WEBVTT

00:00:00.806 --> 00:00:02.581
Poruszę dziś kwestię korupcji.

00:00:02.581 --> 00:00:05.770
Poruszę dziś kwestię korupcji.

00:00:05.770 --> 00:00:07.930
Korupcję określa się

00:00:07.930 --> 00:00:13.666
jako nadużycie 
odpowiedzialnego stanowiska

00:00:13.666 --> 00:00:17.306
dla własnej korzyści -
albo, w naszym kontekście,

00:00:17.306 --> 00:00:19.929
przyjaciół, rodziny czy finansistów.

00:00:19.929 --> 00:00:24.452
Przyjaciół, rodziny i finansistów.

00:00:24.452 --> 00:00:28.467
Powinniśmy zrozumieć to,

00:00:28.467 --> 00:00:31.265
że o kwestii korupcji

00:00:31.265 --> 00:00:34.614
jesteśmy źle informowani.

00:00:34.614 --> 00:00:36.171
Musimy to przyznać

00:00:36.171 --> 00:00:38.616
i zacząć zmieniać sposób,
w jaki sobie z tym radzimy.

NOTE Paragraph

00:00:38.616 --> 00:00:41.539
Pierwszą sprawą 
jest błędne przekonanie,

00:00:41.539 --> 00:00:43.910
że korupcja nie jest przestępstwem.

00:00:43.910 --> 00:00:45.700
Kiedy spotykamy się 
w gronie przyjaciół i rodziny,

00:00:45.700 --> 00:00:47.579
omawiamy przestępstwa 
popełniane w naszym kraju,

00:00:47.579 --> 00:00:51.172
w Belmont, w Diego, w Marabelli,

00:00:51.172 --> 00:00:52.702
nikt nie wspomina o korupcji.

00:00:52.702 --> 00:00:54.252
To szczera prawda.

00:00:54.252 --> 00:00:57.289
Kiedy policjant 
mówi w telewizji o przestępstwach,

00:00:57.289 --> 00:00:59.299
nie wspomina o korupcji.

00:00:59.299 --> 00:01:01.615
I wiemy, że kiedy 
minister bezpieczeństwa narodowego

00:01:01.615 --> 00:01:05.490
mówi o przestępstwach, 
nie ma na myśli korupcji.

00:01:05.490 --> 00:01:08.105
Ale korupcja jest przestępstwem.

00:01:08.105 --> 00:01:12.955
To przestępstwo gospodarcze, 
gdyż dotyczy grabieży pieniędzy podatników.

00:01:12.955 --> 00:01:15.723
Państwowa i prywatna korupcja 
to rzeczywistość.

00:01:15.723 --> 00:01:17.454
Jako przedstawiciel 
sektora prywatnego

00:01:17.454 --> 00:01:19.850
mogę powiedzieć, 
że pokaźny odsetek korupcji

00:01:19.850 --> 00:01:22.629
w tym sektorze 
nie ma nic wspólnego z rządem.

00:01:22.629 --> 00:01:25.471
Takie same przekupstwa,
łapówki i tajne transakcje

00:01:25.471 --> 00:01:27.939
mają miejsce 
w sektorze prywatnym.

00:01:27.939 --> 00:01:31.540
Dzisiaj skupiam się na korupcji 
w sektorze państwowym,

00:01:31.540 --> 00:01:34.675
w której sektor prywatny 
także uczestniczy.

NOTE Paragraph

00:01:34.675 --> 00:01:36.971
Drugi ważny mit, 
który należy zrozumieć -

00:01:36.971 --> 00:01:38.705
ponieważ musimy te mity obalić,

00:01:38.705 --> 00:01:41.165
rozbroić, zniszczyć i wykpić -

00:01:41.165 --> 00:01:43.111
drugi ważny mit, 
który należy zrozumieć

00:01:43.111 --> 00:01:45.603
to ten, że w zasadzie

00:01:45.603 --> 00:01:48.872
korupcja jest niewielkim problemem -

00:01:48.872 --> 00:01:51.202
jeśli w ogóle jest problemem.

00:01:51.202 --> 00:01:54.896
Że właściwie to tylko 10 czy 15%,

00:01:54.896 --> 00:01:58.787
miała miejsce zawsze 
i pewnie tak już pozostanie,

00:01:58.787 --> 00:02:02.571
i nie ma sensu uchwalać ustaw, 
bo niewiele możemy w tej sprawie zrobić.

00:02:02.571 --> 00:02:04.931
A ja chcę pokazać,

00:02:04.931 --> 00:02:06.868
że to także jest niebezpiecznym mitem.

00:02:06.868 --> 00:02:09.289
To społeczna krzywda.

NOTE Paragraph

00:02:09.289 --> 00:02:11.883
Chcę o tym powiedzieć,

00:02:11.883 --> 00:02:14.131
zabrać nas około 30 lat w przeszłość.

00:02:14.131 --> 00:02:16.125
Zacznijmy od Trynidadu i Tobago.

00:02:16.125 --> 00:02:19.323
To niewielki, ale bogaty 
w zasoby naturalne karaibski kraj.

