0:00:00.000,0:00:03.000
Մենք տեսնում ենք աչքերով,

0:00:03.000,0:00:06.000
սակայն մենք նաև ուղեղով ենք տեսնում:

0:00:06.000,0:00:10.000
Եվ ուղեղով տեսնելը հաճախ կոչվում է երևակայություն

0:00:10.000,0:00:15.000
Մենք ծանոթ ենք մեր սեփական երևակայության բնապատկերներին,

0:00:15.000,0:00:19.000
մեր ներաշխարհին,քանի որ մենք մի ամբողջ կյանք ենք ապրել դրանց հետ:

0:00:19.000,0:00:23.000
Բայց գոյություն ունեն նաև հալյուցինացիներ,

0:00:23.000,0:00:26.000
Եվ դրանք միանգամայն այլ բաներ են:

0:00:26.000,0:00:28.000
Հալյուցինացիաները չեն ստեղծվում մեր կողմից:

0:00:28.000,0:00:30.000
Դրանք մեր կողմից չեն կառավարվում:

0:00:30.000,0:00:32.000
Թվում է, թե դրանք դրսից են գալիս,

0:00:32.000,0:00:35.000
և նմանակում են ընկալման գործընթացին:

0:00:35.000,0:00:39.000
Այսպիսով, ես խոսելու եմ հալյուցինացիաների մասին,

0:00:39.000,0:00:43.000
Եվ մասնավորապես տեսողական հալյուցինացիայի մի տեսակի մասին,

0:00:43.000,0:00:48.000
որը հաճախ եմ նկատում հիվանդներիս շրջանում:

0:00:48.000,0:00:52.000
Մի քանի ամիս առաջ ես հեռախոսազանգ ստացա

0:00:52.000,0:00:54.000
այն ծերանոցներից մեկից, որտեղ աշխատում եմ:

0:00:54.000,0:00:59.000
Ինձ ասացին, որ ծերերից մեկը՝ 90 տարեկան մի կին,

0:00:59.000,0:01:01.000
ինչ–որ բաներ էր տեսնում

0:01:01.000,0:01:04.000
Եվ նրանց հետաքրքրում էր` նա արդյոք ցնորվել էր,

0:01:04.000,0:01:06.000
թե քանի որ տարեց կին էր,

0:01:06.000,0:01:09.000
կաթված էր ստացել կամ Ալցեյմերի հիվանդություն ուներ:

0:01:09.000,0:01:14.000
Եվ նրանք հարցրեցին, թե կգն՞ամ տեսնելու Ռոզալիին`

0:01:14.000,0:01:16.000
այդ ծեր կնոջը:

0:01:16.000,0:01:18.000
Գնացի նրան տեսնելու:

0:01:18.000,0:01:20.000
Միանգամայն ակնհայտ էր,

0:01:20.000,0:01:23.000
որ նա լրիվ նորմալ էր

0:01:23.000,0:01:26.000
բանականությունը գործում էր, խելքն էլ էր տեղը,

0:01:26.000,0:01:30.000
բայց նա շատ ցնցված էր, շփոթված

0:01:30.000,0:01:33.000
որովհետև ինչ –որ բաներ էր տեսնում:

0:01:33.000,0:01:36.000
Եվ նա ինձ ասաց,

0:01:36.000,0:01:38.000
բուժքույրերը դա չէին նշել,

0:01:38.000,0:01:40.000
որ նա կույր է ,

0:01:40.000,0:01:45.000
որ 5 տարի նա լիովին կույր է եղել մակուլյար դեգեներացիայից:

0:01:45.000,0:01:48.000
Բայց հիմա` վերջին մի քանի օրերը նա ինչ – որ բաներ էր տեսնում:

0:01:48.000,0:01:51.000
Ես հարցրեցի . <<Ինչե՞ր եք տեսնում>>

0:01:51.000,0:01:54.000
և նա ասաց .<<Արևելյան զգեստներով մարդկանց,

0:01:54.000,0:01:58.000
փաթաթված վարագույրներով , ովքեր բարձրանում և իջնում են աստիճաններով:

0:01:58.000,0:02:01.000
Մի մարդու, ով շրջվում է ինձ ու ժպտում:

0:02:01.000,0:02:05.000
Բայց նա հսկայական ատամ ունի իր բերանի մի կողմում:

0:02:05.000,0:02:07.000
Կենդանիներ էլ եմ տեսնում:

0:02:07.000,0:02:10.000
Ես մի սպիտակ շենք եմ տեսնում: Ձյուն է գալիս, փափուկ ձյուն:

0:02:10.000,0:02:15.000
Տեսնում եմ լծասարքին լծված այս ձիուն, որը մաքրում է ձյունը:

0:02:15.000,0:02:19.000
Հետո հաջորդ գիշեր տեսարանը փոխվում է:

0:02:19.000,0:02:21.000
Ես տեսնում եմ շներ ու կատուներ, որոնք քայլում են իմ ուղղությամբ:

0:02:21.000,0:02:24.000
Նրանք գալիս են մինչև մի որոշակի կետ, հետո կանգ են առնում:

0:02:24.000,0:02:26.000
Հետո տեսարանը նորից փոխվում է:

0:02:26.000,0:02:29.000
Ես տեսնում եմ շատ երեխաներ: Նրանք աստիճաններով բարձրանում են և իջնում:

0:02:29.000,0:02:32.000
Նրանք կրում են վառ գույներով զգեստներ` վարդագույն և կապույտ,

0:02:32.000,0:02:35.000
ինչպես արևելյան զգեստները>>:

0:02:35.000,0:02:38.000
Նա ասաց, որ երբեմն, նախքան մարդկանց հայտնվելը,

0:02:38.000,0:02:42.000
նրա աչքին հատակի վրա վարդագույն և կապույտ քառակուսիներ էին երևում,

0:02:42.000,0:02:45.000
որոնք կարծես բարձրանում էին առաստաղի վրա:

0:02:45.000,0:02:49.000
Ես հարցրեցի . <<Դա երազի նմա՞ն է>>:

0:02:49.000,0:02:52.000
Նա պատասխանեց. <<Ոչ, դա երազի նման չէ, ֆիլմի նման է>>:

0:02:52.000,0:02:55.000
Նա ասաց.<<Այն գունավոր է, շարժվող:

0:02:55.000,0:02:59.000
Բայց անձայն է, ինչպես համր ֆիլմը>>:

0:02:59.000,0:03:01.000
Ու նաև ավելացրեց, որ դա բավականին ձանձրալի ֆիլմ է:

0:03:01.000,0:03:04.000
Նա ասաց. <<Արևելյան զգեստներով այդ բոլոր մարդիկ,

0:03:04.000,0:03:09.000
որոնք բարձրանում և իջնում են աստիճաններով , շատ են կրկնվում ու սահմանափակ են >>:

0:03:09.000,0:03:11.000
(Ծիծաղ)

0:03:11.000,0:03:13.000
Ի դեպ՝նա հումորի մեծ զգացում ուներ:

0:03:13.000,0:03:15.000
Նա գիտեր, որ դա հալյուցինացիա էր:

0:03:15.000,0:03:17.000
Սակայն նա վախեցել էր: Նա ապրել էր 95 տարի

0:03:17.000,0:03:20.000
և նախկինում երբեք հալյուցինացիա չէր ունեցել:

0:03:20.000,0:03:23.000
Նա ասում էր, որ հալյուցինացիաները կապ չունեն

0:03:23.000,0:03:27.000
իր մտածածի, զգացածի կամ արածի հետ,

0:03:27.000,0:03:31.000
որ դրանք ասես ինքնաբերաբար են առաջանում և անհետանում:

0:03:31.000,0:03:33.000
Նա չի կարողանում վերահսկել դրանք:

0:03:33.000,0:03:35.000
Նա ասում էր նաև, որ չի ճանաչում

0:03:35.000,0:03:37.000
այն մարդկանց ու վայրերը

0:03:37.000,0:03:39.000
որոնց տեսել է հալյուցինացիաներում:

0:03:39.000,0:03:41.000
Եվ ո՛չ մարդկանց, ո՛չ էլ կենդանիներին

0:03:41.000,0:03:45.000
նա հետո չէր հիշում:

0:03:45.000,0:03:47.000
Եվ նա չգիտեր` ինչ էր կատարվում :

0:03:47.000,0:03:49.000
Նա ուզում էր իմանալ՝արդյոք ցնորվու՞մ է,

0:03:49.000,0:03:51.000
թե խելքն է թռցնում :

0:03:51.000,0:03:53.000
Ես նրան ուշադիր զննեցի:

0:03:53.000,0:03:55.000
Նա զվարթ ծեր կին էր `

0:03:55.000,0:03:59.000
լիովին ողջամիտ: Նա ոչ մի բժշկական խնդիր չուներ.

0:03:59.000,0:04:03.000
Նա ոչ մի դեղամիջոց չէր ընդունում, որոնք կարող էին հալյուցինացիաների հանգեցնել:

0:04:03.000,0:04:05.000
Բայց նա կույր էր:

0:04:05.000,0:04:07.000
Այդ ժամանակ նրան ասացի.

0:04:07.000,0:04:09.000
<<Կարծում եմ ` գիտեմ, թե ձեզ հետ ինչ է կատարվում:

0:04:09.000,0:04:13.000
Տեսողական հալյուցինացիայի մի տեսակ կա ,

0:04:13.000,0:04:17.000
որը կարող է զուգակցվել վատացող տեսողությամբ կամ կուրությամբ:

0:04:17.000,0:04:20.000
Այն յուրահատուկ ձևով նկարագրվել է,>>

0:04:20.000,0:04:22.000
18-րդ դարում

0:04:22.000,0:04:25.000
Շառլ Բոննե անունով մի մարդու կողմից :

0:04:25.000,0:04:28.000
Դուք էլ Շառլ Բոննեի ախտանիշն ունեք:

0:04:28.000,0:04:30.000
Ձեր ուղեղի հետ ամեն ինչ նորմալ է: Ձեր մտքի հետ էլ է ամեն ինչ կարգին:

0:04:30.000,0:04:33.000
Բայց Շառլ Բոննեի ախտանիշն ունեք:

0:04:33.000,0:04:36.000
Եվ նա դրանից շատ թեթևացավ,

0:04:36.000,0:04:40.000
որ ոչ մի լուրջ բան չկար

0:04:40.000,0:04:43.000
և նույնիսկ բավականին մեծ հետաքրքրություն ցուցաբերեց:

0:04:43.000,0:04:45.000
Նա հարցրեց. <<Ո՞վ է այդ Շառլ Բոննեն:

0:04:45.000,0:04:48.000
Նա հալյուցինացիաներ ունեցե՞լ է:

0:04:48.000,0:04:51.000
Ասացեք բոլոր քույրերին,

0:04:51.000,0:04:54.000
որ ես Շառլ Բոննեի ախտանիշ ունեմ:

0:04:54.000,0:04:56.000
(Ծիծաղ)

0:04:56.000,0:05:00.000
Ես խենթ չեմ, թուլամիտ չեմ: Ես Շառլ Բոննեի ախտանիշ ունեմ>>:

0:05:00.000,0:05:02.000
Ես բուժքույրերին ասացի:

0:05:02.000,0:05:05.000
Հիմա ինձ համար դա սովորական իրավիճակ է:

0:05:05.000,0:05:07.000
Ես հիմնականում աշխատում եմ ծերանոցներում:

0:05:07.000,0:05:09.000
Ես տեսնում եմ բազմաթիվ ծերերի,

0:05:09.000,0:05:13.000
որոնք լսողական և տեսողական խնդիրներ ունեն:

0:05:13.000,0:05:15.000
Լսողական խնդիրներ ունեցող մարդկանց 10 տոկոսը

0:05:15.000,0:05:18.000
երաժշտական հալյուցինացիաներ ունեն:

0:05:18.000,0:05:21.000
Տեսողական խնդիրներ ունեցող մարդկանց մոտ 10 տոկոսը

0:05:21.000,0:05:23.000
տեսողական հալյուցինացիաներ ունեն:

0:05:23.000,0:05:25.000
Պարտադիր չէ, որ ամբողջովին կույր լինեք,

0:05:25.000,0:05:27.000
միայն որոշ խնդիրներն էլ են բավարար :

0:05:27.000,0:05:31.000
Հիմա ` 18-րդ դարում կատարված յուրօրինակ նկարագրի համաձայն`

0:05:31.000,0:05:33.000
Շառլ Բոննեն հալյուցինացիաներ չի ունեցել:

0:05:33.000,0:05:36.000
Նրա պապիկն է ունեցել:

0:05:36.000,0:05:39.000
Նրա պապիկը դատավոր էր, տարեց մարդ:

0:05:39.000,0:05:42.000
Նրան կատարակտի վիրահատություն էին արել

0:05:42.000,0:05:44.000
Նրա տեսողությունը շատ վատ էր:

0:05:44.000,0:05:49.000
Եվ 1759 թվականին նա իր թոռնիկին նկարագրել էր

0:05:49.000,0:05:51.000
բազմաթիվ բաներ, որոնք նա տեսնում էր:

0:05:51.000,0:05:53.000
Առաջին բանը, որ նա ասել էր, այն էր`

0:05:53.000,0:05:55.000
նա օդային տարածությունում թաշկինակ էր տեսել:

0:05:55.000,0:05:57.000
Դա մեծ կապույտ թաշկինակ էր՝

0:05:57.000,0:05:59.000
չորս նարնջագույն շրջանակներով :

0:05:59.000,0:06:02.000
Եվ նա գիտեր, որ դա հալյուցինացիա է:

0:06:02.000,0:06:04.000
Օդային տարածքում թաշկինակներ չեն լինում :

0:06:04.000,0:06:08.000
Իսկ հետո նա մեծ անիվ էր տեսել օդային տարածքում:

0:06:08.000,0:06:13.000
Եվ երբեմն նա համոզված չէր, թե արդյոք հալյուցինացիաներ ունի, թե ոչ,

0:06:13.000,0:06:15.000
որովհետև հալյուցինացիաները

0:06:15.000,0:06:17.000
համապատասխանում էին տեսիլքների համատեքստին

0:06:17.000,0:06:20.000
Այսպես մի առիթով, երբ իր թոռնուհիները այցելում էին նրան,

0:06:20.000,0:06:25.000
նա ասել էր. <<Իսկ ովքե՞ր են ձեզ հետ եկած այս գեղեցիկ երիտասարդները>>:

0:06:25.000,0:06:29.000
Նրանք պատասխանել էին. <<Վա՜յ, պապի՛կ, գեղեցիկ երիտասարդներ չկան>>:

0:06:29.000,0:06:33.000
Եվ այդ ժամանակ գեղեցիկ երիտասարդներն անհետացել էին:

0:06:33.000,0:06:36.000
Այս հալյուցինացիաներին շատ բնորոշ է

0:06:36.000,0:06:39.000
մի ակնթարթում հայտնվելն ու անհետանալը:

0:06:39.000,0:06:41.000
Նրանք սովորաբար չեն առաջանում ու չեն անհետանում:

0:06:41.000,0:06:44.000
Դրանք բավակնին հանկարծակի են: Եվ հանկարծակի են փոխվում:

0:06:44.000,0:06:47.000
Շառլ Լուլինը` պապիկը,

0:06:47.000,0:06:50.000
տեսնում էր հազարավոր տարբեր կերպարներ,

0:06:50.000,0:06:52.000
տարբեր բնապատկերներ:

0:06:52.000,0:06:56.000
Մի առիթով նա լոգարանում ծխամորճ ծխող մի մարդ էր տեսել

0:06:56.000,0:06:59.000
և կարծել էր, թե ինքն է :

