0:00:01.000,0:00:05.960 Các nhà kinh tế đã tiến hành nghiên cứu hành[br]vi của con người từ hàng trăm năm nay: 0:00:06.900,0:00:08.456 cách ta đưa ra các quyết định, 0:00:08.480,0:00:11.126 cách ta hành động theo từng cá nhân[br]và theo nhóm, 0:00:11.560,0:00:13.280 và cách ta trao đổi những giá trị. 0:00:14.760,0:00:18.216 Họ nghiên cứu các tổ chức thiết chế[br]tạo thuận lợi cho thương mại, 0:00:18.240,0:00:19.656 như hệ thống pháp luật, 0:00:19.680,0:00:20.920 sự hợp tác, 0:00:21.520,0:00:22.720 và các khu thương mại. 0:00:23.600,0:00:27.056 Nhưng có một thiết chế công nghệ mới 0:00:27.080,0:00:30.606 sẽ làm thay đổi cách thức ta trao[br]đổi, buôn bán, 0:00:31.120,0:00:32.600 và đó được gọi là "blockchain". 0:00:34.040,0:00:36.696 Hiện giờ, nó chính là một tuyên bố khá táo bạo, 0:00:36.720,0:00:39.856 nhưng nếu như bạn không nắm được gì[br]từ bài thuyết trình này, 0:00:39.880,0:00:41.616 thì tôi thật sự muốn bạn nhớ rằng 0:00:41.640,0:00:45.576 khi công nghệ "blockchain" vẫn[br]còn tương đối mới, 0:00:45.600,0:00:49.976 thì chính nó chính là sự tiếp nối của[br]một câu chuyện rất nhân văn, 0:00:50.000,0:00:51.520 và câu chuyện đó là đây. 0:00:52.080,0:00:54.096 Là con người, chúng ta tìm ra những cách 0:00:54.120,0:00:56.936 để giảm bớt lòng nghi ngờ[br]về nhau 0:00:56.960,0:01:00.940 để có thể [br]trao đổi những điều tốt đẹp. 0:01:01.080,0:01:04.575 Hiện tại, một trong những người đầu[br]tiên khám phá ra ý tưởng 0:01:04.599,0:01:07.630 về các tổ chức được sử dụng như [br]một công cụ trong kinh tế học 0:01:07.630,0:01:10.256 để hạn chế sự nghi ngờ[br]của ta về người khác 0:01:10.280,0:01:12.176 và để có thể trao đổi thương mại 0:01:12.200,0:01:14.840 chính là chuyên gia kinh tế Nobel Douglass North. 0:01:15.680,0:01:17.816 Ông đã mất hồi cuối năm 2015, 0:01:17.840,0:01:22.560 nhưng North có những bước tiên phong về cái được[br]gọi là "kinh tế thiết chế mới." 0:01:23.120,0:01:27.296 Và điều ông muốn nói về thiết chế này [br]chính là luật lệ chính thống 0:01:27.320,0:01:29.296 như một hiến pháp, 0:01:29.320,0:01:32.240 và những rào cản không chính thức,ví như nạn hối lộ. 0:01:33.280,0:01:36.176 Những tổ chức này thật sự là[br]chất bôi trơn 0:01:36.200,0:01:39.136 để bánh xe kinh tế hoạt động, 0:01:39.160,0:01:43.050 và chúng ta có thể thấy hiện tượng[br]đó trong suốt quá trình lịch sử của nhân loại. 0:01:43.120,0:01:46.576 Nếu chúng ta nhìn lại lúc con người[br]còn ở thời kỳ săn bắn hái lượm, 0:01:46.600,0:01:49.420 ta chỉ buôn bán trong phạm vi nhỏ. 0:01:49.420,0:01:51.976 Chúng ta đã có vài trục trặc,[br]bất bình lúc trao đổi, 0:01:52.000,0:01:55.536 nhưng ta đã áp chế[br]bạo lực 0:01:55.560,0:01:57.440 hay các ảnh hưởng xã hội. 0:01:57.960,0:02:00.296 Vì xã hội phát triển ngày càng phức