Size bir kızın
hikâyesini anlatmak istiyorum.

Fakat gerçek adını söyleyemiyorum.

Ona Hadiza diyelim.

Hadiza 20 yaşında.

Utangaç,

fakat yüzünü aydınlatan güzel bir
gülümsemeye sahip.

Fakat durmadan acı çekiyor.

Muhtemelen yaşamının
geri kalanını da tedaviyle geçirecek.

Neden biliyor musunuz?

Hadiza Chibok'lu bir kız

ve 14 Nisan 2014'de, Boko Haram

teröristleri tarafından kaçırıldı.

Fakat, kızları taşıyan kamyondan

atlayarak, kaçmayı başardı.

Yere düştüğünde, her iki
bacağını da kırdı ve çalılıklarda

saklanmak için karnı
üzerinde sürüklenmek zorunda kaldı.

Boko Haram'ın onun için
geri dönmesinden korktuğunu söyledi.

O gün kamyondan
atlayarak kaçan 57 kızdan birisi oydu.

Bu hikâye, haklı olarak, dünya çapında

ses getirdi.

Michelle Obama, Malala ve
diğerleri gibi insanlar protestolarda

seslerini yükselttiler ve o zamanlar

-- olay zamanı Londra'da
yaşıyordum -- Londra'dan Abuja'ya,

Nijerya'nın ilk kez ev sahipliği
yaptığı Dünya Ekonomik Forumu'nda

görev almak için gönderilmiştim.

Oraya vardığımda, şehirde
yalnızca bir hikâyenin dolaştığı açıktı.

Devleti baskı altında bıraktık.

O kızları geri getirmek
için ne yaptıklarına dair

sert sorular sorduk.

Anlaşıldığı üzere,

soru yağmurumuz
onları memnun etmemişti ve

"alternatif gerçekler"
payımızı aldık diyelim.

(Gülüşmeler)

Etkili Nijeryalılar bizlerin toy olduğunu,

Nijerya'daki politik durumu

anlamadığımızı söylüyorlardı.

Ayrıca bize Chibok kızları

hikâyesinin sahte haber olduğunu da

söylediler.

Ne yazık ki bu sahte anlatı devam etti

ve bugün Nijerya'da
Chibok kızlarının aslında

hiç kaçırılmadığına
hâlâ inanan insanlar var.

Oysa tersini söyleyen
insanlarla konuştum --

Boko Haram kızlarını

kaçırdığı gün, kızlarını taşıyan
kamyonların ardından

Sambisa ormanına koştuklarını anlatan,
harap edilmiş aileler.

Palaları varmış, fakat
Boko Haram'ın silahları olduğundan,

geri dönmeye zorlanmışlar.

Haber gündemi iki yıl
boyunca kaçınılmaz olarak değişti

ve iki yıl boyunca

Chibok kızları hakkında
çok fazla şey duymadık.

Herkes öldüklerini düşündü.

Fakat geçen sene Nisan'da

bu video elime geçti.

Bu, Boko Haram'ın kızların

yaşam kanıtı olarak çektiği
bir videonun görüntüsü

ve bir kaynaktan bu videoyu edindim.

Yayınlamadan önce, ailelerle

konuşup doğrulamak için,
Nijerya'nın kuzeydoğusuna

seyahat etmem gerekti.

Onay için uzun süre beklememeliydim.

Annelerden birisi videoyu
izlediğinde bana bilgisayarın

içerisine ulaşıp çocuğunu oradan

çekip alabilecek olsa,

bunu yapacağını söyledi.

Seyirciler arasında
benim gibi ebeveyn olanlar,

bu annenin hissettiği ızdırabı

yalnızca hayal edebilirler.

Bu video, Boko Haram ile
anlaşma konuşmalarının başlangıcı oldu.

Nijeryalı bir senatör bana
bu video sayesinde konuşmalara

başladıklarını, çünkü uzun zamandır

Chibok kızlarının aslında ölmüş
olduklarını düşündüklerini söyledi.

Geçen sene Ekim ayında
yirmi bir kız serbest bırakıldı.

Ne yazık ki,
ortalama 200 kız hâlâ kayıp.

Bu hikâyeyi ele alırken
tarafsız bir gözlemci olmadığımı

itiraf etmem gerek.

Kızları kurtarmak için
kaçırılan o fırsatları düşündüğümde

öfkeleniyorum.

Ailelerin söylediklerini,
bu kızlar eğer zengin ve güçlü ailelerin

kızları olsaydı çok daha
önceden bulunurlardı deyişlerini

düşündüğümde öfkeleniyorum.

Sahte anlatının

kesin olarak bir ertelenmeye

neden olduğunu düşününce

öfkeleniyorum;

çünkü karşılık verilmesini
erteleyen nedenin bir kısmı da bu.

Bu, sahte haberlerin
ölümcül tehlikelerini sergiliyor.

Peki bunun için ne yapabiliriz?

Google ve Facebook'ta sahte haberlerin

yayılmasını engellemek için teknolojiyi

kullanmayı deneyen bazı
zeki insanlar, zeki mühendisler var.

Bunun da ötesinde,
buradaki herkesin -- sizin ve benim --

bunda bir rolünün olduğunu düşünüyorum.

İçeriği paylaşanlar bizleriz.

İnternet üzerinde
hikâyeleri paylaşan biziz.

Bugünlerde ve bu çağda hepimiz yayıncıyız

ve sorumluluğumuz var.

Gazeteci olarak ben kontrol ediyor

ve onaylıyorum.

Cesaretliyim, fakat
sert sorular soruyorum.

Bu insan bana bu hikâyeyi neden anlatıyor?

Bu bilgiyi paylaşarak ne elde edecekler?

Gizli bir gündemleri mi var?

İnternette keşfettiğimiz şeylere
daha sert sorular sorarak yaklaşmaya

başlamamız gerektiğine inanıyorum.

Araştırmalar, kimimizin hikâyeyi
paylaşmadan önce başlığın ötesini

bile okumadığını gösteriyor.

Bunu yapan var mı?

Ben yaptım, biliyorum.

Peki eğer ilk bakışta

keşfettiğimiz bilgileri
almayı bıraksak ne olur?

Paylaştığımız bilginin
sonucunu ve onun şiddet

veya öfke oluşturma

potansiyelini düşünmeyi bıraksak ne olur?

Paylaştığımız bilginin
gerçek hayattaki sonuçlarını

düşünmeyi bırakırsak ne olur?

Dinlediğiniz için teşekkür ederim.

(Alkış)