0:00:00.000,0:00:03.000
Zacznijmy od dobrych wiadomości

0:00:03.000,0:00:05.000
związanych z tym, co wiemy

0:00:05.000,0:00:08.000
w oparciu o badania biomedyczne,

0:00:08.000,0:00:11.000
które zmieniły przebieg

0:00:11.000,0:00:14.000
wielu poważnych chorób.

0:00:14.000,0:00:16.000
Zacznijmy od białaczki.

0:00:16.000,0:00:19.000
Ostra białaczka limfoblastyczna

0:00:19.000,0:00:21.000
to najpowszechniejszy rak u dzieci.

0:00:21.000,0:00:23.000
Kiedy byłem studentem,

0:00:23.000,0:00:27.000
umieralność wynosiła ok. 95%.

0:00:27.000,0:00:30.000
Dziś, 20-30 lat później,

0:00:30.000,0:00:34.000
zmniejszyła się do 85%.

0:00:34.000,0:00:37.000
Każdego roku 6000 dzieci,

0:00:37.000,0:00:41.000
które dawniej by umarły, [br]zostaje wyleczonych.

0:00:41.000,0:00:43.000
Jeżeli chcecie naprawdę dużych liczb,

0:00:43.000,0:00:45.000
spójrzcie choroby układu krążenia.

0:00:45.000,0:00:47.000
To był największy morderca,

0:00:47.000,0:00:49.000
zwłaszcza 40-latków.

0:00:49.000,0:00:52.000
Dziś widzimy 63% spadek umieralności

0:00:52.000,0:00:54.000
na skutek tych chorób.

0:00:54.000,0:00:59.000
Każdego roku zapobiega się [br]1,1 mln zgonów.

0:00:59.000,0:01:02.000
AIDS dołączył do tej listy

0:01:02.000,0:01:04.000
dopiero w zeszłym miesiącu. [br]To teraz choroba przewlekła,

0:01:04.000,0:01:07.000
co znaczy, że 20-latek [br]zarażony wirusem HIV

0:01:07.000,0:01:11.000
przeżyje nie kilka tygodni, [br]miesięcy czy lat,

0:01:11.000,0:01:13.000
jak to było 10 lat temu,

0:01:13.000,0:01:16.000
ale kilka dziesięcioleci,

0:01:16.000,0:01:20.000
i umrze w wieku 60-70 lat [br]z zupełnie innych powodów.

0:01:20.000,0:01:23.000
To niesamowite zmiany

0:01:23.000,0:01:26.000
w postrzeganiu jednego [br]z największych zabójców.

0:01:26.000,0:01:28.000
Zwłaszcza jednego,

0:01:28.000,0:01:30.000
o którym mało się słyszy. Mowa o udarze,

0:01:30.000,0:01:32.000
który wraz z chorobami układu krążenia

0:01:32.000,0:01:34.000
zalicza się do największych zabójców.

0:01:34.000,0:01:36.000
Teraz wiemy,

0:01:36.000,0:01:38.000
że jeżeli chory znajdzie się w szpitalu

0:01:38.000,0:01:41.000
w ciągu 3 godzin [br]od pierwszych objawów,

0:01:41.000,0:01:43.000
to ma 30% szans na opuszczenie go

0:01:43.000,0:01:46.000
bez żadnego trwałego urazu.

0:01:46.000,0:01:49.000
Niesamowite historie,

0:01:49.000,0:01:51.000
dobre historie.

0:01:51.000,0:01:54.000
Sprowadzają się do zrozumienia chorób,

0:01:54.000,0:01:57.000
co pozwala nam

0:01:57.000,0:02:00.000
na wczesne wykrycie i interwencję.

0:02:00.000,0:02:03.000
Wczesne wykrycie i wczesna interwencja

0:02:03.000,0:02:06.000
to podstawa sukcesu.

0:02:06.000,0:02:08.000
Niestety nie wszystkie wieści [br]są tak dobre.

