0:00:00.000,0:00:03.000
Chúng ta nhìn bằng mắt.

0:00:03.000,0:00:06.000
Nhưng chúng ta cũng nhìn bằng não.

0:00:06.000,0:00:10.000
Và nhìn bằng não thường được gọi là tưởng tượng.

0:00:10.000,0:00:15.000
Và chúng ta đã quen thuộc với thế giới tưởng tượng của chính mình,

0:00:15.000,0:00:19.000
những thế giới bên trong của mỗi người. Chúng ta sống với chúng cả cuộc đời.

0:00:19.000,0:00:23.000
Nhưng còn có ảo giác.

0:00:23.000,0:00:26.000
Và ảo giác thì hoàn toàn khác biệt.

0:00:26.000,0:00:28.000
Chúng dường như không phải do ta tạo ra.

0:00:28.000,0:00:30.000
Chúng dường như nằm ngoài tầm kiểm soát của ta.

0:00:30.000,0:00:32.000
Chúng dường như đến từ bên ngoài,

0:00:32.000,0:00:35.000
và giống như nhận thức thực.

0:00:35.000,0:00:39.000
Tôi sẽ trình bày về ảo giác.

0:00:39.000,0:00:43.000
Và một loại ảo giác thị giác đặc biệt

0:00:43.000,0:00:48.000
mà tôi nhận thấy ở những bệnh nhân của mình.

0:00:48.000,0:00:52.000
Vài tháng trước tôi có một cuộc gọi

0:00:52.000,0:00:54.000
từ một viện dưỡng lão nơi tôi làm việc.

0:00:54.000,0:00:59.000
Họ nói rằng có một bà lão hơn 90 tuổi

0:00:59.000,0:01:01.000
nhìn thấy những thứ kỳ lạ.

0:01:01.000,0:01:04.000
Và họ không biết bà ấy có bị thần kinh hay không.

0:01:04.000,0:01:06.000
Hoặc, vì đã già

0:01:06.000,0:01:09.000
nên bà ấy có thể bị tai biến, hoặc Alzheimer.

0:01:09.000,0:01:14.000
Vậy nên họ hỏi xem tôi có thể qua và khám cho Rosalie,

0:01:14.000,0:01:16.000
bà lão đó.

0:01:16.000,0:01:18.000
Tôi đến khám cho bà ấy.

0:01:18.000,0:01:20.000
Rõ ràng

0:01:20.000,0:01:23.000
là bà ta hoàn toàn minh mẫn

0:01:23.000,0:01:26.000
và vẫn rất thông minh.

0:01:26.000,0:01:30.000
Nhưng bà ta hay giật mình và hoang mang

0:01:30.000,0:01:33.000
vì đã thấy nhiều thứ kỳ dị.

0:01:33.000,0:01:36.000
Và bà ấy nói với tôi rằng --

0:01:36.000,0:01:38.000
những y tá đã không đề cập gì tới điều này --

0:01:38.000,0:01:40.000
rằng bà ấy bị mù,

0:01:40.000,0:01:45.000
rằng bà ấy đã mất thị lực hoàn toàn do thoái hóa điểm vàng được 5 năm.

0:01:45.000,0:01:48.000
Nhưng những ngày vừa rồi, bà ấy đã nhìn thấy một số thứ.

0:01:48.000,0:01:51.000
Vậy nên tôi hỏi "Những thứ như thế nào?"

0:01:51.000,0:01:54.000
Và bà ấy trả lời "Người mặc đồ phương Đông,

0:01:54.000,0:01:58.000
quần áo xếp nếp, đi lên đi xuống cầu thang.

0:01:58.000,0:02:01.000
Một người đàn ông quay về phía tôi và mỉm cười.

0:02:01.000,0:02:05.000
Nhưng hắn có một bên răng rất to.

0:02:05.000,0:02:07.000
Cả những con vật nữa.

0:02:07.000,0:02:10.000
Tôi thấy một tòa nhà trắng. Trời đang có tuyết, tuyết khá mỏng.

0:02:10.000,0:02:15.000
Tôi thấy một con ngựa đeo yên cương, kéo tuyết đi.

0:02:15.000,0:02:19.000
Sau đó, một đêm, cảnh quan thay đổi.

0:02:19.000,0:02:21.000
Tôi thấy chó mèo đi về phía mình.

0:02:21.000,0:02:24.000
Chúng đi tới một điểm nhất định rồi dừng lại.

0:02:24.000,0:02:26.000
Sau đó lại thay đổi.

0:02:26.000,0:02:29.000
Tôi thấy rất nhiều trẻ con. Chúng đi lên đi xuống cầu thang.