tạp hơn 0:02:00.320,0:02:03.536 và lộ trình của thương mại đang[br]phát triển ngày càng xa, 0:02:03.560,0:02:06.576 cho nên ta đã xây dựng [br]nên những thiết chế đúng đắn hơn, 0:02:06.600,0:02:09.936 những tổ chức như ngân hàng ngoại tệ, 0:02:09.960,0:02:12.656 chính phủ, các tập đoàn. 0:02:12.680,0:02:15.216 Những thiết chế này đã giúp [br]ta quản lý thương mại 0:02:15.240,0:02:18.256 khi nghi ngờ và phức tạp gia tăng, 0:02:18.280,0:02:20.880 và sự điều hành của các cá[br]nhân ngày càng giảm sút. 0:02:21.560,0:02:25.840 Kể cả với Internet, chúng ta cũng đặt [br]những thiết chế trực tuyến giống như vậy. 0:02:26.600,0:02:30.976 Chúng ta đã xây dựng những trang mạng buôn bán [br]hàng hóa như Amazon, eBay, Alibaba, 0:02:31.000,0:02:34.536 chỉ hơi khác là những thiết chế này hoạt động[br]nhanh hơn và đóng vai trò trung gian 0:02:34.560,0:02:37.480 để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt[br]động kinh tế. 0:02:39.840,0:02:41.976 Như Douglass North đã nhận thấy, 0:02:42.000,0:02:45.656 các thiết chế là một công cụ hạn[br]chế những nghi kỵ 0:02:45.680,0:02:50.000 để chúng ta có thể kết nối và trao đổi[br]mọi thứ trong xã hội. 0:02:50.840,0:02:53.176 Và tôi tin, chúng ta đang bước vào 0:02:53.200,0:02:56.000 một thời kỳ đổi mới căn bản và dài hơi 0:02:56.050,0:02:58.266 về cách thức chúng ta tương tác[br]và giao dịch, 0:02:58.680,0:03:02.256 vì, lần đầu tiên, chúng ta có thể[br]hạn chế sự nghi ngờ 0:03:02.280,0:03:05.856 mà không cần đến các thiết chế[br]chính trị và kinh tế, 0:03:05.880,0:03:09.616 như ngân hàng, tập đoàn và chính phủ, 0:03:09.640,0:03:12.000 mà ta có thể thực hiện [br]chỉ với công nghệ. 0:03:13.920,0:03:15.936 Vậy "blockchain" là gì? 0:03:15.960,0:03:20.016 Công nghệ "blockchain" là một[br]cơ sở dữ liệu (không tập trung) 0:03:20.040,0:03:23.576 lưu trữ tài sản và giao dịch 0:03:23.600,0:03:25.400 thông qua hệ thống "Peer-to-peer". 0:03:26.160,0:03:28.296 Cơ bản mà nói thì đó là hệ thống lưu[br]trữ chung 0:03:28.320,0:03:31.160 của những người sở hữu và người nhận. 0:03:31.920,0:03:34.896 Các giao dịch được thực hiện thông qua mã, 0:03:34.920,0:03:40.696 dần dần, lịch sử giao dịch đó sẽ[br]được gắn mã khóa thời gian, 0:03:40.720,0:03:44.200 được liên kết với nhau và[br]được thực hiện theo các mã hóa. 0:03:45.360,0:03:49.536 Nó tạo ra một hệ thống lưu trữ bất biến 0:03:49.560,0:03:53.376 của tất cả các giao dịch[br]thông qua mạng này. 0:03:53.400,0:03:57.800 Lưu trữ này được thực hiện trên mỗi[br]máy tính kết nối mạng. 0:03:59.120,0:04:00.480 Nó không phải là 1 ứng dụng. 0:04:00.970,0:04:02.320 Không phải là 1 công ty. 0:04:03.120,0:04:06.880 Tôi nghĩ nó rất giống với mô tả[br]như Wikipedia. 0:04:07.730,0:04:09.856 Chúng ta có thể thấy mọi[br]thứ trên Wikipedia. 