0:00:11.456,0:00:18.065
Omgeving

0:00:20.890,0:00:25.840
Laten we eens naar oude Siggy kijken, Sigmund Freud, oke, die zeker zijn tijd heeft gehad.

0:00:26.000,0:00:30.470
Hij zegt dat gedrag wordt beïnvloed door ouders, dromen, grappen, en geslacht

0:00:30.470,0:00:35.000
niet noodzakelijk in die volgorde. Oke, maar wat zegt dat?

0:00:35.100,0:00:37.888
Dit is het 'omgeving' kamp weer, toch?

0:00:38.372,0:00:42.585
Vele wetenschappelijke onderzoeken hebben een duidelijk feit aangetoond,

0:00:42.585,0:00:46.463
dat het gedrag van een mens wordt gecreëerd door de omgeving.

0:00:46.780,0:00:51.952
Als genen aanleg voor een bepaald gedrag hebben, maar de omgeving ondersteunt het niet,

0:00:51.952,0:01:00.140
dan zal dat gedrag zich niet openbaren, dus in dit geval zijn genen niet belangrijk.

0:01:04.697,0:01:06.466
We leven in een opmerkelijke tijd

0:01:06.867,0:01:08.402
het tijdperk van genomics

0:01:09.867,0:01:12.536
Je genoom is de volledige reeks van je DNA

0:01:13.300,0:01:15.843
Jouw reeks en de mijne zijn een beetje verschillend.

0:01:16.700,0:01:18.545
Daarom zien we er anders uit.

0:01:18.645,0:01:20.080
Ik heb bruine ogen

0:01:20.444,0:01:22.416
jij hebt misschien blauw of grijs

0:01:22.716,0:01:24.251
maar het is niet alleen oppervlakkig

0:01:24.585,0:01:26.119
De krantenkoppen vertellen ons

0:01:26.520,0:01:29.223
dat genen ons enge ziektes kunnen geven,

0:01:30.157,0:01:32.860
misschien zelfs onze persoonlijkheid vormen,

0:01:33.066,0:01:34.661
of ons psychische stoornissen geven.

0:01:35.850,0:01:37.464
Onze genen lijken

0:01:38.432,0:01:40.868
ontzagwekkende macht over ons lot te hebben

0:01:42.750,0:01:45.706
En toch, zou ik graag denken dat

0:01:46.900,0:01:49.009
ik ben meer dan mijn genen.

0:01:58.100,0:01:59.887
Evenals, elke connectoom

0:02:00.400,0:02:02.100
veranderd met de tijd.

0:02:03.500,0:02:05.325
Wat kan er veranderen?

0:02:05.350,0:02:06.400
Nou, neuronen, net zoals bomen,

0:02:06.450,0:02:08.228
kunnen nieuwe zijtakken vormen,

0:02:08.650,0:02:10.597
en ze kunnen oude verliezen.

0:02:12.475,0:02:14.568
Synapsen kunnen worden gemaakt,

0:02:15.400,0:02:17.650
en ze kunnen worden uitgewist

0:02:18.405,0:02:19.806
Synapsen kunnen groter worden,

0:02:20.200,0:02:21.808
en ze kunnen kleiner worden.

0:02:23.300,0:02:24.700
Tweede vraag:

0:02:24.845,0:02:26.425
Wat veroorzaakt deze veranderingen?

0:02:27.781,0:02:29.483
Nou, het is waar

0:02:30.100,0:02:32.886
in zekere mate, worden ze geprogrammeerd door je genen.

0:02:33.020,0:02:34.221
Maar dat is niet het hele verhaal,

0:02:34.600,0:02:37.457
want er zijn signalen: elektrische signalen,

0:02:37.575,0:02:39.393
die langs de takken van de neuronen reizen,

0:02:39.400,0:02:40.494
en chemische signalen,

0:02:40.627,0:02:42.796
die sprongen maken van tak naar tak.

0:02:42.950,0:02:45.065
Deze signalen worden neurale activiteit genoemd.

0:02:46.200,0:02:47.467
En er is veel bewijs

0:02:47.550,0:02:48.836
dat neurale activiteit

0:02:50.200,0:02:54.074
onze gedachten codeert, gevoelens en percepties,

0:02:54.200,0:02:55.400
onze mentale ervaringen.

0:02:56.476,0:02:58.378
En er is veel bewijs dat neurale activiteit

0:02:58.900,0:03:01.415
je verbindingen kunnen laten veranderen.

