WEBVTT

00:00:09.305 --> 00:00:15.209
जवळजवळ साडेछत्तीस कोटी 
लोकांची इंग्लिश हि मातृभाषा आहे.

00:00:16.609 --> 00:00:20.710
इतर दोन अब्जाहून अधिक लोक 
इंग्लिश शिकतात आणि बोलतात

00:00:20.711 --> 00:00:23.059
द्वितीय किंवा तृतीय भाषेच्या रूपाने.

00:00:24.376 --> 00:00:26.082
जर तुम्ही इंग्लिश बोललात.

00:00:26.083 --> 00:00:31.535
तर तुम्ही २.५ अब्ज लोकांशी 
व्यवस्थित संवाद साधू शकता.

00:00:32.485 --> 00:00:36.838
दुसरी कुठली परदेशी भाषा शिकायची 
तुम्हाला का गरज भासेल?

00:00:36.839 --> 00:00:41.143
तो एक हास्यास्पद असा वेळेचा 
अपव्यय नाही का?

00:00:41.144 --> 00:00:45.382
नेल्सन मंडेलांवर प्रचंड टीका केली होती

00:00:45.383 --> 00:00:49.112
कृष्णवर्णीय दक्षिण आफ्रिकी लोकांनी 
आफ्रिकान्स भाषा बोलल्याबद्दल.

00:00:50.022 --> 00:00:51.488
त्यांचं उत्तर होतं,

00:00:51.489 --> 00:00:55.225
"जेव्हा तुम्ही एखाद्याला समजणाऱ्या 
भाषेतून त्याच्याशी संवाद साधता

00:00:56.055 --> 00:00:57.613
तो त्याच्या 
मस्तिष्काला भिडतो

00:00:59.023 --> 00:01:02.040
जेव्हा तुम्ही त्याच्या स्वतःच्या 
भाषेतून संवाद साधता

00:01:02.720 --> 00:01:04.312
तो त्याच्या हृदयाला भिडतो."

00:01:05.391 --> 00:01:06.661
मग एक गोष्ट लक्षात घ्या:

00:01:06.662 --> 00:01:09.330
जर तुम्हाला कुणाला जिंकायचं असेल,

00:01:09.331 --> 00:01:11.705
तर तुम्ही त्यांच्या मनाशी 
संवाद साधायला हवा

00:01:13.185 --> 00:01:14.973
पोपना हे माहिती आहे.

00:01:14.974 --> 00:01:18.884
जॉन पॉल दुसरे दहा भाषा 
अस्खलितपणे बोलत असत

00:01:18.885 --> 00:01:22.343
आणि एक डझनभर इतर प्राथमिक पातळीवर बोलत.

00:01:22.953 --> 00:01:26.591
ते जिथे कुठे जात, ते लोकांशी बोलत असत

00:01:26.592 --> 00:01:30.847
किमान काही वाक्ये तिथल्या 
स्थानिक भाषेत उच्च्चारुन;

00:01:30.848 --> 00:01:35.845
आणि त्यांच्या प्रसिद्धीला कारणीभूत 
तो एक महत्वाचा मुद्दा होता.

00:01:37.395 --> 00:01:39.804
ज्या लोकांच्या सासवा परदेशी असतात,

00:01:39.805 --> 00:01:43.265
किंवा होणाऱ्या सासवा परदेशी असतात, 
तेदेखील हे ओळखून असतात.

00:01:44.005 --> 00:01:46.406
ते त्यांच्या मैत्रिणीशी इंग्लीश बोलतील,

00:01:46.407 --> 00:01:50.552
पण जेव्हा त्यांना मुलीच्या आईसोबत 
सलोखा हवा असतो,

00:01:51.222 --> 00:01:55.181
तरुण पुरुष अगदी विचित्र भाषा 
शिकायला तयार असतात

00:01:55.185 --> 00:01:56.872
अगदी डचसुद्धा.

00:01:56.876 --> 00:01:58.668
(हशा)

00:01:58.676 --> 00:02:01.104
आणि ते खरंच काम करतं.

00:02:01.974 --> 00:02:03.300
का?

00:02:04.030 --> 00:02:09.044
कारण आपली बोलीभाषा हि 
पूर्णतः गुंफलेली असते

00:02:09.045 --> 00:02:13.050
आपल्या व्यक्तिमत्वाने आणि व्यक्तित्वाने.