0:02:29.000,0:02:32.000
Chúng mặc đồ rực rỡ, đỏ thắm và xanh dương,

0:02:32.000,0:02:35.000
như trang phục người phương Đông."

0:02:35.000,0:02:38.000
Thỉnh thoảng, bà ấy nói, trước khi nhìn thấy người

0:02:38.000,0:02:42.000
bà ấy có thể gặp ảo giác về những hình vuông hồng và xanh trên sàn,

0:02:42.000,0:02:45.000
và sàn thì dường như nối với trần nhà.

0:02:45.000,0:02:49.000
Tôi hỏi "Giống như một giấc mơ à?"

0:02:49.000,0:02:52.000
Và bà ấy nói "Không, không giống như mơ. Nó giống như một bộ phim."

0:02:52.000,0:02:55.000
Bà ấy nói "Có màu sắc. Có chuyển động.

0:02:55.000,0:02:59.000
Nhưng hoàn toàn im lặng, như phim câm vậy."

0:02:59.000,0:03:01.000
Và bà ấy nói đó là một bộ phim khá nhàm chán

0:03:01.000,0:03:04.000
"Những người mặc đồ phương Đông này,

0:03:04.000,0:03:09.000
đi lên đi xuống, lặp đi lặp lại, rất hạn chế."

0:03:09.000,0:03:11.000
(Tiếng cười)

0:03:11.000,0:03:13.000
Bà ấy có khiếu hài hước.

0:03:13.000,0:03:15.000
Bà ấy biết rằng đó là ảo giác.

0:03:15.000,0:03:17.000
Nhưng nó làm bà ta cảm thấy sợ hãi. Bà lão đã sống 95 năm

0:03:17.000,0:03:20.000
và chưa bao giờ có ảo giác trước đó.

0:03:20.000,0:03:23.000
Bà ấy nói rằng những ảo giác đó không có liên quan

0:03:23.000,0:03:27.000
đến bất cứ điều gì bà ấy đang nghĩ hay cảm thấy hay đang làm.

0:03:27.000,0:03:31.000
Rằng chúng dường như tự đến, tự đi.

0:03:31.000,0:03:33.000
Bà ấy không thể kiểm soát được chúng.

0:03:33.000,0:03:35.000
Bà ấy nói bà không nhận ra

0:03:35.000,0:03:37.000
bất cứ ai hay nơi nào

0:03:37.000,0:03:39.000
trong những ảo giác đó.

0:03:39.000,0:03:41.000
Và không một ai hay con vật nào,

0:03:41.000,0:03:45.000
chúng đều không để ý tới bà ta.

0:03:45.000,0:03:47.000
Và bà không biết chuyện gì đang xảy ra.

0:03:47.000,0:03:49.000
Bà cụ tự hỏi mình có bị điên

0:03:49.000,0:03:51.000
hay mất trí không.

0:03:51.000,0:03:53.000
Tôi đã kiểm tra bà lão cẩn thận.

0:03:53.000,0:03:55.000
Đó là một bà lão còn nhanh nhẹn.

0:03:55.000,0:03:59.000
Hoàn toàn minh mẫn. Bà ta không có vấn đề gì về sức khỏe.

0:03:59.000,0:04:03.000
Không dùng thuốc nào có thể tạo ra ảo giác.

0:04:03.000,0:04:05.000
Nhưng bà bị mù.

0:04:05.000,0:04:07.000
Lúc đó tôi nói

0:04:07.000,0:04:09.000
"Tôi nghĩ tôi biết bà bị làm sao."

0:04:09.000,0:04:13.000
Tôi nói "Có một dạng đặc biệt của ảo giác thị giác

0:04:13.000,0:04:17.000
liên quan đến sự suy giảm thị lực, hoặc mù lòa."

0:04:17.000,0:04:20.000
"Hiện tượng này ban đầu được miêu tả

0:04:20.000,0:04:22.000
vào thế kỷ 18,

0:04:22.000,0:04:25.000
bởi một người tên là Charles Bonnet.

0:04:25.000,0:04:28.000
Và bà có hội chứng Charles Bonnet.

0:04:28.000,0:04:30.000
Não bộ không bị làm sao. Trí óc không bị làm sao cả.

0:04:30.000,0:04:33.000
Bà có hội chứng Charles Bonnet."

0:04:33.000,0:04:36.000
Và bà ta cảm thấy rất nhẹ nhõm bởi điều này,

0:04:36.000,0:04:40.000
rằng không có gì nghiêm trọng cả,

0:04:40.000,0:04:43.000
và có phần tò mò.

0:04:43.000,0:04:45.000
Bà ấy hỏi "Charles Bonnet là ai?"

