WEBVTT

00:00:01.000 --> 00:00:05.960
Các nhà kinh tế đã tiến hành nghiên cứu hành
vi của con người từ hàng trăm năm nay:

00:00:06.900 --> 00:00:08.456
cách ta đưa ra các quyết định,

00:00:08.480 --> 00:00:11.126
cách ta hành động theo từng cá nhân
và theo nhóm,

00:00:11.560 --> 00:00:13.280
và cách ta trao đổi những giá trị.

00:00:14.760 --> 00:00:18.216
Họ nghiên cứu các tổ chức thiết chế
tạo thuận lợi cho thương mại,

00:00:18.240 --> 00:00:19.656
như hệ thống pháp luật,

00:00:19.680 --> 00:00:20.920
sự hợp tác,

00:00:21.520 --> 00:00:22.720
và các khu thương mại.

00:00:23.600 --> 00:00:27.056
Nhưng có một thiết chế công nghệ mới

00:00:27.080 --> 00:00:30.606
sẽ làm thay đổi cách thức ta trao
đổi, buôn bán,

00:00:31.120 --> 00:00:32.600
và đó được gọi là "blockchain".

NOTE Paragraph

00:00:34.040 --> 00:00:36.696
Hiện giờ, nó chính là một tuyên bố khá táo bạo,

00:00:36.720 --> 00:00:39.856
nhưng nếu như bạn không nắm được gì
từ bài thuyết trình này,

00:00:39.880 --> 00:00:41.616
thì tôi thật sự muốn bạn nhớ rằng

00:00:41.640 --> 00:00:45.576
khi công nghệ "blockchain" vẫn
còn tương đối mới,

00:00:45.600 --> 00:00:49.976
thì chính nó chính là sự tiếp nối của
một câu chuyện rất nhân văn,

00:00:50.000 --> 00:00:51.520
và câu chuyện đó là đây.

00:00:52.080 --> 00:00:54.096
Là con người, chúng ta tìm ra những cách

00:00:54.120 --> 00:00:56.936
để giảm bớt lòng nghi ngờ
về nhau

00:00:56.960 --> 00:01:00.940
để có thể 
trao đổi những điều tốt đẹp.

NOTE Paragraph

00:01:01.080 --> 00:01:04.575
Hiện tại, một trong những người đầu
tiên khám phá ra ý tưởng

00:01:04.599 --> 00:01:07.630
về các tổ chức được sử dụng như 
một công cụ trong kinh tế học

00:01:07.630 --> 00:01:10.256
để hạn chế sự nghi ngờ
của ta về người khác

00:01:10.280 --> 00:01:12.176
và để có thể trao đổi thương mại

00:01:12.200 --> 00:01:14.840
chính là chuyên gia kinh tế Nobel Douglass North.

00:01:15.680 --> 00:01:17.816
Ông đã mất hồi cuối năm 2015,

00:01:17.840 --> 00:01:22.560
nhưng North có những bước tiên phong về cái được
gọi là "kinh tế thiết chế mới."

00:01:23.120 --> 00:01:27.296
Và điều ông muốn nói về thiết chế này 
chính là luật lệ chính thống

00:01:27.320 --> 00:01:29.296
như một hiến pháp,

00:01:29.320 --> 00:01:32.240
và những rào cản không chính thức,ví như nạn hối lộ.

00:01:33.280 --> 00:01:36.176
Những tổ chức này thật sự là
chất bôi trơn

00:01:36.200 --> 00:01:39.136
để bánh xe kinh tế hoạt động,

00:01:39.160 --> 00:01:43.050
và chúng ta có thể thấy hiện tượng
đó trong suốt quá trình lịch sử của nhân loại.

NOTE Paragraph

00:01:43.120 --> 00:01:46.576
Nếu chúng ta nhìn lại lúc con người
còn ở thời kỳ săn bắn hái lượm,

00:01:46.600 --> 00:01:49.420
ta chỉ buôn bán trong phạm vi nhỏ.

