0:00:01.809,0:00:06.696
Amerykański baseballista i filozof[br]Yogi Berra rzekł:

0:00:06.720,0:00:10.417
"Jak ktoś nie wie, dokąd zmierza,[br]to pewnie tam nie dotrze".

0:00:11.525,0:00:15.571
Poszerzanie wiedzy naukowej[br]zapewnia lepszy wgląd

0:00:15.595,0:00:20.767
i większą jasność przyszłości [br]w zmieniającym się klimacie

0:00:20.791,0:00:23.000
i co to oznacza dla naszego zdrowia.

0:00:23.714,0:00:27.419
Jestem tu, aby poruszyć powiązaną kwestię:

0:00:27.443,0:00:32.105
emisja gazów cieplarnianych[br]powstałych przez spalanie paliwa kopalnego

0:00:32.129,0:00:36.159
obniża wartości odżywcze jedzenia.

0:00:37.011,0:00:39.150
Zacznijmy od piramidy żywienia.

0:00:39.174,0:00:40.936
Wszyscy ją znacie.

0:00:41.348,0:00:43.786
Każdy potrzebuje zbalansowanej diety.

0:00:43.810,0:00:45.327
Potrzebujemy białek,

0:00:45.351,0:00:47.062
mikroelementów,

0:00:47.086,0:00:48.394
witamin.

0:00:48.418,0:00:51.612
W ten sposób można się upewnić,

0:00:51.612,0:00:54.166
że codziennie spożywamy[br]odpowiednią ilość składników

0:00:54.190,0:00:56.308
dla właściwego rozwoju i dobrobytu.

0:00:56.332,0:00:58.917
Jemy nie tylko z potrzeby,

0:00:58.941,0:01:00.881
ale i dla przyjemności.

0:01:00.905,0:01:03.508
Chleb, makaron, pizza

0:01:03.532,0:01:07.613
- jest cała gama posiłków[br]istotnych w kontekście kulturowym.

0:01:07.637,0:01:09.429
Lubimy je jeść.

0:01:10.088,0:01:12.479
Są więc istotne zarówno w naszej diecie,

0:01:12.503,0:01:15.173
jak i w naszej kulturze.

0:01:15.757,0:01:21.069
Poziom dwutlenku węgla wzrasta[br]od czasów rewolucji przemysłowej,

0:01:21.285,0:01:26.647
z około 280 cząsteczek na milion[br]do 410 obecnie,

0:01:26.671,0:01:28.914
i nadal rośnie.

0:01:28.938,0:01:33.404
Węgiel niezbędny roślinom do życia[br]pochodzi właśnie z dwutlenku węgla.

0:01:33.404,0:01:34.930
Przenoszą go do wnętrza,

0:01:34.930,0:01:38.121
rozkładają na sam węgiel

0:01:38.145,0:01:39.929
i wykorzystują do wzrostu.

0:01:40.542,0:01:43.475
Potrzebują też składników[br]odżywczych z gleby.

0:01:44.166,0:01:47.672
Dwutlenek węgla stanowi pożywienie roślin.

0:01:49.186,0:01:54.152
Powinna to być dobra wiadomość:[br]wzrost natężenia dwutlenku węgla

0:01:54.176,0:01:57.132
zwiększa bezpieczeństwo[br]żywnościowe na świecie,

0:01:57.156,0:02:00.814
zapewniając ludziom[br]dosyć jedzenia każdego dnia.

0:02:01.466,0:02:06.621
Około 820 milionów ludzi na świecie[br]jest niedożywionych.

0:02:07.090,0:02:10.692
Sporo już napisano o tym, jak wzrost CO2

0:02:10.726,0:02:13.497
wspomoże nasz problem[br]z bezpieczeństwem żywnościowym.

0:02:13.511,0:02:18.593
Trzeba przyspieszyć postęp[br]w wydajności rolnictwa,

0:02:18.617,0:02:23.452
żeby wykarmić w 2050 roku[br]9 do 10 miliardów ludzi

0:02:23.476,0:02:25.997
i osiągnąć Cele Zrównoważonego Rozwoju,

0:02:26.021,0:02:27.759
a szczególnie Cel Numer 2,

0:02:27.783,0:02:30.939
czyli wzrost bezpieczeństwa żywnościowego,

0:02:30.963,0:02:32.487
lepsze odżywianie,

0:02:32.511,0:02:36.171
zwiększenie dostępu do żywności[br]niezbędnej dla wszystkich.

0:02:36.195,0:02:40.935
Wiemy, że zmiana klimatu wpływa[br]na wydajność rolnictwa.

