1
00:00:00,000 --> 00:00:02,000
Ja imam detaljno znanje o nesvakidašnjim stvarima,

2
00:00:02,000 --> 00:00:04,000
ili tačnije

3
00:00:04,000 --> 00:00:06,000
ja sam visoko-funkcionišući

4
00:00:06,000 --> 00:00:08,000
autistični poznavalac neobičnih stvari.

5
00:00:08,000 --> 00:00:10,000
To je retko stanje.

6
00:00:10,000 --> 00:00:13,000
A još je ređi kada je,

7
00:00:13,000 --> 00:00:15,000
kao u mom slučaju,

8
00:00:15,000 --> 00:00:17,000
propraćen samosvešću

9
00:00:17,000 --> 00:00:20,000
i izvanrednim vladanjem jezikom.

10
00:00:20,000 --> 00:00:23,000
Često kada upoznam nekog

11
00:00:23,000 --> 00:00:25,000
i oni saznaju o mom stanju

12
00:00:25,000 --> 00:00:28,000
dolazi do određene nelagodnosti.

13
00:00:28,000 --> 00:00:31,000
Ja to vidim u njihovim očima.

14
00:00:31,000 --> 00:00:34,000
Oni bi hteli da me pitaju nešto.

15
00:00:34,000 --> 00:00:36,000
I na kraju, vrlo često,

16
00:00:36,000 --> 00:00:39,000
nagon bude jači od njih

17
00:00:39,000 --> 00:00:41,000
i oni počnu da brbljaju:

18
00:00:41,000 --> 00:00:43,000
'Ako vam kažem datum mog rođenja,

19
00:00:43,000 --> 00:00:45,000
da li možete da mi kažete kog dana u nedelji sam rođen?'

20
00:00:45,000 --> 00:00:48,000
(Smeh)

21
00:00:48,000 --> 00:00:51,000
Ili pomenu kubne korene

22
00:00:51,000 --> 00:00:55,000
ili traže da im izrecitujem neki veliki broj ili dugačak tekst.

23
00:00:55,000 --> 00:00:57,000
Nadam se da ćete mi oprostiti

24
00:00:57,000 --> 00:01:00,000
ako ne budem danas izvodio za vas

25
00:01:00,000 --> 00:01:04,000
neku vrstu sveznalačke solo predstave.

26
00:01:04,000 --> 00:01:07,000
Umesto toga,

27
00:01:07,000 --> 00:01:09,000
ja ću govoriti o nečemu

28
00:01:09,000 --> 00:01:11,000
daleko interesantnijem

29
00:01:11,000 --> 00:01:14,000
od datuma i kubnih korena --

30
00:01:14,000 --> 00:01:16,000
o nečem malo dubljem

31
00:01:16,000 --> 00:01:19,000
i mnogo bližem mojoj svesti i mom poslu.

32
00:01:19,000 --> 00:01:21,000
Hteo bih da vam ukratko govorim

33
00:01:21,000 --> 00:01:24,000
o percepciji.

34
00:01:24,000 --> 00:01:27,000
Kada je pisao svoje drame i kratke priče

35
00:01:27,000 --> 00:01:29,000
koje su ga učinile slavnim,

36
00:01:29,000 --> 00:01:32,000
Anton Čehov je imao notes

37
00:01:32,000 --> 00:01:34,000
u kome je beležio

38
00:01:34,000 --> 00:01:36,000
svoja opažanja

39
00:01:36,000 --> 00:01:38,000
sveta oko sebe --

40
00:01:38,000 --> 00:01:40,000
male detalje

41
00:01:40,000 --> 00:01:43,000
koje ostali ljudi, čini se, ne primećuju.

42
00:01:43,000 --> 00:01:46,000
Svaki put kad čitam Čehova

43
00:01:46,000 --> 00:01:50,000
i njegovu jedinstvenu viziju ljudskog života,

44
00:01:50,000 --> 00:01:52,000
ja se prisetim razloga zbog kog sam ja takođe

45
00:01:52,000 --> 00:01:54,000
postao pisac.