0:04:45.000,0:04:48.000
"Bản thân ông ấy có gặp hội chứng này không?"

0:04:48.000,0:04:51.000
Và bà ấy bảo "Nói với tất cả các y tá

0:04:51.000,0:04:54.000
rằng tôi có hội chứng Charles Bonnet."

0:04:54.000,0:04:56.000
(Tiếng cười)

0:04:56.000,0:05:00.000
"Tôi không bị điên. Tôi không thần kinh. Tôi mắc hội chứng Charles Bonnet."

0:05:00.000,0:05:02.000
Thế nên tôi có nói với các y tá.

0:05:02.000,0:05:05.000
Chuyện này, đối với tôi, là một tình huống thường gặp.

0:05:05.000,0:05:07.000
Tôi hầu hết thời gian làm tại các việc dưỡng lão.

0:05:07.000,0:05:09.000
Tôi gặp rất nhiều người già

0:05:09.000,0:05:13.000
có thị giác hoặc thính giác yếu.

0:05:13.000,0:05:15.000
Khoảng 10% những người có thính giác suy giảm

0:05:15.000,0:05:18.000
gặp ảo giác về âm thanh.

0:05:18.000,0:05:21.000
Khoảng 10% những người thị giác suy giảm

0:05:21.000,0:05:23.000
gặp ảo giác về hình ảnh.

0:05:23.000,0:05:25.000
Bạn không cần phải hoàn toàn mù lòa,

0:05:25.000,0:05:27.000
chỉ cần thị giác suy giảm tới một mức độ nào đó

0:05:27.000,0:05:31.000
Với những miêu tả ban đầu tiên vào thế kỷ 18,

0:05:31.000,0:05:33.000
Charles Bonnet không mắc hội chúng này.

0:05:33.000,0:05:36.000
Ông của Bonnet đã gặp những ảo giác này.

0:05:36.000,0:05:39.000
Ông của ngài là một thẩm phán, một người cao tuổi.

0:05:39.000,0:05:42.000
Ông ấy đã qua phẫu thuật đục thủy tinh thể.

0:05:42.000,0:05:44.000
Khả năng nhìn là rất kém.

0:05:44.000,0:05:49.000
Năm 1759 ông ấy miêu tả cho cháu mình

0:05:49.000,0:05:51.000
nhiều thứ ông ấy đã nhìn thấy.

0:05:51.000,0:05:53.000
Đầu tiên ông ấy thấy

0:05:53.000,0:05:55.000
là một cái khăn tay ở giữa không khí.

0:05:55.000,0:05:57.000
Đó là một cái khăn tay rộng màu xanh dương

0:05:57.000,0:05:59.000
với bốn hình tròn màu cam.

0:05:59.000,0:06:02.000
Và ông ấy biết đấy là ảo giác.

0:06:02.000,0:06:04.000
Không có khăn tay lơ lửng giữa không khí.

0:06:04.000,0:06:08.000
Sau đó ông ấy nhìn thấy một cái bánh xe lớn giữa không trung.

0:06:08.000,0:06:13.000
Thỉnh thoảng ông ấy không rõ mình có đang gặp ảo giác hay không.

0:06:13.000,0:06:15.000
Bởi những ảo giác hợp với

0:06:15.000,0:06:17.000
hoàn cảnh bấy giờ.

0:06:17.000,0:06:20.000
Một lần, khi các cháu gái đến thăm,

0:06:20.000,0:06:25.000
ông ấy hỏi "Còn những chàng đẹp trai đi cùng cháu là ai?"

0:06:25.000,0:06:29.000
Chúng nói "Ông à, không có anh chàng đẹp trai nào đâu."

0:06:29.000,0:06:33.000
Và những chàng trai biết mất.

0:06:33.000,0:06:36.000
Những ảo giác này

0:06:36.000,0:06:39.000
thường xuất hiện và biến đi chớp nhoáng.

0:06:39.000,0:06:41.000
Chúng thường không lờ mờ xuất hiện và biến mất dần.

0:06:41.000,0:06:44.000
Chúng khá bất ngờ. Và thay đổi bất ngờ.

0:06:44.000,0:06:47.000
Charles Lullin, người ông,

0:06:47.000,0:06:50.000
nhìn thấy hàng trăm hình ảnh khác nhau,

0:06:50.000,0:06:52.000
những cảnh quan khác nhau.

0:06:52.000,0:06:56.000
Một lần ông ấy thấy một người đàn ông mặc áo choàng tắm đang hút thuốc,

0:06:56.000,0:06:59.000
và nhận ra đó chính là bản thân mình.

