WEBVTT

00:00:01.131 --> 00:00:04.432
Benim ilk aşkım karanlık gökyüzüydü.

00:00:04.432 --> 00:00:05.998
Aşk karmaşıktır.

NOTE Paragraph

00:00:05.998 --> 00:00:10.527
Şu an Hubble Uzay Teleskobu Ultra
Derin Alan'ın simülasyonuna bakıyorsunuz,

00:00:10.527 --> 00:00:14.639
evrenimizin gözlemlenmiş en uzak
resimlerinden biri.

00:00:14.639 --> 00:00:15.983
Burada gördüğünüz her şey,

00:00:15.983 --> 00:00:20.160
her biri milyarlarca yıldızdan
oluşan bir galaksidir.

00:00:20.160 --> 00:00:24.901
Ve en uzak galaksi bir trilyon
kilometre uzakta.

NOTE Paragraph

00:00:25.881 --> 00:00:28.805
Bir astrofizikçi olarak,
evrenimizdeki en ilginç

00:00:28.805 --> 00:00:32.252
nesnelerin bazılarıyla çalışma
ayrıcalığım var.

00:00:32.252 --> 00:00:36.064
Beni ilk aşktan kariyerime doğru 
ele geçiren bu nesneler

00:00:36.064 --> 00:00:40.473
süper büyük, hiperaktif kara deliklerdir.

00:00:41.813 --> 00:00:45.931
Kendi güneşimizin ağırlığının
10 milyar ağırlığına denk gelen

00:00:45.931 --> 00:00:48.825
bu galaktik kara delikler,
maddeleri sizin "ortalama"

00:00:48.825 --> 00:00:52.145
süper büyük kara deliklerinizden

00:00:52.145 --> 00:00:55.512
1000 kat daha fazla oranda
yalayıp yutuyor.

00:00:55.512 --> 00:00:57.640
(Kahkaha)

NOTE Paragraph

00:00:57.640 --> 00:00:59.334
Bu iki özellik,

00:00:59.334 --> 00:01:02.548
bazı şeylerle beraber, onları
yıldızsı gökcismi yapar.

00:01:02.548 --> 00:01:05.465
Aynı zamanda, çalıştığım nesneler

00:01:05.465 --> 00:01:08.242
gözlemlenmiş en güçlü zerre
akımlarından bazılarını

00:01:08.242 --> 00:01:09.937
üretiyor.

00:01:09.937 --> 00:01:12.777
Jet denilen bu dar akımlar,

00:01:12.777 --> 00:01:17.385
ışık hızının %99.99 oranıyla
hareket ederler

00:01:17.385 --> 00:01:21.368
ve doğruca Dünya'yı işaret ederler.

NOTE Paragraph

00:01:21.368 --> 00:01:27.257
Bu jetlenmiş, Dünya'yı işaret etmiş,
hiperaktif ve süper büyük kara deliklere

00:01:27.257 --> 00:01:31.801
blazar veya yanan yıldızsı
gökcismi denir.

00:01:31.801 --> 00:01:35.282
Blazarları çok özel yapan şey ise
galaksi boyunca inanılmaz

00:01:35.282 --> 00:01:37.802
miktarlarda enerji transfer eden,

00:01:37.802 --> 00:01:42.720
evrenin en etkili parçacık
hızlandırıcılarından bazısı olmasıdır.

NOTE Paragraph

00:01:42.720 --> 00:01:45.469
Burada, bir sanatçının
blazar fikrini gösteriyorum.

00:01:45.469 --> 00:01:48.669
Maddelerin kara deliğe düştüğü
yemek tabağına

00:01:48.669 --> 00:01:50.256
toplanma diski denir,

00:01:50.256 --> 00:01:52.082
mavi olan yer.

00:01:52.082 --> 00:01:55.061
Bu maddelerin bazıları kara deliğin
çevresinde döndürülür

00:01:55.061 --> 00:01:57.085
ve jette çok yüksek hızlara ulaştırılır,

00:01:57.085 --> 00:01:59.912
burada beyazla gösteriliyor.

