[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.80,0:00:03.80,Default,,0000,0000,0000,,Słowo "abstrakt" usłyszycie ode mnie wiele razy, Dialogue: 0,0:00:03.80,0:00:07.62,Default,,0000,0000,0000,,więc pomyślałem, że pokuszę się dla was o próbę definicji Dialogue: 0,0:00:07.62,0:00:09.27,Default,,0000,0000,0000,,albo lepiej, Dialogue: 0,0:00:09.27,0:00:11.80,Default,,0000,0000,0000,,postaram się, abyście intuicyjnie pojęli sens tego słowa. Dialogue: 0,0:00:11.80,0:00:14.07,Default,,0000,0000,0000,,"Abstrakt" może pojawić się jako przymiotnik - "abstrakcyjny", Dialogue: 0,0:00:14.07,0:00:16.27,Default,,0000,0000,0000,,np. abstrakcyjny pomysł, Dialogue: 0,0:00:16.27,0:00:19.27,Default,,0000,0000,0000,,sztuka abstrakcyjna. Dialogue: 0,0:00:19.27,0:00:20.60,Default,,0000,0000,0000,,Może też oznaczać Dialogue: 0,0:00:20.60,0:00:22.20,Default,,0000,0000,0000,,wyodrębnienie czegoś, Dialogue: 0,0:00:22.20,0:00:25.07,Default,,0000,0000,0000,,przykładowo idei z jakieś koncepcji. Dialogue: 0,0:00:25.07,0:00:26.84,Default,,0000,0000,0000,,Samo słowo "abstrakt" Dialogue: 0,0:00:26.84,0:00:28.47,Default,,0000,0000,0000,,to rzeczownik. Dialogue: 0,0:00:28.47,0:00:30.25,Default,,0000,0000,0000,,Zazwyczaj, jeśli używa się go w ten sposób, Dialogue: 0,0:00:30.25,0:00:31.57,Default,,0000,0000,0000,,to znaczenie, które jako pierwsze przychodzi mi na myśl, Dialogue: 0,0:00:31.57,0:00:34.20,Default,,0000,0000,0000,,to streszczenie pracy naukowej, Dialogue: 0,0:00:34.20,0:00:37.13,Default,,0000,0000,0000,,mające służyć jak najszerszemu jej zobrazowaniu. Dialogue: 0,0:00:37.13,0:00:38.73,Default,,0000,0000,0000,,To swego rodzaju podsumowanie pracy. Dialogue: 0,0:00:38.73,0:00:40.20,Default,,0000,0000,0000,,Niezależnie od tego Dialogue: 0,0:00:40.20,0:00:41.40,Default,,0000,0000,0000,,w jakim kontekście użyjecie słowa "abstrakt", Dialogue: 0,0:00:41.40,0:00:44.47,Default,,0000,0000,0000,,to przekonacie się o jednym Dialogue: 0,0:00:44.47,0:00:46.80,Default,,0000,0000,0000,,- przeważnie chodzi o wydobycie esencji Dialogue: 0,0:00:46.80,0:00:51.20,Default,,0000,0000,0000,,z danego obiektu w realnym świecie, Dialogue: 0,0:00:51.20,0:00:54.23,Default,,0000,0000,0000,,niezależnie czy użyjecie "abstraktu" jak rzeczownika czy przymiotnika. Dialogue: 0,0:00:54.23,0:00:56.07,Default,,0000,0000,0000,,Mamy tutaj nasz "realny świat" Dialogue: 0,0:00:56.07,0:00:58.38,Default,,0000,0000,0000,,nasz "realny świat", Dialogue: 0,0:00:58.38,0:01:01.41,Default,,0000,0000,0000,,a tutaj jest świat Dialogue: 0,0:01:01.41,0:01:05.27,Default,,0000,0000,0000,,idei i koncepcji. Dialogue: 0,0:01:05.27,0:01:08.40,Default,,0000,0000,0000,,A istota abstraktu Dialogue: 0,0:01:08.40,0:01:09.73,Default,,0000,0000,0000,,i wydobywania esencji Dialogue: 0,0:01:09.73,0:01:10.93,Default,,0000,0000,0000,,jest taka, że wyodrębniasz ją Dialogue: 0,0:01:10.93,0:01:13.47,Default,,0000,0000,0000,,z tej konkretnej