0:06:59.000,0:07:02.000
Đó là hình ảnh duy nhất mà ông nhận ra.

0:07:02.000,0:07:06.000
Lần khác khi đang đi trên đường phố Paris,

0:07:06.000,0:07:09.000
ông ấy thấy -- cái này là thật -- một giàn giáo.

0:07:09.000,0:07:12.000
Nhưng khi về nhà ông ta thấy một mô hình nhỏ của giàn giáo đó

0:07:12.000,0:07:16.000
cao 6 inch, trên bàn làm việc của mình.

0:07:16.000,0:07:19.000
Sự lặp lại của nhận thức

0:07:19.000,0:07:21.000
đôi khi được gọi là palinopsia (thấy lại).

0:07:21.000,0:07:26.000
Với ông ấy, và với Rosalie,

0:07:26.000,0:07:28.000
điều dường như đang diễn ra --

0:07:28.000,0:07:30.000
và Rosalie nói "Chuyện gì đang diễn ra?" --

0:07:30.000,0:07:33.000
và tôi nói rằng khi bà mất dần thị lực,

0:07:33.000,0:07:36.000
khi các phần thị giác trong não không còn nhận thông tin nữa,

0:07:36.000,0:07:39.000
chúng trở nên dễ bị kích động.

0:07:39.000,0:07:41.000
Và chúng bắt đầu hoạt động tự phát.

0:07:41.000,0:07:44.000
Bạn bắt đầu nhìn thấy nhiều thứ.

0:07:44.000,0:07:47.000
Những điều bạn thấy có thể rất phức tạp.

0:07:47.000,0:07:51.000
Với một bệnh nhân khác của tôi,

0:07:51.000,0:07:53.000
người mà, như Charles Lullin, vẫn còn chưa mù hẳn,

0:07:53.000,0:07:57.000
những hình ảnh bà nhìn thấy đôi khi gây hoang mang.

0:07:57.000,0:08:00.000
Một lần bà ấy nói rằng mình nhìn thấy

0:08:00.000,0:08:03.000
một người đàn ông áo kẻ trong một nhà hàng.

0:08:03.000,0:08:05.000
Và người ấy quay lại. Và sau đó

0:08:05.000,0:08:08.000
phân chia thành 6 người áo kẻ giống hệt nhau,

0:08:08.000,0:08:11.000
những người đó bắt đầu đi về hướng bà ta.

0:08:11.000,0:08:14.000
Và sáu hình ảnh đó nhập lại với nhau, như một cái đàn accordion ép lại.

0:08:14.000,0:08:16.000
Một lần, khi đang lái xe,

0:08:16.000,0:08:18.000
đúng hơn là, lúc đó chồng của bà ấy đang lái xe,

0:08:18.000,0:08:20.000
con đường chia làm bốn.

0:08:20.000,0:08:24.000
Và bà ấy thấy mình đồng thời đi lên cả bốn con đường.

0:08:24.000,0:08:29.000
Bà ta cũng có những ảo giác rất linh động.

0:08:29.000,0:08:32.000
Rất nhiều số đó liên quan đến xe cộ.

0:08:32.000,0:08:34.000
Đôi lúc bà ta thấy một cậu thiếu niên

0:08:34.000,0:08:37.000
ngồi trên nóc xe.

0:08:37.000,0:08:39.000
Anh ta bám rất chắc và di chuyển khéo léo

0:08:39.000,0:08:41.000
mỗi khi xe rẽ.

0:08:41.000,0:08:44.000
Và khi họ dừng lại,

0:08:44.000,0:08:47.000
cậu ta sẽ bay vọt thẳng lên, 30m trên cao

0:08:47.000,0:08:50.000
và rồi biến mất.

0:08:50.000,0:08:55.000
Một bệnh nhân khác của tôi mắc một chứng ảo giác khác.

0:08:55.000,0:08:58.000
Đây là một người phụ nữ không mắc tật về mắt,

0:08:58.000,0:09:00.000
nhưng về phần thị giác trong não.

0:09:00.000,0:09:03.000
Một khối u nhỏ trong vỏ não hậu chẩm.

0:09:03.000,0:09:08.000
Và cô ấy nhìn thấy các hình ảnh hoạt hình.

0:09:08.000,0:09:13.000
Những hoạt hình trong suốt

0:09:13.000,0:09:16.000
và che mất một nửa khung cảnh, như một màn chắn vậy.

0:09:16.000,0:09:22.000
Đặc biệt cô ấy thấy hình chú ếch Kermit.

0:09:22.000,0:09:23.000
(Tiếng cười)

0:09:23.000,0:09:26.000
Tôi không xem Phố Sesame.

