[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:14.98,0:00:18.53,Default,,0000,0000,0000,,W społeczeństwie, musimy przestrzegać praw \Nutrzymujących porządek.
Dialogue: 0,0:00:18.53,0:00:22.25,Default,,0000,0000,0000,,Czy wiecie, ze podobnie jest w przypadku materii?
Dialogue: 0,0:00:22.25,0:00:26.25,Default,,0000,0000,0000,,Możemy opisać te prawa patrząc na relacje.
Dialogue: 0,0:00:26.25,0:00:31.28,Default,,0000,0000,0000,,Na początek kilka prostych praw rządzących gazami.
Dialogue: 0,0:00:31.28,0:00:36.18,Default,,0000,0000,0000,,W 1662 roku, Robert Boyle zdał sobie sprawę, \Nże gazy miają ciekawą właściwość
Dialogue: 0,0:00:36.18,0:00:39.35,Default,,0000,0000,0000,,gdy je włożyć do pojemnika i zmienić jego objętość.
Dialogue: 0,0:00:39.35,0:00:42.75,Default,,0000,0000,0000,,Weźmy pustą butelkę, zakręćmy korek,
Dialogue: 0,0:00:42.75,0:00:45.55,Default,,0000,0000,0000,,a następnie ściśnijmy ją. \NCo się wtedy stanie?
Dialogue: 0,0:00:45.55,0:00:50.75,Default,,0000,0000,0000,,Ciśnienie wewnątrz wzrasta \Nwraz ze zmniejszeniem rozmiaru butelki.
Dialogue: 0,0:00:50.75,0:00:55.28,Default,,0000,0000,0000,,Możemy zgnieść butelkę jedynie do momentu, \Naż gaz nie odepchnie naszej ręki z powrotem.
Dialogue: 0,0:00:55.28,0:01:00.55,Default,,0000,0000,0000,,Nazywa się to proporcjonalnością odwrotną \Ni zmienia się identycznie dla każdego gazu.
Dialogue: 0,0:01:00.55,0:01:05.92,Default,,0000,0000,0000,,Prawo Boyle'a pozwala chemikom przewidzieć \Nobjętość każdego gazu w dowolnym ciśnieniu,
Dialogue: 0,0:01:05.92,0:01:09.17,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ ich zależność jest niezmienna.
Dialogue: 0,0:01:09.17,0:01:14.98,Default,,0000,0000,0000,,W 1780 roku Jacques Charles zauważył związek \Npomiędzy gazami, a ich temperaturą.
Dialogue: 0,0:01:14.98,0:01:18.09,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli kiedykolwiek widziałeś balon gazowy, \Nwidziałeś jak ta zasada działa.
Dialogue: 0,0:01:18.09,0:01:20.58,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy położy się balon na ziemi,\Njest on całkiem płaski.
Dialogue: 0,0:01:20.58,0:01:26.82,Default,,0000,0000,0000,,Nadmuchuje się go za pomocą ogromnego płomienia podgrzewającego powietrze wewnątrz powłoki.
Dialogue: 0,0:01:26.82,0:01:31.43,Default,,0000,0000,0000,,Wraz z podgrzewaniem wzrasta objętość powietrza.
Dialogue: 0,0:01:31.43,0:01:35.28,Default,,0000,0000,0000,,Im gaz staje się cieplejszy, tym większa jego objętość.\NTak brzmi Prawo Charles'a.
Dialogue: 0,0:01:35.28,0:01:38.18,Default,,0000,0000,0000,,Zauważcie, że różni się od Prawa Boyle'a.
Dialogue: 0,0:01:38.18,0:01:40.30,Default,,0000,0000,0000,,Prawo Charles'a określa bezpośredni związek.
Dialogue: 0,0:01:40.30,0:01:44.22,Default,,0000,0000,0000,,Wraz ze wzrostem temperatury zwiększa się objętość.
Dialogue: 0,0:01:44.22,0:01:46.70,Default,,0000,0000,0000,,Trzecie prawo równie łatwo zademonstrować.
Dialogue: 0,0:01:46.70,0:01:49.85,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy nadmuchujemy baloniki\Nwzrasta w nich ciśnienie.
Dialogue: 0,0:01:49.85,0:01:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Wdmuchujemy cząsteczki gazów \Nz naszych płuc do balonu.
Dialogue: 0,0:01:55.00,0:02:00.75,Default,,0000,0000,0000,,To wpływa na zwiększenie objętości balonu. \NOto Prawo Avogadra.
Dialogue: 0,0:02:00.75,0:02:04.05,Default,,0000,0000,0000,,Wraz ze wzrostem liczby cząsteczek gazu,
Dialogue: 0,0:02:04.05,0:02:05.99,Default,,0000,0000,0000,,wzrasta objętość balonu.
Dialogue: 0,0:02:05.99,0:02:10.02,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli wdmuchniemy za dużo cząsteczek...\NWiecie co się stanie.
Dialogue: 0,0:02:10.02,0:02:14.49,Default,,0000,0000,0000,,Prawa funkcjonują wszędzie, \Nnawet w najmniejszej cząsteczce gazu.
Dialogue: 0,0:02:14.49,0:02:18.39,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli je ścisnąć, ciśnienie wzrośnie,\Njako że cząstki są ściśnięte.
Dialogue: 0,0:02:18.39,0:02:22.37,Default,,0000,0000,0000,,Mniejsza objętość oznacza większe ciśnienie, \Nponieważ cząsteczki odpychają się.
Dialogue: 0,0:02:22.37,0:02:28.29,Default,,0000,0000,0000,,Wraz ze wzrostem temperatury cząsteczki gazów \Noddalają się od siebie, a objętość wzrasta.
Dialogue: 0,0:02:28.29,0:02:33.32,Default,,0000,0000,0000,,Wreszcie, jeśli doda się gazu do zamkniętego pojemnika, w pojemniku objętość również wzrośnie.
Dialogue: 0,0:02:33.32,0:02:38.36,Default,,0000,0000,0000,,Uwaga jednak, by nie dodać zbyt dużo, \Nbo balon pęknie.