0:02:08.000,0:02:11.000
Porozmawiajmy na inny temat.

0:02:11.000,0:02:12.000
Samobójstwo.

0:02:12.000,0:02:15.000
Oczywiście nie jest to choroba.

0:02:15.000,0:02:18.000
Jest to stan lub sytuacja,

0:02:18.000,0:02:20.000
która prowadzi do śmierci.

0:02:20.000,0:02:23.000
Nawet nie zdajemy sobie sprawy, [br]jakie to powszechne.

0:02:23.000,0:02:27.000
Każdego roku w USA [br]dochodzi do 38 tys. samobójstw.

0:02:27.000,0:02:30.000
Jedno co 15 minut.

0:02:30.000,0:02:33.000
To trzecia najczęstsza przyczyna śmierci

0:02:33.000,0:02:36.000
osób między 15 a 25 rokiem życia.

0:02:36.000,0:02:38.000
To niezwykłe, [br]gdy zdacie sobie sprawę,

0:02:38.000,0:02:40.000
że jest to 2 razy częściej [br]niż zabójstwo,

0:02:40.000,0:02:43.000
i jest tu częstszą przyczyną śmierci

0:02:43.000,0:02:46.000
niż wypadki drogowe.

0:02:46.000,0:02:49.000
Samobójstwo ma jednak

0:02:49.000,0:02:52.000
również przyczyny medyczne,

0:02:52.000,0:02:54.000
bo 90% samobójstw

0:02:54.000,0:02:56.000
ma związek z chorobami psychicznymi:

0:02:56.000,0:02:59.000
depresją, chorobą dwubiegunową, [br]schizofrenią,

0:02:59.000,0:03:02.000
anoreksją, osobowością borderline. [br]Długa lista chorób,

0:03:02.000,0:03:04.000
które przyczyniają się do samobójstwa,

0:03:04.000,0:03:08.000
często w młodym wieku.

0:03:08.000,0:03:12.000
Nie chodzi tylko o śmiertelność,

0:03:12.000,0:03:13.000
ale również zachorowalność.

0:03:13.000,0:03:16.000
Spójrzmy na niepełnosprawność

0:03:16.000,0:03:18.000
wg pomiarów [br]Światowej Organizacji Zdrowia

0:03:18.000,0:03:21.000
i tak zwanych "lat życia [br]skorygowanych niesprawnością".

0:03:21.000,0:03:23.000
To rodzaj pomiaru,

0:03:23.000,0:03:25.000
na jaki wpadłby tylko ekonomista.

0:03:25.000,0:03:28.000
Jest to sposób określenia

0:03:28.000,0:03:31.000
utraty sprawności z przyczyn medycznych.

0:03:31.000,0:03:34.000
Jak widać, 30% niepełnosprawnych

0:03:34.000,0:03:36.000
z przyczyn medycznych

0:03:36.000,0:03:39.000
ma zdiagnozowane zaburzenia psychiczne,

0:03:39.000,0:03:41.000
objawy neuropsychiatryczne.

0:03:41.000,0:03:44.000
Może się to wydawać bez sensu.

0:03:44.000,0:03:46.000
Rak wygląda [br]na dużo poważniejszą chorobę.

0:03:46.000,0:03:49.000
Podobnie jak choroby układu krążenia.

0:03:49.000,0:03:52.000
A jednak zajmują [br]niższe miejsca na tej liście,

0:03:52.000,0:03:55.000
dlatego mówimy o niepełnosprawności.

0:03:55.000,0:03:57.000
Co sprawia, [br]że zaburzenia jak schizofrenia,

0:03:57.000,0:04:01.000
choroba dwubiegunowa i depresja [br]są niepełnosprawnościami?

0:04:01.000,0:04:04.000
Dlaczego są na pierwszym miejscu?

0:04:04.000,0:04:06.000
Jest tak z trzech powodów.

0:04:06.000,0:04:08.000
Po pierwsze: są bardzo powszechne.

