0:00:00.638,0:00:03.404
Səslənmə: Bitcoin son vaxtlar[br]çox diqqət toplayan

0:00:03.404,0:00:05.546
yeni bir virtual valyuta sistemidir və

0:00:05.546,0:00:07.043
həqiqətən bitcoin içərisinə

0:00:07.043,0:00:10.010
daldığım və bunun necə işlədiyini ətraflı [br]izah etdiyim

0:00:10.010,0:00:12.621
bir sıra videolar çəkəcəyimi düşünürdüm və

0:00:12.621,0:00:15.768
bu serialdakı ilk video üçün

0:00:15.768,0:00:18.214
planım bu mexaniklərdən bəzilərini yüksək

0:00:18.214,0:00:19.603
səviyyədə təsvir etməkdir.

0:00:19.603,0:00:21.201
Sonra sonrakı videolarda[br]edəcəyim

0:00:21.201,0:00:24.548
şey, bu ilk videoda toxunduğum [br]bütün əsas məqamların

0:00:24.548,0:00:27.340
bir az daha dərininə getməkdir.

0:00:27.340,0:00:29.607
Ümid edirəm ki, bu video [br]seriyasının sonunda

0:00:29.607,0:00:31.955
sadəcə bir bitcoinin nə [br]olduğunu yox, həm də

0:00:31.955,0:00:33.575
əməliyyatların necə başlandığının

0:00:33.575,0:00:35.872
mexanikasını da anlayacaqsınız.

0:00:35.872,0:00:38.048
Bu əməliyyatlar üçün doğrulamanın necə baş

0:00:38.048,0:00:38.860
verdiyini görəcək və birinin

0:00:38.860,0:00:41.500
həqiqətən "bitcoin mədənciliyi" [br]kimi tanınan

0:00:41.500,0:00:43.126
bir müddətdə iştirak etməsinin

0:00:43.126,0:00:44.882
nə demək olduğunu öyrənəcəksiniz,

0:00:44.882,0:00:46.462
və bu, bu yaxınlarda bitkoinlə

0:00:46.462,0:00:49.392
maraqlanmısınızsa, eşitdiyiniz [br]termin ola bilər.

0:00:49.392,0:00:50.629
Bitkoin sxeminin kifayət [br]qədər iştirak

0:00:50.629,0:00:53.507
etdiyini də qeyd etmək istəyirəm.

0:00:53.507,0:00:56.627
Bütün müvafiq detalları həqiqətən əhatə

0:00:56.627,0:00:58.072
etmək üçün bir az vaxt lazımdır,

0:00:58.072,0:01:00.818
və mənə bitcoin kimi bir sxemə həqiqətən

0:01:00.818,0:01:02.474
başınızı sarmağın ən yaxşı yolu,

0:01:02.474,0:01:04.954
inamı bir az dayandırmaq və bu bütün

0:01:04.954,0:01:08.248
detallara məruz qalmaqdır.

0:01:08.248,0:01:10.303
Indi, şübhəsiz, sizin çoxlu suallarınız

0:01:10.303,0:01:11.288
olacaq, amma mənim

0:01:11.288,0:01:13.502
istəyim bu video seriyasının [br]sonunda müvafiq

0:01:13.502,0:01:16.265
daşların hamısının aşmış olması və sizin[br]suallarınızın

0:01:16.265,0:01:17.517
müvafiq olaraq

0:01:17.517,0:01:18.909
cavablandırılmasıdır, lakin

0:01:18.909,0:01:21.240
ora çatmaq qismən biraz zaman ala bilər

0:01:21.240,0:01:23.902
çünki mən bunları dərk edilən[br]şəkildə təsvir etməyə

0:01:23.902,0:01:25.127
çalışacam və və bu, sxemin

0:01:25.127,0:01:28.413
kifayət qədər hissələrini izah[br]edə bilməyincə bəzi

0:01:28.413,0:01:31.216
detalları tərk etməyi əhatə edə bilər

0:01:31.216,0:01:33.718
və sonra bu təfərrüatları

0:01:33.718,0:01:34.880
içəri keçərkən əlavə

0:01:34.880,0:01:38.072
edim, yol boyu çox kiçik məqam

0:01:38.072,0:01:39.127
və nüanslar altında qalmasın,

0:01:39.127,0:01:41.003
amma hər şeydən keçdiyim zaman ümumi sistem

0:01:41.003,0:01:42.726
haqqında bir fikir əldə edirsiniz.

