WEBVTT 00:00:00.944 --> 00:00:05.470 Dünya üzerinde yayılan büyük iki olay var: 00:00:06.111 --> 00:00:08.289 Bunlardan birisi küresel ısınma 00:00:08.313 --> 00:00:10.807 diğeri ise kadınların ve kız çocuklarının yükselişi. 00:00:11.690 --> 00:00:14.974 Aralarındaki bağlantı genellikle göz ardı ediliyor NOTE Paragraph 00:00:14.998 --> 00:00:19.821 fakat cinsiyet eşitliği dünyaya meydan okumamızda anahtar niteliğinde. 00:00:20.486 --> 00:00:21.800 Şöyle açıklayayım. NOTE Paragraph 00:00:22.857 --> 00:00:24.096 Son birkaç yıldır 00:00:24.120 --> 00:00:27.691 ''Drawdown Projesi'' adında bir projede çalışıyorum. 00:00:28.323 --> 00:00:31.301 Ekibimiz atmosferdeki ısı kapanlarını 00:00:31.325 --> 00:00:37.317 ve iklimi değiştiren salınımları azaltmak için insanlığın bilgeliğini 00:00:37.341 --> 00:00:39.103 elekten geçirdi. 00:00:39.127 --> 00:00:43.212 "Şanslıysak belki bir gün" diye bir şey yok. 00:00:43.236 --> 00:00:46.770 En iyi 80 yöntem ve teknolojiye 00:00:46.794 --> 00:00:48.849 çoktandır sahibiz. 00:00:48.873 --> 00:00:53.819 Güneş ve rüzgar enerjisini de içeren temiz, yenilenebilir enerji 00:00:54.609 --> 00:00:58.486 yepyeni ve teknoloji bakımından yenilenmiş yeşil binalar; 00:00:59.542 --> 00:01:03.244 Brazilya'dan Çin'e hızlı ve verimli ulaşım; 00:01:03.902 --> 00:01:09.482 koruma ve yenilenme yoluyla gelişip büyüyen ekosistemler; 00:01:09.506 --> 00:01:13.872 israfın azaltılması ve değerininin geri kazanılması; 00:01:13.896 --> 00:01:18.449 toprağı ıslah edecek güzel yöntemlerle ürün yetiştirilmesi; 00:01:19.066 --> 00:01:23.875 et içeren yeme alışkanlıklarının azaltılıp daha fazla bitkiye yer verilmesi 00:01:24.426 --> 00:01:27.804 ve kadınlar ve kızlar için eşitlik. 00:01:28.524 --> 00:01:32.029 Cinsiyet ve iklim birbirinden ayrılmaz iki bütün. 00:01:32.881 --> 00:01:37.012 Emisyonun azaltılması yükselmeyle bağlantılı. NOTE Paragraph 00:01:38.980 --> 00:01:40.572 Öncelikle biraz bağlam. 00:01:41.492 --> 00:01:45.283 Daha önce insanlığın hiç karşılaşmadığı kadar 00:01:45.283 --> 00:01:48.495 ciddi derecede aciliyete sahip bir durum içerisindeyiz. 00:01:49.249 --> 00:01:54.416 Şimdiye kadar, müdahalemiz yeterliliğin yakınından dahi geçmedi. 00:01:55.762 --> 00:01:57.463 Fakat siz bunu zaten biliyorsunuz. 00:01:58.155 --> 00:02:00.509 Bunu kendi içinizde, 00:02:00.533 --> 00:02:02.233 iliklerinizde hissedebiliyorsunuz. 00:02:03.117 --> 00:02:06.246 Her birimiz yaklaşık 7,7 milyar insan 00:02:06.270 --> 00:02:11.505 ve 1,8 milyon bilinen canlı türünün birbirine kenetlendiği 00:02:11.529 --> 00:02:15.001 bir sistemin parçalarıyız. 00:02:15.840 --> 00:02:18.795 Aramızdaki bağlantıyı hissedebiliriz. 00:02:19.712 --> 00:02:21.796 Kırılmaları ve onarılmasını sağlayacak 00:02:21.820 --> 00:02:23.992 kapıların kapanışını hissedebiliriz. 