0:00:01.131,0:00:04.432
Moją pierwszą miłością było nocne niebo.

0:00:04.432,0:00:05.998
Miłość jest skomplikowana.

0:00:05.998,0:00:10.527
Lecimy przez kompilację zdjęć [br]z Teleskopu Ultragłębokiego Pola Hubble'a.

0:00:10.527,0:00:14.639
Patrzymy na najbardziej odległe [br]zakątki znanego nam wszechświata.

0:00:14.639,0:00:17.153
Każdy z tych obiektów jest galaktyką

0:00:17.153,0:00:20.160
złożoną z miliardów gwiazd.

0:00:20.160,0:00:24.901
Najdalsza galaktyka [br]jest oddalona o biliony kilometrów.

0:00:25.881,0:00:28.805
Jako astrofizyk mam zaszczyt badania

0:00:28.805,0:00:32.252
jednych z najbardziej egzotycznych[br]obiektów we wszechświecie.

0:00:32.252,0:00:36.064
Obiekty, które mnie od razu urzekły[br]i zadecydowały o mojej karierze

0:00:36.064,0:00:40.473
to supermasywne, [br]hiperaktywne czarne dziury.

0:00:41.813,0:00:45.931
Mają masę od jednego[br]do dziesięciu miliardów naszych słońc.

0:00:45.931,0:00:48.825
Te galaktyczne[br]czarne dziury pożerają materię

0:00:48.825,0:00:52.145
z szybkością ponad 1000 razy większą

0:00:52.145,0:00:55.512
niż "przeciętne" [br]supermasywne czarne dziury.

0:00:55.512,0:00:57.640
(Śmiech)

0:00:57.640,0:00:59.334
Te dwie cechy,

0:00:59.334,0:01:02.548
i kilka innych, robi z nich kwazary.

0:01:02.548,0:01:05.465
Jednocześnie obiekty, które badam,

0:01:05.465,0:01:08.242
generują jeden [br]z najsilniejszych strumieni cząsteczek

0:01:08.242,0:01:09.937
dotychczas zaobserwowanych.

0:01:09.937,0:01:12.777
Te wąskie strumienie zwane dżetami

0:01:12.777,0:01:17.385
poruszają się z 99,99% prędkości światła

0:01:17.385,0:01:21.368
i są skierowane w stronę Ziemi.

0:01:21.368,0:01:27.257
Te celujące w Ziemię, hiperaktywne[br]i supermasywne czarne dziury z dżetami

0:01:27.257,0:01:31.811
to blazary, albo promieniste kwazary.

0:01:31.811,0:01:33.802
Dlaczego blazary są tak ważne?[br]

0:01:33.802,0:01:37.802
Są najskuteczniejszymi [br]akceleratorami cząsteczek we wszechświecie

0:01:37.802,0:01:42.720
przenoszącymi ogromną [br]ilość energii poprzez galaktykę.

0:01:42.720,0:01:45.239
To jest artystyczna wizja blazara.

0:01:45.239,0:01:48.669
Wirująca struktura uformowana przez [br]pył i gaz opadająca na czarną dziurę

0:01:48.669,0:01:50.256
nazywa się dyskiem akrecyjnym,

0:01:50.256,0:01:52.082
pokazanym tu na niebiesko.

0:01:52.082,0:01:55.061
Część tego materiału[br]jest rozrzucona wokół czarnej dziury

0:01:55.061,0:01:57.085
i rozpędzona do niesamowitych szybkości

0:01:57.085,0:01:59.912
w dżetach, pokazanch tu na biało.

0:01:59.912,0:02:02.599
Co prawda blazary znajduje się rzadko,

0:02:02.599,0:02:05.606
ale proces, podczas którego[br]materiał jest wciągnięty do dysku,

0:02:05.606,0:02:08.883
a potem wyrzucony [br]przez dżety jest spotykany częściej.

0:02:09.647,0:02:12.091
Powoli oddalamy się od blazara,

0:02:12.091,0:02:17.180
aby porównać go do całej galaktyki.

0:02:21.890,0:02:26.295
Poza rozważaniami o tym,[br]co wchodzi i wychodzi z środka

0:02:26.295,0:02:29.342
jednym z gorących [br]tematów w astrofizyce blazarów

0:02:29.342,0:02:33.053
jest rozważanie, skąd pochodzi[br]i gdzie powstaje najwyższa energia.

0:02:33.053,0:02:36.974
Na tym zdjęciu interesuje mnie,[br]gdzie powstaje ta kropla

0:02:36.974,0:02:40.617
i czy ma związek z dżetem

0:02:40.617,0:02:43.483
oraz materiałem akceleracyjnym dysku.

0:02:43.483,0:02:45.286
Rzetelna odpowiedź na to pytanie

0:02:45.286,0:02:48.401
była prawie niemożliwa do 2008 roku,

0:02:48.401,0:02:52.675
kiedy to NASA zainstalowała nowy [br]teleskop do odczytywania promieni gamma,

0:02:52.675,0:02:55.387
które są milion razy silniejsze

0:02:55.387,0:02:58.934
niż w standadowej maszynie rentgenowskiej.

0:02:58.934,0:03:02.824
Zajmuję się równoczesnym porównywaniem [br]różnic pomiędzy promieniami gamma

0:03:02.824,0:03:06.493
i spektrum światła widzialnego[br]z dnia na dzień, z roku na rok,

0:03:06.493,0:03:09.767
aby lepiej zlokalizować te krople gamma.

0:03:09.767,0:03:12.453
Z moich badań wynika, [br]że w niektórych przypadkach

0:03:12.453,0:03:15.513
krople formują się [br]znacznie bliżej czarnych dziur

0:03:15.513,0:03:17.873
niż początkowo sądzono.

0:03:17.873,0:03:20.174
Będąc w stanie coraz lepiej [br]lokalizować miejsca,

0:03:20.174,0:03:22.060
w których powstają krople gamma,

0:03:22.060,0:03:25.583
jesteśmy w stanie lepiej rozumieć, [br]w jaki sposób dżety przyspieszają

0:03:25.583,0:03:28.191
i wyjaśnić dynamiczny proces,

0:03:28.191,0:03:32.886
w którym powstają jedne z najbardziej [br]fascynujących obiektów we wszechświecie.

0:03:33.892,0:03:37.501
Zaczęło się to jako historia miłosna.

0:03:37.501,0:03:39.414
I nadal nią jest.

0:03:39.414,0:03:43.624
Ta miłość przekształciła ciekawską,[br]patrzącą w gwiazdy dziewczynę

0:03:43.624,0:03:45.445
w kobietę-astrofizyka

0:03:45.445,0:03:48.782
na progu nieziemskiego odkrycia.

0:03:48.782,0:03:51.202
Kto by przypuszczał,[br]że gonienie za wszechświatem

0:03:51.202,0:03:55.000
osadzi mnie twardo na Ziemi.

0:03:55.000,0:03:58.158
Z drugiej strony, czy ktokolwiek wie,

0:03:58.158,0:03:59.942
dokąd zaprowadzi go pierwsza miłość?

0:03:59.942,0:04:01.171
Dziękuje.

0:04:01.171,0:04:04.471
(Brawa)