0:06:59.000,0:07:02.000
Դա միակ կերպարն էր, որին նա ճանաչել էր:

0:07:02.000,0:07:06.000
Մի առիթով էլ, երբ նա քայլում էր Փարիզի փողոցներում,

0:07:06.000,0:07:09.000
նա, իսկապես, մի լաստակ էր տեսել :

0:07:09.000,0:07:12.000
Բայց երբ նա տուն էր վերադարձել,իր գրասեղանի վրա տեսել էր լաստակի մանրանկարը`

0:07:12.000,0:07:16.000
6 մատնաչափ բարձրությամբ

0:07:16.000,0:07:19.000
Ընկալման կրկնությունը երբեմն

0:07:19.000,0:07:21.000
կոչվում է պալինոպսիա :

0:07:21.000,0:07:26.000
Ռոզալիի և նրա հետ

0:07:26.000,0:07:28.000
ըստ երևույթին նույն բանն էր կատարվում

0:07:28.000,0:07:30.000
Ռոզալին հարցրեց. <<Ի՞նչ է կատարվում>>,

0:07:30.000,0:07:33.000
և ես ասացի, որ երբ կորցնում են տեսողությունը,

0:07:33.000,0:07:36.000
երբ ուղեղի տեսողական մասերն այլևս ազդակներ չեն ստանում,

0:07:36.000,0:07:39.000
դրանք գերակտիվ են դառնում և դյուրագրգիռ

0:07:39.000,0:07:41.000
և դրանք հանպատրաստից բռնկվում են:

0:07:41.000,0:07:44.000
Եվ դու սկսում ես ինչ-որ բաներ տեսնել:

0:07:44.000,0:07:47.000
Ի դեպ՝ քո տեսած բաները կարող են շատ բարդ լինել:

0:07:47.000,0:07:51.000
Իմ մեկ այլ հիվանդի դեպքում,

0:07:51.000,0:07:53.000
ով ևս տեսիլքներ էր ունենում,

0:07:53.000,0:07:57.000
այդ տեսիլքները երբեմն անհանգստանալու տեղիք էին տալիս:

0:07:57.000,0:08:00.000
Մի առիթով, նա ասում էր, որ

0:08:00.000,0:08:03.000
ռեստորանում գծավոր վերնաշապիկով մի մարդ էր տեսել:

0:08:03.000,0:08:05.000
Եվ նա շուռ էր եկել: Իսկ հետո

0:08:05.000,0:08:08.000
այդ պատկերը բաժանվել էր վեց տարբեր կերպարների գծավոր վերնաշապիկով,

0:08:08.000,0:08:11.000
ովքեր սկսել էին քայլել նրա ուղղությամբ:

0:08:11.000,0:08:14.000
Իսկ հետո այդ վեց կերպարները հարմոնիկայի նման միացել էին իրար:

0:08:14.000,0:08:16.000
Մեկ անգամ, երբ նա մեքենա էր վարում,

0:08:16.000,0:08:18.000
կամ ավելի շուտ, երբ իր ամուսինն էր մեքենա վարում,

0:08:18.000,0:08:20.000
ճանապարհը 4 մասի էր բաժանվել

0:08:20.000,0:08:24.000
և նրան թվացել էր, թե ինքը միաժամանակ 4 ճանապարհով է գնում :

0:08:24.000,0:08:29.000
Նա շատ փոփոխական հալյուցինացիաներ էլ ուներ :

0:08:29.000,0:08:32.000
Դրանցից շատերը կապված էին մեքենայի հետ:

0:08:32.000,0:08:34.000
Երբեմն նա տեսնում էր մի դեռահաս տղայի

0:08:34.000,0:08:37.000
որը նստած էր մեքենայի առաջնամասում:

0:08:37.000,0:08:39.000
Նա շատ ամուր բռնված էր և շնորհակալության շարժումներ էր անում

0:08:39.000,0:08:41.000
երբ մեքենան շրջվում էր:

0:08:41.000,0:08:44.000
Իսկ հետո, երբ նրանք կանգ էին առնում,

0:08:44.000,0:08:47.000
տղան հանկարծակի ուղղահայաց 100 ոտնաչափ թռիչք էր կատարում օդում,

0:08:47.000,0:08:50.000
իսկ հետո անհետանում էր :

0:08:50.000,0:08:55.000
Իմ հիվանդներից մեկը հալյուցինացիայի մեկ այլ տեսակով էր տառապում :

0:08:55.000,0:08:58.000
Սա մի կին էր, ով աչքերի խնդիր չուներ,

0:08:58.000,0:09:00.000
բայց խնդիրներ ուներ ուղեղի տեսողական մասերի հետ`

0:09:00.000,0:09:03.000
փոքր ուռուցք գլխի ետնամասի կեղևի վրա:

0:09:03.000,0:09:08.000
Եվ ինչը ամենից վեր է` նա մուլտֆիլմեր էր տեսնում :

0:09:08.000,0:09:13.000
Այդ մուլտֆիլմերը թափանցիկ էին

0:09:13.000,0:09:16.000
և ծածկում էին տեսողական դաշտը, ինչպես էկրանը :

0:09:16.000,0:09:22.000
Եվ հատկապես նա տեսնում էր Քերմիթ Ֆրոգի մուլտֆիլմերը :

0:09:22.000,0:09:23.000
(Ծիծաղ)

0:09:23.000,0:09:26.000
Հիմա ես Սեզամ փողոցը չեմ նայում,

0:09:26.000,0:09:29.000
բայց այն հարցին,թե

0:09:29.000,0:09:33.000
ինչու հենց Քերմիթ, նա պատասխանեց. <<Քերմիթ Ֆրոգն ինձ համար ոչ մի նշանակություն չունի:

0:09:33.000,0:09:36.000
Գիտե՞ք, ինձ Ֆրոյդյան նշանների մասին էի մտածում.