0:01:42.726,0:01:44.962
Bununla da icazə verin, başlayım.

0:01:44.962,0:01:46.371
İlk öncə,Bitcoinin həqiqətən

0:01:46.371,0:01:48.737
mərkəzləşdirilməmiş valyuta kimi təsvir

0:01:48.737,0:01:51.293
olunmasına işarə etmək istəyirəm,çünki

0:01:51.293,0:01:54.321
bitcoins istehsalında və ya əməliyyatında[br]iştirak edən heç bir

0:01:54.321,0:01:57.794
mərkəzi bank və ya müəssisə yoxdur,və [br]faktiki olaraq

0:01:57.794,0:02:00.432
bir bitcoin içərisində baş[br]verənlər, bütün

0:02:00.432,0:02:02.611
əməliyyatlar həqiqətən [br]peer-to-peer şəbəkəsi

0:02:02.611,0:02:04.210
kimi tanınan bir şey tələb edir,

0:02:04.210,0:02:08.153
protokolun həyata keçirilməsinin [br]və istifadə edilməsinin

0:02:08.153,0:02:09.672
fərqli aspektləri barədə

0:02:09.672,0:02:14.294
kollektiv olaraq razılaşan yalnız[br]fərdi hostlar şəbəkəsi.

0:02:15.477,0:02:17.400
Bitcoin özü bəzən kriptovalyutası

0:02:17.400,0:02:19.007
olaraq da adlandırılır,və

0:02:19.007,0:02:19.957
kriptovalyuta

0:02:19.957,0:02:22.939
deyərkən Bitcoin əməliyyatlarının [br]baş verməsini

0:02:22.939,0:02:25.681
asanlaşdırmaq və ya həqiqətən təmin [br]etmək üçün bir çox

0:02:25.681,0:02:27.307
kriptoqrafik texnika istifadə etdiyimizi nəzərdə tuturam

0:02:27.307,0:02:28.531
və və bu texnikaların bəzilərinə dair

0:02:28.531,0:02:29.887
ayrıca videolar hazırlayacam

0:02:29.887,0:02:31.855
ancaq mərkəzləşdirilməmiş və

0:02:31.855,0:02:33.122
bir növ kripto valyutası olduğuna görə

0:02:33.122,0:02:35.642
indi nominal dəyərində götürün.

0:02:35.642,0:02:38.221
Həm də qeyd etmək istəyirəm ki, "bitcoin"

0:02:38.221,0:02:40.897
ifadəsinin özü bir az qarışıq ola bilər,

0:02:40.897,0:02:42.831
və bir çox cəhətdən, [br]bitcoin

0:02:42.831,0:02:46.418
əməliyyatları ənənəvi [br]sikkə əməliyyatlarına

0:02:46.418,0:02:49.040
bənzəmir, çünki qlobal bir kitabın bir

0:02:49.040,0:02:51.954
növündə həqiqətən girişləri təmsil edir,

0:02:51.954,0:02:54.654
və bununla demək istəyirəm ki, tutaq ki

0:02:54.654,0:02:56.250
bir əməliyyat baş verir, və deyək

0:02:56.250,0:02:58.341
ki, əməliyyat, ya da iki tərəf arasında

0:02:58.341,0:03:00.682
baş verir və biz onlara

0:03:00.682,0:03:03.437
Alice və Bob deyəcəyik,

0:03:03.437,0:03:04.888
hansı ki bir çox kriptoqrafik protokollarda iştirak

0:03:04.888,0:03:06.567
edən tərəfləri təsvir etmək üçün

0:03:06.567,0:03:08.965
istifadə olunan ənənəvi adlardır,

0:03:08.965,0:03:12.155
və təsəvvür edin ki, Alisa köçürmək[br]istəyir və ya həqiqətən də

