WEBVTT

00:00:09.305 --> 00:00:15.209
Англискиот јазик е мајчин јазик
на околу 365 милиони луѓе.

00:00:16.609 --> 00:00:20.710
Повеќе од 2 милијарди
учат да зборуваат англиски

00:00:20.711 --> 00:00:23.059
како втор или трет јазик.

00:00:24.376 --> 00:00:26.082
Aко зборувате Англиски,

00:00:26.083 --> 00:00:31.535
речиси 2,5 милијарди луѓе ќе ве разберат.

00:00:32.485 --> 00:00:36.838
Зошто ви е потребно да учите 
друг странски јазик?

00:00:36.839 --> 00:00:41.143
Зар тоа не е огромно губење на време?

00:00:41.144 --> 00:00:45.382
Нелсон Мандела остро го критикуваа

00:00:45.383 --> 00:00:49.112
црнците од Јужна Африка затоа што
зборувал африкански.

00:00:50.022 --> 00:00:51.488
Тој им одговори:

00:00:51.489 --> 00:00:55.225
„Кога му зборувате на човек
на јазик кој го разбира

00:00:56.055 --> 00:00:57.613
зборовите му влегуваат во глава.

00:00:59.023 --> 00:01:02.040
Кога му зборувате на неговиот јазик,

00:01:02.720 --> 00:01:04.592
зборовите одат во неговото срце.“

00:01:05.391 --> 00:01:06.661
Значи,

00:01:06.662 --> 00:01:09.330
ако сакате да придобиете некого,

00:01:09.331 --> 00:01:11.705
треба да му зборувате на неговото срце.

00:01:13.185 --> 00:01:14.973
Папите го знаат тоа.

00:01:14.974 --> 00:01:18.884
Јован Павле II зборувал течно 
10-ина јазици

00:01:18.885 --> 00:01:22.343
и дузина други на основно ниво.

00:01:22.953 --> 00:01:26.591
Каде и да одел ги поздравувал луѓето

00:01:26.592 --> 00:01:30.847
барем со неколку реченици
на нивниот јазик

00:01:30.848 --> 00:01:35.845
и тоа беше клучот
за неговата популарност.

00:01:37.395 --> 00:01:39.804
Луѓето со свекрви/тешти од странство,

00:01:39.805 --> 00:01:43.265
или идни свекрви/тешти 
од странство го знаат тоа.

00:01:44.005 --> 00:01:46.696
Мажот може да зборува на англиски
со својата девојка

00:01:46.696 --> 00:01:50.552
но ако сака да има добри односи
со мајката на девојката

00:01:51.222 --> 00:01:55.181
тој е спремен да ги учи и
најлудите јазици,

00:01:55.185 --> 00:01:56.872
вклучувајќи и холандски.

00:01:56.876 --> 00:01:58.668
(Смеа)

00:01:58.676 --> 00:02:01.104
И тоа обично врши работа.

00:02:01.974 --> 00:02:03.300
Зошто?

00:02:04.030 --> 00:02:09.044
Нашиот мајчин јазик е целосно испреплетен

00:02:09.045 --> 00:02:13.050
со нашата личност, нашиот идентитет.

00:02:13.051 --> 00:02:17.694
Целата наша лична историја
е длабоко вкоренета,

00:02:17.695 --> 00:02:20.727
претопена е во нашиот мајчин јазик.

00:02:21.451 --> 00:02:27.648
Постојат толку многу сеќавања и чувства 
поврзани со зборови и изрази,

00:02:28.764 --> 00:02:31.642
дури и со граматиката 
со која сме пораснале.

00:02:32.646 --> 00:02:37.141
Ако го научите јазикот на другиот,

00:02:37.142 --> 00:02:40.350
покажувате дека сте искрено заинтересирани

00:02:40.351 --> 00:02:44.168
за нивниот живот, за нивната личност.

00:02:44.959 --> 00:02:47.585
Која тешта не би била поласкана?

00:02:48.711 --> 00:02:52.581
Кога си го слушате својот јазик, 
се чувствувате поврзани.