00:02:13.051 --> 00:02:17.694
आपला पूर्ण वैयक्तिक इतिहास 
हा घट्ट रोवलेला आहे,

00:02:17.695 --> 00:02:20.727
आपल्या मातृभाषेत तो मुरलेला आहे.

00:02:21.451 --> 00:02:27.648
शब्दांशी, भावनांशी निगडीत अशा पुष्कळशा 
आठवणी आणि भावना आहेत,

00:02:28.764 --> 00:02:31.642
आपण जे शिकत वाढलो त्या व्याकरणाशीसुद्धा.

00:02:32.646 --> 00:02:37.141
म्हणून जर तुम्ही दुसऱ्या व्यक्तीची 
भाषा शिकलात,

00:02:37.142 --> 00:02:40.350
तर असं दिसतं कि तुम्हाला खरोखरच रस आहे

00:02:40.351 --> 00:02:44.168
त्यांच्या आयुष्यात, त्यांच्या 
व्यक्तिमत्वात.

00:02:44.959 --> 00:02:47.585
कुठली सासू खुश होणार नाही?

00:02:48.711 --> 00:02:52.581
जेव्हा तुम्ही तुमची स्वतःची भाषा ऐकता 
तेव्हा जोडले गेल्याची भावना निर्माण होते.

00:02:53.834 --> 00:02:55.617
जेव्हा तुम्ही प्रवासात असता,

00:02:55.618 --> 00:02:59.592
आणि अनेक दिवस किंवा आठवडे 
परदेशी भाषेत बोलत असता,

00:03:00.642 --> 00:03:03.011
ज्याक्षणी तुम्ही विमानात बसता

00:03:03.012 --> 00:03:06.279
जिथे विमानातील कर्मचारी तुमचं 
स्वागत तुमच्या भाषेत करतात

00:03:06.280 --> 00:03:08.408
तुम्हाला कळतं कि तुम्ही घरी जात आहात.

00:03:10.478 --> 00:03:14.450
जर मातृभाषांना गंध असते,

00:03:14.451 --> 00:03:18.680
तर मला वाटतं ते कुकीजसारखे असते,

00:03:18.681 --> 00:03:21.103
आणि उबदार अशा चिकन सूपसारखे,

00:03:21.773 --> 00:03:23.828
आणि आजीच्या अत्तरासारखे --

00:03:24.668 --> 00:03:27.941
किंवा कदाचित काही अंशी डांबराच्या 
गोळ्यांसारखे.

00:03:28.742 --> 00:03:34.000
हे एक महत्वाचं कारण असू शकतं रचित भाषा,

00:03:34.001 --> 00:03:40.301
एस्पेरांतोसारख्या, अपेक्षेप्रमाणे 
प्रसारीत न होण्याचं

00:03:41.212 --> 00:03:44.212
तथापि चातुर्याने रचलेली,

00:03:44.213 --> 00:03:46.995
आणि साधी, शिकायला सोपी,

00:03:48.334 --> 00:03:53.085
कुठल्याही देशाने एक कृत्रीम भाषा 
राष्ट्रभाषा म्हणून स्वीकारलेली नाही.

00:03:53.948 --> 00:03:58.939
किंवा एक परदेशी भाषा म्हणूनही नाही जी 
पद्धतशीरपणे शिकवली जाते

00:03:58.940 --> 00:04:02.564
मोठ्या प्रमाणात दीर्घकाळापर्यंत,

00:04:03.414 --> 00:04:05.161
जरी तसे प्रयत्न झाले असले तरी.

00:04:05.831 --> 00:04:11.871
पण का कोण जाणे, नैसर्गिक भाषांमध्ये 
अडचणी असल्या तरी --

00:04:11.872 --> 00:04:15.434
जशा तापदायक असमानता,

00:04:15.435 --> 00:04:20.154
स्पेलिंग आणि उच्च्चारांत असणारा फरक,

00:04:20.156 --> 00:04:24.694
कधी व्याकरणाची हास्यास्पद गुंतागुंत --

00:04:25.655 --> 00:04:27.304
पण असं असूनही,

00:04:28.304 --> 00:04:34.192
आपण त्याच भाषा शिकणं पसंत करतो ज्या 
लोकांसोबत नैसर्गिकरित्या वाढल्या आहेत.

00:04:35.812 --> 00:04:39.654
रचित भाषा मस्तिष्काशी संवाद साधतात.

00:04:40.774 --> 00:04:44.772
नैसर्गिक भाषांना कुकीजचा गंध येतो.