00:01:59.912 --> 00:02:02.599
Blazar sistemi nadir olmasına rağmen,

00:02:02.599 --> 00:02:05.606
doğanın bir maddeyi bir disk aracılığıyla
çekme ve daha sonra

00:02:05.606 --> 00:02:08.883
jet aracılığıyla bazılarını atma süreci
doğada daha yaygındır.

00:02:09.647 --> 00:02:12.091
Sonunda daha büyük galaktik içeriklerle


00:02:12.091 --> 00:02:17.180
yaklaşık ilişkilerini görmek için
blazar sisteminden uzaklaşacağız.

NOTE Paragraph

00:02:21.890 --> 00:02:26.295
Neyin girip neyin çıktığının
kozmik hesabının ötesinde,

00:02:26.295 --> 00:02:29.342
şu anda blazar astrofiziğindeki
sıcak konulardan biri

00:02:29.342 --> 00:02:33.053
en yüksek enerjili jet salımının
nereden geldiğidir.

00:02:33.053 --> 00:02:36.974
Bu resimde, bu beyaz damlanın
nerede oluştuğuna ve

00:02:36.974 --> 00:02:40.617
sonuç olarak, jet ve toplanma diski
maddesinin arasında

00:02:40.617 --> 00:02:43.483
ilişki olup olmadığıyla ilgileniyorum.

NOTE Paragraph

00:02:43.483 --> 00:02:45.286
Bu sorunun net cevapları

00:02:45.286 --> 00:02:48.401
2008'de NASA'nın gama ışının ışığını
daha iyi keşfeden yeni bir

00:02:48.401 --> 00:02:52.675
teleskop yapana kadar
neredeyse tamamen ulaşılmazdı,

00:02:52.675 --> 00:02:55.387
ki onlar standart X-ışını
taramanızdan bir milyon kat

00:02:55.387 --> 00:02:57.704
daha fazla enerjiyle ışık saçar.

00:02:58.934 --> 00:03:02.824
Ben aynı zamanda gama ışın ışık verilerini
ve görülebilir ışık verisini

00:03:02.824 --> 00:03:06.493
bu gama ışını damlalarını yerini
daha iyi belirlemek için,

00:03:06.493 --> 00:03:09.767
günden güne ve yıldan yıla
karşılaştırıyorum.

00:03:09.767 --> 00:03:12.453
Araştırmam gösteriyor ki, bazı örneklerde

00:03:12.453 --> 00:03:15.513
bu damlalar kara deliğin ilk başta
düşündüğümüzden

00:03:15.513 --> 00:03:17.873
çok daha fazla yakınında oluşuyor.

NOTE Paragraph

00:03:17.873 --> 00:03:19.764
Bu gama ışını damlalarının nerede

00:03:19.764 --> 00:03:22.060
oluştuğunu daha emin
bir şekilde belirledikçe

00:03:22.060 --> 00:03:25.583
jetlerin nasıl hızlandırıldığını
daha iyi anlarız

00:03:25.583 --> 00:03:28.191
ve en sonunda da
evrenimizde oluşan

00:03:28.191 --> 00:03:32.886
en büyüleyici nesnelerden bazılarının
dinamik sürecini ortaya çıkarırız.

NOTE Paragraph

00:03:33.892 --> 00:03:37.501
Bunların hepsi bir aşk hikayesi
olarak başladı.

00:03:37.501 --> 00:03:39.414
Ve hala da öyle.

00:03:39.414 --> 00:03:43.624
Bu aşk beni meraklı, yıldızları izleyen
genç kızdan, göksel keşfi

00:03:43.624 --> 00:03:45.445
yakından takip eden profesyonel

00:03:45.445 --> 00:03:48.782
bir astrofizikçiye dönüştürdü.

00:03:48.782 --> 00:03:51.202
Evrenin peşinden koşmanın beni

00:03:51.202 --> 00:03:55.000
burada, Dünya'daki görevime derinden
bağlayacağını kim bilebilirdi ki?

00:03:55.000 --> 00:03:58.468
Ayrıca yine, aşkın ilk kanat çırpışının
bizi nerede bulacağını

00:03:58.468 --> 00:03:59.942
ne zaman bilebiliriliz ki?

NOTE Paragraph

00:03:59.942 --> 00:04:01.171
Teşekkürler.

NOTE Paragraph

00:04:01.171 --> 00:04:04.471
(Alkış)