00:01:49.420 --> 00:01:51.976
Chúng ta đã có vài trục trặc,
bất bình lúc trao đổi,

00:01:52.000 --> 00:01:55.536
nhưng ta đã áp chế
bạo lực

00:01:55.560 --> 00:01:57.440
hay các ảnh hưởng xã hội.

00:01:57.960 --> 00:02:00.296
Vì xã hội phát triển ngày càng phức tạp hơn

00:02:00.320 --> 00:02:03.536
và lộ trình của thương mại đang
phát triển ngày càng xa,

00:02:03.560 --> 00:02:06.576
cho nên ta đã xây dựng 
nên những thiết chế đúng đắn hơn,

00:02:06.600 --> 00:02:09.936
những tổ chức như ngân hàng ngoại tệ,

00:02:09.960 --> 00:02:12.656
chính phủ, các tập đoàn.

00:02:12.680 --> 00:02:15.216
Những thiết chế này đã giúp 
ta quản lý thương mại

00:02:15.240 --> 00:02:18.256
khi nghi ngờ và phức tạp gia tăng,

00:02:18.280 --> 00:02:20.880
và sự điều hành của các cá
nhân ngày càng giảm sút.

00:02:21.560 --> 00:02:25.840
Kể cả với Internet, chúng ta cũng đặt 
những thiết chế trực tuyến giống như vậy.

00:02:26.600 --> 00:02:30.976
Chúng ta đã xây dựng những trang mạng buôn bán 
hàng hóa như Amazon, eBay, Alibaba,

00:02:31.000 --> 00:02:34.536
chỉ hơi khác là những thiết chế này hoạt động
nhanh hơn và đóng vai trò trung gian

00:02:34.560 --> 00:02:37.480
để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt
động kinh tế.

NOTE Paragraph

00:02:39.840 --> 00:02:41.976
Như Douglass North đã nhận thấy,

00:02:42.000 --> 00:02:45.656
các thiết chế là một công cụ hạn
chế những nghi kỵ

00:02:45.680 --> 00:02:50.000
để chúng ta có thể kết nối và trao đổi
mọi thứ trong xã hội.

00:02:50.840 --> 00:02:53.176
Và tôi tin, chúng ta đang bước vào

00:02:53.200 --> 00:02:56.000
một thời kỳ đổi mới căn bản và dài hơi

00:02:56.050 --> 00:02:58.266
về cách thức chúng ta tương tác
và giao dịch,

00:02:58.680 --> 00:03:02.256
vì, lần đầu tiên, chúng ta có thể
hạn chế sự nghi ngờ

00:03:02.280 --> 00:03:05.856
mà không cần đến các thiết chế
chính trị và kinh tế,

00:03:05.880 --> 00:03:09.616
như ngân hàng, tập đoàn và chính phủ,

00:03:09.640 --> 00:03:12.000
mà ta có thể thực hiện 
chỉ với công nghệ.

NOTE Paragraph

00:03:13.920 --> 00:03:15.936
Vậy "blockchain" là gì?

00:03:15.960 --> 00:03:20.016
Công nghệ "blockchain" là một
cơ sở dữ liệu (không tập trung)

00:03:20.040 --> 00:03:23.576
lưu trữ tài sản và giao dịch

00:03:23.600 --> 00:03:25.400
thông qua hệ thống "Peer-to-peer".

00:03:26.160 --> 00:03:28.296
Cơ bản mà nói thì đó là hệ thống lưu
trữ chung

00:03:28.320 --> 00:03:31.160
của những người sở hữu và người nhận.

00:03:31.920 --> 00:03:34.896
Các giao dịch được thực hiện thông qua mã,

00:03:34.920 --> 00:03:40.696
dần dần, lịch sử giao dịch đó sẽ
được gắn mã khóa thời gian,

00:03:40.720 --> 00:03:44.200
được liên kết với nhau và
được thực hiện theo các mã hóa.

