WEBVTT

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Saluton kaj bonan — ĉe mi — vesperon, 
karaj geamikoj.

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Mi nomiĝas Пётр (Pjotr), aŭ, Esperante, 
Petro Fedosov, 


99:59:59.999 --> 99:59:59.999
kaj mi havas 16 jarojn,

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
kaj ĉi-jare mi havas du prelegojn.

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
La unua el ili estas en Esperanto, 
kaj la temo estas

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
"Fonetiko de Esperanto: konsonantoj".

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Do bonvolu la lumbildaron... dankon.

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Mi volas enkonduki jen kie.

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Kutime, kiam oni esploras 
fonetikon de iu lingvo,

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
oni parolas pri tio, 
kion reale diras la denaskuloj.

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Oni venas al lando, 
kie oni parolas tiun lingvon,

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
oni intervjuas denaskulojn, komparas,
sonregistras, analizas kaj tiel plu.

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Sed dum tiu ĉi prelego 
ni provos fari ion neatendtan.

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Ĉar Esperanto estas lingvo artefarita,
mi provos analizi ne realan praktikon,

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
sed tion, kion lasis al ni Zamenhof' mem,
do liaj skribaĵojn kaj sonregistraĵojn.

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Sed kio do? Por komenco necesas
kategoriigi tiujn ĉi skribaĵojn,

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
necesas diri, kion do konkrete ni havas.

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Fontoj. Do, font-pririgardo.

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Ne estas tre multe da fontoj, nome estas
«Fundamento de Esperanto», «Lingvaj Respondoj»,

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
la tria kunsido (poste mi klarigos, pri kio temas),

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
kaj sonregistraĵo de Zamenhof'.

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Do mi supozas, ke plejmulto el vi scias, 
kio estas Fundamento -

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
se vi ne scias, do dum la unua Kongreso
en 1905 en la urbo Bulonjo-ĉe-Maro

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
estis farita libro, kiu nomiĝas 
«Fundamento de Esperanto»,

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
kaj ĝis nun oni ĝin opinias «netuŝebla»,
do tio signifas, ke tio, kio estas en ĝi skribita,

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
estas... ne povas esti ŝanĝata.

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
«Lingvaj respondoj» estas kolekto de 
diversaj artikoloj, eble, leteroj kaj tiel plu

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
de Zamenhof' pri la lingvo.

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Estas ĝuste liaj respondoj al demandoj 
de diversaj samideanoj.

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
La tria kunsido estas parto en la libro 
«Detala raporto pri...» mi ne memoras plenan nomon,

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
do pri la unua kongreso de Esperanto.

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Pri kio temas? Ĉiuj kunsidoj dum la unua kongreso
de Esperanto

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
estis stenografiitaj, 
kaj poste oni publikigis la tekston.

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Do unu el tiu kunsidoj, kaj nome la tria,
estis dediĉita ankaŭ al la prononcado.

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Finfine, feliĉe, ni havas unu sonregistraĵon
de Ludoviko Zamenhof' mem,

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
do ni povas scii, kiel li mem 
prononcis la sonojn.

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Mia prelego estos, ni diru, triparta,

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
kaj la unua parto estas "Fundamento, 
aŭ Kion Zamenhof' preskribis".

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Sed, diros vi, bonege, jen Zamenhof'
lasis al ni dokumentojn, ke "litero
prononciĝas tiel,

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
litero ⟨c⟩ prononciĝas tiel" ktp.,
sed li kiel priskribis prononcon?

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Nu, li... Fundamento...

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Do, «Fundamento de Esperanto» estas 
kvinparta (gramatiko estas angla, germana, 
franca, rusa, pola),

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
kaj do estas skribite en tiuj lingvoj, kiel prononci la sonojn.

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Nu, ekzemple, mi ne scias,

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
pri litero <b> ruse estas skribite, 
ke necesas ĝin prononci kiel ⟨b⟩ (b).

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Sed jen la problemo. De kie ni scias, kiel oni parolis tiujn lingvojn en 1905? Eble, la prononcado ŝanĝiĝis kaj ni nun malĝuste komprenas, kion skribis Zamenhof'.

99:59:59.999 --> 99:59:59.999
Kaj ĉi tie nin helpas menciita ekzemple en videoj de jan Misali Internacia Fonetika Alfabeto. Ĉar ĝuste en tiu tempo, kion jan Misali menciis, komencas aperi artikoloj pri Internacia Fonetika Alfabeto.