0:09:26.000,0:09:29.000
Nhưng cô ấy có lý khi hỏi rằng

0:09:29.000,0:09:33.000
"Sao lại là Kermit?" Cô ấy nói "Ếch Kermit không có ý nghĩa gì với tôi.

0:09:33.000,0:09:36.000
Ông biết đấy, tôi đang nghĩ về những yếu tố quyết định của Freud.

0:09:36.000,0:09:38.000
Sao lại là Kermit?

0:09:38.000,0:09:40.000
Ếch Kermit không là gì đối với tôi."

0:09:40.000,0:09:42.000
Cô ấy không chú ý tới những hình ảnh hoạt họa đến thế.

0:09:42.000,0:09:46.000
Nhưng điều làm cô ấy khó chịu đó là cô ấy gặp phải

0:09:46.000,0:09:49.000
hình ảnh hoặc ảo giác lặp đi lặp lại về những khuôn mặt

0:09:49.000,0:09:52.000
và giống như với Rosalie, những khuôn mặt thường bị biến dạng,

0:09:52.000,0:09:56.000
răng rất to hoặc mắt rất to.

0:09:56.000,0:09:59.000
Và chúng làm cô ấy sợ.

0:09:59.000,0:10:03.000
Vậy thì chuyện gì đang xảy ra với những người này?

0:10:03.000,0:10:06.000
Là một bác sĩ, tôi phải cố gắng tìm ra điều gì đang diễn ra,

0:10:06.000,0:10:08.000
và khiến họ yên tâm.

0:10:08.000,0:10:12.000
Đặc biệt khiến họ yên tâm rằng mình không bị điên.

0:10:12.000,0:10:15.000
Như tôi đã nói, khoảng 10%

0:10:15.000,0:10:18.000
những người bị suy giảm thị giác gặp chúng.

0:10:18.000,0:10:22.000
Nhưng không nhiều hơn 1% những người này thừa nhận.

0:10:22.000,0:10:25.000
Bởi họ sợ rằng mình sẽ bị coi như người điên.

0:10:25.000,0:10:27.000
Và nếu họ đề cập tới việc đó với bác sĩ

0:10:27.000,0:10:30.000
họ có thể bị chẩn đoán nhầm.

0:10:30.000,0:10:32.000
Cụ thể, có quan niệm rằng nếu bạn nhìn thấy

0:10:32.000,0:10:35.000
hoặc nghe thấy những thứ kỳ dị, bạn bị thần kinh.

0:10:35.000,0:10:38.000
Nhưng ảo giác rối loạn thần kinh khác thế này.

0:10:38.000,0:10:41.000
Ảo giác rối loạn thần kinh, dù là hình ảnh hay âm thanh,

0:10:41.000,0:10:43.000
chúng hướng tới bạn. Chúng buộc tội bạn.

0:10:43.000,0:10:45.000
Chúng quyến rũ bạn. Chúng lăng mạ bạn.

0:10:45.000,0:10:48.000
Chúng chế nhạo bạn.

0:10:48.000,0:10:50.000
Bạn giao tiếp với chúng.

0:10:50.000,0:10:53.000
Những điều vừa rồi hoàn toàn không xuất hiện

0:10:53.000,0:10:56.000
trong ảo giác Charles Bonnet.

0:10:56.000,0:11:00.000
Chỉ như một thước phim. Bạn xem một bộ phim không liên quan đến mình.

0:11:00.000,0:11:03.000
Hay đó là cách mọi người nghĩ về nó.

0:11:03.000,0:11:07.000
Có một chứng hiếm gặp gọi là động kinh ở thùy thái dương.

0:11:07.000,0:11:10.000
Và đôi khi, nếu mắc chứng này,

0:11:10.000,0:11:12.000
người bệnh có thể cảm thấy mình quay lại

0:11:12.000,0:11:15.000
một thời điểm và địa điểm trong quá khứ.

0:11:15.000,0:11:17.000
Bạn đang ở một giao lộ cụ thể nào đó.

0:11:17.000,0:11:19.000
Bạn ngửi thấy hạt dẻ rang.

0:11:19.000,0:11:22.000
Bạn nghe thấy xe cộ. Mọi giác quan đều cảm nhận.

0:11:22.000,0:11:24.000
Và bạn đang đợi cô gái của mình.

0:11:24.000,0:11:28.000
Và đây là tối thứ Ba đó năm 1982.

