1
00:00:09,305 --> 00:00:15,209
Англискиот јазик е мајчин јазик
на околу 365 милиони луѓе.

2
00:00:16,609 --> 00:00:20,710
Повеќе од 2 милијарди
учат да зборуваат англиски

3
00:00:20,711 --> 00:00:23,059
како втор или трет јазик.

4
00:00:24,376 --> 00:00:26,082
Aко зборувате Англиски,

5
00:00:26,083 --> 00:00:31,535
речиси 2,5 милијарди луѓе ќе ве разберат.

6
00:00:32,485 --> 00:00:36,838
Зошто ви е потребно да учите 
друг странски јазик?

7
00:00:36,839 --> 00:00:41,143
Зар тоа не е огромно губење на време?

8
00:00:41,144 --> 00:00:45,382
Нелсон Мандела остро го критикуваа

9
00:00:45,383 --> 00:00:49,112
црнците од Јужна Африка затоа што
зборувал африкански.

10
00:00:50,022 --> 00:00:51,488
Тој им одговори:

11
00:00:51,489 --> 00:00:55,225
„Кога му зборувате на човек
на јазик кој го разбира

12
00:00:56,055 --> 00:00:57,613
зборовите му влегуваат во глава.

13
00:00:59,023 --> 00:01:02,040
Кога му зборувате на неговиот јазик,

14
00:01:02,720 --> 00:01:04,592
зборовите одат во неговото срце.“

15
00:01:05,391 --> 00:01:06,661
Значи,

16
00:01:06,662 --> 00:01:09,330
ако сакате да придобиете некого,

17
00:01:09,331 --> 00:01:11,705
треба да му зборувате на неговото срце.

18
00:01:13,185 --> 00:01:14,973
Папите го знаат тоа.

19
00:01:14,974 --> 00:01:18,884
Јован Павле II зборувал течно 
10-ина јазици

20
00:01:18,885 --> 00:01:22,343
и дузина други на основно ниво.

21
00:01:22,953 --> 00:01:26,591
Каде и да одел ги поздравувал луѓето

22
00:01:26,592 --> 00:01:30,847
барем со неколку реченици
на нивниот јазик

23
00:01:30,848 --> 00:01:35,845
и тоа беше клучот
за неговата популарност.

24
00:01:37,395 --> 00:01:39,804
Луѓето со свекрви/тешти од странство,

25
00:01:39,805 --> 00:01:43,265
или идни свекрви/тешти 
од странство го знаат тоа.

26
00:01:44,005 --> 00:01:46,696
Мажот може да зборува на англиски
со својата девојка

27
00:01:46,696 --> 00:01:50,552
но ако сака да има добри односи
со мајката на девојката

28
00:01:51,222 --> 00:01:55,181
тој е спремен да ги учи и
најлудите јазици,

29
00:01:55,185 --> 00:01:56,872
вклучувајќи и холандски.

30
00:01:56,876 --> 00:01:58,668
(Смеа)

31
00:01:58,676 --> 00:02:01,104
И тоа обично врши работа.

32
00:02:01,974 --> 00:02:03,300
Зошто?

33
00:02:04,030 --> 00:02:09,044
Нашиот мајчин јазик е целосно испреплетен

34
00:02:09,045 --> 00:02:13,050
со нашата личност, нашиот идентитет.

35
00:02:13,051 --> 00:02:17,694
Целата наша лична историја
е длабоко вкоренета,

36
00:02:17,695 --> 00:02:20,727
претопена е во нашиот мајчин јазик.

37
00:02:21,451 --> 00:02:27,648
Постојат толку многу сеќавања и чувства 
поврзани со зборови и изрази,

38
00:02:28,764 --> 00:02:31,642
дури и со граматиката 
со која сме пораснале.

39
00:02:32,646 --> 00:02:37,141
Ако го научите јазикот на другиот,

40
00:02:37,142 --> 00:02:40,350
покажувате дека сте искрено заинтересирани

41
00:02:40,351 --> 00:02:44,168
за нивниот живот, за нивната личност.

42
00:02:44,959 --> 00:02:47,585
Која тешта не би била поласкана?

43
00:02:48,711 --> 00:02:52,581
Кога си го слушате својот јазик, 
се чувствувате поврзани.