00:02:25.028 --> 00:02:27.818 Dünya daha iyi bir varoluşun bir an önce 00:02:28.615 --> 00:02:33.047 ortaya çıkması gerektiğini bizlere söylüyor. NOTE Paragraph 00:02:35.504 --> 00:02:38.487 Tecrübelerime göre gözünün açılması için 00:02:38.511 --> 00:02:40.800 her gün kırılmış bir kalbi onarmalısın. 00:02:41.617 --> 00:02:43.930 Çalıştığım iş sesin gücünü gerektirse de 00:02:44.758 --> 00:02:48.392 bu hakkında nadiren konuştuğum bir tasa. 00:02:50.256 --> 00:02:55.589 Kendime kalbin kolayca kırılabileceğini, bir anda açılabileceğini hatırlatırım. 00:02:56.672 --> 00:03:01.894 Aniden açılmış bir kalp uyanık, canlı ve aksiyonu ister durumdadır. 00:03:02.782 --> 00:03:05.633 Tıpkı mahvolmuş yeryüzünü dönüştürüp 00:03:06.562 --> 00:03:09.520 yeniden yetiştiren doğa gibi yenileyici. 00:03:10.351 --> 00:03:14.091 Hayat sürekli olarak daha fazlasına, 00:03:14.115 --> 00:03:15.723 iyileşmeye, bütünlüğe 00:03:15.747 --> 00:03:17.027 doğru ilerliyor. 00:03:17.734 --> 00:03:20.282 Bu temel bir ekolojik gerçek. 00:03:21.001 --> 00:03:23.471 Ve bizler, hepimiz, 00:03:24.222 --> 00:03:26.107 yaşam enerjisiyiz. 00:03:27.849 --> 00:03:31.733 Görünüşe göre kadınlar, kızlar ve küresel ısınma arasındaki 00:03:31.733 --> 00:03:33.989 temel bağlantı hayat değil ölümün kendisi. 00:03:34.813 --> 00:03:39.140 Var olan zayıf noktalar göz önünde bulundurulduğunda 00:03:39.140 --> 00:03:41.800 iklimin en çok kadınları vurduğu bilinci artıyor. 00:03:42.569 --> 00:03:44.572 Doğal afetler sırasında evini terk etme, 00:03:45.123 --> 00:03:48.988 şiddetli yaralanma hatta ölüm riski var. 00:03:49.944 --> 00:03:53.002 Sürekli kuraklıkda aileler kıtlıkla uğraşacağından dolayı 00:03:53.026 --> 00:03:55.418 erken evliliklere zemin hazırlayabilir. 00:03:56.340 --> 00:03:59.472 Kadınlar geçimlerini sağlamaya çalıştıkları için 00:03:59.496 --> 00:04:02.005 taşkınlar kadınları fuhuşa zorlayabilir. 00:04:02.029 --> 00:04:04.504 Liste bu şekilde uzar gider. 00:04:05.262 --> 00:04:08.697 Bu dinamikler New Orleans'dan Nairobi'ye kadar fakirlik koşullarında 00:04:08.721 --> 00:04:11.229 en ağır hâldedirler. 00:04:12.907 --> 00:04:15.169 Neredeyse her zaman hikâye burada son bulur. 00:04:15.193 --> 00:04:16.382 Fakat bugün değil. 00:04:17.177 --> 00:04:20.204 Diğer gerçek yakarışlar görülmeli. 00:04:20.228 --> 00:04:23.500 Eğer cinsiyet eşitliğinde başarıya ulaşırsak 00:04:23.524 --> 00:04:27.210 aynı zamanda küresel ısınmaya dikkat çekmeyi de başarırız. 00:04:28.268 --> 00:04:31.945 Bu bağlantı üç ana alanı aydınlığa kavuşturuyor; 00:04:31.969 --> 00:04:36.112 kadınların ve kızların haklarını koruyabileceğimiz, 00:04:36.136 --> 00:04:37.782 toparlanmayi destekleyebileceğimiz 00:04:37.782 --> 00:04:40.566 ve aynı zamanda emisyonu azaltabileceğimiz bir yer. NOTE Paragraph 00:04:41.268 --> 00:04:44.883 Kadınlar dünyanın birincil çiftçileridir. 