00:02:53.834 --> 00:02:55.617
Кога патувате,

00:02:55.618 --> 00:02:59.592
и со денови и недели зборувате
странски јазик,

00:03:00.642 --> 00:03:03.011
мигот кога ќе се качите на авион

00:03:03.012 --> 00:03:06.279
кога стјуардесата ќе ве 
поздрави на вашиот јазик

00:03:06.280 --> 00:03:08.408
знаете дека одите дома.

00:03:10.478 --> 00:03:14.450
Ако мајчиниот јазик има мирис,

00:03:14.451 --> 00:03:18.680
мислам дека ќе мириса на колачиња

00:03:18.681 --> 00:03:21.103
и на вкусна пилешка супа,

00:03:21.773 --> 00:03:23.828
и мирисот на баба-

00:03:24.668 --> 00:03:27.941
можеби и на нафталин малку.

00:03:28.742 --> 00:03:34.000
Ова е причината што вештачките јазици

00:03:34.001 --> 00:03:40.301
како Есперанто, никогаш не биле прифатени
онака како што се очекувало.

00:03:41.212 --> 00:03:44.212
Иако биле мудро креирани

00:03:44.213 --> 00:03:46.995
едноставни и лесни за учење,

00:03:48.334 --> 00:03:53.085
ниедна земја досега нема прифатено
вештачки јазик, како прв јазик.

00:03:53.948 --> 00:03:58.939
Ниту пак како странски јазик,
кој би се изучувал систематски,

00:03:58.940 --> 00:04:02.564
масовно, во тек на
подолг временски период,

00:04:03.414 --> 00:04:05.161
иако имало обиди.

00:04:05.831 --> 00:04:11.871
Но, и покрај тешкотиите 
со природните јазици-

00:04:11.872 --> 00:04:15.434
како на пример неправилностите,

00:04:15.435 --> 00:04:20.154
неусогласеноста меѓу спелувањето
и изговорот,

00:04:20.156 --> 00:04:24.694
апсурдната сложеност
на граматиката-

00:04:25.655 --> 00:04:27.304
и покрај сето тоа,

00:04:28.304 --> 00:04:34.192
ние повеќе сакаме да учиме јазици 
кои природно се развивале со луѓето.

00:04:35.812 --> 00:04:39.654
Конструираните јазици ѝ зборуваат 
на главата.

00:04:40.774 --> 00:04:44.772
Природните јазици мирисаат на колачиња.

00:04:46.056 --> 00:04:51.981
За Нелсон Мандела учењето африкански 
значело "запознавање на непријателот".

00:04:51.982 --> 00:04:56.910
Тој велел: „Треба да го знаете нивниот
јазик, нивните пасии,

00:04:56.911 --> 00:05:00.243
надежи и стравови ако сакате
да ги поразите.“

00:05:01.073 --> 00:05:03.644
Тој го направи тоа. И му успеа.

00:05:04.724 --> 00:05:08.186
Но, не се работи само 
за непријателите, нели?

00:05:09.254 --> 00:05:12.111
Ова се однесува на сите видови
меѓучовечки односи.

00:05:13.445 --> 00:05:17.746
Јас сум последната која ќе каже дека
свекрвите/тештите се непријатели-

00:05:17.747 --> 00:05:18.983
по дефиниција.

00:05:19.833 --> 00:05:22.762
Пред 7-8 години,

00:05:22.763 --> 00:05:25.642
патував низ Полска со семејството.

00:05:27.172 --> 00:05:31.413
Продавниците затвараа а ние
требаше да купиме храна.

00:05:32.257 --> 00:05:35.692
Конечно видовме еден супермаркет
на другата страна од улицата.

00:05:36.908 --> 00:05:41.637
Единствениот начин да се стигне до него
беше со полукружно свртување.

00:05:41.638 --> 00:05:43.328
Го направив тоа.

00:05:44.368 --> 00:05:46.578
Беше можеби опасно,

00:05:47.528 --> 00:05:49.696
но дефинитивно незаконски.