0:09:36.000,0:09:38.000
Ինչու՞ Քերմիթ:

0:09:38.000,0:09:40.000
Քերմիթ Ֆրոգն ինձ համար ոչ մի նշանակություն չունի>>:

0:09:40.000,0:09:42.000
Նա այնքան էլ դեմ չէր մուլտֆիլմեր տեսնելուն :

0:09:42.000,0:09:46.000
Բայց նրան անհանգստացնողն այն էր,որ

0:09:46.000,0:09:49.000
նա տեսնում էր շատ կայուն պատկերներ կամ դեմքերի հալյուցինացիաներ

0:09:49.000,0:09:52.000
այնպես, ինչպես, որ Ռոզալին էր տեսնում, դեմքերը շատ հաճախ աղավաղված էին`

0:09:52.000,0:09:56.000
շատ մեծ ատամներով կամ շատ մեծ աչքերով:

0:09:56.000,0:09:59.000
Եվ դա նրան վախեցնում էր :

0:09:59.000,0:10:03.000
Լավ, ի՞նչ է կատարվում այս մարդկանց հետ:

0:10:03.000,0:10:06.000
Որպես բժիշկ՝ ես ստիպված եմ փորձել բացատրել, թե ինչ է կատարվում

0:10:06.000,0:10:08.000
և վստահեցնել մարդկանց,

0:10:08.000,0:10:12.000
հատկապես, համոզել նրանց, որ իրենք չեն ցնորվում :

0:10:12.000,0:10:15.000
Ինչպես ասացի, տեսողական խնդիրներ ունեցող մարդկանց մոտավորապես 10 տոկոսն է

0:10:15.000,0:10:18.000
տառապում այդպիսի հալյուցինացիաներով:

0:10:18.000,0:10:22.000
Բայց ոչ ավելի քան մեկ տոկոսն են արտահայտվում այդ մասին,

0:10:22.000,0:10:25.000
որովհետև նրանք վախենում են, որ իրենց ցնորվածի տեղ կդնեն:

0:10:25.000,0:10:27.000
Եվ, իսկապես, եթե նրանք պատմում են դրանց մասին իրենց իսկ բժիշկներին,

0:10:27.000,0:10:30.000
նրանց սխալ ախտորոշում են տալիս :

0:10:30.000,0:10:32.000
Մասնավորապես, տեսակետը հետևյալն է, եթե ինչ – որ բաներ ես տեսնում կամ լսում,

0:10:32.000,0:10:35.000
ուրեմն խենթանում ես:

0:10:35.000,0:10:38.000
բայց հոգեբուժական հալյուցինացիաները միանգամայն այլ են:

0:10:38.000,0:10:41.000
Հոգեբուժական հալյուցինացիաները, անկախ նրանից, տեսողական են, թե ձայնային,

0:10:41.000,0:10:43.000
քեզ են ուղղված: Դրանք մեղադրում

0:10:43.000,0:10:45.000
գայթակղում, նսեմացնում

0:10:45.000,0:10:48.000
ու ծաղրում են քեզ:

0:10:48.000,0:10:50.000
Դու արձագանքում ես նրանց:

0:10:50.000,0:10:53.000
Չկա ոչ մի հատկություն,

0:10:53.000,0:10:56.000
որով դրանք առնչվեն Շառլ Բոննեի հալյուցինացիաներին:

0:10:56.000,0:11:00.000
Կա ֆիլմ: Դու ֆիլմ ես տեսնում, որը ոչ մի կապ չունի քեզ հետ

0:11:00.000,0:11:03.000
կամ դա այն է, ինչ մարդիկ մտածում են դրա մասին :

0:11:03.000,0:11:07.000
Գոյություն ունի հազվադեպ մի բան, որը կոչվում է քունք – բլթակային էպիլեպսիա :

0:11:07.000,0:11:10.000
և երբեմն, եթե ինչ-որ մեկը տառապում է դրանով,

0:11:10.000,0:11:12.000
նա կարող է իրեն ժամանակի մեջ հետ տարված զգալ

0:11:12.000,0:11:15.000
այսինքն` անցյալում:

0:11:15.000,0:11:17.000
Դուք գտնվում եք հատուկ մի խաչմերուկում:

0:11:17.000,0:11:19.000
Տապակած շագանակի հոտ եք զգում:

0:11:19.000,0:11:22.000
Երթևեկության ձայն եք լսում: Բոլոր զգայարանները գործում են:

0:11:22.000,0:11:24.000
Եվ դուք սպասում եք ձեր ընկերուհուն:

0:11:24.000,0:11:28.000
Եվ դա 1982 թվականի երեքշաբթի օրվա երեկոն է:

0:11:28.000,0:11:30.000
Քունք-բլթակային հալյուցինացիաները

0:11:30.000,0:11:32.000
բոլորը բազմազգայական են`

0:11:32.000,0:11:35.000
լի զգազմունքով, մտերմությամբ,

0:11:35.000,0:11:37.000
տեղադրված տարածության և ժամանակի մեջ,

0:11:37.000,0:11:39.000
ինչպես նաև հաջորդական են ու դրամատիկական:

0:11:39.000,0:11:42.000
Շառլ Բոննեի հալյուցինացիաները միանգամայն այլ են:

0:11:42.000,0:11:46.000
Այսպիսով, Շառլ Բոննեի հալյուցինացիաներում

0:11:46.000,0:11:48.000
առկա են բոլոր մակարդակները`

0:11:48.000,0:11:50.000
երկրաչափական հալյուցինացիաներից`

0:11:50.000,0:11:53.000
վարդագույն ու կապույտ քառակուսիները, որոնք տեսնում էր կինը

0:11:53.000,0:11:57.000
մինչև միանգամայն զարգացած հալյուցինացիաները`

0:11:57.000,0:12:00.000
կերպարներով և հատկապես դեմքերով:

0:12:00.000,0:12:03.000
Դեմքերը, երբեմն էլ աղավաղված դեմքերը

0:12:03.000,0:12:06.000
միակ ամենաբնորոշ բանն են

0:12:06.000,0:12:08.000
այս հալյուցինացիաների ժամանակ:

0:12:08.000,0:12:11.000
Երկրորդ ամենաբնորոշներից են մուլտֆիլմերը:

0:12:11.000,0:12:14.000
Ի՞նչ է կատարվում:

0:12:14.000,0:12:16.000
Հետաքրքրական է, վերջին մի քանի տարիներին

0:12:16.000,0:12:20.000
հնարավոր է եղել կատարել ուղեղի գործառութային պրոեկցիա,

0:12:20.000,0:12:24.000
կատարել հալյուցինացիաներ ունեցող մարդկանց ֆունկցիոնալ մագնիսական ռեզոնանսային պրոեկցիա:

0:12:24.000,0:12:28.000
Եվ փաստորեն, հնարավոր է եղել պարզել,

0:12:28.000,0:12:31.000
որ ուղեղի տեսողական տարբեր մասերը ակտիվանում են,

0:12:31.000,0:12:33.000
երբ նրանք հալյուցինացիաներ են ունենում:

0:12:33.000,0:12:36.000
Երբ մարդիկ հասարակ երկրաչափական հալյուցինացիաներ են ունենում,

0:12:36.000,0:12:40.000
առաջնային տեսողական կեղևն ակտիվանում է:

0:12:40.000,0:12:43.000
Դա ուղեղի այն մասն է, որն ընկալում է լրացուցիչ տեղեկատվություն և հրահանգներ:

0:12:43.000,0:12:47.000
Դուք պատկերները չեք ստեղծում առաջնային տեսողական կեղևով:

0:12:47.000,0:12:50.000
Երբ պատկերները ձևավորվում են,

0:12:50.000,0:12:52.000
տեսողական կեղևի առավել մեծ մասը

0:12:52.000,0:12:54.000
ներգրավվում է քունքային մասում:

0:12:54.000,0:12:59.000
Եվ մասնավորապես, քունքի մի մասը

0:12:59.000,0:13:01.000
կոչվում է իլիկաձև գիրուս:

0:13:01.000,0:13:05.000
Եվ հայտնի է, որ եթե մարդիկ վնասվածք են ունենում իլիկաձև գիրուսում,

0:13:05.000,0:13:09.000
հնարավոր է, որ նրանք կորցնեն դեմքեր ճանաչելու ունակությունը:

0:13:09.000,0:13:13.000
Բայց եթե իլիկաձև գիրուսը նորմալ չի գործում,

0:13:13.000,0:13:15.000
նրանց աչքին դեմքեր են երևում

0:13:15.000,0:13:18.000
և դա ճիշտ այն է, ինչ դուք կարող եք բացահայտել այս մարդկանցից մի քանիսի մոտ:

0:13:18.000,0:13:22.000
Այս գիրուսի առաջնային մասում մի տարածք կա,

0:13:22.000,0:13:27.000
որտեղ տեղադրված են ատամներն ու աչքերը

0:13:27.000,0:13:30.000
գիրուսի այդ մասն ակտիվանում է

0:13:30.000,0:13:34.000
երբ մարդիկ տեսնում են աղավաղված հալյուցինացիաներ:

0:13:34.000,0:13:36.000
Կա ուղեղի մեկ այլ մաս,

0:13:36.000,0:13:38.000
որն ակտիվանում է հատկապես այն ժամանակ,

0:13:38.000,0:13:40.000
երբ մարդը մուլտֆիլմ է տեսնում:

0:13:40.000,0:13:43.000
Այն ակտիվանում է, երբ մարդը ճանաչում է մուլտֆիլմերը,

0:13:43.000,0:13:47.000
պատկերում է դրանք կամ հալյուցինացիաներ է ունենում դրանց վերաբերյալ:

0:13:47.000,0:13:50.000
Շատ հետաքրքիր է, որ դա պետք է հատուկ լինի:

0:13:50.000,0:13:53.000
Կան ուղեղի այլ մասեր, որոնք հատկապես կապված են

0:13:53.000,0:13:55.000
շենքերի և բնապատկերների

0:13:55.000,0:13:58.000
ճանաչման ու հալյուցինացիայի հետ :