00:04:45.449 --> 00:04:49.128 Genellikle 20 dönümden az alanlarda işleyen düşük gelirli ülkelerde 00:04:49.152 --> 00:04:52.282 kadınlar besinin yüzde 60 ile 80'ini üretiyor. 00:04:52.306 --> 00:04:54.882 Bu da ''küçük çiftlik sahibi'' anlamına geliyor. 00:04:55.705 --> 00:05:00.801 Erkeklere kıyasla kadın çiftçiler toprak hakkı, 00:05:00.825 --> 00:05:03.023 kredi, sermaye, eğitim, araç gereçler 00:05:03.047 --> 00:05:05.432 ve teknoloji gibi kaynaklara ulaşmada 00:05:05.456 --> 00:05:06.999 daha fazla zorluk çekiyorlar. 00:05:07.510 --> 00:05:10.287 Kadınlar en az erkekler kadar etkili tarım yapabiliyorlar 00:05:11.088 --> 00:05:14.492 fakat aşikar olan eşitsizlikler kadınların erkeklere kıyasla 00:05:14.492 --> 00:05:18.785 aynı süreçte aynı boyutta toprak üzerinde daha az üretim yapmasına neden oluyor. 00:05:19.439 --> 00:05:20.950 Boşlukları kapatın 00:05:21.502 --> 00:05:25.041 ve getirisi yüzde 20'ye 30'a yükselen tarım getirilerini eşitleyin. 00:05:25.065 --> 00:05:30.793 Bu aynı zamanda aynı yerden alınan ürünün %30'a kadar fazla elde edilmesi demek. 00:05:31.857 --> 00:05:35.925 Açlık, sağlık, ev geliri konusunda yapılan çıkarımlar 00:05:35.949 --> 00:05:37.173 oldukça açık. 00:05:37.580 --> 00:05:39.276 İklime karşı tehtidlere göz atalım. NOTE Paragraph 00:05:41.061 --> 00:05:43.919 Bizlerin ürün yetiştirmek için tarım alanına ihtiyacı var. 00:05:44.836 --> 00:05:48.183 Ne yazık ki ormanlar bu alanı sağlamak için yok ediliyor 00:05:48.207 --> 00:05:51.198 ve bu da orman tahribine dayalı salınımlara neden oluyor. 00:05:51.866 --> 00:05:55.401 Eğer hali hazırda bulunan tarım alanları yeterli besini üretirse 00:05:56.001 --> 00:05:58.250 ormanların tahribi azalır. 00:05:58.274 --> 00:06:00.058 Yani burada bir tür dalga etkisi var. 00:06:00.755 --> 00:06:02.948 Kadın çiftçileri destekleyin, 00:06:02.972 --> 00:06:05.066 daha fazla tarım alanı elde edin, 00:06:05.090 --> 00:06:06.712 orman tahribinden kaçının 00:06:06.736 --> 00:06:10.925 ve ormanların canlandıran gücünü devam ettirin. 00:06:10.949 --> 00:06:14.556 Drawdown projesi tarımda eşitliğin sağlanmasının günümüzden 2050'ye kadar 00:06:14.580 --> 00:06:19.790 iki milyar ton salınımın önlenmesini sağlayacağını ön görüyor. 00:06:20.445 --> 00:06:24.708 Evsel geri dönüşüm dünya genelinde bununla aynı düzeyde etki yaratabilir. 00:06:25.765 --> 00:06:28.868 Bu eşitsizliğe dikkat çekmek ayrıca iklim değişikliği ile birlikte 00:06:28.892 --> 00:06:31.313 kadınların tarımda yaşadıkları zorluklarla 00:06:31.337 --> 00:06:33.182 başa çıkmalarına da yardımcı olabilir. 00:06:34.193 --> 00:06:37.018 Tarımda hayat enerjisi var. NOTE Paragraph 00:06:37.947 --> 00:06:39.586 Son sayımda, 00:06:39.610 --> 00:06:44.639 130 milyon kızın temel hakları olan okula gitme hakkının engellendiği görülüyor. 00:06:45.234 --> 00:06:48.345 Ortaokul sınıflarında boşluklar en yüksek seviyelerde. 