[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.76,0:00:08.76,Default,,0000,0000,0000,,Dünyayı saran ağ (WWW), Dialogue: 0,0:00:08.76,0:00:11.04,Default,,0000,0000,0000,,yani sizin muhtemelen bu videoyu izlemekte olduğunuz yer, Dialogue: 0,0:00:11.04,0:00:13.25,Default,,0000,0000,0000,,her gün milyonlarca insan tarafından Dialogue: 0,0:00:13.25,0:00:14.21,Default,,0000,0000,0000,,hava durumuna bakmaktan Dialogue: 0,0:00:14.21,0:00:15.34,Default,,0000,0000,0000,,yemek sipariş etmeye, Dialogue: 0,0:00:15.34,0:00:16.40,Default,,0000,0000,0000,,sohbet etmekten Dialogue: 0,0:00:16.40,0:00:17.22,Default,,0000,0000,0000,,bankacılık işlemlerine, Dialogue: 0,0:00:17.22,0:00:18.30,Default,,0000,0000,0000,,haber paylaşmaktan Dialogue: 0,0:00:18.30,0:00:19.32,Default,,0000,0000,0000,,devrim başlatmaya kadar Dialogue: 0,0:00:19.32,0:00:21.12,Default,,0000,0000,0000,,her şey için kullanılmakta. Dialogue: 0,0:00:21.12,0:00:24.33,Default,,0000,0000,0000,,Bilgisayardan, telefondan, hatta arabadan bile bağlanıyoruz. Dialogue: 0,0:00:24.33,0:00:25.50,Default,,0000,0000,0000,,O orada, Dialogue: 0,0:00:25.50,0:00:27.05,Default,,0000,0000,0000,,tüm çevremizde, her an. Dialogue: 0,0:00:27.05,0:00:28.72,Default,,0000,0000,0000,,Peki o tam olarak nedir? Dialogue: 0,0:00:29.06,0:00:32.05,Default,,0000,0000,0000,,Öncelikle, Dünyayı Saran Ağ (WWW) Internet değildir; Dialogue: 0,0:00:32.05,0:00:34.90,Default,,0000,0000,0000,,her ne kadar bu iki terim, sıkça birbirinin yerine kullanılsa da. Dialogue: 0,0:00:34.90,0:00:37.61,Default,,0000,0000,0000,,Internet, bilgisayarların veri paylaşması için Dialogue: 0,0:00:37.61,0:00:39.47,Default,,0000,0000,0000,,birbirlerine bağlanmasından ibarettir. Dialogue: 0,0:00:39.47,0:00:41.14,Default,,0000,0000,0000,,Internet ilk ortaya çıktığında, Dialogue: 0,0:00:41.14,0:00:44.16,Default,,0000,0000,0000,,bilgisayarlar birbirlerine doğrudan arama yapmaktaydı. Dialogue: 0,0:00:44.16,0:00:46.43,Default,,0000,0000,0000,,Günümüzde, tüm çevremizde ağlar var; Dialogue: 0,0:00:46.43,0:00:49.02,Default,,0000,0000,0000,,böylece bilgisayarlar kesintisiz olarak iletişim hâlinde. Dialogue: 0,0:00:49.02,0:00:50.76,Default,,0000,0000,0000,,Internet sayesinde sağlanan iletişimin Dialogue: 0,0:00:50.76,0:00:52.26,Default,,0000,0000,0000,,pek çok kullanım alanı var; Dialogue: 0,0:00:52.26,0:00:54.80,Default,,0000,0000,0000,,e-posta, dosya paylaşımı ya da toplu sohbet gibi. Dialogue: 0,0:00:54.80,0:00:56.19,Default,,0000,0000,0000,,Ama en yaygın kullanım amacı Dialogue: 0,0:00:56.19,0:00:57.100,Default,,0000,0000,0000,,Dünyayı Saran Ağ erişimi. Dialogue: 0,0:00:57.100,0:01:00.61,Default,,0000,0000,0000,,Ağı, bir dizi gökdelenler oluşmuş varsayın; Dialogue: 0,0:01:00.61,0:01:02.75,Default,,0000,0000,0000,,her biri bir web sağlayıcıyı temsil ediyor. Dialogue: 0,0:01:02.75,0:01:05.62,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar, daima Internet'e bağlı olan bilgisayarlardır ve Dialogue: 0,0:01:05.62,0:01:08.45,Default,,0000,0000,0000,,veri depolamak ve paylaşmak için özel tasarlanmışlardır. Dialogue: 0,0:01:08.45,0:01:10.47,Default,,0000,0000,0000,,Birisi, bir web sitesi kurduğunda, Dialogue: 0,0:01:10.47,0:01:12.69,Default,,0000,0000,0000,,bu gökdelende bir oda kiralamış olur. Dialogue: 0,0:01:12.69,0:01:14.58,Default,,0000,0000,0000,,İçini