44
00:02:53,834 --> 00:02:55,617
Кога патувате,

45
00:02:55,618 --> 00:02:59,592
и со денови и недели зборувате
странски јазик,

46
00:03:00,642 --> 00:03:03,011
мигот кога ќе се качите на авион

47
00:03:03,012 --> 00:03:06,279
кога стјуардесата ќе ве 
поздрави на вашиот јазик

48
00:03:06,280 --> 00:03:08,408
знаете дека одите дома.

49
00:03:10,478 --> 00:03:14,450
Ако мајчиниот јазик има мирис,

50
00:03:14,451 --> 00:03:18,680
мислам дека ќе мириса на колачиња

51
00:03:18,681 --> 00:03:21,103
и на вкусна пилешка супа,

52
00:03:21,773 --> 00:03:23,828
и мирисот на баба-

53
00:03:24,668 --> 00:03:27,941
можеби и на нафталин малку.

54
00:03:28,742 --> 00:03:34,000
Ова е причината што вештачките јазици

55
00:03:34,001 --> 00:03:40,301
како Есперанто, никогаш не биле прифатени
онака како што се очекувало.

56
00:03:41,212 --> 00:03:44,212
Иако биле мудро креирани

57
00:03:44,213 --> 00:03:46,995
едноставни и лесни за учење,

58
00:03:48,334 --> 00:03:53,085
ниедна земја досега нема прифатено
вештачки јазик, како прв јазик.

59
00:03:53,948 --> 00:03:58,939
Ниту пак како странски јазик,
кој би се изучувал систематски,

60
00:03:58,940 --> 00:04:02,564
масовно, во тек на
подолг временски период,

61
00:04:03,414 --> 00:04:05,161
иако имало обиди.

62
00:04:05,831 --> 00:04:11,871
Но, и покрај тешкотиите 
со природните јазици-

63
00:04:11,872 --> 00:04:15,434
како на пример неправилностите,

64
00:04:15,435 --> 00:04:20,154
неусогласеноста меѓу спелувањето
и изговорот,

65
00:04:20,156 --> 00:04:24,694
апсурдната сложеност
на граматиката-

66
00:04:25,655 --> 00:04:27,304
и покрај сето тоа,

67
00:04:28,304 --> 00:04:34,192
ние повеќе сакаме да учиме јазици 
кои природно се развивале со луѓето.

68
00:04:35,812 --> 00:04:39,654
Конструираните јазици ѝ зборуваат 
на главата.

69
00:04:40,774 --> 00:04:44,772
Природните јазици мирисаат на колачиња.

70
00:04:46,056 --> 00:04:51,981
За Нелсон Мандела учењето африкански 
значело "запознавање на непријателот".

71
00:04:51,982 --> 00:04:56,910
Тој велел: „Треба да го знаете нивниот
јазик, нивните пасии,

72
00:04:56,911 --> 00:05:00,243
надежи и стравови ако сакате
да ги поразите.“

73
00:05:01,073 --> 00:05:03,644
Тој го направи тоа. И му успеа.

74
00:05:04,724 --> 00:05:08,186
Но, не се работи само 
за непријателите, нели?

75
00:05:09,254 --> 00:05:12,111
Ова се однесува на сите видови
меѓучовечки односи.

76
00:05:13,445 --> 00:05:17,746
Јас сум последната која ќе каже дека
свекрвите/тештите се непријатели-

77
00:05:17,747 --> 00:05:18,983
по дефиниција.

78
00:05:19,833 --> 00:05:22,762
Пред 7-8 години,

79
00:05:22,763 --> 00:05:25,642
патував низ Полска со семејството.

80
00:05:27,172 --> 00:05:31,413
Продавниците затвараа а ние
требаше да купиме храна.

81
00:05:32,257 --> 00:05:35,692
Конечно видовме еден супермаркет
на другата страна од улицата.

82
00:05:36,908 --> 00:05:41,637
Единствениот начин да се стигне до него
беше со полукружно свртување.

83
00:05:41,638 --> 00:05:43,328
Го направив тоа.

84
00:05:44,368 --> 00:05:46,578
Беше можеби опасно,

85
00:05:47,528 --> 00:05:49,696
но дефинитивно незаконски.

