WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:03.840
W baśniach jest coś... modułowego. Pojedyncze fundamenty są z reguły

00:00:03.840 --> 00:00:07.520
solidnie określone i raczej się nie zmieniają - To, w jaki sposób wszystkie elementy są ułożone

00:00:07.520 --> 00:00:11.680
czyni każdą z nich wyjątkową. Są przystojni książęta, piękne księżniczki, wędrowni rycerze,

00:00:11.680 --> 00:00:16.320
szlachetni królowie i królowe, źli magowie, dobrzy magowie, bohaterscy chłopi,

00:00:16.320 --> 00:00:21.280
okrutne macochy, bystrzy oszuści, gadające zwierzęta, smoki, trolle, i tak dalej. Wylosujcie

00:00:21.280 --> 00:00:26.800
sobie parę tropów i wyjdzie baśń. "Żabi książę"? [Przystojny książę] zostaje [zaklęty] przez [złą

00:00:26.800 --> 00:00:30.880
wiedźmę] w [przyjazne gadające zwierzę] do czasu aż ocali go [piękna księżniczka].

00:00:30.880 --> 00:00:34.240
To chyba o czymś świadczy, że w większości tych opowieści postaci nie mają

00:00:34.240 --> 00:00:38.320
imion - przypisana im rola ma większe znaczenie niż ich osobowość.

00:00:38.320 --> 00:00:42.240
Ale choć te archetypy są w większości dość uproszczone, historie w których występują bywają

00:00:42.240 --> 00:00:46.000
naprawdę wyjątkowe - i, choć większość z nas kojarzy te najsłynniejsze, jak Czerwony Kapturek,

00:00:46.000 --> 00:00:49.440
Jaś i Małgosia i wszystko na czym kiedykolwiek zarobił Disney, jest wiele ciekawych historii

00:00:49.440 --> 00:00:52.720
o których tak często się nie mówi. Zatem dzisiaj opowiem wam króciutką

00:00:52.720 --> 00:00:56.560
norweską baśń o przystojnych książętach, dzielnych chłopkach i smoku.

00:00:56.560 --> 00:01:00.560
Na początku poznajemy [szlachetną parę królewską], którzy pechowo pełnią również rolę

00:01:00.560 --> 00:01:04.240
[tragicznie bezdzietnego małżeństwa]. Królowa jest dosyć zdołowana całą tą sytuacją i

00:01:04.240 --> 00:01:07.840
pewnego dnia postanawia pójść na spacer, kiedy to wpada na [tajemniczą staruszkę], która

00:01:07.840 --> 00:01:11.520
jest [czarownicą]. Kobieta pyta o jej problem, i kiedy ta opowiada jej o problemie braku dzieci

00:01:11.520 --> 00:01:15.360
ta udziela jej enigmatycznej rady - każe królowej wziąć dzbanek z dwoma

00:01:15.360 --> 00:01:18.720
uchwytami i postawić spodem do góry w ogrodzie i zostawić go tak na noc. Następnego ranka,

00:01:18.720 --> 00:01:23.200
wyrosną pod nim dwie róże, czerwona i biała - Królowa musi wybrać jedną z nich i ją zjeść,

00:01:23.200 --> 00:01:27.520
czerwoną jeśli chce syna, białą jeśli chce córkę, ale pod żadnym pozorem nie może zjeść obu.

00:01:27.520 --> 00:01:31.200
Królowa wraca do domu i postępuje według rady nie oczekując zbyt wiele, ale następnego dnia

00:01:31.200 --> 00:01:34.480
odkrywa z wielkim zaskoczeniem, że czarownica miała całkowitą rację i róże naprawdę wyrosły!

00:01:34.480 --> 00:01:37.840
Trudno jej podjąć decyzję którą zjeść biorąc pod uwagę, że syn może prędzej czy później

00:01:37.840 --> 00:01:41.680
wyjechać na wojnę, ale córka będzie musiała poślubić obcokrajowca, więc niezależnie

00:01:41.680 --> 00:01:45.680
od wyboru, kiedyś straci dziecko. Rany, dołujące podejście do sprawy z magicznym dzieckiem.

00:01:45.680 --> 00:01:48.960
Tak czy siak, po chwilowym rozważaniu rozterki, królowa wybiera białą różę, ale róża okazuje

00:01:48.960 --> 00:01:52.320
okazuje się naprawdę smaczna i pożywna, więc postanawia zignorować przestrogę i zjada

00:01:52.320 --> 00:01:56.640
zjada też drugą. Postać z baśni lekceważąca nakaz czarownicy? Czy może się to skończyć źle?

00:01:56.640 --> 00:02:00.240
Mija dziewięć miesięcy i, kiedy król jest na wojnie, królowej rodzą się bliźnięta - zdrowy

00:02:00.240 --> 00:02:05.840
mały chłopiec i lindworm, czyli smok. Ach, te magiczne czasy przed ultradźwiękiem,

00:02:05.840 --> 00:02:09.440
kiedy każda ciąża była niespodzianką. Lindworm szybko ucieka z zamku, a królowa

00:02:09.440 --> 00:02:14.480
na to "Cóż. Oby to było przywidzenie." i po prostu... nikomu o tym nie mówi. Supcio.

00:02:14.480 --> 00:02:18.480
Lata mijają i [przystojny książę] wyrasta na dziarskiego młodzieńca i pewnego dnia wyrusza,

00:02:18.480 --> 00:02:22.320
żeby znaleźć [piękną księżniczkę], którą miałby poślubić. Ale, kiedy ma już opuścić królestwo,

00:02:22.320 --> 00:02:27.280
drogę toruje mu Lindworm, który mówi "Najpierw narzeczona dla mnie, potem dla ciebie!".

