1
00:00:09,305 --> 00:00:15,209
Անգլերենը մոտ 350 միլիոն մարդկանց
մայր լեզուն է:

2
00:00:16,609 --> 00:00:20,710
Եվս 2 միլիարդ մարդ սովորում և խոսում են

3
00:00:20,711 --> 00:00:23,059
անգլերեն որպես երկրորդ կամ երրորդ լեզու:

4
00:00:24,376 --> 00:00:26,082
Եթե խոսում եք անգլերեն,

5
00:00:26,083 --> 00:00:31,535
ապա կարող եք ձեր մտքերը հասկացնել
2,5 միլիարդ մարդու:

6
00:00:32,485 --> 00:00:36,838
Ինչո՞ւ պետք է սովոեք ևս մեկ օտար լեզու:

7
00:00:36,839 --> 00:00:41,143
Ժամանակի անհեթեթ վատնում է, այնպես չէ՞:

8
00:00:41,144 --> 00:00:45,382
Հարավային սևամորթ աֆրիկացիները 
խստորեն քննադատում էին

9
00:00:45,383 --> 00:00:49,112
Նելսոն Մանդելային Աֆրիկաանս
լեզվով խոսելու համար:

10
00:00:50,022 --> 00:00:51,488
Նա պատասխանեց.

11
00:00:51,489 --> 00:00:55,225
«Երբ մարդու հետ խոսում եք
իրեն հասկանալի լեզվով,

12
00:00:56,055 --> 00:00:57,613
ձեր ասածը հասնում է գլխին:

13
00:00:59,023 --> 00:01:02,040
երբ խոսում եք իր սեփական լեզվով,

14
00:01:02,720 --> 00:01:04,312
ձեր ասածը հասնում է սրտին»:

15
00:01:05,391 --> 00:01:06,661
Ահա թե բանն ինչումն է.

16
00:01:06,662 --> 00:01:09,330
Եթե ուզում եք հաղթել ինչ որ մեկին,

17
00:01:09,331 --> 00:01:11,705
պետք է ձեր ասածը իրենց սրտերիին հասնի…

18
00:01:13,185 --> 00:01:14,973
Հռոմի պապերը շատ լավ գիտեն դա:

19
00:01:14,974 --> 00:01:18,884
Հովհաննես Պողոս II Պապը 
սահուն խոսում էր 10 լեզվով,

20
00:01:18,885 --> 00:01:22,343
իսկ մի տասնյակ այլ լեզվի տիրապետում էր
տարրական մակարդակով:

21
00:01:22,953 --> 00:01:26,591
Ուր որ գնում էր, միշտ տեղի ժողովրդին 
բարևում էր

22
00:01:26,592 --> 00:01:30,847
առնվազն մի քանի նախադասությամբ
իրենց մայրենի լեզվով,

23
00:01:30,848 --> 00:01:35,845
և սա կարևոր դեր էր խաղում
իր համբավի հարցում:

24
00:01:37,395 --> 00:01:39,804
Մարդիկ, ում ներկայիս կամ 
ապագա սկեսուրը , զոքանչը,

25
00:01:39,805 --> 00:01:43,265
օտարերկրացիներ են, 
նույպես տեղյակ են սրա մասին:

26
00:01:44,005 --> 00:01:46,406
Գուցե նրանք անգլերեն խոսեն
իրենց ընկերուհների հետ,

27
00:01:46,407 --> 00:01:50,552
բայց երբ ուզում են լավ հարաբերությունների
մեջ լինել աղջկա մոր հետ,

28
00:01:51,222 --> 00:01:55,181
երիտասարդ տղաները սովորում են 
անգամ ամենաբարդ լեզուները,

29
00:01:55,185 --> 00:01:56,872
ներառյալ հոլանդերենը:

30
00:01:56,876 --> 00:01:58,668
(Ծիծաղ)

31
00:01:58,676 --> 00:02:01,104
Եվ հիմնականում սա աշխատում է:

32
00:02:01,974 --> 00:02:03,300
Ինչո՞ւ:

33
00:02:04,030 --> 00:02:09,044
Մեր մայր լեզուն միահյուսված է

34
00:02:09,045 --> 00:02:13,050
մեր անհատականության և ինքնության հետ:

35
00:02:13,051 --> 00:02:17,694
Մեր անհատական պատմությունը խորը արմատներով

36
00:02:17,695 --> 00:02:20,727
թափանցում է մեր մայր լեզվի մեջ:

37
00:02:21,451 --> 00:02:27,648
Ինչքան հիշողություններ,
զգացմունքներ են կապված այն բառերի,

38
00:02:28,764 --> 00:02:31,642
արտահայտությունների, քերականության հետ,
որի հետ մեծացել ենք:

39
00:02:32,646 --> 00:02:37,141
Այսպիսով, եթե սովորում եք
մեկ այլ մարդու լեզուն,

40
00:02:37,142 --> 00:02:40,350
դրանով ցույց եք տալիս, 
որ անկեղծորեն հետաքրքրված եք

41
00:02:40,351 --> 00:02:44,168
իրենց կյանքով և իրենց անհատականությամբ:

42
00:02:44,959 --> 00:02:47,585
Սկեսուրն կամ զոքանչն
ինչպե՞ս իրենց գովաբանված չզգա:

43
00:02:48,711 --> 00:02:52,581
Երբ լսում եք ձեր սեփական լեզուն, 
ձեզ զգում ես կապի մեջ:

44
00:02:53,834 --> 00:02:55,617
Երբ ճանապարհորդում եք,

45
00:02:55,618 --> 00:02:59,592
և օտար լեզուն օգտագործում եք 
օրեր կամ շաբաթներ,

46
00:03:00,642 --> 00:03:03,011
հենց որ բարձրանում ես ինքնաթիռ,

47
00:03:03,012 --> 00:03:06,279
և օդանավի անձնակազմը ձեզ ողջունում է
ձեր մայր լեզվով,

48
00:03:06,280 --> 00:03:08,408
գիտեք, որ տուն եք գնում:

49
00:03:10,478 --> 00:03:14,450
Եթե մայր լեզուն բույր ունենար,

50
00:03:14,451 --> 00:03:18,680
կարծում եմ դա թխվածքաբլիթների 
բույր կլիներ,

51
00:03:18,681 --> 00:03:21,103
և հանգստացնող հավի մսով սուպի,

52
00:03:21,773 --> 00:03:23,828
կամ տատիկ օդեկոլոնի,

53
00:03:24,668 --> 00:03:27,941
գուցե նաև մի քիչ նավթալինի բույր:

54
00:03:28,742 --> 00:03:34,000
Հնարավոր է, որ հենց սա է պատճառը,
թե ինչու արհեստական լեզուները,

55
00:03:34,001 --> 00:03:40,301
օրինակ էսպերանտոն, երբեք այդքան
տարածում չգտան, ինչպես որ ակնկալվում էր:

56
00:03:41,212 --> 00:03:44,212
Ինչքան էլ որ խելամտորեն է կառուցված,

57
00:03:44,213 --> 00:03:46,995
և պարզ է ու հեշտ սովորելու համար,

58
00:03:48,334 --> 00:03:53,085
ոչ մի երկիր չի ընդունել արհեստական լեզուն
որպես երկրի պետական լեզու:

59
00:03:53,948 --> 00:03:58,939
Եվ ոչ էլ երկար ժամանակ 
արհեստական լեզուները

60
00:03:58,940 --> 00:04:02,564
սիստեմատիկորեն դասավանդվել են

61
00:04:03,414 --> 00:04:05,161
մեծ մասշտաբներով:

62
00:04:05,831 --> 00:04:11,871
Այնուամենայնիվ, անկախ բնական
լեզուների դժվարություններից,

63
00:04:11,872 --> 00:04:15,434
ինչպիսիք են օրինակ՝
զայրացնող բացառությունները,

64
00:04:15,435 --> 00:04:20,154
ուղղագրության և արտասանության
միջև անհամապատասխանությունները,

65
00:04:20,156 --> 00:04:24,694
երբեմն նաև քերականության բարդությունը,

66
00:04:25,655 --> 00:04:27,304
անկախ այս ամեն ինչից,

67
00:04:28,304 --> 00:04:34,192
մենք նախընտրում ենք սովորել լեզուներ,
որոնք օրգանապես ստեղծվել են մաարդկանց հետ:

68
00:04:35,812 --> 00:04:39,654
Կառուցողական լեզուները հասնում են գլխին:

69
00:04:40,774 --> 00:04:44,772
Բնական լեզուներից թխվածքաբլիթների 
բույր է գալիս:

70
00:04:46,056 --> 00:04:51,981
Ըստ Նելսոն Մանդելայի՝ Աֆրիկաանս սովորելը
նշանակում էր «ճանաչել թշնամուդ»:

71
00:04:51,982 --> 00:04:56,910
Նա ասում էր. «Պետք է իմանալ նրանց լեզուն,
նրանց ցանկությունները,

72
00:04:56,911 --> 00:05:00,243
նրանց հույսերն ու վախերը, եթե ուզում ես
հաղթել նրանց»:

73
00:05:01,073 --> 00:05:03,644
Նա այդպես էլ արեց, և դա աշխատեց:

74
00:05:04,724 --> 00:05:08,186
Բայց խոսքը միշտ 
թշնամիներին չի վերաբերում, չէ՞:

75
00:05:09,254 --> 00:05:12,111
Սա վերաբերում է մարդկային
հարաբերությունների ցանկացած տեսակի:

76
00:05:13,445 --> 00:05:15,407
Եվ ես վերջին մարդը կլինեմ, որ պնդեմ,

77
00:05:15,407 --> 00:05:17,747
թե սկեսուրները 
կամ զոքանչները թշնամիներ են,

78
00:05:17,747 --> 00:05:18,983
ըստ սահմանման:

79
00:05:19,833 --> 00:05:22,762
Մոտ 7 կամ 8 տարի առաջ,

80
00:05:22,763 --> 00:05:25,642
Լեհաստանում մեքենա էի վարում
ընտանիքիս հետ:

81
00:05:27,172 --> 00:05:31,413
Խանութները արդեն փակվում էին, 
իսկ մենք պետք է սնունդ գնեինք:

82
00:05:32,257 --> 00:05:35,692
Վերջապես մի սուպերմարկետ տեսանք
փողոցի հակառակ կողմում:

83
00:05:36,908 --> 00:05:41,637
Միակ տարբերակը նրանց հասնելու 
մինչև որ կփակվեին, շրջադարձ կատարելն էր:

84
00:05:41,638 --> 00:05:43,328
Ես հենց այդպես էլ արեցի:

85
00:05:44,368 --> 00:05:46,578
Հավանաբար վտանգավոր էր:

86
00:05:47,528 --> 00:05:49,696
Անշուշտ, հակաօրինական էր:

87
00:05:52,065 --> 00:05:57,638
Ավտոկանգառում, նախքան ես կհասցնեի
անջատել մեքենայի շարժիչը,

88
00:05:58,238 --> 00:06:00,053
լսեցի «թըխկ-թըխկ»:

89
00:06:01,250 --> 00:06:06,096
Արագ իջեցրի պատուհանը, և
հայտնվեցին զույգ աչքեր:

90
00:06:07,624 --> 00:06:11,963
Աչքերից յուրաքանչյուր զույգը
մի ոստիկանի էր պատկանում:

91
00:06:13,296 --> 00:06:17,564
Հիմա, ես սահուն լեհերեն չեմ խոսում

92
00:06:17,565 --> 00:06:19,255
շատ ժամանակ,

93
00:06:19,985 --> 00:06:23,526
բայց ժամանակին ես պարզ խոսակցություններ 
կարողանում էի վարել:

94
00:06:24,336 --> 00:06:27,780
Բայց այդ իրավիճակում, մեղավոր խղճով,

95
00:06:28,620 --> 00:06:31,755
աչք-աչքի երկու համազգեստով ոստիկանի հետ,

96
00:06:33,175 --> 00:06:38,315
իմ իմացած ցանկացած լեհերեն 
բառ չորացել էր ներսումս:

97
00:06:39,719 --> 00:06:43,789
Նույնիսկ մի պահ մտքովս չանցավ

98
00:06:44,549 --> 00:06:47,728
փորձել անգլերենով դուրս 
գալ այս իրավիճակից:

99
00:06:49,078 --> 00:06:53,318
Անգլերենը հավանաբար ինձ լեզվական
առավելություն կտար,

100
00:06:54,278 --> 00:06:57,280
բայց գուցե անգլերենի
պատճառով ոստիկանը անհարմար զգար իրեն:

101
00:06:58,244 --> 00:07:00,934
Այպես, որոշեցի կպած մնալ լեհերենին:

102
00:07:01,774 --> 00:07:02,798
Ինչպե՞ս:

103
00:07:04,479 --> 00:07:08,699
Ուղեղիս լեհերենի այն 
փոքրիկ անկյունը դատարկ էր,

