0:00:09.305,0:00:15.209
365 миллион адам ағылшынды өз [br]ана тілі ретінде есептейді.

0:00:16.609,0:00:20.710
Екі миллиардтан астам адам[br]ағылшын тілін екінші немесе тіл

0:00:20.711,0:00:23.059
ретінде үйреніп, сөйлеп жүр.

0:00:24.376,0:00:26.082
Егер сіз ағылшынша сөйлесеңіз,

0:00:26.083,0:00:31.535
сізді 2.5 миллиард адам[br]түсінеді.

0:00:32.485,0:00:36.838
Не үшін сізге басқа шет тілдерін[br]үйрену қажет?

0:00:36.839,0:00:41.143
Ол дегеніңіз күлкілі және уақытты [br]бос өткізу емес пе?

0:00:41.144,0:00:45.382
Нельсон Манделланы[br]африкаанс тілінде сөйлегені

0:00:45.383,0:00:49.112
үшін Оңтүстік Африкалықтар[br]қатты сынаған еді.

0:00:50.022,0:00:51.488
Ол былай деп жауап берді:

0:00:51.489,0:00:55.225
"Сіз адам түсінетін тілде[br]жауап берсеңіз,

0:00:56.055,0:00:57.613
ол оның миына жетеді.

0:00:59.023,0:01:02.040
Егер сіз оның тілінде сөйлесеңіз,

0:01:02.720,0:01:04.312
ол оның жүрегіне жетеді".

0:01:05.391,0:01:06.661
Мәселе мынада екен:

0:01:06.662,0:01:09.330
егер біреуді жеңгіңіз келсе,

0:01:09.331,0:01:11.705
сіз олардың жүрегіне жеткізіп[br]сөйлеуіңіз керек.

0:01:13.185,0:01:14.973
Рим папалары мұны біледі.

0:01:14.974,0:01:18.884
Иоанн Павел II он тілде[br]еркін сөйледі, тағы

0:01:18.885,0:01:22.343
оншақты тілде бастапқы[br]деңгейде сөйлей алды.

0:01:22.953,0:01:26.591
Қай жаққа барса да,[br]ол адамдарды

0:01:26.592,0:01:30.847
ана тілінде бір-екі сөйлеммен[br]болса да қошеметтейтін;

0:01:30.848,0:01:35.845
бұл оның танымалдылығының[br]кілті еді.

0:01:37.395,0:01:39.804
Қайын енесі шет ел азаматы[br]болған немесе

0:01:39.805,0:01:43.265
шет ел азаматы болатын[br]адамдар бұл туралы біледі.

0:01:44.005,0:01:46.406
Олар қалыңдықтарымен[br]ағылшынша сөйлесуі мүмкін,

0:01:46.407,0:01:50.552
бірақ қыздың анасымен жақсы[br]қарым-қатынаста болу үшін,

0:01:51.222,0:01:55.181
жігіттердің түрлі тілдерді[br]үйренулеріне тура келеді,

0:01:55.185,0:01:56.872
мысалы, голланд тілін.

0:01:56.876,0:01:58.668
(Күлкі)

0:01:58.676,0:02:01.104
Көбінесе оның қулығы бар.

0:02:01.974,0:02:03.300
Неге?

0:02:04.030,0:02:09.044
Біздің ана тіліміз[br]тұлғамызбен, жанымызбен

0:02:09.045,0:02:13.050
ұштасып жатыр.

0:02:13.051,0:02:17.694
Жеке тарихымыздың тамыры[br]тереңде жатыр,

0:02:17.695,0:02:20.727
ол ана тілімізбен сіңісіп кеткен.

0:02:21.451,0:02:27.648
Сөзбен, тіркестермен байланысты[br]соншама сезім мен естеліктер, тіпті,

0:02:28.764,0:02:31.642
өсе келе қалыптасқан [br]грамматикада да бар.

0:02:32.646,0:02:37.141
Егер сіз басқа адамның тілін[br]үйренсеңіз,

0:02:37.142,0:02:40.350
шын мәнінде, ол адамның[br]өмірі мен тұлғасына

0:02:40.351,0:02:44.168
қызығушылық танытқаныңызды көрсетесіз.

0:02:44.959,0:02:47.585
Әрбір қайынене риза болмай ма?

0:02:48.711,0:02:52.581
Өз ана тіліңізді естігенде,[br]сіз байланысқа түскеніңізді сезесіз.