00:02:19.323 --> 00:02:24.369
Na początku lat 70. 
miał miejsce wielki wzrost bogactwa,

00:02:24.369 --> 00:02:27.862
który spowodowany był 
wzrostem światowych cen ropy naftowej.

00:02:27.862 --> 00:02:30.897
Nazywamy je petrodolarami. 
Skarbiec pękał w szwach.

00:02:30.897 --> 00:02:34.585
To ironiczne,

00:02:34.585 --> 00:02:36.623
ponieważ znajdujemy się
w Banku Centralnym.

00:02:36.623 --> 00:02:38.819
Widzicie, historia bywa ironiczna.

00:02:38.819 --> 00:02:40.641
Znajdujemy się dzisiaj 
w Banku Centralnym,

00:02:40.641 --> 00:02:44.019
który jest odpowiedzialny za wiele spraw, 
o których będę mówił.

00:02:44.019 --> 00:02:47.344
Mówimy o braku odpowiedzialności 
w państwowym urzędzie.

00:02:47.344 --> 00:02:50.092
O fakcie, że następna wieża,

00:02:50.092 --> 00:02:52.131
po drugiej stronie tarasu, 
to Ministerstwo Finansów,

00:02:52.131 --> 00:02:53.819
i to miejsce 
ma dziś z nami wiele wspólnego,

00:02:53.819 --> 00:02:56.669
więc dziś rozmawiamy 
wewnątrz świątyni.

NOTE Paragraph

00:02:56.669 --> 00:03:01.569
(brawa)

NOTE Paragraph

00:03:01.569 --> 00:03:03.811
Po pierwsze, 
kiedy 40 lat temu

00:03:03.811 --> 00:03:07.507
te pieniądze wpłynęły 
do naszego kraju,

00:03:07.507 --> 00:03:09.594
ówczesny rząd

00:03:09.594 --> 00:03:11.704
podjął serię porozumień 
z innymi rządami,

00:03:11.704 --> 00:03:13.738
by szybko rozwinąć kraj.

00:03:13.738 --> 00:03:16.004
Niektóre z największych 
krajowych projektów

00:03:16.004 --> 00:03:19.202
powstawały poprzez 
międzyrządowe ustalenia

00:03:19.202 --> 00:03:21.018
z pewnymi 
wiodącymi krajami świata,

00:03:21.018 --> 00:03:23.726
takimi jak Stany Zjednoczone, 
Wielka Brytania, Francja itd.

00:03:23.726 --> 00:03:26.794
Tak jak powiedziałem, budynek, 
w którym się znajdujemy - jak na ironię -

00:03:26.794 --> 00:03:28.478
był częścią tej serii kompleksów

00:03:28.478 --> 00:03:32.586
nazywanych Bliźniaczymi Wieżami.

00:03:32.586 --> 00:03:35.546
Cała sytuacja 
stała się tak oburzająca,

00:03:35.546 --> 00:03:38.426
że została powołana komisja śledcza.

00:03:38.426 --> 00:03:42.429
Zgłosiła ona w 1982 r.

00:03:42.429 --> 00:03:45.178
Raport Ballaha.

00:03:45.178 --> 00:03:49.114
Od razu międzyrządowe porozumienia 
zostały zawieszone.

00:03:49.114 --> 00:03:51.022
Premier udał się do Parlamentu,
by wygłosić oświadczenie budżetowe,

00:03:51.022 --> 00:03:54.219
powiedział wtedy coś,
czego nigdy nie zapomnę.

00:03:54.219 --> 00:03:56.516
Słowa trafiły właśnie tutaj.
Byłem wtedy młodym człowiekiem.

00:03:56.516 --> 00:03:57.896
Trafiły prosto do mojego serca.

00:03:57.896 --> 00:04:02.653
Powiedział, że właściwie... 
Sprawdźmy, czy to działa.

00:04:02.653 --> 00:04:05.130
Odbieramy to...? Tak.

00:04:05.130 --> 00:04:07.129
To nam właśnie powiedział.

00:04:07.129 --> 00:04:11.269
Powiedział, że w zasadzie

00:04:11.269 --> 00:04:14.191
dwie trzecie petrodolarów,

00:04:14.191 --> 00:04:16.575
które wydajemy, 
pieniędzy podatników,

00:04:16.575 --> 00:04:18.659
zostały zmarnowane 
albo ukradzione.

00:04:18.659 --> 00:04:22.702
Więc te 10 czy 15% 
to czysty przekręt.

00:04:22.702 --> 00:04:24.811
Jak mawiamy, to bajka. 
Zapomnijcie o tym.

00:04:24.811 --> 00:04:26.506
To dla dzieci. 
My jesteśmy dorosłymi ludźmi,

00:04:26.506 --> 00:04:29.293
próbujemy poradzić sobie z tym, 
co się dzieje w społeczeństwie.

00:04:29.293 --> 00:04:31.438
Oto skala problemu.

00:04:31.438 --> 00:04:34.450
Dwie trzecie pieniędzy 
skradzione lub zmarnowane.