00:06:48.979 --> 00:06:52.887 Çok fazla kız çocuğu yaşam için gerekli olan hayati dayanaklarını kaçırıyor. 00:06:53.599 --> 00:06:57.418 Eğitim kadınlar ve çocukları için daha sağlıklı bir hayat, 00:06:57.989 --> 00:06:59.601 daha güçlü bir ekonomik güvenlik, 00:07:00.172 --> 00:07:03.389 evde ve toplum içinde daha iyi bir faaliyet ve iklimi değişen 00:07:04.216 --> 00:07:07.806 bir dünyayı yönlendirmede daha yüksek bir kapasite demek. 00:07:08.614 --> 00:07:13.599 Eğitim; seçenekler, uyum yeteneği, güç demek. 00:07:14.177 --> 00:07:16.593 Aynı zamanda daha az miktarda salınım demek. 00:07:17.433 --> 00:07:19.018 Birçok farklı sebepten dolayı 00:07:19.042 --> 00:07:21.879 uzun seneler eğitim aldığımız zaman 00:07:21.903 --> 00:07:24.511 daha az çocuğa sahip olmayı 00:07:24.535 --> 00:07:26.590 ve daha geç evlenmeyi tercih ediyoruz. 00:07:26.590 --> 00:07:29.255 Ve bu yüzden ailelerimiz daha da küçülüyor. 00:07:29.631 --> 00:07:34.717 Dünya genelinde ve zaman içerisinde bireysel seviyede neler oluyor? 00:07:34.741 --> 00:07:36.946 Birer birer, 00:07:36.970 --> 00:07:42.270 kaç insanın okuma hakkına sahip olduğu bu dünyada kaç insan bulunduğuna 00:07:42.294 --> 00:07:44.573 ve yaşam sistemine etki ediyor. 00:07:45.500 --> 00:07:48.570 Bu kızların neden eğitim alması gerektiğinin açıklaması değil. 00:07:48.991 --> 00:07:50.886 Sadece mantıklı bir sonuç. NOTE Paragraph 00:07:52.354 --> 00:07:54.946 Eğitim paranın bir yüzü. 00:07:54.970 --> 00:07:56.699 Diğer yüzü ise aile planlaması: 00:07:57.505 --> 00:08:02.112 yüksek kalitede, gönüllü doğum kontrolüne ulaşım. 00:08:03.169 --> 00:08:05.775 Kazaradan ziyade isteyerek çocuk sahibi olmak 00:08:05.799 --> 00:08:08.068 bağımsızlık ve itibar meselesi. 00:08:09.478 --> 00:08:12.215 Fakat ABD'de, 00:08:12.239 --> 00:08:15.103 gebeliklerin %45'i istek dışı. 00:08:15.834 --> 00:08:19.262 Düşük gelirli ülkelerde 240 milyon kadın gebe kalmak isteyip istemediğine 00:08:19.262 --> 00:08:22.559 ve ne zaman gebe kalmak istediğine karar vermek istiyor 00:08:22.583 --> 00:08:24.610 fakat kontrasepsiyon kullanmıyor. 00:08:24.634 --> 00:08:26.472 Kadınların ihtiyaçlarını dinlemek, 00:08:26.496 --> 00:08:28.525 bu ihtiyaçlara dikkat çekmek, 00:08:28.549 --> 00:08:30.999 eşitliği ve refahı sağlamak: 00:08:31.023 --> 00:08:34.426 Bunlar aile planlamasında eğilinmesi gereken temel esaslar. 00:08:35.096 --> 00:08:37.758 Etkili olmasına rağmen nüfus artışının frenlenmesi 00:08:37.782 --> 00:08:40.573 bir tür yan etki. 00:08:41.255 --> 00:08:46.503 Besin, ulaşım, elektrik, konut, ürünler ve diğer her şeye olan ihtiyacı 00:08:46.527 --> 00:08:49.411 ve buna bağlı olarak da salınımı 00:08:49.435 --> 00:08:51.481 büyük ölçüde azaltabilir. 