00:03:45.360 --> 00:03:49.536
Nó tạo ra một hệ thống lưu trữ bất biến

00:03:49.560 --> 00:03:53.376
của tất cả các giao dịch
thông qua mạng này.

00:03:53.400 --> 00:03:57.800
Lưu trữ này được thực hiện trên mỗi
máy tính kết nối mạng.

NOTE Paragraph

00:03:59.120 --> 00:04:00.480
Nó không phải là 1 ứng dụng.

00:04:00.970 --> 00:04:02.320
Không phải là 1 công ty.

00:04:03.120 --> 00:04:06.880
Tôi nghĩ nó rất giống với mô tả
như Wikipedia.

00:04:07.730 --> 00:04:09.856
Chúng ta có thể thấy mọi
thứ trên Wikipedia.

00:04:09.880 --> 00:04:13.920
Nó là một cái nhìn tổng hợp luôn thay đổi
và được cập nhật.

00:04:15.980 --> 00:04:19.130
Chúng ta cũng có thể theo dõi những thay
đổi này trên Wikipedia,

00:04:19.620 --> 00:04:21.866
và chúng ta có thể tạo ra 
"wikis" của riêng mình,

00:04:21.880 --> 00:04:24.720
vì ở trung tâm, chúng
chỉ là một cơ sở dữ liệu.

00:04:26.600 --> 00:04:32.096
Trên Wikipedia, nó là một platform mở để lưu trữ từ ngữ và hình ảnh.

00:04:32.120 --> 00:04:34.600
và những thay đổi dữ liệu theo thời gian.

00:04:35.520 --> 00:04:36.976
Trên "blockchain",

00:04:37.000 --> 00:04:39.936
bạn có thể nghĩ nó là 1 nguồn mở,

00:04:39.960 --> 00:04:42.640
mà lưu trữ nhiều loại tài sản.

00:04:43.760 --> 00:04:46.496
Nó lưu trữ lịch sử của việc giám sát,
lưu thông thông tin,

00:04:46.520 --> 00:04:48.736
quyền sỡ hữu và địa chỉ

00:04:48.760 --> 00:04:52.416
của các tài sản dưới dạng
tiền kỹ thuật số - Bitcoin,

00:04:52.440 --> 00:04:54.016
một dạng khác của
tài sản số

00:04:54.040 --> 00:04:57.360
giống như là sở hữu một IP.

00:04:58.480 --> 00:05:01.616
Nó có thể là 1 chứng nhận, thỏa thuận,

00:05:01.640 --> 00:05:02.896
những đối tượng được đóng gói,

00:05:02.920 --> 00:05:05.720
thậm chí cả thông tin cá nhân.

00:05:07.080 --> 00:05:10.936
Đương nhiên, còn có những chi tiết
kỹ thuật khác của mạng "blockchain",

00:05:10.960 --> 00:05:12.976
nhưng chính yếu là ở cách nó hoạt động.

00:05:13.000 --> 00:05:17.336
Nó là một dạng đăng ký tài khoản công cộng có thể
lưu trữ những giao dịch trên 1 mạng

00:05:17.360 --> 00:05:21.560
và được nhân rộng nên rất an toàn vì khó
có thể can thiệp trên từng phiên bản đó.

NOTE Paragraph

00:05:23.120 --> 00:05:25.256
Điều đó đưa tôi đến suy nghĩ

00:05:25.280 --> 00:05:28.336
về cách thức mà "blockchain" có thể
làm giảm bớt những nghi ngờ

00:05:28.360 --> 00:05:32.496
cho nên tôi cũng nghĩ tới cách mà
"blockchain" có thể biến đổi nền kinh tế

00:05:32.520 --> 00:05:33.720
đến mức triệt để.