0:03:12.155,0:03:13.722
Bobun sahib olduğu

0:03:13.722,0:03:15.763
müəyyən miqdar

0:03:15.763,0:03:17.603
bitkoini təyin etmək istəyir,

0:03:17.787,0:03:19.277
və bu əməliyyatı, həqiqətən,

0:03:19.277,0:03:23.481
bir növ dəftərdəki bir giriş kimi[br]düşünə bilərsiniz,

0:03:24.233,0:03:26.289
və davam etmədən əvvəl qeyd[br]etmək istəyirəm

0:03:26.289,0:03:28.103
ki, Alice və Bob kimi terminlərdən istifadə

0:03:28.103,0:03:29.776
etsəm də, bitcoin kontekstində

0:03:29.776,0:03:32.288
həqiqətən nəzərdə tutduğum şey fiziki

0:03:32.288,0:03:36.469
mənada həqiqi şəxsiyyət deyil,

0:03:36.469,0:03:39.847
amma həqiqətən, Alisa və Bob bitkoin

0:03:39.847,0:03:41.176
sistemində oxşarlıqdır və

0:03:41.176,0:03:42.802
bu oxşarlıqlar tətbiqetmədə

0:03:42.802,0:03:44.805
sadəcə Alisa və

0:03:44.805,0:03:46.609
Bobun real dünyadakı şəxsiyyətləri

0:03:46.609,0:03:49.003
ilə əlaqələndirilməli olmayan

0:03:49.003,0:03:52.631
rəqəmlər toplusudur.

0:03:52.631,0:03:55.887
Bu tutumda, bitkoini istənilən bir

0:03:55.887,0:03:57.392
şəkildə düşünə bilərsiniz,[br]

0:03:57.392,0:03:59.432
həqiqi adlardan çox təxəllüs olmağı

0:03:59.432,0:04:00.599
həqiqətən effektivdir və

0:04:00.599,0:04:02.361
və fikir budur ki, bitcoin həqiqətən

0:04:02.361,0:04:03.958
daha çox təxəllüslü bir protokol halına gəlir,

0:04:03.958,0:04:06.565
insanlara təxəllüsləri ilə[br]müraciət edildiyi

0:04:06.565,0:04:08.985
və bitcoin sistemindən istifadə

0:04:09.139,0:04:10.388
edərək əməliyyat keçirmək[br]

0:04:10.388,0:04:12.619
istəyən istifadəçilərə bir dərəcə məxfilik təmin edir.

0:04:13.510,0:04:15.665
İndi Alice və Bob arasındakı bir əməliyyatda,

0:04:15.665,0:04:16.849
Alice'in əsasən edəcəyi

0:04:16.849,0:04:18.546
şey bir neçə fərqli rəqəm göstərməkdir.

0:04:18.546,0:04:21.127
Boba nə qədər bitcoin ayırmaq

0:04:21.127,0:04:22.594
istədiyini təyin etməlidir.

0:04:22.594,0:04:24.861
Deyək ki, Alice özünün [br]50 bitcoini ilə başladı.

0:04:25.215,0:04:27.209
O qərar verə bilər ki, tutaq ki,

0:04:27.209,0:04:30.949
Boba 30 bitkoini versin və deyək ki,

0:04:31.609,0:04:33.724
bir neçə bitcoinin özünə

0:04:33.724,0:04:35.286
qaytarılmasını istəyir,beləliklə

0:04:35.286,0:04:36.195
müəyyənləşdirməlisiniz, və ya

0:04:36.195,0:04:37.787
daha doğrusu Alisa nə qədər

0:04:37.787,0:04:39.278
dəyişiklik alacağını müəyyənləşdirməlidir,

0:04:39.278,0:04:40.855
beləliklə, bu halda deyək ki,

0:04:40.855,0:04:43.036
onun dəyişməsi özü üçün 18 bitkoin olacaq,

0:04:43.036,0:04:45.461
və sonra qalan 2 bitcoin bir

0:04:45.845,0:04:47.573
əməliyyat haqqı olacaq,

0:04:47.573,0:04:50.582
və bir əməliyyat haqqının nə [br]demək ollduğunu

0:04:50.982,0:04:51.722
bir az sonra danışacağıq,

0:04:51.722,0:04:54.137
və gələcək videolarda da bunu ətraflı

0:04:54.137,0:04:56.830
aydınlaşdırmağı düşünürəm,[br]ancaq bu Bitcoin

0:04:56.830,0:04:58.858
şəbəkəsindəki digər qovşaqlar üçün

0:04:58.858,0:05:00.893
Alisanın bu əməliyyatın bəzi[br]təfərrüatlarını

0:05:00.893,0:05:04.099
Bob üçün doğrulamasında kömək etməsi [br]üçün bir təşviqdir.

