[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.99,0:00:05.70,Default,,0000,0000,0000,,Te smoki z zamierzchłych czasów\Nto niesamowite stworzenia.
Dialogue: 0,0:00:05.70,0:00:07.15,Default,,0000,0000,0000,,Są niezwykłe,
Dialogue: 0,0:00:07.15,0:00:08.86,Default,,0000,0000,0000,,a także piękne,
Dialogue: 0,0:00:08.86,0:00:11.84,Default,,0000,0000,0000,,a wiemy o nich tak niewiele.
Dialogue: 0,0:00:11.84,0:00:14.13,Default,,0000,0000,0000,,Takie myśli pojawiły się w mojej głowie,
Dialogue: 0,0:00:14.13,0:00:18.57,Default,,0000,0000,0000,,gdy patrzyłem na strony\Nmojej pierwszej książki o dinozaurach.
Dialogue: 0,0:00:18.57,0:00:21.08,Default,,0000,0000,0000,,Miałem około 5 lat
Dialogue: 0,0:00:21.08,0:00:23.03,Default,,0000,0000,0000,,i wtedy właśnie zdecydowałem,
Dialogue: 0,0:00:23.03,0:00:25.88,Default,,0000,0000,0000,,że zostanę paleontologiem.
Dialogue: 0,0:00:25.88,0:00:29.21,Default,,0000,0000,0000,,Paleontologia pozwoliła mi\Npołączyć miłość do zwierząt
Dialogue: 0,0:00:29.21,0:00:33.94,Default,,0000,0000,0000,,z pragnieniem podróżowania\Nw odległe zakątki świata.
Dialogue: 0,0:00:33.94,0:00:36.96,Default,,0000,0000,0000,,Minęło już parę lat, \Npoprowadziłem kilka ekspedycji
Dialogue: 0,0:00:36.96,0:00:42.15,Default,,0000,0000,0000,,na jeden z najdalszych \Nzakątków planety, Saharę.
Dialogue: 0,0:00:42.15,0:00:46.20,Default,,0000,0000,0000,,Pracuję w tym miejscu, \Nbo staram się odkryć
Dialogue: 0,0:00:46.20,0:00:51.30,Default,,0000,0000,0000,,nowe szczątki niezwykłego dinozaura,\Nogromnego drapieżnika,
Dialogue: 0,0:00:51.30,0:00:54.45,Default,,0000,0000,0000,,zwanego spinozaurem.
Dialogue: 0,0:00:54.45,0:00:57.80,Default,,0000,0000,0000,,Kilka kości tego zwierzęcia znaleziono
Dialogue: 0,0:00:57.80,0:00:59.18,Default,,0000,0000,0000,,na pustyniach Egiptu.
Dialogue: 0,0:00:59.18,0:01:04.54,Default,,0000,0000,0000,,Około 100 lat temu opisał je\Nniemiecki paleontolog.
Dialogue: 0,0:01:04.54,0:01:09.48,Default,,0000,0000,0000,,Niestety, kości te zostały zniszczone\Npodczas II wojny światowej.
Dialogue: 0,0:01:09.48,0:01:13.79,Default,,0000,0000,0000,,Zostało nam tylko\Nkilka rysunków i zapisków.
Dialogue: 0,0:01:13.79,0:01:15.05,Default,,0000,0000,0000,,Ze szkiców wiemy,
Dialogue: 0,0:01:15.05,0:01:18.46,Default,,0000,0000,0000,,że to stworzenie, które żyło \Nokoło 100 milionów lat temu,
Dialogue: 0,0:01:18.46,0:01:20.01,Default,,0000,0000,0000,,było bardzo duże,
Dialogue: 0,0:01:20.01,0:01:23.42,Default,,0000,0000,0000,,na plecach wyrastały mu kolce,\Ntworzące wspaniały żagiel.
Dialogue: 0,0:01:23.42,0:01:28.17,Default,,0000,0000,0000,,Miało też długie, smukłe szczęki,\Ntrochę jak krokodyl,
Dialogue: 0,0:01:29.54,0:01:31.76,Default,,0000,0000,0000,,ze stożkowatymi zębami.