bilgi ile doldurur ve Dialogue: 0,0:01:14.58,0:01:16.45,Default,,0000,0000,0000,,başkalarının girmesi için Dialogue: 0,0:01:16.45,0:01:18.87,Default,,0000,0000,0000,,bu bilgiyi düzenler. Dialogue: 0,0:01:18.87,0:01:20.65,Default,,0000,0000,0000,,Bu gökdelenlere sahip olup, Dialogue: 0,0:01:20.65,0:01:22.03,Default,,0000,0000,0000,,içlerindeki odaları kiralayanlara Dialogue: 0,0:01:22.03,0:01:23.37,Default,,0000,0000,0000,,"web host" denir. Dialogue: 0,0:01:23.37,0:01:24.89,Default,,0000,0000,0000,,Ama isteyen herkes, doğru ekipmanla ve Dialogue: 0,0:01:24.89,0:01:27.20,Default,,0000,0000,0000,,işin nasıl yapılacağını bildikten sonra web server kurabilir. Dialogue: 0,0:01:27.20,0:01:29.16,Default,,0000,0000,0000,,Bir web sitesine sahip olmanın önemli bir Dialogue: 0,0:01:29.16,0:01:30.99,Default,,0000,0000,0000,,bileşeni daha vardır ki, Dialogue: 0,0:01:30.99,0:01:33.43,Default,,0000,0000,0000,,o olmadan kaybolmamak elde değildir. Dialogue: 0,0:01:33.43,0:01:35.33,Default,,0000,0000,0000,,O da web sitesinin adresidir ve Dialogue: 0,0:01:35.33,0:01:36.66,Default,,0000,0000,0000,,alan adını içerir. Dialogue: 0,0:01:36.66,0:01:38.40,Default,,0000,0000,0000,,Tıpkı gerçek dünyadaki adresler gibi, Dialogue: 0,0:01:38.40,0:01:41.33,Default,,0000,0000,0000,,web site adresleri sizi gitmek istediğiniz yere ulaştırır. Dialogue: 0,0:01:41.33,0:01:43.20,Default,,0000,0000,0000,,Web sitelerinde tutulan bilgiler, Dialogue: 0,0:01:43.20,0:01:44.74,Default,,0000,0000,0000,,web dilindedir; Dialogue: 0,0:01:44.74,0:01:46.87,Default,,0000,0000,0000,,HTML ve JavaScript gibi. Dialogue: 0,0:01:46.87,0:01:48.78,Default,,0000,0000,0000,,Aradığımız web sitesini bulduğumuzda, Dialogue: 0,0:01:48.78,0:01:52.03,Default,,0000,0000,0000,,web tarayıcımız sitedeki tüm kodu alır ve Dialogue: 0,0:01:52.03,0:01:55.08,Default,,0000,0000,0000,,sözcüklere, grafiklere, videolara dönüştürür. Dialogue: 0,0:01:55.08,0:01:57.87,Default,,0000,0000,0000,,Bilgisayar dili bilmemiz gerekmez, çünkü Dialogue: 0,0:01:57.87,0:02:01.32,Default,,0000,0000,0000,,web tarayıcımız bizim için bir grafik arayüz yaratır. Dialogue: 0,0:02:01.32,0:02:02.78,Default,,0000,0000,0000,,Aslında bir çok yönden, Dialogue: 0,0:02:02.78,0:02:05.28,Default,,0000,0000,0000,,Dünyayı Saran Ağ büyük bir sanal şehir gibidir. Dialogue: 0,0:02:05.28,0:02:06.89,Default,,0000,0000,0000,,Burada, web dilinde Dialogue: 0,0:02:06.89,0:02:08.26,Default,,0000,0000,0000,,başkalarıyla iletişim kurarız ve Dialogue: 0,0:02:08.26,0:02:10.62,Default,,0000,0000,0000,,tarayıcılarımız da bize çevirmenlik yapar. Dialogue: 0,0:02:10.62,0:02:12.87,Default,,0000,0000,0000,,Şehirlerin nasıl sahibi yoksa, Dialogue: 0,0:02:12.87,0:02:14.33,Default,,0000,0000,0000,,ağın da sahibi yoktur; Dialogue: 0,0:02:14.33,0:02:15.95,Default,,0000,0000,0000,,o hepimize aittir. Dialogue: 0,0:02:15.95,0:02:17.78,Default,,0000,0000,0000,,Herkes taşınıp, bir dükkan açabilir. Dialogue: 0,0:02:17.78,0:02:19.84,Default,,0000,0000,0000,,Erişim sağlamak için, bir Internet servis sağlayıcıya Dialogue: 0,0:02:19.84,0:02:21.47,Default,,0000,0000,0000,,ücret ödememiz gerekebilir; Dialogue: 0,0:02:21.47,0:02:23.37,Default,,0000,0000,0000,,ya da web alanı kiralamak için hosting şirketine Dialogue: 0,0:02:23.37,0:02:25.86,Default,,0000,0000,0000,,veya web