[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.73,0:00:03.16,Default,,0000,0000,0000,,De oceanen bedekken zo'n\N70% van onze planeet. Dialogue: 0,0:00:03.16,0:00:05.73,Default,,0000,0000,0000,,Ik denk dat Arthur C. Clarke\Nwaarschijnlijk gelijk had Dialogue: 0,0:00:05.73,0:00:07.81,Default,,0000,0000,0000,,toen hij zei dat we onze planeet misschien Dialogue: 0,0:00:07.81,0:00:10.00,Default,,0000,0000,0000,,wel Oceaan in plaats van\NAarde moesten noemen. Dialogue: 0,0:00:10.00,0:00:12.00,Default,,0000,0000,0000,,De oceanen zijn enorm productief, Dialogue: 0,0:00:12.00,0:00:15.06,Default,,0000,0000,0000,,zoals je kunt zien op het satellietbeeld\Nvan de fotosynthese, Dialogue: 0,0:00:15.06,0:00:16.71,Default,,0000,0000,0000,,de productie van nieuw leven. Dialogue: 0,0:00:16.71,0:00:20.35,Default,,0000,0000,0000,,De oceanen produceren dagelijks\Nde helft van alle nieuwe leven op aarde Dialogue: 0,0:00:20.35,0:00:22.91,Default,,0000,0000,0000,,plus de helft van de zuurstof\Ndie wij inademen. Dialogue: 0,0:00:22.91,0:00:25.76,Default,,0000,0000,0000,,Daarnaast herbergen ze veel\Nvan de biodiversiteit op aarde Dialogue: 0,0:00:25.76,0:00:27.10,Default,,0000,0000,0000,,waarvan veel nog onbekend. Dialogue: 0,0:00:27.10,0:00:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Daarover ga ik vandaag wat vertellen. Dialogue: 0,0:00:29.00,0:00:33.16,Default,,0000,0000,0000,,Het gaat niet eens over wat wij\Naan eiwitten uit de oceaan halen. Dialogue: 0,0:00:33.16,0:00:35.78,Default,,0000,0000,0000,,Dat is zo'n 10% van onze wereldbehoeften Dialogue: 0,0:00:35.78,0:00:38.00,Default,,0000,0000,0000,,en 100% voor sommige eilandstaten. Dialogue: 0,0:00:38.86,0:00:42.17,Default,,0000,0000,0000,,Als je afdaalt in de 95% van de biosfeer\Nwaar leven mogelijk is, Dialogue: 0,0:00:42.17,0:00:44.13,Default,,0000,0000,0000,,wordt het snel pikkedonker, Dialogue: 0,0:00:44.13,0:00:46.49,Default,,0000,0000,0000,,slechts onderbroken door lichtpuntjes Dialogue: 0,0:00:46.49,0:00:48.41,Default,,0000,0000,0000,,van bioluminescente organismen. Dialogue: 0,0:00:48.41,0:00:49.70,Default,,0000,0000,0000,,Als je het licht aandoet, Dialogue: 0,0:00:49.70,0:00:52.31,Default,,0000,0000,0000,,zie je regelmatig spectaculaire\Norganismen voorbij zwemmen, Dialogue: 0,0:00:52.31,0:00:54.46,Default,,0000,0000,0000,,want dat zijn de bewoners van de diepte, Dialogue: 0,0:00:54.46,0:00:56.62,Default,,0000,0000,0000,,de dingen die leven in de diepe oceaan. Dialogue: 0,0:00:56.62,0:00:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Daaronder zou de diepzeebodem\Nin beeld komen. Dialogue: 0,0:00:59.00,0:01:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit soort leefgebied beslaat\Nmeer oppervlakte van de aarde Dialogue: 0,0:01:02.00,0:01:04.00,Default,,0000,0000,0000,,dan alle andere leefgebieden bij elkaar. Dialogue: 0,0:01:04.00,0:01:07.31,Default,,0000,0000,0000,,Toch weten we meer over het oppervlak\Nvan de maan en over Mars Dialogue: 0,0:01:07.31,0:01:08.93,Default,,0000,0000,0000,,dan over deze habitat, Dialogue: 0,0:01:08.93,0:01:11.24,Default,,0000,0000,0000,,ondanks het feit dat we daar nog nooit Dialogue: 0,0:01:11.24,0:01:13.36,Default,,0000,0000,0000,,één gram eten, een ademteug zuurstof Dialogue: 0,0:01:13.36,0:01:15.85,Default,,0000,0000,0000,,of één druppel water\Nvandaan hebben gehaald. Dialogue: 0,0:01:16.24,0:01:17.30,Default,,0000,0000,0000,,10 Jaar geleden Dialogue: 0,0:01:17.30,0:01:20.62,Default,,0000,0000,0000,,werd een internationaal programma,\N'Census of Marine Life', opgezet Dialogue: 0,0:01:20.62,0:01:22.50,Default,,0000,0000,0000,,om een beter inzicht te krijgen Dialogue: 0,0:01:22.50,0:01:24.61,Default,,0000,0000,0000,,in het leven in de wereldwijde oceanen. Dialogue: 0,0:01:24.61,0:01:27.59,Default,,0000,0000,0000,,Er waren wereldwijd\N17 projecten bij betrokken. Dialogue: 0,0:01:27.59,0:01:29.70,Default,,0000,0000,0000,,Hier zie je de voetafdrukken daarvan. Dialogue: 0,0:01:29.70,0:01:32.35,Default,,0000,0000,0000,,Je ziet hopelijk het niveau\Nvan wereldwijde dekking Dialogue: 0,0:01:32.35,0:01:33.94,Default,,0000,0000,0000,,dat ze wisten te bereiken. Dialogue: 0,0:01:33.94,0:01:36.01,Default,,0000,0000,0000,,Het begon allemaal\Ntoen twee wetenschappers, Dialogue: 0,0:01:36.01,0:01:37.44,Default,,0000,0000,0000,,Fred Grassle en Jesse Ausubel, Dialogue: 0,0:01:37.44,0:01:39.14,Default,,0000,0000,0000,,elkaar ontmoetten in Massachusetts, Dialogue: 0,0:01:39.14,0:01:42.05,Default,,0000,0000,0000,,waar beiden te gast waren\Nbij het beroemde oceanografische instituut. Dialogue: 0,0:01:42.05,0:01:44.97,Default,,0000,0000,0000,,Fred klaagde over de toestand\Nvan de mariene biodiversiteit Dialogue: 0,0:01:44.97,0:01:47.66,Default,,0000,0000,0000,,en dat aan de problemen niets werd gedaan. Dialogue: 0,0:01:47.66,0:01:49.88,Default,,0000,0000,0000,,Uit die discussie ontstond dit programma Dialogue: 0,0:01:49.88,0:01:51.56,Default,,0000,0000,0000,,met 2.700 wetenschappers Dialogue: 0,0:01:51.56,0:01:53.89,Default,,0000,0000,0000,,uit ruim 80 landen over de hele wereld. Dialogue: 0,0:01:53.89,0:01:56.33,Default,,0000,0000,0000,,Er kwamen 540 oceaanexpedities Dialogue: 0,0:01:56.33,0:01:59.48,Default,,0000,0000,0000,,die voor een totaalbedrag\Nvan 650 miljoen dollar Dialogue: 0,0:01:59.48,0:02:02.45,Default,,0000,0000,0000,,de distributie, de diversiteit\Nen rijkdom bestudeerden Dialogue: 0,0:02:02.45,0:02:04.22,Default,,0000,0000,0000,,van het leven in de oceanen. Dialogue: 0,0:02:05.02,0:02:06.15,Default,,0000,0000,0000,,Wat vonden we? Dialogue: 0,0:02:06.15,0:02:08.46,Default,,0000,0000,0000,,We vonden overal\Nspectaculaire