1
00:00:14,863 --> 00:00:17,055
Đã bao giờ bạn xem 
một bức tranh Chúa hài đồng

2
00:00:17,055 --> 00:00:18,529
ngồi hay đứng trong lòng Đức mẹ

3
00:00:18,529 --> 00:00:20,595
và tự hỏi, tại sao ngài lại lớn tới vậy?

4
00:00:20,595 --> 00:00:22,990
Những bức như Đức mẹ với thiên thần 
của Cimabue

5
00:00:22,990 --> 00:00:24,321
hay bức Maesta của Duccio

6
00:00:24,321 --> 00:00:26,184
đều bất cân đối.

7
00:00:26,184 --> 00:00:27,987
Nếu Mary đứng lên, dường như,

8
00:00:27,987 --> 00:00:30,577
những thiên thần 
chỉ cao tới ống chân người,

9
00:00:30,577 --> 00:00:32,521
và phần thân trên lại vô cùng nhỏ

10
00:00:32,521 --> 00:00:34,207
so với phần chân.

11
00:00:34,207 --> 00:00:36,119
Có lẽ bạn cho là,
họa sĩ không đủ kĩ năng

12
00:00:36,119 --> 00:00:37,363
để vẽ phong cách tả thực

13
00:00:37,363 --> 00:00:39,338
hoặc thiếu khả năng vẽ phối cảnh.

14
00:00:39,338 --> 00:00:40,794
Nhưng đó không phải toàn cảnh.

15
00:00:40,794 --> 00:00:42,695
Để hiểu rõ tại sao, chúng ta cần quay về

16
00:00:42,695 --> 00:00:44,174
cuối thế kỉ thứ năm

17
00:00:44,174 --> 00:00:46,493
khi thành La Mã bị người Goth tấn công.

18
00:00:46,493 --> 00:00:49,216
Rome được xây bằng đá hoa
để trường tồn cùng thời gian.

19
00:00:49,216 --> 00:00:52,157
Trong nhiều năm trời,
đó là tượng đài đỉnh cao của nhân loại

20
00:00:52,168 --> 00:00:54,738
vì vậy sự tàn phá 
đã để lại một lỗ hổng lớn.

21
00:00:55,903 --> 00:00:58,820
Nhà thần học, truyền đạo
về thế giới ngoài quy luật tự nhiên,

22
00:00:58,820 --> 00:01:01,019
bắt đầu lôi cuốn thính giả 
khi Rome sụp đổ,

23
00:01:01,019 --> 00:01:04,660
và Thiên chúa dần lấp đầy
khoảng trống của đế chế.

24
00:01:04,660 --> 00:01:07,108
Để thay thế cho vẻ đẹp hình thể
của đế quốc La Mã,

25
00:01:07,108 --> 00:01:09,852
Công giáo đưa ra một vẻ đẹp siêu hình

26
00:01:09,852 --> 00:01:11,156
và một thiên đàng bất diệt

27
00:01:11,156 --> 00:01:13,483
không thể bị phá hủy, không như Rome.

28
00:01:13,483 --> 00:01:15,297
Sau sự sụp đổ của Rome,
đầu trung đại,

29
00:01:15,297 --> 00:01:17,867
những nhà thuyết giáo
quay lưng với vẻ đẹp bên ngoài,

30
00:01:17,867 --> 00:01:20,113
để tôn lên vẻ đẹp nội tâm.

31
00:01:20,113 --> 00:01:22,738
Họ cho rằng vẻ đẹp thực thể là nhất thời,

32
00:01:22,738 --> 00:01:25,086
đức hạnh và tôn giáo mới là vĩnh cửu.

33
00:01:25,086 --> 00:01:27,829
Đối tượng đẹp có thể dẫn đến 
sự tôn thờ sai lầm vật thể

34
00:01:27,829 --> 00:01:30,104
chứ không phải là suy tôn lòng tốt.

35
00:01:30,104 --> 00:01:31,344
Tương truyền đầu thế kỉ VI

36
00:01:31,344 --> 00:01:32,771
nhà truyền đạo,
Thánh Benedict,

37
00:01:32,771 --> 00:01:34,401

khi nghĩ đến một người đàn bà đẹp,

38
00:01:34,401 --> 00:01:35,977
đã ném bản thân vào bụi gai,

39
00:01:35,977 --> 00:01:37,194
và trải qua đau đớn đó,

40
00:01:37,194 --> 00:01:39,477
ông tập trung lại được vào vẻ đẹp nội tâm.

