1
00:00:00,000 --> 00:00:04,000
Θέλω να σας μεταφέρω σ' έναν άλλο κόσμο.

2
00:00:04,000 --> 00:00:06,000
Θέλω να μοιραστώ

3
00:00:06,000 --> 00:00:10,000
μια ερωτική ιστορία 45 ετών

4
00:00:10,000 --> 00:00:13,000
με τους φτωχούς

5
00:00:13,000 --> 00:00:16,000
που ζουν με λιγότερα από ένα δολάριο την ημέρα.

6
00:00:18,000 --> 00:00:22,000
Έλαβα μια πολύ ελιτίστικη, σνομπ,

7
00:00:22,000 --> 00:00:26,000
κι ακριβή εκπαίδευση στην Ινδία,

8
00:00:26,000 --> 00:00:29,000
κι αυτό σχεδόν με κατέστρεψε.

9
00:00:31,000 --> 00:00:33,000
Ήμουν έτοιμος

10
00:00:33,000 --> 00:00:36,000
να γίνω διπλωμάτης, δάσκαλος, γιατρός --

11
00:00:36,000 --> 00:00:40,000
όλα στο πιάτο.

12
00:00:40,000 --> 00:00:43,000
Μπορεί να μη μου φαίνεται, αλλά ήμουν πρωταθλητής Ινδίας στο σκουός

13
00:00:43,000 --> 00:00:45,000
για τρία χρόνια.

14
00:00:45,000 --> 00:00:47,000
(Γέλια)

15
00:00:47,000 --> 00:00:50,000
Όλος ο κόσμος είχε στρωθεί μπροστά μου.

16
00:00:50,000 --> 00:00:52,000
Όλα ήταν στα πόδια μου.

17
00:00:52,000 --> 00:00:55,000
Δεν μπορούσα να κάνω λάθος.

18
00:00:55,000 --> 00:00:57,000
Έπειτα, από περιέργεια, σκέφτηκα πως

19
00:00:57,000 --> 00:00:59,000
θα ήθελα να πάω να μείνω και να εργαστώ

20
00:00:59,000 --> 00:01:01,000
σ' ένα χωριό, και να δω και πως είναι.

21
00:01:01,000 --> 00:01:03,000
Έτσι το 1965,

22
00:01:03,000 --> 00:01:07,000
πήγα στο Μπιχάρ της Ινδίας την εποχή του χειρότερου λιμού στην περιοχή.

23
00:01:07,000 --> 00:01:10,000
και είδα, για πρώτη φορά, πείνα, θάνατο,

24
00:01:10,000 --> 00:01:13,000
ανθρώπους να πεθαίνουν από ασιτία.

25
00:01:13,000 --> 00:01:16,000
Άλλαξε τη ζωή μου.

26
00:01:16,000 --> 00:01:18,000
Γύρισα πίσω στο σπίτι,

27
00:01:18,000 --> 00:01:20,000
και είπα στη μητέρα μου:

28
00:01:20,000 --> 00:01:23,000
«Θέλω να πάω να ζήσω και να εργαστώ σ' ένα χωριό».

29
00:01:23,000 --> 00:01:25,000
Η μητέρα μου έπεσε σε κώμα.

30
00:01:25,000 --> 00:01:28,000
(Γέλια)

31
00:01:28,000 --> 00:01:30,000
«Τι είν' αυτά;

32
00:01:30,000 --> 00:01:33,000
Όλος ο κόσμος είναι στρωμένος στα πόδια σου, σε περιμένουν οι καλύτερες δουλειές,

33
00:01:33,000 --> 00:01:35,000
κι εσύ θέλεις να πας να δουλέψεις σε χωριό;

34
00:01:35,000 --> 00:01:37,000
Είσαι με τα καλά σου;»

35
00:01:37,000 --> 00:01:39,000
Απάντησα πως «Πήρα την καλύτερη εκπαίδευση.

36
00:01:39,000 --> 00:01:41,000
Μ' έκανε να σκεφτώ

37
00:01:41,000 --> 00:01:44,000
κι ήθελα ν' ανταποδώσω κι εγώ

38
00:01:44,000 --> 00:01:46,000
με τον τρόπο μου».

39
00:01:46,000 --> 00:01:48,000
«Τι θα κάνεις στο χωριό;

40
00:01:48,000 --> 00:01:50,000
Δεν έχει δουλειές, ούτε χρήματα,

41
00:01:50,000 --> 00:01:52,000
ούτε ασφάλεια, ούτε προοπτικές».

42
00:01:52,000 --> 00:01:54,000
Είπα: «Θέλω να ζήσω

43
00:01:54,000 --> 00:01:57,000
ανοίγοντας πηγάδια για πέντε χρόνια».

44
00:01:57,000 --> 00:01:59,000
«Ν' ανοίγεις πηγάδια για πέντε χρόνια;

45
00:01:59,000 --> 00:02:02,000
Πήγες στο πιο ακριβό σχολείο και κολέγιο της Ινδίας,

46
00:02:02,000 --> 00:02:04,000
και θέλεις ν' ανοίγεις πηγάδια για πέντε χρόνια;»

47
00:02:04,000 --> 00:02:08,000
Έκανε να μου μιλήσει πάρα πολύ καιρό,

48
00:02:08,000 --> 00:02:11,000
επειδή πίστευε πως απογοήτευσα την οικογένειά μου.

49
00:02:13,000 --> 00:02:15,000
Έπειτα όμως

50
00:02:15,000 --> 00:02:18,000
είδα τις εξαιρετικές γνώσεις και δεξιότητες

51
00:02:18,000 --> 00:02:20,000
που διαθέτουν οι πολύ φτωχοί άνθρωποι,

52
00:02:20,000 --> 00:02:23,000
που δεν εντάσσονται ποτέ στην επικρατούσα τάση --

53
00:02:23,000 --> 00:02:25,000
που δεν αναγνωρίζονται ποτέ, δεν εκτιμώνται,

54
00:02:25,000 --> 00:02:27,000
δεν εφαρμόζονται σε ευρεία κλίμακα.

