:07:15.54,Default,,0000,0000,0000,,Tamam, bu çubuğa\Nbir damla kan alayım.
Dialogue: 0,0:07:15.57,0:07:17.82,Default,,0000,0000,0000,,Bu bir damla kanda\Nsorularımın cevapları var;
Dialogue: 0,0:07:17.85,0:07:19.53,Default,,0000,0000,0000,,bu yüzden, bu kadar ilgileniyorum.
Dialogue: 0,0:07:19.91,0:07:23.38,Default,,0000,0000,0000,,Hemen şu anda,\Nbana sıtma olup olmadığımı söyleyebilir.
Dialogue: 0,0:07:23.40,0:07:25.23,Default,,0000,0000,0000,,Minik bir tüp alıyorum;
Dialogue: 0,0:07:25.26,0:07:27.38,Default,,0000,0000,0000,,görüyorsunuz emiyor.
Dialogue: 0,0:07:27.89,0:07:30.16,Default,,0000,0000,0000,,Birazcık daha kan alacağım.
Dialogue: 0,0:07:32.78,0:07:35.02,Default,,0000,0000,0000,,Şimdilik bu kadarı iyi.
Dialogue: 0,0:07:35.52,0:07:39.65,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi tüpü kille kapatıyorum.
Dialogue: 0,0:07:43.49,0:07:45.77,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi numune mühürlenmiş oldu.
Dialogue: 0,0:07:45.80,0:07:47.92,Default,,0000,0000,0000,,Numuneyi alıp,
Dialogue: 0,0:07:47.95,0:07:49.91,Default,,0000,0000,0000,,Kağıtfüj'e yerleştireceğiz.
Dialogue: 0,0:07:57.09,0:08:00.48,Default,,0000,0000,0000,,Sabitlemek için bir parça bant.
Dialogue: 0,0:08:00.98,0:08:03.87,Default,,0000,0000,0000,,Böylece numunemiz tamamen\Nkapanmış oldu.
Dialogue: 0,0:08:07.11,0:08:09.40,Default,,0000,0000,0000,,Döndürmeye hazırız.
Dialogue: 0,0:08:11.02,0:08:13.06,Default,,0000,0000,0000,,Bununla çekip bırakıyorum.
Dialogue: 0,0:08:13.08,0:08:14.78,Default,,0000,0000,0000,,Bunu yükleyeceğim
Dialogue: 0,0:08:16.28,0:08:18.56,Default,,0000,0000,0000,,ve dönmeye başladığını göreceksiniz.
Dialogue: 0,0:08:18.58,0:08:20.60,Default,,0000,0000,0000,,Normal bir santrifüjden farklı olarak,
Dialogue: 0,0:08:20.62,0:08:24.40,Default,,0000,0000,0000,,bu çift yönlü dönen bir santrifüj.
Dialogue: 0,0:08:24.42,0:08:26.76,Default,,0000,0000,0000,,İleri, geri, ileri, geri...
Dialogue: 0,0:08:27.22,0:08:29.35,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi yükleniyorum
Dialogue: 0,0:08:29.37,0:08:31.20,Default,,0000,0000,0000,,ve momentum oluştuğunu görüyorsunuz.
Dialogue: 0,0:08:32.18,0:08:34.80,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi, duyabiliyor musunuz bilmiyorum?
Dialogue: 0,0:08:34.82,0:08:36.36,Default,,0000,0000,0000,,30 saniye içerisinde,
Dialogue: 0,0:08:36.99,0:08:41.31,Default,,0000,0000,0000,,kan hücreleri plazmadan\Nayırılmış oluyor.
Dialogue: 0,0:08:41.94,0:08:44.75,Default,,0000,0000,0000,,Bu kan hücrelerinin plazmaya oranı...