00:04:34.450 --> 00:04:37.892
To było 30 lat temu. 
W 1982 był Ballah.

NOTE Paragraph

00:04:37.892 --> 00:04:39.951
Co się zmieniło?

00:04:39.951 --> 00:04:41.638
Nie lubię wyciągać 
wstydliwych tajemnic

00:04:41.638 --> 00:04:44.197
przed międzynarodową publicznością, 
ale muszę.

00:04:44.197 --> 00:04:47.710
Cztery miesiące temu 
doszło do pogwałcenia konstytucji.

00:04:47.710 --> 00:04:52.608
Nazywamy to porażką Sekcji 34.

00:04:52.608 --> 00:04:55.254
To podejrzany wycinek prawa,

00:04:55.254 --> 00:04:56.609
podejrzany wycinek prawa

00:04:56.609 --> 00:04:58.752
uchwalony w podejrzanym czasie,

00:04:58.752 --> 00:05:00.650
by uwolnić niektórych podejrzanych. 
(śmiech)

00:05:00.650 --> 00:05:07.383
Ci ludzie zostali określeni

00:05:07.383 --> 00:05:08.957
jako oskarżeni z lotniska Piarco.

00:05:08.957 --> 00:05:11.834
Dziś zamierzam tu używać 
swojego własnego słownictwa.

00:05:11.834 --> 00:05:13.661
Oni są oskarżonymi 
z lotniska Piarco.

00:05:13.661 --> 00:05:16.554
To było konstytucyjne 
pogwałcenie pierwszego rzędu,

00:05:16.554 --> 00:05:20.610
nazwałem to 
Spiskiem Deprawującym Parlament.

00:05:20.610 --> 00:05:23.709
Najwyższa instytucja w naszym kraju 
została zdeprawowana.

00:05:23.709 --> 00:05:25.682
Zajmujemy się tu

00:05:25.682 --> 00:05:27.404
finansowymi, 
ekonomicznymi dewiantami.

00:05:27.404 --> 00:05:29.253
Rozumiecie, 
jak poważny to problem?

00:05:29.253 --> 00:05:31.363
Miał miejsce ogromny protest. 
Wielu z tu obecnych

00:05:31.363 --> 00:05:34.073
na różne sposoby 
wzięło w nim udział.

00:05:34.073 --> 00:05:36.892
Co ważniejsze, 
amerykańska ambasada narzekała,

00:05:36.892 --> 00:05:39.379
więc Parlament 
szybko się zgromadził,

00:05:39.379 --> 00:05:41.284
prawo zostało zmienione, 
ustawę unieważniono.

00:05:41.284 --> 00:05:43.231
Tak jak mówią prawnicy:
ustawę unieważniono.

00:05:43.231 --> 00:05:46.348
Ale chodzi o to,

00:05:46.348 --> 00:05:50.043
że Parlament został przechytrzony,

00:05:50.043 --> 00:05:52.529
ponieważ tak naprawdę,

00:05:52.529 --> 00:05:55.603
przez podejrzane 
przechodzenie tej ustawy,

00:05:55.603 --> 00:05:57.924
weszła ona jednak w życie.

00:05:57.924 --> 00:06:01.182
Kiedy my obchodziliśmy 
50-lecie niepodległości,

00:06:01.182 --> 00:06:02.742
właśnie wtedy, w ten weekend.

00:06:02.742 --> 00:06:04.764
Więc to jest właśnie pogwałcenie.

00:06:04.764 --> 00:06:08.175
To był nieprzyjemny sposób dojrzewania, 
ale daliśmy radę,

00:06:08.175 --> 00:06:09.862
ponieważ wszyscy to zrozumieliśmy,

00:06:09.862 --> 00:06:11.620
i po raz pierwszy odkąd pamiętam

00:06:11.620 --> 00:06:15.170
doszło do masowych 
protestów przeciwko korupcji.

00:06:15.170 --> 00:06:17.361
I to mi dało nadzieję.

00:06:17.361 --> 00:06:19.224
Ci, którzy to robią, 
czasem czują się

00:06:19.224 --> 00:06:22.593
nieco samotni.

00:06:22.593 --> 00:06:26.041
Przechodzenie 
i unieważnianie tego prawa

00:06:26.041 --> 00:06:30.017
umocniło sytuację 
oskarżonych z lotniska Piarco.

00:06:30.017 --> 00:06:34.628
To, do czego doszło, 
to był właśnie wybitny podwójny blef.

NOTE Paragraph

00:06:34.628 --> 00:06:36.524
Ale o co oni zostali oskarżeni?

00:06:36.524 --> 00:06:37.627
Co było powodem ich oskarżenia?

00:06:37.627 --> 00:06:40.906
Jestem trochę zbyt tajemniczy.

00:06:40.906 --> 00:06:43.488
Próbowaliśmy wybudować, 
czy raczej odtworzyć lotnisko,

00:06:43.488 --> 00:06:46.090
które stało się przestarzałe.