55
00:02:27,000 --> 00:02:29,000
Σκέφτηκα να ιδρύσω ένα Ξυπόλητο Κολέγιο --

56
00:02:29,000 --> 00:02:31,000
ένα κολέγιο μόνο για φτωχούς.

57
00:02:31,000 --> 00:02:33,000
Το κολέγιο θα εκπροσωπούσε

58
00:02:33,000 --> 00:02:36,000
όσα θεωρούν σημαντικά οι φτωχοί.

59
00:02:37,000 --> 00:02:39,000
Πήγα σ' αυτό το χωριό για πρώτη φορά.

60
00:02:39,000 --> 00:02:41,000
Οι γέροντες ήρθαν

61
00:02:41,000 --> 00:02:43,000
και μου είπαν: «Σε κυνηγάει η αστυνομία;»

62
00:02:43,000 --> 00:02:45,000
Είπα «Όχι».

63
00:02:45,000 --> 00:02:48,000
(Γέλια)

64
00:02:49,000 --> 00:02:51,000
«Απέτυχες στις εξετάσεις;»

65
00:02:51,000 --> 00:02:53,000
Είπα «Όχι».

66
00:02:53,000 --> 00:02:56,000
«Δεν βρήκες θέση στο δημόσιο;» Είπα «Όχι».

67
00:02:56,000 --> 00:02:58,000
«Τι κάνεις εδώ;

68
00:02:58,000 --> 00:03:00,000
Γιατί είσαι εδώ;

69
00:03:00,000 --> 00:03:02,000
Το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ινδία

70
00:03:02,000 --> 00:03:05,000
σε στρέφει προς το Παρίσι, το Νέο Δελχί και τη Ζυρίχη·

71
00:03:05,000 --> 00:03:07,000
τι κάνεις σ' αυτό το χωριό;

72
00:03:07,000 --> 00:03:10,000
Μήπως έχεις κάποιο κουσούρι και δεν μας το λες;»

73
00:03:10,000 --> 00:03:13,000
Είπα «Όχι, θέλω να ιδρύσω ένα κολέγιο

74
00:03:13,000 --> 00:03:15,000
μόνο για τους φτωχούς.

75
00:03:15,000 --> 00:03:18,000
Το κολέγιο θα εκπροσωπεί αυτά που θεωρούν σημαντικά οι φτωχοί».

76
00:03:18,000 --> 00:03:22,000
Έτσι οι γέροντες μου έδωσαν κάποιες πολύ καλές και σημαντικές συμβουλές:

77
00:03:22,000 --> 00:03:24,000
«Σε παρακαλούμε

78
00:03:24,000 --> 00:03:27,000
μην φέρεις κανέναν με πτυχίο και προσόντα

79
00:03:27,000 --> 00:03:29,000
στο κολέγιό σου».

80
00:03:29,000 --> 00:03:32,000
Γι' αυτό πρόκειται για το μόνο κολέγιο στην Ινδία

81
00:03:32,000 --> 00:03:35,000
όπου αν έχεις διδακτορικό ή μεταπτυχιακό,

82
00:03:35,000 --> 00:03:37,000
δεν γίνεσαι δεκτός.

83
00:03:37,000 --> 00:03:42,000
Πρέπει να θεωρείσαι αποτυχημένος, περιθωριακός, ή ανεπαρκής

84
00:03:42,000 --> 00:03:45,000
για να έρθεις στο κολέγιό μας.

85
00:03:45,000 --> 00:03:47,000
Πρέπει να εργάζεσαι με τα χέρια σου.

86
00:03:47,000 --> 00:03:49,000
Πρέπει να έχεις την αξιοπρέπεια της εργασίας.

87
00:03:49,000 --> 00:03:52,000
Πρέπει να δείξεις πως έχεις μια ικανότητα που μπορείς να προσφέρεις

88
00:03:52,000 --> 00:03:55,000
παρέχοντας μια υπηρεσία στην κοινότητα.

89
00:03:55,000 --> 00:03:58,000
Έτσι ιδρύσαμε το Ξυπόλητο Κολέγιο

90
00:03:58,000 --> 00:04:00,000
κι επαναπροσδιορίσαμε τον επαγγελματισμό.

91
00:04:00,000 --> 00:04:02,000
Ποιος είναι επαγγελματίας;

92
00:04:02,000 --> 00:04:04,000
Επαγγελματίας είναι αυτός

93
00:04:04,000 --> 00:04:06,000
που έχει έναν συνδυασμό ικανότητας,

94
00:04:06,000 --> 00:04:09,000
αυτοπεποίηθησης και πίστης.

95
00:04:09,000 --> 00:04:12,000
Ένας ραβδοσκόπος είναι επαγγελματίας.

96
00:04:12,000 --> 00:04:14,000
Μια παραδοσιακή μαμή

97
00:04:14,000 --> 00:04:16,000
είναι επαγγελματίας.

98
00:04:16,000 --> 00:04:19,000
Ο παραδοσιακός αγγειοπλάστης είναι επαγγελματίας.

99
00:04:19,000 --> 00:04:21,000
Αυτοί είναι επαγγελματίες σ' όλο τον κόσμο.

100
00:04:21,000 --> 00:04:25,000
Τους βρίσκετε σε κάθε δυσπρόσιτο χωριό σ' όλο τον κόσμο.

101
00:04:25,000 --> 00:04:28,000
Σκεφτήκαμε πως αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να αναγνωριστούν

102
00:04:28,000 --> 00:04:31,000
και να δείξουν πως οι γνώσεις και οι δεξιότητες που έχουν

103
00:04:31,000 --> 00:04:33,000
έχουν οικουμενική αξία.

104
00:04:33,000 --> 00:04:35,000
Πρέπει να χρησιμοποιηθούν, να εφαρμοστούν,

105
00:04:35,000 --> 00:04:37,000
πρέπει να παρουσιαστούν στον κόσμο παραέξω --

106
00:04:37,000 --> 00:04:39,000
αυτές οι γνώσεις και οι δεξιότητες

107
00:04:39,000 --> 00:04:43,000
που είναι επίκαιρες ακόμη και σήμερα.