0:02:40.959,0:02:43.365
Temperatura Ziemi ma około 1°C więcej

0:02:43.389,0:02:45.680
niż przed industrializacją.

0:02:45.704,0:02:49.513
Wpływa to na miejscową temperaturę[br]i rytm opadów atmosferycznych,

0:02:49.537,0:02:53.971
co negatywnie wpływa[br]na wydajność rolnictwa

0:02:53.995,0:02:55.617
w wielu miejscach na świecie.

0:02:56.292,0:02:59.583
I nie chodzi tu jedynie[br]o zmiany temperatury i opadów,

0:02:59.607,0:03:00.833
a o skrajności.

0:03:01.553,0:03:05.224
Skrajności w postaci[br]fal upałów, powodzi i susz,

0:03:05.248,0:03:09.018
które znacząco wpływają na wydajność.

0:03:10.677,0:03:13.013
Dwutlenek węgla,

0:03:13.037,0:03:15.994
poza wpływaniem na rozwój roślin,

0:03:16.018,0:03:18.795
ma też inne konsekwencje.

0:03:18.819,0:03:21.885
Wyższe stężenie dwutlenku węgla w roślinie

0:03:21.909,0:03:25.954
zwiększa syntezę węglowodanów,[br]cukrów i skrobi,

0:03:25.978,0:03:31.238
a zmniejsza ilość białek[br]oraz istotnych składników odżywczych.

0:03:31.262,0:03:37.775
To ważne dla rozwoju[br]bezpieczeństwa żywnościowego.

0:03:38.532,0:03:42.438
Parę dni temu, podczas rozmów[br]o zmianie klimatu,

0:03:42.462,0:03:46.427
ktoś powiedział, że jest optymistą w 5/7:

0:03:46.451,0:03:49.282
że jest optymistą[br]przez pięć dni w tygodniu,

0:03:49.306,0:03:52.021
a pozostałe dwa poświęca temu tematowi.

0:03:53.227,0:03:55.386
Gdy myślimy o mikroelementach,

0:03:55.410,0:03:59.827
zwiększone natężenie CO2 ma wpływ[br]na niemal wszystkie z nich.

0:03:59.851,0:04:02.260
Szczególnie jeśli chodzi o żelazo i cynk.

0:04:02.284,0:04:06.291
Za mało żelaza może powodować[br]anemię z niedoboru żelaza.

0:04:06.315,0:04:09.369
Wiąże się to ze zmęczeniem, dusznością

0:04:09.393,0:04:12.726
i paroma znacznie poważniejszymi objawami.

0:04:12.750,0:04:14.466
Niedobór cynku

0:04:14.490,0:04:17.021
może obniżać apetyt.

0:04:17.045,0:04:19.172
Jest to poważny problem na świecie.

0:04:19.196,0:04:22.271
Około miliarda ludzi ma niedobór cynku.

0:04:22.295,0:04:25.235
Jest on istotny dla zdrowia[br]kobiet w ciąży i ich dzieci,

0:04:25.259,0:04:27.166
jako że wpływa na rozwój.

0:04:27.788,0:04:31.605
Witaminy B są ważne z wielu powodów.

0:04:31.629,0:04:34.623
Wspomagają przemianę jedzenia w energię.

0:04:34.647,0:04:36.365
Są istotne dla funkcjonowania

0:04:36.389,0:04:39.960
wielu czynności fizjologicznych organizmu.

0:04:39.984,0:04:42.688
Gdy w roślinie jest więcej węgla,

0:04:42.712,0:04:44.370
maleje ilość azotu

0:04:44.394,0:04:46.310
i witamin B.

0:04:46.731,0:04:48.295
Nie dotyczy to tylko nas.

0:04:48.319,0:04:50.058
Bydło też to odczuwa,

0:04:50.082,0:04:53.704
ponieważ jakość paszy spada.

0:04:53.728,0:04:57.189
Prawdę mówiąc, oddziałuje to[br]na każdego konsumenta roślin.

0:04:57.213,0:05:01.085
Pomyślcie, na przykład, o psach i kotach.

0:05:01.109,0:05:04.577
Czytając etykiety większości karm[br]dla zwierząt domowych,

0:05:04.601,0:05:09.246
zauważycie, że zawierają sporo zbóż.

0:05:09.270,0:05:11.357
To oddziałuje na wszystkich.

0:05:11.381,0:05:13.687
Skąd wiemy, że jest to problem?

0:05:13.711,0:05:15.588
Z badań terenowych

0:05:15.612,0:05:18.943
i badań eksperymentalnych w laboratoriach.

