Interneti: IP Adresa dhe DNS Tung, Une quhem Paola, dhe jam inxhiniere softuerike ne Microsoft. Le te bisedojme se si funksionon interneti. Puna ime eshte e nderlidhur me rrjetet dhe te mundesoj qe ato te flasin me njera tjetren, mirepo ne 1970 nuk ka pasur metode standarde per kete. Puna e Vint Cerf dhe Bob Kahn e shpiku protokolin e komunikimit ne mes te rrjetave, per te bere komunikimin te mundshem. Kjo shpikje beri te mundur ate se cka ne e quajme sot internet. Interneti eshte nje rrjet rrjetash, i cili i lidh biliona pajisje se bashku perreth globit. Pra ndoshta ti je i lidhur ne internet permes nje llaptopi ose permes nje telefoni me wifi, atehere ajo lidhje wifi lidhet me nje ofrues sherbimesh ne internet ISP dhe aj ISP te lidh ty me billiona pajisje rreth botes permes qindra e qindra rrjeteve te cilat jane te lidhura ngushte me njeri tjetrin. Nje gje qe shumica e njerzve nuk e vlersojne eshte se interneti eshte ne te vertete nje filozofi dizajni dhe nje arkitekture prokollesh dhe nje arkitekture e shprehur permes protokolleve. Nje protokoll eshte nje grumbull rregullash dhe standardesh, qe tregon se nese te gjitha partite pajtohen te perdorin ate, ateher do te komunikojne pa problem. Forma se si interneti funksionon fizikisht eshte me pak e rendesishme sesa fakti se ky dizajn filozofik ka mundesuar qe interneti te adaptoje dhe absorboje teknologji komunikative. Kjo per shkak se ne menyre qe nje teknologji te perdor interentin ne nje forme, asaj vetem i duhet te dije se cilin protokoll te marri per baze. Te gjitha pajisjet e ndryshme ne internet kane adresa unike. Nje adrese ne internet eshte nje numer, i ngjashem me ate te telefonit ose emrin e rruges, kjo adrese eshte unike per secilin kompjuter. Eshte e ngjashme se si shumica e shtepive dhe bizneseve kane nje adrese postare. Nuk ke nevoje ta njohesh nje person per t'i derguar atyre nje leter, mirpo duhet te dish adresen dhe si te shkruash adresen ne leter qe ajo te mund te bartet nga sistemi i email deri ne destinacionin. Sistemi i adresave ne kompjuter ne internet eshte i ngjashem dhe formon nje nder protokolet me te rendesishme te komunikimit i cili quhet internet protocol ose IP. Nje adrese kompjuterike quhet IP. Vizita e nje webfaqe eshte thjeshte kompjuteri yt duke pyetur nje kompjuter tjeter per informacion. Kompjuteri yt dergon nje mesazh ne kompjuterin tjeter me IP dhe poashtu dergon edhe adresen origjine, ne menyre qe kompjuteri tjeter te dije se ku te dergoje pergjigjen e tij, Mund te keni pare nje IP adrese. Eshte thjeshte nje grumbull numrash! Keta numra jane te organizuar ne hierarki. Njejte si nje adrese e shtepise e ka shtetin, qytetin, rrugen, dhe numrin e shtepise, nje IP adrese ka shume pjese. Njejte si te gjitha te dhenat tjera digjitale, secila nga keto numra eshte e reprezentuar ne bita. IP adresat tradicional jane 32 bita. Numrat fillastare zakonisht identifikojne shtetin dhe rrjetin regjinal te pajisjes. Pastaj i kemi nenrrjetezimet, dhe ne fund adresa specifike e pajisjes. Ky version i IP adreses quhet IPv4, eshte dizajnuar ne vitin 1973 dhe u perhap ne vitet e 80ta, dhe siguron me shume se 4 billion adresa unike per pajisjet e lidhura me internet. Mirpo interneti eshte bere me i famshem se sa edhe Vint Cerf e imagjinoj me 4 billion adresa unike nuk do te mjaftojne. Tani jemi ne mes te nje tranzicioni ne IP adresa me te gjata te quajtuara IPv6 e cila perdor 128 bites per adresa dhe siguron mbi 340 undercillion adresa unike. Kjo eshte me shume se mjaftueshem per cdo kokerr zalli ne Toke te kete IP adressen e vet. Shumica e perdoruesve kurr nuk i shohin ose nuk interesohen per IP adresat. Nje sistem i quajtur DNS lidh emrat ne adresat korresponduese. Kompjuteri yt perdor DNS per te shikuar emrat e domainave dhe te shoh nese pershteten me IP adresa e cila eshte perdorur per te lidhur kompjuterin tend me internet. Dhe shkon dicka keshtu: - 0 0 0 9 Nuk ka menyre se si DNS serveri do ti perballoje te gjitha keto kerkesa nga te gjitha keto pajisje. Pergjigja eshte se DNS serverat jane te lidhur dhe te shperndare ne hierarki, dhe jane te ndare ne zona duke i ndare pergjegjesite per doimainat e medhenje sic jane/org, .com, .net etj. DNS eshte krijuar per te qene nje komunikim publik per qeverite me protokoll dhe institucionet edukative. Pershkak te hapesires se tij DNS eshte ne gjendje te pranoje sulme kibernetike. Nje shembull i sulmit te DNS eshte spoofing. Kjo eshte kur nje hacker hyn ne nje server DNS dhe ndryshon ate qe ti pershtatet emrit te gabuar te domainit me adrese te gabuar te IP. Kjo e mundeson sulmuesin ti dergoj njerzve webfaqe te gabuara. Nese kjo te ndodh ty ti je i qasshem per me shume probleme sepse je duke perdorur nje website fallc si te jete e vertete. Interneti eshte gjigand dhe po behet me i madh cdo dite e me shume. Mirpo sistemi i emrave ne internet protokoll eshte dizajnuar qe te rritet se bashku me te.