00:06:46.090 --> 00:06:49.880
Cały projekt kosztował
ok. 1,6 miliarda dolarów,

00:06:49.880 --> 00:06:52.447
dolarów Trynidadu i Tobago,

00:06:52.447 --> 00:06:55.610
w zasadzie mieliśmy tutaj 
zmowy przetargowe

00:06:55.610 --> 00:06:58.797
oraz miała miejsce 
podejrzana, korupcyjna działalność.

00:06:58.797 --> 00:07:02.887
A żeby mieć pojęcie, 
jak to wyglądało

00:07:02.887 --> 00:07:05.767
oraz powiązać 
z drugim mitem korupcji

00:07:05.767 --> 00:07:08.200
mówiącym, 
że to nic ważnego,

00:07:08.200 --> 00:07:10.971
możemy spojrzeć na ten slajd.

00:07:10.971 --> 00:07:14.664
To, co tu mamy - 
to nie ja tak twierdzę,

00:07:14.664 --> 00:07:19.471
to słowa z oświadczenia 
Prokuratora Generalnego. Jego spisane słowa.

00:07:19.471 --> 00:07:23.945
Mówi nam, że z całości 
1,6 miliarda kosztów projektu,

00:07:23.945 --> 00:07:26.137
jeden miliard został namierzony

00:07:26.137 --> 00:07:27.900
na zagranicznych kontach bankowych.

00:07:27.900 --> 00:07:30.063
Miliard dolarów 
z pieniędzy podatników

00:07:30.063 --> 00:07:33.461
został zlokalizowany 
na zagranicznych kontach bankowych.

NOTE Paragraph

00:07:33.461 --> 00:07:35.574
Jestem podejrzliwy z natury,

00:07:35.574 --> 00:07:38.291
jestem więc oburzony 
i zamierzam się tu zatrzymać,

00:07:38.291 --> 00:07:40.787
zatrzymać się teraz 
i wprowadzić jeszcze inne wątki.

00:07:40.787 --> 00:07:42.601
Wątki dotyczące czegoś, 
co sam zobaczyłem

00:07:42.601 --> 00:07:46.345
w listopadzie zeszłego roku na Wall Street. 
To było w Parku Zuccotti.

00:07:46.345 --> 00:07:50.537
Trwała jesień. 
Było chłodno i wilgotno, ściemniało się.

00:07:50.537 --> 00:07:52.470
Spacerowałem razem z protestującymi,

00:07:52.470 --> 00:07:56.763
obserwując budynek banku na Wall Street, 
członków ruchu Occupy Wall Street chodzących dookoła.

00:07:56.763 --> 00:07:59.083
I była tam kobieta 
z bardzo prostym znakiem,

00:07:59.083 --> 00:08:01.507
wyglądająca na zmaltretowaną 
blondwłosa pani,

00:08:01.507 --> 00:08:04.330
a ten znak był zrobiony 
z papieru brystolowego,

00:08:04.330 --> 00:08:06.322
wykonany grubym pisakiem.

00:08:06.322 --> 00:08:08.843
A to, co było na tym znaku 
uderzyło mnie w sam środek.

00:08:08.843 --> 00:08:13.250
Było tam "Jeśli nie jesteś oburzony, 
to nie zwracałeś uwagi."

00:08:13.250 --> 00:08:16.232
Jeśli nie jesteś tym wszystkim oburzony, 
nie zwracałeś uwagi.

00:08:16.232 --> 00:08:20.363
Więc słuchajcie, ponieważ 
wkraczamy na jeszcze głębsze wody.

NOTE Paragraph

00:08:20.363 --> 00:08:22.520
Zacząłem myśleć.

00:08:22.520 --> 00:08:25.411
A co, jeśli...

00:08:25.411 --> 00:08:28.617
Jestem podejrzliwy. 
Czytam dużo powieści szpiegowskich.

00:08:28.617 --> 00:08:30.295
Co, jeśli... 
(śmiech)

00:08:30.295 --> 00:08:32.819
Żeby postrzegać to aż tak źle,

00:08:32.819 --> 00:08:34.444
musicie czytać 
dużo powieści szpiegowskich

00:08:34.444 --> 00:08:37.011
i obserwować 
tego typu sprawy, prawda? (śmiech)

00:08:37.011 --> 00:08:41.578
A co, jeśli to nie był pierwszy raz?

00:08:41.578 --> 00:08:44.165
Co, jeśli to tylko pierwszy przypadek,

00:08:44.165 --> 00:08:46.500
kiedy to i tamto zostało uchwycone?

00:08:46.500 --> 00:08:51.626
Co, jeśli to się już kiedyś zdarzyło? 
Skąd miałbym wiedzieć?

00:08:51.626 --> 00:08:54.116
Dwa poprzednie 
podane przeze mnie przykłady

00:08:54.116 --> 00:08:58.172
dotyczyły korupcji sektora budowlanego.

00:08:58.172 --> 00:09:00.203
A tym razem mam zaszczyt

00:09:00.203 --> 00:09:03.581
prowadzić Wspólną Radę Konsultacyjną, 
organizację non-profit.

00:09:03.581 --> 00:09:07.178
Nasza strona to jcc.org.tt 
Jesteśmy przywódcami

00:09:07.178 --> 00:09:10.404
walki o stworzenie 
nowego systemu zamówień publicznych

00:09:10.404 --> 00:09:12.564
i zarządzania publicznymi finansami.