Dialogue: 0,0:08:44.78,0:08:46.79,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar)
Dialogue: 0,0:08:48.44,0:08:50.77,Default,,0000,0000,0000,,Halihazırda, görüyorsanız,
Dialogue: 0,0:08:51.98,0:08:53.70,Default,,0000,0000,0000,,buna odaklanırsanız,
Dialogue: 0,0:08:53.70,0:08:56.73,Default,,0000,0000,0000,,ayrı ayrı miktarları\Ngörebiliyor olmalısınız,
Dialogue: 0,0:08:57.27,0:08:59.13,Default,,0000,0000,0000,,kan ve plazma.
Dialogue: 0,0:08:59.15,0:09:03.08,Default,,0000,0000,0000,,Bunun oranı, anemi olup\Nolmadığımı söyleyebilir.
Dialogue: 0,0:09:03.10,0:09:07.14,Default,,0000,0000,0000,,Bunun bir diğer yönü de,\Nçok farklı Kağıtfüj'ler yapmış olmamız.
Dialogue: 0,0:09:07.16,0:09:11.63,Default,,0000,0000,0000,,Bu, sıtma parazitlerini\Ntespit etmemizi sağlıyor.
Dialogue: 0,0:09:11.65,0:09:13.47,Default,,0000,0000,0000,,Biraz daha uzun çalıştırırsak,
Dialogue: 0,0:09:13.49,0:09:17.06,Default,,0000,0000,0000,,kandaki sıtma parazitlerini\Ntespit edebiliriz.
Dialogue: 0,0:09:17.08,0:09:20.66,Default,,0000,0000,0000,,Bunu ancak santrifüj gibi\Nbir şeyle yapabilirsiniz.
Dialogue: 0,0:09:20.68,0:09:25.16,Default,,0000,0000,0000,,Bunun bir başka versiyonu\Nnükleik asitleri ayırmaya yarar.
Dialogue: 0,0:09:25.18,0:09:28.74,Default,,0000,0000,0000,,Bu da, arazide nükleik asit testlerini\Nyapabilmemizi mümkün kılar.
Dialogue: 0,0:09:29.57,0:09:33.92,Default,,0000,0000,0000,,Bu da, toplu numunelerle\Nçalışmaya yarıyor.
Dialogue: 0,0:09:33.94,0:09:35.51,Default,,0000,0000,0000,,Son olarak,
Dialogue: 0,0:09:35.54,0:09:37.54,Default,,0000,0000,0000,,üzerinde henüz çalışmakta olduğumuz,
Dialogue: 0,0:09:37.56,0:09:42.35,Default,,0000,0000,0000,,çoklu testin tamamını\Nuygulayabileceğimiz bir tanesi.
Dialogue: 0,0:09:42.38,0:09:46.72,Default,,0000,0000,0000,,Böylece numune hazırlama ve\Ntest aynı nesneyle yapılabilecek.
Dialogue: 0,0:09:47.54,0:09:48.43,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi,
Dialogue: 0,0:09:48.43,0:09:49.61,Default,,0000,0000,0000,,hepsi güzel,
Dialogue: 0,0:09:49.61,0:09:51.72,Default,,0000,0000,0000,,ama bunun hakkında\Ndüşünmeye başladığınızda,
Dialogue: 0,0:09:51.72,0:09:54.16,Default,,0000,0000,0000,,bu aletlerin insanlarla\Npaylaşılması gerektiği açık.
Dialogue: 0,0:09:54.19,0:09:57.57,Default,,0000,0000,0000,,Yaptığımız şeylerden birisi...\NMadagaskar'dan henüz döndük;
Dialogue: 0,0:09:57.59,0:10:00.17,Default,,0000,0000,0000,,bu da sıtmayla ilgili\Nklinik deneyler.
Dialogue: 0,0:10:00.20,0:10:01.20,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler)
Dialogue: 0,0:10:01.22,0:10:03.58,Default,,0000,0000,0000,,Bunu kahve içerken yapabilirsiniz.
Dialogue: 0,0:10:03.60,0:10:05.48,Default,,0000,0000,0000,,Ama en önemlisi,
Dialogue: 0,0:10:05.50,0:10:09.56,Default,,0000,0000,0000,,bu köy, en yakın yola altı saat mesafede.