nieuwe soorten, Dialogue: 0,0:02:08.46,0:02:11.00,Default,,0000,0000,0000,,de mooiste en visueel\Nmeest verbluffende dingen -- Dialogue: 0,0:02:11.00,0:02:13.17,Default,,0000,0000,0000,,van de kust tot in de diepzee, Dialogue: 0,0:02:13.17,0:02:16.49,Default,,0000,0000,0000,,van microben helemaal tot\Nde vissen en alles daartussen. Dialogue: 0,0:02:16.49,0:02:19.66,Default,,0000,0000,0000,,De beperkende factor was niet\Ngebrek aan onbekende diversiteit, Dialogue: 0,0:02:19.66,0:02:21.75,Default,,0000,0000,0000,,maar het aantal taxonomische specialisten, Dialogue: 0,0:02:21.75,0:02:25.02,Default,,0000,0000,0000,,die deze soorten konden\Nidentificeren en catalogiseren. Dialogue: 0,0:02:25.02,0:02:28.45,Default,,0000,0000,0000,,Zij zijn in feite zelf\Neen bedreigde diersoort. Dialogue: 0,0:02:28.45,0:02:30.25,Default,,0000,0000,0000,,In de oceanen worden dagelijks Dialogue: 0,0:02:30.25,0:02:33.01,Default,,0000,0000,0000,,vier tot vijf nieuwe soorten\Ngevonden en beschreven. Dialogue: 0,0:02:33.01,0:02:35.75,Default,,0000,0000,0000,,Zoals ik al zei, zou het aantal\Nveel groter kunnen zijn. Dialogue: 0,0:02:36.30,0:02:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik ben van Newfoundland in Canada - Dialogue: 0,0:02:38.00,0:02:40.54,Default,,0000,0000,0000,,een eiland voor de oostkust\Nvan dat continent - Dialogue: 0,0:02:40.54,0:02:43.00,Default,,0000,0000,0000,,waar een van de ergste visserijrampen Dialogue: 0,0:02:43.00,0:02:45.18,Default,,0000,0000,0000,,in de menselijke geschiedenis plaatsvond. Dialogue: 0,0:02:45.18,0:02:47.95,Default,,0000,0000,0000,,Deze foto toont een kleine jongen\Nnaast een kabeljauw. Dialogue: 0,0:02:47.95,0:02:49.30,Default,,0000,0000,0000,,Het is rond 1900. Dialogue: 0,0:02:49.30,0:02:51.66,Default,,0000,0000,0000,,Als jongen van ongeveer zijn leeftijd Dialogue: 0,0:02:51.66,0:02:53.52,Default,,0000,0000,0000,,ging ik vissen met mijn opa Dialogue: 0,0:02:53.52,0:02:56.04,Default,,0000,0000,0000,,en wij vingen vis\Nvan ongeveer half die grootte. Dialogue: 0,0:02:56.04,0:02:57.55,Default,,0000,0000,0000,,Ik dacht dat dat de norm was, Dialogue: 0,0:02:57.55,0:02:59.74,Default,,0000,0000,0000,,want ik had nooit vissen als deze gezien. Dialogue: 0,0:02:59.74,0:03:02.73,Default,,0000,0000,0000,,Als je vandaag, 20 jaar\Nna de ondergang van deze visserij, Dialogue: 0,0:03:02.73,0:03:05.63,Default,,0000,0000,0000,,vis zou gaan vangen\N-- wat niet zou meevallen -- Dialogue: 0,0:03:05.63,0:03:07.62,Default,,0000,0000,0000,,zouden ze nog half zo groot zijn. Dialogue: 0,0:03:07.62,0:03:10.36,Default,,0000,0000,0000,,Dat noemen we\Nverschuivende referentiewaarden. Dialogue: 0,0:03:10.36,0:03:13.09,Default,,0000,0000,0000,,Onze verwachtingen van\Nwat de oceanen kunnen produceren Dialogue: 0,0:03:13.09,0:03:14.69,Default,,0000,0000,0000,,kunnen we ons niet voorstellen Dialogue: 0,0:03:14.69,0:03:17.35,Default,,0000,0000,0000,,omdat we het zelf nooit hebben gezien. Dialogue: 0,0:03:17.35,0:03:20.30,Default,,0000,0000,0000,,De meesten van ons, inclusief ikzelf, Dialogue: 0,0:03:20.30,0:03:23.01,Default,,0000,0000,0000,,denken dat de menselijke\Nexploitatie van de oceanen Dialogue: 0,0:03:23.01,0:03:24.59,Default,,0000,0000,0000,,pas echt op gang kwam Dialogue: 0,0:03:24.59,0:03:26.68,Default,,0000,0000,0000,,in de laatste 50 à 100 jaar. Dialogue: 0,0:03:26.68,0:03:29.42,Default,,0000,0000,0000,,De telling probeerde echt\Nom terug te kijken in de tijd Dialogue: 0,0:03:29.42,0:03:31.68,Default,,0000,0000,0000,,met behulp van\Nelke beschikbare informatiebron. Dialogue: 0,0:03:31.68,0:03:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Alles, van restaurantmenu's\Nen kloosterverslagen Dialogue: 0,0:03:34.00,0:03:35.41,Default,,0000,0000,0000,,tot scheepslogboeken Dialogue: 0,0:03:35.41,0:03:37.00,Default,,0000,0000,0000,,moest een beeld geven\Nvan de vroegere oceanen. Dialogue: 0,0:03:37.00,0:03:39.20,Default,,0000,0000,0000,,Want wetenschappelijke data\Ngaan grotendeels Dialogue: 0,0:03:39.20,0:03:41.60,Default,,0000,0000,0000,,hooguit terug tot aan\Nde Tweede Wereldoorlog. Dialogue: 0,0:03:41.60,0:03:43.12,Default,,0000,0000,0000,,Maar ze vonden in feite Dialogue: 0,0:03:43.12,0:03:45.75,Default,,0000,0000,0000,,dat de exploitatie\Nal sterk begon met de Romeinen. Dialogue: 0,0:03:45.75,0:03:48.35,Default,,0000,0000,0000,,In die tijd was er\Nnatuurlijk geen koeling. Dialogue: 0,0:03:48.35,0:03:50.26,Default,,0000,0000,0000,,De vissers vingen alleen maar Dialogue: 0,0:03:50.26,0:03:52.79,Default,,0000,0000,0000,,wat ze die dag zelf\Nkonden opeten of verkopen. Dialogue: 0,0:03:52.79,0:03:54.65,Default,,0000,0000,0000,,Maar de Romeinen\Nontwikkelden het pekelen. Dialogue: 0,0:03:54.65,0:03:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Daardoor werd het mogelijk Dialogue: 0,0:03:56.00,0:03:59.78,Default,,0000,0000,0000,,om vis op te slaan\Nen over lange afstanden te vervoeren. Dialogue: 0,0:03:59.78,0:04:02.01,Default,,0000,0000,0000,,Zo begon de industriële visserij. Dialogue: 0,0:04:02.86,0:04:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Hierdoor kunnen we extrapoleren Dialogue: 0,0:04:05.00,0:04:07.25,Default,,0000,0000,0000,,wat voor soort schade we hebben gehad Dialogue: 0,0:04:07.25,0:04:10.45,Default,,0000,0000,0000,,ten opzichte van de pre-menselijke\Ninvloeden op de oceaan. Dialogue: 0,0:04:10.45,0:04:11.97,Default,,0000,0000,0000,,Ze gaan van 65 tot 98 procent Dialogue: 0,0:04:11.97,0:04:14.20,Default,,0000,0000,0000,,voor deze belangrijke\Ngroepen van organismen, Dialogue: 0,0:04:14.20,0:04:16.43,Default,,0000,0000,0000,,zoals getoond door de donkerblauwe balken. Dialogue: 