0:04:09.880,0:04:13.920 Nó là một cái nhìn tổng hợp luôn thay đổi[br]và được cập nhật. 0:04:15.980,0:04:19.130 Chúng ta cũng có thể theo dõi những thay[br]đổi này trên Wikipedia, 0:04:19.620,0:04:21.866 và chúng ta có thể tạo ra [br]"wikis" của riêng mình, 0:04:21.880,0:04:24.720 vì ở trung tâm, chúng[br]chỉ là một cơ sở dữ liệu. 0:04:26.600,0:04:32.096 Trên Wikipedia, nó là một platform mở để lưu trữ từ ngữ và hình ảnh. 0:04:32.120,0:04:34.600 và những thay đổi dữ liệu theo thời gian. 0:04:35.520,0:04:36.976 Trên "blockchain", 0:04:37.000,0:04:39.936 bạn có thể nghĩ nó là 1 nguồn mở, 0:04:39.960,0:04:42.640 mà lưu trữ nhiều loại tài sản. 0:04:43.760,0:04:46.496 Nó lưu trữ lịch sử của việc giám sát,[br]lưu thông thông tin, 0:04:46.520,0:04:48.736 quyền sỡ hữu và địa chỉ 0:04:48.760,0:04:52.416 của các tài sản dưới dạng[br]tiền kỹ thuật số - Bitcoin, 0:04:52.440,0:04:54.016 một dạng khác của[br]tài sản số 0:04:54.040,0:04:57.360 giống như là sở hữu một IP. 0:04:58.480,0:05:01.616 Nó có thể là 1 chứng nhận, thỏa thuận, 0:05:01.640,0:05:02.896 những đối tượng được đóng gói, 0:05:02.920,0:05:05.720 thậm chí cả thông tin cá nhân. 0:05:07.080,0:05:10.936 Đương nhiên, còn có những chi tiết[br]kỹ thuật khác của mạng "blockchain", 0:05:10.960,0:05:12.976 nhưng chính yếu là ở cách nó hoạt động. 0:05:13.000,0:05:17.336 Nó là một dạng đăng ký tài khoản công cộng có thể[br]lưu trữ những giao dịch trên 1 mạng 0:05:17.360,0:05:21.560 và được nhân rộng nên rất an toàn vì khó[br]có thể can thiệp trên từng phiên bản đó. 0:05:23.120,0:05:25.256 Điều đó đưa tôi đến suy nghĩ 0:05:25.280,0:05:28.336 về cách thức mà "blockchain" có thể[br]làm giảm bớt những nghi ngờ 0:05:28.360,0:05:32.496 cho nên tôi cũng nghĩ tới cách mà[br]"blockchain" có thể biến đổi nền kinh tế 0:05:32.520,0:05:33.720 đến mức triệt để. 0:05:35.880,0:05:38.216 Vậy, nghi ngờ là một vấn đề lớn 0:05:38.240,0:05:39.616 trong các nền kinh tế, 0:05:39.640,0:05:41.696 nhưng tôi xin trình bày 3 hình[br]thức của sự nghi ngờ 0:05:41.720,0:05:45.050 mà chúng ta đang đối mặt trong hầu hết[br]giao dịch hàng ngày, 0:05:45.050,0:05:47.020 ở đó. "blockchain" có thể phát huy vai trò của nó. 0:05:47.180,0:05:50.756 Chúng ta đối mặt với nghi ngờ như không biết rõ người mình đang đàm phán, 0:05:50.756,0:05:53.456 không hiễu rõ một giao[br]dịch trước khi bắt đầu 0:05:53.480,0:05:56.400 và không biết phải làm sao[br]nếu giao dịch bị sai sót. 0:05:57.520,0:06:00.880 Ví dụ, việc không biết người mình[br]đang giao dịch là ai. 0:06:01.720,0:06:05.080 Nếu bạn muốn mua một smartphone[br]cũ trên eBay. 0:06:05.760,0:06:09.080 Việc phải làm trước hết là[br]xem bạn mua bán với ai. 0:06:09.620,0:06:11.336 Họ có phải là người dùng eBay uy tín? 0:06:11.360,0:06:15.480 Họ có