0:03:02.500,0:03:04.100
En als je die twee feiten samenbrengt,

0:03:05.000,0:03:06.920
betekent het dat je ervaringen

0:03:07.000,0:03:09.200
je connectoom kunnen veranderen.

0:03:09.850,0:03:11.975
En dat is de reden waarom elk connectoom uniek is,

0:03:12.125,0:03:14.650
zelfs die van genetisch identieke tweelingen.

0:03:15.863,0:03:18.765
De connectoom is waar de natuur de opvoeding ontmoet.

0:03:20.000,0:03:21.825
En het zou waar kunnen zijn

0:03:21.900,0:03:23.800
dat alleen het denken

0:03:23.900,0:03:25.999
je connectoom kan veranderen

0:03:26.250,0:03:28.550
een idee dat je misschien kracht geeft.

0:03:30.330,0:03:32.460
Hebben jullie allemaal die vraag gehoord over,

0:03:32.910,0:03:39.340
de kwestie dat geslacht maatschappelijk gecreëerd wordt, versus dat het biologisch en hormonaal is?

0:03:39.520,0:03:42.500
Natuurlijk, kies ik een beetje meer voor de biologische kant, maar..

0:03:42.720,0:03:49.760
Ik geloof nu, na het bestuderen van biologie voor vele jaren,

0:03:50.300,0:03:56.750
en echt geloof, dat het natuur versus opvoeding debat, op een heleboel manieren, ... dood is

0:03:56.775,0:03:59.800
op dit moment, om de volgende reden

0:04:00.000,0:04:01.800
Het brein is zeer, zeer vormbaar

0:04:02.200,0:04:06.900
We zijn allemaal geboren met mannelijke of vrouwelijke aanleg

0:04:06.925,0:04:10.450
en dan zijn er hormonen die dat circuit

0:04:10.455,0:04:12.850
voor gedrag versterken, dat is wat een hormoon behoort te doen.

0:04:12.855,0:04:17.800
De taak van een hormoon is om ons aanleg voor bepaalde gedragingen te geven.

0:04:17.850,0:04:22.070
Echter, de manier waarop we opgevoed worden, bijvoorbeeld, kleine jongens

0:04:22.920,0:04:27.150
Studies hebben aangetoond dat kleine jongens die verteld werden dat ze niets aan mochten raken,

0:04:27.230,0:04:34.001
zullen het vaak grijpen, terwijl je een meisje mondeling kan vragen het niet aan te raken.

0:04:34.050,0:04:37.800
Kleine jongens worden wereldwijd vaker gestraft voor overtredingen.

0:04:37.900,0:04:45.450
Kleine jongens wordt verteld om niet te huilen ...dat ze een 'kerel' moeten zijn toch?

0:04:45.475,0:04:51.250
Zelfs op jonge leeftijd, zijn vaders soms heel erg bang als hun kleine jongen ...

0:04:51.300,0:04:54.650
enig vrouwelijk gedrag vertoont.

0:04:54.825,0:04:58.500
Bijvoorbeeld, ik herinner me een vlucht waar een man naast me zat.

0:04:58.574,0:05:07.480
Hij zei.. zijn 18-jarige zoon, toen hij zijn zusje een cadeautje zag openen eerder die week

0:05:07.575,0:05:09.800
Het was een handtas, ze had een handtas gekregen.

0:05:10.080,0:05:13.500
Ze was vier jaar oud. En hij zei: 'Oh, mag ik ook een handtas?'

0:05:14.000,0:05:19.300
En hij voelde zich, alsof iemand hem in z'n maag had geschopt,

0:05:19.325,0:05:24.590
en hij schreeuwde naar zijn achttien jaar oude zoon, 'Nee, jongens dragen geen handtas!'

0:05:24.860,0:05:31.300
En hij vertelde mij dit voorval.. en hij schaamde zich zo achteraf

0:05:31.499,0:05:38.570
omdat hij zich realiseerde dat zijn kleine jongen niets uitte .. over vrouwelijk zijn of niet

0:05:38.700,0:05:42.770
Dus, deze dingen: de manier waarop we kleine jongens opvoeden, en kleine meisjes opvoeden,

0:05:42.800,0:05:48.900
Onze hersencircuits zijn zo kneedbaar. Bijvoorbeeld .. we kunnen niet vanaf onze geboorte pianospelen toch?

0:05:48.901,0:05:50.720
je moet oefenen, oefenen , oefenen.

0:05:50.990,0:05:55.080
kunt hersencircuits omscholen, om verschillende dingen te kunnen doen.

0:05:55.170,0:06:01.300
En .. ons hele leven worden we getraind, geslacht getraind, om meer het één of het ander te zijn.