0,0:04:16.43,0:04:19.21,Default,,0000,0000,0000,,Voor die soorten die we\Nmet rust lieten en beschermden - Dialogue: 0,0:04:19.21,0:04:22.19,Default,,0000,0000,0000,,bijvoorbeeld zeezoogdieren\Nin de afgelopen jaren en zeevogels - Dialogue: 0,0:04:22.19,0:04:23.36,Default,,0000,0000,0000,,is er enig herstel. Dialogue: 0,0:04:23.36,0:04:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is niet helemaal hopeloos. Dialogue: 0,0:04:25.00,0:04:27.91,Default,,0000,0000,0000,,Maar overwegend gingen we\Nvia pekelen naar uitputten. Dialogue: 0,0:04:28.69,0:04:30.72,Default,,0000,0000,0000,,Nog een ander interessant bewijs. Dialogue: 0,0:04:30.72,0:04:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Een trofeevis gevangen voor de kust van Florida. Dialogue: 0,0:04:33.00,0:04:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Een foto uit de jaren 1950. Dialogue: 0,0:04:36.00,0:04:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Kijk naar de schaal op de dia, Dialogue: 0,0:04:38.00,0:04:40.00,Default,,0000,0000,0000,,als je hetzelfde beeld ziet uit de jaren 1980, Dialogue: 0,0:04:40.00,0:04:42.00,Default,,0000,0000,0000,,is de vis veel kleiner Dialogue: 0,0:04:42.00,0:04:44.00,Default,,0000,0000,0000,,en we zien ook een verandering Dialogue: 0,0:04:44.00,0:04:45.91,Default,,0000,0000,0000,,in de samenstelling van die vis. Dialogue: 0,0:04:45.91,0:04:47.02,Default,,0000,0000,0000,,Tegen 2007\N Dialogue: 0,0:04:47.02,0:04:50.09,Default,,0000,0000,0000,,was de grootte eigenlijk\Nlachwekkend voor trofeevissen. Dialogue: 0,0:04:50.09,0:04:52.19,Default,,0000,0000,0000,,Maar dit is niet om te lachen. Dialogue: 0,0:04:52.19,0:04:55.09,Default,,0000,0000,0000,,De oceanen hebben veel\Nvan hun productiviteit verloren Dialogue: 0,0:04:55.09,0:04:56.88,Default,,0000,0000,0000,,en wij zijn verantwoordelijk. Dialogue: 0,0:04:57.20,0:04:59.71,Default,,0000,0000,0000,,Wat blijft er over? Eigenlijk heel veel. Dialogue: 0,0:04:59.71,0:05:02.70,Default,,0000,0000,0000,,Een heleboel spannende dingen\Nen ik zal er wat over vertellen. Dialogue: 0,0:05:02.70,0:05:04.46,Default,,0000,0000,0000,,Eerst een beetje technologie, Dialogue: 0,0:05:04.46,0:05:06.48,Default,,0000,0000,0000,,omdat dit een TED-conferentie is Dialogue: 0,0:05:06.48,0:05:08.86,Default,,0000,0000,0000,,en je natuurlijk iets\Nover technologie wil horen. Dialogue: 0,0:05:08.86,0:05:11.20,Default,,0000,0000,0000,,Een van de instrumenten\Nvoor het diepzeeonderzoek Dialogue: 0,0:05:11.20,0:05:13.02,Default,,0000,0000,0000,,zijn op afstand bediende voertuigen. Dialogue: 0,0:05:13.02,0:05:15.86,Default,,0000,0000,0000,,Bekabelde voertuigen die we\Nlaten zakken naar de zeebodem. Dialogue: 0,0:05:15.86,0:05:19.01,Default,,0000,0000,0000,,Ze zijn onze ogen en handen \Nvoor het werk op de zeebodem. Dialogue: 0,0:05:19.01,0:05:21.91,Default,,0000,0000,0000,,Een paar jaar geleden\Nmoest ik op oceanografische cruise Dialogue: 0,0:05:21.91,0:05:24.26,Default,,0000,0000,0000,,maar mijn agenda liet dit niet toe. Dialogue: 0,0:05:24.26,0:05:27.37,Default,,0000,0000,0000,,Via een satellietverbinding\Nkon ik thuis aan mijn bureau zitten Dialogue: 0,0:05:27.37,0:05:30.22,Default,,0000,0000,0000,,met mijn hond aan mijn voeten,\Neen kopje thee bij de hand, Dialogue: 0,0:05:30.22,0:05:32.85,Default,,0000,0000,0000,,en de piloot zeggen:\N"Ik wil een monster dáárvan." Dialogue: 0,0:05:32.85,0:05:34.66,Default,,0000,0000,0000,,En dan deed die piloot dat. Dialogue: 0,0:05:34.66,0:05:37.13,Default,,0000,0000,0000,,Dat soort technologie\Nis vandaag beschikbaar, Dialogue: 0,0:05:37.13,0:05:39.72,Default,,0000,0000,0000,,maar slechts tien jaar geleden nog niet. Dialogue: 0,0:05:39.72,0:05:42.05,Default,,0000,0000,0000,,Ze stelt ons in staat\Nom deze geweldige habitats Dialogue: 0,0:05:42.05,0:05:43.58,Default,,0000,0000,0000,,ver onder het zeeoppervlak Dialogue: 0,0:05:43.58,0:05:45.80,Default,,0000,0000,0000,,en in het volslagen duister\Nte onderzoeken. Dialogue: 0,0:05:45.80,0:05:48.72,Default,,0000,0000,0000,,Een van de instrumenten\Nom de oceanen te onderzoeken Dialogue: 0,0:05:48.72,0:05:50.70,Default,,0000,0000,0000,,is akoestiek, of geluidsgolven. Dialogue: 0,0:05:50.70,0:05:52.25,Default,,0000,0000,0000,,Het voordeel van geluidsgolven Dialogue: 0,0:05:52.25,0:05:54.88,Default,,0000,0000,0000,,is dat ze veel beter dan licht\Ndoor het water kunnen gaan. Dialogue: 0,0:05:54.88,0:05:56.24,Default,,0000,0000,0000,,We zenden geluidsgolven Dialogue: 0,0:05:56.24,0:05:59.00,Default,,0000,0000,0000,,die terugkaatsen\Nvan allerlei objecten, zoals vissen. Dialogue: 0,0:05:59.00,0:06:02.45,Default,,0000,0000,0000,,In dit voorbeeld gebruikte\Neen onderzoeker twee schepen. Dialogue: 0,0:06:02.45,0:06:04.10,Default,,0000,0000,0000,,Een zond geluidsgolven uit Dialogue: 0,0:06:04.10,0:06:07.29,Default,,0000,0000,0000,,en het tweede schip\Nregistreerde de teruggekaatste golven. Dialogue: 0,0:06:07.29,0:06:09.51,Default,,0000,0000,0000,,Dat gaf ons hier een nauwkeurige schatting Dialogue: 0,0:06:09.51,0:06:11.61,Default,,0000,0000,0000,,van 250 miljoen haringen Dialogue: 0,0:06:11.61,0:06:13.26,Default,,0000,0000,0000,,in ongeveer een minuut. Dialogue: 0,0:06:13.26,0:06:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Voor een gebied ongeveer\Nzo groot als Manhattan. Dialogue: 0,0:06:16.00,0:06:18.58,Default,,0000,0000,0000,,Het is een enorm visserijgereedschap Dialogue: 0,0:06:18.58,0:06:21.76,Default,,0000,0000,0000,,omdat weten hoeveel vis er zit,\Necht van cruciaal belang is. Dialogue: 0,0:06:21.76,0:06:23.78,Default,,0000,0000,0000,,We kunnen ook satellietlabels gebruiken Dialogue: 