được nhận xét và xếp hạng tốt,[br]hay họ chưa có dòng lý lịch nào? 0:06:16.960,0:06:19.736 Nhận xét, xếp hạng, đáng giá: 0:06:19.760,0:06:23.376 đó là những chứng nhận về [br]thông tin cá nhân 0:06:23.400,0:06:25.016 mà chúng ta cần tạo dựng hôm nay 0:06:25.040,0:06:28.480 và dùng để xóa bỏ những nghi ngờ[br]về người mà ta đàm phán. 0:06:29.840,0:06:32.856 Nhưng vấn đề là những thông tin đó[br]bị cắt nhỏ rời rạc. 0:06:32.880,0:06:35.200 Hãy nghĩ về số lượng nhiều[br]nhận xét mà bạn có. 0:06:36.520,0:06:42.016 "Blockchain" cho phép chúng ta[br]tạo ra một mặt bằng rộng mở toàn cầu 0:06:42.040,0:06:46.416 ở đó có thể lưu trữ bất kỳ[br]chứng nhận nào về bất kỳ cá nhân nào 0:06:46.440,0:06:47.840 từ bất kỳ nguồn nào. 0:06:48.480,0:06:51.776 Điều đó cho phép ta tạo ra một[br]danh tính người dùng 0:06:51.800,0:06:53.160 đáng tin và thường trực. 0:06:55.800,0:06:57.696 Còn hơn cả lý lịch 0:06:57.720,0:07:01.016 vì bạn có thể tiết lộ[br]1 cách có chọn lọc 0:07:01.040,0:07:02.976 những đặc điểm khác nhau về bạn 0:07:03.000,0:07:06.296 điều đó giúp đơn giản hóa việc mua[br]bán và tương tác, 0:07:06.320,0:07:09.176 ví dụ, một chính phủ cấp cho[br]bạn một thẻ căn cước, 0:07:09.200,0:07:11.456 bạn trên 21 tuổi, 0:07:11.480,0:07:14.096 bằng cách cung cấp những bằng chứng mật mã 0:07:14.120,0:07:17.000 những chi tiết này tồn tại[br]và được chấp nhận. 0:07:18.960,0:07:21.016 Việc có căn cước thường trực loại này 0:07:21.040,0:07:24.056 trong thế giới thực và thế giới số 0:07:24.080,0:07:27.376 cho phép chúng ta tham gia mọi[br]hành vi thương mại 0:07:27.400,0:07:28.800 một cách trọn vẹn. 0:07:30.610,0:07:33.496 Vậy là tôi vừa nói về cách "blockchains"[br]có thể giảm thiểu nghi ngờ 0:07:33.520,0:07:34.616 ở người mà ta đang đàm phán. 0:07:35.134,0:07:37.710 Nghi ngờ thứ 2 mà ta thường gặp 0:07:37.770,0:07:40.880 là không thấy một cách xuyên suốt[br]quá trình tương tác. 0:07:41.520,0:07:44.336 Ví dụ bạn muốn gửi cho tôi [br]smartphone qua đường bưu điện. 0:07:44.360,0:07:46.056 Tôi muốn thấy rõ quá trình này. 0:07:46.080,0:07:50.376 Tôi muốn biết rằng sản phẩm tôi mua[br]đúng là cái được gửi đến tôi qua bưu điện 0:07:50.400,0:07:52.776 và có những bằng chứng về cách nó được[br]gửi đến tôi. 0:07:52.800,0:07:55.436 Đây là một sự thực không chỉ dành[br]cho hàng điện tử như smartphone, 0:07:55.436,0:07:58.616 mà còn cho nhiều loại hàng[br]hóa và thông tin, 0:07:58.640,0:08:01.280 như là thuốc tây, hàng xa xỉ, 0:08:02.000,0:08:05.520 và nhiều loại dữ liệu hay sản phẩm[br]mà ta không muốn bị đổi khác. 0:08:06.880,0:08:09.096 Vấn đề này có ở nhiều công ty, 0:08:09.120,0:08:12.456 đặc biệt là những công ty sản xuất[br]máy móc tinh vi như smartphone, 0:08:12.480,0:08:15.066 đó là những công ty đang điều hành[br]tất cả những người bán hàng 0:08:15.066,0:08:17.360 thông qua một chuỗi cung cấp[br]theo hàng ngang. 