0:02:53.834,0:02:55.617
Сіз саяхатта жүргенде

0:02:55.618,0:02:59.592
бір күн немесе апта бойы[br]шет тілінде сөйлейсіз, сонан кейін

0:03:00.642,0:03:03.011
ұшақта отырған сәтіңізде

0:03:03.012,0:03:06.279
ұшқыш сізге ана тіліңізде[br]сөйлегенде,

0:03:06.280,0:03:08.408
сіз үйге бара жатқаныңызды сезесіз.

0:03:10.478,0:03:14.450
Егер ана тілінің иісі болса,

0:03:14.451,0:03:18.680
менің ойымша, олардан тәттінің[br]иісі шығар еді,

0:03:18.681,0:03:21.103
дәмді тауық сорпасының,

0:03:21.773,0:03:23.828
әжемнің иіс суының -

0:03:24.668,0:03:27.941
мүмкін, тіпті, кішкене нафталиннің.

0:03:28.742,0:03:34.000
Бұл тілдер құрылымының[br]себебі болуы мүмкін,

0:03:34.001,0:03:40.301
эсперанто сияқты көп тарамаған тіл.

0:03:41.212,0:03:44.212
Дегенмен жақсы құрастырылған,

0:03:44.213,0:03:46.995
қарапайым, үйренуге оңай

0:03:48.334,0:03:53.085
жасанды тілді ешбір ел[br]өз ана тіліндей қабылдамады.

0:03:53.948,0:03:58.939
Жүйелі түрде оқытылатын[br]шет тілі сияқты

0:03:58.940,0:04:02.564
ұзақ уақыт бойы[br]кең көлемде

0:04:03.414,0:04:05.161
таратылып көрді.

0:04:05.831,0:04:11.871
Бірақ табиғи тілдермен[br]байланысты қиындықтарға қарамай,

0:04:11.872,0:04:15.434
қайшылықтардан көңілі қалса да,

0:04:15.435,0:04:20.154
жазылуы мен айтылуындағы[br]сәйкессіздіктер болса да,

0:04:20.156,0:04:24.694
кейде грамматиканның өзі[br]абсурдқа айналса да,

0:04:25.655,0:04:27.304
осының бәріне қарамай,

0:04:28.304,0:04:34.192
адамдармен бірге қалыптасқан[br]тілдерді үйренуге талпынамыз.

0:04:35.812,0:04:39.654
Жүйеленген тілдер адам басына бағытталады.

0:04:40.774,0:04:44.772
Табиғи тілдер - тәттілердің дәмі сияқты.

0:04:46.056,0:04:51.981
Африкаанс тілін үйренген Манделлаға[br]тіл "жауыңды білу" дегенге сайды.

0:04:51.982,0:04:56.910
Ол: "Оларды жеңу үшін[br]тілін, құштарлығын біліңіз,

0:04:56.911,0:05:00.243
үмітін, қорқынышын[br]біліңіз", - деді.

0:05:01.073,0:05:03.644
Осыны істеді. Бұл нәтиже берді.

0:05:04.724,0:05:08.186
Бірақ бұл тек қана жауға[br]қатысты нәрсе емес?

0:05:09.254,0:05:12.111
Бұл адам қарым-қатынастарының[br]барлық бөлігін қамтиды.

0:05:13.445,0:05:17.746
Мен қайыненемді жау ретінде көретін[br]соңғы адам болармын,

0:05:17.747,0:05:18.983
дейтін болсақ болсақ.

0:05:19.833,0:05:22.762
Жеті немесе сегіз жыл бұрын

0:05:22.763,0:05:25.642
отбасыммен бірге Польшада[br]машинамен саяхаттадым.

0:05:27.172,0:05:31.413
Дүкендер жабық болатын,[br]бірақ бізге тамақ керек болды.

0:05:32.257,0:05:35.692
Біраздан кейін жолдың арғы[br]бетінде супермаркет көрдік.

0:05:36.908,0:05:41.637
Оған жетудің бір ғана жолы бар,[br]шұғыл бұрылыс жасау. [br]

0:05:41.638,0:05:43.328
Мен осыны істедім.

0:05:44.368,0:05:46.578
Бұл қауіпті еді.

0:05:47.528,0:05:49.696
Бұл, сөзсіз, заңға қайшы еді.