00:02:27.280 --> 00:02:30.720
Królewicz wraca do domu, zupełnie zbity z tropu, i królowa wyznaje, że Lindworm tak

00:02:30.720 --> 00:02:35.120
właściwie mówi prawdę - to on urodził się pierwszy, co czyni go starszym bratem,

00:02:35.120 --> 00:02:38.560
więc tak jakby powinien pierwszy się ożenić. 
Więc król kontaktuje się z odległymi

00:02:38.560 --> 00:02:42.640
królestwami z prośbą o żonę dla syna - choć nie mówi dla którego - i kiedy zjawia się wymagana

00:02:42.640 --> 00:02:46.240
[piękna księżniczka], urządzone zostaje wystawne wesele i dziewczyna zostaje żoną Lindworma,

00:02:46.240 --> 00:02:50.240
który natychmiast ją pożera. Lindworm ponownie domaga się narzeczonej, bo najwyraźniej pożarcie

00:02:50.240 --> 00:02:53.440
panny młodej w noc poślubną znaczy, że ślub się nie liczy, więc król pisze do innego królestwa,

00:02:53.440 --> 00:02:56.560
druga [piękna księżniczka] zostaje przysłana i cała sekwencja wydarzeń się powtarza.

00:02:56.560 --> 00:02:59.840
Ale niechaj nikt nie mówi, że ci [szlachetni monarchowie] nie potrafią uczyć się na błędach.

00:02:59.840 --> 00:03:03.680
Król nie nie chce narazić się kolejnemu królestwu, więc idzie do swojego nadwornego pasterza

00:03:03.680 --> 00:03:06.960
i ogłasza, że jego ukochana, mniej politycznie wartościowa córka poślubi

00:03:06.960 --> 00:03:11.120
Lindworma, czy tego chce czy nie. Zawsze miło jest zobaczyć władcę, który naprawdę się stara

00:03:11.120 --> 00:03:14.640
nawiązać mocną więź ze swoim ludem. 
Zatem [dzielna chłopka] oczywiście

00:03:14.640 --> 00:03:17.600
nie chce zostać pożarta, więc robi to, co każdy szanujący się protagonista - idzie

00:03:17.600 --> 00:03:21.200
na spacer do nawiedzonego lasu, rozpaczając nad swoim losem, aż [tajemnicza staruszka] która

00:03:21.200 --> 00:03:23.920
jest [czarownicą] wyskakuje jak Filip z Konopii i pyta, co ją dręczy. Pasterka

00:03:23.920 --> 00:03:27.120
objaśnia jej całą swoją sytuację i wiedźma udziela jej jej bardzo specyficznych rad,

00:03:27.120 --> 00:03:30.640
dzięki którym może przeżyć noc poślubną. Jest dzień ceremonii, wystawne przyjęcie, piękna

00:03:30.640 --> 00:03:34.720
panna młoda, zacnie pokryty łuskami pan młody, itd itd - ale tej nocy, wedle rad czarownicy,

00:03:34.720 --> 00:03:38.640
pasterka każe służbie przynieść jej parę rzeczy. Ubiera się na cebulę w dziesięć sukienek

00:03:38.640 --> 00:03:42.720
przygotowuje dwie misy napełnione ługiem i mlekiem i szykuje się na baśniowe perypetie.

00:03:42.720 --> 00:03:46.960
Kiedy Lindworm każe jej zdjąć sukienkę, ona każe mu zdjąć warstwę jego skóry. Jest dosyć zdumiony

00:03:46.960 --> 00:03:51.280
tym żądaniem, lecz się zgadza - ale gdy zrzuca skórę, niespodzianka, ona ma kolejną sukienkę!

00:03:51.280 --> 00:03:54.880
Lepiej zrzuć kolejną skórę, jeśli chcesz się do niej dobrać! Powtarzają ten proces kilka razy,

00:03:54.880 --> 00:03:58.240
i kiedy pasterka zrzuciła już z siebie przedostatnią sukienkę, Lindworm jest już mocno

00:03:58.240 --> 00:04:02.080
osłabiony. Wtedy plan wkracza w fazę drugą. Postępując dokładnie wedle rad czarownicy,

00:04:02.080 --> 00:04:05.440
pasterka chwyta za bicz, który, jak myślę, służba dała jej z założeniem

00:04:05.440 --> 00:04:09.440
że ma służyć do zwyczajnych sypialnianych igraszek, moczy bicz w ługu i uderza nim

00:04:09.440 --> 00:04:14.080
Lindworma. Potem oblewa go mlekiem, a potem - co jest największą niespodzianką - przytula go.

00:04:14.080 --> 00:04:17.680
Następnego dnia służba z zaskoczeniem odkrywa, że pasterka nie tylko żyje, ale

00:04:17.680 --> 00:04:21.680
też jest w objęciach [przystojnego księcia]. Teraz, kiedy Lindworm jest wolny od swojej przeklętej

00:04:21.680 --> 00:04:25.520
egzystencji, poprzez zbicie na kwaśne jabłko, królestwo jest rozradowane i wesele odbywa

00:04:25.520 --> 00:04:29.360
się ponownie, tym razem z uczuciem. Książę i pasterka stają się szczęśliwym małżeństwem, tym

00:04:29.360 --> 00:04:32.960
razem naprawdę, i wszyscy żyją długo i szczęśliwie. Może oprócz tych dwóch księżniczek

00:04:32.960 --> 00:04:36.805
które zostały zamordowane. Sorry, drogie panie, ale ktoś musi zapłacić, żeby spełnić regułę trójki!

00:04:36.805 --> 00:05:03.529
[Bring Me To Life - Evanescence]