0,0:06:23.78,0:06:25.84,Default,,0000,0000,0000,,om dieren te volgen door de oceanen. Dialogue: 0,0:06:25.84,0:06:28.31,Default,,0000,0000,0000,,Bij dieren die aan de oppervlakte\Nkomen ademhalen, Dialogue: 0,0:06:28.31,0:06:29.67,Default,,0000,0000,0000,,zoals deze zeeolifant, Dialogue: 0,0:06:29.67,0:06:31.95,Default,,0000,0000,0000,,kan men dan gegevens\Nterugsturen naar de kust Dialogue: 0,0:06:31.95,0:06:34.51,Default,,0000,0000,0000,,die ons zijn precieze locatie\Nin de oceaan vertellen. Dialogue: 0,0:06:34.51,0:06:36.48,Default,,0000,0000,0000,,Zo kunnen we hun reisroute reconstrueren. Dialogue: 0,0:06:36.48,0:06:37.90,Default,,0000,0000,0000,,Bijvoorbeeld, het donkerblauw Dialogue: 0,0:06:37.90,0:06:40.78,Default,,0000,0000,0000,,toont de route van de zeeolifant\Nin de noordelijke Stille Oceaan. Dialogue: 0,0:06:40.78,0:06:43.62,Default,,0000,0000,0000,,Voor wie kleurenblind is,\Nis deze dia is niet erg nuttig, Dialogue: 0,0:06:43.62,0:06:45.58,Default,,0000,0000,0000,,maar probeer toch maar te volgen. Dialogue: 0,0:06:45.58,0:06:47.75,Default,,0000,0000,0000,,Voor dieren die niet\Nnaar het oppervlak komen, Dialogue: 0,0:06:47.75,0:06:49.34,Default,,0000,0000,0000,,hebben we 'opduik-labels', Dialogue: 0,0:06:49.34,0:06:52.82,Default,,0000,0000,0000,,die lichtgegevens verzamelen\Nen hoe laat de zon opkomt en ondergaat. Dialogue: 0,0:06:52.82,0:06:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Na enige tijd Dialogue: 0,0:06:54.00,0:06:57.66,Default,,0000,0000,0000,,komen ze boven en relayeren\Ndie data naar de kust. Dialogue: 0,0:06:57.66,0:07:00.75,Default,,0000,0000,0000,,Omdat GPS niet werkt onder water\Nhebben we deze tools nodig. Dialogue: 0,0:07:00.75,0:07:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Daardoor kunnen we\Ndeze blauwe snelwegen identificeren, Dialogue: 0,0:07:03.00,0:07:05.00,Default,,0000,0000,0000,,deze 'hot spots' in de oceaan. Dialogue: 0,0:07:05.00,0:07:07.20,Default,,0000,0000,0000,,Dat moeten echt prioritaire gebieden Dialogue: 0,0:07:07.20,0:07:09.08,Default,,0000,0000,0000,,voor oceaanbehoud worden. Dialogue: 0,0:07:09.48,0:07:11.73,Default,,0000,0000,0000,,Wanneer je naar de supermarkt gaat Dialogue: 0,0:07:11.73,0:07:14.63,Default,,0000,0000,0000,,en dingen koopt, worden ze gescand. Dialogue: 0,0:07:14.63,0:07:16.29,Default,,0000,0000,0000,,Een streepjescode op het product Dialogue: 0,0:07:16.29,0:07:19.17,Default,,0000,0000,0000,,vertelt de computer precies\Nwelk product het is. Dialogue: 0,0:07:19.17,0:07:22.61,Default,,0000,0000,0000,,Genetici ontwikkelden\Niets soortgelijks: genetische barcode. Dialogue: 0,0:07:22.61,0:07:26.01,Default,,0000,0000,0000,,Die code maakt gebruik\Nvan een specifiek gen, CO1. Dialogue: 0,0:07:26.01,0:07:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat gen varieert van soort tot soort. Dialogue: 0,0:07:29.00,0:07:31.12,Default,,0000,0000,0000,,Daardoor kunnen we de soorten Dialogue: 0,0:07:31.12,0:07:32.89,Default,,0000,0000,0000,,ondubbelzinnig identificeren Dialogue: 0,0:07:32.89,0:07:35.00,Default,,0000,0000,0000,,zelfs als ze erg op elkaar lijken Dialogue: 0,0:07:35.00,0:07:37.00,Default,,0000,0000,0000,,maar biologisch heel anders zijn. Dialogue: 0,0:07:37.00,0:07:38.66,Default,,0000,0000,0000,,Een van de mooiste voorbeelden Dialogue: 0,0:07:38.66,0:07:42.73,Default,,0000,0000,0000,,is het verhaal van twee jonge vrouwen,\Nmiddelbare scholieren in New York City, Dialogue: 0,0:07:42.73,0:07:44.32,Default,,0000,0000,0000,,die meewerkten aan de telling. Dialogue: 0,0:07:44.32,0:07:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Zij verzamelden vis van markten\Nen restaurants in New York City Dialogue: 0,0:07:47.00,0:07:49.00,Default,,0000,0000,0000,,en noteerden die barcode. Dialogue: 0,0:07:49.00,0:07:51.80,Default,,0000,0000,0000,,Ze vonden verkeerd gelabelde vissen. Dialogue: 0,0:07:51.80,0:07:52.83,Default,,0000,0000,0000,,Bijvoorbeeld, Dialogue: 0,0:07:52.83,0:07:55.20,Default,,0000,0000,0000,,ze vonden goedkope tilapia Dialogue: 0,0:07:55.20,0:07:58.53,Default,,0000,0000,0000,,die als dure tonijn werd verkocht. Dialogue: 0,0:07:58.53,0:08:00.63,Default,,0000,0000,0000,,Zij vonden ook een bedreigde soort Dialogue: 0,0:08:00.63,0:08:02.26,Default,,0000,0000,0000,,die als een gewone verkocht werd. Dialogue: 0,0:08:02.26,0:08:04.59,Default,,0000,0000,0000,,Barcodes vertellen ons waarmee we werken Dialogue: 0,0:08:04.59,0:08:06.53,Default,,0000,0000,0000,,en ook wat we eten. Dialogue: 0,0:08:07.59,0:08:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Het Biogeografisch Informatiesysteem voor de Oceaan Dialogue: 0,0:08:09.00,0:08:11.00,Default,,0000,0000,0000,,is de databank voor alle gegevens van de telling. Dialogue: 0,0:08:11.00,0:08:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is vrij toegankelijk; iedereen kan gegevens downloaden. Dialogue: 0,0:08:14.00,0:08:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Het bevat alle gegevens van de telling Dialogue: 0,0:08:17.00,0:08:19.00,Default,,0000,0000,0000,,plus andere datasets die mensen bereid waren te leveren. Dialogue: 0,0:08:19.00,0:08:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Daarmee kan je Dialogue: 0,0:08:21.00,0:08:24.00,Default,,0000,0000,0000,,de verspreiding van soorten uitzetten en waar ze voorkomen in de oceanen. Dialogue: 0,0:08:24.00,0:08:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik heb hier enkele gegevens uitgezet. Dialogue: 0,0:08:26.00,0:08:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Daarop richtten zich onze steekproeven. Dialogue: 0,0:08:29.00,0:08:31.00,Default,,0000,0000,0000,,We bemonsterden het gebied