0:11:28.000,0:11:30.000
Những ảo giác thùy thái dương

0:11:30.000,0:11:32.000
đều là những ảo giác đa giác quan,

0:11:32.000,0:11:35.000
đầy cảm nhận, đầy sự quen thuộc,

0:11:35.000,0:11:37.000
đặt trong thời gian và không gian nhất định,

0:11:37.000,0:11:39.000
mạch lạc, ấn tượng.

0:11:39.000,0:11:42.000
Những ảo giác Charles Bonnet thì khác.

0:11:42.000,0:11:46.000
Trong những ảo giác Charles Bonnet,

0:11:46.000,0:11:48.000
bạn có nhiều mức độ,

0:11:48.000,0:11:50.000
từ ảo giác hình học,

0:11:50.000,0:11:53.000
những hình vuông hồng và xanh,

0:11:53.000,0:11:57.000
tới những ảo khác khá phức tạp

0:11:57.000,0:12:00.000
với người và đặc biệt là những khuôn mặt.

0:12:00.000,0:12:03.000
Những khuôn mặt, đôi khi bị biến dạng,

0:12:03.000,0:12:06.000
là điểm chung thường gặp nhất

0:12:06.000,0:12:08.000
ở những ảo giác này.

0:12:08.000,0:12:11.000
Điều thường gặp thứ hai là hoạt hình.

0:12:11.000,0:12:14.000
Vậy thì, điều gì đang diễn ra?

0:12:14.000,0:12:16.000
Đáng chú ý thay, trong những năm gần đây,

0:12:16.000,0:12:20.000
chúng ta đã có thể quét chức năng não,

0:12:20.000,0:12:24.000
thực hiện chụp cộng hưởng từ chức năng khi họ đang gặp ảo giác.

0:12:24.000,0:12:28.000
Và trong thực tế, đã có thể nhận ra những phần khác nhau

0:12:28.000,0:12:31.000
của bộ não thị giác được kích hoạt

0:12:31.000,0:12:33.000
khi họ đang gặp ảo giác.

0:12:33.000,0:12:36.000
Khi họ gặp những ảo giác hình học đơn giản,

0:12:36.000,0:12:40.000
phần vỏ não thị giác chính được kích hoạt.

0:12:40.000,0:12:43.000
Đây là phần não bộ nhận biết góc cạnh và hình dạng.

0:12:43.000,0:12:47.000
Bạn không tạo hình ảnh với vỏ não thị giác chính.

0:12:47.000,0:12:50.000
Khi hình ảnh được hình thành,

0:12:50.000,0:12:52.000
một phần cao hơn trong vỏ não thị giác

0:12:52.000,0:12:54.000
sẽ tham gia với thùy thái dương.

0:12:54.000,0:12:59.000
Cụ thể, một vùng thùy thái dương

0:12:59.000,0:13:01.000
gọi là cuộn fusiform.

0:13:01.000,0:13:05.000
Và người ta biết rằng nếu cuộn fusigorm bị tổn thương,

0:13:05.000,0:13:09.000
ta có thể mất khả năng nhận diện mặt.

0:13:09.000,0:13:13.000
Nhưng nếu có một hoạt động bất thường trong cuộn fusiform,

0:13:13.000,0:13:15.000
ta có thể gặp ảo giác những khuôn mặt.

0:13:15.000,0:13:18.000
Và đây chính là điều bạn thấy ở một số những người này.

0:13:18.000,0:13:22.000
Có một vùng trong phần trước cuộn não này

0:13:22.000,0:13:27.000
nơi mà răng và mắt được tiếp nhận.

0:13:27.000,0:13:30.000
Và vùng đó trong cuộn não được kích hoạt

0:13:30.000,0:13:34.000
khi người ta gặp các ảo giác biến dạng.

0:13:34.000,0:13:36.000
Có một phần khác trong não bộ

0:13:36.000,0:13:38.000
được đặc biệt kích hoạt

0:13:38.000,0:13:40.000
khi ta xem hoạt hình.

0:13:40.000,0:13:43.000
Nó hoạt động khi ta nhận diện hoạt hình,

0:13:43.000,0:13:47.000
khi ta vẽ hoạt hình, và khi ta ảo giác thấy chúng.

0:13:47.000,0:13:50.000
Thật thú vị bởi điều này rất cụ thể.

0:13:50.000,0:13:53.000
Có những phần khác trong não chuyên tham gia

0:13:53.000,0:13:55.000
vào việc nhận diện và gây ảo giác

0:13:55.000,0:13:58.000
về nhà cửa và phong cảnh.

0:13:58.000,0:14:01.000
Vào khoảng năm 1970 người ta tìm ra rằng không chỉ có những phần nhất định của não bộ tham gia vào việc này

0:14:01.000,0:14:03.000
mà còn cả những tế bào nhất định.