0:13:58.000,0:14:01.000
1970 թվականին պարզվել էր , որ ոչ միայն ուղեղի առանձին մասերն են ներգրավված,

0:14:01.000,0:14:03.000
այլև առանձին բջիջներ:

0:14:03.000,0:14:08.000
<<Դեմքի բջիջները>>հայտնաբերվել են մոտ 1970 թվականին:

0:14:08.000,0:14:10.000
Եվ հիմա մենք գիտենք, որ գոյություն ունեն հարյուրավոր

0:14:10.000,0:14:12.000
այլ տեսակի բջիջներ,

0:14:12.000,0:14:14.000
որոնք կարող են շատ-շատ յուրահատուկ լինել:

0:14:14.000,0:14:16.000
Այսպես դուք կարող եք ունենալ

0:14:16.000,0:14:18.000
ոչ միայն<<մեքենա>>բջիջներ,

0:14:18.000,0:14:21.000
այլև <<ԷսթոնՄարտին>>բջիջներ:

0:14:21.000,0:14:23.000
(Ծիծաղ)

0:14:23.000,0:14:25.000
Ես մի Էսթոն Մարտին եմ տեսել այս առավոտ:

0:14:25.000,0:14:27.000
Ես ստիպված էի գործի դնել այն:

0:14:27.000,0:14:30.000
Եվ հիմա նա այստեղ ինչ-որ տեղ է:

0:14:30.000,0:14:33.000
(Ծիծաղ)

0:14:33.000,0:14:37.000
Հիմա, այս մակարդակում, ստորքունքային կոչվածում

0:14:37.000,0:14:40.000
գոյություն ունեն միայն տեսողական պատկերներ,

0:14:40.000,0:14:43.000
ֆիգմենտներ կամ ֆրագմենտներ:

0:14:43.000,0:14:46.000
Միայն ավելի բարձր մակարդակներում է,

0:14:46.000,0:14:48.000
որ մյուս զգայարանները միանում են

0:14:48.000,0:14:50.000
և հիշողության ու զգացմունքի միջև կապեր են առաջանում:

0:14:50.000,0:14:53.000
Իսկ Շառլ Բոննեի ախտանիշով

0:14:53.000,0:14:55.000
դուք չեք հասնում այդ բարձր մակարդակներին:

0:14:55.000,0:14:58.000
Դուք ստորին տեսողական կեղևի մակարդակում եք,

0:14:58.000,0:15:00.000
որտեղ տեսնում եք հազարավոր, տասնյակ հազարավոր

0:15:00.000,0:15:03.000
և միլիոնավոր պատկերներ,

0:15:03.000,0:15:05.000
ֆիգմենտներ կամ ֆրագմենտային ֆիգմենտներ,

0:15:05.000,0:15:07.000
որոնք նյարդերով կոդավորված են

0:15:07.000,0:15:11.000
առանձին բջիջներում կամ փոքր բջջախմբերում :

0:15:11.000,0:15:14.000
Որպես կանոն, դրանք բոլորը

0:15:14.000,0:15:18.000
ընկալման և երևակայության ինտեգրված հոսքի մասն են

0:15:18.000,0:15:21.000
և մարդը դրանք չի գիտակցում:

0:15:21.000,0:15:25.000
Եթե մարդը միայն տեսողական խնդիրներ ունի կամ կույր է,

0:15:25.000,0:15:27.000
գործընթացն ընդհատվում է:

0:15:27.000,0:15:30.000
Եվ փոխարենը նորմալ ընկալման

0:15:30.000,0:15:32.000
դուք ստանում եք անկանոն

0:15:32.000,0:15:35.000
նյարդային գրգիռ կամ ազատվում

0:15:35.000,0:15:37.000
բոլոր այդ տեսողական բջիջներից

0:15:37.000,0:15:39.000
ստորքունքային կեղևում:

0:15:39.000,0:15:42.000
Այսպիսով, դուք հանկարծ դեմք եք տեսնում կամ մեքենա:

0:15:42.000,0:15:45.000
Հանկարծ այս, հանկարծ այն:

0:15:45.000,0:15:47.000
Ուղեղն ամեն ինչ անում է սա կազմակերպելու

0:15:47.000,0:15:50.000
և դրան կապակցվածություն տալու համար,

0:15:50.000,0:15:52.000
բայց, ավա՜ղ, այնքան էլ հաջող չի ստացվում:

0:15:52.000,0:15:54.000
Երբ դրանք առաջին անգամ նկարագրվեցին,

0:15:54.000,0:15:58.000
կարծիք կար, որ դրանք կարող են մեկնաբանվել ինչպես երազներ:

0:15:58.000,0:16:00.000
Բայց փաստորեն մարդիկ ասում են.