00:09:12.564 --> 00:09:14.769
Jeśli ktoś chciałby 
dowiedzieć się czegoś więcej

00:09:14.769 --> 00:09:19.049
albo dołączyć do nas, 
czy też podpisać petycje, proszę, zaangażujcie się.

NOTE Paragraph

00:09:19.049 --> 00:09:21.308
A teraz przejdę 
do kolejnej powiązanej sprawy,

00:09:21.308 --> 00:09:24.084
ponieważ jedna z moich 
prywatnych kampanii,

00:09:24.084 --> 00:09:26.420
prowadzona przez ponad trzy i pół roku,

00:09:26.420 --> 00:09:28.909
postuluje przejrzystość 
i odpowiedzialność

00:09:28.909 --> 00:09:32.008
wokół finansowania CL Financial.

00:09:32.008 --> 00:09:37.009
CL Financial 
to największy karaibski konglomerat.

00:09:37.009 --> 00:09:39.932
Bez wchodzenia w szczegóły.

00:09:39.932 --> 00:09:42.948
Mówiono, że upadł - 
a ja dobieram słowa bardzo ostrożnie -

00:09:42.948 --> 00:09:45.775
mówiono, że upadł w styczniu 2009,

00:09:45.775 --> 00:09:49.453
minęły już prawie cztery lata.

00:09:49.453 --> 00:09:52.265
Jako niespotykany przypływ hojności -

00:09:52.265 --> 00:09:54.748
i powinniście być 
bardzo podejrzliwi wobec tych ludzi -

00:09:54.748 --> 00:09:57.379
jako niespotykany - 
i używam tego słowa ostrożnie -

00:09:57.379 --> 00:10:01.263
niespotykany przypływ hojności, 
ówczesny rząd

00:10:01.263 --> 00:10:04.918
podpisał zobowiązanie 
spłacenia wszystkich wierzycieli.

00:10:04.918 --> 00:10:07.240
A ja mogę powiedzieć 
bez możliwości zaprzeczenia,

00:10:07.240 --> 00:10:10.422
że coś takiego nie wydarzyło się 
nigdzie indziej na całej planecie.

00:10:10.422 --> 00:10:12.333
Spróbujmy zrozumieć, 
bo brakuje kontekstu.

00:10:12.333 --> 00:10:15.338
Niektórzy mówią, że to tak jak z Wall Street. 
To nie jest tak samo jak Wall Street.

00:10:15.338 --> 00:10:19.827
Trynidad i Tobago to chyba miejsce 
z innymi prawami fizyki, biologii czy czegoś innego.

00:10:19.827 --> 00:10:24.571
Nie jest tak, 
jak gdziekolwiek indziej. (brawa)

00:10:24.571 --> 00:10:29.725
Nie tak, 
jak gdziekolwiek. Nie tak.

00:10:29.725 --> 00:10:32.556
Tutaj jest tutaj, 
a tam jest tam.

00:10:32.556 --> 00:10:33.886
Teraz mówię poważnie.

00:10:33.886 --> 00:10:36.869
Mieli poręczenia na Wall Street.

00:10:36.869 --> 00:10:38.820
Mieli poręczenia w Londynie.

00:10:38.820 --> 00:10:40.957
Mieli poręczenia w Europie.

00:10:40.957 --> 00:10:43.627
W Afryce też mieli. 
W Nigerii sześć głównych

00:10:43.627 --> 00:10:46.192
komercyjnych banków upadło 
w tym samym czasie, co nasze.

00:10:46.192 --> 00:10:48.433
Ciekawie jest porównać, 
jak nigeryjskie doświadczenie...

00:10:48.433 --> 00:10:50.823
jak oni to potraktowali, 
a oni potraktowali to bardzo dobrze

00:10:50.823 --> 00:10:52.694
w porównaniu do nas.

00:10:52.694 --> 00:10:54.626
Nigdzie na planecie nie zdarzyło się,

00:10:54.626 --> 00:10:57.332
żeby wszyscy wierzyciele zostali spłaceni

00:10:57.332 --> 00:10:59.624
z nadwyżką ustawowych praw.

00:10:59.624 --> 00:11:03.206
Tylko tutaj. 
Więc jaki jest powód tej hojności?

00:11:03.206 --> 00:11:06.011
To nasz rząd jest do tego stopnia szczodry? 
Możliwe, że jest.

00:11:06.011 --> 00:11:08.027
Spójrzmy na to. 
Przyjrzyjmy się temu.

NOTE Paragraph

00:11:08.027 --> 00:11:10.795
Zacząłem drążyć, pisać i tak dalej

00:11:10.795 --> 00:11:12.607
i ta praca, moja osobista praca 
może być znaleziona

00:11:12.607 --> 00:11:15.987
na AfraRaymond.com, to moje nazwisko.

00:11:15.987 --> 00:11:18.859
To prowadzony przeze mnie 
niedochodowy blog.