Dialogue: 0,0:10:10.04,0:10:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Topluluğun yaşlı üyelerinden biri ve
Dialogue: 0,0:10:14.00,0:10:16.14,Default,,0000,0000,0000,,bir sağlık çalışanıyla birlikteyiz.
Dialogue: 0,0:10:16.16,0:10:19.66,Default,,0000,0000,0000,,İşin, beni en fazla heyecanlandıran kısmı,
Dialogue: 0,0:10:19.68,0:10:20.84,Default,,0000,0000,0000,,işte bu gülümseme.
Dialogue: 0,0:10:20.86,0:10:24.74,Default,,0000,0000,0000,,Basit ama etkili aletleri\Ndünyadaki insanlarla paylaşmak.
Dialogue: 0,0:10:25.48,0:10:27.78,Default,,0000,0000,0000,,Bu arada, söylemeyi unuttum:
Dialogue: 0,0:10:27.80,0:10:30.86,Default,,0000,0000,0000,,Bunu üretmenin toplam maliyeti\Nsadece 20 sent.
Dialogue: 0,0:10:31.51,0:10:34.39,Default,,0000,0000,0000,,Peki, kalan kısa sürede size
Dialogue: 0,0:10:34.42,0:10:36.48,Default,,0000,0000,0000,,laboratuvarımızın en son...
Dialogue: 0,0:10:36.51,0:10:37.63,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler)
Dialogue: 0,0:10:37.65,0:10:39.52,Default,,0000,0000,0000,,icadından bahsedeceğim.
Dialogue: 0,0:10:39.54,0:10:40.90,Default,,0000,0000,0000,,İsmi "Avızz"...
Dialogue: 0,0:10:41.62,0:10:45.75,Default,,0000,0000,0000,,Fikir şu: Sivrisineklerle savaşmamıza\Nhepiniz yardımcı olabilirsiniz;
Dialogue: 0,0:10:45.78,0:10:48.04,Default,,0000,0000,0000,,düşmanlarımızı izlememize\Nyardım edebilirsiniz.
Dialogue: 0,0:10:48.07,0:10:52.70,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar düşmanımız çünkü sıtma, zika,\Nchikungunya, deng hummalarının sebebi.
Dialogue: 0,0:10:52.70,0:10:56.86,Default,,0000,0000,0000,,Ama işin zor tarafı, düşmanlarımızın\Nyerlerini bilmememiz.
Dialogue: 0,0:10:56.89,0:10:59.87,Default,,0000,0000,0000,,Dünya sivrisinek haritası\Ndiye bir şey yok.
Dialogue: 0,0:11:00.30,0:11:02.05,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden bunu düşünmeye başladık.
Dialogue: 0,0:11:02.07,0:11:03.83,Default,,0000,0000,0000,,3.500 sivrisinek türü var
Dialogue: 0,0:11:03.83,0:11:05.53,Default,,0000,0000,0000,,ve hepsi birbirine çok benziyor.
Dialogue: 0,0:11:05.56,0:11:06.100,Default,,0000,0000,0000,,Bazıları o kadar yakın ki,
Dialogue: 0,0:11:07.02,0:11:10.41,Default,,0000,0000,0000,,bir böcekbilimci bile\Nmikroskopla ayırt edemeyebiliyor.
Dialogue: 0,0:11:11.10,0:11:12.88,Default,,0000,0000,0000,,Ama onların da bir Aşil tendonu var.
Dialogue: 0,0:11:12.90,0:11:16.10,Default,,0000,0000,0000,,Bu flört eden sivrisineklerin görüntüsü.
Dialogue: 0,0:11:16.13,0:11:18.36,Default,,0000,0000,0000,,Dişiyi kovalayan bir erkek.
Dialogue: 0,0:11:18.38,0:11:22.20,Default,,0000,0000,0000,,Kanat çırpma frekanslarıyla\Nbirbirleriyle konuşurlar.
Dialogue: 0,0:11:22.23,0:11:23.27,Default,,0000,0000,0000,,(Vızıltı)
Dialogue: 0,0:11:23.29,0:11:25.65,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden, bir imzaları vardır.
