Xin chào, tôi là Tony và đây là
Every Frame a Painting. Cùng lèo lái nào!
Chủ đề của ngày hôm nay là đạo diễn Martin Scorsese
và Nghệ thuật của Sự Im lặng.
Mặc dù Scorsese nổi danh với việc sử dụng âm nhạc,
nhưng một trong những đặc trưng đỉnh nhất của ông ấy...
là cách sử dụng sự im lặng
một cách có chủ ý và ảo diệu.
Trong các cuộc phỏng vấn, ông ấy đã ghi công cho Frank Warner
vì đã giúp mình thực hiện điều này trong phim Raging Bull.
- Sau một khoảng thời gian,
khi ta đã có quá nhiều hiệu ứng âm thanh,
thì đây là lúc ta cần bàn tới việc
thêm sự im lặng vào.
Nó giống như lại bị đánh vào tai một lần nữa
khiến ta cảm thấy tê liệt.
Đây là một khoảnh khắc nổi tiếng khi Jake LaMotta
thiếu chút tự khiến mình bị "thảm sát".
Nếu bạn xem qua phim của Scorsese,
sẽ có rất nhiều biến thể thú vị về dạng này.
Và thậm chí có thể so sánh trực quan
giữa ông ấy với những nhà làm phim khác.
Ví dụ, trong Infernal Affairs bản gốc,
thời khác vàng của phim
được chiếu cùng với âm nhạc.
Nhưng trong bản remake...
Bất kể bạn thích bản nào hơn,
sẽ có cả tá điều mà bạn có thể học hỏi...
nếu bạn xem và so sánh 2 bản phim này.
Đôi khi, Scorsese xây dựng xuyên suốt bộ phim
lên đến đỉnh điểm của âm thanh...
...và rồi im lặng.
Ví dụ này thực sự vô cùng chuẩn vì...
khoảnh khắc ồn ào nhất phim thì
ngay sau đó là khoảnh khắc yên tĩnh nhất.
Ngoài ra, có những lần sự im lặng
là nhịp điệu kịch tính chính của phân cảnh. Điển hình...
- Buồn cười con mẹ gì!!
Tao thì có cái mẹ gì buồn cười hả?! Sủa lên!
- Sủa xem cái gì buồn cười!
- Dẹp mẹ nó đi, Tommy!
Nếu bạn điểm lại 50 năm sự nghiệp của ông ấy...
bạn sẽ thực sự tìm thấy rất nhiều
cách hấp dẫn để sử dụng sự im lặng...
để nâng cao tính chủ quan của một khoảnh khắc,
để khiến một cảnh rùng rợn thậm chí còn rùng rợn hơn,
để thể hiện yêu ngay từ cái nhìn đầu tiên,
và để hạnh phúc ngừng trôi.
À thì, có lẽ không phải ngừng hoàn toàn.
- Tôi không rời đi!
- Tôi đéo đi đâu hết!
Tôi nghĩ trên hết, kiểu thiết kế âm thanh này
bắt nguồn từ nhân vật.
Các nhân vật đều đang đưa ra
những lựa chọn quan trọng sẽ dẫn đến hậu quả:
chọn lấy tiền, chọn không chống lại,
chọn cách che giấu cảm xúc,
chọn không tin ai đó,
chọn chờ đợi cảm xúc khó chịu,
chọn quay lại cuộc chơi,
chọn bỏ qua điều không muốn.
Và bởi vì những khoảnh khắc này hiếm khi được lặp lại
và có chủ đích trong phim...
nên cảm giác im lặng sẽ khác nhau
và có ý nghĩa khác nhau.
Nó cũng cho phép Scorsese xây dựng
một cấu trúc điện ảnh xoay quanh việc sử dụng âm thanh.
Ví dụ, trong Raging Bull, hầu hết mọi cảnh chiến đấu đều
diễn ra trước một khoảnh khắc gia đình yên tĩnh.
Điều này cho phép ông ấy
làm những vết cắt thô sang những cú đấm mạnh.
Nhưng nó cũng nhấn mạnh chủ đề của bộ phim,
đó là bạo lực trên võ đài chỉ là một phần của bạo lực gia đình.
Vào thời điểm anh ta tấn công em trai mình,
ta thực sự nghe thấy những âm thanh tương tự...
...như trên võ đài.
Và không chỉ Scorsese
mới thực hiện kiểu cấu trúc này.
Ví dụ, trong phim Saving Private Ryan
bị ràng buộc bởi hai trận chiến kéo dài.
Và trong mỗi trận chiến,
chúng ta có được những khoảnh khắc như thế này.
Lúc đầu, chúng ta không biết
bất kỳ ai trong số những người này.
Rồi tới cuối, chúng ta biết hết.
Ngay lúc này, bạn có thể không đồng ý
với cách giải thích của tôi ở đây,
nhưng tôi tin là nhân vật này
biết mình sắp chết và trong cả hai khoảnh khắc,
anh ấy chấp nhận và tiếp tục chiến đấu.
Và tôi cho đó là một ví dụ tuyệt vời khi sử dụng âm thanh
như một cấu trúc tổng thể cho cả bộ phim.
Tôi muốn chỉ ra rằng, điều này không chỉ là
về việc kết hợp âm thanh tốt dù cho đúng là phải thế.
Việc kết hợp âm thanh
không thể làm được điều này...
nếu bạn dùng nó với
lời thoại, hiệu ứng và âm nhạc xuyên suốt.
- Tôi không phản đối việc một bộ phim với âm thanh lớn...
trong 1 hoặc 2 khoảng khắc hay 1 khoảng thời gian ngắn.
Nó hoàn toàn phù hợp.
nhưng nếu âm thanh lớn trong khoảng 20 hoặc 30 phút,
thì ta sẽ quên mất im lặng là như thế nào và rồi...
không có gì là ồn nữa
bởi đâu cũng ồn.
Trong điện ảnh đại chúng, các biên kịch và đạo diễn đã không còn
có bất kỳ sự im lặng nào, hoặc lạm dụng sự im lặng mà họ có.
Và ví dụ này là điều mà qua mỗi năm
lại ngày một tệ hơn.
Hãy xem vào năm... 1978.
Bạn có thể thấy nó hơi mùi mẫn,
nhưng ít nhất bộ phim này cũng đã...
sử dụng sự im lặng để
khiến ta cảm nhận được sự mất mát của nhân vật.
Và nó luôn ở bên nhân vật
trong suốt khoảng thời gian im lặng.
Trong khi vào năm 2013...
Nó có vẻ im lặng
nhưng luôn có nhạc nền.
Quan trọng hơn là cái "không-mấy-im lặng" này
được sử dụng để thưởng cho nhân vật:
Anh ta giết ai đó và nhận được một cái ôm.
Nhưng nếu bạn xem cả bộ phim,
có thể nói là
cứ mỗi lần im lặng thì sẽ được ôm.
Vì vậy, hãy cân nhắc sự im lặng
và dùng chúng có chủ đích.
Đừng khiến chúng trở nên rẻ tiền
vì việc lạm dụng vào bất kỳ cảnh kịch tính nào.
Nếu có thể xây dựng bộ phim,
hãy cấu trúc nó, để tạo ra sự im lặng...
từ nhân vật và cảm xúc của họ,
rồi sẽ gặt được điều gì đó tốt hơn là chỉ sự im lặng...
Cảm xúc!
- Cái nào tệ hơn?
- Chết vinh hay sống nhục?
- Teddy?!