00:08:52.170 --> 00:08:56.391 Eğitimin ve aile planlamasının önündeki engelleri kaldırın bu sayede hiçbir şey 00:08:56.415 --> 00:09:01.450 yapılmadığı takdirde dünyaya gelecek bir milyar insanın 00:09:01.474 --> 00:09:03.298 dünyaya gelmesinin önüne geçebiliriz. 00:09:04.450 --> 00:09:06.555 Drawdown projesine göre 00:09:06.579 --> 00:09:09.345 bir milyar daha az insan yaklaşık 120 milyar ton daha az 00:09:09.369 --> 00:09:13.272 salınıma neden olabilir. 00:09:13.685 --> 00:09:15.362 Bu düzeyde bir etkide 00:09:15.386 --> 00:09:20.742 cinsiyet eşitliği yaşam için iklim düzenini yenilemekte temel çözüm. 00:09:21.651 --> 00:09:23.449 Bu düzeyde bir etkide 00:09:23.473 --> 00:09:27.070 cinsiyet eşitliği rüzgar türbinleri, güneş panelleri 00:09:27.094 --> 00:09:29.862 ve ormanlarda aynı düzeyde öneme sahip. 00:09:31.020 --> 00:09:33.370 Öğrenmede ve seçim yapmakta 00:09:33.394 --> 00:09:35.862 hayat enerjisi vardır. NOTE Paragraph 00:09:37.005 --> 00:09:38.494 İzninizle daha açık olayım: 00:09:38.518 --> 00:09:42.382 Bu kadınların ve kızların her şeyi düzeltmesi gerektiği anlamına gelmiyor. NOTE Paragraph 00:09:42.406 --> 00:09:44.022 (Kahkahalar) NOTE Paragraph 00:09:44.046 --> 00:09:45.891 Fakat muhtemelen biz yapacağız. NOTE Paragraph 00:09:45.915 --> 00:09:47.281 (Kahkahalar) NOTE Paragraph 00:09:47.305 --> 00:09:51.617 (Alkış) NOTE Paragraph 00:09:52.363 --> 00:09:57.487 Tarımda, eğitimde ve aile planlamasında kadınlar için eşitlik: 00:09:57.511 --> 00:10:01.344 Bunlar Drowdown projesi içerisindeki çözümler. 00:10:01.901 --> 00:10:05.470 Hep birlikte ihtimal tasarımlarını içeriyorlar. 00:10:06.419 --> 00:10:08.753 Bu konuda daha da açık olmama izin verin: 00:10:09.404 --> 00:10:15.260 Toplum üretimden ve tüketimden soyutlanamaz. 00:10:16.365 --> 00:10:20.378 Bazı aile segmentleri üssel bir zarara neden olurken 00:10:21.131 --> 00:10:23.974 diğerleri aşırı düzeyde adaletsizliğe maruz kalıyor. 00:10:25.044 --> 00:10:26.469 En zengini -- 00:10:27.089 --> 00:10:28.744 en sorumlu olan biziz. 00:10:29.465 --> 00:10:31.877 En çok yapılacak şeye sahip olan biziz. NOTE Paragraph 00:10:34.496 --> 00:10:37.806 Cinsiyetle iklimin bağlantısı negatif etkilerin ve güçlü çözümlerin 00:10:37.830 --> 00:10:40.008 ötelerine uzanıyor. 00:10:40.438 --> 00:10:46.056 Kadınlar dünyanın değişimi için hayati önem arz ediyorlar fakat 00:10:46.080 --> 00:10:51.104 biz sıklıkla dillere destan bu masadan onları men ediyor veya kaçırıyoruz. 00:10:51.883 --> 00:10:54.712 Bizler sıklıkla susturuluyor veya göz ardı ediliyoruz. 00:10:54.736 --> 00:10:56.454 Planlar ortaya serildiğinde 00:10:56.931 --> 00:10:59.712 veya yatırımlar yapıldığında sıklıkla boş veriliyoruz. 00:11:00.526 --> 00:11:02.894 Bir analize göre: 00:11:02.918 --> 00:11:06.750 İnsani yardım fonlarından yalnızca %0,2'si 00:11:06.774 --> 00:11:09.591 kadınlara ve çevreye gidiyor, 00:11:10.228 --> 00:11:13.241 dünya çapında yalnızca 110 milyon dolar olan bu para 00:11:13.972 --> 00:11:19.190 tek bir adam tarafından bir Basquiat tablosuna harcanan paraya eşdeğer. 