0:08:18.240,0:08:20.816 Tất cả những người này đến nơi làm[br]sản phẩm, 0:08:20.840,0:08:22.496 họ không có cùng cơ sở dữ liệu. 0:08:22.520,0:08:24.536 Họ không dùng cùng cơ sở hạ tầng, 0:08:24.560,0:08:29.680 và như thế sẽ rất khó thấy rõ ràng[br]sản phẩm được hình thành thế nào. 0:08:31.840,0:08:33.775 Khi dùng "blockchain", ta có thể tạo ra 0:08:33.799,0:08:37.559 một thực tại chung mà không cần[br]thông qua niềm tin. 0:08:38.640,0:08:39.856 Tôi muốn nói 0:08:39.880,0:08:43.300 tất cả những người trong hệ thống[br]không cần biết nhau 0:08:43.300,0:08:44.696 cũng không cần tin nhau, 0:08:44.720,0:08:46.856 vì mỗi người đều có thể 0:08:46.880,0:08:49.960 kiểm tra và xác nhận các giá trị cho mình[br]trên hệ thống chung. 0:08:51.040,0:08:52.776 Hãy so sánh với mạng Wikipedia. 0:08:52.800,0:08:54.976 Đó là một cơ sở dữ liệu chung, 0:08:55.000,0:08:57.816 và thậm chí nó có nhiều người đọc 0:08:57.840,0:08:59.936 và nhiều người viết cùng lúc, 0:08:59.960,0:09:01.680 nó vẫn luôn là một cơ sở duy nhất. 0:09:02.860,0:09:04.816 Vậy chúng ta có thể tạo cơ sở[br]đó trên "blockchain". 0:09:04.840,0:09:10.816 Ta có thể tạo một cơ sở dữ liệu đa cực mà[br]có tính hiệu quả của một cơ sở tập trung 0:09:10.840,0:09:13.520 nhưng lại không có quyền lực tập trung. 0:09:14.200,0:09:16.616 Vậy tất cả những người bán,[br]tất cả các công ty, 0:09:16.640,0:09:20.600 có thể tương tác bằng cách dùng cơ sở dữ[br]liệu này mà không cần dựa vào các cơ sở khác. 0:09:22.200,0:09:25.736 Có nghĩa là người mua có thể thấy[br]rõ mọi hoạt động mua bán. 0:09:25.760,0:09:27.896 Khi một đồ vật di chuyển, 0:09:27.920,0:09:33.096 ta có thể thấy chứng nhận số của nó hay[br]hình ảnh của nó di chuyển trên "blockchain", 0:09:33.120,0:09:36.320 cùng với giá trị của nó trên thực tế. 0:09:36.360,0:09:40.200 Đây là một thế giới hoàn toàn mới mà[br]ở đó tất cả đều được thấy rõ. 0:09:41.720,0:09:46.320 Trên đây,tôi đã nói về cách "blockchain"[br]có thể làm giảm sự nghi ngờ 0:09:47.240,0:09:50.456 và cách thức" blockchain" làm[br]tăng sự minh bạch 0:09:50.480,0:09:54.240 trong vận chuyển giao dịch phức[br]tạp như một chuỗi cung cấp hàng hóa. 0:09:55.530,0:09:57.440 Sự nghi ngờ cuối cùng mà chúng ta đối mặt 0:09:57.440,0:10:00.190 là một trong những nghi ngờ không hồi kết[br]và đó là sự không giữ lời. 0:10:00.880,0:10:03.416 Nếu bạn không gửi chiếc smartphone[br]đó cho tôi thì sao? 0:10:03.440,0:10:05.000 Tôi có thể lấy lại tiền không? 