adresimizi almak için kayıt rehberine. Dialogue: 0,0:02:25.86,0:02:27.95,Default,,0000,0000,0000,,Tıpkı bir şehirdeki hizmet firmaları gibi, Dialogue: 0,0:02:27.95,0:02:29.98,Default,,0000,0000,0000,,bu şirketler de önemli araçlar sağlar. Dialogue: 0,0:02:29.98,0:02:31.37,Default,,0000,0000,0000,,Ama sonuçta hiçbiri Dialogue: 0,0:02:31.37,0:02:32.99,Default,,0000,0000,0000,,ağın sahibi değildir. Dialogue: 0,0:02:32.99,0:02:34.82,Default,,0000,0000,0000,,Ağı bu kadar özel kılan gerçek neden Dialogue: 0,0:02:34.82,0:02:36.62,Default,,0000,0000,0000,,tam da adında gizlidir. Dialogue: 0,0:02:36.62,0:02:37.95,Default,,0000,0000,0000,,Ağdan önce, Dialogue: 0,0:02:37.95,0:02:39.53,Default,,0000,0000,0000,,bilginin çoğunu çizgisel biçimde Dialogue: 0,0:02:39.53,0:02:41.03,Default,,0000,0000,0000,,kullanmak zorunda kalıyorduk. Dialogue: 0,0:02:41.03,0:02:42.86,Default,,0000,0000,0000,,Kitaplarda ya da gazete makalelerinde, Dialogue: 0,0:02:42.86,0:02:45.28,Default,,0000,0000,0000,,her cümle baştan sona okunur, Dialogue: 0,0:02:45.28,0:02:46.83,Default,,0000,0000,0000,,sayfa sayfa ilerlenir, Dialogue: 0,0:02:46.83,0:02:49.53,Default,,0000,0000,0000,,sonuna kadar düz bir çizgide gidilir. Dialogue: 0,0:02:49.53,0:02:51.57,Default,,0000,0000,0000,,Ama beynimiz aslında böyle çalışmaz. Dialogue: 0,0:02:51.57,0:02:53.86,Default,,0000,0000,0000,,Her bir düşüncemiz, diğer düşüncelerimizle bağlantılıdır. Dialogue: 0,0:02:53.86,0:02:55.57,Default,,0000,0000,0000,,Anılar ve duygular, tıpkı ağda olduğu gibi Dialogue: 0,0:02:55.57,0:02:58.61,Default,,0000,0000,0000,,gevşek biçimde hepsi birbirine bağlıdır. Dialogue: 0,0:02:58.61,0:03:01.32,Default,,0000,0000,0000,,Dünyayı Saran Ağın yaratıcısı Tim Berners-Lee, Dialogue: 0,0:03:01.32,0:03:04.52,Default,,0000,0000,0000,,veriyi düzenleme yöntemi olarak, bu doğal yapıyı Dialogue: 0,0:03:04.52,0:03:06.85,Default,,0000,0000,0000,,örnek almak gerektiğini fark etmişti. Dialogue: 0,0:03:06.85,0:03:09.62,Default,,0000,0000,0000,,Ağ bunu hiperlinkler sayesinde başarır. Dialogue: 0,0:03:09.62,0:03:11.89,Default,,0000,0000,0000,,Bir web sitesinin içinden pek çok sayfaya bağlantı vererek, Dialogue: 0,0:03:11.89,0:03:14.16,Default,,0000,0000,0000,,hatta başka sitelere yönlendirme yaparak, Dialogue: 0,0:03:14.16,0:03:16.95,Default,,0000,0000,0000,,bilgiyi ve düşünceleri anında genişletir. Dialogue: 0,0:03:16.95,0:03:18.45,Default,,0000,0000,0000,,Hiperlinkler sayesinde, Dialogue: 0,0:03:18.45,0:03:19.52,Default,,0000,0000,0000,,ağın işleyişi tıpkı Dialogue: 0,0:03:19.52,0:03:22.52,Default,,0000,0000,0000,,düşüncelerimizin işleyişi gibi olur. Dialogue: 0,0:03:22.52,0:03:24.66,Default,,0000,0000,0000,,Ağ yaşamımızın büyük bir parçası; Dialogue: 0,0:03:24.66,0:03:26.52,Default,,0000,0000,0000,,çünkü yapısal ve içeriksel olarak Dialogue: 0,0:03:26.52,0:03:28.68,Default,,0000,0000,0000,,hem toplumun tümünü Dialogue: 0,0:03:28.68,0:03:30.81,Default,,0000,0000,0000,,hem de bireysel zihnimizi yansıtıyor. Dialogue: 0,0:03:30.81,0:03:32.57,Default,,0000,0000,0000,,Tüm sınırları aşarak, Dialogue: 0,0:03:32.57,0:03:34.86,Default,,0000,0000,0000,,ırk, cinsiyet, yaş ve hatta uzay-zamanı aşarak Dialogue: 0,0:03:34.86,0:03:36.18,Default,,0000,0000,0000,,bu zihinleri Dialogue: 0,0:03:36.18,0:03:37.81,Default,,0000,0000,0000,,birbirine bağlıyor.