[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:01.01,0:00:02.23,Default,,0000,0000,0000,,तुम्हाला नवल वाटत असेल Dialogue: 0,0:00:02.23,0:00:04.06,Default,,0000,0000,0000,,तुमच्याशी जगातल्या भुकेबद्दल बोलायला Dialogue: 0,0:00:04.06,0:00:05.90,Default,,0000,0000,0000,,ओशियानियातली एक समुद्रजीवशास्त्रज्ञ Dialogue: 0,0:00:05.90,0:00:07.14,Default,,0000,0000,0000,,इथे का आली म्हणून. Dialogue: 0,0:00:07.14,0:00:09.29,Default,,0000,0000,0000,,मी आज इथे आले आहे, कारण Dialogue: 0,0:00:09.29,0:00:12.53,Default,,0000,0000,0000,,महासागरांचे रक्षण करण्याची गरज \Nपर्यावरणाच्या गरजेहून मोठी आहे. Dialogue: 0,0:00:12.53,0:00:14.67,Default,,0000,0000,0000,,आपण मच्छीमार उद्योग निर्माण करण्यासाठी Dialogue: 0,0:00:14.67,0:00:16.47,Default,,0000,0000,0000,,किंवा ते टिकवण्यासाठी जे करतो Dialogue: 0,0:00:16.47,0:00:18.55,Default,,0000,0000,0000,,त्यापेक्षा मोठी. Dialogue: 0,0:00:18.55,0:00:21.90,Default,,0000,0000,0000,,केवळ आर्थिक मागोवा घेण्याहून मोठी. Dialogue: 0,0:00:21.90,0:00:24.51,Default,,0000,0000,0000,,महासागरांचे रक्षण करून \Nजगाचे पोषण करता येईल. Dialogue: 0,0:00:24.51,0:00:26.34,Default,,0000,0000,0000,,कसं, ते दाखवायची मला संधी द्या. Dialogue: 0,0:00:26.34,0:00:28.50,Default,,0000,0000,0000,,आपल्या ग्रहावर एक अब्जवर भुकेलेले लोक आहे. Dialogue: 0,0:00:28.50,0:00:30.77,Default,,0000,0000,0000,,हे तुम्हाला ठाऊक आहेच. Dialogue: 0,0:00:30.77,0:00:33.12,Default,,0000,0000,0000,,ही समस्या आणखी मोठी होईल\Nअशी अपेक्षा आहे. Dialogue: 0,0:00:33.12,0:00:35.55,Default,,0000,0000,0000,,या शतकाच्या मध्यावर जेव्हा \N Dialogue: 0,0:00:35.55,0:00:37.41,Default,,0000,0000,0000,,जगाची लोकसंख्या नऊ ते दहा अब्ज होईल, \N Dialogue: 0,0:00:37.41,0:00:40.39,Default,,0000,0000,0000,,तेव्हा आपल्या अन्नसाठ्यांवर \N Dialogue: 0,0:00:40.39,0:00:42.25,Default,,0000,0000,0000,,अधिक मोठा ताण पडेल. Dialogue: 0,0:00:42.25,0:00:43.29,Default,,0000,0000,0000,,ही एक मोठी चिंता आहे. Dialogue: 0,0:00:43.29,0:00:45.96,Default,,0000,0000,0000,,विशेषतः आजची आपली स्थिती लक्षात घेतली तर. Dialogue: 0,0:00:45.96,0:00:48.67,Default,,0000,0000,0000,,आता आपल्याला ठाऊक आहे की\Nआपलं दरडोई पिकाऊ जमिनीचं प्रमाण Dialogue: 0,0:00:48.67,0:00:50.10,Default,,0000,0000,0000,,घसरू लागलेलं आहे. Dialogue: 0,0:00:50.10,0:00:52.80,Default,,0000,0000,0000,,प्रगत आणि प्रगतीशील, \Nदोन्ही प्रकारच्या देशांमध्ये. Dialogue: 0,0:00:52.80,0:00:55.46,Default,,0000,0000,0000,,आपलं वातावरण बदलत जाणार \Nहे आपल्याला ठाऊक आहे. \N Dialogue: 0,0:00:55.46,0:00:57.88,Default,,0000,0000,0000,,त्यानुसार, पावसाचं स्वरूप बदलत जाईल. Dialogue: 0,0:00:57.88,0:01:01.19,Default,,0000,0000,0000,,या भगव्या रंगात दिसताहेत \Nत्या जागा कोरड्या पडतील. \N Dialogue: 0,0:01:01.19,0:01:03.50,Default,,0000,0000,0000,,निळ्या जागा जास्त ओल्या होतील. \N Dialogue: 0,0:01:03.50,0:01:05.24,Default,,0000,0000,0000,,त्यामुळे आपली अन्नकोठारं असणाऱ्या \N Dialogue: 0,0:01:05.24,0:01:07.09,Default,,0000,0000,0000,,मध्य पश्चिम आणि युरोपात \Nदुष्काळ पडेल. \N Dialogue: 0,0:01:07.09,0:01:08.37,Default,,0000,0000,0000,,आणि इतर जागी पूर येतील. Dialogue: 0,0:01:08.37,0:01:10.13,Default,,0000,0000,0000,,त्यामुळे आपला भुकेचा प्रश्न \N Dialogue: 0,0:01:10.13,0:01:12.69,Default,,0000,0000,0000,,केवळ जमिनीच्या मदतीने सोडवणे \Nकठीण होत जाणार आहे. Dialogue: 0,0:01:12.69,0:01:15.15,Default,,0000,0000,0000,,म्हणूनच महासागर अधिक समृध्द व्हायला हवेत, Dialogue: 0,0:01:15.15,0:01:16.73,Default,,0000,0000,0000,,तरच ते आपल्याला Dialogue: 0,0:01:16.73,0:01:19.32,Default,,0000,0000,0000,,जास्तीत जास्त अन्न पुरवू