108
00:04:43,000 --> 00:04:45,000
Το κολέγιο λειτουργεί

109
00:04:45,000 --> 00:04:49,000
ακολουθώντας το πρότυπο ζωής κι εργασίας του Μαχάτμα Γκάντι.

110
00:04:49,000 --> 00:04:53,000
Τρως στο πάτωμα, κοιμάσαι στο πάτωμα, εργάζεσαι στο πάτωμα.

111
00:04:53,000 --> 00:04:55,000
Δεν υπάρχουν συμβόλαια -- γραπτά συμβόλαια.

112
00:04:55,000 --> 00:04:58,000
Μπορείτε να μείνετε μαζί μου για 20 χρόνια, ή να φύγετε αύριο.

113
00:04:58,000 --> 00:05:01,000
Κανείς δεν μπορεί να βγάλει πάνω από 100 δολάρια το μήνα.

114
00:05:01,000 --> 00:05:04,000
Αν έρχεστε για τα χρήματα, μην έρθετε στο Ξυπόλητο Κολέγιο.

115
00:05:04,000 --> 00:05:06,000
Αν έρχεστε για τη δουλειά και την πρόκληση,

116
00:05:06,000 --> 00:05:08,000
ελάτε στο Ξυπόλητο Κολέγιο.

117
00:05:08,000 --> 00:05:11,000
Εδώ θέλουμε να προσπαθήσετε να δημιουργήσετε ιδέες.

118
00:05:11,000 --> 00:05:13,000
Όποια ιδέα κι αν έχετε, ελάτε να τη δοκιμάσετε.

119
00:05:13,000 --> 00:05:15,000
Δεν έχει σημασία αν αποτύχετε.

120
00:05:15,000 --> 00:05:18,000
Ταλαιπωρημένοι και καταπονημένοι, ξαναδοκιμάζετε.

121
00:05:18,000 --> 00:05:21,000
Είναι το μόνο κολέγιο όπου δάσκαλος είναι ο μαθητής

122
00:05:21,000 --> 00:05:24,000
κι ο μαθητής είναι δάσκαλος.

123
00:05:24,000 --> 00:05:27,000
Είναι το μόνο κολέγιο στο οποίο δεν δίνουμε πτυχίο.

124
00:05:27,000 --> 00:05:30,000
Πιστοποιείστε από την κοινότητα που εξυπηρετείτε.

125
00:05:30,000 --> 00:05:32,000
Δεν χρειάζεστε ένα χαρτί να κρεμάσετε στον τοίχο

126
00:05:32,000 --> 00:05:35,000
για να δείχνετε πως είστε μηχανικός.

127
00:05:37,000 --> 00:05:39,000
Όταν το είπα αυτό,

128
00:05:39,000 --> 00:05:42,000
μου απάντησαν: «Δείξε μας τι είναι εφικτό. Τι κάνεις;

129
00:05:42,000 --> 00:05:46,000
Όλα αυτά είναι ανοησίες αν δεν μπορείς να τα δείξεις στην πράξη».

130
00:05:46,000 --> 00:05:49,000
Έτσι χτίσαμε το πρώτο Ξυπόλητο Κολέγιο

131
00:05:49,000 --> 00:05:52,000
το 1986.

132
00:05:52,000 --> 00:05:54,000
Χτίστηκε από 12 Ξυπόλητους αρχιτέκτονες

133
00:05:54,000 --> 00:05:56,000
που δεν ξέρουν γραφή κι ανάγνωση,

134
00:05:56,000 --> 00:05:59,000
κόστισε 1,50 δολάριο το τ.μ.

135
00:05:59,000 --> 00:06:03,000
150 άνθρωποι έζησαν εκεί, δούλεψαν εκεί.

136
00:06:03,000 --> 00:06:06,000
Κέρδισαν το Βραβείο Αρχιτεκτονικής Αγά Χαν, το 2002.

137
00:06:06,000 --> 00:06:09,000
Έπειτα όμως υποπτεύθηκαν πως υπήρχε αρχιτέκτονας από πίσω.

138
00:06:09,000 --> 00:06:11,000
«Ναι, έκαναν τα αρχιτεκτονικά σχέδια» είπα,

139
00:06:11,000 --> 00:06:15,000
αλλά οι Ξυπόλητοι αρχιτέκτονες κατασκεύασαν το κολέγιο».

140
00:06:16,000 --> 00:06:19,000
Ήμασταν οι μόνοι που επέστρεψαν το βραβείο των 50.000 δολαρίων,

141
00:06:19,000 --> 00:06:21,000
επειδή δεν μας πίστευαν

142
00:06:21,000 --> 00:06:25,000
και σκεφτήκαμε πως συκοφαντούσαν

143
00:06:25,000 --> 00:06:28,000
τους Ξυπόλητους αρχιτέκτονες της Τιλόνια.

144
00:06:28,000 --> 00:06:30,000
Ρώτησα έναν δασολόγο --

145
00:06:30,000 --> 00:06:33,000
ειδικευμένος εμπειρογνώμονας με χαρτιά και ισχύ.

146
00:06:33,000 --> 00:06:36,000
Του είπα «Τι μπορείς να φυτέψεις σ' αυτό το μέρος;»

147
00:06:36,000 --> 00:06:38,000
Έριξε μια ματιά στο έδαφος και είπε «Ξέχασέ το. Δεν γίνεται.

148
00:06:38,000 --> 00:06:40,000
Δεν αξίζει τον κόπο.

149
00:06:40,000 --> 00:06:42,000
Βραχώδες έδαφος, χωρίς νερό».

150
00:06:42,000 --> 00:06:44,000
Βρέθηκα σε δύσκολη θέση

151
00:06:44,000 --> 00:06:46,000
και είπα: «Εντάξει, θα πάω στον γέροντα στο χωριό

152
00:06:46,000 --> 00:06:49,000
και θα του πω 'τι να καλλιεργήσω σ' αυτό το σημείο;'»

153
00:06:49,000 --> 00:06:51,000
Με κοίταξε ήρεμα και μου είπε:

154
00:06:51,000 --> 00:06:53,000
«Θα φυτέψεις αυτό κι αυτό, θα βάλεις κι εκείνο και θα λειτουργήσει».