0:04:08.000,0:04:11.000
Średnio 1 na 5 osób cierpi [br]z powodu jednego z tych zaburzeń

0:04:11.000,0:04:14.000
w jakimś okresie życia.

0:04:14.000,0:04:16.000
Po drugie: te choroby

0:04:16.000,0:04:17.000
utrudniają ludziom życie.

0:04:17.000,0:04:21.000
To 4-5% ludzi, [br]być może co dwudziesta osoba.

0:04:21.000,0:04:25.000
Powodem tych statystyk [br]i wysokiej zachorowalności,

0:04:25.000,0:04:27.000
i do pewnego stopnia [br]wysokiej umieralności,

0:04:27.000,0:04:31.000
jest fakt, że pojawiają się one [br]bardzo wcześnie.

0:04:31.000,0:04:34.000
U 50% osób objawy pojawiają się [br]przed 14 rokiem życia,

0:04:34.000,0:04:37.000
u 75% przed ukończeniem 24,

0:04:37.000,0:04:41.000
co odbiega od obserwacji

0:04:41.000,0:04:43.000
w przypadkach raka [br]lub chorób układu krążenia,

0:04:43.000,0:04:47.000
cukrzycy, nadciśnienia, [br]większości poważnych chorób,

0:04:47.000,0:04:51.000
uważanych za przyczyny umieralności.

0:04:51.000,0:04:57.000
To są choroby młodych ludzi.

0:04:57.000,0:05:00.000
Zacząłem od tego, [br]że mam dobre wieści.

0:05:00.000,0:05:01.000
To oczywiście nie jest jedna z nich.

0:05:01.000,0:05:04.000
To ta najtrudniejsza część.

0:05:04.000,0:05:07.000
To dla mnie rodzaj wyznania.

0:05:07.000,0:05:12.000
Moim zadaniem jest upewnianie się, [br]że robimy postępy

0:05:12.000,0:05:14.000
w walce z tymi chorobami.

0:05:14.000,0:05:16.000
Pracuję dla rządu federalnego.

0:05:16.000,0:05:18.000
Właściwie pracuję dla was. [br]Wy mi płacicie.

0:05:18.000,0:05:21.000
Może skoro już wiecie, co robię,

0:05:21.000,0:05:23.000
lub czego nie udało mi się zrobić,

0:05:23.000,0:05:25.000
pomyślicie, że trzeba mnie zwolnić.

0:05:25.000,0:05:27.000
W pełni to rozumiem.

0:05:27.000,0:05:29.000
Ale chcę wam coś zasugerować.

0:05:29.000,0:05:33.000
Myślę, że sytuacja tych chorób

0:05:33.000,0:05:37.000
właśnie się zmienia.

0:05:37.000,0:05:40.000
Dotychczas mówiłem [br]o zaburzeniach psychicznych,

0:05:40.000,0:05:42.000
chorobach umysłu.

0:05:42.000,0:05:46.000
To określenie staje się niepopularne.

0:05:46.000,0:05:48.000
Ludzie czują, że z jakiegoś powodu

0:05:48.000,0:05:51.000
bardziej poprawny politycznie jest termin [br]choroby behawioralne

0:05:51.000,0:05:55.000
i zaburzenia zachowania.

0:05:55.000,0:05:57.000
W porządku.To są zaburzenia zachowania,

0:05:57.000,0:05:59.000
ale też zaburzenia umysłu.

0:05:59.000,0:06:02.000
Chcę wam zasugerować,

0:06:02.000,0:06:03.000
że oba te określenia,

0:06:03.000,0:06:06.000
będące w użyciu od stu lat,

0:06:06.000,0:06:09.000
stoją na drodze rozwoju.

0:06:09.000,0:06:14.000
Żeby nastąpił postęp w tej sferze,

0:06:14.000,0:06:19.000
musimy myśleć o nich [br]jako o chorobach mózgu.