00:11:18.859 --> 00:11:21.383
Nie jest tak popularny 
jak blogi innych osób.

00:11:21.383 --> 00:11:23.641
(śmiech)

00:11:23.641 --> 00:11:28.130
Ale chodzi 
o gorzkie doświadczenie Sekcji 34,

00:11:28.130 --> 00:11:30.587
tego właśnie 
Spisku Deprawującego Parlament,

00:11:30.587 --> 00:11:33.673
który miał miejsce w sierpniu,

00:11:33.673 --> 00:11:36.571
kiedy mieliśmy świętować 
naszą niepodległość.

00:11:36.571 --> 00:11:41.235
Zmusiło mnie do zastanowienia się

00:11:41.235 --> 00:11:43.294
i ponownego oszacowania 
mojego położenia,

00:11:43.294 --> 00:11:45.516
a w końcu do powrotu 
do fragmentu pewnej mojej pracy

00:11:45.516 --> 00:11:47.785
i elementów 
mojej korespondencji z urzędnikami,

00:11:47.785 --> 00:11:49.789
żeby przekonać się, 
co było czym.

00:11:49.789 --> 00:11:53.899
Jak mówimy w Trynidadzie i Tobago, 
kto jest kim i co jest czym.

00:11:53.899 --> 00:11:55.723
Chcemy spróbować 
oszacować to jeszcze raz.

NOTE Paragraph

00:11:55.723 --> 00:11:58.147
Sporządziłem wniosek 
w związku ze swobodnym dostępem do informacji

00:11:58.147 --> 00:12:02.061
w maju tego roku do Ministerstwa Finansów.

00:12:02.061 --> 00:12:04.119
Ministerstwo Finansów 
znajduje się w najbliższej wieży.

00:12:04.119 --> 00:12:05.794
To jest inny kontekst.

00:12:05.794 --> 00:12:07.870
Jak nam mówiono, 
Ministerstwo Finansów

00:12:07.870 --> 00:12:11.699
podlega postanowieniom 
ustawy o wolnym dostępie do informacji.

00:12:11.699 --> 00:12:15.003
Zamierzam przedstawić wam przykład, 
czy naprawdę tak to wygląda.

00:12:15.003 --> 00:12:17.891
Bank Centralny, 
w którym się znajdujemy

00:12:17.891 --> 00:12:22.088
jest odporny na postanowienia 
ustawy o wolnym dostępie do informacji.

00:12:22.088 --> 00:12:23.767
Więc w zasadzie 
nie można ich o nic zapytać,

00:12:23.767 --> 00:12:25.460
a oni na żadne pytania 
nie muszą odpowiadać.

00:12:25.460 --> 00:12:28.282
To prawo pochodzi z roku 1999.

NOTE Paragraph

00:12:28.282 --> 00:12:31.858
Rzuciłem się w wir walki, 
zadałem cztery pytania.

00:12:31.858 --> 00:12:35.547
I zrelacjonuję wam te pytania w skrócie 
razem z odpowiedziami,

00:12:35.547 --> 00:12:38.162
żebyście mogli zrozumieć, 
na czym stoimy.

00:12:38.162 --> 00:12:39.683
Tu nie jest tak, 
jak gdziekolwiek indziej.

NOTE Paragraph

00:12:39.683 --> 00:12:42.661
Pytanie pierwsze:

00:12:42.661 --> 00:12:45.251
poprosiłem o możliwość wglądu 
w rachunki CL Financial,

00:12:45.251 --> 00:12:47.723
a jeśli nie mogę ich zobaczyć -

00:12:47.723 --> 00:12:49.688
Minister Finansów 
wygłasza oświadczenia,

00:12:49.688 --> 00:12:52.303
wprowadza nowe ustawy, 
wygłasza mowy i tak dalej.

00:12:52.303 --> 00:12:54.594
Na jakich liczbach się opiera?

00:12:54.594 --> 00:12:57.214
To brzmi jak w tym kawale: 
zamawiam to samo, co pije on.

00:12:57.214 --> 00:12:58.813
A oni przysłali odpowiedź pytając mnie,

00:12:58.813 --> 00:13:00.524
o co mi tak naprawdę chodziło.

00:13:00.524 --> 00:13:02.915
Czyli odpowiedzieli pytaniem na pytanie.

NOTE Paragraph

00:13:02.915 --> 00:13:06.036
Druga sprawa: chcę zobaczyć

00:13:06.036 --> 00:13:09.735
kim są wierzyciele, 
którzy zostali spłaceni?

00:13:09.735 --> 00:13:11.739
Pozwólcie mi się tu zatrzymać, 
żeby dokładniej objaśnić,

00:13:11.739 --> 00:13:15.420
że 24 miliardy naszych pieniędzy 
zostały wydane na ten cel.

00:13:15.420 --> 00:13:17.819
To około 3,5 miliarda amerykańskich dolarów,

00:13:17.819 --> 00:13:21.315
pochodzących z małego, 
bogatego w surowce

00:13:21.315 --> 00:13:23.687
karaibskiego państwa.