Dialogue: 0,0:01:31.76,0:01:36.65,Default,,0000,0000,0000,,Mogły być używane do chwytania\Nśliskiej zdobyczy, na przykład ryb.
Dialogue: 0,0:01:36.65,0:01:38.70,Default,,0000,0000,0000,,Nie dowiedzieliśmy się niczego więcej
Dialogue: 0,0:01:38.70,0:01:42.30,Default,,0000,0000,0000,,przez kolejne 100 lat.
Dialogue: 0,0:01:46.56,0:01:51.36,Default,,0000,0000,0000,,Mój obszar pracy znajdował się\Nna granicy Maroka i Algierii,
Dialogue: 0,0:01:51.36,0:01:53.94,Default,,0000,0000,0000,,w miejscu zwanym Kem Kem.
Dialogue: 0,0:01:53.94,0:01:56.25,Default,,0000,0000,0000,,To trudne miejsce do pracy.
Dialogue: 0,0:01:56.25,0:01:59.94,Default,,0000,0000,0000,,Trzeba liczyć się z burzami piaskowymi,\Nwężami i skorpionami,
Dialogue: 0,0:01:59.94,0:02:03.08,Default,,0000,0000,0000,,i ciężko tam znaleźć dobre skamieniałości.
Dialogue: 0,0:02:03.08,0:02:05.90,Default,,0000,0000,0000,,Ale ciężka praca opłaciła się.
Dialogue: 0,0:02:05.90,0:02:08.12,Default,,0000,0000,0000,,Znaleźliśmy wiele niesamowitych okazów.
Dialogue: 0,0:02:08.12,0:02:09.87,Default,,0000,0000,0000,,To największa kość dinozaura,
Dialogue: 0,0:02:09.87,0:02:12.38,Default,,0000,0000,0000,,jaką znaleziono w tej części Sahary.
Dialogue: 0,0:02:13.48,0:02:16.97,Default,,0000,0000,0000,,Znaleźliśmy szczątki\Nogromnych drapieżników,
Dialogue: 0,0:02:16.97,0:02:19.63,Default,,0000,0000,0000,,średnich drapieżników,
Dialogue: 0,0:02:19.63,0:02:25.23,Default,,0000,0000,0000,,i osiem różnych drapieżników, \Npodobnych do krokodyli.
Dialogue: 0,0:02:25.23,0:02:28.23,Default,,0000,0000,0000,,Te skamieniałości zachowały się\Nw systemie rzecznym.
Dialogue: 0,0:02:28.23,0:02:33.27,Default,,0000,0000,0000,,Był to także dom dla ogromnych,\Nwielkości auta, celakantokształtnych,
Dialogue: 0,0:02:33.52,0:02:35.86,Default,,0000,0000,0000,,potwornej ryby piły.
Dialogue: 0,0:02:35.86,0:02:39.56,Default,,0000,0000,0000,,Niebo nad rzeką było pełne pterozaurów,
Dialogue: 0,0:02:39.56,0:02:41.59,Default,,0000,0000,0000,,latających gadów.
Dialogue: 0,0:02:41.59,0:02:43.28,Default,,0000,0000,0000,,To było dość niebezpieczne miejsce.
Dialogue: 0,0:02:43.28,0:02:46.93,Default,,0000,0000,0000,,Nie chcielibyście się tam przenieść\Nwehikułem czasu.
Dialogue: 0,0:02:48.16,0:02:51.08,Default,,0000,0000,0000,,Znajdujemy te niesamowite\Nskamieniałości zwierząt,
Dialogue: 0,0:02:51.08,0:02:53.77,Default,,0000,0000,0000,,które żyły wraz ze spinozaurem,
Dialogue: 0,0:02:53.77,0:02:56.54,Default,,0000,0000,0000,,ale on sam pozostawał nieuchwytny.
Dialogue: 0,0:02:56.54,0:02:58.28,Default,,0000,0000,0000,,Znajdowaliśmy tylko fragmenty,
Dialogue: 0,0:02:58.28,0:03:02.70,Default,,0000,0000,0000,,miałem nadzieję, że w końcu\Nodkryjemy częściowy szkielet.
