0:00:00.000,0:00:15.209 Taxminan 365 million odam Ingliz tilini[br]o'z ona tili sifatida egallaydi. 0:00:16.609,0:00:20.710 Ikki milliarddan oshiq odamlar[br]Ingliz tilini ikkinchi yoki uchinchi til 0:00:20.711,0:00:23.059 sifatida o'zlashtirishadi va gapirishadi. 0:00:24.376,0:00:26.082 Agar Ingliz tilini bilsangiz, 0:00:26.083,0:00:31.535 siz o'zingizni deyarli 2.5 milliard odamga[br]tushuntira olasiz. 0:00:32.485,0:00:36.838 Siz nima uchun boshqa har qanday [br]xorijiy tilni o'rganishingiz kerak? 0:00:36.839,0:00:41.143 Bu shunchaki bir kulguli[br]vaqt isrofi emasmi? 0:00:41.144,0:00:45.382 Nelson Mandela Afrikancha so'zlagani uchun[br] 0:00:45.383,0:00:49.112 qora tanli Janubiy Afrikaliklar tomonidan[br]qattiq tanqid qilingan edi. 0:00:50.022,0:00:51.488 U javob berdi, 0:00:51.489,0:00:55.225 "Siz odamga u tushunadigan tilda[br]gapirganingizda, 0:00:56.055,0:00:57.613 bu uning boshiga boradi. 0:00:59.023,0:01:02.040 Qachonki siz u odamga uning ona tilida[br]gapirsangiz, 0:01:02.720,0:01:04.312 bu uning qalbiga boradi." 0:01:05.391,0:01:06.661 Bundan xulosa shuki: 0:01:06.662,0:01:09.330 Agar kimningdir e'tiborini qozonishni[br]istasangiz, 0:01:09.331,0:01:11.705 siz ularning qalbiga so'zlashingiz kerak. 0:01:13.185,0:01:14.973 Cherkov otalari buni bilishadi. 0:01:14.974,0:01:18.884 John Paul II o'ntacha tilni[br]mukammal egallagan 0:01:18.885,0:01:22.343 va o'nlab boshqa tillarni[br]boshlang'ich darajada o'zlashtirgan. 0:01:22.953,0:01:26.591 U qayerga bormasin, odamlarni 0:01:26.592,0:01:30.847 ularning ona tilida kamida ikki-uchta[br]gap bilan kutib olardi; 0:01:30.848,0:01:35.845 va bu uning taniqliligida[br]muhim ahamiyatga ega edi. 0:01:37.395,0:01:39.804 Xorijiy qaynonali odamlar, 0:01:39.805,0:01:43.265 yoki bo'lajak xorijiy qaynonalilar ham[br]buni bilishadi. 0:01:44.005,0:01:47.086 Ular qiz ortoqlari bilan Ingliz tilida[br]suhbatlashishlari mumkin, 0:01:47.086,0:01:50.672 lekin qachonki qizning onasi bilan[br]ijobiy munosabatda bo'lishni istashganda, 0:01:51.222,0:01:55.181 yigitlar har qanday antiqa tillarni[br]o'rganishga tayyor, 0:01:55.185,0:01:56.872 shu jumladan Golland tili. 0:01:56.876,0:01:58.668 (Kulgi) 0:01:58.676,0:02:01.104 Va bu odatda ish beradi. 0:02:01.974,0:02:03.300 Nima uchun? 0:02:04.030,0:02:09.044 Chunki, ona tilimiz[br]bizning shaxsiyatimiz, bizning kimligimiz 0:02:09.045,0:02:13.050 bilan uzluksiz bog'langan. 0:02:13.051,0:02:16.065 Bizning butun shaxsiy tariximiz[br] 0:02:16.065,0:02:20.727 ona tilimizda chuqur ildiz otgan,[br]unda shakllangan. 0:02:21.451,0:02:27.648 Juda ko'plab xotiralar va tuyg'ular[br]so'zlarga, iboralarga bog'langan, 0:02:28.764,0:02:31.642 hattoki, biz birga o'sib bilgan grammatikaga[br]bog'langan. 0:02:32.646,0:02:37.141 Agar o'zga odamning tilini o'rgansangiz, 0:02:37.142,0:02:40.350 siz ularning hayotiga, shaxsiyatiga 0:02:40.351,0:02:44.168 chin dildan qiziqishingizni[br]namoyon etasiz. 0:02:44.959,0:02:47.585 Qaysi qaynona mamnun bo'lmasdi? 0:02:48.711,0:02:52.581 Siz o'z tilingizni eshitganingizda[br]bog'langanday his qilasiz. 