00:13:23.687 --> 00:13:25.235
I zadałem pytanie,

00:13:25.235 --> 00:13:29.381
kto otrzymał te 3,5 miliarda dolarów?

NOTE Paragraph

00:13:29.381 --> 00:13:31.638
Zatrzymam się jeszcze raz, 
żeby wprowadzić kontekst,

00:13:31.638 --> 00:13:35.041
ponieważ kontekst pomoże nam 
to jasno zrozumieć.

00:13:35.041 --> 00:13:37.611
Aktualnie w rządzie 
znajduje się konkretna jednostka.

00:13:37.611 --> 00:13:39.331
Imię i nazwisko tej osoby 
nie ma znaczenia.

00:13:39.331 --> 00:13:41.883
Osoba ta zrobiła karierę

00:13:41.883 --> 00:13:44.244
używając ustawy 
o wolnym dostępie do informacji,

00:13:44.244 --> 00:13:46.363
w celu rozwinięcia 
swoich spraw politycznych.

00:13:46.363 --> 00:13:49.606
Nieważne, jak się nazywa.

00:13:49.606 --> 00:13:51.939
Nie wspomnę o tym. 
Przechodzę do sedna.

00:13:51.939 --> 00:13:54.359
Chodzi o to, 
że ta osoba zrobiła karierę

00:13:54.359 --> 00:13:57.323
używając ustawy o wolnym dostępie do informacji 
do rozwinięcia swoich celów politycznych.

00:13:57.323 --> 00:13:59.637
Najsłynniejszy przypadek to ten,

00:13:59.637 --> 00:14:02.530
który zwykliśmy nazywać 
Skandalem Sekretnych Stypendiów,

00:14:02.530 --> 00:14:05.419
gdzie około 60 mln dolarów 
z rządowych pieniędzy

00:14:05.419 --> 00:14:08.291
zostały rozproszonych 
w seriach stypendiów,

00:14:08.291 --> 00:14:11.015
a te stypendia 
nie były wcale ogłaszane itd.

00:14:11.015 --> 00:14:14.006
A on był w stanie wystąpić do sądu 
używając ustawy parlamentarnej,

00:14:14.006 --> 00:14:15.639
ustawy o wolnym dostępie do informacji,

00:14:15.639 --> 00:14:17.616
żeby uwolnić informacje,

00:14:17.616 --> 00:14:20.981
a ja pomyślałem, 
że to świetnie.

00:14:20.981 --> 00:14:24.147
Fantastycznie.

00:14:24.147 --> 00:14:26.097
Ale spójrzcie, 
pytanie brzmi:

00:14:26.097 --> 00:14:30.310
jeśli korzystanie z ustawy 
o dostępie do informacji jest dobre i właściwe,

00:14:30.310 --> 00:14:34.040
a także używanie sądownictwa

00:14:34.040 --> 00:14:38.782
w celu wymuszenia ujawnienia 
około 60 mln dolarów publicznych pieniędzy,

00:14:38.782 --> 00:14:40.473
musi być także dobre i właściwe dla nas,

00:14:40.473 --> 00:14:44.614
aby wymusić ujawnienie 
około 24 miliardów dolarów.

00:14:44.614 --> 00:14:47.202
Ale Ministerstwo Finansów,

00:14:47.202 --> 00:14:48.804
dyrektor gabinetu w Ministerstwie Finansów

00:14:48.804 --> 00:14:51.861
napisał do mnie i powiedział, 
że ta informacja jest wyjątkiem.

00:14:51.861 --> 00:14:54.850
Właśnie z tym tu mamy do czynienia.

NOTE Paragraph

00:14:54.850 --> 00:14:56.984
Po trzecie,

00:14:56.984 --> 00:14:59.989
spytałem także

00:14:59.989 --> 00:15:02.985
o dyrektorów CL Financial,

00:15:02.985 --> 00:15:07.330
czy oni tworzyli oficjalne dokumenty 
pod naszą ustawą o prawości życia publicznego.

00:15:07.330 --> 00:15:08.948
Mamy ustawę o uczciwości życia publicznego

00:15:08.948 --> 00:15:13.697
jako część naszej struktury 
zabezpieczającej interesy narodu.

00:15:13.697 --> 00:15:15.985
A państwowi urzędnicy 
powinni dokumentować to,

00:15:15.985 --> 00:15:22.450
czym dysponują 
w temacie aktywów i pasywów.

00:15:22.450 --> 00:15:24.865
I oczywiście odkryłem, 
że tego nie robili,

00:15:24.865 --> 00:15:27.744
i że właściwie Minister Finansów 
nawet ich o to nie poprosił.

00:15:27.744 --> 00:15:32.661
I właśnie o to chodzi. 
Mamy sytuację,

00:15:32.661 --> 00:15:37.555
kiedy podstawowa ochrona 
uczciwości, odpowiedzialności

00:15:37.555 --> 00:15:39.548
i przejrzystości 
została w całości odrzucona.

00:15:39.548 --> 00:15:41.792
Zadałem pytanie 
w sposób legalny i wymagany.

00:15:41.792 --> 00:15:44.280
Zostało zignorowane.