86
00:05:52,065 --> 00:05:57,638
На паркингот, пред да го згаснам моторот-

87
00:05:58,238 --> 00:06:00,053
слушнав тропање.

88
00:06:01,250 --> 00:06:06,096
Го спуштив стаклото и се појавија два 
пара очи.

89
00:06:07,624 --> 00:06:11,963
Тое беа двајца полицајци.

90
00:06:13,296 --> 00:06:17,564
Не тврдам дека течно зборував Полски

91
00:06:17,565 --> 00:06:19,255
кога имав потреба,

92
00:06:19,985 --> 00:06:23,526
но умеев да водам едноставна 
конверзација.

93
00:06:24,336 --> 00:06:27,780
Но во дадените услови,
со чувството на вина,

94
00:06:28,620 --> 00:06:31,755
очи во очи со двајца луѓе на законот,
во униформи,

95
00:06:33,175 --> 00:06:38,315
сите зборови кои ги знаев на Полски
исчезнаа.

96
00:06:39,719 --> 00:06:43,789
Сепак, не помислив ниту еден миг

97
00:06:44,549 --> 00:06:47,728
да се обидам да им зборувам на Англиски.

98
00:06:49,078 --> 00:06:53,318
Англискиот ќе ми ја дадеше 
јазичната предност,

99
00:06:54,278 --> 00:06:57,280
но тоа ќе ги збунеше полицајците.

100
00:06:58,244 --> 00:07:00,934
Одлучив да се обидам со полскиот.

101
00:07:01,774 --> 00:07:02,798
Како?

102
00:07:04,479 --> 00:07:08,699
Малиот полски агол во мојот ум моментално
се испразни,

103
00:07:10,388 --> 00:07:11,965
и остана само една работа.

104
00:07:13,204 --> 00:07:17,942
Имаше нешто што постојано го повторував

105
00:07:17,943 --> 00:07:20,814
дури и во сон.

106
00:07:22,501 --> 00:07:24,960
Тоа беше една детска песничка

107
00:07:27,563 --> 00:07:29,652
за една болна жаба.

108
00:07:30,273 --> 00:07:32,251
(Смеа)

109
00:07:32,951 --> 00:07:34,522
Го имав само тоа.

110
00:07:34,523 --> 00:07:39,523
Знам дека беше бизарно, но ја изрецитирав:

111
00:07:40,417 --> 00:07:42,532
(Полски) Една жаба падна болна

112
00:07:42,532 --> 00:07:46,084
и отиде на лекар и рече дека е болна.

113
00:07:46,085 --> 00:07:50,458
Докторот ги стави очилата 
зашто беше многу стар.“

114
00:07:51,564 --> 00:07:53,882
Ги погледнав полицајците.

115
00:07:53,883 --> 00:07:56,483
А тие зјапаа во мене.

116
00:07:56,484 --> 00:07:57,813
(Смеа)

117
00:07:58,653 --> 00:08:01,659
Мислам дека едниот од нив 
се почеша по главата.

118
00:08:02,669 --> 00:08:05,242
Потоа се насмевнаа.

119
00:08:06,112 --> 00:08:07,339
Се насмевнаа.

120
00:08:07,340 --> 00:08:10,879
Ми олесна,

121
00:08:10,880 --> 00:08:14,256
толку што неколку прикладни зборови

122
00:08:14,257 --> 00:08:16,677
ми дојдоа на ум.

123
00:08:16,688 --> 00:08:19,687
Успеав да промумлам неколку
половични реченици,

124
00:08:19,688 --> 00:08:23,483
„Жалам, требаше храна, никогаш
нема да се повтори.“

125
00:08:24,763 --> 00:08:26,262
Ме пуштија.

126
00:08:27,334 --> 00:08:32,458
Кога тргнав кон продавницата, тие 
извикаа: (Полски) “Szczęśliwej podróży!"

127
00:08:32,480 --> 00:08:34,020
„Добар пат!“

128
00:08:34,650 --> 00:08:39,006
Немам намера да ве натерам да учите јазици

129
00:08:39,006 --> 00:08:42,696
за да патувате низ светот, да ги 
прекршувате правилата и да се извлечете.

