0:00:00.921,0:00:02.918
Đây là ông cậu tôi,

0:00:02.918,0:00:05.936
em trai của ông nội tôi.

0:00:05.936,0:00:07.902
Ông tên là Joe McKenna.

0:00:08.142,0:00:13.089
Lúc đó, ông là một người chồng trẻ,[br]là cầu thủ bóng rổ bán chuyên nghiệp

0:00:13.089,0:00:16.417
và là lính cứu hỏa thành phố New York.

0:00:17.407,0:00:20.007
Gia đình hay kể rằng[br]ông thích làm lính cứu hỏa,

0:00:20.007,0:00:23.542
sau đó, vào năm 1983,[br]vào một ngày nghỉ,

0:00:23.542,0:00:26.319
ông nộp đơn vào đội cứu hỏa.

0:00:27.019,0:00:31.218
Để chuẩn bị cho ngày đó,[br]ông đánh bóng dàn đồng,

0:00:31.218,0:00:34.612
các tay vịn trên xe cứu hỏa,[br]dụng cụ trên tường,

0:00:34.612,0:00:36.957
và những vòi phun chữa lửa,

0:00:36.957,0:00:39.465
rồi một thiết bị kim loại, to và nặng,

0:00:39.465,0:00:43.074
rơi khỏi giá và rơi trúng ông.

0:00:43.574,0:00:47.382
Vài ngày sau,[br]vai của ông bắt đầu đau.

0:00:47.382,0:00:50.656
Sau đó 2 này, ông phát sốt.

0:00:50.656,0:00:53.141
Cơn sốt tăng dần, tăng dần.

0:00:53.141,0:00:55.091
Vợ ông chăm sóc cho ông,

0:00:55.091,0:00:59.393
nhưng không có gì thay đổi,[br]khi họ gọi bác sĩ địa phương,

0:00:59.393,0:01:01.679
bác sĩ này cũng không làm gì được.

0:01:02.149,0:01:05.460
Họ gọi một chiếc taxi[br]và chở bệnh nhân đến bệnh viện.

0:01:05.911,0:01:09.905
Y tá ở đó nhận thấy ngay là[br]ông bị nhiễm trùng,

0:01:09.905,0:01:14.061
lúc đó người ta gọi là "nhiễm trùng máu,"

0:01:14.061,0:01:16.174
và dù họ không nói ra,

0:01:16.174,0:01:18.031
họ vẫn biết ngay

0:01:18.031,0:01:21.430
họ không làm gì được.

0:01:21.770,0:01:24.788
Họ không can thiệp được vì[br]nhiều thứ mà chúng ta đang dùng

0:01:24.788,0:01:27.437
để chữa nhiễm trùng vào lúc đó chưa có.

0:01:27.737,0:01:31.173
Thử nghiệm đầu tiên của penicillin,[br]khánh sinh đầu tiên,[br]

0:01:31.173,0:01:33.843
là 3 năm sau.

0:01:33.843,0:01:38.547
Những người bị nhiễm trùng được cứu[br]sống trước đó, đều là do họ gặp may,

0:01:38.547,0:01:40.042
phần lớn không thể qua khỏi.

0:01:40.322,0:01:42.411
Ông cậu tôi không may.

0:01:42.411,0:01:45.708
Ông ở bệnh viện một tuần,[br]co giật với cơn nóng lạnh,

0:01:45.708,0:01:47.566
bị mất nước và mê sảng,

0:01:47.566,0:01:50.468
rồi lịm dần như là các bộ phận yếu dần.

0:01:50.468,0:01:52.604
Sức khỏe của ông ngày càng tuyệt vọng

0:01:52.604,0:01:57.234
mọi người từ trạm cứu hỏa[br]xếp hàng để cho máu

0:01:57.234,0:02:01.097
với hy vọng làm giảm nhiễm trùng[br]bằng cách thay bớt máu.

0:02:01.497,0:02:04.603
Không được. Ông đã ra đi.

0:02:05.143,0:02:07.705
Lúc đó ông 30 tuổi.

0:02:08.115,0:02:10.088
Nếu bạn quay lại ngày xưa,

0:02:10.088,0:02:13.362
hầu hết mọi người chết giống[br]ông cậu của tôi.