0:02:53.834,0:02:55.617 Qachonki siz safarda bo'lganingizda, 0:02:55.618,0:02:59.592 va siz xorijiy tilda kunlab yoki haftalab[br]so'zlaganingizda, 0:03:00.642,0:03:03.011 samolyotga qadam bosgan on 0:03:03.012,0:03:06.279 ekipaj azosi sizni ona tilingizda[br]kutib olganida 0:03:06.280,0:03:07.918 siz bilasizki siz uyga qaytyapsiz. 0:03:10.478,0:03:14.450 Agar ona tillarning[br]xushbo'y hidlari bo'lganda, 0:03:14.451,0:03:18.680 mening fikrimcha ular [br]pishiriqlarday xushbo'y, 0:03:18.681,0:03:21.103 va yoqimli tovuq sh'orvasiday, 0:03:21.773,0:03:23.828 va buvimning atiriday 0:03:24.668,0:03:27.941 balki hatto bir oz naftalinday bo'lardi. 0:03:28.742,0:03:34.000 Bu Esperanto kabi sun'iy tillar 0:03:34.001,0:03:40.301 hech qachon keng miqdorda qo'lga[br]olinmaganligining sababi bo'lishi mumkin. 0:03:41.212,0:03:44.212 Qanchaki mukammal tuzilgan, 0:03:44.213,0:03:46.995 va sodda, o'zlashtirishga oson bo'lmasin, 0:03:48.334,0:03:53.085 hech bir mamlakat sun'iy tilni[br]o'z tiliday qabul qilgan emas. 0:03:53.948,0:03:58.939 Hatto keng miqdorda, uzoq vaqt mobaynida[br]muntazam ravishda o'zlashtiriladigan 0:03:58.940,0:04:02.564 xorijiy til sifatida ham qo'llanilmagan, 0:04:03.414,0:04:05.161 ammo bu sinab ko'rilgan. 0:04:05.831,0:04:11.871 Lekin negadir, tabiiy tillarning[br]murakkabligiga qaramasdan - 0:04:11.872,0:04:15.434 g'ashga teguvchi notekisliklari, 0:04:15.435,0:04:20.154 imlo va talaffuzning farqlanishi, 0:04:20.156,0:04:24.694 ba'zan grammatikaning judayam [br]murakkabligi kabi - 0:04:25.655,0:04:27.304 bularning hech biriga qaramay 0:04:28.304,0:04:34.192 biz odamlar bilan tabiiy tashkil topgan[br]tillarni o'zlashtirishni afzal ko'ramiz. 0:04:35.812,0:04:39.654 Sun'iy tillar boshga so'zlaydi. 0:04:40.774,0:04:44.772 Tabiiy tillar pishiriqlarday xushbo'y. 0:04:46.056,0:04:48.192 Nelson Mandela uchun 0:04:48.192,0:04:51.982 Afrikanchani o'zlashtirish batamom [br]"dushmaningni bilish uchun" edi. 0:04:51.982,0:04:55.921 U aytidki, "ularning ustidan g'alaba[br]qozonishni istasang, sen ularning 0:04:55.921,0:05:00.243 tilini, ehtiroslarini, umidlarini,[br]va qo'rquvlarini billishing kerak". 0:05:01.073,0:05:03.644 U shunday qildi. Bu samara berdi. 0:05:04.724,0:05:08.186 Ammo bu doimo dushmanlar haqida emas,[br]shunday emasmi? 0:05:09.254,0:05:12.111 Bu turli-tuman insoniy munosabatlarga[br]taluqli. 0:05:13.445,0:05:17.746 Va men qaynonalar dushman deydigan[br]eng oxirgi odam bo'laman - 0:05:17.747,0:05:18.983 ta'rifiga asosan. 0:05:19.833,0:05:22.762 Yetti-sakkiz yil oldin 0:05:22.763,0:05:25.642 men oilam bilan Polshada avtomobil [br]haydab ketayotgan edim. 0:05:27.172,0:05:31.413 Do'konlar bekiladigan vaqt yaqin va biz [br]oziq ovqat sotib olishimiz kerak edi. 0:05:32.257,0:05:35.692 Nihoyat, biz ko'chaning narigi tomonoda[br]katta do'kon ko'rdik. 0:05:36.908,0:05:41.637 U joyga vaqtida yetib borishning yagona[br]usuli to'liq burilish qilish orqali edi. 0:05:41.638,0:05:43.328 Men shunday qildim. 