Dialogue: 0,0:11:26.65,0:11:30.02,Default,,0000,0000,0000,,Fark ettik ki, normal bir telefonla,
Dialogue: 0,0:11:30.04,0:11:32.58,Default,,0000,0000,0000,,5-10 dolarlık bir şey,
Dialogue: 0,0:11:32.60,0:11:34.71,Default,,0000,0000,0000,,kimler bunu hatırlar?
Dialogue: 0,0:11:34.73,0:11:35.79,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler)
Dialogue: 0,0:11:35.82,0:11:39.98,Default,,0000,0000,0000,,Bununla, sivrisineklerin\Nsesli imzalarını kaydedebiliriz.
Dialogue: 0,0:11:40.00,0:11:41.94,Default,,0000,0000,0000,,Size bunun nasıl yapıldığını anlatayım.
Dialogue: 0,0:11:41.96,0:11:43.83,Default,,0000,0000,0000,,Dışardan birkaç sivrisinek yakaladım.
Dialogue: 0,0:11:43.83,0:11:46.21,Default,,0000,0000,0000,,Bill (Gates) gibi, onları \Nserbest bırakmayacağım.
Dialogue: 0,0:11:46.21,0:11:47.13,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler)
Dialogue: 0,0:11:47.15,0:11:49.73,Default,,0000,0000,0000,,Size nasıl kayıt yaptığımı anlatacağım.
Dialogue: 0,0:11:49.75,0:11:52.19,Default,,0000,0000,0000,,Yapmanız gereken, tıklamak, hemen uçarlar.
Dialogue: 0,0:11:52.22,0:11:53.56,Default,,0000,0000,0000,,Önce bir test edebilirsiniz.
Dialogue: 0,0:11:53.58,0:11:55.33,Default,,0000,0000,0000,,Duyabiliyorum.
Dialogue: 0,0:11:55.36,0:11:57.81,Default,,0000,0000,0000,,Sonra telefonunuzu alın,\Nmikrofonu var...
Dialogue: 0,0:11:57.84,0:12:00.20,Default,,0000,0000,0000,,mikrofon çalışır,\Nzaten artık mikrofonlar çok iyi,
Dialogue: 0,0:12:00.22,0:12:01.46,Default,,0000,0000,0000,,normal telefonlarda bile,
Dialogue: 0,0:12:01.49,0:12:03.92,Default,,0000,0000,0000,,bu bölgenin imzasını alabilirsiniz.
Dialogue: 0,0:12:03.95,0:12:06.08,Default,,0000,0000,0000,,Zamanım kalmadığı için,
Dialogue: 0,0:12:06.11,0:12:09.80,Default,,0000,0000,0000,,bir gün önce aldığım kaydı dinleteyim.
Dialogue: 0,0:12:09.82,0:12:12.36,Default,,0000,0000,0000,,(Sivrisinek vızıltıları)
Dialogue: 0,0:12:12.39,0:12:15.32,Default,,0000,0000,0000,,Daha önce duyduğumuz\Nbüyüleyici ses,
Dialogue: 0,0:12:15.34,0:12:16.52,Default,,0000,0000,0000,,hepinizin bayıldığı ses.
Dialogue: 0,0:12:18.59,0:12:20.21,Default,,0000,0000,0000,,Bunun sonuçlarından birisi şu:
Dialogue: 0,0:12:20.23,0:12:23.44,Default,,0000,0000,0000,,Normal bir cep telefonuyla\Nbunu yapabilmek,
Dialogue: 0,0:12:23.47,0:12:26.63,Default,,0000,0000,0000,,sivrisinek türlerinin haritasını\Nçıkarmamıza yarar.
Dialogue: 0,0:12:27.66,0:12:29.35,Default,,0000,0000,0000,,Bir kapaklı telefonla,
Dialogue: 0,0:12:29.37,0:12:32.35,Default,,0000,0000,0000,,en büyük ses veritabanı\Nharitasını çıkardık;
Dialogue: 0,0:12:32.38,0:12:37.60,Default,,0000,0000,0000,,insan patojenleri taşıyan\N20-25 sivrisinek türünü kapsıyor.