शकतील. Dialogue: 0,0:01:19.32,0:01:20.97,Default,,0000,0000,0000,,महासागर आपल्यासाठी तेच करताहेत. Dialogue: 0,0:01:20.97,0:01:23.61,Default,,0000,0000,0000,,फार पूर्वीपासून. \N Dialogue: 0,0:01:23.61,0:01:26.29,Default,,0000,0000,0000,,भूतकाळापासून, \N Dialogue: 0,0:01:26.29,0:01:28.23,Default,,0000,0000,0000,,आपण महासागरांतून मिळवलेलं अन्न Dialogue: 0,0:01:28.23,0:01:29.90,Default,,0000,0000,0000,,वाढत गेल्याचं दिसतं. \N Dialogue: 0,0:01:29.90,0:01:32.38,Default,,0000,0000,0000,,ते तसंच वाढत जाणार असं वाटत होतं. \N Dialogue: 0,0:01:32.38,0:01:33.79,Default,,0000,0000,0000,,साधारण १९८० पर्यंत.\N Dialogue: 0,0:01:33.79,0:01:36.58,Default,,0000,0000,0000,,पण त्याचवेळी त्यात घसरण दिसू लागली. Dialogue: 0,0:01:36.58,0:01:38.18,Default,,0000,0000,0000,,तेलाची परिसीमा तुम्ही ऐकली आहे. Dialogue: 0,0:01:38.18,0:01:40.17,Default,,0000,0000,0000,,ही माशांची परिसीमा असावी. Dialogue: 0,0:01:40.17,0:01:41.97,Default,,0000,0000,0000,,नसावी, त्याविषयी नंतर बोलेन. Dialogue: 0,0:01:41.97,0:01:44.46,Default,,0000,0000,0000,,जगभरात आपण पकडलेल्या माशांच्या प्रमाणात Dialogue: 0,0:01:44.46,0:01:47.43,Default,,0000,0000,0000,,१८ टक्के घसरण झाली आहे. Dialogue: 0,0:01:47.43,0:01:48.78,Default,,0000,0000,0000,,ती १९८० नंतर. Dialogue: 0,0:01:48.78,0:01:51.04,Default,,0000,0000,0000,,आणि ती तशीच चालू आहे. \Nहा एक मोठा प्रश्न आहे. Dialogue: 0,0:01:51.04,0:01:53.41,Default,,0000,0000,0000,,ही लाल रेघ सतत खाली चालली आहे. Dialogue: 0,0:01:53.41,0:01:55.49,Default,,0000,0000,0000,,पण ती आपण परत वर चढवू शकतो. Dialogue: 0,0:01:55.49,0:01:57.17,Default,,0000,0000,0000,,आणि आज मी त्याविषयीच बोलणार आहे. Dialogue: 0,0:01:57.17,0:01:59.59,Default,,0000,0000,0000,,हा आलेख परत वर कसा चढवायचा \Nते आपल्याला ठाऊक आहे. Dialogue: 0,0:01:59.59,0:02:02.02,Default,,0000,0000,0000,,माशांची परिसीमा इतकीच असायला हवी, \Nअसं काही नाही. Dialogue: 0,0:02:02.02,0:02:05.23,Default,,0000,0000,0000,,आपण जर ठराविक ठिकाणी \Nकाही साध्या गोष्टी केल्या, Dialogue: 0,0:02:05.23,0:02:07.70,Default,,0000,0000,0000,,तर आपण आपली मासेमारी सुधारू शकू. Dialogue: 0,0:02:07.70,0:02:09.98,Default,,0000,0000,0000,,आणि त्यातून लोकांना अन्न पुरवू शकू. Dialogue: 0,0:02:09.98,0:02:11.89,Default,,0000,0000,0000,,आधी मासे कुठे आहेत ते माहीत हवं. Dialogue: 0,0:02:11.89,0:02:13.47,Default,,0000,0000,0000,,तर, मासे कुठे आहेत ते आधी पाहू. Dialogue: 0,0:02:13.47,0:02:15.36,Default,,0000,0000,0000,,असं दिसतं, की मासे, सोयिस्करपणे, Dialogue: 0,0:02:15.36,0:02:17.57,Default,,0000,0000,0000,,बऱ्याच प्रमाणात आपल्या देशांच्या Dialogue: 0,0:02:17.57,0:02:19.64,Default,,0000,0000,0000,,किनारपट्ट्यांजवळ राहतात. Dialogue: 0,0:02:19.64,0:02:20.94,Default,,0000,0000,0000,,किनारी क्षेत्रात. \N Dialogue: 0,0:02:20.94,0:02:23.34,Default,,0000,0000,0000,,आणि या भागावर Dialogue: 0,0:02:23.34,0:02:24.72,Default,,0000,0000,0000,,तिथल्या देशांचा अंमल असतो. Dialogue: 0,0:02:24.72,0:02:26.55,Default,,0000,0000,0000,,आणि ते देश आपल्या किनाऱ्यावरची Dialogue: 0,0:02:26.55,0:02:28.20,Default,,0000,0000,0000,,आपली मच्छीमारकेंद्रं चालवू शकतात. Dialogue: 0,0:02:28.20,0:02:30.46,Default,,0000,0000,0000,,किनारी देशांची अधिकारक्षेत्रे Dialogue: 0,0:02:30.46,0:02:33.07,Default,,0000,0000,0000,,साधारण २०० सागरी मैल पर्यंत असतात. Dialogue: 0,0:02:33.07,0:02:36.44,Default,,0000,0000,0000,,त्यांच्या आर्थिक स्वामित्व क्षेत्रात. Dialogue: 0,0:02:36.44,0:02:38.42,Default,,0000,0000,0000,,तिथे त्यांचा अंमल असतो Dialogue: 0,0:02:38.42,0:02:39.60,Default,,0000,0000,0000,,ही एक चांगली गोष्ट आहे. Dialogue: 