0:05:44.368,0:05:46.578 Ehtimol bu xavfli edi. 0:05:47.528,0:05:49.696 Bu albatta noqonuniy edi. 0:05:52.065,0:05:57.638 Avtomobil parkida, motorni o'chirishga[br]imkoniyat bo'lishidan avval 0:05:58.238,0:06:00.053 men taqillatish eshitdim. 0:06:01.250,0:06:06.096 Men derazani tushurdim,[br]va ikki juft ko'zlar turardi. 0:06:07.624,0:06:11.963 Har juft ko'z militsionerga[br]biriktirilgan edi. 0:06:13.296,0:06:19.284 Men hatto eng qulay holatda ham Polsha[br]tilida hech qanday ravonlikga ega emasman, 0:06:19.985,0:06:23.526 lekin men oddiy suhbat qura olardim. 0:06:24.336,0:06:27.780 Ammo bu muhitda, ayibdor vijdon bilan, 0:06:28.620,0:06:31.755 formadagi ikkita qonun himoyachisi bilan[br]ko'zma-ko'z bo'lgan holda 0:06:33.175,0:06:38.315 men biladigan har bir manoli Polshacha[br]so'z to'liq esimdan chiqdi. 0:06:39.719,0:06:43.789 Shunga qaramay, men bu holat bilan[br]Ingliz tilida ish ko'rishni 0:06:44.549,0:06:47.728 bir lahza ham hisoblamadim. 0:06:49.078,0:06:53.318 Ingliz tili menga tilda ustunlik[br]bergan bo'lardi, 0:06:54.278,0:06:57.280 ammo bu militsionerlarni noqulay ahvolga[br]solishi mumkin edi. 0:06:58.244,0:07:01.574 Shu sababli, men Polsha tilidan[br]foydalanishga qat'iy qaror qilgan edim. 0:07:01.774,0:07:02.798 Qanday qilib? 0:07:04.199,0:07:08.699 Boshimning kichkinagina Polshacha qismi[br]hozirgina bo'sh edi, 0:07:10.388,0:07:11.965 faqat bir narsadan tashqari. 0:07:13.204,0:07:17.942 Men tez-tez qaytalagan bir narsa bor ediki 0:07:17.943,0:07:20.814 hatto men uni uyqumda ham [br]bayon eta olardim. 0:07:22.501,0:07:24.960 Bu bolalar she'ri edi - 0:07:27.563,0:07:29.652 kasal qurbaqa haqida. 0:07:30.273,0:07:32.251 (Kulgi) 0:07:32.951,0:07:34.522 Menda shugina bor edi. 0:07:34.523,0:07:39.523 Men bunday qilish antiqaligini bilardim,[br]lekin mutloq o'ylamastdan aytdim: 0:07:40.417,0:07:42.532 (Polsha tilida) "Bir qurbaqa zaif his qildi 0:07:42.532,0:07:46.084 u shifokorga bordi[br]va men kasalman dedi. 0:07:46.085,0:07:50.458 Shifokor ko'zoynak taqdi[br]chunki u ancha keksa edi." 0:07:51.564,0:07:53.882 Men militsionerlarga qaradim. 0:07:53.883,0:07:56.483 Va ular menga tikilib qarar edi. 0:07:56.484,0:07:57.813 (Kulgi) 0:07:58.653,0:08:01.659 Eslashimcha ulardan biri[br]boshini qashib turardi. 0:08:02.669,0:08:05.242 Va ular jilmaydi. 0:08:06.112,0:08:07.339 Tabassum qilishdi. 0:08:07.340,0:08:10.879 Va shu, o'z navbatida, menga 0:08:10.880,0:08:14.256 vaziyatga muvofiq bir necha so'zlarni 0:08:14.257,0:08:16.677 esimga tushirishga onsonlik berdi. 0:08:16.688,0:08:19.687 Men shu bir-ikki yarim gaplarni[br]duduqlay olardim, 0:08:19.688,0:08:23.483 "Juda uzr, oziq-ovqat zarur edi,[br]boshqa hech qaytarilmaydi." 0:08:24.763,0:08:26.262 Ular menga ruxsat berishdi. 0:08:27.334,0:08:32.458 Men do'konga shoshilar ekanman, ular [br](Polsha tilida) "Szczęśliwej podróży!" 0:08:32.480,0:08:34.020 "Oq yo'l!" deyishdi. 0:08:34.650,0:08:39.006 Sizlar dunyoni sayohat qilib,[br]qonunlar buzib, qutilib ketishingiz uchun 0:08:39.006,0:08:42.696 tillar o'rganishni undash[br]mening maqsadim emas. 0:08:44.586,0:08:49.481 Lekin bu kichik voqea birnecha so'zlar, 0:08:50.261,0:08:53.760 qanchaki sodda yoki antiqa bo'lmasin,[br]shunchaki birnecha so'zlar 0:08:53.761,0:08:57.991 to'g'ri qalbga bora oladi[br]va uni erita oladi. 