0:02:13.362,0:02:16.032
Hầu hết mọi người không chết[br]vì ung thư hay bệnh tim,

0:02:16.032,0:02:20.120
những bệnh do lối sống, gây đau đớn[br]trong xã hội phương Tây ngày nay.

0:02:20.490,0:02:24.229
Họ không chết vì những loại bệnh này[br]vì họ không sống đủ lâu để

0:02:24.229,0:02:26.225
các loại bệnh phát triển.

0:02:26.225,0:02:28.338
Họ chết vì các vết thương--

0:02:28.338,0:02:30.823
do con bò húc,

0:02:30.823,0:02:32.727
do trúng đạn ở chiến trường,

0:02:32.727,0:02:36.465
do bị tai nạn trong nhà máy[br]của cuộc cách mạng công nghiệp --

0:02:36.465,0:02:39.846
và phần lớn là do là nhiễm trùng,

0:02:39.846,0:02:43.352
chính nó chấm hết khi vết thương bắt đầu.

0:02:44.492,0:02:48.024
Tất cả đã thay đổi khi có kháng sinh.

0:02:48.599,0:02:52.198
Trước đây nhiễm trùng bị[br]coi là án tử, đột nhiên

0:02:52.198,0:02:55.588
nay trở thành cái có thể chữa được.

0:02:55.588,0:02:58.630
Dường như đó là phép lạ,

0:02:58.630,0:03:04.954
và từ đó, chúng ta sống trong kỷ nguyên[br]vàng của thuốc tây thần dược.

0:03:05.294,0:03:09.241
Giờ đây, chúng ta đang đi đến[br]đoạn cuối của thời hoàng kim.

0:03:09.241,0:03:14.303
Ông tôi chết trong thời kỳ cuối của[br]tiền-kháng-sinh.

0:03:14.303,0:03:19.457
Nay chúng ta sắp bước qua ngưỡng[br]của thời hậu-kháng-sinh,

0:03:19.457,0:03:23.219
trong những ngày đầu của thời kỳ này,[br]nhiễm trùng đơn giản

0:03:23.219,0:03:27.928
như trường hợp ông Joe của tôi[br]sẽ có thể giết người trở lại.

0:03:28.884,0:03:32.015
Thật vậy, chúng đã sẵn sàng rồi.

0:03:32.785,0:03:35.618
Người ta lại phải chết do nhiễm trùng[br]vì một hiện tượng

0:03:35.618,0:03:37.961
được gọi là kháng thuốc.

0:03:38.381,0:03:40.119
Vắn tắt, điều đó xảy ra thế này.

0:03:40.119,0:03:45.091
Vi khuẩn chiến đấu chống lại [br]nhau để có nơi sống và thức ăn,

0:03:45.091,0:03:49.758
bằng cách tạo ra những hợp chất nguy hiểm[br]để triệt tiêu lẫn nhau.

0:03:49.758,0:03:52.103
Vi khuẩn khác, để tự bảo vệ,

0:03:52.103,0:03:55.354
phát triển hệ tự vệ chống lại[br]những tấn công hóa học này.

0:03:55.354,0:03:57.676
Khi chúng ta tạo ra kháng sinh lần đầu,

0:03:57.676,0:04:01.878
ta đưa những hợp chất này vào phòng[br]thí nghiệm và tạo những phiên bản riêng,

0:04:01.878,0:04:06.336
và vi khuẩn đáp trả lại những tấn công[br]của ta theo cách của chúng.

0:04:07.674,0:04:09.898
Đây là điều đã xảy ra:

0:04:10.098,0:04:13.488
Penicillin được tung ra vào năm 1943,

0:04:13.488,0:04:18.619
và kháng penicillin rộng rãi[br]vào năm 1945.

0:04:18.619,0:04:21.568
Vancomycin ra đời năm 1972,

0:04:21.568,0:04:24.668
kháng vancomycin xuất hiện 1988.

0:04:25.028,0:04:27.150
Imipenem ra đời năm 1985,

0:04:27.150,0:04:29.922
và kháng imipenem xuất hiện năm 1998.