0,0:02:39.60,0:02:41.11,Default,,0000,0000,0000,,कारण, खुले सागर, Dialogue: 0,0:02:41.11,0:02:43.40,Default,,0000,0000,0000,,या नकाशावर गडद रंगात दाखवले आहेत ते, Dialogue: 0,0:02:43.40,0:02:45.60,Default,,0000,0000,0000,,त्यांच्यावर नियंत्रण ठेवणे जास्त कठीण असत. Dialogue: 0,0:02:45.60,0:02:47.69,Default,,0000,0000,0000,,कारण ते आंतरराष्ट्रीय पातळीवर करावे लागते. Dialogue: 0,0:02:47.69,0:02:49.55,Default,,0000,0000,0000,,आंतरराष्ट्रीय करारांशी संबंध येतो. Dialogue: 0,0:02:49.55,0:02:51.81,Default,,0000,0000,0000,,हवामान बदल करार पाहिलात, तर \Nतुम्हाला ठाऊक असेल, Dialogue: 0,0:02:51.81,0:02:53.52,Default,,0000,0000,0000,,ही एक अत्यंत मंद Dialogue: 0,0:02:53.52,0:02:55.50,Default,,0000,0000,0000,,निराशाजनक आणि रटाळ प्रक्रिया आहे. Dialogue: 0,0:02:55.50,0:02:57.22,Default,,0000,0000,0000,,त्यामुळे राष्ट्रीय पातळीवर नियंत्रण Dialogue: 0,0:02:57.22,0:03:00.00,Default,,0000,0000,0000,,ही एक अतिशय चांगली गोष्ट आहे. Dialogue: 0,0:03:00.00,0:03:02.19,Default,,0000,0000,0000,,खुल्या सागराच्या तुलनेत Dialogue: 0,0:03:02.19,0:03:03.77,Default,,0000,0000,0000,,किनाऱ्याजवळ किती मासे आहेत? Dialogue: 0,0:03:03.77,0:03:05.28,Default,,0000,0000,0000,,इथे पहा, खुल्या सागरापेक्षा Dialogue: 0,0:03:05.28,0:03:08.36,Default,,0000,0000,0000,,सातपटीने जास्त मासे Dialogue: 0,0:03:08.36,0:03:09.95,Default,,0000,0000,0000,,किनारी भागात आहेत. Dialogue: 0,0:03:09.95,0:03:12.17,Default,,0000,0000,0000,,त्यामुळे तिकडे लक्ष केंद्रित करायला हवं. Dialogue: 0,0:03:12.17,0:03:14.31,Default,,0000,0000,0000,,कारण तिथे आपण खूप काही करू शकू. Dialogue: 0,0:03:14.31,0:03:16.70,Default,,0000,0000,0000,,आपली पुष्कळ मच्छीमारकेंद्रं सुधारू शकू. Dialogue: 0,0:03:16.70,0:03:18.90,Default,,0000,0000,0000,,या किनारी भागावर लक्ष केंद्रित करून.\N Dialogue: 0,0:03:18.90,0:03:21.92,Default,,0000,0000,0000,,पण किती देशांत काम करावं लागेल? Dialogue: 0,0:03:21.92,0:03:23.52,Default,,0000,0000,0000,,जगात साधारण ८० किनारी देश आहेत. Dialogue: 0,0:03:23.52,0:03:25.51,Default,,0000,0000,0000,,या सगळ्या देशांतली मासेमारी Dialogue: 0,0:03:25.51,0:03:26.91,Default,,0000,0000,0000,,सुधारावी लागणार आहे का? Dialogue: 0,0:03:26.91,0:03:29.03,Default,,0000,0000,0000,,अशा किती देशांवर Dialogue: 0,0:03:29.03,0:03:30.44,Default,,0000,0000,0000,,लक्ष केंद्रित करायला हवं? Dialogue: 0,0:03:30.44,0:03:32.30,Default,,0000,0000,0000,,हे लक्षात घ्यायला हवं, की\Nयुरोपियन संघ Dialogue: 0,0:03:32.30,0:03:33.87,Default,,0000,0000,0000,,मासेमारी व्यवस्थित सांभाळतो. Dialogue: 0,0:03:33.87,0:03:36.24,Default,,0000,0000,0000,,त्यासाठी त्यांचं एक समान धोरण आहे. Dialogue: 0,0:03:36.24,0:03:38.53,Default,,0000,0000,0000,,तर आपल्याला चांगलं व्यवस्थापन आढळलं, Dialogue: 0,0:03:38.53,0:03:41.79,Default,,0000,0000,0000,,युरोपियन संघात आणि नऊ इतर देशांत Dialogue: 0,0:03:41.79,0:03:43.88,Default,,0000,0000,0000,,तर, यात एकूण मासेमारीचा किती भाग आला? Dialogue: 0,0:03:43.88,0:03:46.94,Default,,0000,0000,0000,,तर, युरोपियन संघ अधिक नऊ देश मिळून \N Dialogue: 0,0:03:46.94,0:03:50.05,Default,,0000,0000,0000,,जवळपास जगातल्या मासेमारीचा \Nदोन तृतीयांश भाग होतो. Dialogue: 0,0:03:50.05,0:03:53.34,Default,,0000,0000,0000,,युरोपियन संघ अधिक चोवीस देश धरले \N Dialogue: 0,0:03:53.34,0:03:55.06,Default,,0000,0000,0000,,तर हे प्रमाण वाढून नव्वद टक्के होतं. Dialogue: 0,0:03:55.06,0:03:58.27,Default,,0000,0000,0000,,म्हणजे जवळजवळ जगातली सगळीच मासेमारी. Dialogue: 0,0:03:58.27,0:04:01.18,Default,,0000,0000,0000,,तर, काही मोजक्याच ठिकाणी काम करून Dialogue: 0,0:04:01.18,0:04:02.89,Default,,0000,0000,0000,,आपण