00:04:46.056 --> 00:04:51.981
नेल्सन मंडेलांसाठी आफ्रिकान्स शिकणं 
हे "शत्रूला ओळखणं" होतं.

00:04:51.982 --> 00:04:56.910
त्यांनी म्हणलंय, "तुम्हाला त्यांची भाषा 
अवगत हवी, आवडी माहिती हव्यात,

00:04:56.911 --> 00:05:00.243
आणि आकांक्षा, आणि भयप्रद गोष्टी, जर 
त्यांचा पराभव करायचा असेल तर."

00:05:01.073 --> 00:05:03.644
त्यांनी ते केलं आणि ते कामी आलं.

00:05:04.724 --> 00:05:08.186
पण हे दरवेळी शत्रुंबाबतीत नाही, आहे का?

00:05:09.254 --> 00:05:12.111
सर्व प्रकारच्या मानवी संबंधांना 
हे लागू पडतं.

00:05:13.445 --> 00:05:17.746
आणि सासवा या शत्रू असतात असं 
म्हणणारी मी शेवटची व्यक्ती असेन --

00:05:17.747 --> 00:05:18.983
व्याख्येनुसार.

00:05:19.833 --> 00:05:22.762
सात आठ वर्षांपूर्वी,

00:05:22.763 --> 00:05:25.642
माझ्या कुटुंबासोबत मी पोलंड 
मधून जात होते.

00:05:27.172 --> 00:05:31.413
आणि दुकानं बंद व्हायला लागली होती, आणि 
आम्हाला खायला विकत घेणं गरजेचं होतं.

00:05:32.257 --> 00:05:35.692
शेवटी, रस्त्याच्या दुसऱ्या बाजूला 
आम्हाला एक सुपर मार्केट दिसलं.

00:05:36.908 --> 00:05:41.637
तिथे वेळेत पोहोचण्यासाठी यु टर्न 
घेणे हा एकच मार्ग होता.

00:05:41.638 --> 00:05:43.328
म्हणून मी तेच केलं.

00:05:44.368 --> 00:05:46.578
ते बहुदा धोक्याचं होतं.

00:05:47.528 --> 00:05:49.696
ते नक्कीच बेकायदेशीर होतं.

00:05:52.065 --> 00:05:57.638
गाडीतळावर, मी गाडी बंद करायच्या आतच --

00:05:58.238 --> 00:06:00.053
-- मी टक टक आवाज ऐकला.

00:06:01.250 --> 00:06:06.096
म्हणून मी काच खाली केली आणि 
डोळ्यांच्या दोन जोड्या दिसल्या.

00:06:07.624 --> 00:06:11.963
डोळ्यांची प्रत्येक जोडी एका 
पोलिसाची होती.

00:06:13.296 --> 00:06:17.564
आता, मला पोलिश भाषा उत्तम येते 
असं मी म्हणू शकत नाही

00:06:17.565 --> 00:06:19.255
अगदी परिस्थिती चांगली
असतानासुद्धा,

00:06:19.985 --> 00:06:23.526
पण एक साधं संभाषण मी करू शकते.

00:06:24.336 --> 00:06:27.780
पण तरीसुद्धा त्या परिस्थितीत 
अपराधभावनेने,

00:06:28.620 --> 00:06:31.755
गणवेषातील त्या दोन कायदेरक्षकांशी 
नेत्रपल्लवी करताना

00:06:33.175 --> 00:06:38.315
मला माहिती असलेला सयुक्तिक असा 
प्रत्येक पोलिश शब्द गळून पडला.

00:06:39.719 --> 00:06:43.789
हो, मी क्षणभरही विचार केला नाही,

00:06:44.549 --> 00:06:47.728
त्या परिस्थितीत इंग्लीश वापरण्याचा.

00:06:49.078 --> 00:06:53.318
इंग्लिशमुळे कदाचित मला भाषेचा 
फायदा झाला असता,

00:06:54.278 --> 00:06:57.280
पण पोलिसांना कदाचित ते त्रासाचं 
झालं असतं.

00:06:58.244 --> 00:07:00.934
म्हणून मी पोलिशच बोलायचं ठरवलं.

00:07:01.774 --> 00:07:02.798
कसं?

00:07:04.479 --> 00:07:08.699
पोलिश जाणणारा माझ्या मेंदूचा भाग 
नुकताच निकामी झाला होता

00:07:10.388 --> 00:07:11.965
पण एका गोष्टीचा अपवाद वगळता.