41
00:01:39,477 --> 00:01:40,953
Ông sợ lòng ham muốn phụ nữ đẹp

42
00:01:40,953 --> 00:01:43,898
sẽ mờ mắt ông trước Chúa.

43
00:01:43,898 --> 00:01:47,064
Bởi nền văn minh châu Âu chuyển từ đế chế

44
00:01:47,064 --> 00:01:48,337
sang chế độ tôn giáo,

45
00:01:48,337 --> 00:01:50,997
tu viện trở thành nơi cất giữ tri thức,

46
00:01:50,997 --> 00:01:52,384
đồng nghĩa các sách cổ

47
00:01:52,384 --> 00:01:53,676
ngợi ca lạc khoái tự nhiên

48
00:01:53,676 --> 00:01:55,760
không được sao chép hay bảo vệ.

49
00:01:55,760 --> 00:01:58,691
Không được bảo vệ, 
chúng sẽ dần bị thiên nhiên hủy hoại,

50
00:01:58,691 --> 00:01:59,872
lửa,

51
00:01:59,872 --> 00:02:00,653
ngập úng,

52
00:02:00,653 --> 00:02:01,739
hay sâu bệnh.

53
00:02:01,739 --> 00:02:04,034
Và không có sự trợ giúp 
sao chép của các nhà sư

54
00:02:04,034 --> 00:02:06,514
Những văn bản và các triết lý trong đó

55
00:02:06,514 --> 00:02:08,288
bị biến mất ở Tây Âu

56
00:02:08,288 --> 00:02:11,279
và chúng bị thay thế bởi tác phẩm 
của người như Thánh Benedict

57
00:02:11,279 --> 00:02:14,363
đó là điều dẫn ta về những bức họa trên
về Chúa Jesus và Mary.

58
00:02:14,363 --> 00:02:17,622
Bởi Công giáo vô cùng nồng nhiệt phủ nhận 
vẻ đẹp cơ thể

59
00:02:17,622 --> 00:02:19,746
những họa sĩ trung cổ cố tình tránh đi

60
00:02:19,746 --> 00:02:21,747
những tỉ lệ phù hợp thẩm mỹ.

61
00:02:21,747 --> 00:02:24,299
Ban đầu, những họa tiết trang trí
nhà thờ và cung điện

62
00:02:24,299 --> 00:02:26,647
bị giới hạn bằng những hoa văn hình học,

63
00:02:26,647 --> 00:02:27,660
có thể làm hài lòng

64
00:02:27,660 --> 00:02:31,007
mà không mang ý nghĩa đen tối nào 
về khoái cảm thể chất

65
00:02:31,007 --> 00:02:32,516
Với kỳ trung cổ phát triển

66
00:02:32,516 --> 00:02:34,426
hình ảnh của Chúa và Mary
được tiếp nhận,

67
00:02:34,426 --> 00:02:37,013
nhưng những họa sĩ vẫn cố gắng
che Mary lại

68
00:02:37,013 --> 00:02:39,437
và cho Đức mẹ một đôi chân lớn phi tỉ lệ,

69
00:02:39,437 --> 00:02:41,767
với cẳng nhân vô cùng vĩ đại.

70
00:02:41,767 --> 00:02:44,111
Nỗi sợ hãi còn đó,
hình ảnh về Mary xinh đẹp

71
00:02:44,111 --> 00:02:45,898
có thể khiến người xem 
yêu thích bức họa

72
00:02:45,898 --> 00:02:47,606
hay hình hài của Mary,

73
00:02:47,606 --> 00:02:50,444
hơn là biểu tượng Đức mẹ mang trên mình.

74
00:02:50,444 --> 00:02:52,069
Vậy dù ta có thể tự hào rằng ta vẽ

75
00:02:52,069 --> 00:02:54,625
còn thực hơn Cimabuey hay Duccio,

76
00:02:54,625 --> 00:02:56,547
ta cần nhớ rằng 
họ có mục tiêu khác nhau

77
00:02:56,547 --> 00:02:58,481
khi đặt nét bút xuống.