Dialogue: 0,0:03:03.64,0:03:05.36,Default,,0000,0000,0000,,W końcu, bardzo niedawno,
Dialogue: 0,0:03:05.36,0:03:08.47,Default,,0000,0000,0000,,udało nam się znaleźć wykopalisko,
Dialogue: 0,0:03:08.47,0:03:13.43,Default,,0000,0000,0000,,na którym lokalny poszukiwacz skamielin\Nodkrył kilka kości spinozaura.
Dialogue: 0,0:03:13.43,0:03:16.29,Default,,0000,0000,0000,,Powróciliśmy w to miejsce,\Nzebraliśmy więcej kości.
Dialogue: 0,0:03:16.29,0:03:20.36,Default,,0000,0000,0000,,Po 100 latach w końcu\Nmieliśmy kolejny częściowy szkielet
Dialogue: 0,0:03:20.36,0:03:22.52,Default,,0000,0000,0000,,tego niesamowitego zwierzęcia.
Dialogue: 0,0:03:22.52,0:03:24.20,Default,,0000,0000,0000,,Mogliśmy go zrekonstruować.
Dialogue: 0,0:03:24.20,0:03:26.09,Default,,0000,0000,0000,,Wiemy, że spinozaur miał głowę
Dialogue: 0,0:03:26.09,0:03:27.89,Default,,0000,0000,0000,,podobną do krokodyla,
Dialogue: 0,0:03:27.89,0:03:30.08,Default,,0000,0000,0000,,całkiem inną niż drapieżne dinozaury,
Dialogue: 0,0:03:30.08,0:03:32.82,Default,,0000,0000,0000,,zupełnie inną niż tyranozaur.
Dialogue: 0,0:03:32.82,0:03:37.07,Default,,0000,0000,0000,,Ale najciekawsze informacje pochodzą\Nz pozostałej części szkieletu.
Dialogue: 0,0:03:37.64,0:03:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Mieliśmy długie kolce,
Dialogue: 0,0:03:39.00,0:03:41.63,Default,,0000,0000,0000,,które tworzą ogromny żagiel.
Dialogue: 0,0:03:41.63,0:03:43.88,Default,,0000,0000,0000,,Kości nóg, kości czaszki,
Dialogue: 0,0:03:43.88,0:03:47.32,Default,,0000,0000,0000,,mieliśmy też płetwowate, szerokie stopy,
Dialogue: 0,0:03:47.32,0:03:50.14,Default,,0000,0000,0000,,kolejna, nietypowa rzecz dla dinozaurów.
Dialogue: 0,0:03:50.14,0:03:53.25,Default,,0000,0000,0000,,Sądzimy, że mogły służyć\Ndo chodzenia po miękkim podłożu
Dialogue: 0,0:03:53.25,0:03:55.94,Default,,0000,0000,0000,,albo do pływania.
Dialogue: 0,0:03:55.94,0:03:59.38,Default,,0000,0000,0000,,Przyjrzeliśmy się mikrostrukturze kości,
Dialogue: 0,0:03:59.38,0:04:01.38,Default,,0000,0000,0000,,ich wewnętrznej strukturze.
Dialogue: 0,0:04:01.38,0:04:04.14,Default,,0000,0000,0000,,Okazało się, że są bardzo zbite.
Dialogue: 0,0:04:04.14,0:04:07.99,Default,,0000,0000,0000,,To typowa cecha zwierząt,\Nktóre spędzają dużo czasu w wodzie.
Dialogue: 0,0:04:07.99,0:04:11.19,Default,,0000,0000,0000,,Pozwala to lepiej \Nutrzymywać się na powierzchni.
Dialogue: 0,0:04:11.19,0:04:16.56,Default,,0000,0000,0000,,Prześwietliliśmy kości i zbudowaliśmy\Ncyfrowy szkielet spinozaura.
Dialogue: 0,0:04:16.56,0:04:18.77,Default,,0000,0000,0000,,Patrząc na niego,
Dialogue: 0,0:04:18.77,0:04:23.21,Default,,0000,0000,0000,,zdaliśmy sobie sprawę, \Nże ten dinozaur jest zupełnie inny.