00:05:35.880 --> 00:05:38.216
Vậy, nghi ngờ là một vấn đề lớn

00:05:38.240 --> 00:05:39.616
trong các nền kinh tế,

00:05:39.640 --> 00:05:41.696
nhưng tôi xin trình bày 3 hình
thức của sự nghi ngờ

00:05:41.720 --> 00:05:45.050
mà chúng ta đang đối mặt trong hầu hết
giao dịch hàng ngày,

00:05:45.050 --> 00:05:47.020
ở đó. "blockchain" có thể phát huy vai trò của nó.

00:05:47.180 --> 00:05:50.756
Chúng ta đối mặt với nghi ngờ như không biết rõ người mình đang đàm phán,

00:05:50.756 --> 00:05:53.456
không hiễu rõ một giao
dịch trước khi bắt đầu

00:05:53.480 --> 00:05:56.400
và không biết phải làm sao
nếu giao dịch bị sai sót.

NOTE Paragraph

00:05:57.520 --> 00:06:00.880
Ví dụ, việc không biết người mình
đang giao dịch là ai.

00:06:01.720 --> 00:06:05.080
Nếu bạn muốn mua một smartphone
cũ trên eBay.

00:06:05.760 --> 00:06:09.080
Việc phải làm trước hết là
xem bạn mua bán với ai.

00:06:09.620 --> 00:06:11.336
Họ có phải là người dùng eBay uy tín?

00:06:11.360 --> 00:06:15.480
Họ có được nhận xét và xếp hạng tốt,
hay họ chưa có dòng lý lịch nào?

00:06:16.960 --> 00:06:19.736
Nhận xét, xếp hạng, đáng giá:

00:06:19.760 --> 00:06:23.376
đó là những chứng nhận về 
thông tin cá nhân

00:06:23.400 --> 00:06:25.016
mà chúng ta cần tạo dựng hôm nay

00:06:25.040 --> 00:06:28.480
và dùng để xóa bỏ những nghi ngờ
về người mà ta đàm phán.

00:06:29.840 --> 00:06:32.856
Nhưng vấn đề là những thông tin đó
bị cắt nhỏ rời rạc.

00:06:32.880 --> 00:06:35.200
Hãy nghĩ về số lượng nhiều
nhận xét mà bạn có.

00:06:36.520 --> 00:06:42.016
"Blockchain" cho phép chúng ta
tạo ra một mặt bằng rộng mở toàn cầu

00:06:42.040 --> 00:06:46.416
ở đó có thể lưu trữ bất kỳ
chứng nhận nào về bất kỳ cá nhân nào

00:06:46.440 --> 00:06:47.840
từ bất kỳ nguồn nào.

00:06:48.480 --> 00:06:51.776
Điều đó cho phép ta tạo ra một
danh tính người dùng

00:06:51.800 --> 00:06:53.160
đáng tin và thường trực.

00:06:55.800 --> 00:06:57.696
Còn hơn cả lý lịch

00:06:57.720 --> 00:07:01.016
vì bạn có thể tiết lộ
1 cách có chọn lọc

00:07:01.040 --> 00:07:02.976
những đặc điểm khác nhau về bạn

00:07:03.000 --> 00:07:06.296
điều đó giúp đơn giản hóa việc mua
bán và tương tác,

00:07:06.320 --> 00:07:09.176
ví dụ, một chính phủ cấp cho
bạn một thẻ căn cước,

00:07:09.200 --> 00:07:11.456
bạn trên 21 tuổi,

00:07:11.480 --> 00:07:14.096
bằng cách cung cấp những bằng chứng mật mã

00:07:14.120 --> 00:07:17.000
những chi tiết này tồn tại
và được chấp nhận.

00:07:18.960 --> 00:07:21.016
Việc có căn cước thường trực loại này

00:07:21.040 --> 00:07:24.056
trong thế giới thực và thế giới số

00:07:24.080 --> 00:07:27.376
cho phép chúng ta tham gia mọi
hành vi thương mại

00:07:27.400 --> 00:07:28.800
một cách trọn vẹn.