0:06:19.000,0:06:21.000
Wielu z was ma pewnie ochotę powiedzieć:

0:06:21.000,0:06:23.000
"Och, Boże, znowu.

0:06:23.000,0:06:26.000
Znowu będzie mowa [br]o zaburzeniach biochemicznych.

0:06:26.000,0:06:27.000
Albo o lekach.

0:06:27.000,0:06:32.000
Albo usłyszymy jakiś uproszczony opis,

0:06:32.000,0:06:35.000
który nasze subiektywne doświadczenia

0:06:35.000,0:06:41.000
rozłoży na części,

0:06:41.000,0:06:44.000
albo spłaszczony obraz żyjcia

0:06:44.000,0:06:48.000
z depresją lub schizofrenią".

0:06:48.000,0:06:53.000
W mówieniu o mózgu

0:06:53.000,0:06:56.000
nie ma żadnych uproszczeń ani redukcjonizmu.

0:06:56.000,0:06:59.000
Wszystko zależy od skali.

0:06:59.000,0:07:01.000
Albo zakresu, który się rozważa.

0:07:01.000,0:07:08.000
Mózg jest niesamowicie złożony.

0:07:08.000,0:07:11.000
Dopiero zaczynamy rozumieć,

0:07:11.000,0:07:13.000
jak go badać;

0:07:13.000,0:07:16.000
100 mln neuronów w korze,

0:07:16.000,0:07:18.000
100 bilionów synaps,

0:07:18.000,0:07:20.000
które tworzą połączenia.

0:07:20.000,0:07:24.000
Dopiero zaczynamy rozumieć

0:07:24.000,0:07:28.000
ten skomplikowany mechanizm,

0:07:28.000,0:07:30.000
zdolny do niewyobrażalnych operacji [br]na danych,

0:07:30.000,0:07:33.000
a to za pomocą [br]naszych własnych umysłów,

0:07:33.000,0:07:37.000
które działają na bazie [br]takich właśnie mózgów.

0:07:37.000,0:07:39.000
Ewolucja sobie z nas drwi:

0:07:39.000,0:07:43.000
ludzki mózg jest za słaby,

0:07:43.000,0:07:46.000
żeby sam siebie zrozumieć.

0:07:46.000,0:07:48.000
To wygląda tak,

0:07:48.000,0:07:51.000
że studia nad zachowaniem i poznaniem,

0:07:51.000,0:07:52.000
procesami obserwowalnymi,

0:07:52.000,0:07:55.000
wydają się uproszczone w porównaniu

0:07:55.000,0:08:00.000
z badaniem tajemniczego, [br]skomplikowanego narządu,

0:08:00.000,0:08:03.000
który dopiero odkrywamy.

0:08:03.000,0:08:06.000
Wracając do zaburzeń mózgu,

0:08:06.000,0:08:08.000
o których mówiłem:

0:08:08.000,0:08:10.000
depresji, [br]zaburzeniach obsesyjno-kompulsywnych,

0:08:10.000,0:08:13.000
zespołu stresu pourazowego,

0:08:13.000,0:08:15.000
nie rozumiemy jeszcze,

0:08:15.000,0:08:19.000
co je powoduje

0:08:19.000,0:08:21.000
i jak zmieniają pracę mózgu,

0:08:21.000,0:08:24.000
ale zdołaliśmy już zidentyfikować

0:08:24.000,0:08:27.000
niektóre różnice, niektóre zmiany

0:08:27.000,0:08:29.000
w działaniu obwodów mózgowych

0:08:29.000,0:08:31.000
u ludzi, którzy cierpią na te choroby.

0:08:31.000,0:08:33.000
Nazywamy to ludzkimi konektomami.

0:08:33.000,0:08:35.000
Konektom to pewnego rodzaju

0:08:35.000,0:08:37.000
obraz połączeń nerwowych w mózgu.

0:08:37.000,0:08:39.000
Więcej o tym za chwilę.