Dialogue: 0,0:04:23.21,0:04:24.80,Default,,0000,0000,0000,,Większy od tyranozaura,
Dialogue: 0,0:04:24.80,0:04:27.53,Default,,0000,0000,0000,,a jego głowa mówi wyraźnie,\Nże żywił się rybami,
Dialogue: 0,0:04:27.53,0:04:31.63,Default,,0000,0000,0000,,a cały szkielet mówi, że uwielbiał wodę.
Dialogue: 0,0:04:31.63,0:04:36.46,Default,,0000,0000,0000,,Zbite kości, płetwowate stopy,\Nzredukowane tylne kończyny,
Dialogue: 0,0:04:36.46,0:04:38.67,Default,,0000,0000,0000,,wszystko to jest obecne u zwierząt,
Dialogue: 0,0:04:38.67,0:04:41.55,Default,,0000,0000,0000,,które większość czasu przebywają w wodzie.
Dialogue: 0,0:04:42.71,0:04:46.10,Default,,0000,0000,0000,,Obudowaliśmy naszego spinozaura ciałem.
Dialogue: 0,0:04:46.10,0:04:50.27,Default,,0000,0000,0000,,Patrzę na przyczep mięśni\Ni owijam go skórą.
Dialogue: 0,0:04:50.27,0:04:54.15,Default,,0000,0000,0000,,Zdaliśmy sobie sprawę, że mamy\Ndo czynienia z rzecznym potworem.
Dialogue: 0,0:04:54.15,0:04:56.48,Default,,0000,0000,0000,,To drapieżnik, większy od tyranozaura,
Dialogue: 0,0:04:56.48,0:04:59.25,Default,,0000,0000,0000,,władca pradawnych, rzecznych gigantów,
Dialogue: 0,0:04:59.25,0:05:02.50,Default,,0000,0000,0000,,żywiący się stworzeniami wodnymi,\Nktóre pokazywałem wcześniej.
Dialogue: 0,0:05:02.50,0:05:05.37,Default,,0000,0000,0000,,Dlatego właśnie\Nto odkrycie jest niesamowite.
Dialogue: 0,0:05:05.37,0:05:06.87,Default,,0000,0000,0000,,To zupełnie inny dinozaur.
Dialogue: 0,0:05:06.87,0:05:10.44,Default,,0000,0000,0000,,Niektórzy mówili mi, że takie odkrycie\Nzdarza się tylko raz w życiu.
Dialogue: 0,0:05:10.44,0:05:13.70,Default,,0000,0000,0000,,Bo już nie zostało wiele do odkrycia.
Dialogue: 0,0:05:14.80,0:05:17.98,Default,,0000,0000,0000,,Uważam, że to nieprawda.
Dialogue: 0,0:05:17.98,0:05:20.25,Default,,0000,0000,0000,,Sahara jest pełna skarbów.
Dialogue: 0,0:05:20.25,0:05:23.43,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy ktoś mówi mi, że nie ma już\Nmiejsc niezbadanych,
Dialogue: 0,0:05:23.43,0:05:27.47,Default,,0000,0000,0000,,cytuję słynnego poszukiwacza dinozaurów, \NRoya Chapmana Andrewsa,
Dialogue: 0,0:05:27.47,0:05:33.08,Default,,0000,0000,0000,,"Przygoda kryje się tuż za rogiem,
Dialogue: 0,0:05:33.08,0:05:35.90,Default,,0000,0000,0000,,świat jest wciąż pełen takich zakamarków".
Dialogue: 0,0:05:35.90,0:05:37.82,Default,,0000,0000,0000,,Taka była prawda wiele dekad temu,
Dialogue: 0,0:05:37.82,0:05:39.86,Default,,0000,0000,0000,,kiedy Andrews napisał te słowa,
Dialogue: 0,0:05:39.86,0:05:41.84,Default,,0000,0000,0000,,i wciąż jest to prawdą dzisiaj.
Dialogue: 0,0:05:41.84,0:05:42.73,Default,,0000,0000,0000,,Dziękuję.
Dialogue: 0,0:05:42.73,0:05:45.42,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)