0:04:30.192,0:04:33.860
Daptomycin, một trong những thuốc mới,[br]ra đời năm 2003,

0:04:33.860,0:04:38.225
và kháng daptomycin xuất hiện liền[br]vào năm sau 2004.

0:04:38.575,0:04:42.335
Trong 70 năm, chúng ta đã chơi[br]trò nhảy cừu --

0:04:42.335,0:04:45.261
đó là thuốc và kháng thuốc,

0:04:45.261,0:04:48.906
và rồi thuốc khác,[br]rồi lại kháng thuốc khác --

0:04:48.906,0:04:51.217
và bây giờ cuộc vui sắp tàn.

0:04:51.437,0:04:55.477
Vi khuẩn phát triển kháng thuốc nhanh đến[br]mức mà các công ty dược

0:04:55.477,0:04:59.842
nhận thấy việc sản xuất kháng sinh[br]không còn là quan tâm hàng đầu của họ nữa,

0:04:59.842,0:05:02.652
vậy, có những nhiễm trùng lan rộng[br]khắp thế giới

0:05:02.652,0:05:06.111
trong trường hợp đó, hơn[br]100 loại kháng sinh

0:05:06.111,0:05:08.340
có bán trên thị trường,

0:05:08.340,0:05:11.754
chỉ 2 loại thuốc thích hợp,

0:05:11.754,0:05:14.238
hay chỉ một,

0:05:14.238,0:05:15.646
hay là không có.

0:05:16.096,0:05:17.668
Đây chính là trường hợp tương tự.

0:05:18.278,0:05:22.458
Năm 2000, Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh[br]và Phòng ngừa, gọi là CDC,

0:05:22.458,0:05:24.501
xác định một trường hợp

0:05:24.501,0:05:26.753
trong một bệnh viện ở North Carolina

0:05:26.753,0:05:30.486
bị nhiễm trùng kháng tất cả[br]các loại thuốc trừ hai loại.

0:05:30.886,0:05:35.205
Hôm nay, nhiễm trùng đó, được[br]biết với tên gọi KPC,

0:05:35.205,0:05:37.805
đã lan truyền khắp nước Mỹ ngoại trừ[br]3 tiểu ban,

0:05:37.805,0:05:40.150
và đến Nam Mỹ, Châu Âu

0:05:40.150,0:05:42.357
và Trung Đông.

0:05:42.867,0:05:45.189
Năm 2008, các bác sĩ ở Thụy Điển

0:05:45.189,0:05:47.975
chuẩn đoán một người đàn ông từ[br]Ấn Độ bị một nhiễm trùng lạ

0:05:47.975,0:05:51.690
kháng lại tất cả các loại thuốc[br]chỉ trừ một loại.

0:05:51.690,0:05:53.919
Gen mà nhiễm trùng này[br]tạo ra kháng thuốc,

0:05:53.919,0:06:00.444
được biết với tên gọi MDM, và lan truyền[br]từ Ấn đến Trung Quốc, Châu Á, Châu Phi,

0:06:00.444,0:06:04.809
Châu Âu và Canada, và Mỹ.

0:06:05.129,0:06:07.688
Người ta hy vọng

0:06:07.688,0:06:11.287
những loại nhiễm trùng này[br]chỉ là những ca đơn lẻ,

0:06:11.287,0:06:13.145
nhưng trên thực tế,

0:06:13.145,0:06:15.606
ở Mỹ và Châu Âu,

0:06:15.606,0:06:18.322
trong 1 năm, 50.000 người

0:06:18.322,0:06:22.446
chết vì nhiễm trùng mà [br]không có thuốc chữa.

0:06:22.966,0:06:26.008
Một dự án được tài trợ[br]bởi chính phủ Anh

0:06:26.008,0:06:29.746
gọi là chương trình Đánh giá [br]Kháng Kháng sinh

0:06:29.746,0:06:37.118
ước tính tổng số tử vong trên toàn[br]thế giới là 700.000 trong 1 năm.