0:05:04.684,0:05:07.236
İndi, Alice bu əməliyyat [br]məlumatlarını götürəcək

0:05:07.236,0:05:12.111
və rəqəmsal imza kimi[br]tanınanları bu əməliyyat

0:05:12.111,0:05:13.573
detallarına tətbiq edəcək,

0:05:13.573,0:05:14.992
və rəqəmsal imza əsasən

0:05:14.992,0:05:18.109
ənənəvi imzanın riyazi analoqudur.

0:05:18.109,0:05:21.498
Bu, həqiqətən Alisanın şəxsiyyətini bu

0:05:21.498,0:05:23.002
əməliyyatın təfərrüatlarına bağlayır.

0:05:23.002,0:05:24.495
Alice'in şəxsiyyəti dedikdə, yenə [br]də bitcoin

0:05:24.495,0:05:27.552
sistemindəki şəxsiyyətini nəzərdə[br]tuturam və bu bağlama

0:05:27.552,0:05:28.850
kriptoqrafik cəhətdən

0:05:28.850,0:05:31.824
həqiqətən güclü bir şəkildə edilir.

0:05:31.824,0:05:33.517
İndi,

0:05:33.517,0:05:34.966


0:05:34.966,0:05:36.818


0:05:36.818,0:05:38.726


0:05:38.726,0:05:40.790


0:05:40.790,0:05:44.842


0:05:45.149,0:05:47.672


0:05:47.672,0:05:50.624


0:05:50.624,0:05:51.719


0:05:51.719,0:05:53.833


0:05:53.833,0:05:55.271


0:05:55.271,0:05:56.621


0:05:56.621,0:05:58.817


0:05:58.817,0:05:59.633


0:05:59.633,0:06:02.272


0:06:02.272,0:06:03.272


0:06:03.272,0:06:06.365


0:06:06.365,0:06:08.955


0:06:08.955,0:06:11.428


0:06:11.428,0:06:13.658


0:06:13.658,0:06:15.915


0:06:15.915,0:06:17.836


0:06:17.836,0:06:19.129


0:06:19.129,0:06:21.309


0:06:21.309,0:06:23.205


0:06:23.205,0:06:26.131


0:06:26.131,0:06:28.740


0:06:28.740,0:06:31.431


0:06:31.431,0:06:33.146


0:06:33.146,0:06:34.445


0:06:34.445,0:06:37.436


0:06:37.436,0:06:39.142


0:06:39.142,0:06:41.304


0:06:41.304,0:06:42.956


0:06:42.956,0:06:45.856


0:06:45.856,0:06:47.598


0:06:47.598,0:06:49.354


0:06:49.354,0:06:51.706


0:06:51.706,0:06:53.547


0:06:53.547,0:06:56.547


0:06:57.331,0:06:58.731


0:06:58.731,0:07:00.946


0:07:00.946,0:07:03.236


0:07:03.236,0:07:05.042


0:07:05.042,0:07:08.727


0:07:08.727,0:07:10.568


0:07:10.568,0:07:12.514


0:07:12.514,0:07:14.770


0:07:14.770,0:07:17.123


0:07:17.123,0:07:19.132


0:07:19.132,0:07:21.052


0:07:21.052,0:07:21.870


0:07:21.870,0:07:23.146


0:07:23.146,0:07:24.585


0:07:24.585,0:07:26.366


0:07:26.366,0:07:27.980


0:07:27.980,0:07:29.752


0:07:29.752,0:07:31.136


0:07:31.136,0:07:34.375


0:07:34.375,0:07:35.486


0:07:35.486,0:07:39.865


0:07:40.402,0:07:42.592


0:07:42.592,0:07:44.082


0:07:44.082,0:07:45.749


0:07:45.749,0:07:47.904


0:07:47.904,0:07:49.613


0:07:50.289,0:07:53.655


0:07:54.070,0:07:55.804


0:07:55.804,0:07:57.734


0:07:57.734,0:08:01.287


0:08:01.287,0:08:04.004