आपली मासेमारी सुधारू शकतो. Dialogue: 0,0:04:02.89,0:04:05.50,Default,,0000,0000,0000,,पण तिथे आपल्याला काय करावं लागेल? Dialogue: 0,0:04:05.50,0:04:07.29,Default,,0000,0000,0000,,अमेरिकेत आणि इतरत्र केल्या गेलेल्या Dialogue: 0,0:04:07.29,0:04:08.88,Default,,0000,0000,0000,,कामावरून असं आढळलं आहे, की Dialogue: 0,0:04:08.88,0:04:10.72,Default,,0000,0000,0000,,तीन महत्वाच्या गोष्टी \Nकरायला हव्यात. Dialogue: 0,0:04:10.72,0:04:13.43,Default,,0000,0000,0000,,मासेमारी सुधारतील त्या तीन गोष्टी अशा: Dialogue: 0,0:04:13.43,0:04:15.37,Default,,0000,0000,0000,,आपण किती मासे पकडतो त्यावर Dialogue: 0,0:04:15.37,0:04:17.49,Default,,0000,0000,0000,,मर्यादा घालायला हवी. Dialogue: 0,0:04:17.49,0:04:20.27,Default,,0000,0000,0000,,निरुपयोगी मासेमारी घटवायला हवी.\N Dialogue: 0,0:04:20.27,0:04:22.61,Default,,0000,0000,0000,,निरुपयोगी म्हणजे चुकून पकडल्यामुळे\N Dialogue: 0,0:04:22.61,0:04:24.46,Default,,0000,0000,0000,,फुकटच मेलेले मासे. Dialogue: 0,0:04:24.46,0:04:27.12,Default,,0000,0000,0000,,तीन, माशांच्या वसाहतींचं रक्षण करायला हवं. Dialogue: 0,0:04:27.12,0:04:29.24,Default,,0000,0000,0000,,नर्सरीज आणि अंडी घालण्याच्या जागांचं. Dialogue: 0,0:04:29.24,0:04:31.81,Default,,0000,0000,0000,,वाढीसाठी आणि पुनरुत्पादनासाठी. Dialogue: 0,0:04:31.81,0:04:33.66,Default,,0000,0000,0000,,म्हणजे त्यांची संख्या परत वाढेल. Dialogue: 0,0:04:33.66,0:04:37.42,Default,,0000,0000,0000,,या तीन गोष्टी मासेमारी सुधारतील हे नक्की. Dialogue: 0,0:04:37.42,0:04:38.78,Default,,0000,0000,0000,,हे कसं समजलं? Dialogue: 0,0:04:38.78,0:04:40.79,Default,,0000,0000,0000,,हे समजलं कारण आपण हे Dialogue: 0,0:04:40.79,0:04:42.21,Default,,0000,0000,0000,,खूप ठिकाणी घडताना पाहिलं आहे. Dialogue: 0,0:04:42.21,0:04:43.65,Default,,0000,0000,0000,,या स्लाईडवर दिसते आहे Dialogue: 0,0:04:43.65,0:04:45.84,Default,,0000,0000,0000,,नॉर्वे देशातल्या हेरिंग माशांची संख्या. \N Dialogue: 0,0:04:45.84,0:04:48.18,Default,,0000,0000,0000,,१९५० पासून ती कोसळत चालली होती. Dialogue: 0,0:04:48.18,0:04:50.33,Default,,0000,0000,0000,,ती घसरत चालली होती. Dialogue: 0,0:04:50.33,0:04:53.24,Default,,0000,0000,0000,,मग नॉर्वेने मासेमारीवर मर्यादा घातली\Nतेव्हा काय घडलं? Dialogue: 0,0:04:53.24,0:04:55.11,Default,,0000,0000,0000,,मासेमारी सुधारली. Dialogue: 0,0:04:55.11,0:04:58.01,Default,,0000,0000,0000,,हे आणखी एक उदाहरण आहे. \Nहेही नॉर्वेतलंच. Dialogue: 0,0:04:58.01,0:05:00.47,Default,,0000,0000,0000,,नॉर्वेतल्या आर्क्टिक कॉड या माशाचं. Dialogue: 0,0:05:00.47,0:05:02.52,Default,,0000,0000,0000,,तोच प्रकार. मासेमारी कोसळते आहे. Dialogue: 0,0:05:02.52,0:05:04.48,Default,,0000,0000,0000,,त्यांनी कचऱ्यावर मर्यादा घातली. Dialogue: 0,0:05:04.48,0:05:06.60,Default,,0000,0000,0000,,कचरा म्हणजे चुकून पकडल्यामुळे Dialogue: 0,0:05:06.60,0:05:09.20,Default,,0000,0000,0000,,वाया जाऊन,\Nबोटीतून टाकून दिलेले मासे. Dialogue: 0,0:05:09.20,0:05:10.81,Default,,0000,0000,0000,,जेव्हा कचऱ्यावर मर्यादा घातली, Dialogue: 0,0:05:10.81,0:05:12.86,Default,,0000,0000,0000,,तेव्हा मासेमारी सुधारली. Dialogue: 0,0:05:12.86,0:05:14.14,Default,,0000,0000,0000,,हे फक्त नॉर्वेतच नव्हे. Dialogue: 0,0:05:14.14,0:05:16.19,Default,,0000,0000,0000,,हे जगभरच्या देशांत Dialogue: 0,0:05:16.19,0:05:19.15,Default,,0000,0000,0000,,वेळोवेळी घडताना दिसतं. Dialogue: 0,0:05:19.15,0:05:20.69,Default,,0000,0000,0000,,जेव्हा हे देश पावलं उचलतात Dialogue: 0,0:05:20.69,0:05:23.82,Default,,0000,0000,0000,,आणि दीर्घकालीन व्यवस्थापनाची धोरणं \Nअंमलात आणतात, Dialogue: 