46
00:01:54,000 --> 00:01:56,000
U mojim knjigama,

47
00:01:56,000 --> 00:01:58,000
ja istražujem prirodu percepcije

48
00:01:58,000 --> 00:02:01,000
i na koji način različite vrste percepcije

49
00:02:01,000 --> 00:02:03,000
stvaraju različite vrste znanja

50
00:02:03,000 --> 00:02:06,000
i razumevanja.

51
00:02:08,000 --> 00:02:10,000
Evo tri pitanja

52
00:02:10,000 --> 00:02:12,000
koja su proizašla iz mog rada.

53
00:02:12,000 --> 00:02:14,000
Umesto da vam tražim da nađete tačan odgovor,

54
00:02:14,000 --> 00:02:17,000
tražiću od vas da se na trenutak

55
00:02:17,000 --> 00:02:19,000
prepustite svojim intuicijama,

56
00:02:19,000 --> 00:02:21,000
instinktivnim reakcijama

57
00:02:21,000 --> 00:02:23,000
koje vam prolaze kroz mozak i srce

58
00:02:23,000 --> 00:02:26,000
dok ih gledate.

59
00:02:26,000 --> 00:02:29,000
Na primer, ova računica.

60
00:02:29,000 --> 00:02:31,000
Da li imate osećaj gde će na brojnom kontinuumu

61
00:02:31,000 --> 00:02:34,000
najverovatnije biti rešenje?

62
00:02:34,000 --> 00:02:37,000
Ili pogledajte ovu stranu reč i kako zvuči.

63
00:02:37,000 --> 00:02:39,000
Da li imate osećaj za raspon značenja

64
00:02:39,000 --> 00:02:42,000
na koje vam ona ukazuje?

65
00:02:42,000 --> 00:02:45,000
I kad govorimo o stihu u poeziji,

66
00:02:45,000 --> 00:02:47,000
zašto pesnik koristi reč 'hare' (zec)

67
00:02:47,000 --> 00:02:50,000
umesto reči 'rabbit' (zec)?

68
00:02:51,000 --> 00:02:53,000
Tražim od vas da to uradite

69
00:02:53,000 --> 00:02:57,000
zato što verujem da su naše lične percepcije, vidite,

70
00:02:57,000 --> 00:02:59,000
u suštini toga

71
00:02:59,000 --> 00:03:01,000
kako mi dolazimo do saznanja.

72
00:03:01,000 --> 00:03:03,000
Estetski sudovi,

73
00:03:03,000 --> 00:03:06,000
a ne apstraktno rezonovanje,

74
00:03:06,000 --> 00:03:08,000
vode i oblikuju proces

75
00:03:08,000 --> 00:03:11,000
kojim mi saznajemo

76
00:03:11,000 --> 00:03:13,000
sve što znamo.

77
00:03:13,000 --> 00:03:16,000
Ja sam jedan ekstremni primer toga.

78
00:03:16,000 --> 00:03:19,000
Moji svetovi reči i brojeva se

79
00:03:19,000 --> 00:03:21,000
prelivaju jedan u drugi bojom, osećanjem

80
00:03:21,000 --> 00:03:23,000
i karakterom.

81
00:03:23,000 --> 00:03:25,000
Kao što je Huan rekao,

82
00:03:25,000 --> 00:03:28,000
to stanje svesti koje naučnici nazivaju sinestezija,

83
00:03:28,000 --> 00:03:30,000
je jedan neobičan dijalog

84
00:03:30,000 --> 00:03:33,000
među čulima.

85
00:03:36,000 --> 00:03:38,000
Ovo su brojevi od 1 do 12

86
00:03:38,000 --> 00:03:40,000
kako ih ja vidim --

87
00:03:40,000 --> 00:03:44,000
svaki broj sa svojim posebnim oblikom i karakterom.

88
00:03:44,000 --> 00:03:46,000
Broj jedan je eksplozija bele svetlosti.

89
00:03:46,000 --> 00:03:51,000
Šest je mala i veoma tužna crna rupa.

90
00:03:51,000 --> 00:03:54,000
Ovi crteži su ovde crno-beli,

91
00:03:54,000 --> 00:03:56,000
ali u mojoj glavi oni imaju boju.

92
00:03:56,000 --> 00:03:58,000
Tri je zeleno.

93
00:03:58,000 --> 00:04:00,000
Četiri je plavo.

94
00:04:00,000 --> 00:04:03,000
Pet je žuto.