Dialogue: 0,0:08:31.00,0:08:33.00,Default,,0000,0000,0000,,van de Noord-Atlantische Oceaan, Dialogue: 0,0:08:33.00,0:08:35.00,Default,,0000,0000,0000,,in het bijzonder de Noordzee, Dialogue: 0,0:08:35.00,0:08:37.00,Default,,0000,0000,0000,,en ook de oostkust van Noord-Amerika redelijk goed. Dialogue: 0,0:08:37.00,0:08:40.00,Default,,0000,0000,0000,,De warme kleuren komen overeen met een goed bemonsterd gebied. Dialogue: 0,0:08:40.00,0:08:42.00,Default,,0000,0000,0000,,De koude kleuren, de blauwe en de zwarte, Dialogue: 0,0:08:42.00,0:08:44.00,Default,,0000,0000,0000,,tonen gebieden waar we bijna geen gegevens van hebben. Dialogue: 0,0:08:44.00,0:08:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Ook na een 10-jarig onderzoek Dialogue: 0,0:08:46.00,0:08:49.00,Default,,0000,0000,0000,,zijn er grote gebieden nog steeds ononderzocht. Dialogue: 0,0:08:49.00,0:08:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Een groep Texaanse wetenschappers, werkzaam in de Golf van Mexico, Dialogue: 0,0:08:52.00,0:08:54.00,Default,,0000,0000,0000,,besloten als vrijwilligerswerk Dialogue: 0,0:08:54.00,0:08:56.00,Default,,0000,0000,0000,,alle kennis die ze konden vinden Dialogue: 0,0:08:56.00,0:08:58.00,Default,,0000,0000,0000,,over biodiversiteit in de Golf van Mexico te bundelen. Dialogue: 0,0:08:58.00,0:09:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze maakten een lijst van alle soorten en Dialogue: 0,0:09:01.00,0:09:03.00,Default,,0000,0000,0000,,waar ze voorkomen. Dialogue: 0,0:09:03.00,0:09:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Het leek een zeer esoterische, wetenschappelijke soort oefening. Dialogue: 0,0:09:06.00,0:09:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar toen kwam de Deep Horizon-olieramp. Dialogue: 0,0:09:09.00,0:09:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Plotseling werd dit vrijwilligerswerk, Dialogue: 0,0:09:11.00,0:09:14.00,Default,,0000,0000,0000,,zonder duidelijke economische aanleiding, Dialogue: 0,0:09:14.00,0:09:16.00,Default,,0000,0000,0000,,tot een essentiële informatiebron Dialogue: 0,0:09:16.00,0:09:19.00,Default,,0000,0000,0000,,over hoe dat systeem zich gaat herstellen, hoe lang het zal duren Dialogue: 0,0:09:19.00,0:09:21.00,Default,,0000,0000,0000,,en hoe de rechtszaken Dialogue: 0,0:09:21.00,0:09:24.00,Default,,0000,0000,0000,,en de multimiljard-dollardiscussies van de komende jaren Dialogue: 0,0:09:24.00,0:09:27.00,Default,,0000,0000,0000,,waarschijnlijk hun beslag zullen vinden. Dialogue: 0,0:09:27.00,0:09:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Wat hebben we gevonden? Dialogue: 0,0:09:29.00,0:09:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik zou hier uren over kunnen doorgaan, maar dat gaat natuurlijk niet. Dialogue: 0,0:09:31.00,0:09:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik zal een aantal van mijn favoriete ontdekkingen Dialogue: 0,0:09:33.00,0:09:35.00,Default,,0000,0000,0000,,van de telling vertellen. Dialogue: 0,0:09:35.00,0:09:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Een van de dingen die we hebben ontdekt is waar de hot spots van diversiteit zijn. Dialogue: 0,0:09:38.00,0:09:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Waar vinden we de meeste soorten leven in de oceaan? Dialogue: 0,0:09:41.00,0:09:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Wat we vinden als we de bekende soorten hierin opnemen, Dialogue: 0,0:09:43.00,0:09:45.00,Default,,0000,0000,0000,,is dit soort distributie. Dialogue: 0,0:09:45.00,0:09:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Voor de kustgebieden Dialogue: 0,0:09:47.00,0:09:49.00,Default,,0000,0000,0000,,vinden we de grootste diversiteit van organismen Dialogue: 0,0:09:49.00,0:09:51.00,Default,,0000,0000,0000,,in de tropen. Dialogue: 0,0:09:51.00,0:09:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat was al een tijdje bekend, Dialogue: 0,0:09:53.00,0:09:55.00,Default,,0000,0000,0000,,geen echte doorbraak dus. Dialogue: 0,0:09:55.00,0:09:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Wat echter echt spannend is, Dialogue: 0,0:09:57.00,0:09:59.00,Default,,0000,0000,0000,,is dat zij die ver van de kust leven Dialogue: 0,0:09:59.00,0:10:01.00,Default,,0000,0000,0000,,eigenlijk meer divers zijn op de tussenliggende breedtegraden. Dialogue: 0,0:10:01.00,0:10:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Net dit soort gegevens hebben conservators nodig Dialogue: 0,0:10:04.00,0:10:07.00,Default,,0000,0000,0000,,om te weten welke delen van de oceaan de prioriteit moeten krijgen. Dialogue: 0,0:10:07.00,0:10:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Je kan dit doen op wereldwijde schaal, maar ook op regionale schaal. Dialogue: 0,0:10:10.00,0:10:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Daarom zijn biodiversiteitsgegevens zo waardevol. Dialogue: 0,0:10:13.00,0:10:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Terwijl veel van de ontdekte soorten Dialogue: 0,0:10:16.00,0:10:18.00,Default,,0000,0000,0000,,klein en moeilijk te zien zijn, Dialogue: 0,0:10:18.00,0:10:20.00,Default,,0000,0000,0000,,was dat zeker niet altijd het geval. Dialogue: 0,0:10:20.00,0:10:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is bijvoorbeeld moeilijk te geloven Dialogue: 0,0:10:22.00,0:10:24.00,Default,,0000,0000,0000,,dat een kreeft van drie kilo de wetenschappers kon zijn ontgaan, Dialogue: 0,0:10:24.00,0:10:26.00,Default,,0000,0000,0000,,toch was dat zo tot een paar jaar geleden Dialogue: 0,0:10:26.00,0:10:29.00,Default,,0000,0000,0000,,toen Zuid-Afrikaanse vissers een uitvoervergunning aan vroegen Dialogue: 