104
00:07:10,388 --> 00:07:11,965
բացի մի բանից:

105
00:07:13,204 --> 00:07:17,942
Մի բան կար, որ ես այնքան էի կրկնել,

106
00:07:17,943 --> 00:07:20,814
որ անգգամ քնած ժամանակ կարող էի կրկնել:

107
00:07:22,501 --> 00:07:24,960
Դա մանկական մի բանաստեղծություն է

108
00:07:27,563 --> 00:07:29,652
մի հիվանդ գորտի մասին:

109
00:07:30,273 --> 00:07:32,251
Ծիծաղ:

110
00:07:32,951 --> 00:07:34,522
Իմացածս դա էր:

111
00:07:34,523 --> 00:07:39,523
Գիտեմ, որ տարօրինակ է, բայց ես սկսեցի.

112
00:07:40,417 --> 00:07:42,532
(Լեհերեն) «Մի հիվանդ գորտ

113
00:07:42,532 --> 00:07:46,084
գնաց բժիշկի ու ասեց, որ հիվանդացել է:

114
00:07:46,085 --> 00:07:50,458
Բժիշկը դրեց ակնոցները, 
որովհետև շատ ծեր էր»:

115
00:07:51,564 --> 00:07:53,882
Նայեցի ոստիկանին:

116
00:07:53,883 --> 00:07:56,483
Նրանք ապշած ինձ էին նայում:

117
00:07:56,484 --> 00:07:57,813
Ծիծաղ:

118
00:07:58,653 --> 00:08:01,659
Հիշում եմ, որ նրանցից մեկը գլուխը քորեց:

119
00:08:02,669 --> 00:08:05,242
Հետո ժպտացին:

120
00:08:06,112 --> 00:08:07,339
Նրանք ժպտացին:

121
00:08:07,340 --> 00:08:10,879
Դա էլ իր հերթին ինձ անկաշկանդ դարձրեց,

122
00:08:10,880 --> 00:08:14,256
այնպես որ մի քանի համապատասխան բառեր

123
00:08:14,257 --> 00:08:16,677
գլորվեցին հետ իմ գլխի մեջ:

124
00:08:16,688 --> 00:08:19,687
Կակազելով կարողացա մի քանի
այսպիսի նախադասություններ ասել.

125
00:08:19,688 --> 00:08:23,483
«Շատ ներողություն, սննդի կարիք ունեինք,
այլևս չի կրկնվի»:

126
00:08:24,763 --> 00:08:26,262
Նրանք ինձ բաց թողեցին:

127
00:08:27,334 --> 00:08:32,458
Երբ վազում էի խանութ, նրանք ասեցին
(լեհերեն) “Szczęśliwej podróży!"

128
00:08:32,480 --> 00:08:34,020
«Բարի ճանապարհ»:

129
00:08:34,650 --> 00:08:39,006
Մտադրություն չունեմ ձեզ հրահրելու,
որ լեզուներ սովորեք,

130
00:08:39,006 --> 00:08:42,696
որ կարողանաք ճանապարհորդել աշխարհով մեկ, 
օրենքներ խախտեք և անպատիժ մնաք:

131
00:08:44,586 --> 00:08:49,481
Բայց այս փոքրիկ դրվագ բացահայտում է, 
թե ինչպես մի քանի բառեր,

132
00:08:50,261 --> 00:08:53,760
ինչքան էլ պարզ ու հիմար որ լինեն,

133
00:08:53,761 --> 00:08:57,991
կարող են ուղիղ սրտի մեջ մտնել
ու սիրտը հալեցնել:

134
00:08:58,901 --> 00:09:01,771
Ի դեպ, հիվանդ գորտին
փոխարինող մի բան էլ կար:

135
00:09:01,772 --> 00:09:04,207
Մի բան էլ կար, որ ես այդքան լավ գիտեի:

136
00:09:05,857 --> 00:09:07,232
Խմելու երգը:

137
00:09:07,233 --> 00:09:08,525
Ծիծաղ:

138
00:09:09,185 --> 00:09:11,394
Բայց դրանով ես ծիծաղ չէի վաստակի,

139
00:09:12,124 --> 00:09:14,430
այլ հավանաբար ինձ կտանեին 
մոտակա բաժանմունք՝

140
00:09:14,431 --> 00:09:15,661
արյան թեստ հանձնելու:

141
00:09:17,603 --> 00:09:21,133
Կարիք չկա, որ շատ լեզուներ սովորեք,

142
00:09:21,134 --> 00:09:24,153
և կարիք էլ չկա, որ մանրամասնորեն սովորեք:

143
00:09:24,154 --> 00:09:26,162
Մի քանի բառն էլ բավական է:

144
00:09:27,122 --> 00:09:30,383
Սրտին ուղղված մի քանի բառն ավելի 
մեծ ազդեցություն ունի,

145
00:09:30,384 --> 00:09:32,964
քան գլխին ուղղված հազարավոր բառեր:

146
00:09:34,644 --> 00:09:38,741
Կարող եք ընտրել միշտ 
անգլերեն խոսեք և հանդիպեք մեջտեղում:

147
00:09:39,851 --> 00:09:44,822
Բայց կարող եք ընտրել լինել այն անձը,
ով կանցնի միջնագիծը,

148
00:09:44,823 --> 00:09:49,393
և կհանդիպի իր նոր ծանոթին,
կամ մրցակցին, ով էլ որ լինի,

149
00:09:49,394 --> 00:09:51,480
և հանդիպել նրանց իրենց տիրույթում:

150
00:09:52,375 --> 00:09:55,334
Այլ մարդկանց լեզվով խոսելը
ձեզ թույլ չի դարձնում:

151
00:09:55,336 --> 00:09:57,066
Այն ապացուցում է, որ դուք ուժեղ եք:

152
00:09:57,856 --> 00:10:04,241
Վերջում հաղթում է այն մարդը,
ով քաջություն ունի

153
00:10:05,221 --> 00:10:06,923
անցնել միջնագիծը:

154
00:10:08,292 --> 00:10:12,210
Մի՛ վախեցեք սխալվելուց:

155
00:10:12,918 --> 00:10:16,836
Այս դեպքում էլ բոնուս կա:

156
00:10:18,091 --> 00:10:20,692
Եթե սխալվում եք,

157
00:10:20,693 --> 00:10:26,090
ուրիշներին հնարավրություն եք տալիս 
օգնել ձեզ, առաջ գալ և հանդիպել ձեզ:

158
00:10:26,091 --> 00:10:31,933
Եվ այս կերպ ձեր հենց նոր ստեղծած 
կապերը ավելի ամուր կլինեն:

159
00:10:32,934 --> 00:10:37,190
Ուրեմն, դուք ուզում եք, 
որ ձեզ հասկանա՞ն,

160
00:10:38,320 --> 00:10:39,970
թե՞ուզում եք կապեր ստեղծել:

161
00:10:41,650 --> 00:10:46,520
Եկեք բորորս էլ շարունակենք 
օգտագործել անգլերենը:

162
00:10:48,080 --> 00:10:52,561
Որ կարողանանք հաղորդակցվենք այնպիսի
խառը լսարանի հետ, ինչպես այսօր TEDx-ում:

163
00:10:53,591 --> 00:10:57,697
Անգլերենը հզոր գործիք է
գիտելիքներ կիսելու համար,

164
00:10:57,698 --> 00:11:03,750
գլոբալ խնդիրների վերաբերյալ 
միջազգային հաղորդակցման համար:

165
00:11:04,940 --> 00:11:10,161
Անկախ ամեն ինչից, անգլերենը 
դեպի 365 միլիոն սրտեր տանող մայրուղի է:

166
00:11:11,131 --> 00:11:17,170
365 միլիոն մարդու համար անգլերենից
թխվածքաբլիթի բույր է գալիս:

167
00:11:18,927 --> 00:11:20,517
Բայց ինչո՞ւ կանգ առնել այդտեղ:

168
00:11:22,007 --> 00:11:24,535
Ինչո՞ւ մի քիչ ջանք չթափենք և սովորենք

169
00:11:24,536 --> 00:11:27,696
գոնե մեկ այլ լեզու ևս:

170
00:11:28,776 --> 00:11:31,784
Դեռ այնքա՛ն թխվածքաբլիթների բույրեր կան:

171
00:11:31,785 --> 00:11:34,181
Եկեք գնանք և փորձենք մի նոր թխվածքաբլիթ:

172
00:11:34,990 --> 00:11:36,051
Շնորհակալություն:

173
00:11:36,463 --> 00:11:37,755
(Ծափահարություններ)