00:05:52.065 --> 00:05:57.638
На паркингот, пред да го згаснам моторот-

00:05:58.238 --> 00:06:00.053
слушнав тропање.

00:06:01.250 --> 00:06:06.096
Го спуштив стаклото и се појавија два 
пара очи.

00:06:07.624 --> 00:06:11.963
Тое беа двајца полицајци.

00:06:13.296 --> 00:06:17.564
Не тврдам дека течно зборував Полски

00:06:17.565 --> 00:06:19.255
кога имав потреба,

00:06:19.985 --> 00:06:23.526
но умеев да водам едноставна 
конверзација.

00:06:24.336 --> 00:06:27.780
Но во дадените услови,
со чувството на вина,

00:06:28.620 --> 00:06:31.755
очи во очи со двајца луѓе на законот,
во униформи,

00:06:33.175 --> 00:06:38.315
сите зборови кои ги знаев на Полски
исчезнаа.

00:06:39.719 --> 00:06:43.789
Сепак, не помислив ниту еден миг

00:06:44.549 --> 00:06:47.728
да се обидам да им зборувам на Англиски.

00:06:49.078 --> 00:06:53.318
Англискиот ќе ми ја дадеше 
јазичната предност,

00:06:54.278 --> 00:06:57.280
но тоа ќе ги збунеше полицајците.

00:06:58.244 --> 00:07:00.934
Одлучив да се обидам со полскиот.

00:07:01.774 --> 00:07:02.798
Како?

00:07:04.479 --> 00:07:08.699
Малиот полски агол во мојот ум моментално
се испразни,

00:07:10.388 --> 00:07:11.965
и остана само една работа.

00:07:13.204 --> 00:07:17.942
Имаше нешто што постојано го повторував

00:07:17.943 --> 00:07:20.814
дури и во сон.

00:07:22.501 --> 00:07:24.960
Тоа беше една детска песничка

00:07:27.563 --> 00:07:29.652
за една болна жаба.

00:07:30.273 --> 00:07:32.251
(Смеа)

00:07:32.951 --> 00:07:34.522
Го имав само тоа.

00:07:34.523 --> 00:07:39.523
Знам дека беше бизарно, но ја изрецитирав:

00:07:40.417 --> 00:07:42.532
(Полски) Една жаба падна болна

00:07:42.532 --> 00:07:46.084
и отиде на лекар и рече дека е болна.

00:07:46.085 --> 00:07:50.458
Докторот ги стави очилата 
зашто беше многу стар.“

00:07:51.564 --> 00:07:53.882
Ги погледнав полицајците.

00:07:53.883 --> 00:07:56.483
А тие зјапаа во мене.

00:07:56.484 --> 00:07:57.813
(Смеа)

00:07:58.653 --> 00:08:01.659
Мислам дека едниот од нив 
се почеша по главата.

00:08:02.669 --> 00:08:05.242
Потоа се насмевнаа.

00:08:06.112 --> 00:08:07.339
Се насмевнаа.

00:08:07.340 --> 00:08:10.879
Ми олесна,

00:08:10.880 --> 00:08:14.256
толку што неколку прикладни зборови

00:08:14.257 --> 00:08:16.677
ми дојдоа на ум.

00:08:16.688 --> 00:08:19.687
Успеав да промумлам неколку
половични реченици,

00:08:19.688 --> 00:08:23.483
„Жалам, требаше храна, никогаш
нема да се повтори.“

00:08:24.763 --> 00:08:26.262
Ме пуштија.

00:08:27.334 --> 00:08:32.458
Кога тргнав кон продавницата, тие 
извикаа: (Полски) “Szczęśliwej podróży!"

00:08:32.480 --> 00:08:34.020
„Добар пат!“

00:08:34.650 --> 00:08:39.006
Немам намера да ве натерам да учите јазици

00:08:39.006 --> 00:08:42.696
за да патувате низ светот, да ги 
прекршувате правилата и да се извлечете.