0:06:38.291,0:06:42.655
Đó là con số tử vong quá lớn,

0:06:42.655,0:06:45.767
chưa hết, còn trường hợp có nguy cơ mà[br]bạn không tính hết,

0:06:45.767,0:06:48.995
đó là những trường hợp[br]bệnh nhân ở bệnh viện

0:06:48.995,0:06:50.713
những ca chăm sóc đặc biệt

0:06:50.713,0:06:54.660
hoặc bệnh nhân ngoại trú[br]ở giai đoạn cuối,

0:06:54.660,0:06:57.841
những trường hợp nhiễm trùng[br]bị cách li với chúng ta,

0:06:57.841,0:07:01.045
trong các hoàn cảnh mà [br]chúng ta không thể xác định được.

0:07:02.455,0:07:05.852
Điều bạn không nghĩ về,[br]không ai trong chúng ta nghĩ về cả,

0:07:05.852,0:07:10.818
đó là kháng sinh nâng đỡ hầu hết[br]mọi sự sống hiện đại.

0:07:11.721,0:07:13.932
Nếu chúng ta mất kháng sinh,

0:07:13.932,0:07:15.386
đây là cái chúng ta sẽ mất:

0:07:15.836,0:07:20.015
Thứ nhất, chúng ta mất sự bảo vệ[br]cho con người có hệ miễn dịch yếu--

0:07:20.015,0:07:23.475
bệnh nhân ung thư, SIDA,

0:07:23.475,0:07:27.979
bệnh nhân cấy ghép, trẻ đẻ non.

0:07:27.979,0:07:32.391
Tiếp đến, chúng ta mất cơ hội[br]xử lý cấy ghép vào cơ thể:

0:07:32.391,0:07:36.269
ống stent chống đột quỵ,[br]máy bơm cho bệnh tiểu đường,

0:07:36.269,0:07:40.193
máy lọc máu, thay khớp nhân tạo.

0:07:40.193,0:07:43.908
Bao nhiêu người độ tuổi "baby boom"[br]cần thay hông và đầu gối do chơi thể thao?

0:07:43.908,0:07:46.717
Một nghiên cứu mới đây thấy rằng[br]nếu không có kháng sinh,

0:07:46.717,0:07:50.234
thì trong sáu người đang sống,[br]một người sẽ bị chết.

0:07:50.664,0:07:53.869
Tiếp đến, chúng ta có lẽ sẽ không làm[br]phẫu thuật được nữa.

0:07:53.869,0:07:56.191
Nhiều ca phẫu thuật được dự kiến

0:07:56.191,0:07:59.139
phải dùng kháng sinh phòng ngừa.

0:07:59.139,0:08:00.811
Không được sự bảo vệ này,

0:08:00.811,0:08:05.015
chúng ta mất đi khả năng mở[br]những nơi trú ẩn an toàn cho cơ thể.

0:08:05.015,0:08:07.848
Vậy sẽ không thể mổ tim,

0:08:07.848,0:08:10.680
không thể sinh thiết tiền liệt tuyến,

0:08:10.680,0:08:13.382
không thể đẻ mổ.

0:08:13.792,0:08:18.444
Chúng ta phải biết sợ nhiễm trùng[br]mà hiện tại nó có vẻ rất tầm thường.

0:08:18.784,0:08:22.592
Viêm họng liên cầu đã từng gây ra suy tim.

0:08:22.592,0:08:25.239
Nhiễm trùng da đã từng phải[br]phẫu thuật cắt bỏ.

0:08:25.819,0:08:28.722
Dù ở trong những bệnh viện sạch nhất,[br]việc sinh con cũng giết

0:08:28.722,0:08:31.397
khoản 1 sản phụ trong số 100.

0:08:31.717,0:08:36.550
Viêm phổi lấy đi 3 trẻ em trong[br]số 10 trẻ mắc bệnh.

0:08:37.220,0:08:39.333
Còn nhiều thứ khác nữa,

0:08:39.333,0:08:43.708
chúng ta mất đi sự tự tin[br]trong cuộc sống hàng ngày.

0:08:44.836,0:08:49.043
Nếu bạn biết rằng bất cứ tổn thương[br]nào cũng có thể giết chết bạn,

0:08:49.043,0:08:52.289
bạn có dám cưỡi xe mô tô,

0:08:52.289,0:08:55.500
lao xuống dốc trượt tuyết,

0:08:55.500,0:08:58.976
leo thang để trang trí đèn Noel,

0:08:58.976,0:09:02.643
thả con bạn trên sàn nhà láng bóng?