00:07:13.204 --> 00:07:17.942
एक गोष्ट अशी होती कि जी मी इतक्या 
वेळा केलेली होती कि

00:07:17.943 --> 00:07:20.814
मी ती झोपेतदेखील म्हणू शकले असते.

00:07:22.501 --> 00:07:24.960
ती एक लहान मुलांची कविता होती,

00:07:27.563 --> 00:07:29.652
एका आजारी बेडकाची.

00:07:30.273 --> 00:07:32.251
(हशा)

00:07:32.951 --> 00:07:34.522
माझ्याकडे तेवढंच होतं.

00:07:34.523 --> 00:07:39.523
मला माहिती आहे कि ती करण्यासारखी 
एक विचित्र गोष्ट होती पण मी बरळले:

00:07:40.417 --> 00:07:42.532
(पोलिश) एका बेडकाला वाटलं अशक्त

00:07:42.532 --> 00:07:46.084
म्हणून तो गेला डॉक्टरांकडे आणि 
म्हणाला मला बरं नाही वाटतं.

00:07:46.085 --> 00:07:50.458
चष्मा घालतात ते डॉक्टर 
कारण ते होते खूप वयस्कर."

00:07:51.564 --> 00:07:53.882
मी पोलिसांकडे पाहिलं.

00:07:53.883 --> 00:07:56.483
आणि ते माझ्याकडे जणू टक लावून पाहात होते.

00:07:56.484 --> 00:07:57.813
(हशा)

00:07:58.653 --> 00:08:01.659
मला आठवतंय त्यांच्यापैकी एकाने 
खूप विचार केला.

00:08:02.669 --> 00:08:05.242
आणि मग ते हसले.

00:08:06.112 --> 00:08:07.339
ते हसले.

00:08:07.340 --> 00:08:10.879
आणि त्यामुळे मला हायसं वाटलं,

00:08:10.880 --> 00:08:14.256
इतका कि काही सयुक्तिक शब्द

00:08:14.257 --> 00:08:16.677
माझ्या डोक्यात आले,

00:08:16.688 --> 00:08:19.687
काही वाक्य मी अडखळत बोलले,

00:08:19.688 --> 00:08:23.483
"माफ करा, खायला हवं होतं, पुन्हा कधी 
असं करणार नाही."

00:08:24.763 --> 00:08:26.262
त्यांनी मला सोडलं.

00:08:27.334 --> 00:08:32.458
मी दुकानाकडे धावत असताना ते म्हणाले, 
(पोलिश) "स्टेशुली बद्रुज!"

00:08:32.480 --> 00:08:34.020
"तुमचा प्रवास चांगला होवो!"

00:08:34.650 --> 00:08:39.006
भाषा शिकण्यासाठी तुम्हाला उदयुक्त 
करण्यामागे माझा उद्देश हा नव्हे

00:08:39.006 --> 00:08:42.696
कि जेणेकरून तुम्ही जगभ्रमंती करावी, कायदे
मोडावेत व त्यातून सुटका करून घ्यावी.

00:08:44.586 --> 00:08:49.481
पण हा छोटासा किस्सा दाखवतो 
कि कसे काही शब्द,

00:08:50.261 --> 00:08:53.760
कितीही साधे किंवा निरर्थक, अगदी 
थोडकेच शब्द,

00:08:53.761 --> 00:08:57.991
हृदयाला भिडतात आणि त्याचं परिवर्तन करतात.

00:08:58.901 --> 00:09:01.771
आणि हो, आजारी बेडकाला एक पर्याय होता.

00:09:01.772 --> 00:09:04.207
मला एक गोष्ट तेवढीच चांगली ठाऊक होती:

00:09:05.857 --> 00:09:07.232
पितानाचं गाणं.

00:09:07.233 --> 00:09:08.525
(हशा)

00:09:09.185 --> 00:09:11.394
त्यामुळे मला कदाचित स्मितहास्य मिळालं नसतं

00:09:12.124 --> 00:09:14.430
बहुदा स्थानिक पोलीस स्टेशनची एक 
वारी घडली असती

00:09:14.431 --> 00:09:15.661
रक्त तपासणीसाठी.

00:09:17.603 --> 00:09:21.133
तुम्हाला अनेक भाषा शिकणं जरुरी नाही,

00:09:21.134 --> 00:09:24.153
आणि तुम्ही त्यांचा खोल अभ्यास करून 
शिकणं गरजेचं नाही.