0,0:10:29.00,0:10:32.00,Default,,0000,0000,0000,,en wetenschappers zich realiseerden dat dit iets nieuws voor de wetenschap was. Dialogue: 0,0:10:32.00,0:10:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Ook dit Golden V Kelp (Aureophycus aleuticus) Dialogue: 0,0:10:34.00,0:10:36.00,Default,,0000,0000,0000,,verzameld in Alaska net onder de laagwaterlijn Dialogue: 0,0:10:36.00,0:10:38.00,Default,,0000,0000,0000,,is waarschijnlijk een nieuwe soort. Dialogue: 0,0:10:38.00,0:10:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Ook al is het drie meter lang Dialogue: 0,0:10:40.00,0:10:42.00,Default,,0000,0000,0000,,was het de wetenschap weer ontgaan. Dialogue: 0,0:10:42.00,0:10:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Deze grootvininktvis is zeven meter lang. Dialogue: 0,0:10:45.00,0:10:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar hij leeft in de diepe wateren van de Mid-Atlantische Rug, Dialogue: 0,0:10:48.00,0:10:50.00,Default,,0000,0000,0000,,dus hij was een stuk moeilijker te vinden. Dialogue: 0,0:10:50.00,0:10:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar er is nog kans op ontdekking van grote en spannende dingen. Dialogue: 0,0:10:53.00,0:10:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Van deze bijzondere garnalen, die we Jurassische garnalen noemden, Dialogue: 0,0:10:56.00,0:10:58.00,Default,,0000,0000,0000,,werd gedacht dat ze 50 jaar geleden waren uitgestorven - Dialogue: 0,0:10:58.00,0:11:00.00,Default,,0000,0000,0000,,totdat de telling Dialogue: 0,0:11:00.00,0:11:03.00,Default,,0000,0000,0000,,ze in goeden doen ontdekte voor de kust van Australië. Dialogue: 0,0:11:03.00,0:11:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Het toont aan dat de oceaan, door zijn uitgestrektheid, Dialogue: 0,0:11:06.00,0:11:08.00,Default,,0000,0000,0000,,geheimen voor een zeer lange tijd kan verbergen. Dialogue: 0,0:11:08.00,0:11:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Steven Spielberg kan er een puntje aan zuigen. Dialogue: 0,0:11:11.00,0:11:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Distributies veranderen drastisch van plaats tot plaats. Dialogue: 0,0:11:14.00,0:11:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Een van die gevallen Dialogue: 0,0:11:17.00,0:11:20.00,Default,,0000,0000,0000,,was deze Grauwe pijlstormvogel, die op spectaculaire wijze migreert Dialogue: 0,0:11:20.00,0:11:22.00,Default,,0000,0000,0000,,helemaal vanuit Nieuw-Zeeland Dialogue: 0,0:11:22.00,0:11:24.00,Default,,0000,0000,0000,,naar Alaska en weer terug, Dialogue: 0,0:11:24.00,0:11:26.00,Default,,0000,0000,0000,,op zoek naar een zomer zonder einde Dialogue: 0,0:11:26.00,0:11:28.00,Default,,0000,0000,0000,,terwijl ze hun levenscyclus volbrengen. Dialogue: 0,0:11:28.00,0:11:30.00,Default,,0000,0000,0000,,We hadden het ook over het 'Witte Haai Café'. Dialogue: 0,0:11:30.00,0:11:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is een plaats in de Stille Oceaan waar de witte haaien samenkomen. Dialogue: 0,0:11:33.00,0:11:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Waarom ze daar samenkomen weten we simpelweg niet. Dialogue: 0,0:11:35.00,0:11:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is een vraag voor de toekomst. Dialogue: 0,0:11:37.00,0:11:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Een van de dingen die we op de middelbare school leerden, Dialogue: 0,0:11:39.00,0:11:42.00,Default,,0000,0000,0000,,is dat alle dieren zuurstof nodig hebben om te overleven. Dialogue: 0,0:11:42.00,0:11:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit beestje van slechts ongeveer een halve millimeter groot Dialogue: 0,0:11:45.00,0:11:47.00,Default,,0000,0000,0000,,is niet erg charismatisch. Dialogue: 0,0:11:47.00,0:11:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Het werd pas ontdekt in de vroege jaren 1980. Dialogue: 0,0:11:49.00,0:11:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Het echt interessante eraan is Dialogue: 0,0:11:51.00,0:11:54.00,Default,,0000,0000,0000,,dat een paar jaar geleden tellingwetenschappers ontdekten Dialogue: 0,0:11:54.00,0:11:56.00,Default,,0000,0000,0000,,dat dit kereltje gedijen kan in zuurstofarme sedimenten Dialogue: 0,0:11:56.00,0:11:58.00,Default,,0000,0000,0000,,in de diepe Middellandse Zee. Dialogue: 0,0:11:58.00,0:12:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Nu weten ze Dialogue: 0,0:12:00.00,0:12:02.00,Default,,0000,0000,0000,,dat tenminste sommige dieren zonder zuurstof kunnen Dialogue: 0,0:12:02.00,0:12:05.00,Default,,0000,0000,0000,,en dat ze zich aan de zwaarste omstandigheden kunnen aanpassen. Dialogue: 0,0:12:05.00,0:12:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Als je al het water uit de oceaan zou zuigen, Dialogue: 0,0:12:08.00,0:12:10.00,Default,,0000,0000,0000,,dan zou je dit overhouden: Dialogue: 0,0:12:10.00,0:12:12.00,Default,,0000,0000,0000,,de biomassa van het leven op de zeebodem. Dialogue: 0,0:12:12.00,0:12:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Een enorme biomassa aan de polen Dialogue: 0,0:12:15.00,0:12:18.00,Default,,0000,0000,0000,,met maar weinig biomassa ertussen. Dialogue: 0,0:12:18.00,0:12:20.00,Default,,0000,0000,0000,,We vonden het leven in de uitersten. Dialogue: 0,0:12:20.00,0:12:22.00,Default,,0000,0000,0000,,We vonden nieuwe soorten Dialogue: 0,0:12:22.00,0:12:24.00,Default,,0000,0000,0000,,die leven in ijs Dialogue: 0,0:12:24.00,0:12:26.00,Default,,0000,0000,0000,,en een op ijs gebaseerd voedselweb ondersteunen. Dialogue: 0,0:12:26.00,0:12:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Ook vonden we deze spectaculaire yeti-krab Dialogue: 