0:09:03.573,0:09:06.638
Rồi, người đầu tiên dùng penicillin,

0:09:06.638,0:09:10.516
một viên cảnh sát Anh tên là[br]Albert Alexander,

0:09:10.516,0:09:14.858
người bị nhiễm trùng đến mức[br]da đầu rỉ mủ

0:09:14.858,0:09:17.783
và các bác sĩ đã phải bỏ đi một con mắt,

0:09:17.783,0:09:21.162
anh ta bị nhiễm [br]bởi một việc rất đơn giản.

0:09:22.172,0:09:26.988
Anh ta đi vào vườn[br]và bị bụi gai làm trầy sướt mặt.

0:09:28.831,0:09:32.481
Dự án Anh mà tôi nói đến[br]ước tính trên thế giới

0:09:32.481,0:09:36.358
có 700.000 ca tử vong mỗi năm

0:09:36.358,0:09:42.535
và dự đoán nếu chúng ta không thể[br]giữ được sự kiểm soát đến 2050,

0:09:42.535,0:09:50.127
không lâu hơn, toàn thế giới sẽ có[br]10 triệu ca tử vong mỗi năm.

0:09:50.127,0:09:52.829
Làm sao chúng ta ra đến mức này

0:09:52.829,0:09:54.864
với điều mà chúng ta phải dự đoán

0:09:54.864,0:09:58.347
là những con số khủng khiếp?

0:09:58.347,0:10:02.535
Câu trả lời khó khăn là,[br]do chính chúng ta.

0:10:02.875,0:10:05.847
Kháng thuốc là một quá trình sinh[br]học không thể khác được,

0:10:05.847,0:10:09.900
nhưng chúng ta chịu trách nhiệm[br]về việc làm nó xuất hiện nhanh.

0:10:10.490,0:10:14.043
Chúng ta làm điều đó khi dùng kháng[br]sinh vô tội vạ

0:10:14.043,0:10:18.131
với sự cẩu thả khủng khiếp.

0:10:19.408,0:10:23.494
Penicillin được bán khắp nơi cho đến[br]thập kỷ 1950.

0:10:23.494,0:10:26.829
Trong nhiều nước đang phát triển.[br]phần lớn kháng sinh này vẫn còn bán.

0:10:27.209,0:10:30.971
Ở Hoa Kỳ, 50%

0:10:30.971,0:10:34.663
kháng sinh này được dùng một cách[br]không cần thiết trong các bệnh viện.

0:10:34.663,0:10:39.037
45% đơn thuốc được viết trong[br]các phòng khám

0:10:39.037,0:10:43.010
cho kháng sinh không hiệu quả.

0:10:44.577,0:10:47.247
Đó đúng là điều xảy ra trong ngành y tế.

0:10:47.247,0:10:52.100
Nhiều nơi trên thế giới, người ta ăn[br]phần lớn thịt động vật có kháng sinh,

0:10:52.100,0:10:54.376
không phải để chữa bệnh,

0:10:54.376,0:10:57.835
nhưng vì người ta vỗ béo chúng[br]và để phòng ngừa

0:10:57.835,0:11:01.806
dịch bệnh trong các trang tại.

0:11:01.806,0:11:04.824
Ở Hoa kỳ, có thể 80%

0:11:04.824,0:11:11.527
kháng sinh được dùng mỗi năm[br]cho động vật chăn nuôi,

0:11:11.527,0:11:15.203
tạo ra vi khuẩn kháng[br]và lan truyền trong trang trại

0:11:15.203,0:11:17.827
trong nguồn nước, trong rác thải,

0:11:17.827,0:11:20.695
trong thịt động vật.

0:11:20.985,0:11:23.910
Nuôi trồng thủy sản cũng[br]phụ thuộc kháng sinh,

0:11:23.910,0:11:25.559
đặc biệt là ở châu Á,

0:11:25.559,0:11:28.902
và trồng cây ăn trái cũng[br]cần kháng sinh

0:11:28.902,0:11:33.801
để bảo vệ táo, lê, cam quít[br]chống sâu bệnh.