0:16:00.000,0:16:03.000
<<Ես մարդկանց չեմ ճանաչում: Ես զուգորդումներ չեմ կառուցում>>:

0:16:03.000,0:16:06.000
<<Քերմիթն ինձ համար ոչ մի նշանակություն չունի>> :

0:16:06.000,0:16:11.000
Այլևս տեղ չի մնում մտածելու, թե դրանք երազներ են:

0:16:11.000,0:16:16.000
Լավ, ես քիչ թե շատ ասացի այն, ինչ ուզում էի:

0:16:16.000,0:16:19.000
Կարծում եմ, որ պարզապես ուզում եմ ամփոփել

0:16:19.000,0:16:21.000
ու ասել` դա սովորական բան է:

0:16:21.000,0:16:23.000
Պատկերացրեք մի խումբ կույր մարդկանց:

0:16:23.000,0:16:25.000
Պետք է լինեն հարյուր հազարավոր կույր մարդիկ,

0:16:25.000,0:16:27.000
որոնք ունենում են այսպիսի հալյուցինացիաներ,

0:16:27.000,0:16:29.000
բայց սարսափում են պատմել դրանց մասին:

0:16:29.000,0:16:32.000
Այսպես, նմանատիպ խնդիրը պետք է

0:16:32.000,0:16:38.000
հիվանդների, բժիշկների, հասարակության ուշադրության կենտրոնում լինի:

0:16:38.000,0:16:40.000
Վերջապես ես կարծում եմ,

0:16:40.000,0:16:43.000
որ դրանք անչափ հետաքրքիր են, արժեքավոր

0:16:43.000,0:16:47.000
մի ակնարկ տալու համար,թե ինչպես է աշխատում ուղեղը:

0:16:47.000,0:16:50.000
250 տարի առաջ Շառլ Բոննեն ասում էր

0:16:50.000,0:16:54.000
թե նրան հետաքրքիր էր մտածելը այս հալյուցինացիաների մասին

0:16:54.000,0:16:57.000
ինչպես նաև իմանալը, թե ինչպես կարող է ուղեղի գործողությունների դաշտը

0:16:57.000,0:17:00.000
վերածնվել ուղեղի մեխանիզմների միջոցով:

0:17:00.000,0:17:03.000
Հիմա, 250 տարի անց,

0:17:03.000,0:17:06.000
մենք սկսում ենք հասկանալ, ինչպես է դա արվել:

0:17:06.000,0:17:08.000
Շատ շնորհակալություն:

0:17:08.000,0:17:11.000
(Ծափահարություն)

0:17:11.000,0:17:14.000
Քրիս Անդերսոն. Հրաշալի էր: Շատ շնորհակալություն:

0:17:14.000,0:17:16.000
Դուք այդ ամենի մասին խոսում եք

0:17:16.000,0:17:19.000
հիվանդների նկատմամբ ունեցած այնպիսի հասկացողությամբ և կարեկցանքով:

0:17:19.000,0:17:24.000
Դուք երբևէ ունեցե՞լ եք այս ախտանիշներից մեկը, որոնց մասին գրում եք :

0:17:24.000,0:17:26.000
Օլիվեր Սաքս : Ես վախենում էի, որ կհարցնեք:

0:17:26.000,0:17:27.000
(Ծիծաղ)

0:17:27.000,0:17:30.000
Այո, դրանցից շատերը:

0:17:30.000,0:17:33.000
Եվ իրականում ես էլ տեսողական խնդիրներ ունեմ:

0:17:33.000,0:17:36.000
Իմ մի աչքը կույր է, մյուսն էլ այնքան լավ չի տեսնում:

0:17:36.000,0:17:40.000
Եվ ես տեսնում եմ երկրաչափական հալյուցինացիաներ:

0:17:40.000,0:17:42.000
Բայց դրանով սահմանափակվում է:

0:17:42.000,0:17:44.000
Ք.Ա. Իսկ դրանք ձեզ չե՞ն անհանգստացնում:

0:17:44.000,0:17:46.000
Քանզի դուք գիտեք` ինչն է խնդիրը: Դա ձեզ չի՞անհանգստացնում :

0:17:46.000,0:17:50.000
Դրանք ինձ այլևս չեն անհանգստացնում, փոխարենը ականջներիս մեջ լսվող զնգոցն է անհանգստացնում,

0:17:50.000,0:17:53.000
որը ես արհամարհում եմ:

0:17:53.000,0:17:55.000
Երբեմն դրանք հետաքրքրում են ինձ:

0:17:55.000,0:17:58.000
և ես դրանցից շատերի նկարները ունեմ իմ տետրերում:

0:17:58.000,0:18:01.000
Ես գնացել և ֆունկցիոնալ մագնիսական ռեզոնանսային պրոեկցիա եմ արել,

0:18:01.000,0:18:04.000
որպեսզի տեսնեմ, թե ինչպես է գործում իմ տեսողական կեղևը:

0:18:04.000,0:18:08.000
Եվ երբ ես տեսնում եմ այս վեցանկյունները,

0:18:08.000,0:18:10.000
և այլբարդ բաները, որոնք ես հաճախ եմ տեսնում

0:18:10.000,0:18:12.000
տեսողական միգրենում

0:18:12.000,0:18:14.000
ինձ մի բան է հետաքրքրում, թե արդյո՞ք բոլորն են տեսնում բաները նման կերպ

0:18:14.000,0:18:17.000
և արդյո՞ք քանդակագործությունը և դեկորատիվ արվեստը

0:18:17.000,0:18:20.000
որոշ իմաստով դրանցից են ծագել :

0:18:20.000,0:18:22.000
Ք. Ա. Չափազանց հետաքրքիր պատմություն էր:

0:18:22.000,0:18:24.000
Շնորհակալություն կիսվելու համար:

0:18:24.000,0:18:26.000
Օ.Ս. Շնորհակալություն , շնորհակալություն:

0:18:26.000,0:18:28.000
(Ծափահարություն)