0,0:05:23.82,0:05:26.64,Default,,0000,0000,0000,,तेव्हा कोसळलेली मासेमारी Dialogue: 0,0:05:26.64,0:05:28.57,Default,,0000,0000,0000,,सुधारू लागते. Dialogue: 0,0:05:28.57,0:05:30.43,Default,,0000,0000,0000,,म्हणजे हे बरंच आशादायक आहे. Dialogue: 0,0:05:30.43,0:05:32.12,Default,,0000,0000,0000,,याचा जागतिक मासेमारीशी काय संबंध? Dialogue: 0,0:05:32.12,0:05:34.46,Default,,0000,0000,0000,,याचा अर्थ, \Nआपण जर घसरणारी मासेमारी घेऊन Dialogue: 0,0:05:34.46,0:05:35.49,Default,,0000,0000,0000,,ती सुधारू शकलो, तर Dialogue: 0,0:05:35.49,0:05:37.88,Default,,0000,0000,0000,,आपण ती \Nवार्षिक १०० दशलक्ष मेट्रिक टन करू शकू. Dialogue: 0,0:05:37.88,0:05:41.42,Default,,0000,0000,0000,,मासेमारीची परिसीमा Dialogue: 0,0:05:41.42,0:05:43.39,Default,,0000,0000,0000,,अजून गाठली गेली नव्हती तर. Dialogue: 0,0:05:43.39,0:05:44.92,Default,,0000,0000,0000,,अजून आपल्याला संधी आहे, Dialogue: 0,0:05:44.92,0:05:46.22,Default,,0000,0000,0000,,केवळ सुधारण्याचीच नव्हे, Dialogue: 0,0:05:46.22,0:05:47.92,Default,,0000,0000,0000,,तर जास्त मासे पकडण्याची. Dialogue: 0,0:05:47.92,0:05:49.37,Default,,0000,0000,0000,,आणि आताच्यापेक्षा Dialogue: 0,0:05:49.37,0:05:50.88,Default,,0000,0000,0000,,जास्त लोकांना अन्न पुरवण्याची. Dialogue: 0,0:05:50.88,0:05:52.97,Default,,0000,0000,0000,,म्हणजे नेमके किती जास्त लोक? \N Dialogue: 0,0:05:52.97,0:05:55.86,Default,,0000,0000,0000,,सध्या आपण ४५० दशलक्ष लोकांना\Nदिवसातून एकवेळ Dialogue: 0,0:05:55.86,0:05:56.83,Default,,0000,0000,0000,,मासे देऊ शकतो. Dialogue: 0,0:05:56.83,0:05:59.08,Default,,0000,0000,0000,,हे सध्याच्या जागतिक मासेमारीवर आधारित आहे. Dialogue: 0,0:05:59.08,0:06:01.54,Default,,0000,0000,0000,,आणि अर्थातच, ती घसरते आहे Dialogue: 0,0:06:01.54,0:06:03.20,Default,,0000,0000,0000,,ती आपण सुधारली नाही तर, Dialogue: 0,0:06:03.20,0:06:04.81,Default,,0000,0000,0000,,हे प्रमाणही घसरणार. Dialogue: 0,0:06:04.81,0:06:07.22,Default,,0000,0000,0000,,पण मी सांगितलेल्या धोरणांसारखी Dialogue: 0,0:06:07.22,0:06:09.78,Default,,0000,0000,0000,,मासेमारी व्यवस्थापन धोरणं जर Dialogue: 0,0:06:09.78,0:06:11.89,Default,,0000,0000,0000,,१० ते २५ देशांत राबवली, \N Dialogue: 0,0:06:11.89,0:06:13.37,Default,,0000,0000,0000,,तर आपण हे प्रमाण सुधारू शकू \N Dialogue: 0,0:06:13.37,0:06:16.92,Default,,0000,0000,0000,,आणि ७०० दशलक्ष लोकांना वर्षभर Dialogue: 0,0:06:16.92,0:06:18.47,Default,,0000,0000,0000,,रोज मासे देऊ शकू. Dialogue: 0,0:06:18.47,0:06:20.01,Default,,0000,0000,0000,,साहजिकच, हे आपण करायला हवं, Dialogue: 0,0:06:20.01,0:06:23.01,Default,,0000,0000,0000,,कारण जगातला भुकेचा प्रश्न सोडवणं\Nही गोष्ट चांगलीच आहे. Dialogue: 0,0:06:23.01,0:06:24.18,Default,,0000,0000,0000,,शिवाय ते किफायतशीर आहे. Dialogue: 0,0:06:24.18,0:06:28.52,Default,,0000,0000,0000,,मासे हे जगातलं सर्वात स्वस्त प्रथिन आहे. Dialogue: 0,0:06:28.52,0:06:29.90,Default,,0000,0000,0000,,असं आढळून आलं आहे. Dialogue: 0,0:06:29.90,0:06:32.03,Default,,0000,0000,0000,,गुंतवलेल्या दर डॉलरमागे मिळणारं Dialogue: 0,0:06:32.03,0:06:33.03,Default,,0000,0000,0000,,माशांचं प्रथिन पहा. Dialogue: 0,0:06:33.03,0:06:35.76,Default,,0000,0000,0000,,त्याची तुलना इतर प्राण्यांपासून मिळणाऱ्या \Nप्रथिनाशी करा Dialogue: 0,0:06:35.76,0:06:38.69,Default,,0000,0000,0000,,नक्कीच, मासेमारी फायदेशीर आहे. Dialogue: 0,0:06:38.69,0:06:40.29,Default,,0000,0000,0000,,तिला फारशी जमीन लागत नाही. Dialogue: 0,0:06:40.29,0:06:41.76,Default,,0000,0000,0000,,इतर प्राणी पाळण्याइतकी. Dialogue: 0,0:06:41.76,0:06:45.28,Default,,0000,0000,0000,,जमीन तर आधीच अपुरी पडते आहे. Dialogue: 