NOTE Paragraph

00:07:30.610 --> 00:07:33.496
Vậy là tôi vừa nói về cách "blockchains"
có thể giảm thiểu nghi ngờ

00:07:33.520 --> 00:07:34.616
ở người mà ta đang đàm phán.

00:07:35.134 --> 00:07:37.710
Nghi ngờ thứ 2 mà ta thường gặp

00:07:37.770 --> 00:07:40.880
là không thấy một cách xuyên suốt
quá trình tương tác.

00:07:41.520 --> 00:07:44.336
Ví dụ bạn muốn gửi cho tôi 
smartphone qua đường bưu điện.

00:07:44.360 --> 00:07:46.056
Tôi muốn thấy rõ quá trình này.

00:07:46.080 --> 00:07:50.376
Tôi muốn biết rằng sản phẩm tôi mua
đúng là cái được gửi đến tôi qua bưu điện

00:07:50.400 --> 00:07:52.776
và có những bằng chứng về cách nó được
gửi đến tôi.

00:07:52.800 --> 00:07:55.436
Đây là một sự thực không chỉ dành
cho hàng điện tử như smartphone,

00:07:55.436 --> 00:07:58.616
mà còn cho nhiều loại hàng
hóa và thông tin,

00:07:58.640 --> 00:08:01.280
như là thuốc tây, hàng xa xỉ,

00:08:02.000 --> 00:08:05.520
và nhiều loại dữ liệu hay sản phẩm
mà ta không muốn bị đổi khác.

NOTE Paragraph

00:08:06.880 --> 00:08:09.096
Vấn đề này có ở nhiều công ty,

00:08:09.120 --> 00:08:12.456
đặc biệt là những công ty sản xuất
máy móc tinh vi như smartphone,

00:08:12.480 --> 00:08:15.066
đó là những công ty đang điều hành
tất cả những người bán hàng

00:08:15.066 --> 00:08:17.360
thông qua một chuỗi cung cấp
theo hàng ngang.

00:08:18.240 --> 00:08:20.816
Tất cả những người này đến nơi làm
sản phẩm,

00:08:20.840 --> 00:08:22.496
họ không có cùng cơ sở dữ liệu.

00:08:22.520 --> 00:08:24.536
Họ không dùng cùng cơ sở hạ tầng,

00:08:24.560 --> 00:08:29.680
và như thế sẽ rất khó thấy rõ ràng
sản phẩm được hình thành thế nào.

NOTE Paragraph

00:08:31.840 --> 00:08:33.775
Khi dùng "blockchain", ta có thể tạo ra

00:08:33.799 --> 00:08:37.559
một thực tại chung mà không cần
thông qua niềm tin.

00:08:38.640 --> 00:08:39.856
Tôi muốn nói

00:08:39.880 --> 00:08:43.300
tất cả những người trong hệ thống
không cần biết nhau

00:08:43.300 --> 00:08:44.696
cũng không cần tin nhau,

00:08:44.720 --> 00:08:46.856
vì mỗi người đều có thể

00:08:46.880 --> 00:08:49.960
kiểm tra và xác nhận các giá trị cho mình
trên hệ thống chung.

00:08:51.040 --> 00:08:52.776
Hãy so sánh với mạng Wikipedia.

00:08:52.800 --> 00:08:54.976
Đó là một cơ sở dữ liệu chung,

00:08:55.000 --> 00:08:57.816
và thậm chí nó có nhiều người đọc

00:08:57.840 --> 00:08:59.936
và nhiều người viết cùng lúc,

00:08:59.960 --> 00:09:01.680
nó vẫn luôn là một cơ sở duy nhất.

00:09:02.860 --> 00:09:04.816
Vậy chúng ta có thể tạo cơ sở
đó trên "blockchain".