0:06:01.600,0:06:07.630
Mannen: gezichtsuitdrukkingen bijvoorbeeld, wanneer ze gemeten worden en elektroden op hun krijgen,

0:06:07.750,0:06:14.050
en ze laten een grizzly foto zien waarvan je normaliter ineenkrimpt en emotioneel wordt,

0:06:14.100,0:06:20.460
hun gezichtsuitdrukkingen, versus die van vrouwen, toonden eigenlijk meer emotie

0:06:20.465,0:06:26.890
in de tijd voordat het bewust wordt. (Dan) direct daarna het 2e niveau als het bewust wordt,

0:06:26.900,0:06:33.000
beginnen ze hun gezichtsspieren aan te passen naar fronsen of glimlachen

0:06:33.025,0:06:37.110
bij vrouwen, versterken de gezichtsspieren echter, en die van mannen verzwakken.

0:06:37.145,0:06:43.150
Wetenschappers geloven, dat de hypothese is, dat de mannen getraind zijn om een emotie te onderdrukken.

0:06:43.200,0:06:48.200
Dus, bedankt voor de vraag, het is .. een bewegend doel voor het grootste deel van ons leven.

0:06:48.230,0:06:52.650
En de manieren waarop we opgevoed zijn, en wat we mogen doen, wat jongens wel (en niet) mogen doen,

0:06:52.650,0:06:56.750
heeft veel te maken met hoe ze opgroeien tot mannen.

0:06:57.727,0:07:01.419
Denk na over de manier waarop je handelt, je gezichtsuitdrukking,

0:07:01.721,0:07:05.761
de waarden die je geaccepteerd hebt, de manier waarop je praat, alles,

0:07:06.063,0:07:09.267
en vergeet niet dat ze het gevolg zijn van je omgeving.[br]

0:07:09.267,0:07:14.469
Het menselijk brein heeft geen mechanisme om te herkennen wat relevant is of niet.

0:09:27.710,0:09:29.934
Ik schilder mezelf,

0:09:30.800,0:09:33.500
want ik wil een meisje veroveren.

0:10:57.705,0:10:59.934
Die kerel is echt knap.

0:12:32.605,0:12:36.523
Als we bloed drinken, maakt het ons sterk.

0:14:31.843,0:14:36.288
[Stam ontmoet voor het eerst een blanke man]

0:18:21.996,0:18:27.140
Er bestaat niet zoiets als: slecht, crimineel, lui,

0:18:27.441,0:18:32.189
briljante mensen, dieven, of racisten.

0:18:32.654,0:18:35.672
Alleen mensen met aanleg voor dergelijk gedrag

0:18:36.160,0:18:39.039
maar als de omgeving het niet activeerd

0:18:39.039,0:18:41.547
zal het gedrag zich nooit openbaren.

0:18:51.000,0:18:52.600
Vergeet niet:

0:18:52.799,0:18:57.704
het menselijke brein heeft geen mechanisme om te herkennen wat relevant is of niet.

0:19:57.523,0:20:01.052
Het meest extreme geval wordt vertegenwoordigd door wilde kinderen.

0:20:01.268,0:20:05.557
Een wild kind is een menselijk kind dat afgesloten heeft geleefd

0:20:05.557,0:20:08.976
van menselijk contact vanaf een zeer jonge leeftijd,

0:20:08.976,0:20:12.801
en geen (of weinig) ervaring heeft met menselijke zorg,

0:20:12.801,0:20:18.305
liefdevol of sociaal gedrag, en cruciaal, met menselijke taal.

0:20:18.514,0:20:21.718
Wilde kinderen missen de sociale basisvaardigheden

0:20:21.718,0:20:25.392
die normaal gesproken geleerd worden in het proces van inculturatie.

0:20:25.392,0:20:29.984
Zo kunnen ze wellicht niet leren van een toilet gebruik te maken,

0:20:29.984,0:20:32.817
moeite hebben om rechtop te lopen

0:20:32.817,0:20:37.624
en tonen een gebrek aan interesse in menselijke activiteit om hen heen.

0:20:43.820,0:20:47.100
Oxana Malaya begon haar leven bij de honden

0:20:47.400,0:20:51.200
afgewezen door haar moeder en vader, wist ze te zes jaar te overleven,

0:20:51.250,0:20:53.970
levend in het wild, voordat ze verzorgd werd.

0:20:54.100,0:20:57.500
Er zijn maar een paar gevallen van wilde kinderen, die volledig hebben kunnen herstellen

0:20:57.550,0:20:58.980
van de verwaarlozing die ze hebben geleden.