0:08:39.000,0:08:42.000
Co ważne, u osób z tymi schorzeniami,

0:08:42.000,0:08:46.000
czyli u 20% ludzi,

0:08:46.000,0:08:48.000
którzy z czymś się zmagają,

0:08:48.000,0:08:50.000
okablowanie mózgu

0:08:50.000,0:08:54.000
wykazuje wiele różnic.

0:08:54.000,0:08:56.000
Niektóre przewidywalne wzorce

0:08:56.000,0:09:00.000
to wskaźniki ryzyka rozwinięcia choroby.

0:09:00.000,0:09:03.000
To trochę inaczej niż w przypadku

0:09:03.000,0:09:06.000
pląsawicy Huntingtona, [br]Parkinsona czy Alzheimera.

0:09:06.000,0:09:08.000
Tam ośrodki mózgu [br]wyglądają jak pole bitwy.

0:09:08.000,0:09:11.000
Tutaj mowa raczej o korkach albo objazdach.

0:09:11.000,0:09:14.000
Czasami problem sprawia jakieś połączenie,

0:09:14.000,0:09:15.000
przez które mózg nie działa prawidłowo.

0:09:15.000,0:09:19.000
To taka różnica

0:09:19.000,0:09:22.000
jak między zawałem serca,

0:09:22.000,0:09:23.000
gdy w sercu pojawia się martwa tkanka,

0:09:23.000,0:09:27.000
a arytmią, [br]gdzie narząd źle działa,

0:09:27.000,0:09:29.000
przez wewnętrzny problem komunikacyjny.

0:09:29.000,0:09:31.000
Oba w końcu zabiją, ale tylko jeden

0:09:31.000,0:09:34.000
wywołuje poważne, trwałe zmiany.

0:09:34.000,0:09:37.000
Spróbujmy zagłębić się

0:09:37.000,0:09:40.000
w jedną z tych chorób: schizofrenię.

0:09:40.000,0:09:42.000
Ten przykład pomoże zrozumieć,

0:09:42.000,0:09:46.000
czemu warto używać nazwy "choroba mózgu".

0:09:46.000,0:09:50.000
To skany wykonane [br]przez Judy Rapaport i jej zespół

0:09:50.000,0:09:52.000
z National Institute of Mental Health.

0:09:52.000,0:09:55.000
Badają dzieci [br]z wczesnymi objawami schizofrenii.

0:09:55.000,0:09:57.000
Na górze widać,

0:09:57.000,0:09:59.000
że pewne obszary [br]są czerwone, pomarańczowe,

0:09:59.000,0:10:02.000
tam jest mniej substancji szarej.

0:10:02.000,0:10:03.000
Pięć lat porównywano wyniki tych dzieci

0:10:03.000,0:10:05.000
ze średnią w ich grupach wiekowych.

0:10:05.000,0:10:07.000
Zwłaszcza w obszarach takich jak

0:10:07.000,0:10:09.000
kora przedczołowa [br]czy zakręt skroniowy górny,

0:10:09.000,0:10:14.000
nastąpił znaczny ubytek substancji szarej.

0:10:14.000,0:10:15.000
To bardzo ważne. [br]By sobie to wyobrazić,

0:10:15.000,0:10:17.000
można pomyśleć o normalnym rozwoju

0:10:17.000,0:10:21.000
jako stracie szarej substancji, [br]kory mózgowej,

0:10:21.000,0:10:24.000
ale w schizofrenii przekracza się granicę.

0:10:24.000,0:10:26.000
W pewnym momencie

0:10:26.000,0:10:29.000
strata jest za duża

0:10:29.000,0:10:32.000
i wtedy osoba ze schizofrenią

0:10:32.000,0:10:35.000
zostaje zdiagnozowana na podstawie

0:10:35.000,0:10:37.000
zmian zachowania, halucynacji, urojeń.

0:10:37.000,0:10:38.000
To coś obserwowalnego.