00:09:04.840 --> 00:09:10.816
Ta có thể tạo một cơ sở dữ liệu đa cực mà
có tính hiệu quả của một cơ sở tập trung

00:09:10.840 --> 00:09:13.520
nhưng lại không có quyền lực tập trung.

00:09:14.200 --> 00:09:16.616
Vậy tất cả những người bán,
tất cả các công ty,

00:09:16.640 --> 00:09:20.600
có thể tương tác bằng cách dùng cơ sở dữ
liệu này mà không cần dựa vào các cơ sở khác.

00:09:22.200 --> 00:09:25.736
Có nghĩa là người mua có thể thấy
rõ mọi hoạt động mua bán.

00:09:25.760 --> 00:09:27.896
Khi một đồ vật di chuyển,

00:09:27.920 --> 00:09:33.096
ta có thể thấy chứng nhận số của nó hay
hình ảnh của nó di chuyển trên "blockchain",

00:09:33.120 --> 00:09:36.320
cùng với giá trị của nó trên thực tế.

00:09:36.360 --> 00:09:40.200
Đây là một thế giới hoàn toàn mới mà
ở đó tất cả đều được thấy rõ.

NOTE Paragraph

00:09:41.720 --> 00:09:46.320
Trên đây,tôi đã nói về cách "blockchain"
có thể làm giảm sự nghi ngờ

00:09:47.240 --> 00:09:50.456
và cách thức" blockchain" làm
tăng sự minh bạch

00:09:50.480 --> 00:09:54.240
trong vận chuyển giao dịch phức
tạp như một chuỗi cung cấp hàng hóa.

00:09:55.530 --> 00:09:57.440
Sự nghi ngờ cuối cùng mà chúng ta đối mặt

00:09:57.440 --> 00:10:00.190
là một trong những nghi ngờ không hồi kết
và đó là sự không giữ lời.

00:10:00.880 --> 00:10:03.416
Nếu bạn không gửi chiếc smartphone
đó cho tôi thì sao?

00:10:03.440 --> 00:10:05.000
Tôi có thể lấy lại tiền không?

00:10:05.800 --> 00:10:09.496
"Blockchain" cho phép chúng ta viết ra
mật mã,

00:10:09.520 --> 00:10:11.216
kèm theo hợp đồng,

00:10:11.240 --> 00:10:12.896
giữa các cá nhân

00:10:12.920 --> 00:10:16.576
và đảm bảo những hợp đồng này
sẽ được thực hiện

00:10:16.600 --> 00:10:18.560
không cần bên thứ 3 ép buộc.

00:10:19.830 --> 00:10:23.616
Ví dụ, với chiếc smartphone,
bạn có thể nghĩ tới việc ký quỹ.

00:10:23.640 --> 00:10:25.736
Bạn đang trả tiền cho nó,

00:10:25.760 --> 00:10:28.296
nhưng bạn không cần bỏ số tiền đó ra

00:10:28.320 --> 00:10:31.076
cho đến khi bạn có thể kiểm tra
tất cả những điều kiện được thỏa mãn..

00:10:31.076 --> 00:10:32.090
Bạn nhận được chiếc điện thoại.

NOTE Paragraph

00:10:34.240 --> 00:10:36.656
Tôi nghĩ đây là một trong những cách
thú vị nhất

00:10:36.680 --> 00:10:39.120
mà "blockchain" làm để hạn chế nghi ngờ,

00:10:39.840 --> 00:10:41.416
vì nó có nghĩa là ở mức độ nào đó

00:10:41.440 --> 00:10:45.040
ta có thể hủy những thiết chế và
những ràng buộc của nó.

00:10:47.720 --> 00:10:50.416
Nghĩa là nhiều hoạt động kinh tế

00:10:50.440 --> 00:10:54.966
có thể được bảo đảm và thực hiện,

00:10:55.480 --> 00:10:58.536
và loại dần can thiệp của con người
ra khỏi việc trao đổi,

00:10:58.560 --> 00:11:02.630
đó là những nơi mà thông tin được chuyển
từ thế giới thực vào trong "blockchain".