00:11:20.911 --> 00:11:24.685 Bu dinamikler sadece adaletsiz değil, aynı zamanda bizi başarısızlığa götürüyor. 00:11:25.490 --> 00:11:28.582 Toplumu hızlı ve kökten yeniden tasarlayabilmemiz için 00:11:28.606 --> 00:11:31.121 her çözüme ve çözücüye, 00:11:32.186 --> 00:11:33.743 her fikre, 00:11:33.767 --> 00:11:35.341 her bir kalbe, 00:11:35.365 --> 00:11:37.048 her bir ele ihtiyacımız var. NOTE Paragraph 00:11:37.840 --> 00:11:40.693 Biz harekete geçmek için ufak bir çağrı için can atıyoruz 00:11:41.447 --> 00:11:44.650 ama bu yarış bir bilgi formundan veya bir listeden 00:11:44.674 --> 00:11:46.350 daha fazlasını istiyor. 00:11:46.978 --> 00:11:50.128 Gücü kendi faklılığında bulan ekosistem gibi 00:11:50.152 --> 00:11:52.543 hareket etmemiz gerekiyor. 00:11:53.530 --> 00:11:55.681 Özel güçlerimizin neler olduğunu biliyorsunuz. 00:11:56.356 --> 00:12:02.420 Sizler bir eğitimci, çiftçi, sağlıkçı, tasarımcı, özgürlük savaşçısısınız. 00:12:03.456 --> 00:12:06.733 Çözüm odaklı yürüyebilmek için 00:12:06.757 --> 00:12:08.509 nasıl omuz omuza vermelisiniz? NOTE Paragraph 00:12:09.532 --> 00:12:12.460 Hepinizin oynadığı bir rol hakkında istirhamda bulunuyorum: 00:12:12.484 --> 00:12:14.151 elçi rolü. 00:12:15.341 --> 00:12:17.723 Bu harika bir uyanış zamanı. 00:12:18.507 --> 00:12:22.833 Gezegenimizin durumu etrafındaki sessizliği yıkmamız gerekiyor; 00:12:23.524 --> 00:12:28.143 iklim bilimi hakkında hazırdaki tartışmaların ilerisine gitmeli; 00:12:28.167 --> 00:12:29.999 çözümleri paylaşmalı; 00:12:31.038 --> 00:12:34.731 açık bir kaple doğruları konuşmalı; iklim değişikliğinin üzerine gitmek için 00:12:35.483 --> 00:12:40.795 bunu öğretmeliyiz, bizler cinsiyet eşitliğini bir gerçek haline getirmeliyiz. 00:12:40.819 --> 00:12:44.500 İmkânsız gibi görünen bir yarışın eşiğinde 00:12:44.524 --> 00:12:48.172 kadınlar ve kızlar müthiş bir çözüm ihtimali. NOTE Paragraph 00:12:50.307 --> 00:12:52.852 Çok şey ifade eden böyle bir zamanda 00:12:53.845 --> 00:12:56.746 hayatta olmak muhteşem bir şey. 00:12:59.063 --> 00:13:00.274 Bu dünya, 00:13:01.144 --> 00:13:02.361 evimiz 00:13:03.940 --> 00:13:06.602 cesaretli olmamamızı istiyor, 00:13:08.142 --> 00:13:11.215 hepimizin bir bütün olduğunu hatırlatıyor-- 00:13:11.907 --> 00:13:13.320 kadınlar, erkekler, 00:13:13.344 --> 00:13:15.435 her cinsiyet kimliğinden insan, 00:13:15.459 --> 00:13:16.681 bütün varlıklar. 00:13:17.964 --> 00:13:19.700 Bizler yaşam enerjisiyiz 00:13:20.900 --> 00:13:22.148 tek bir dünya, 00:13:23.160 --> 00:13:24.363 tek bir şans. 00:13:25.182 --> 00:13:26.628 Bu şansı değerlendirelim. NOTE Paragraph 00:13:26.652 --> 00:13:28.082 Teşekkür ederim. NOTE Paragraph 00:13:28.106 --> 00:13:32.329 (Alkışlar)