0:10:38.000,0:10:44.000
Obserwacja pokazuje, [br]że przekroczono też inny próg

0:10:44.000,0:10:47.000
i to znacznie wcześniej,

0:10:47.000,0:10:50.000
nie w wieku 20 czy 22 lat,

0:10:50.000,0:10:53.000
ale 15 czy 16, kiedy widać,

0:10:53.000,0:10:55.000
że krzywe rozwojowe są zupełnie różne

0:10:55.000,0:10:59.000
na poziomie rozwoju mózgu i zachowania.

0:10:59.000,0:11:01.000
Dlaczego to ważne? Po pierwsze:

0:11:01.000,0:11:04.000
w przypadku chorób mózgu [br]zachowanie zmienia się ostatnie,

0:11:04.000,0:11:07.000
jak w pląsawicy Huntingtona, [br]Parkinsonie czy Alzheimerze.

0:11:07.000,0:11:09.000
Zmiany w mózgu zaczynają się

0:11:09.000,0:11:14.000
10 lat przed zmianami w zachowaniu.

0:11:14.000,0:11:17.000
Mamy narzędzia [br]umożliwiające wykrycie zmian

0:11:17.000,0:11:22.000
znacznie wcześniej, [br]długo przed wystąpieniem objawów.

0:11:22.000,0:11:25.000
Ale najważniejsze jest to:

0:11:25.000,0:11:28.000
dobra wiadomość dla medycyny

0:11:28.000,0:11:31.000
to możliwość szybkiego wykrycia i interwencji.

0:11:31.000,0:11:35.000
Gdybyśmy czekali na atak serca,

0:11:35.000,0:11:39.000
co roku tracilibyśmy w USA [br]1,1 mln ludzi

0:11:39.000,0:11:41.000
przez choroby układu krążenia.

0:11:41.000,0:11:44.000
Tak się właśnie dzieje,

0:11:44.000,0:11:48.000
gdy traktujemy osoby [br]z chorobami mózgu

0:11:48.000,0:11:51.000
jako osoby [br]z zaburzeniami zachowania.

0:11:51.000,0:11:54.000
Czekamy, aż choroba się ujawni.

0:11:54.000,0:11:59.000
To nie jest wczesne wykrywanie [br]ani wczesna interwencja.

0:11:59.000,0:12:01.000
Dla ścisłości: [br]jeszcze nie jesteśmy gotowi.

0:12:01.000,0:12:04.000
Nie wiemy wszystkiego. [br]Nie wiemy nawet,

0:12:04.000,0:12:07.000
jakie to będą narzędzia

0:12:07.000,0:12:11.000
i czego dokładnie szukać, [br]by wykryć chorobę

0:12:11.000,0:12:15.000
zanim pojawią się jej objawy.

0:12:15.000,0:12:18.000
Ale wiemy już, jak mamy o tym myśleć

0:12:18.000,0:12:19.000
i dokąd musimy zmierzać.

0:12:19.000,0:12:21.000
Czy dotrzemy tam niedługo?

0:12:21.000,0:12:23.000
Sądzę, że uda nam się

0:12:23.000,0:12:26.000
w ciągu kilku lat. [br]Chciałbym zakończyć

0:12:26.000,0:12:29.000
słowami kogoś, [br]kto wiele myślał o zmianach

0:12:29.000,0:12:31.000
w postrzeganiu i zmianach w technologii,

0:12:31.000,0:12:33.000
o tym, jak tego dokonamy.

0:12:33.000,0:12:36.000
Bill Gates powiedział: [br]"Zawsze przeceniamy zmiany,

0:12:36.000,0:12:38.000
które zajdą w ciągu dwóch lat, [br]a nie doceniamy zmian,

0:12:38.000,0:12:42.000
które przyniesie następna dekada".

0:12:42.000,0:12:43.000
Bardzo dziękuję.

0:12:43.000,0:12:46.000
(Brawa)