0,0:06:45.28,0:06:47.91,Default,,0000,0000,0000,,आणि त्यासाठी फारसं गोडं पाणी लागत नाही. Dialogue: 0,0:06:47.91,0:06:49.98,Default,,0000,0000,0000,,इतर प्राण्यांपेक्षा Dialogue: 0,0:06:49.98,0:06:51.02,Default,,0000,0000,0000,,खूपच कमी गोडं पाणी. Dialogue: 0,0:06:51.02,0:06:53.17,Default,,0000,0000,0000,,कारण, या प्राण्यांना \Nअन्न पुरवणाऱ्या कुरणांना \N Dialogue: 0,0:06:53.17,0:06:56.32,Default,,0000,0000,0000,,गोडं पाणी लागतं. Dialogue: 0,0:06:56.32,0:06:58.44,Default,,0000,0000,0000,,मासेमारीची कार्बन पाऊलखूण फार कमी आहे. Dialogue: 0,0:06:58.44,0:07:00.32,Default,,0000,0000,0000,,थोडी कार्बन पाऊलखूण आहे. कारण Dialogue: 0,0:07:00.32,0:07:02.32,Default,,0000,0000,0000,,मासे पकडायला तिथे जावं लागतं. Dialogue: 0,0:07:02.32,0:07:03.81,Default,,0000,0000,0000,,त्यासाठी थोडं इंधन लागतं. Dialogue: 0,0:07:03.81,0:07:06.03,Default,,0000,0000,0000,,शेतीलाही कार्बन पाउलखूण असते. Dialogue: 0,0:07:06.03,0:07:07.59,Default,,0000,0000,0000,,मासेमारीची त्याहून खूप कमी Dialogue: 0,0:07:07.59,0:07:09.36,Default,,0000,0000,0000,,आणि कमी प्रदूषण करणारी असते. Dialogue: 0,0:07:09.36,0:07:11.74,Default,,0000,0000,0000,,मासे हा आपल्या आहाराचा भाग तर आहेच, Dialogue: 0,0:07:11.74,0:07:13.83,Default,,0000,0000,0000,,पण तो आणखी मोठा भाग होऊ शकतो. Dialogue: 0,0:07:13.83,0:07:15.56,Default,,0000,0000,0000,,ही गोष्ट चांगलीच आहे, Dialogue: 0,0:07:15.56,0:07:17.19,Default,,0000,0000,0000,,कारण ते पौष्टिक आहेत. Dialogue: 0,0:07:17.19,0:07:19.51,Default,,0000,0000,0000,,ते कर्करोग, हृदयविकार Dialogue: 0,0:07:19.51,0:07:21.40,Default,,0000,0000,0000,,आणि अतिस्थूलतेचा धोका कमी करतात. Dialogue: 0,0:07:21.40,0:07:23.37,Default,,0000,0000,0000,,खरं तर, \Nआमचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी, Dialogue: 0,0:07:23.37,0:07:25.96,Default,,0000,0000,0000,,एंडी शार्पलेस, \Nया कल्पनेचे जनक, Dialogue: 0,0:07:25.96,0:07:29.88,Default,,0000,0000,0000,,म्हणतात, \Nमासे हे परिपूर्ण प्रथिन आहे. Dialogue: 0,0:07:29.88,0:07:32.13,Default,,0000,0000,0000,,ते असंही म्हणतात, की \N Dialogue: 0,0:07:32.13,0:07:34.64,Default,,0000,0000,0000,,आपली महासागर बचाव मोहीम\Nही जमीन बचाव मोहिमेपेक्षा Dialogue: 0,0:07:34.64,0:07:36.87,Default,,0000,0000,0000,,मोठी झाली आहे. Dialogue: 0,0:07:36.87,0:07:38.36,Default,,0000,0000,0000,,आणि जमीन वाचवतानाही, Dialogue: 0,0:07:38.36,0:07:41.42,Default,,0000,0000,0000,,जैविक विविधता आणि अन्ननिर्मिती Dialogue: 0,0:07:41.42,0:07:44.42,Default,,0000,0000,0000,,एकमेकांच्या विरोधात जाण्याचा \Nप्रश्न उद्भवतोच. Dialogue: 0,0:07:44.42,0:07:47.22,Default,,0000,0000,0000,,जैविक विविधतेने विपुल अशी जंगलं पाडूनच Dialogue: 0,0:07:47.22,0:07:49.10,Default,,0000,0000,0000,,शेतजमीन मिळवावी लागते. Dialogue: 0,0:07:49.10,0:07:51.34,Default,,0000,0000,0000,,मगच त्यावर मका पिकवून \Nलोकांना अन्न देता येतं. Dialogue: 0,0:07:51.34,0:07:53.18,Default,,0000,0000,0000,,तिथे कायमच ही चढाओढ असते. Dialogue: 0,0:07:53.18,0:07:54.73,Default,,0000,0000,0000,,तिथे नेहमीच Dialogue: 0,0:07:54.73,0:07:56.57,Default,,0000,0000,0000,,एक कठीण निर्णय घ्यावा लागतो. Dialogue: 0,0:07:56.57,0:07:58.59,Default,,0000,0000,0000,,दोन फार महत्त्वाच्या \Nगोष्टीमधल्या निवडीचा. Dialogue: 0,0:07:58.59,0:08:01.68,Default,,0000,0000,0000,,जैविक विविधता टिकवणे किंवा \Nलोकांना अन्न पुरवणे. Dialogue: 0,0:08:01.68,0:08:03.98,Default,,0000,0000,0000,,पण महासागरात हा झगडा नसतो. Dialogue: 0,0:08:03.98,0:08:06.54,Default,,0000,0000,0000,,तिथे जैविक विविधता\Nआणि अन्नाची मुबलकता Dialogue: 0,0:08:06.54,0:08:07.70,Default,,0000,0000,0000,,हे विरोधी नसतात. Dialogue: 