155
00:06:53,000 --> 00:06:56,000
Έτσι είναι σήμερα.

156
00:06:57,000 --> 00:06:59,000
Ανέβηκα στη στέγη

157
00:06:59,000 --> 00:07:01,000
και όλες οι γυναίκες μου είπαν «Φύγε!

158
00:07:01,000 --> 00:07:04,000
Οι άντρες πρέπει να φύγουν! Δε θέλουμε να μοιραστούμε αυτήν την τεχνολογία μαζί τους.

159
00:07:04,000 --> 00:07:06,000
Στεγανοποιούμε την στέγη».

160
00:07:06,000 --> 00:07:08,000
(Γέλια)

161
00:07:08,000 --> 00:07:11,000
Έχει λίγο ζαχαρότευτλο, κάποια φυτά

162
00:07:11,000 --> 00:07:13,000
και κάποια άλλα πράγματα που δεν ξέρω.

163
00:07:13,000 --> 00:07:15,000
Αλλά δεν στάζει.

164
00:07:15,000 --> 00:07:18,000
Δεν έχει παρουσιαστεί διαρροή από το 1986.

165
00:07:18,000 --> 00:07:21,000
Αυτήν την τεχνολογία, οι γυναίκες δεν την μοιράζονται με τους άνδρες.

166
00:07:21,000 --> 00:07:24,000
(Γέλια)

167
00:07:24,000 --> 00:07:26,000
Είναι το μόνο κολέγιο

168
00:07:26,000 --> 00:07:30,000
που ηλεκτροδοτείται πλήρως από τον ήλιο.

169
00:07:30,000 --> 00:07:32,000
Όλη η ενέργεια προέρχεται από τον ήλιο.

170
00:07:32,000 --> 00:07:34,000
Πάνελ 45 κιλοβάτ στην οροφή

171
00:07:34,000 --> 00:07:36,000
και όλα λειτουργούν από τον ήλιο για τα επόμενα 25 χρόνια.

172
00:07:36,000 --> 00:07:38,000
Όσο ο ήλιος λάμπει,

173
00:07:38,000 --> 00:07:40,000
δεν θα έχουμε πρόβλημα με την ενέργεια.

174
00:07:40,000 --> 00:07:42,000
Το ωραίο όμως είναι

175
00:07:42,000 --> 00:07:45,000
πως εγκαταστάθηκαν

176
00:07:45,000 --> 00:07:48,000
από έναν ιερέα, έναν Ινδουιστή ιερέα,

177
00:07:48,000 --> 00:07:51,000
που έχει πάει μόνο οκτώ χρόνια στο δημοτικό --

178
00:07:51,000 --> 00:07:54,000
δεν έχει πάει ποτέ σχολείο, δεν έχει πάει ποτέ στο κολέγιο.

179
00:07:54,000 --> 00:07:56,000
Ξέρει περισσότερα για την ηλιακή ενέργεια

180
00:07:56,000 --> 00:08:00,000
από οποιονδήποτε άλλον γνωρίζω στον κόσμο, εγγυημένα.

181
00:08:02,000 --> 00:08:04,000
Το φαγητό, αν έρθετε στο Ξυπόλητο Κολέγιο,

182
00:08:04,000 --> 00:08:07,000
μαγειρεύεται με ηλιακή ενέργεια.

183
00:08:07,000 --> 00:08:10,000
Αυτοί που κατασκεύασαν την ηλιακή αυτή κουζίνα

184
00:08:10,000 --> 00:08:13,000
είναι γυναίκες,

185
00:08:13,000 --> 00:08:15,000
αγράμματες γυναίκες,

186
00:08:15,000 --> 00:08:17,000
που κατασκεύασαν

187
00:08:17,000 --> 00:08:19,000
την πιο εξελιγμένη ηλιακή κουζίνα.

188
00:08:19,000 --> 00:08:22,000
Είναι μια παραβολική ηλιακή κουζίνα.

189
00:08:25,000 --> 00:08:29,000
Δυστυχώς, είναι σχεδόν Γερμανίδες,

190
00:08:29,000 --> 00:08:31,000
τόσο σχολαστικές.

191
00:08:31,000 --> 00:08:33,000
(Γέλια)

192
00:08:33,000 --> 00:08:36,000
Δεν θα βρείτε πουθενά Ινδές τόσο σχολαστικές.

193
00:08:37,000 --> 00:08:39,000
Μπορούν να φτιάξουν αυτή την κουζίνα

194
00:08:39,000 --> 00:08:41,000
μέχρι την τελευταία της λεπτομέρεια.

195
00:08:41,000 --> 00:08:43,000
Παράγει 60 γεύματα, δύο φορές τη μέρα,

196
00:08:43,000 --> 00:08:45,000
με ηλιακή ενέργεια.

197
00:08:45,000 --> 00:08:47,000
Έχουμε οδοντίατρο --

198
00:08:47,000 --> 00:08:50,000
είναι μια γιαγιά, αμόρφωτη, που είναι οδοντίατρος.

199
00:08:50,000 --> 00:08:52,000
Περιποιείται τα δόντια

200
00:08:52,000 --> 00:08:55,000
7.000 παιδιών.

201
00:08:56,000 --> 00:08:58,000
Ξυπόλητη τεχνολογία:

202
00:08:58,000 --> 00:09:01,000
αυτό έγινε το 1986 --κανένας μηχανικός ή αρχιτέκτονας δεν το σκέφτηκε--

203
00:09:01,000 --> 00:09:04,000
αλλά μαζεύουμε το νερό της βροχής από τις στέγες.

204
00:09:04,000 --> 00:09:06,000
Πολύ ελάχιστο νερό πάει χαμένο.