Dialogue: 0,0:12:37.63,0:12:39.31,Default,,0000,0000,0000,,Buna makina öğrenmesini de\Neklersek,
Dialogue: 0,0:12:39.33,0:12:41.11,Default,,0000,0000,0000,,verileri yüklediğimizde,
Dialogue: 0,0:12:41.14,0:12:43.13,Default,,0000,0000,0000,,çalışmakta olduğumuz sivrisinek türünün
Dialogue: 0,0:12:43.15,0:12:45.98,Default,,0000,0000,0000,,olasılığını belirleyebilir\Nve söyleyebiliriz.
Dialogue: 0,0:12:46.01,0:12:48.62,Default,,0000,0000,0000,,Buna "Avızz" diyoruz\Nve kaydolmak isterseniz
Dialogue: 0,0:12:48.62,0:12:50.50,Default,,0000,0000,0000,,tek yapmanız gereken\Nbu siteye gitmek.
Dialogue: 0,0:12:50.52,0:12:52.16,Default,,0000,0000,0000,,Bir şey ekleyerek bitiriyorum;
Dialogue: 0,0:12:52.19,0:12:54.49,Default,,0000,0000,0000,,benim için çok önemli\Nve değerli.
Dialogue: 0,0:12:55.50,0:12:59.45,Default,,0000,0000,0000,,Günümüz zorluklarından bir tanesi,\Nberbat sorunlarımızın olması.
Dialogue: 0,0:12:59.48,0:13:02.37,Default,,0000,0000,0000,,Sağlık hizmetlerinden yoksun\Nbir milyar insan,
Dialogue: 0,0:13:02.40,0:13:04.76,Default,,0000,0000,0000,,iklim değişikliği,\Nbiyoçeşitliliğin azalması
Dialogue: 0,0:13:04.76,0:13:06.22,Default,,0000,0000,0000,,ve bu gibi daha niceleri.
Dialogue: 0,0:13:06.23,0:13:09.18,Default,,0000,0000,0000,,Ancak umarım bilim,\Nçözümleri bulacaktır.
Dialogue: 0,0:13:09.59,0:13:11.74,Default,,0000,0000,0000,,Ama bugün bu salonu terk etmeden önce,
Dialogue: 0,0:13:11.76,0:13:13.52,Default,,0000,0000,0000,,size bir söz vermek isterim.
Dialogue: 0,0:13:13.92,0:13:16.30,Default,,0000,0000,0000,,Bilimi ulaşılabilir hale getireceğiz;
Dialogue: 0,0:13:17.07,0:13:19.20,Default,,0000,0000,0000,,sadece maddi imkanları olanlar için değil,
Dialogue: 0,0:13:19.23,0:13:21.11,Default,,0000,0000,0000,,diğer bir milyar insan için de.
Dialogue: 0,0:13:21.76,0:13:25.78,Default,,0000,0000,0000,,Gelin bilimi ve bilimsel okuryazarlığı\Ninsan haklarına ekleyelim.
Dialogue: 0,0:13:27.56,0:13:32.24,Default,,0000,0000,0000,,İcat yapma hazzını bir çocuktan diğerine
Dialogue: 0,0:13:32.26,0:13:33.77,Default,,0000,0000,0000,,geçirdiğiniz an,
Dialogue: 0,0:13:34.44,0:13:38.24,Default,,0000,0000,0000,,onların, sorunları çözecek olan
Dialogue: 0,0:13:38.26,0:13:40.61,Default,,0000,0000,0000,,sonraki insan topluluğu\Nolmalarını sağlarsınız.
Dialogue: 0,0:13:40.61,0:13:42.01,Default,,0000,0000,0000,,Teşekkürler.
Dialogue: 0,0:13:42.01,0:13:44.97,Default,,0000,0000,0000,,(Alkış)