0:08:04.004,0:08:06.481


0:08:06.958,0:08:09.132


0:08:09.132,0:08:11.905


0:08:11.905,0:08:14.153


0:08:14.153,0:08:16.640


0:08:16.640,0:08:19.060


0:08:19.060,0:08:21.525


0:08:21.525,0:08:23.579


0:08:23.579,0:08:26.599


0:08:26.599,0:08:27.556


0:08:27.556,0:08:30.053


0:08:30.053,0:08:31.844


0:08:31.844,0:08:34.085


0:08:34.085,0:08:36.796


0:08:36.796,0:08:39.599


0:08:39.599,0:08:41.649


0:08:42.141,0:08:45.085


0:08:45.085,0:08:45.974


0:08:45.974,0:08:47.753


0:08:47.753,0:08:50.282


0:08:50.282,0:08:53.685


0:08:54.053,0:08:55.671


0:08:55.671,0:08:57.851


0:08:57.851,0:08:59.548


0:08:59.548,0:09:03.675


0:09:03.675,0:09:04.893


0:09:04.893,0:09:06.656


0:09:06.656,0:09:09.169


0:09:09.645,0:09:11.295


0:09:11.295,0:09:15.109


0:09:15.109,0:09:17.146


0:09:17.146,0:09:19.785


0:09:19.785,0:09:21.955


0:09:21.955,0:09:22.999


0:09:22.999,0:09:26.893


0:09:26.893,0:09:29.592


0:09:29.592,0:09:32.996


0:09:33.379,0:09:36.643


0:09:36.643,0:09:39.055


0:09:39.055,0:09:40.835


0:09:40.835,0:09:42.299


0:09:42.299,0:09:43.244


0:09:43.244,0:09:46.496


0:09:46.496,0:09:47.381


0:09:47.381,0:09:48.471


0:09:48.471,0:09:51.278


0:09:51.278,0:09:54.213


0:09:54.213,0:09:57.528


0:09:57.528,0:09:58.807


0:09:58.807,0:10:01.249


0:10:01.249,0:10:02.250


0:10:02.250,0:10:05.266


0:10:05.727,0:10:08.024


0:10:08.024,0:10:10.881


0:10:10.881,0:10:12.769


0:10:12.769,0:10:14.928


0:10:14.928,0:10:17.713


0:10:17.713,0:10:20.831


0:10:20.831,0:10:22.929
Ən uzun olan bitcoin sistemindəki

0:10:22.929,0:10:24.746
müqəddəs hesab ediləcək.

0:10:24.746,0:10:26.970
Gələcək mədəncilerin yalnız içərisində ən

0:10:26.970,0:10:30.904
çox əməyi olan zəncirdən [br]işləmələri lazım idi.

0:10:30.904,0:10:32.331
İndi diqqətçəkən budur ki, bütün

0:10:32.331,0:10:34.876
proses mərkəzsizləşmişdir.

0:10:34.876,0:10:38.190
Əslində əməliyyatda iştirak edən bir [br]bank və ya

0:10:38.190,0:10:40.851
mərkəzdən etibarlı bir təşkilat yoxdur.

0:10:40.851,0:10:42.809
Ümid edirəm ki bu ilk video, bitcoin

0:10:42.809,0:10:44.772
sisteminin yüksək səviyyəli mexanikası

0:10:44.772,0:10:47.746
üçün bir az təsvir verdi.

0:10:47.746,0:10:50.450
Açıq qalan bir çox daş var və

0:10:50.450,0:10:52.184
sonrakı videolarda edəcəyim bu

0:10:52.184,0:10:54.138
detalları əhatə etməklə başlayır

0:10:54.138,0:10:55.628
və əminəm ki, çox sualınız var

0:10:55.628,0:10:57.416
və gələcək videolar bu sualların

0:10:57.416,0:11:00.113
bəzilərinin cavablandırılmasına kömək edəcəkdir.