NOTE Paragraph

00:11:04.880 --> 00:11:07.336
Tôi nghĩ điều có thể đánh bại
Douglass North

00:11:07.360 --> 00:11:09.736
liên quan đến việc sử dụng công nghệ

00:11:09.760 --> 00:11:12.776
chính là cách thức làm cho
công nghệ hoạt động,

00:11:12.800 --> 00:11:17.336
mà cái giữ cho "blockchain"
được an toàn và đáng tin cậy,

00:11:17.360 --> 00:11:19.530
lại chính là sự nghi ngại
giữa người này với người kia.

00:11:21.600 --> 00:11:24.696
Còn hơn cả sự nghi ngờ

00:11:24.720 --> 00:11:26.336
được giảm thiểu

00:11:26.360 --> 00:11:28.856
và những thiết chế rườm rà

00:11:28.880 --> 00:11:31.960
như ngân hàng, chính phủ, tập đoàn,

00:11:33.360 --> 00:11:37.736
chúng ta có thể khai thác tất cả những
sự nghi ngờ tập thể

00:11:37.760 --> 00:11:43.360
và dùng nó để hợp tác, trao đổi
nhiều hơn, nhanh hơn và cởi mở hơn.

NOTE Paragraph

00:11:44.800 --> 00:11:46.856
Tôi không muốn bạn nghĩ rằng

00:11:46.880 --> 00:11:49.256
"blockchain" là giải pháp cho mọi thứ,

00:11:49.280 --> 00:11:54.200
thậm chí báo giới còn nói nó sẽ
xóa nghèo,

00:11:55.840 --> 00:11:58.576
nó cũng sẽ giải quyết những vấn đề
về dược phẩm giả

00:11:58.600 --> 00:12:00.800
và có thể cứu được những
khu rừng nhiệt đới.

00:12:02.320 --> 00:12:05.776
Sự thật là, công nghệ của chúng ta
vẫn còn ở thời kỳ sơ khai,

00:12:06.320 --> 00:12:09.536
và chúng ta cần thực hiện
nhiều thí nghiệm

00:12:09.560 --> 00:12:10.976
và trải qua nhiều thất bại

00:12:11.000 --> 00:12:14.536
trước khi chúng ta thật sự hiểu
tất cả những vấn đề

00:12:14.560 --> 00:12:15.880
của nền kinh tế nhân loại.

00:12:17.110 --> 00:12:19.416
Nhưng có nhiều người làm việc trong
lĩnh vực này,

00:12:19.440 --> 00:12:21.136
từ thiết chế tài chính

00:12:21.136 --> 00:12:24.296
đến các công ty công nghệ,
công ty khởi nghiệp và đại học.


00:12:25.120 --> 00:12:30.056
Và một trong những lý do đó là
nó không chỉ là sự phát triển kinh tế.

00:12:30.080 --> 00:12:33.800
Nó còn là sự đổi mới
trong khoa học máy tính.

NOTE Paragraph

00:12:37.360 --> 00:12:40.816
"Blockchain" cho chúng ta
khả năng về công nghệ

00:12:40.840 --> 00:12:44.416
để tạo ra kỷ lục trao
đổi giữa con người,

00:12:44.440 --> 00:12:46.000
trao đổi tiền bạc,

00:12:46.720 --> 00:12:50.416
những loại tài sản kỹ thuật số
và tài sản vật chất,

00:12:50.440 --> 00:12:53.016
thậm chí cả những thông tin cá nhân,

00:12:53.040 --> 00:12:54.440
với cách hoàn toàn mới.