0:11:34.491,0:11:40.117
Vì vi khuẩn có thể truyền[br]ADN của chúng cho nhau

0:11:40.117,0:11:44.552
như là một người đi du lịch[br]gửi hành lý tại sân bay,

0:11:44.552,0:11:49.360
một khi chúng ta để kháng thuốc[br]xuất hiện,

0:11:49.360,0:11:51.587
thì sẽ không biết chúng[br]lan truyền đến đâu.

0:11:53.723,0:11:55.294
Điều đó đã có thể đoán trước.

0:11:55.674,0:11:58.506
Thực tế, điều đó đã được dự đoán

0:11:58.506,0:12:02.941
bởi Alexander Fleming,[br]người đã tìm ra penicillin.

0:12:02.941,0:12:06.935
Ông ta được nhận giải Nobel[br]năm 1945,

0:12:06.935,0:12:11.282
trong buổi phỏng vấn ngay sau đó[br]ông ta đã nhấn mạnh:

0:12:11.282,0:12:15.549
"Người vội vàng dùng penicillin

0:12:15.549,0:12:18.823
phải chịu trách nhiệm về[br]cái chết của người

0:12:18.823,0:12:21.147
bị nhiễm trùng

0:12:21.147,0:12:24.050
do vi khuẩn kháng penicillin."

0:12:24.050,0:12:28.335
Ông ta nói thêm : "Tôi hy vọng thứ[br]nguy hiểm này cần được hạn chế."

0:12:28.986,0:12:31.842
Chúng ta có thể ngăn[br]chặn được không?

0:12:31.842,0:12:35.510
Có những công ty sản xuất[br]kháng sinh mới,

0:12:35.510,0:12:39.086
loại siêu vi này[br]chưa bao giờ xuất hiện.

0:12:39.086,0:12:41.803
Tệ thật, chúng ta cần những[br]thuốc mới này,

0:12:41.803,0:12:44.055
chúng ta lại khuyến khích:

0:12:44.055,0:12:46.586
tài trợ phát hiện, bằng sáng chế,

0:12:46.586,0:12:53.343
giải thưởng, để nhử các công ty khác[br]tiếp tục tìm kháng sinh.

0:12:53.343,0:12:55.709
Nhưng điều đó có lẽ không đủ.

0:12:56.059,0:13:00.163
Đây là lý do: sự phát triển luôn đi trước.

0:13:00.703,0:13:04.627
Cứ trong 20 phút, vi khuẩn[br]tạo một thế hệ mới.

0:13:04.627,0:13:09.410
Thế mà các công ty dược phải cần[br]10 năm để tìm ra được một thuốc mới.

0:13:09.410,0:13:12.266
Mỗi thời chúng ta dùng một loại[br]kháng sinh,

0:13:12.266,0:13:15.540
chúng ta cho hàng triệu vi khuẩn[br]cơ hội

0:13:15.540,0:13:17.281
giải mã

0:13:17.281,0:13:20.486
hệ thống miễn dịch của mình.

0:13:20.486,0:13:22.877
Không có một loại thuốc nào

0:13:22.877,0:13:25.431
mà chúng không thể đánh bại.

0:13:25.431,0:13:28.961
Đây là cuộc chiến không cân sức,

0:13:28.961,0:13:32.969
nhưng chúng ta có thể thay đổi.

0:13:33.929,0:13:40.334
Ta có thể xây dựng hệ thống nhận dữ liệu[br]để báo một cách tự động và chuyên biệt

0:13:40.334,0:13:43.263
về cách dùng kháng sinh.

0:13:43.263,0:13:46.096
Ta có thể thiết lập cổng kiểm soát[br]cho việc kê đơn thuốc

0:13:46.096,0:13:49.811
để mọi đơn thuốc phải được kiểm tra[br]lại.

0:13:49.811,0:13:55.920
Chúng ta có thể đòi hỏi ngành nông nghiệp[br]từ bỏ dùng kháng sinh.

0:13:56.243,0:13:59.275
Chúng ta có thể xây dựng một hệ[br]thống giám sát

0:13:59.275,0:14:03.501
để cho chúng ta biết kháng thuốc sắp[br]đến sẽ ở đâu.

0:14:03.501,0:14:05.814
Đó là những giải pháp kỹ thuật.