0,0:12:28.00,0:12:31.00,Default,,0000,0000,0000,,in de buurt van kokend hete hydrothermale bronnen bij Paaseiland. Dialogue: 0,0:12:31.00,0:12:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Deze soort Dialogue: 0,0:12:33.00,0:12:36.00,Default,,0000,0000,0000,,veroverde echt de publieke aandacht. Dialogue: 0,0:12:36.00,0:12:39.00,Default,,0000,0000,0000,,We vonden ook de bekende diepste ventilatieopeningen tot nog toe - op 5.000 meter - Dialogue: 0,0:12:39.00,0:12:42.00,Default,,0000,0000,0000,,de heetste op 407 graden Celsius - Dialogue: 0,0:12:42.00,0:12:44.00,Default,,0000,0000,0000,,ventilatieopeningen in de Stille Zuidzee en ook in het Arctisch gebied, Dialogue: 0,0:12:44.00,0:12:46.00,Default,,0000,0000,0000,,terwijl er daar nog niet eerder gevonden. Dialogue: 0,0:12:46.00,0:12:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Ook nieuwe omgevingen zijn nog steeds te ontdekken. Dialogue: 0,0:12:49.00,0:12:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Toch blijft er nog veel onbekend. Dialogue: 0,0:12:51.00,0:12:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik geef Dialogue: 0,0:12:53.00,0:12:55.00,Default,,0000,0000,0000,,een korte samenvatting. Dialogue: 0,0:12:55.00,0:12:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Je zou kunnen vragen hoeveel vis er in de zee zit. Dialogue: 0,0:12:58.00,0:13:00.00,Default,,0000,0000,0000,,We kennen de vissen beter dan elke andere groep in de oceaan Dialogue: 0,0:13:00.00,0:13:02.00,Default,,0000,0000,0000,,met uitzondering van de zeezoogdieren. Dialogue: 0,0:13:02.00,0:13:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Op basis van de snelheid van ontdekking kunnen we extrapoleren Dialogue: 0,0:13:05.00,0:13:08.00,Default,,0000,0000,0000,,hoeveel meer soorten we zullen ontdekken. Dialogue: 0,0:13:08.00,0:13:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Op basis daarvan kunnen we berekenen Dialogue: 0,0:13:10.00,0:13:13.00,Default,,0000,0000,0000,,dat we ongeveer 16.500 mariene soorten kennen Dialogue: 0,0:13:13.00,0:13:15.00,Default,,0000,0000,0000,,en er waarschijnlijk nog eens 1000 tot 4000 zijn te ontdekken. Dialogue: 0,0:13:15.00,0:13:17.00,Default,,0000,0000,0000,,We hebben het dus niet slecht gedaan. Dialogue: 0,0:13:17.00,0:13:19.00,Default,,0000,0000,0000,,We hebben ongeveer 75 procent van de vis gevonden, Dialogue: 0,0:13:19.00,0:13:21.00,Default,,0000,0000,0000,,misschien zelfs wel 90 procent. Dialogue: 0,0:13:21.00,0:13:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar de vissen, zoals ik al zei, zijn de bekendste. Dialogue: 0,0:13:24.00,0:13:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Onze huidige kennis is veel minder voor andere groepen organismen. Dialogue: 0,0:13:27.00,0:13:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Nu dit is cijfer eigenlijk gebaseerd op een geheel nieuwe publicatie Dialogue: 0,0:13:29.00,0:13:32.00,Default,,0000,0000,0000,,die binnenkort gaat verschijnen in het tijdschrift PLoS Biology. Dialogue: 0,0:13:32.00,0:13:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze voorspelt hoeveel meer soorten er zijn Dialogue: 0,0:13:34.00,0:13:36.00,Default,,0000,0000,0000,,op het land en in de oceaan. Dialogue: 0,0:13:36.00,0:13:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze vonden Dialogue: 0,0:13:38.00,0:13:41.00,Default,,0000,0000,0000,,dat we ongeveer negen procent van de soorten in de oceaan kennen. Dialogue: 0,0:13:41.00,0:13:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat betekent dat 91 procent, ook na de telling, Dialogue: 0,0:13:43.00,0:13:45.00,Default,,0000,0000,0000,,nog steeds wacht op ontdekking. Dialogue: 0,0:13:45.00,0:13:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat komt neer op ongeveer twee miljoen soorten Dialogue: 0,0:13:47.00,0:13:49.00,Default,,0000,0000,0000,,als alles achter de rug is. Dialogue: 0,0:13:49.00,0:13:51.00,Default,,0000,0000,0000,,We hebben nog heel wat werk te doen Dialogue: 0,0:13:51.00,0:13:53.00,Default,,0000,0000,0000,,om alles te ontdekken. Dialogue: 0,0:13:53.00,0:13:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Deze bacterie Dialogue: 0,0:13:55.00,0:13:58.00,Default,,0000,0000,0000,,leeft in matten voor de kust van Chili. Dialogue: 0,0:13:58.00,0:14:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Deze matten bedekken een gebied ter grootte van Griekenland. Dialogue: 0,0:14:00.00,0:14:03.00,Default,,0000,0000,0000,,En deze specifieke bacterie is met het blote oog zichtbaar. Dialogue: 0,0:14:03.00,0:14:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Je kunt je voorstellen hoeveel biomassa die vertegenwoordigt. Dialogue: 0,0:14:06.00,0:14:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar het interessantste aan microben is Dialogue: 0,0:14:08.00,0:14:10.00,Default,,0000,0000,0000,,hoe divers ze zijn. Dialogue: 0,0:14:10.00,0:14:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Een enkele druppel zeewater Dialogue: 0,0:14:12.00,0:14:14.00,Default,,0000,0000,0000,,kan 160 verschillende soorten microben bevatten. Dialogue: 0,0:14:14.00,0:14:16.00,Default,,0000,0000,0000,,De oceanen zelf Dialogue: 0,0:14:16.00,0:14:19.00,Default,,0000,0000,0000,,zouden ongeveer een miljard verschillende types bevatten. Dialogue: 0,0:14:19.00,0:14:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is echt spannend. Wat doen ze daar allemaal? Dialogue: 0,0:14:22.00,0:14:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Eigenlijk weten we het niet. Dialogue: 0,0:14:24.00,0:14:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Het meest opwindende ding, zou ik zeggen, over deze telling Dialogue: 