95
00:04:05,000 --> 00:04:07,000
Ja takođe slikam.

96
00:04:07,000 --> 00:04:10,000
I ovo je jedna od mojih slika.

97
00:04:10,000 --> 00:04:14,000
Ovo su pomnožena dva prosta broja.

98
00:04:14,000 --> 00:04:16,000
Trodimenzionalni oblici

99
00:04:16,000 --> 00:04:19,000
i prostor koji oni stvaraju u sredini

100
00:04:19,000 --> 00:04:21,000
stvara novi oblik,

101
00:04:21,000 --> 00:04:24,000
koji je rezultat njihovog zbira.

102
00:04:24,000 --> 00:04:26,000
A šta je sa dužim brojevima?

103
00:04:26,000 --> 00:04:30,000
Nema dužeg broja od Pi,

104
00:04:30,000 --> 00:04:32,000
matematičke konstante.

105
00:04:32,000 --> 00:04:34,000
To je beskrajan broj --

106
00:04:34,000 --> 00:04:36,000
bukvalno se nastavlja zauvek.

107
00:04:36,000 --> 00:04:38,000
Na ovoj slici na kojoj sam naslikao

108
00:04:38,000 --> 00:04:42,000
prvih dvadeset decimala broja Pi,

109
00:04:42,000 --> 00:04:44,000
uzeo sam boje

110
00:04:44,000 --> 00:04:47,000
i osećanja i teksturu

111
00:04:47,000 --> 00:04:49,000
i pomešao sam ih

112
00:04:49,000 --> 00:04:54,000
u neku vrstu odmotavajućeg numeričkog pejzaža.

113
00:04:54,000 --> 00:04:57,000
Međutim, brojevi nisu jedina stvar koju vidim u boji.

114
00:04:57,000 --> 00:04:59,000
Za mene reči takođe

115
00:04:59,000 --> 00:05:01,000
imaju i boju i emociju

116
00:05:01,000 --> 00:05:03,000
i teksturu.

117
00:05:03,000 --> 00:05:05,000
Ovo je prva rečenica

118
00:05:05,000 --> 00:05:07,000
romana 'Lolita'.

119
00:05:07,000 --> 00:05:11,000
Nabokov je takođe imao sinesteziju.

120
00:05:11,000 --> 00:05:13,000
I možete da vidite ovde

121
00:05:13,000 --> 00:05:16,000
kako moja percepcija zvuka 'L'

122
00:05:16,000 --> 00:05:18,000
pomaže da aliteracija

123
00:05:18,000 --> 00:05:21,000
bude očigledna.

124
00:05:21,000 --> 00:05:23,000
Još jedan primer:

125
00:05:23,000 --> 00:05:25,000
malo više matematički.

126
00:05:25,000 --> 00:05:27,000
I pitam se da li će neki od vas primetiti

127
00:05:27,000 --> 00:05:29,000
konstrukciju rečenice

128
00:05:29,000 --> 00:05:32,000
iz 'Velikog Getsbija'.

129
00:05:33,000 --> 00:05:36,000
Postoji čitava parada slogova --

130
00:05:36,000 --> 00:05:38,000
pšenica, jedan;

131
00:05:38,000 --> 00:05:40,000
prerije, dva;

132
00:05:40,000 --> 00:05:43,000
izgubljeni gradovi Šveda, tri --

133
00:05:43,000 --> 00:05:45,000
jedan, dva, tri.

134
00:05:45,000 --> 00:05:49,000
I ovaj efekat je jako prijatan za um,

135
00:05:49,000 --> 00:05:51,000
i pomaže da rečenica

136
00:05:51,000 --> 00:05:54,000
stvara dobar osećaj.

137
00:05:54,000 --> 00:05:56,000
Hajde da se vratimo na pitanja

138
00:05:56,000 --> 00:05:59,000
koja sam vam postavio pre neki momenat.

139
00:05:59,000 --> 00:06:02,000
64 pomnoženo sa 75.

140
00:06:02,000 --> 00:06:05,000
Ako neko od vas igra šah

141
00:06:05,000 --> 00:06:07,000
taj će znati da je 64

142
00:06:07,000 --> 00:06:10,000
kvadratni broj

143
00:06:10,000 --> 00:06:12,000
i zato šahovske table,

144
00:06:12,000 --> 00:06:14,000
osam puta osam,

145
00:06:14,000 --> 00:06:17,000
imaju 64 kvadrata.