0:14:06.264,0:14:08.888
Có thể chúng chưa đủ,

0:14:08.888,0:14:12.117
trừ phi chính chúng ta phải tự giúp mình.

0:14:15.785,0:14:18.099
Kháng thuốc là một thói quen.

0:14:18.479,0:14:21.567
Tất cả chúng ta biết sẽ rất khó[br]để thay đổi thói quen này.

0:14:21.567,0:14:26.097
Nhưng trong xã hội,[br]chúng ta đã làm được trong quá khứ.

0:14:26.397,0:14:29.972
Người ta đã từng xả rác ra đường,

0:14:29.972,0:14:31.737
không mang dây an toàn trên xe,

0:14:31.737,0:14:35.994
hút thuốc lá nơi công cộng trong nhà.

0:14:36.404,0:14:38.624
Chúng ta không làm những việc đó nữa.

0:14:39.144,0:14:41.466
Chúng ta không coi thường môi trường nữa

0:14:41.466,0:14:44.623
không đùa với những tai nạn nữa

0:14:44.623,0:14:47.595
không để người khác có nguy cơ[br]bị ung thư,

0:14:47.595,0:14:51.102
vì chúng ta biết những thứ này[br]quá đắc đỏ

0:14:51.102,0:14:55.175
và gây thiệt hại, nên ta không làm nữa.

0:14:55.815,0:14:58.715
Chúng ta đã thay đổi quy định xã hội.

0:14:59.135,0:15:03.279
Chúng ta cũng có thể thay đổi tiêu chuẩn[br]về cách dùng kháng sinh.

0:15:05.499,0:15:07.774
Theo tôi quy mô của[br]kháng thuốc

0:15:07.774,0:15:09.678
là quá lớn,

0:15:09.678,0:15:13.138
nhưng nếu bạn đã từng mua[br]một bóng đèn huỳnh quang

0:15:13.138,0:15:15.854
vì bạn lo ngại cho môi trường,

0:15:15.854,0:15:18.989
hoặc đọc nhãn hiệu trên một hộp bánh

0:15:18.989,0:15:23.470
vì bạn nghĩ về việc phá rừng để[br]trồng cọ lấy dầu,

0:15:23.470,0:15:26.349
bạn biết điều đó như là

0:15:26.349,0:15:31.349
làm một bước nhỏ để giải quyết[br]vấn đề vô cùng to lớn.

0:15:31.829,0:15:36.310
Chúng ta cũng có thể làm những việc[br]tương tự cho vấn đề kháng sinh.

0:15:36.310,0:15:43.947
Chúng ta có thể không kê đơn kháng sinh[br]khi không chắc điều đó là đúng đắn.

0:15:44.251,0:15:50.564
Chúng ta có thể dừng việc ra[br]đơn thuốc cho trẻ nhiễm trùng tai

0:15:50.564,0:15:52.462
trước khi không chắc hậu quả của nó.

0:15:53.678,0:15:57.045
Chúng ta có thể hỏi các nhà hàng,

0:15:57.045,0:15:58.856
các siêu thị,

0:15:58.856,0:16:00.476
về nguồn gốc các thực phẩm.

0:16:00.806,0:16:02.640
Chúng ta có thể hứa với mọi người

0:16:02.640,0:16:06.745
không bao giờ mua thức ăn,[br]tôm hoặc trái cây

0:16:06.745,0:16:09.629
có dùng kháng sinh,

0:16:09.629,0:16:12.323
và nếu chúng ta đã làm những điều đó,

0:16:12.323,0:16:16.815
chúng ta có thể làm chậm lại[br]thời hậu kháng sinh.

0:16:17.547,0:16:21.680
Nhưng chúng ta phải làm sớm đi.

0:16:21.680,0:16:26.185
Penicillin đã bắt đầu[br]thời kháng sinh vào năm 1943.

0:16:26.185,0:16:31.891
Đúng 70 năm sau, chính chúng ta bước lên[br]làn ranh của thảm họa.

0:16:32.291,0:16:34.613
Chúng ta sẽ không có 70 năm

0:16:34.613,0:16:38.339
để tìm ra đường để quay lại đâu.

0:16:38.769,0:16:40.279
Cám ơn rất nhiều.

0:16:40.789,0:16:46.640
(Vỗ tay)