205
00:09:06,000 --> 00:09:08,000
Όλες οι στέγες συνδέονται υπόγεια

206
00:09:08,000 --> 00:09:10,000
με μια δεξαμενή 400.000 λίτρων,

207
00:09:10,000 --> 00:09:12,000
και δεν πάει χαμένο το νερό.

208
00:09:12,000 --> 00:09:15,000
Αν έχουμε τέσσερα χρόνια ξηρασία, θα συνεχίσουμε να έχουμε νερό στον καταυλισμό,

209
00:09:15,000 --> 00:09:17,000
επειδή μαζεύουμε το νερό της βροχής.

210
00:09:17,000 --> 00:09:20,000
60 τοις εκατό των παιδιών, δεν πηγαίνουν σχολείο,

211
00:09:20,000 --> 00:09:22,000
επειδή πρέπει να φροντίζουν τα ζώα

212
00:09:22,000 --> 00:09:24,000
--πρόβατα, κατσίκες--

213
00:09:24,000 --> 00:09:26,000
να κάνουν δουλειές του σπιτιού.

214
00:09:26,000 --> 00:09:29,000
Σκεφτήκαμε ν' αρχίσουμε ένα νυχτερινό

215
00:09:29,000 --> 00:09:31,000
σχολείο για τα παιδιά.

216
00:09:31,000 --> 00:09:33,000
Επειδή από τα νυχτερινά σχολεία της Τιλόνια,

217
00:09:33,000 --> 00:09:36,000
έχουν περάσει πάνω από 75.000 παιδιά.

218
00:09:36,000 --> 00:09:38,000
Επειδή έγιναν για τη διευκόλυνση του παιδιού·

219
00:09:38,000 --> 00:09:40,000
όχι για την ευκολία του δάσκαλου.

220
00:09:40,000 --> 00:09:42,000
Και τι διδάσκουμε σ' αυτά τα σχολεία;

221
00:09:42,000 --> 00:09:44,000
Δημοκρατία, συμμετοχή στα κοινά,

222
00:09:44,000 --> 00:09:47,000
πώς να μετρήσεις τη γη σου,

223
00:09:47,000 --> 00:09:49,000
τι πρέπει να κάνεις αν σε συλλάβουν,

224
00:09:49,000 --> 00:09:53,000
τι πρέπει να κάνεις αν αρρωστήσει το ζώο σου.

225
00:09:53,000 --> 00:09:55,000
Αυτά διδάσκουμε στα νυχτερινά σχολεία.

226
00:09:55,000 --> 00:09:58,000
Όλα τα σχολεία έχουν ηλιακή ενέργεια.

227
00:09:58,000 --> 00:10:00,000
Κάθε πέντε χρόνια

228
00:10:00,000 --> 00:10:02,000
έχουμε εκλογές.

229
00:10:02,000 --> 00:10:06,000
Παιδιά από έξι έως δεκατεσσάρων ετών

230
00:10:06,000 --> 00:10:09,000
συμμετέχουν σε μια δημοκρατική διαδικασία,

231
00:10:09,000 --> 00:10:13,000
και εκλέγουν πρωθυπουργό.

232
00:10:13,000 --> 00:10:16,000
Η πρωθυπουργός είναι 12 ετών.

233
00:10:17,000 --> 00:10:19,000
Προσέχει 20 γίδες το πρωί,

234
00:10:19,000 --> 00:10:22,000
αλλά το βράδυ είναι πρωθυπουργός.

235
00:10:22,000 --> 00:10:24,000
Έχει υπουργικό συμβούλιο,

236
00:10:24,000 --> 00:10:27,000
υπουργό παιδείας, υπουργό ενέργειας, υπουργό υγείας.

237
00:10:27,000 --> 00:10:29,000
Παρακολουθούν και εποπτεύουν

238
00:10:29,000 --> 00:10:32,000
150 σχολεία, 7.000 παιδιά.

239
00:10:34,000 --> 00:10:36,000
Πήρε το Παγκόσμιο Παιδικό Βραβείο πριν από 5 χρόνια,

240
00:10:36,000 --> 00:10:38,000
και πήγε στη Σουηδία.

241
00:10:38,000 --> 00:10:40,000
Πρώτη φορά που έφυγε από το χωριό της.

242
00:10:40,000 --> 00:10:43,000
Δεν είχε δει ποτέ τη Σουηδία.

243
00:10:43,000 --> 00:10:45,000
Δεν μαγεύτηκε καθόλου από όσα συνέβαιναν.

244
00:10:45,000 --> 00:10:47,000
Η βασίλισσα της Σουηδίας, που ήταν εκεί,

245
00:10:47,000 --> 00:10:50,000
γύρισε και μου είπε: «Μπορείς να ρωτήσεις αυτό το παιδί, από πού αντλεί την αυτοπεποίθηση της;

246
00:10:50,000 --> 00:10:52,000
Είναι μόνο 12 ετών,

247
00:10:52,000 --> 00:10:55,000
και δεν ενθουσιάζεται με τίποτα».

248
00:10:55,000 --> 00:10:58,000
Το κορίτσι, που στέκεται στ' αριστερά της,

249
00:10:58,000 --> 00:11:01,000
γύρισε σε μένα, κοίταξε τη βασίλισσα στα μάτια

250
00:11:01,000 --> 00:11:04,000
και είπε: «Πες της σε παρακαλώ, πως είμαι η πρωθυπουργός».

251
00:11:04,000 --> 00:11:06,000
(Γέλια)

252
00:11:06,000 --> 00:11:14,000
(Χειροκρότημα)

253
00:11:14,000 --> 00:11:18,000
Όπου το ποσοστό του αναλφαβητισμού είναι πολύ υψηλό,

254
00:11:18,000 --> 00:11:21,000
χρησιμοποιούμε το κουκλοθέατρο.

255
00:11:21,000 --> 00:11:24,000
Οι μαριονέτες είναι ο τρόπος επικοινωνίας μας.

256
00:11:30,000 --> 00:11:33,000
Να σας γνωρίσω τον Τζαοκίμ Τσάτσα

257
00:11:33,000 --> 00:11:37,000
που είναι τριακοσίων ετών.