146
00:06:17,000 --> 00:06:19,000
I to nam daje formu koju

147
00:06:19,000 --> 00:06:22,000
možemo da zamislimo, možemo da je percipiramo.

148
00:06:22,000 --> 00:06:25,000
A 75?

149
00:06:25,000 --> 00:06:27,000
Dobro, ako 100,

150
00:06:27,000 --> 00:06:30,000
ako mislimo o broju 100 da je kao kvadrat,

151
00:06:30,000 --> 00:06:33,000
75 bi izgledalo ovako.

152
00:06:33,000 --> 00:06:35,000
Dakle ono što mi treba da uradimo sada

153
00:06:35,000 --> 00:06:37,000
je da spojimo ove dve slike

154
00:06:37,000 --> 00:06:39,000
zajedno u našoj glavi --

155
00:06:39,000 --> 00:06:42,000
ovako nekako.

156
00:06:42,000 --> 00:06:46,000
64 postane 6.400.

157
00:06:46,000 --> 00:06:50,000
I u desnom uglu,

158
00:06:50,000 --> 00:06:52,000
ne treba ništa da računate.

159
00:06:52,000 --> 00:06:54,000
Četiri vodoravno, četiri gore i dole --

160
00:06:54,000 --> 00:06:57,000
to je 16.

161
00:06:57,000 --> 00:06:59,000
Tako da sve što je potrebno da uradite za zbir

162
00:06:59,000 --> 00:07:01,000
je 16,

163
00:07:01,000 --> 00:07:04,000
16, 16.

164
00:07:04,000 --> 00:07:06,000
To je mnogo lakše nego

165
00:07:06,000 --> 00:07:09,000
kako su vas učili u školi da radite matematiku, siguran sam.

166
00:07:09,000 --> 00:07:11,000
To je 16, 16, 16, 48,

167
00:07:11,000 --> 00:07:13,000
4.800 --

168
00:07:13,000 --> 00:07:15,000
4.800,

169
00:07:15,000 --> 00:07:18,000
toliki je zbir.

170
00:07:18,000 --> 00:07:20,000
Lako je kad znaš kako.

171
00:07:20,000 --> 00:07:23,000
(Smeh)

172
00:07:23,000 --> 00:07:26,000
Drugo pitanje je bila reč na Islandskom.

173
00:07:26,000 --> 00:07:29,000
Pretpostavljam da nema mnogo ljudi ovde

174
00:07:29,000 --> 00:07:31,000
koji govore Islandski.

175
00:07:31,000 --> 00:07:34,000
Dozvolite mi da suzim vaš izbor na dve mogućnosti.

176
00:07:36,000 --> 00:07:38,000
Hungginn:

177
00:07:38,000 --> 00:07:40,000
da li je to srećna reč,

178
00:07:40,000 --> 00:07:42,000
ili tužna reč?

179
00:07:42,000 --> 00:07:44,000
Šta kažete?

180
00:07:45,000 --> 00:07:47,000
Dobro.

181
00:07:47,000 --> 00:07:49,000
Neki ljudi kažu da je srećna.

182
00:07:49,000 --> 00:07:51,000
Više ljudi, većina ljudi

183
00:07:51,000 --> 00:07:53,000
kaže da je tužna.

184
00:07:53,000 --> 00:07:57,000
I ona zapravo znači 'tužan'.

185
00:07:57,000 --> 00:08:00,000
(Smeh)

186
00:08:00,000 --> 00:08:03,000
Zašto, statistički,

187
00:08:03,000 --> 00:08:05,000
većina ljudi

188
00:08:05,000 --> 00:08:07,000
kaže da je reč tužna u ovom slučaju,

189
00:08:07,000 --> 00:08:10,000
teška u drugim slučajevima?

190
00:08:10,000 --> 00:08:13,000
Prema mojoj teoriji, jezik evolvira na taj način

191
00:08:13,000 --> 00:08:15,000
da se zvuci podudaraju,

192
00:08:15,000 --> 00:08:18,000
slažu se sa subjektivnim,

193
00:08:18,000 --> 00:08:20,000
sa ličnim

194
00:08:20,000 --> 00:08:22,000
intuitivnim iskustvom

195
00:08:22,000 --> 00:08:24,000
slušaoca.