0:14:03.000,0:14:08.000
"Tế bào nhận diện mặt" được phát hiện vào khoảng năm 1970.

0:14:08.000,0:14:10.000
Và giờ chúng ta đã biết có hàng trăm

0:14:10.000,0:14:12.000
loại tế bào khác,

0:14:12.000,0:14:14.000
chúng có thể hoạt động vô cùng cụ thể.

0:14:14.000,0:14:16.000
Vậy nên bạn có thể không chỉ có

0:14:16.000,0:14:18.000
những tế bào nhận diện "ô tô",

0:14:18.000,0:14:21.000
và còn có thể có tế bào "Aston Martin".

0:14:21.000,0:14:23.000
(Tiếng cười)

0:14:23.000,0:14:25.000
Tôi nhìn thấy một chiếc Aston Martin sáng nay.

0:14:25.000,0:14:27.000
Tôi phải đưa nó vào.

0:14:27.000,0:14:30.000
Và giờ nó đang ở đâu đó trong này.

0:14:30.000,0:14:33.000
(Tiếng cười)

0:14:33.000,0:14:37.000
Tại cấp độ này, gọi là vỏ não thái dương dưới,

0:14:37.000,0:14:40.000
chỉ có hình ảnh trực quan,

0:14:40.000,0:14:43.000
hoặc những mảnh vụn.

0:14:43.000,0:14:46.000
Chỉ tại những cấp cao hơn

0:14:46.000,0:14:48.000
các giác quan khác mới tham gia vào

0:14:48.000,0:14:50.000
và xuất hiện các liên kết với trí nhớ và cảm xúc.

0:14:50.000,0:14:53.000
Trong hôi chúng Charles Bonnet

0:14:53.000,0:14:55.000
bạn không lên tới những cấp cao đó.

0:14:55.000,0:14:58.000
Bạn đang ở trong những cấp thuộc vùng vỏ não thị giác trong

0:14:58.000,0:15:00.000
nơi mà bạn có hàng nghìn và hàng chục nghìn

0:15:00.000,0:15:03.000
và hàng triệu hình ảnh,

0:15:03.000,0:15:05.000
hay những mảnh ghép vụn vặt,

0:15:05.000,0:15:07.000
tất cả đều được thần kinh mã hóa

0:15:07.000,0:15:11.000
trong những tế bào hoặc cụm tế bào nhỏ nhất định.

0:15:11.000,0:15:14.000
Thường thì chúng là một phần

0:15:14.000,0:15:18.000
trong dòng nhận thức hoặc tưởng tượng tổng hợp.

0:15:18.000,0:15:21.000
Một người không ý thức được chúng.

0:15:21.000,0:15:25.000
Chỉ khi một người bị suy giảm thị lực, hay mù lòa,

0:15:25.000,0:15:27.000
quá trình đó mới bị ngắt quãng.

0:15:27.000,0:15:30.000
Và thay vì nhận thức bình thường,

0:15:30.000,0:15:32.000
bạn gặp phải những kích thích

0:15:32.000,0:15:35.000
rối loạn, hoặc giải phóng

0:15:35.000,0:15:37.000
tất cả những tế bào thị giác này

0:15:37.000,0:15:39.000
vào vùng vỏ não thái dương dưới.

0:15:39.000,0:15:42.000
Đột nhiên bạn thấy một gương mặt. Đột nhiên bạn thấy một chiếc xe.

0:15:42.000,0:15:45.000
Đột nhiên điều này, và đột nhiên điều khác.

0:15:45.000,0:15:47.000
Trí óc cố gắng hết sức để giữ trật tự,

0:15:47.000,0:15:50.000
và tạo ra sự mạch lạc.

0:15:50.000,0:15:52.000
Nhưng không thành công.

0:15:52.000,0:15:54.000
Khi những điều này mới được báo cáo

0:15:54.000,0:15:58.000
người ta cho rằng chúng có thể đươc giải thích như những giấc mơ.

0:15:58.000,0:16:00.000
Trong thực tế mọi người nói,

0:16:00.000,0:16:03.000
"Tôi không biết những người đó. Tôi không có mối liên quan nào với họ."

0:16:03.000,0:16:06.000
"Kermit không có ý nghĩa gì đối với tôi."

0:16:06.000,0:16:11.000
Bạn sẽ không đi đến đâu nếu cứ nghĩ về chúng như những giấc mơ.

0:16:11.000,0:16:16.000
Tôi đã nói gần đủ những điều mình muốn nói.

0:16:16.000,0:16:19.000
Tôi nghĩ mình nên tổng kết lại

0:16:19.000,0:16:21.000
và kết luận rằng điều này là phổ biến.