00:12:55.720 --> 00:12:57.056
Vậy theo cách nào đó,

00:12:57.080 --> 00:13:00.056
Chúng ta sẽ có 1 thiết chế công nghệ

00:13:00.080 --> 00:13:01.856
có được mọi lợi điểm

00:13:01.880 --> 00:13:05.080
của những thiết chế cổ điển
mà chúng ta từng áp dụng trong xã hội,

00:13:06.200 --> 00:13:09.120
nhưng nó được thực hiện theo
cách phân quyền.

00:13:10.360 --> 00:13:13.486
Thiết chế mới tạo được sự phân quyền
bằng cách chuyển nhiều nghi ngờ

00:13:13.920 --> 00:13:15.120
thành tin tưởng.

NOTE Paragraph

00:13:16.360 --> 00:13:19.896
Vậy tôi nghĩ chúng ta cần bắt đầu chuẩn
bị từ chính bản thân mình,

00:13:19.920 --> 00:13:22.456
vì ta sẽ đối mặt với một thế giới

00:13:22.480 --> 00:13:25.326
mà ở đó thiết chế tự chủ và phân quyền

00:13:25.640 --> 00:13:27.640
có chức năng quan trọng.

NOTE Paragraph

00:13:28.600 --> 00:13:29.816
Cảm ơn.

NOTE Paragraph

00:13:29.840 --> 00:13:32.200
(Vỗ tay)

NOTE Paragraph

00:13:38.400 --> 00:13:40.067
Bruno Giussani: Cảm ơn Berttina.

00:13:40.880 --> 00:13:44.576
Tôi nghĩ điều đó đang xảy ra,

00:13:44.600 --> 00:13:46.496
nó cho chúng ta nhiều cơ hội,

00:13:46.520 --> 00:13:48.696
và nó rất phức tạp.

00:13:48.726 --> 00:13:53.800
Theo bạn, tỷ lệ người chấp nhận
thiết chế này ước tính là bao nhiêu?

NOTE Paragraph

00:13:55.109 --> 00:13:57.050
Bettina Warburg: Tôi nghĩ đó là
câu hỏi hay.

00:13:57.430 --> 00:13:59.976
Phòng nghiên cứu của tôi tập
trung vào hướng

00:13:59.976 --> 00:14:02.656
các công ty và chính phủ
sẽ tiên phong,

00:14:02.680 --> 00:14:06.216
vì trên thực tế, "blockchain"
là một công nghệ phức tạp.

00:14:06.240 --> 00:14:09.016
Có bao nhiều người thực sự hiểu
cách internet hoạt động?

00:14:09.040 --> 00:14:10.816
Nhưng bạn vẫn dùng nó mỗi ngày đó thôi,

00:14:10.816 --> 00:14:14.886
vậy tôi nghĩ chúng ta dường như đối mặt
với ý tưởng của John Sculley:

00:14:14.896 --> 00:14:18.176
công nghệ nên là bí ẩn hoặc là thứ đẹp đẽ,

00:14:18.200 --> 00:14:22.056
và "blockchain" cũng không phải luôn 
như bây giờ,

00:14:22.080 --> 00:14:26.056
mà nó sẽ được thay đổi
để mọi người tiếp cận sớm hơn

00:14:26.080 --> 00:14:28.296
họ sẽ dùng và chơi với nó

00:14:28.320 --> 00:14:30.050
hay tìm được những thứ hay nhất

00:14:30.050 --> 00:14:33.596
như việc theo dõi thông tin cá nhân,
tài sản hay những hợp đồng thông minh

00:14:33.596 --> 00:14:38.536
nó được dùng ở mức độ
của công ty hay chính phủ.

NOTE Paragraph

00:14:38.560 --> 00:14:40.465
BG: Cảm ơn. Cảm ơn đã đến với TED.

NOTE Paragraph

00:14:40.489 --> 00:14:41.696
BW: Cảm ơn.

NOTE Paragraph

00:14:41.720 --> 00:14:44.120
(Vỗ tay)