NOTE Paragraph

00:15:44.280 --> 00:15:47.455
To, co skierowało nas 
ku Sekcji 34,

00:15:47.455 --> 00:15:50.057
powinniśmy kontynuować. 
Nie możemy o tym zapomnieć.

00:15:50.057 --> 00:15:53.655
Określiłem to jako największy 
pojedynczy wydatek w historii kraju.

00:15:53.655 --> 00:15:56.236
I także największy pojedynczy przykład

00:15:56.236 --> 00:16:01.248
państwowej korupcji 
zgodnie z tym równaniem.

NOTE Paragraph

00:16:01.248 --> 00:16:04.217
I to jest właśnie 
moje zejście na ziemię.

00:16:04.217 --> 00:16:06.563
Tam, gdzie występuje 
rozchód publicznych pieniędzy

00:16:06.563 --> 00:16:09.518
bez żadnej odpowiedzialności

00:16:09.518 --> 00:16:11.158
i bez przejrzystości,

00:16:11.158 --> 00:16:13.414
to zawsze będzie równało się z korupcją,

00:16:13.414 --> 00:16:16.619
czy jesteś w Rosji, Nigerii, na Alasce,

00:16:16.619 --> 00:16:20.819
to zawsze będzie korupcją
i właśnie z tym mamy tu do czynienia.

NOTE Paragraph

00:16:20.819 --> 00:16:23.130
Zamierzam kontynuować pracę

00:16:23.130 --> 00:16:27.476
i nie przestawać, 
żeby znaleźć jakieś rozwiązanie

00:16:27.476 --> 00:16:29.186
tych spraw w Ministerstwie Finansów.

00:16:29.186 --> 00:16:31.738
Jeśli będę musiał 
osobiście iść do sądu, zrobię to.

00:16:31.738 --> 00:16:32.926
Będę prowadził to dalej.

00:16:32.926 --> 00:16:34.877
Będziemy kontynuować 
pracę w obrębie JCC.

NOTE Paragraph

00:16:34.877 --> 00:16:37.578
Ale chciałbym zejść z kontekstu 
Trynidadu i Tobago,

00:16:37.578 --> 00:16:39.497
wprowadzić coś zupełnie nowego

00:16:39.497 --> 00:16:41.323
przykład międzynarodowy.

00:16:41.323 --> 00:16:44.224
Mieliśmy dziennikarkę 
Heather Brooke,

00:16:44.224 --> 00:16:46.541
która mówiła o jej walce 
przeciwko rządowej korupcji.

00:16:46.541 --> 00:16:51.978
Pokazała mi stronę Alaveteli.com.

00:16:51.978 --> 00:16:56.648
Alavateli.com jest dla nas 
otwartą bazą danych

00:16:56.648 --> 00:16:59.427
dla wniosków o wolny dostęp do informacji,

00:16:59.427 --> 00:17:01.543
i platformą komunikacji.

00:17:01.543 --> 00:17:03.780
Mógłbym zobaczyć, 
o co aplikujecie.

00:17:03.780 --> 00:17:07.312
Wy moglibyście zobaczyć, 
o co ja aplikowałem i jakie otrzymałem odpowiedzi.

00:17:07.312 --> 00:17:10.248
Możemy pracować nad tym razem. 
Potrzebujemy zbudować wspólną bazę danych

00:17:10.248 --> 00:17:13.552
i zbiorowe zrozumienie tego, 
gdzie mamy się udać.

00:17:13.552 --> 00:17:15.192
Powinniśmy zwiększyć 
swoją świadomość.

NOTE Paragraph

00:17:15.192 --> 00:17:19.246
Ostatnia sprawa, 
o której chciałbym tu wspomnieć,

00:17:19.246 --> 00:17:21.024
to przyjemna indyjska strona internetowa

00:17:21.024 --> 00:17:23.466
o adresie IPaidABribe.com 
(zapłaciłemłapówkę.com)

00:17:23.466 --> 00:17:25.252
Mają swoje międzynarodowe gałęzie,

00:17:25.252 --> 00:17:27.696
to dla nas ważne, 
żeby zwrócić na nią uwagę.

00:17:27.696 --> 00:17:30.152
IPaidABribe.com jest bardzo ważna,

00:17:30.152 --> 00:17:32.568
dobra, żeby zalogować się 
i zobaczyć.

NOTE Paragraph

00:17:32.568 --> 00:17:35.195
Zatrzymam się tu. 
Apeluję o waszą odwagę.

00:17:35.195 --> 00:17:37.416
Odrzućcie pierwszy mit: 
to jest przestępstwo,

00:17:37.416 --> 00:17:39.734
Odrzućcie drugi mit: 
to poważna sprawa.

00:17:39.734 --> 00:17:42.232
To ogromny problem. 
To przestępstwo gospodarcze.

00:17:42.232 --> 00:17:44.280
A my kontynuujmy wspólną pracę

00:17:44.280 --> 00:17:45.747
w celu polepszenia tej sytuacji,

00:17:45.747 --> 00:17:49.557
stabilności i zrównoważonego rozwoju 
naszego społeczeństwa. Dziękuję.