0:10:05.800,0:10:09.496 "Blockchain" cho phép chúng ta viết ra[br]mật mã, 0:10:09.520,0:10:11.216 kèm theo hợp đồng, 0:10:11.240,0:10:12.896 giữa các cá nhân 0:10:12.920,0:10:16.576 và đảm bảo những hợp đồng này[br]sẽ được thực hiện 0:10:16.600,0:10:18.560 không cần bên thứ 3 ép buộc. 0:10:19.830,0:10:23.616 Ví dụ, với chiếc smartphone,[br]bạn có thể nghĩ tới việc ký quỹ. 0:10:23.640,0:10:25.736 Bạn đang trả tiền cho nó, 0:10:25.760,0:10:28.296 nhưng bạn không cần bỏ số tiền đó ra 0:10:28.320,0:10:31.076 cho đến khi bạn có thể kiểm tra[br]tất cả những điều kiện được thỏa mãn.. 0:10:31.076,0:10:32.090 Bạn nhận được chiếc điện thoại. 0:10:34.240,0:10:36.656 Tôi nghĩ đây là một trong những cách[br]thú vị nhất 0:10:36.680,0:10:39.120 mà "blockchain" làm để hạn chế nghi ngờ, 0:10:39.840,0:10:41.416 vì nó có nghĩa là ở mức độ nào đó 0:10:41.440,0:10:45.040 ta có thể hủy những thiết chế và[br]những ràng buộc của nó. 0:10:47.720,0:10:50.416 Nghĩa là nhiều hoạt động kinh tế 0:10:50.440,0:10:54.966 có thể được bảo đảm và thực hiện, 0:10:55.480,0:10:58.536 và loại dần can thiệp của con người[br]ra khỏi việc trao đổi, 0:10:58.560,0:11:02.630 đó là những nơi mà thông tin được chuyển[br]từ thế giới thực vào trong "blockchain". 0:11:04.880,0:11:07.336 Tôi nghĩ điều có thể đánh bại[br]Douglass North 0:11:07.360,0:11:09.736 liên quan đến việc sử dụng công nghệ 0:11:09.760,0:11:12.776 chính là cách thức làm cho[br]công nghệ hoạt động, 0:11:12.800,0:11:17.336 mà cái giữ cho "blockchain"[br]được an toàn và đáng tin cậy, 0:11:17.360,0:11:19.530 lại chính là sự nghi ngại[br]giữa người này với người kia. 0:11:21.600,0:11:24.696 Còn hơn cả sự nghi ngờ 0:11:24.720,0:11:26.336 được giảm thiểu 0:11:26.360,0:11:28.856 và những thiết chế rườm rà 0:11:28.880,0:11:31.960 như ngân hàng, chính phủ, tập đoàn, 0:11:33.360,0:11:37.736 chúng ta có thể khai thác tất cả những[br]sự nghi ngờ tập thể 0:11:37.760,0:11:43.360 và dùng nó để hợp tác, trao đổi[br]nhiều hơn, nhanh hơn và cởi mở hơn. 0:11:44.800,0:11:46.856 Tôi không muốn bạn nghĩ rằng 0:11:46.880,0:11:49.256 "blockchain" là giải pháp cho mọi thứ, 0:11:49.280,0:11:54.200 thậm chí báo giới còn nói nó sẽ[br]xóa nghèo, 0:11:55.840,0:11:58.576 nó cũng sẽ giải quyết những vấn đề[br]về dược phẩm giả 0:11:58.600,0:12:00.800 và có thể cứu được những[br]khu rừng nhiệt đới. 0:12:02.320,0:12:05.776 Sự thật là, công nghệ của chúng ta[br]vẫn còn ở thời kỳ sơ khai, 0:12:06.320,0:12:09.536 và chúng ta cần thực hiện[br]nhiều thí nghiệm 0:12:09.560,0:12:10.976 và trải qua nhiều thất bại 0:12:11.000,0:12:14.536 trước khi chúng ta thật sự hiểu[br]tất cả những vấn đề 0:12:14.560,0:12:15.880 của nền kinh tế nhân loại. 0:12:17.110,0:12:19.416 Nhưng có nhiều người làm việc trong[br]lĩnh vực này, 0:12:19.440,0:12:21.136 từ thiết chế tài chính 0:12:21.136,0:12:24.296 đến các công ty công nghệ,[br]công ty khởi nghiệp và đại học.