0:08:58.901,0:09:01.771 Aytgancha, kasal qurbaqaga boshqa[br]variant bor edi. 0:09:01.772,0:09:04.207 Men unga barobar biladigan[br]yana bir narsa bor edi: 0:09:05.857,0:09:07.232 ichkilik qo'shig'i. 0:09:07.233,0:09:08.525 (Kulgi) 0:09:09.185,0:09:11.394 U menga tabassum qozonmasligi mumkin edi. 0:09:12.124,0:09:14.430 Ehtimol mahalliy militsiya mahkamasiga 0:09:14.431,0:09:15.661 qon testi uchun tashrif. 0:09:17.603,0:09:21.133 Siz ko'plab tillar organishingiz[br]shart emas, 0:09:21.134,0:09:24.153 va siz ularni mukammal [br]o'zlashtirishingiz shart emas. 0:09:24.154,0:09:25.154 Ozning o'zi ko'p foyda keltirishi mumkin. 0:09:27.122,0:09:30.383 Qalbga aytilgan o'n soz,[br]boshga aytilgan ming so'zdan 0:09:30.384,0:09:32.964 afzal natijaga erishishi mumkin. 0:09:34.644,0:09:38.741 Siz doimo Ingliz tilini tanlashingin[br]va betaraf bo'lishingiz mumkin. 0:09:39.851,0:09:44.822 Lekin siz o'sha ortadagi to'siqdan[br]o'tishingiz 0:09:44.823,0:09:49.393 va yangi tanishingizni, yoki raqibingizni,[br]kim bo'lishidan qat'i nazar, 0:09:49.394,0:09:51.710 ularni o'z qulay doirasida uchratishingiz[br]mumkin. 0:09:52.375,0:09:55.334 O'zgalar tilida gapirish sizni nimjon [br]qilib ko'rsatmaydi, 0:09:55.336,0:09:57.066 u sizni kuchli deb isbotlaydi. 0:09:57.856,0:10:04.241 To'siqlardan o'tishga harakat qilishga[br]jasorati bor odam 0:10:05.221,0:10:06.923 bu oxirida yutadigan odamdir. 0:10:08.292,0:10:12.300 Xatolarga yo'l qo'yishdan xavotirlanmang.[br]Xatolar insonliginginzni ko'rsatadi. 0:10:12.918,0:10:17.056 Va ushbu holatda, bundan foyda bor: 0:10:18.091,0:10:20.692 Agar siz xato qilsangiz, 0:10:20.693,0:10:26.090 siz boshqalarning sizga yordam berishiga,[br]siz bilan tanishishiga imkon yaratasiz. 0:10:26.091,0:10:31.933 Shu tarzda, siz boshlagan aloqa [br]mustahkam bo'ladi. 0:10:32.934,0:10:37.190 Shunday qilib, siz ozingizni[br]tushunishlarini hohlaysizmi 0:10:38.320,0:10:39.970 yoki aloqa o'rnatishnimi? 0:10:41.650,0:10:46.520 Keling barchamiz Ingliz tilini o'rganish[br]va foydalanishda davom etaylik. 0:10:48.080,0:10:52.561 Bu yerdagi TEDx kabi turli tinglovchilar[br]bilan muloqot qila olishimiz uchun. 0:10:53.591,0:10:57.697 Ingliz tili bilim bo'lishish, 0:10:57.698,0:11:03.740 va dunyoviy masalalar borasida xalqaro [br]yig'ilishlar uchun kuchli vosita. 0:11:04.930,0:11:10.161 Avvalo, Ingliz tili 365 million [br]qalblarga yo'l. 0:11:11.131,0:11:17.170 365 million odam uchun Ingliz tili [br]pishiriqlarday xushbo'y. 0:11:18.927,0:11:20.517 Lekin nega bunga qoniqish kerak? 0:11:22.007,0:11:24.535 Nega endi qo'shimcha harakat qilib 0:11:24.536,0:11:27.696 kamida yana bir o'zga tilni [br]o'rganmasligimiz kerak? 0:11:28.776,0:11:31.784 Pishiriqlarning ko'p turli mazalari bor. 0:11:31.785,0:11:34.181 Qani keling yangisidan tatib ko'raylik. 0:11:34.990,0:11:36.051 Rahmat. 0:11:36.463,0:11:37.755 (Qarsaklar)