196
00:08:25,000 --> 00:08:28,000
Hajde da pogledamo treće pitanje.

197
00:08:29,000 --> 00:08:32,000
Ovo je stih iz pesme Džona Kitsa.

198
00:08:32,000 --> 00:08:35,000
Reči, kao i brojevi,

199
00:08:35,000 --> 00:08:38,000
izražavaju bazične odnose

200
00:08:38,000 --> 00:08:40,000
među objektima

201
00:08:40,000 --> 00:08:42,000
događajima i silama

202
00:08:42,000 --> 00:08:44,000
koje sačinjavaju naš svet.

203
00:08:44,000 --> 00:08:47,000
Racionalno je očekivati da ćemo mi, živeći u ovom svetu,

204
00:08:47,000 --> 00:08:49,000
u toku svojih života

205
00:08:49,000 --> 00:08:52,000
intuitivno shvatiti te odnose.

206
00:08:52,000 --> 00:08:55,000
I pesnici se, kao i ostali umetnici

207
00:08:55,000 --> 00:08:58,000
igraju sa tim intuitivnim razumevanjem.

208
00:08:58,000 --> 00:09:01,000
U slučaju 'hare',

209
00:09:01,000 --> 00:09:03,000
to je jedan dvosmislen zvuk na engleskom jeziku.

210
00:09:03,000 --> 00:09:06,000
Može da znači 'zec' ali takodje i vlati koje izrastaju iz glave.

211
00:09:06,000 --> 00:09:08,000
Ako malo razmislimo o tome --

212
00:09:08,000 --> 00:09:10,000
dozvolite da stavim sliku --

213
00:09:10,000 --> 00:09:13,000
vlakna predstavljaju ranjivost.

214
00:09:14,000 --> 00:09:17,000
Ona reaguju na najmanji pokret

215
00:09:17,000 --> 00:09:20,000
ili emociju.

216
00:09:20,000 --> 00:09:24,000
I tako na kraju dobijete atmosferu

217
00:09:24,000 --> 00:09:26,000
ranjivosti i tenzije.

218
00:09:26,000 --> 00:09:28,000
Sam zec, životinja --

219
00:09:28,000 --> 00:09:31,000
ne mačka, ne pas, već zec --

220
00:09:31,000 --> 00:09:33,000
zašto zec?

221
00:09:33,000 --> 00:09:35,000
Ako zamislite sliku,

222
00:09:35,000 --> 00:09:37,000
ne reč, već sliku.

223
00:09:37,000 --> 00:09:39,000
Preduge uši,

224
00:09:39,000 --> 00:09:41,000
prevelika stopala,

225
00:09:41,000 --> 00:09:44,000
pomaže nam da zamislimo, da intuitivno osetimo,

226
00:09:44,000 --> 00:09:47,000
šta je to hramati

227
00:09:47,000 --> 00:09:50,000
i drhtati.

228
00:09:50,000 --> 00:09:52,000
Nadam se da sam u ovih nekoliko minuta

229
00:09:52,000 --> 00:09:54,000
uspeo da vam predočim

230
00:09:54,000 --> 00:09:57,000
mali deo načina na koji ja vidim stvari,

231
00:09:57,000 --> 00:10:00,000
i da vam pokažem

232
00:10:00,000 --> 00:10:03,000
da reči mogu da imaju boju i osećanja,

233
00:10:03,000 --> 00:10:06,000
a brojevi oblike i ličnost.

234
00:10:06,000 --> 00:10:08,000
Svet je bogatiji,

235
00:10:08,000 --> 00:10:10,000
veći

236
00:10:10,000 --> 00:10:13,000
nego što to često deluje da jeste.

237
00:10:13,000 --> 00:10:16,000
Nadam se da sam izazvao želju u vama

238
00:10:16,000 --> 00:10:19,000
da naučite da vidite svet novim očima.

239
00:10:19,000 --> 00:10:21,000
Hvala.

240
00:10:21,000 --> 00:10:32,000
(Aplauz)