0:20:58.990,0:21:00.590
Oxana is nu 22,

0:21:00.600,0:21:03.100
maar haar toekomst hangt nog steeds aan een draadje.

0:21:03.210,0:21:07.720
Hebben wetenschappers genoeg geleerd van eerdere gevallen om te herstellen?[br]

0:21:07.800,0:21:13.300
Zes jaar lang heeft Oxana Malaya haar leven doorgebracht in een kennel, bij honden.

0:21:14.360,0:21:16.890
Volledig verlaten door haar moeder en vader,

0:21:16.950,0:21:19.510
toen ze werd ontdekt gedroeg ze zich meer als een dier

0:21:19.600,0:21:22.000
dan als een menselijk kind.

0:21:22.180,0:21:26.500
Gedurende twee eeuwen zijn wilde kinderen het onderwerp geweest van fascinerende studies.

0:21:26.600,0:21:29.000
Opgegroeid zonder liefde of sociale interactie,

0:21:29.240,0:21:31.910
wilde kinderen stellen de vraag:

0:21:32.000,0:21:34.050
Wat maakt ons mens?

0:21:34.100,0:21:36.930
Oxana werd geboren in november 1983.

0:21:39.970,0:21:45.340
Toen het meisje geboren werd , woog ze 5 pond, 11 ons, en had geen afwijkingen.

0:22:02.005,0:22:05.976
Genie had 13 jaar doorgebracht, afgesloten,

0:22:05.976,0:22:09.963
in een bijna lege kamer, zonder enig sociaal contact

0:22:10.464,0:22:14.288
Hoewel ze niet aan een psychische aandoening leed,

0:22:14.660,0:22:19.239
gedroeg ze zich vanwege die omgeving als een mentaal ziek persoon.

0:22:19.606,0:22:22.576
Ze kon geen sociale verbanden te leggen,

0:22:22.576,0:22:27.872
ze kon niet praten, zelfs haar lopen was vreemd.

0:22:29.149,0:22:33.587
Na een tijdje, door de vastberadenheid van anderen om haar te herstellen,

0:22:34.048,0:22:36.951
begon Genie zich te uiten door middel van gebarentaal

0:22:36.951,0:22:38.809
en met mensen te socialiseren.

0:22:42.340,0:22:45.430
Ze namen ook de verantwoordelijkheid voor Genie's therapie,

0:22:45.780,0:22:49.200
probeerden haar te helpen worstelen met de gruwel van haar jeugd.

0:22:49.300,0:22:51.490
Oke baby, open je mond!

0:22:51.750,0:22:54.250
In dit primitieve rollenspel,

0:22:54.300,0:22:56.550
speelt Marilyn Genie's moeder.

0:22:56.600,0:23:01.010
Schiet op! Schiet op, er is geen tijd.

0:23:01.050,0:23:03.280
Vader gaat boos zijn.

0:23:03.850,0:23:07.500
Marilyn probeert herinneringen uit Genie's verleden te ontlokken.

0:23:08.420,0:23:13.430
Ik vraag me af wat je denkt.

0:23:25.690,0:23:29.591
Genie is het extreme bewijs van de invloed van omgeving.

0:23:35.143,0:23:38.720
Ondanks alles wat ze had meegemaakt, waren Genie 's problemen nog niet voorbij.

0:23:40.413,0:23:44.405
In haar eerste pleeggezin , werd Genie zwaar gestraft voor braken.[br]

0:23:45.343,0:23:51.030
Die ervaring was zo traumatiserend, dat Genie terug moest naar het kinderziekenhuis,

0:23:51.030,0:23:54.614
waar de Rigler's hulp aanboden.

0:23:55.968,0:23:58.308
Je kon er niets aan doen.

0:24:00.477,0:24:04.758
Dus nu houdt je je mond dicht zodat je niet zult overgeven.

0:24:04.861,0:24:07.426
Genie was bang om haar mond open te doen.

0:24:07.446,0:24:14.521
Ze viel terug naar de enige wat ze gewend was te doen als ze aangevallen werd, helemaal stil..

0:24:23.841,0:24:26.696
Als je een mens niet blootstelt aan moord,

0:24:26.731,0:24:32.493
verkrachting, pedofilie, zoöfilie, necrofilie, wapens, racisme,

0:24:32.493,0:24:35.024
dan zal hij niet weten wat ze zijn.[br]

0:24:35.024,0:24:38.030
Het is net alsof je je een kleur probeert voor te stellen

0:24:38.030,0:24:39.894
die je nog nooit hebt gezien.