0,0:08:07.70,0:08:09.81,Default,,0000,0000,0000,,ते एकाच ओळीत उभे असतात. Dialogue: 0,0:08:09.81,0:08:12.98,Default,,0000,0000,0000,,तिथे जेव्हा आपण जैविक विविधता वाढवतो, Dialogue: 0,0:08:12.98,0:08:15.03,Default,,0000,0000,0000,,तेव्हा आपल्याला जास्त अन्न मिळतं. Dialogue: 0,0:08:15.03,0:08:18.85,Default,,0000,0000,0000,,लोकांना अन्न पुरवण्यासाठी \Nते महत्त्वाचं आहे. Dialogue: 0,0:08:18.85,0:08:21.58,Default,,0000,0000,0000,,आता, यात एक "घोळ" आहे. Dialogue: 0,0:08:21.58,0:08:23.11,Default,,0000,0000,0000,,"घोळ" कळलं का? Dialogue: 0,0:08:23.11,0:08:24.63,Default,,0000,0000,0000,,(हास्य) Dialogue: 0,0:08:24.63,0:08:26.16,Default,,0000,0000,0000,,बेकायदा मासेमारी. Dialogue: 0,0:08:26.16,0:08:27.73,Default,,0000,0000,0000,,बेकायदा मासेमारीमुळे Dialogue: 0,0:08:27.73,0:08:30.02,Default,,0000,0000,0000,,मी म्हणत होते ते \Nदीर्घकालीन व्यवस्थापन गडबडतं. Dialogue: 0,0:08:30.02,0:08:32.26,Default,,0000,0000,0000,,बेकायदा मासेमारी म्हणजे Dialogue: 0,0:08:32.26,0:08:33.49,Default,,0000,0000,0000,,बंदी असलेली यंत्रं वापरणे Dialogue: 0,0:08:33.49,0:08:36.14,Default,,0000,0000,0000,,किंवा परवानगी नसलेल्या ठिकाणी मासे पकडणे. Dialogue: 0,0:08:36.14,0:08:39.38,Default,,0000,0000,0000,,किंवा चुकीचा आकार\Nवा प्रकाराचे मासे पकडणे. Dialogue: 0,0:08:39.38,0:08:41.34,Default,,0000,0000,0000,,बेकायदा मासेमारी फसवणूक करते, Dialogue: 0,0:08:41.34,0:08:43.55,Default,,0000,0000,0000,,ग्राहकांची आणि प्रामाणिक मच्छीमारांचीही. Dialogue: 0,0:08:43.55,0:08:44.71,Default,,0000,0000,0000,,ती थांबलीच पाहिजे. Dialogue: 0,0:08:44.71,0:08:47.79,Default,,0000,0000,0000,,बेकायदा मासे बाजारात \Nफसवेविरीने विकले जातात. Dialogue: 0,0:08:47.79,0:08:49.24,Default,,0000,0000,0000,,हे तुम्ही ऐकलं असेल. Dialogue: 0,0:08:49.24,0:08:52.42,Default,,0000,0000,0000,,खऱ्या नावापेक्षा वेगळ्याच नावाने. Dialogue: 0,0:08:52.42,0:08:53.96,Default,,0000,0000,0000,,गेल्या वेळी कोणते मासे खाल्लेत? Dialogue: 0,0:08:53.96,0:08:54.76,Default,,0000,0000,0000,,आठवतंय? Dialogue: 0,0:08:54.76,0:08:56.52,Default,,0000,0000,0000,,तोच तो मासा होता\Nयाची खात्री आहे का? Dialogue: 0,0:08:56.52,0:08:59.25,Default,,0000,0000,0000,,आम्ही १३०० नमुने तपासले.\Nआणि साधारणपणे, Dialogue: 0,0:08:59.25,0:09:00.48,Default,,0000,0000,0000,,त्यातले एक तृतीयांश मासे Dialogue: 0,0:09:00.48,0:09:02.22,Default,,0000,0000,0000,,त्यांना दिलेल्या नावांचे नव्हतेच. Dialogue: 0,0:09:02.22,0:09:04.96,Default,,0000,0000,0000,,दहा स्नैपर माशांपैकी \Nनऊ हे स्नैपर नव्हतेच. Dialogue: 0,0:09:04.96,0:09:07.18,Default,,0000,0000,0000,,आमच्या चाचणीपैकी ५९ टक्के ट्युना माशांना Dialogue: 0,0:09:07.18,0:09:09.05,Default,,0000,0000,0000,,ते नाव देणं चुकीचं होतं. Dialogue: 0,0:09:09.05,0:09:11.78,Default,,0000,0000,0000,,रेड स्नैपर माशांचे १२० नमुने तपासले. Dialogue: 0,0:09:11.78,0:09:13.69,Default,,0000,0000,0000,,त्यातले फक्त ७ खरोखरचे रेड स्नैपर होते. Dialogue: 0,0:09:13.69,0:09:17.24,Default,,0000,0000,0000,,तुम्ही जर रेड स्नैपर शोधत असाल तर..\Nतुम्हाला शुभेच्छा! Dialogue: 0,0:09:17.24,0:09:19.47,Default,,0000,0000,0000,,मासे वितरण व्यवस्था ही खरोखर किचकट असते. Dialogue: 0,0:09:19.47,0:09:21.76,Default,,0000,0000,0000,,आणि तिच्या प्रत्येक पायरीवर Dialogue: 0,0:09:21.76,0:09:23.96,Default,,0000,0000,0000,,फसगत होण्याची शक्यता असते. Dialogue: 0,0:09:23.96,0:09:26.08,Default,,0000,0000,0000,,आपण तिचा पाठपुरावा करू शकलो नाही तर. Dialogue: 0,0:09:26.08,0:09:28.80,Default,,0000,0000,0000,,पाठपुरावा करणे म्हणजे\Nमासेमारी उद्योगाने Dialogue: 0,0:09:28.80,0:09:31.10,Default,,0000,0000,0000,,बोटीतून