130
00:08:44,586 --> 00:08:49,481
Но оваа куса епизода покажува
како неколку збора

131
00:08:50,261 --> 00:08:53,760
колку и да се едноставни или глупави,
само неколку збора

132
00:08:53,761 --> 00:08:57,991
можат да допрат до срцето и да го стопат.

133
00:08:58,901 --> 00:09:01,771
Патем, освен за болната
жаба, знам уште една.

134
00:09:01,772 --> 00:09:04,207
Песна што еднакво добро ја знам:

135
00:09:05,857 --> 00:09:07,232
песна за пијаниците.

136
00:09:07,233 --> 00:09:08,525
(Смеа)

137
00:09:09,185 --> 00:09:11,394
Таа немаше да ми донесе насмевки,

138
00:09:12,124 --> 00:09:14,430
можеби патување до најблиската
полициска станица

139
00:09:14,431 --> 00:09:15,661
за крвна слика.

140
00:09:17,603 --> 00:09:21,133
Не мора да учите многу јазици,

141
00:09:21,134 --> 00:09:24,153
и не мора темелно да ги учите.

142
00:09:24,154 --> 00:09:26,162
Малку може да ве одведе далеку.

143
00:09:27,122 --> 00:09:30,383
Десет збора упатени до срцето можат да 
имаат поголемо влијание

144
00:09:30,384 --> 00:09:32,964
отколку илјада зборови упатени до главата.

145
00:09:34,644 --> 00:09:38,741
Секогаш можете да го употребите англискиот
и да сте на средина.

146
00:09:39,851 --> 00:09:44,822
Но, можете да бидете и оној што
ќе ја премине средната линија

147
00:09:44,823 --> 00:09:49,393
и да го сретнете новиот познаник
или противник, кој и да е,

148
00:09:49,394 --> 00:09:51,480
да го сретнете на негова територија.

149
00:09:52,375 --> 00:09:55,334
Да го зборувате јазикот на другиот
не ве прави послаб,

150
00:09:55,336 --> 00:09:57,066
ве прави посилен.

151
00:09:57,856 --> 00:10:04,241
Оној кој има храброст и прави напори 
да ја премине линијата

152
00:10:05,221 --> 00:10:06,923
е победник на крај.

153
00:10:08,292 --> 00:10:12,210
Не плашете се да грешите.
Грешките ве прават човек.

154
00:10:12,918 --> 00:10:16,836
А во овој случај, имате и придобивка:

155
00:10:18,091 --> 00:10:20,692
Ако згрешите надвор,

156
00:10:20,693 --> 00:10:26,090
им давате можност на другите 
да ви помогнат и да ве запознаат.

157
00:10:26,091 --> 00:10:31,933
На овој начин, врската која штотуку
сте ја иницирале ќе биде уште посилна.

158
00:10:32,934 --> 00:10:37,190
Значи, сакате да ве разберат

159
00:10:38,320 --> 00:10:39,970
или пак сакате да се поврзете?

160
00:10:41,650 --> 00:10:46,520
Да продолжиме да го учиме и да го
употребуваме англискиот јазик.

161
00:10:48,080 --> 00:10:52,561
Така, ќе комуницираме со различни публики
како овде на TEDx.

162
00:10:53,591 --> 00:10:57,697
Англискиот јазик е моќна алатка
за споделување на знаење,

163
00:10:57,698 --> 00:11:02,920
за меѓународни конвенции
околу глобални проблеми.

164
00:11:03,490 --> 00:11:10,161
Пред сѐ, англискиот јазик е патот
до 365 милиони срца.

165
00:11:11,131 --> 00:11:17,170
На 365 милиони луѓе англискиот јазик 
им мириса на колачиња.

166
00:11:18,927 --> 00:11:20,837
Но, зошто да запреме тука?

167
00:11:22,007 --> 00:11:24,535
Зошто да не вложиме дополнителен напор

168
00:11:24,536 --> 00:11:27,696
и да научиме барем уште еден 
странски јазик?

169
00:11:28,776 --> 00:11:31,784
Во светот постојат колачиња
со многу различни вкусови.

170
00:11:31,785 --> 00:11:34,181
Да одиме и да вкусиме некое ново.

171
00:11:34,990 --> 00:11:36,051
Ви благодарам!

172
00:11:36,463 --> 00:11:37,755
(Аплауз)