0:16:21.000,0:16:23.000
Hãy nghĩ về số người mù lòa.

0:16:23.000,0:16:25.000
Phải có hàng trăm nghìn người mù

0:16:25.000,0:16:27.000
gặp những ảo giác này,

0:16:27.000,0:16:29.000
nhưng quá e ngại đề cập đến chúng.

0:16:29.000,0:16:32.000
Những điều như thế này cần được

0:16:32.000,0:16:38.000
thông báo, cho các bệnh nhân, bác sĩ, cho đại chúng.

0:16:38.000,0:16:40.000
Cuối cùng, tôi cho rằng chúng

0:16:40.000,0:16:43.000
vô cùng đáng quan tâm và trân trọng,

0:16:43.000,0:16:47.000
bởi đã cho ta cái nhìn sâu sắc hơn về cách bộ não vận hành.

0:16:47.000,0:16:50.000
Charles Bonnet nói rằng, 250 năm trước --

0:16:50.000,0:16:54.000
ông ấy tự hỏi, về những ảo giác này,

0:16:54.000,0:16:57.000
như ông ấy đã viết, làm cách nào vở kịch của trí óc

0:16:57.000,0:17:00.000
có thể được tạo ra nhờ cơ cấu bộ não.

0:17:00.000,0:17:03.000
Giờ thì, 250 năm sau,

0:17:03.000,0:17:06.000
tôi nghĩ chúng ta đang bắt đầu hé mở cách thức mà nó được thực hiện.

0:17:06.000,0:17:08.000
Cảm ơn rất nhiều.

0:17:08.000,0:17:11.000
(Vỗ tay)

0:17:11.000,0:17:14.000
Chris Anderson: Thật tuyệt vời. Cảm ơn ông rất nhiều.

0:17:14.000,0:17:16.000
Ông vừa nói chuyện với một cái nhìn thật sâu sắc

0:17:16.000,0:17:19.000
sự đồng cảm với bệnh nhân.

0:17:19.000,0:17:24.000
Bản thân ông đã từng gặp những hội chứng mà ông viết trong sách chưa?

0:17:24.000,0:17:26.000
Oliver Sacks: Tôi đã sợ là anh sẽ hỏi thế.

0:17:26.000,0:17:27.000
(Tiếng cười)

0:17:27.000,0:17:30.000
Vâng, khá nhiều.

0:17:30.000,0:17:33.000
Thực ra thị lực của tôi cũng có phần suy yếu.

0:17:33.000,0:17:36.000
Tôi mù một mắt, và mắt còn lại không tốt lắm.

0:17:36.000,0:17:40.000
Tôi có thấy ảo giác hình học.

0:17:40.000,0:17:42.000
Nhưng chỉ đến thế thôi.

0:17:42.000,0:17:44.000
C.A: Và chúng không khiến ông khó chịu?

0:17:44.000,0:17:46.000
Bởi vì ông hiểu cái gì tạo ra chúng. Nó không làm ông lo lắng đúng không?

0:17:46.000,0:17:50.000
O.S: Chúng khiến tôi khó chịu như là chứng ù tai của tôi,

0:17:50.000,0:17:53.000
một thứ mà tôi không để tâm.

0:17:53.000,0:17:55.000
Đôi khi chúng khiến tôi chú ý.

0:17:55.000,0:17:58.000
Và tôi có rất nhiều hình ảnh của chúng trong sổ tay.

0:17:58.000,0:18:01.000
Bản thân tôi đã đi chụp cộng hưởng từ

0:18:01.000,0:18:04.000
để xem vùng vỏ não thị giác của mình đang điều khiển như thế nào.

0:18:04.000,0:18:08.000
và khi tôi thấy những hình lục giác,

0:18:08.000,0:18:10.000
và tôi cũng thấy những hình phức tạp,

0:18:10.000,0:18:12.000
khi tôi bị rối loạn thị giác nửa đầu,

0:18:12.000,0:18:14.000
tôi tự hỏi liệu mọi người có thấy những điều như thế không,

0:18:14.000,0:18:17.000
và liệu những thứ như tranh trong hang động, hay họa tiết trang trí

0:18:17.000,0:18:20.000
có thể đã dựa trên chúng một chút.

0:18:20.000,0:18:22.000
C.A: Đố là một bài nói chuyện vô cùng hấp dẫn.

0:18:22.000,0:18:24.000
Cảm ơn ông rất nhiều vì đã chia sẻ.

0:18:24.000,0:18:26.000
O.S: Cảm ơn anh. Cảm ơn.

0:18:26.000,0:18:28.000
(Tiếng vỗ tay)