258
00:11:37,000 --> 00:11:40,000
Είναι ο ψυχαναλυτής μου. Ο δάσκαλός μου.

259
00:11:40,000 --> 00:11:42,000
Είναι ο γιατρός μου. Ο δικηγόρος μου.

260
00:11:42,000 --> 00:11:44,000
Είναι ο χορηγός μου.

261
00:11:44,000 --> 00:11:46,000
Μαζεύει χρήματα

262
00:11:46,000 --> 00:11:49,000
και λύνει τις διαφωνίες μου.

263
00:11:49,000 --> 00:11:52,000
Λύνει τα προβλήματά μου στο χωριό.

264
00:11:52,000 --> 00:11:54,000
Αν υπάρχει ένταση στο χωριό,

265
00:11:54,000 --> 00:11:56,000
αν η προσέλευση στα σχολεία μειωθεί

266
00:11:56,000 --> 00:11:58,000
και υπάρχει τριβή μεταξύ γονέα και δασκάλου,

267
00:11:58,000 --> 00:12:01,000
η μαριονέτα καλεί τον δάσκαλο και τον γονιό μπροστά σε όλο το χωριό

268
00:12:01,000 --> 00:12:03,000
και λέει: «Δώστε τα χέρια.

269
00:12:03,000 --> 00:12:05,000
Η προσέλευση δεν πρέπει να μειωθεί».

270
00:12:07,000 --> 00:12:09,000
Αυτές οι μαριονέτες

271
00:12:09,000 --> 00:12:11,000
κατασκευάζονται από ανακυκλωμένες εκθέσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας.

272
00:12:11,000 --> 00:12:13,000
(Γέλια)

273
00:12:13,000 --> 00:12:20,000
(Χειροκρότημα)

274
00:12:20,000 --> 00:12:24,000
Έτσι με αυτή την αποκεντρωμένη, απομυθοποιημένη προσέγγιση

275
00:12:24,000 --> 00:12:26,000
των ηλιακών χωριών

276
00:12:26,000 --> 00:12:28,000
έχουμε καλύψει όλη την Ινδία

277
00:12:28,000 --> 00:12:31,000
από το Λαντάκ ως το Μπουτάν --

278
00:12:33,000 --> 00:12:35,000
όλα τα χωριά ηλεκτροδοτούνται με ηλιακή ενέργεια

279
00:12:35,000 --> 00:12:38,000
από ανθρώπους που έχουν εκπαιδευτεί.

280
00:12:39,000 --> 00:12:41,000
Πήγαμε στο Λαντάκ,

281
00:12:41,000 --> 00:12:43,000
και ρωτήσαμε αυτή τη γυναίκα --

282
00:12:43,000 --> 00:12:46,000
στους μείον 40 πρέπει να βγεις από τη σκεπή,

283
00:12:46,000 --> 00:12:49,000
διότι δεν υπάρχει χώρος, έχει χιόνι κι απ' τις δυο μεριές --

284
00:12:49,000 --> 00:12:51,000
και ρωτήσαμε αυτή τη γυναίκα,

285
00:12:51,000 --> 00:12:53,000
«Ποιο ήταν το όφελος που είχες

286
00:12:53,000 --> 00:12:55,000
από την ηλιακή ενέργεια;»

287
00:12:55,000 --> 00:12:57,000
Σκέφτηκε για ένα λεπτό και είπε:

288
00:12:57,000 --> 00:13:01,000
«Είναι η πρώτη φορά που μπορώ να δω το πρόσωπο του άνδρα μου το χειμώνα».

289
00:13:01,000 --> 00:13:04,000
(Γέλια)

290
00:13:04,000 --> 00:13:06,000
Πήγαμε στο Αφγανιστάν.

291
00:13:06,000 --> 00:13:11,000
Ένα μάθημα που μάθαμε στην Ινδία

292
00:13:11,000 --> 00:13:15,000
είναι πως οι άνδρες είναι ανεπίδεκτοι εκπαίδευσης.

293
00:13:15,000 --> 00:13:19,000
(Γέλια)

294
00:13:19,000 --> 00:13:21,000
Οι άνδρες είναι ανήσυχοι,

295
00:13:21,000 --> 00:13:23,000
έχουν φιλοδοξίες,

296
00:13:23,000 --> 00:13:26,000
οι άνδρες είναι αεικίνητοι

297
00:13:26,000 --> 00:13:28,000
και θέλουν όλοι πτυχία.

298
00:13:28,000 --> 00:13:30,000
(Γέλια)

299
00:13:30,000 --> 00:13:33,000
Σε όλη τη υφήλιο, υπάρχει αυτή η τάση

300
00:13:33,000 --> 00:13:35,000
οι άνδρες να θέλουν πτυχία.

301
00:13:35,000 --> 00:13:38,000
Γιατί; Διότι θέλουν να φύγουν απ' το χωριό

302
00:13:38,000 --> 00:13:41,000
να πάνε στην πόλη, να βρουν δουλειά.

303
00:13:41,000 --> 00:13:44,000
Βρήκαμε λοιπόν αυτήν την εξαιρετική λύση:

304
00:13:44,000 --> 00:13:46,000
Να εκπαιδεύσουμε γιαγιάδες.

305
00:13:48,000 --> 00:13:50,000
Ποιός είναι ο καλύτερος τρόπος να διαδώσεις

306
00:13:50,000 --> 00:13:52,000
την πληροφορία σήμερα;

307
00:13:52,000 --> 00:13:54,000
Τηλεόραση; Όχι.

308
00:13:54,000 --> 00:13:56,000
Tηλέγραφος; Όχι.

309
00:13:56,000 --> 00:13:58,000
Τηλέφωνο; Όχι.

310
00:13:58,000 --> 00:14:00,000
Τη λες σε μια γυναίκα.