0:05:52.065,0:05:57.638
Машина тұрағында, моторды[br]өшірейін деп жатқанда

0:05:58.238,0:06:00.053
мен терезенің тықылын естідім.

0:06:01.250,0:06:06.096
Терезені төмен түсіргенде[br]екі адамды көрдім.

0:06:07.624,0:06:11.963
Бұл полиция қызметкерлері еді.

0:06:13.296,0:06:17.564
Қазір мен поляк тілін қай[br]деңгейде білетінімді айта алмаймын,

0:06:17.565,0:06:19.255
қызықты сәт туа қалғанда

0:06:19.985,0:06:23.526
шағын әңгіме-дүкен[br]құра алатын едім.

0:06:24.336,0:06:27.780
Бірақ өзімнің кінәлі екенімді[br]сезіп,

0:06:28.620,0:06:31.755
форма киген екі ер адаммен[br]көзбе көз тұрғанда

0:06:33.175,0:06:38.315
поляк сөздерінің аузымнан[br]қалай шыққанын білмей қалдым.

0:06:39.719,0:06:43.789
Дегенмен мен бір сәтте де

0:06:44.549,0:06:47.728
жағдайды шешу үшін[br]ағылшын тілін қолданбадым.

0:06:49.078,0:06:53.318
Ағылшын тілі, мүмкін, маған[br]лингвистикалық үстемдік берер еді,

0:06:54.278,0:06:57.280
бірақ ол полиция қызметкерлеріне[br]ыңғайсыздық тудырады.

0:06:58.244,0:07:00.934
Сөйтіп мен поляк тілінде[br]сөйлеуді жөн көрдім.

0:07:01.774,0:07:02.798
Қалай?

0:07:04.479,0:07:08.699
Миымдағы поляк сөздерін сақтайтын[br]бөлік бос әрі тар болды десе болады,

0:07:10.388,0:07:11.965
ойымда тек бір ғана нәрсе бар.

0:07:13.204,0:07:17.942
Мен жиі-жиі қайталап жүрген[br]бір нәрсе бар еді, оны

0:07:17.943,0:07:20.814
ұйықтап жатқанда да айта аламын.

0:07:22.501,0:07:24.960
Бұл - балалар әні,

0:07:27.563,0:07:29.652
ауырып жатқан бақа туралы.

0:07:30.273,0:07:32.251
(Күлкі)

0:07:32.951,0:07:34.522
Барым осы болды.

0:07:34.523,0:07:39.523
Менің істегенім ақымақтық болса да,[br]ойланбастан айта бастадым:

0:07:40.417,0:07:42.532
(Полякша) Бақалар ауырып қалды

0:07:42.532,0:07:46.084
біз дәрігерге барып[br]оның ауырғанын айттық.

0:07:46.085,0:07:50.458
Дәрігер көзілдірігін шешті,[br]өйткені ол қарт еді.

0:07:51.564,0:07:53.882
Мен полицияға қарадым.

0:07:53.883,0:07:56.483
Олар көздері бақырайып қарап тұрды.

0:07:56.484,0:07:57.813
(Күлкі)

0:07:58.653,0:08:01.659
Меніңше біреуі басын[br]қасығандай болды.

0:08:02.669,0:08:05.242
Содан кейін олар күліп жіберді.

0:08:06.112,0:08:07.339
Олар күлді.

0:08:07.340,0:08:10.879
Бұл мені аздап тыныштандырды,

0:08:10.880,0:08:14.256
осы сәтке сәйкес сөздер

0:08:14.257,0:08:16.677
ойыма оралып,

0:08:16.688,0:08:19.687
аздап тұтығып болса да[br]мына сөйлемді айттым:

0:08:19.688,0:08:23.483
"Кешірім сұраймын, тамақ керек[br]болды, екінші рет қайталанбайды."

0:08:24.763,0:08:26.262
Олар мені "қармағынан" босатты.

0:08:27.334,0:08:32.458
Дүкенге кіргенде олар маған, [br](Полякша) “Szczęśliwej podróży!" деді.

0:08:32.480,0:08:34.020
"Жолыңыз болсын!"

0:08:34.650,0:08:39.006
Менің ниетім сіздерді[br]тіл үйренуге шақыру емес,

0:08:39.006,0:08:42.696
сіз әлемді шарлап, саяхаттап[br]заңды бұзып, кете аласыз.

