ჩვენ ვიმყოფებით რომში კაპიტოლინის მუზეუმში ვუყურებთ იმპერატორ მარკუს ავრელიუსის ცხენზე ამხედრებულ ქანდაკებას. ჩვენ არა ვართ დარწმუნებულები თარიღის თაობაზე, ის დაახლოებით თარიღდება 176 ან 180 წწ. ჩვენს ეპოქაში. ახალ სივრცეშია, რადგან მას ჰქონდა შენახვის პრობლემები, და ამიტომ ის გადაიტანეს კაპოტოლიუმის ბორცვიდან სადაც ის იქ მიქელანჯელომ დადო. და ფაქტობრივად, ეს მნიშვნელოვანი ადგილია რადგან ჩვენ არ ვიცით თუ სად იყო რომში ეს ადგილი თავდაპირველად. რაც მართლა მნიშვნელოვანია - ეს არის ფაქტი რომ ეს არის ერთადერთი ცხენოსანი ქანდაკება თავისი ზომით რაც გადაურჩა სიძველელს. და ჩვენ ვიცით რომ რომში ასეთი ძეგლები დიდი რაოდენობით იყო. ისინი შეიქმნა რათა აღენიშნათ იმპერატორის ტრიუმფალური დაბრუნება. იმხელა გავლენაა როცა ის ცხენზე ზის, ნამდვილად მართავს. მისი მარცხენა მკლავს მსუბუქად უჭირავს სადავე მარჯვენა ხელი გარეთაა გამოშვერილი, რომის მოქალაქეების მიმართულებით. მის პოზაში იგრძნობა თავდაჯერებულობის განცდა, და რასაკვირველია მის მასშტაბშიც, ის უზარმაზარია. ეს ძეგლი გადარჩა, რადგან ერთერთ მოსაზრებით ის წარუდგინეს კონსტანტინეს, იმპერატორი რომელმაც ქრისტიქნობა ნებადართული გახადა რომაულ იმპერიაში, და ასე რომ მისი ბრინჯაოს გამო ეს ძეგლი არ გადაადნეს, იმ დანარჩენი ცხენოსანი ქანდაკებების მსგავსად. ეს შესაძლოა დამთავრებულიყო როგორც ქვემეხი. მართალია, ჩვენ გაგვიმართლა, ის გადარჩა და მას აქვს უზარმაზარი ზეგავლენა რენესანსში, მხატვრებისათვის დონატელოთი დაწყებული ლეონარდო და ვინჩისათვის და რა თქმა უნდა, აგრეთვე, დაიკარგა შესაძლებლობა ამხელა ზომის ბრინჯაოს ნივთის გადაგდებისა. ? და ეს უბრალოდ უჩვენებს თუ რაოდენ განათლებულბი იყვნენ ძველი რომაელები, ორივე მხრივ მათ მიერ მასალის მოპყრობაში, მაგრამ აგრეთვე გამოხატვის მეშვეობით, სხეულისა და ორგანიზმის მთელი კუნთივანი სისტემის ნამდვილ ცოდნაში. გაგებაში? და ცხენის ანატომია, ცხენი თითქოს ნაბიჯს დგამს, ძალიან გამოცოცხლებული და ცოცხალივითაა. კისრის ნაკეცები, როცა თავს ძირს ხრის დაბლა , და ქსოვილის ნაკეცები რომელსაც მარკუს ავრელიუსი ატარებს. როგორ ჩამოყვება და მოსავს მის ფეხს და ცხენის უკანა ნაწილს. აქ აგრეთვე არის რაღაც ნამდვილად გასაოცრად წამიერი და ასევე იმავე დროს ძალიან სამარადისო. ცხენი ნაბიჯს დგამს, მისი მკლავი აწეულია მაგრამ ამასთანავე აქ არის მშვენიერი განცდა ბალანსისა. ცხენი მოძრაბაშია, ის მარჯვნივ იხრება. მას აქვს მის მარცხენა ხელში სადავეები ასე რომ აქ არის ერთგვარი დაძაბულობა ჩანს რომ ის უკან წევს ცხენს და ცხენიც მის თავს ცოტათი უკან წევს. იმავე დროს, მისი სხეუილის მარჯვენა მხარე ჩანს რომ წინ მიემართება, და მარჯვენა მხარეს იხრება, აქ არის ერთგვარი გამოცოცხლება ყოველმხრივ. მათ შორის არსებობს ასევე ერთიანობა ამ ძალიან ძლიერ ღოიერ ცხოველსა და მარკუს ავრელიუს შორის. ის მთლიანად აკონტროლებს ცხენს. და იმაშიც კი როცა ცხენი წინ გადადის და მსუბუქად უკან იზიდავს პატრონი. და შენ მართალი ხარ, მის მარცხენა ხელს უჭირავს სადავეები, მაგარამ ეს მსუბუქი შეხებაა, მიუხედავად იმისა რომ ის ამ წარმოუდგენლად ღონიერ ცხენს ბრძანებას აძლევს. ეს მხოლოდ ჩემთვის თუ ცოტათი დიდი ჩანს ის ცხენისათის? იცით თუ არა ეს გადატანილი იყო როგორც ერთი ნაწილი? ის გადატანილი იქნებოდა ერთეულ ცალკეულ ნაწილებად და შემდეგ ააწყობდნენ და შემდეგ ბრინჯაოს დაამუსავებდნენ ისე რომ წაეშალათ ნაკერი. ამგვარად ეს ეძღვნება დიად ადამიანს და მისი დიადი საქმეები იყო მნიშვნელოვანი იდეა რენესანსში ჰუმანიზმის აყვავებით, ამ აღიარების მიღწევა ინდივიდუალის მიერ ცალკე ? ამ ინდივიდუალობის წარდგენა პორტრეტში. არის რაღაცეები რაც დაიკარგა შუა საუკუნეებში. ეს ინტერესს იწვევს გამოსახულებაში, ორივე მის ხელისუფლებაში მის პოზიციაში საზოგადოებაში მაგრამ აგრეთვე სხეულის გამოხატვის უნარი და წარდგენის ინტერესი, ეს ყველაფერი ერთდება რენესანსში, კვლავ თავიდანვე ერთად მოდიან რასაკვირველია კლასიკურ სამყაროში ქვეყანაში.