00:08:44.586 --> 00:08:49.481
Но оваа куса епизода покажува
како неколку збора

00:08:50.261 --> 00:08:53.760
колку и да се едноставни или глупави,
само неколку збора

00:08:53.761 --> 00:08:57.991
можат да допрат до срцето и да го стопат.

00:08:58.901 --> 00:09:01.771
Патем, освен за болната
жаба, знам уште една.

00:09:01.772 --> 00:09:04.207
Песна што еднакво добро ја знам:

00:09:05.857 --> 00:09:07.232
песна за пијаниците.

00:09:07.233 --> 00:09:08.525
(Смеа)

00:09:09.185 --> 00:09:11.394
Таа немаше да ми донесе насмевки,

00:09:12.124 --> 00:09:14.430
можеби патување до најблиската
полициска станица

00:09:14.431 --> 00:09:15.661
за крвна слика.

00:09:17.603 --> 00:09:21.133
Не мора да учите многу јазици,

00:09:21.134 --> 00:09:24.153
и не мора темелно да ги учите.

00:09:24.154 --> 00:09:26.162
Малку може да ве одведе далеку.

00:09:27.122 --> 00:09:30.383
Десет збора упатени до срцето можат да 
имаат поголемо влијание

00:09:30.384 --> 00:09:32.964
отколку илјада зборови упатени до главата.

00:09:34.644 --> 00:09:38.741
Секогаш можете да го употребите англискиот
и да сте на средина.

00:09:39.851 --> 00:09:44.822
Но, можете да бидете и оној што
ќе ја премине средната линија

00:09:44.823 --> 00:09:49.393
и да го сретнете новиот познаник
или противник, кој и да е,

00:09:49.394 --> 00:09:51.480
да го сретнете на негова територија.

00:09:52.375 --> 00:09:55.334
Да го зборувате јазикот на другиот
не ве прави послаб,

00:09:55.336 --> 00:09:57.066
ве прави посилен.

00:09:57.856 --> 00:10:04.241
Оној кој има храброст и прави напори 
да ја премине линијата

00:10:05.221 --> 00:10:06.923
е победник на крај.

00:10:08.292 --> 00:10:12.210
Не плашете се да грешите.
Грешките ве прават човек.

00:10:12.918 --> 00:10:16.836
А во овој случај, имате и придобивка:

00:10:18.091 --> 00:10:20.692
Ако згрешите надвор,

00:10:20.693 --> 00:10:26.090
им давате можност на другите 
да ви помогнат и да ве запознаат.

00:10:26.091 --> 00:10:31.933
На овој начин, врската која штотуку
сте ја иницирале ќе биде уште посилна.

00:10:32.934 --> 00:10:37.190
Значи, сакате да ве разберат

00:10:38.320 --> 00:10:39.970
или пак сакате да се поврзете?

00:10:41.650 --> 00:10:46.520
Да продолжиме да го учиме и да го
употребуваме англискиот јазик.

00:10:48.080 --> 00:10:52.561
Така, ќе комуницираме со различни публики
како овде на TEDx.

00:10:53.591 --> 00:10:57.697
Англискиот јазик е моќна алатка
за споделување на знаење,

00:10:57.698 --> 00:11:02.920
за меѓународни конвенции
околу глобални проблеми.

00:11:03.490 --> 00:11:10.161
Пред сѐ, англискиот јазик е патот
до 365 милиони срца.

00:11:11.131 --> 00:11:17.170
На 365 милиони луѓе англискиот јазик 
им мириса на колачиња.

00:11:18.927 --> 00:11:20.837
Но, зошто да запреме тука?

00:11:22.007 --> 00:11:24.535
Зошто да не вложиме дополнителен напор

00:11:24.536 --> 00:11:27.696
и да научиме барем уште еден 
странски јазик?

00:11:28.776 --> 00:11:31.784
Во светот постојат колачиња
со многу различни вкусови.

00:11:31.785 --> 00:11:34.181
Да одиме и да вкусиме некое ново.

00:11:34.990 --> 00:11:36.051
Ви благодарам!

00:11:36.463 --> 00:11:37.755
(Аплауз)