0:05:18.967,0:05:20.447
W badaniach terenowych,

0:05:20.471,0:05:24.916
- skupię się głównie na pszenicy i ryżu -

0:05:24.940,0:05:27.346
są pola uprawne, na przykład, ryżu,

0:05:27.370,0:05:29.460
które dzieli się na różne działki.

0:05:30.460,0:05:32.564
Działki są takie same:

0:05:32.588,0:05:34.459
gleba jest taka sama,

0:05:34.483,0:05:36.192
opady atmosferyczne są takie same;

0:05:36.216,0:05:38.152
wszystko jest takie same.

0:05:38.176,0:05:42.193
Z wyjątkiem dwutlenku węgla[br]rozpylonego nad niektórymi działkami.

0:05:42.637,0:05:45.058
Można porównać,

0:05:45.082,0:05:48.352
jak wygląda to w dzisiejszych warunkach,

0:05:48.376,0:05:52.563
a jak będzie wyglądało pod wpływem[br]dwutlenku węgla pod koniec stulecia.

0:05:53.032,0:05:56.097
Brałam udział w jednym z niewielu badań,[br]które się tym zajmowały.

0:05:56.121,0:06:00.692
Obserwowaliśmy 18 poletek ryżowych [br]w Chinach i w Japonii

0:06:00.716,0:06:02.742
i rozwijaliśmy je w warunkach

0:06:02.742,0:06:05.185
przewidywanych na koniec stulecia.

0:06:07.185,0:06:09.233
Wyniki są następujące:

0:06:09.257,0:06:12.349
biały słupek obrazuje dzisiejsze warunki,

0:06:12.373,0:06:16.409
a czerwony te w przyszłości.

0:06:16.741,0:06:20.735
Poziom białka spada o około 10%,

0:06:20.759,0:06:24.602
żelaza około 8%, a cynku około 5%.

0:06:25.404,0:06:27.950
Nie wydaje się to zbyt wiele,

0:06:27.974,0:06:31.878
ale gdy pomyśli się[br]o biednych w każdym kraju,

0:06:31.902,0:06:34.347
którzy przeważnie jedzą skrobię,

0:06:34.371,0:06:37.297
sprawi to, że osoby obecnie zagrożone

0:06:37.321,0:06:39.558
na dobre spotkają niedobory

0:06:39.582,0:06:42.239
powodujące różne problemy zdrowotne.

0:06:42.263,0:06:46.124
Sytuacja jest poważniejsza[br]w przypadku witamin B.

0:06:46.148,0:06:49.777
Dla witamin B1 i B2

0:06:49.801,0:06:52.470
odnotowano 17-procentowy spadek.

0:06:52.494,0:06:57.513
Poziom kwasu pantotenowego i witaminy B[br]jest niższy o niecałe 13%.

0:06:57.537,0:07:00.864
Kwasu foliowego o niemal 30%.

0:07:00.888,0:07:05.162
Są to uśrednione wartości [br]z wielu różnych badań.

0:07:05.186,0:07:08.742
Kwas foliowy jest niezbędny[br]do rozwoju dziecka.

0:07:08.742,0:07:10.981
Kobiety w ciąży[br]z niedoborem kwasu foliowego

0:07:10.981,0:07:14.091
są zdecydowanie bardziej narażone[br]na urodzenie dziecka z wadami.

0:07:14.599,0:07:19.845
Są to bardzo poważne[br]konsekwencje dla zdrowia,

0:07:19.869,0:07:22.190
a poziom CO2 wciąż wzrasta.

0:07:23.636,0:07:24.917
Inny przykład:

0:07:24.941,0:07:29.316
badanie prognozujące[br]Chrisa Weyanta z kolegami

0:07:29.340,0:07:30.815
skupia się na łańcuchu

0:07:30.815,0:07:33.996
od wyższego CO2[br]do niższego żelaza i cynku.

0:07:33.996,0:07:36.428
Zajęli się jedynie żelazem i cynkiem

0:07:36.452,0:07:38.409
w odniesieniu do różnych chorób.

0:07:38.433,0:07:41.771
Wytypowali malarię,[br]biegunkę, zapalenie płuc

0:07:41.795,0:07:43.559
oraz anemię z niedoboru żelaza

0:07:43.583,0:07:47.730
i przewidywali konsekwencje dla 2050 roku.

0:07:47.754,0:07:49.974
Im ciemniejszy kolor,

0:07:49.998,0:07:51.958
tym większe konsekwencje.

0:07:51.982,0:07:54.681
Widać największy wpływ

0:07:54.705,0:07:57.614
w Azji i w Afryce,

0:07:57.638,0:08:00.503
ale też kraje jak USA

0:08:00.527,0:08:02.033
czy państwa w Europie

0:08:02.057,0:08:04.472
mogą być narażone.