00:09:24.154 --> 00:09:26.162
अगदी थोडं शिकणं खूप फायद्याचं ठरू शकतं.

00:09:27.122 --> 00:09:30.383
हृदयाला भिडणारे दहा शब्द अधिक 
परिणामकारक ठरू शकतात

00:09:30.384 --> 00:09:32.964
मस्तिष्काला भिडणाऱ्या हजार शब्दांपेक्षा.

00:09:34.644 --> 00:09:38.741
तुम्ही नेहमी इंग्लिश बोलून मध्य 
गाठू शकता.

00:09:39.851 --> 00:09:44.822
पण तुम्ही अशीही व्यक्ती होऊ शकता 
जी ती मधली रेषा ओलांडून

00:09:44.823 --> 00:09:49.393
तुमच्या नव्या मित्राला किंवा शत्रूला 
भेटते, तो जो कोणी असेल

00:09:49.394 --> 00:09:51.480
त्याला त्याच्याच प्रदेशात भेटते.

00:09:52.375 --> 00:09:55.334
दुसऱ्याची भाषा बोलण्याने तुम्ही कुठे 
कमी पडत नाही

00:09:55.336 --> 00:09:57.066
त्याने तुमचा प्रभाव वाढतो.

00:09:57.856 --> 00:10:04.241
तीच व्यक्ती जिच्याकडे धैर्य आहे आणि 
जी रेषा ओलांडण्याचे प्रयत्न करते

00:10:05.221 --> 00:10:06.923
तीच अखेरीस विजयी होते.

00:10:08.292 --> 00:10:12.210
चुका करायला घाबरू नका. चुकाच 
तुम्हाला मानवी बनवतात.

00:10:12.918 --> 00:10:16.836
आणि इथे या गोष्टीत, एक फायदा आहे:

00:10:18.091 --> 00:10:20.692
जर तुम्ही काही चूक केली,

00:10:20.693 --> 00:10:26.090
तर तुम्ही इतरांना तुम्हाला मदत करायची, 
तुम्हाला येऊन भेटायची संधी देता,

00:10:26.091 --> 00:10:31.933
आणि अशा तऱ्हेने, ज्या संबंधाची सुरुवात 
तुम्ही केली आहे तो अधिक घनिष्ट होईल.

00:10:32.934 --> 00:10:37.190
मग, तुम्हाला समजून घ्यावंसं वाटतं

00:10:38.320 --> 00:10:39.970
का तुम्हाला जोडलं जावंसं वाटतं?

00:10:41.650 --> 00:10:46.520
आपण सर्वजण शिकणं आणि इंग्लिशचा 
वापर चालू ठेऊ या.

00:10:48.080 --> 00:10:52.561
जेणेकरून आपण मिश्र श्रोत्यांशी संवाद साधू 
शकू, जसं आपण इथे TEDx मधे करतो आहोत.

00:10:53.591 --> 00:10:57.697
इंग्लिश हे एक सामर्थ्यवान शस्त्र आहे 
ज्ञानाच्या देवाणघेवाणीसाठी,

00:10:57.698 --> 00:11:03.750
जागतिक प्रश्नांच्या आंतरराष्ट्रीय 
परिषदांसाठी.

00:11:04.940 --> 00:11:10.161
सर्वांत महत्वाचं, इंग्लिश हा ३६५ दशलक्ष 
हृदयांकडे जाण्याचा महामार्ग आहे.

00:11:11.131 --> 00:11:17.170
३६५ दशलक्ष लोकांना इंग्लिश भाषेचा 
कुकीजसारखा गंध येतो.

00:11:18.927 --> 00:11:20.517
पण तिथेच का थांबायचं?

00:11:22.007 --> 00:11:24.535
थोडा अधिक प्रयत्न का करू नये

00:11:24.536 --> 00:11:27.696
आणि कमीतकमी एक परकीय भाषा का शिकू नये?

00:11:28.776 --> 00:11:31.784
वेगवेगळ्या चवींच्या बऱ्याच कुकीज आहेत.

00:11:31.785 --> 00:11:34.181
चला जाऊ या आणि एका नवीन कुकीची चव घेऊ या.

00:11:34.990 --> 00:11:36.051
धन्यवाद.

00:11:36.463 --> 00:11:37.755
(टाळ्या)