0,0:14:26.00,0:14:28.00,Default,,0000,0000,0000,,is de rol van mondiale wetenschap. Dialogue: 0,0:14:28.00,0:14:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Op dit beeld van licht tijdens de nacht zien we Dialogue: 0,0:14:30.00,0:14:32.00,Default,,0000,0000,0000,,dat er veel gebieden zijn op de Aarde Dialogue: 0,0:14:32.00,0:14:35.00,Default,,0000,0000,0000,,waar de ontwikkeling van de mens veel groter is Dialogue: 0,0:14:35.00,0:14:37.00,Default,,0000,0000,0000,,en andere gebieden waar het veel minder is, Dialogue: 0,0:14:37.00,0:14:39.00,Default,,0000,0000,0000,,maar daartussen zien we grote donkere gebieden Dialogue: 0,0:14:39.00,0:14:41.00,Default,,0000,0000,0000,,van relatief onbekende oceaan. Dialogue: 0,0:14:41.00,0:14:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Het andere punt dat ik wil maken Dialogue: 0,0:14:43.00,0:14:45.00,Default,,0000,0000,0000,,is dat deze oceaan met elkaar verbonden is. Dialogue: 0,0:14:45.00,0:14:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Mariene organismen geven niet om internationale grenzen; Dialogue: 0,0:14:47.00,0:14:49.00,Default,,0000,0000,0000,,ze bewegen waar ze willen. Dialogue: 0,0:14:49.00,0:14:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Het belang van mondiale samenwerking Dialogue: 0,0:14:52.00,0:14:54.00,Default,,0000,0000,0000,,wordt daarom des te belangrijker. Dialogue: 0,0:14:54.00,0:14:56.00,Default,,0000,0000,0000,,We verloren veel van het paradijs. Dialogue: 0,0:14:56.00,0:14:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Deze tonijn die ooit zo overvloedig in de Noordzee voorkwam, Dialogue: 0,0:14:59.00,0:15:01.00,Default,,0000,0000,0000,,is daar nu effectief verdwenen. Dialogue: 0,0:15:01.00,0:15:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Sleepnetten verzamelden in de Middellandse Zee Dialogue: 0,0:15:04.00,0:15:06.00,Default,,0000,0000,0000,,meer rommel dan dieren. Dialogue: 0,0:15:06.00,0:15:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is dan de diepzee, de omgeving die wij beschouwen als Dialogue: 0,0:15:09.00,0:15:11.00,Default,,0000,0000,0000,,een van de nog meest ongerepte op Aarde. Dialogue: 0,0:15:11.00,0:15:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Ook andere vormen van druk bedreigen de zee. Dialogue: 0,0:15:13.00,0:15:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Verzuring van de oceanen is een groot probleem waar mensen zich mee bezighouden, Dialogue: 0,0:15:16.00,0:15:19.00,Default,,0000,0000,0000,,maar ook de opwarming van de oceaan en de effecten daarvan op koraalriffen. Dialogue: 0,0:15:19.00,0:15:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Binnen tientallen jaren - tijdens onze levens - Dialogue: 0,0:15:22.00,0:15:24.00,Default,,0000,0000,0000,,gaan we een hoop schade aan de koraalriffen te zien krijgen. Dialogue: 0,0:15:24.00,0:15:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik kon voor de rest van mijn beperkte tijd Dialogue: 0,0:15:27.00,0:15:29.00,Default,,0000,0000,0000,,doorgaan met deze litanie van bezorgdheid, Dialogue: 0,0:15:29.00,0:15:31.00,Default,,0000,0000,0000,,maar ik wil eindigen op een meer positieve noot. Dialogue: 0,0:15:31.00,0:15:33.00,Default,,0000,0000,0000,,De grote uitdaging bestaat erin Dialogue: 0,0:15:33.00,0:15:35.00,Default,,0000,0000,0000,,dat we behouden wat er nog over is, Dialogue: 0,0:15:35.00,0:15:37.00,Default,,0000,0000,0000,,want er is nog steeds spectaculaire schoonheid. Dialogue: 0,0:15:37.00,0:15:39.00,Default,,0000,0000,0000,,De oceanen zijn zo productief. Dialogue: 0,0:15:39.00,0:15:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Er gebeurt daar zo veel dat van belang is voor de mens Dialogue: 0,0:15:42.00,0:15:45.00,Default,,0000,0000,0000,,dat we het, zelfs vanuit een egoïstisch perspectief, Dialogue: 0,0:15:45.00,0:15:47.00,Default,,0000,0000,0000,,beter moeten gaan doen dan in het verleden. Dialogue: 0,0:15:47.00,0:15:49.00,Default,,0000,0000,0000,,We moeten de 'hot spots' weten te vinden Dialogue: 0,0:15:49.00,0:15:51.00,Default,,0000,0000,0000,,en ons best doen om ze te beschermen. Dialogue: 0,0:15:51.00,0:15:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Beelden als deze benemen ons de adem, Dialogue: 0,0:15:53.00,0:15:55.00,Default,,0000,0000,0000,,en helpen ons tevens ademen Dialogue: 0,0:15:55.00,0:15:57.00,Default,,0000,0000,0000,,door de zuurstof die de oceanen leveren. Dialogue: 0,0:15:57.00,0:16:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Censuswetenschappers werkten in de regen, in de kou, Dialogue: 0,0:16:00.00,0:16:02.00,Default,,0000,0000,0000,,onder water en boven water Dialogue: 0,0:16:02.00,0:16:04.00,Default,,0000,0000,0000,,om al dat wonderlijke te ontdekken, Dialogue: 0,0:16:04.00,0:16:06.00,Default,,0000,0000,0000,,het nog grote onbekende, Dialogue: 0,0:16:06.00,0:16:09.00,Default,,0000,0000,0000,,de spectaculaire aanpassingen in het leven in de oceaan. Dialogue: 0,0:16:09.00,0:16:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Of je nu een herder bent in de bergen van Chili, Dialogue: 0,0:16:12.00,0:16:15.00,Default,,0000,0000,0000,,of een effectenmakelaar in New York Dialogue: 0,0:16:15.00,0:16:17.00,Default,,0000,0000,0000,,of een TEDster in Edinburgh, Dialogue: 0,0:16:17.00,0:16:19.00,Default,,0000,0000,0000,,de oceanen zijn belangrijk. Dialogue: 0,0:16:19.00,0:16:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Als de oceanen bezwijken, dan wij ook. Dialogue: 0,0:16:21.00,0:16:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Bedankt voor het luisteren. Dialogue: 0,0:16:23.00,0:16:25.00,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)