प्लेटीत जाईपर्यंत \Nमाशांचा माग ठेवणे. Dialogue: 0,0:09:31.10,0:09:33.63,Default,,0000,0000,0000,,ग्राहकांना त्यांचे मासे कुठून आले Dialogue: 0,0:09:33.63,0:09:35.27,Default,,0000,0000,0000,,हे समजू शकेल याची खात्री देणे. Dialogue: 0,0:09:35.27,0:09:37.03,Default,,0000,0000,0000,,ही एक अतिशय महत्त्वाची गोष्ट आहे. Dialogue: 0,0:09:37.03,0:09:39.60,Default,,0000,0000,0000,,हे घडतंय\Nपण ते अपुरं आहे. Dialogue: 0,0:09:39.60,0:09:40.95,Default,,0000,0000,0000,,म्हणून आम्ही सरकारकडे मागतोय Dialogue: 0,0:09:40.95,0:09:42.35,Default,,0000,0000,0000,,सुरक्षित सागरी अन्न कायदा Dialogue: 0,0:09:42.35,0:09:44.99,Default,,0000,0000,0000,,आज एका विनंती अर्जाची घोषणा करताना मला \Nआनंद होत आहे. \N Dialogue: 0,0:09:44.99,0:09:47.63,Default,,0000,0000,0000,,४५० व्यावसायिक आचाऱ्यानी \Nयावर सह्या केल्या आहेत. Dialogue: 0,0:09:47.63,0:09:50.31,Default,,0000,0000,0000,,हा अर्ज सरकारला विनंती करतो, Dialogue: 0,0:09:50.31,0:09:52.51,Default,,0000,0000,0000,,सुरक्षित सागरी अन्न कायद्याची Dialogue: 0,0:09:52.51,0:09:54.34,Default,,0000,0000,0000,,यात अनेक नामांकित आचारी आहेत. Dialogue: 0,0:09:54.34,0:09:57.54,Default,,0000,0000,0000,,ऐंथनी बोर्डेन, मारिओ बटाली, Dialogue: 0,0:09:57.54,0:09:59.22,Default,,0000,0000,0000,,बार्टन सीवर आणि इतर. Dialogue: 0,0:09:59.22,0:10:00.97,Default,,0000,0000,0000,,त्यांनी सह्या केल्या, कारण Dialogue: 0,0:10:00.97,0:10:02.30,Default,,0000,0000,0000,,त्यांना असं वाटतंय, की Dialogue: 0,0:10:02.30,0:10:04.67,Default,,0000,0000,0000,,लोकांना आपण काय खातोय \Nहे जाणून घेण्याचा हक्क आहे. Dialogue: 0,0:10:04.67,0:10:10.46,Default,,0000,0000,0000,,(टाळ्या) Dialogue: 0,0:10:10.46,0:10:12.42,Default,,0000,0000,0000,,मच्छीमारांनाही हे आवडतंय. तर Dialogue: 0,0:10:12.42,0:10:14.02,Default,,0000,0000,0000,,ह्या कायद्यासाठी Dialogue: 0,0:10:14.02,0:10:14.95,Default,,0000,0000,0000,,पाठिंबा मिळू शकेल. Dialogue: 0,0:10:14.95,0:10:16.48,Default,,0000,0000,0000,,आणि हे अगदी योग्य वेळी घडतंय. Dialogue: 0,0:10:16.48,0:10:18.58,Default,,0000,0000,0000,,कारण या मार्गाने आपण \Nफसवेगिरी थांबवू शकतो. Dialogue: 0,0:10:18.58,0:10:20.65,Default,,0000,0000,0000,,बेकायदा मासेमारीला आळा घालू शकतो. Dialogue: 0,0:10:20.65,0:10:22.52,Default,,0000,0000,0000,,यामुळे खबरदारी घेता येईल, की Dialogue: 0,0:10:22.52,0:10:24.23,Default,,0000,0000,0000,,मासेमारीच्या मर्यादा, Dialogue: 0,0:10:24.23,0:10:26.11,Default,,0000,0000,0000,,वसाहतींचं रक्षण, निरूपयोगी मासेमारीत घट Dialogue: 0,0:10:26.11,0:10:27.28,Default,,0000,0000,0000,,यांचा नीट उपयोग होतोय. Dialogue: 0,0:10:27.28,0:10:30.46,Default,,0000,0000,0000,,आपण आपली मासेमारी नीट चालवू शकतो Dialogue: 0,0:10:30.46,0:10:32.10,Default,,0000,0000,0000,,आपण कोट्यवधी लोकांसाठी Dialogue: 0,0:10:32.10,0:10:35.86,Default,,0000,0000,0000,,असं पौष्टिक अन्न निर्माण करू शकतो,\Nकी ज्यासाठी Dialogue: 0,0:10:35.86,0:10:37.94,Default,,0000,0000,0000,,जमीन किंवा फारसं पाणी लागणार नाही. Dialogue: 0,0:10:37.94,0:10:39.46,Default,,0000,0000,0000,,ज्याची कार्बन पाऊलखूण कमी असेल, Dialogue: 0,0:10:39.46,0:10:41.10,Default,,0000,0000,0000,,आणि जे फायदेशीर असेल. Dialogue: 0,0:10:41.10,0:10:43.09,Default,,0000,0000,0000,,महासागरांचं रक्षण केल्याने\N Dialogue: 0,0:10:43.09,0:10:44.67,Default,,0000,0000,0000,,आपण जगाला अन्न पुरवू शकतो, Dialogue: 0,0:10:44.67,0:10:47.06,Default,,0000,0000,0000,,आणि आपल्याला आत्ताच सुरुवात केली पाहिजे. Dialogue: 0,0:10:47.06,0:10:49.82,Default,,0000,0000,0000,,(टाळ्या) Dialogue: 0,0:10:49.82,0:10:52.07,Default,,0000,0000,0000,,धन्यवाद. (टाळ्या)