0:08:44.586,0:08:49.481
Бірақ осы қысқа оқиға,[br]аз ғана сөздің,

0:08:50.261,0:08:53.760
тіпті, қарапайым немесе күлкілі[br]болса да, адам жүрегіне жетіп,

0:08:53.761,0:08:57.991
оны жылытатынын көрсетті.

0:08:58.901,0:09:01.771
Айтпақшы, ол жерде ауру бақаға[br]балама болды.

0:09:01.772,0:09:04.207
Мен жақсы білетін тағы[br]бір нәрсе болды:

0:09:05.857,0:09:07.232
мас болғанда айтылатын өлең.

0:09:07.233,0:09:08.525
(Күлкі)

0:09:09.185,0:09:11.394
Мүмкін бұл маған күлкілі орнына

0:09:12.124,0:09:14.430
жергілікті полиция бөлімінде[br]қан тестін жасауға

0:09:14.431,0:09:15.661
жолдама болар еді.

0:09:17.603,0:09:21.133
Сізге көп тілді оқудың қажеті жоқ,

0:09:21.134,0:09:24.153
оны түбіне дейін білудің[br]да қажеті жоқ.

0:09:24.154,0:09:26.162
Кішкене қадам үлкен жолға бастайды.

0:09:27.122,0:09:30.383
Жүректен шыққан он сөз[br]миыңыздағы мың сөзден

0:09:30.384,0:09:32.964
артық әсер етуі мүмкін.

0:09:34.644,0:09:38.741
Сіз ылғи ағылшынша сөйлеп[br]жолдың ортасында бола аласыз.

0:09:39.851,0:09:44.822
Бірақ сіз ортаңғы сызықты[br]басып өтіп

0:09:44.823,0:09:49.393
жаңа танысты, қарсыласыңызды[br]немесе кез келген адамды

0:09:49.394,0:09:51.480
оның территориясында кездестіре аласыз.

0:09:52.375,0:09:55.334
Басқа тілде сөйлеу сізді[br]әлсіз қылмайды, ол сіздің

0:09:55.336,0:09:57.066
мықты екеніңізді дәлелдейді.

0:09:57.856,0:10:04.241
Батылдығы бар және сызықты[br]басып өте алатын адам

0:10:05.221,0:10:06.923
соңында жеңіске жетеді.

0:10:08.292,0:10:12.210
Қате жіберемін деп қорықпаңыз.[br]Қателер сіздің адам екеніңізді көрсетеді.

0:10:12.918,0:10:16.836
Бұл жағдайда сізге бонус бар:

0:10:18.091,0:10:20.692
егер сіз қате жіберсеңіз,

0:10:20.693,0:10:26.090
басқаларға сізге көмектесуге, сізбен[br]кездесуге мүмкіндік бересіз.

0:10:26.091,0:10:31.933
Яғни, сіздің жасаған байланысыңыз[br]күштірек болады.

0:10:32.934,0:10:37.190
Өзіңізді түсінгенін қалайсыз ба

0:10:38.320,0:10:39.970
немесе байланысқыңыз келе ме?

0:10:41.650,0:10:46.520
Ағылшын тілін үйренуді және[br]қолдануды жалғастыра берейік.

0:10:48.080,0:10:52.561
TEDx-тегідей біз аралас аудиториямен[br]өзара әрекет жасай аламыз.

0:10:53.591,0:10:57.697
Ағылшын тілі білімді бөлісуге[br]арналған күшті құрал,

0:10:57.698,0:11:03.750
ғаламдық мәселелер бойынша[br]халықаралық конвенциялар үшін.

0:11:04.940,0:11:10.161
Сонымен бірге ағылшын тілі[br]365 млн. жүрекке апаратын жол.

0:11:11.131,0:11:17.170
365 миллион адамға ағылшын[br]тілінің дәмі - тәттілер сияқты.

0:11:18.927,0:11:20.517
Неге ол жерде тоқтайсыз?

0:11:22.007,0:11:24.535
Неге қосымша күш салып

0:11:24.536,0:11:27.696
тағы бір шет тілін[br]үйренбеске?

0:11:28.776,0:11:31.784
Тәтілердің түрлі дәмі бар.

0:11:31.785,0:11:34.181
Жүріңіз, тағы біреуін татып көрейік.

0:11:34.990,0:11:36.051
Рақмет.

0:11:36.463,0:11:37.755
(Қол шапалақтау)