311
00:14:00,000 --> 00:14:03,000
(Γέλια)

312
00:14:03,000 --> 00:14:07,000
(Χειροκρότημα)

313
00:14:07,000 --> 00:14:09,000
Πήγαμε λοιπόν για πρώτη φορά στο Αφγανιστάν,

314
00:14:09,000 --> 00:14:11,000
κι επιλέξαμε τρεις γυναίκες

315
00:14:11,000 --> 00:14:13,000
κι είπαμε πως θέλουμε να τις πάρουμε στην Ινδία.

316
00:14:13,000 --> 00:14:15,000
Απάντησαν «Αδύνατον. Δεν βγαίνουν καν απ' το δωμάτιό τους,

317
00:14:15,000 --> 00:14:17,000
και θες να τις πας στην Ινδία;»

318
00:14:17,000 --> 00:14:19,000
Είπα «Θα κάνω μια παραχώρηση. Θα πάρω μαζί και τους συζύγους».

319
00:14:19,000 --> 00:14:21,000
Πήρα λοιπόν μαζί και τους συζύγους.

320
00:14:21,000 --> 00:14:24,000
Φυσικά, οι γυναίκες ήταν πολύ πιο έξυπνες από τους άνδρες.

321
00:14:24,000 --> 00:14:26,000
Πώς αλλάζουμε αυτές τις γυναίκες

322
00:14:26,000 --> 00:14:29,000
σε έξι μήνες;

323
00:14:29,000 --> 00:14:31,000
Με τη νοηματική.

324
00:14:31,000 --> 00:14:34,000
Δεν επιλέγεις τη γραφή.

325
00:14:34,000 --> 00:14:36,000
Δεν επιλέγεις την ομιλία.

326
00:14:36,000 --> 00:14:39,000
Επιλέγεις τη νοηματική.

327
00:14:39,000 --> 00:14:41,000
Και σε έξι μήνες

328
00:14:41,000 --> 00:14:45,000
μπορούν να γίνουν μηχανικοί ηλιακής ενέργειας.

329
00:14:45,000 --> 00:14:48,000
Γυρίζουν πίσω και ηλεκτροδοτούν με ηλιακή ενέργεια το χωριό τους.

330
00:14:48,000 --> 00:14:50,000
Αυτή η γυναίκα επέστρεψε

331
00:14:50,000 --> 00:14:53,000
και ηλεκτροδότησε το πρώτο χωριό,

332
00:14:53,000 --> 00:14:55,000
έστησε ένα εργαστήριο --

333
00:14:55,000 --> 00:14:58,000
το πρώτο χωριό που ηλεκτροδοτήθηκε με ηλιακή ενέργεια στο Αφγανιστάν

334
00:14:58,000 --> 00:15:01,000
έγινε από τρεις γυναίκες.

335
00:15:01,000 --> 00:15:03,000
Αυτή η γυναίκα

336
00:15:03,000 --> 00:15:05,000
είναι μια εξαιρετική γιαγιά.

337
00:15:05,000 --> 00:15:10,000
Είναι 55 ετών και έχει ηλεκτροδοτήσει με ηλιακή ενέργεια 200 σπίτια για μένα στο Αφγανιστάν.

338
00:15:10,000 --> 00:15:13,000
Και δεν έχουν καταρρεύσει.

339
00:15:13,000 --> 00:15:16,000
Πήγε και μίλησε στο μηχανολογικό τμήμα του Αφγανιστάν

340
00:15:16,000 --> 00:15:18,000
και εξήγησε στον επικεφαλής του τμήματος

341
00:15:18,000 --> 00:15:20,000
τη διαφορά του εναλλασσόμενου ρεύματος, από το συνεχές.

342
00:15:20,000 --> 00:15:22,000
Εκείνος δεν την ήξερε.

343
00:15:22,000 --> 00:15:25,000
Αυτές οι τρεις γυναίκες έχουν εκπαιδεύσει άλλες 27 γυναίκες

344
00:15:25,000 --> 00:15:28,000
και έχουν ηλεκτροδοτήσει με ηλιακή ενέργεια 100 χωριά στο Αφγανιστάν.

345
00:15:28,000 --> 00:15:31,000
Πήγαμε στην Αφρική,

346
00:15:31,000 --> 00:15:33,000
και κάναμε το ίδιο πράγμα.

347
00:15:33,000 --> 00:15:36,000
Γυναίκες από οκτώ-εννιά χώρες στο ίδιο τραπέζι,

348
00:15:36,000 --> 00:15:39,000
να μιλούν μεταξύ τους, χωρίς να καταλαβαίνουν λέξη,

349
00:15:39,000 --> 00:15:41,000
επειδή μιλούν διαφορετικές γλώσσες.

350
00:15:41,000 --> 00:15:43,000
Αλλά η γλώσσα του σώματός τους είναι εξαιρετική.

351
00:15:43,000 --> 00:15:45,000
Μιλούν η μια στην άλλη

352
00:15:45,000 --> 00:15:47,000
και γίνονται μηχανικοί ηλιακής ενέργειας.

353
00:15:47,000 --> 00:15:50,000
Πήγα στη Σιέρα Λεόνε,

354
00:15:50,000 --> 00:15:53,000
κι ήταν αυτός ο υπουργός που οδηγούσε μέσ' τη νύχτα --

355
00:15:53,000 --> 00:15:55,000
και έφτασε σε ένα χωριό.

356
00:15:55,000 --> 00:15:58,000
Επιστρέφει, μπαίνει στο χωριό και λέει: «Τι έχουμε εδώ;»

357
00:15:58,000 --> 00:16:00,000
Του απάντησαν πως αυτές οι δύο γιαγιάδες...

358
00:16:00,000 --> 00:16:03,000
«Γιαγιάδες;» Ο υπουργός δεν μπορούσε να πιστέψει στ' αυτιά του.

359
00:16:03,000 --> 00:16:06,000
«Πού πήγαν;» «Πήγαν στην Ινδία και γύρισαν».

360
00:16:06,000 --> 00:16:08,000
Πήγε κατευθείαν στον Πρόεδρο

361
00:16:08,000 --> 00:16:10,000
και του είπε: «Ξέρεις πως υπάρχει ένα ηλιακό χωριό στη Σιέρα Λεόνε;»

362
00:16:10,000 --> 00:16:13,000
Εκείνος απάντησε: «Όχι». Το μισό υπουργικό συμβούλιο πήγε την άλλη μέρα να δει τις γιαγιάδες.