[br] 0:12:25.120,0:12:30.056 Và một trong những lý do đó là[br]nó không chỉ là sự phát triển kinh tế. 0:12:30.080,0:12:33.800 Nó còn là sự đổi mới[br]trong khoa học máy tính. 0:12:37.360,0:12:40.816 "Blockchain" cho chúng ta[br]khả năng về công nghệ 0:12:40.840,0:12:44.416 để tạo ra kỷ lục trao[br]đổi giữa con người, 0:12:44.440,0:12:46.000 trao đổi tiền bạc, 0:12:46.720,0:12:50.416 những loại tài sản kỹ thuật số[br]và tài sản vật chất, 0:12:50.440,0:12:53.016 thậm chí cả những thông tin cá nhân, 0:12:53.040,0:12:54.440 với cách hoàn toàn mới. 0:12:55.720,0:12:57.056 Vậy theo cách nào đó, 0:12:57.080,0:13:00.056 Chúng ta sẽ có 1 thiết chế công nghệ 0:13:00.080,0:13:01.856 có được mọi lợi điểm 0:13:01.880,0:13:05.080 của những thiết chế cổ điển[br]mà chúng ta từng áp dụng trong xã hội, 0:13:06.200,0:13:09.120 nhưng nó được thực hiện theo[br]cách phân quyền. 0:13:10.360,0:13:13.486 Thiết chế mới tạo được sự phân quyền[br]bằng cách chuyển nhiều nghi ngờ 0:13:13.920,0:13:15.120 thành tin tưởng. 0:13:16.360,0:13:19.896 Vậy tôi nghĩ chúng ta cần bắt đầu chuẩn[br]bị từ chính bản thân mình, 0:13:19.920,0:13:22.456 vì ta sẽ đối mặt với một thế giới 0:13:22.480,0:13:25.326 mà ở đó thiết chế tự chủ và phân quyền 0:13:25.640,0:13:27.640 có chức năng quan trọng. 0:13:28.600,0:13:29.816 Cảm ơn. 0:13:29.840,0:13:32.200 (Vỗ tay) 0:13:38.400,0:13:40.067 Bruno Giussani: Cảm ơn Berttina. 0:13:40.880,0:13:44.576 Tôi nghĩ điều đó đang xảy ra, 0:13:44.600,0:13:46.496 nó cho chúng ta nhiều cơ hội, 0:13:46.520,0:13:48.696 và nó rất phức tạp. 0:13:48.726,0:13:53.800 Theo bạn, tỷ lệ người chấp nhận[br]thiết chế này ước tính là bao nhiêu? 0:13:55.109,0:13:57.050 Bettina Warburg: Tôi nghĩ đó là[br]câu hỏi hay. 0:13:57.430,0:13:59.976 Phòng nghiên cứu của tôi tập[br]trung vào hướng 0:13:59.976,0:14:02.656 các công ty và chính phủ[br]sẽ tiên phong, 0:14:02.680,0:14:06.216 vì trên thực tế, "blockchain"[br]là một công nghệ phức tạp. 0:14:06.240,0:14:09.016 Có bao nhiều người thực sự hiểu[br]cách internet hoạt động? 0:14:09.040,0:14:10.816 Nhưng bạn vẫn dùng nó mỗi ngày đó thôi, 0:14:10.816,0:14:14.886 vậy tôi nghĩ chúng ta dường như đối mặt[br]với ý tưởng của John Sculley: 0:14:14.896,0:14:18.176 công nghệ nên là bí ẩn hoặc là thứ đẹp đẽ, 0:14:18.200,0:14:22.056 và "blockchain" cũng không phải luôn [br]như bây giờ, 0:14:22.080,0:14:26.056 mà nó sẽ được thay đổi[br]để mọi người tiếp cận sớm hơn 0:14:26.080,0:14:28.296 họ sẽ dùng và chơi với nó 0:14:28.320,0:14:30.050 hay tìm được những thứ hay nhất 0:14:30.050,0:14:33.596 như việc theo dõi thông tin cá nhân,[br]tài sản hay những hợp đồng thông minh 0:14:33.596,0:14:38.536 nó được dùng ở mức độ[br]của công ty hay chính phủ. 0:14:38.560,0:14:40.465 BG: Cảm ơn. Cảm ơn đã đến với TED. 0:14:40.489,0:14:41.696 BW: Cảm ơn. 0:14:41.720,0:14:44.120 (Vỗ tay)