0:08:05.075,0:08:09.349
Oszacowali, że może to dotknąć[br]około 125 milionów ludzi.

0:08:10.041,0:08:14.088
Opracowali też najbardziej[br]efektywne rozwiązania

0:08:14.112,0:08:18.617
i wnioskiem końcowym było[br]ograniczenie gazów cieplarnianych:

0:08:18.641,0:08:21.719
obniżenie emisji gazów cieplarnianych[br]do połowy tego stulecia,

0:08:21.743,0:08:24.006
żeby zmniejszyć zaniepokojenie

0:08:24.006,0:08:26.584
konsekwencjami w jego drugiej połowie.

0:08:28.568,0:08:31.074
Te eksperymenty, to prognozowanie

0:08:31.098,0:08:33.656
nie uwzględniają zmian klimatycznych.

0:08:34.082,0:08:37.206
Skupiły się jedynie na dwutlenku węgla.

0:08:37.584,0:08:39.714
Gdy zestawi się jedno i drugie,

0:08:39.738,0:08:43.197
rezultat będzie znacznie większy[br]niż ten, o którym opowiedziałam.

0:08:44.108,0:08:47.127
Chciałabym móc wam powiedzieć,

0:08:47.151,0:08:51.965
jak bardzo wasze śniadanie i obiad

0:08:51.989,0:08:54.868
różnią się od tego,[br]co jedli wasi dziadkowie

0:08:54.892,0:08:57.236
pod względem wartości odżywczych.

0:08:58.312,0:08:59.469
Ale nie mogę.

0:08:59.493,0:09:01.506
Nie mamy takich badań.

0:09:02.253,0:09:05.404
Chciałabym powiedzieć, jak duży wpływ

0:09:05.428,0:09:07.621
na bezpieczeństwo żywnościowe[br]mają te zmiany.

0:09:07.851,0:09:09.097
Ale nie mogę.

0:09:09.121,0:09:11.430
Takich badań też nie mamy.

0:09:12.437,0:09:15.879
Jeszcze wiele musimy[br]dowiedzieć się o tej dziedzinie,

0:09:15.903,0:09:19.962
choćby tego, jakie są[br]możliwe rozwiązania.

0:09:19.986,0:09:22.740
Żadnych konkretnych jeszcze nie znamy,

0:09:22.764,0:09:25.497
ale mamy szeroką gamę opcji.

0:09:25.521,0:09:28.032
Mamy rozwój technologiczny.

0:09:28.056,0:09:31.412
Mamy hodowlę roślin.[br]Mamy biofortyfikację.

0:09:31.436,0:09:33.238
Zmiany w glebie mogłyby pomóc.

0:09:33.262,0:09:36.255
Oczywiście dobrze będzie wiedzieć,

0:09:36.279,0:09:39.760
jak te zmiany wpłyną na zdrowie nasze,

0:09:39.784,0:09:43.119
naszych dzieci i naszych wnuków.

0:09:44.111,0:09:46.474
Takie inwestycje wymagają czasu.

0:09:47.053,0:09:50.237
Trochę zajmie rozwiązanie [br]tych wszystkich zagadnień.

0:09:51.427,0:09:55.074
Żaden podmiot w kraju czy grupa biznesowa

0:09:55.098,0:09:56.952
nie finansuje tego badania.

0:09:57.799,0:10:03.249
Te inwestycje są niezbędne,[br]żeby stwierdzić, dokąd zmierzamy.

0:10:04.048,0:10:08.311
W międzyczasie trzeba zapewnić wszystkim

0:10:08.311,0:10:12.849
dostęp do optymalnej diety,

0:10:12.873,0:10:16.902
nie tylko w bogatych regionach,[br]ale na całym świecie.

0:10:17.552,0:10:22.371
Poza tym indywidualnie i zbiorowo musimy[br]ograniczyć emisję gazów cieplarnianych,

0:10:22.395,0:10:25.643
żeby ograniczyć wyzwania,[br]które pojawią się z biegiem lat.

0:10:27.677,0:10:31.697
Mówi się: jeśli myślisz,[br]że edukacja jest droga,

0:10:31.904,0:10:33.994
spróbuj porównać to z ignorancją.

0:10:34.112,0:10:35.511
Lepiej tego nie róbmy.

0:10:35.977,0:10:38.763
Zainwestujmy w siebie,

0:10:38.787,0:10:39.945
w nasze dzieci

0:10:39.969,0:10:41.297
i w naszą planetę.

0:10:41.321,0:10:42.535
Dziękuję.

0:10:42.559,0:10:46.818
(Brawa)