363
00:16:13,000 --> 00:16:15,000
«Τι συμβαίνει εδώ;»

364
00:16:15,000 --> 00:16:19,000
Έτσι με φώναξε και μου είπε: «Μπορείς να εκπαιδεύσεις 150 γιαγιάδες;»

365
00:16:19,000 --> 00:16:21,000
«Δεν μπορώ κ. Πρόεδρε.

366
00:16:21,000 --> 00:16:23,000
Αλλά θα το κάνουν οι γιαγιάδες».

367
00:16:23,000 --> 00:16:26,000
Έτσι μου έχτισε το πρώτο Ξυπόλητο κέντρο εκπαίδευσης στη Σιέρα Λεόνε.

368
00:16:26,000 --> 00:16:30,000
150 γιαγιάδες εκπαιδεύτηκαν εκεί.

369
00:16:30,000 --> 00:16:32,000
Γκάμπια:

370
00:16:32,000 --> 00:16:35,000
Πήγαμε να επιλέξουμε μια γιαγιά στην Γκάμπια.

371
00:16:35,000 --> 00:16:37,000
Πήγαμε στο χωριό.

372
00:16:37,000 --> 00:16:39,000
Ήξερα ποια γυναίκα ήθελα να πάρω.

373
00:16:39,000 --> 00:16:42,000
Η κοινότητα μαζεύτηκε και είπε «Πάρε αυτές τις δυο γυναίκες».

374
00:16:42,000 --> 00:16:44,000
Είπα «Όχι. Θέλω να πάρω αυτή τη γυναίκα».

375
00:16:44,000 --> 00:16:46,000
«Μα γιατί; Δεν γνωρίζει τη γλώσσα. Δεν την ξέρεις».

376
00:16:46,000 --> 00:16:49,000
Απάντησα πως «μ' αρέσει η γλώσσα του σώματός της. Μ' αρέσει ο τρόπος που μιλά».

377
00:16:49,000 --> 00:16:51,000
«Δύσκολος σύζυγος· αδύνατον».

378
00:16:51,000 --> 00:16:53,000
Φώναξαν τον σύζυγο, εκείνος ήρθε,

379
00:16:53,000 --> 00:16:56,000
κορδωμένος σαν πολιτικός, με το κινητό στο χέρι. «Αδύνατον».

380
00:16:56,000 --> 00:16:59,000
«Γιατί όχι;» «Η γυναίκα· κοίτα πόσο όμορφη είναι».

381
00:16:59,000 --> 00:17:01,000
Απάντησα «ναι, είναι πολύ όμορφη».

382
00:17:01,000 --> 00:17:03,000
«Τι γίνεται αν το σκάσει με κανέναν Ινδό;»

383
00:17:03,000 --> 00:17:05,000
Αυτός ήταν ο μεγαλύτερος φόβος του.

384
00:17:05,000 --> 00:17:08,000
Του είπα «Θα είναι χαρούμενη. Θα σου τηλεφωνεί στο κινητό».

385
00:17:08,000 --> 00:17:11,000
Έφυγε σαν γιαγιά

386
00:17:11,000 --> 00:17:13,000
κι επέστρεψε σαν τίγρης.

387
00:17:13,000 --> 00:17:15,000
Κατέβηκε από το αεροπλάνο

388
00:17:15,000 --> 00:17:18,000
και μίλησε σε όλον τον τύπο σαν να ήταν βετεράνος.

389
00:17:18,000 --> 00:17:21,000
Μίλησε με τους δημοσιογράφους

390
00:17:21,000 --> 00:17:23,000
και ήταν μια σταρ.

391
00:17:23,000 --> 00:17:26,000
Όταν επέστρεψα έξι μήνες αργότερα, τη ρώτησα: «Πού είναι ο άνδρας σου;»

392
00:17:26,000 --> 00:17:28,000
«Ε, κάπου θα 'ναι. Δεν έχει σημασία».

393
00:17:28,000 --> 00:17:30,000
(Γέλια)

394
00:17:30,000 --> 00:17:32,000
Μεγάλη επιτυχία.

395
00:17:32,000 --> 00:17:34,000
(Γέλια)

396
00:17:34,000 --> 00:17:37,000
(Χειροκρότημα)

397
00:17:37,000 --> 00:17:43,000
Θα ολοκληρώσω λέγοντας

398
00:17:43,000 --> 00:17:47,000
πως δεν χρειάζεται να ψάχνετε εξωτερικές λύσεις.

399
00:17:47,000 --> 00:17:49,000
Ψάξτε εσωτερικές λύσεις.

400
00:17:49,000 --> 00:17:52,000
Κι ακούστε τους ανθρώπους που έχουν τις λύσεις μπροστά σας.

401
00:17:52,000 --> 00:17:54,000
Βρίσκονται σε όλον τον κόσμο.

402
00:17:54,000 --> 00:17:56,000
Μην ανησυχείτε.

403
00:17:56,000 --> 00:17:59,000
Μην ακούτε την Παγκόσμια Τράπεζα, ακούστε τους ανθρώπους.

404
00:17:59,000 --> 00:18:02,000
Έχουν όλες τις λύσεις του κόσμου.

405
00:18:02,000 --> 00:18:05,000
Θα κλείσω με ένα απόφθεγμα του Μαχάτμα Γκάντι.

406
00:18:05,000 --> 00:18:07,000
«Πρώτα σε αγνοούν,

407
00:18:07,000 --> 00:18:09,000
μετά σε κοροϊδεύουν,

408
00:18:09,000 --> 00:18:11,000
μετά σε πολεμούν,

409
00:18:11,000 --> 00:18:13,000
κι έπειτα νικάς».

410
00:18:13,000 --> 00:18:15,000
Σας ευχαριστώ.

411
00:18:15,000 --> 00:18:46,000
(Χειροκρότημα)