rzeczywistości Dialogue: 0,0:01:13.47,0:01:17.87,Default,,0000,0000,0000,,i kierujesz się ku ideom i koncepcjom. Dialogue: 0,0:01:17.87,0:01:22.27,Default,,0000,0000,0000,,Dla mnie prawdopodobnie najbardziej namacalnym Dialogue: 0,0:01:22.27,0:01:25.73,Default,,0000,0000,0000,,sposobem myślenia o abstrakcji, co już samo w sobie jest sprzeczne, Dialogue: 0,0:01:25.73,0:01:28.40,Default,,0000,0000,0000,,myślenie o abstrakcji w namacalny sposób, Dialogue: 0,0:01:28.40,0:01:31.71,Default,,0000,0000,0000,,są np. figury geometryczne, Dialogue: 0,0:01:31.71,0:01:34.97,Default,,0000,0000,0000,,więc jeśli poprosiłbym was o znalezienie mi sześcianu, Dialogue: 0,0:01:34.97,0:01:38.27,Default,,0000,0000,0000,,moglibyście wskazać Sześcian Borgów ("Star Trek"). Dialogue: 0,0:01:38.27,0:01:39.30,Default,,0000,0000,0000,,Sześcian Borgów Dialogue: 0,0:01:39.30,0:01:44.80,Default,,0000,0000,0000,,Możecie też wskazać parę kostek do gry. Dialogue: 0,0:01:44.80,0:01:46.87,Default,,0000,0000,0000,,Pozwólcie, że narysuję parę kostek. Dialogue: 0,0:01:46.87,0:01:48.95,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli szukalibyście sześcianów, Dialogue: 0,0:01:48.95,0:01:51.73,Default,,0000,0000,0000,,to moglibyście też wskazać parę kostek, Dialogue: 0,0:01:51.73,0:01:53.93,Default,,0000,0000,0000,,która wygląda mniej więcej tak. Dialogue: 0,0:01:53.93,0:01:55.73,Default,,0000,0000,0000,,Moglibyście wskazać kostkę Rubika, Dialogue: 0,0:01:55.73,0:01:56.80,Default,,0000,0000,0000,,w zasadzie możecie wskazać cokolwiek, Dialogue: 0,0:01:56.80,0:01:58.73,Default,,0000,0000,0000,,może to być budynek, który przypomina sześcian, Dialogue: 0,0:01:58.73,0:02:00.73,Default,,0000,0000,0000,,budynek, który przypomina sześcian Dialogue: 0,0:02:00.73,0:02:03.47,Default,,0000,0000,0000,,albo pudełko w waszym domu, które jest sześcianem. Dialogue: 0,0:02:03.47,0:02:07.67,Default,,0000,0000,0000,,W waszych umysłach zakodowane jest, jak wygląda sześcian, Dialogue: 0,0:02:07.67,0:02:09.73,Default,,0000,0000,0000,,coś w rodzaju "umiem rozpoznać, że to sześcian, jeśli jakiś zobaczę", Dialogue: 0,0:02:09.73,0:02:13.13,Default,,0000,0000,0000,,ale generalnie chodzi o ogólne pojęcie, Dialogue: 0,0:02:13.13,0:02:15.60,Default,,0000,0000,0000,,czym jest sześcian. Dialogue: 0,0:02:15.60,0:02:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Podane wyżej przykłady skrajnie się od siebie różnią, Dialogue: 0,0:02:17.00,0:02:19.27,Default,,0000,0000,0000,,to jest jakiś plastikowy przedmiot, który mogę zmieścić w dłoni, Dialogue: 0,0:02:19.27,0:02:20.73,Default,,0000,0000,0000,,to są jakieś białe przedmioty, Dialogue: 0,0:02:20.73,0:02:23.20,Default,,0000,0000,0000,,które nawet nie są zbliżone do geometrycznego ideału sześcianu, Dialogue: 0,0:02:23.20,0:02:26.40,Default,,0000,0000,0000,,bo mają lekko zaokrąglone krawędzie. Dialogue: 0,0:02:26.40,0:02:29.20,Default,,0000,0000,0000,,To jest wielki Sześcian Borgów, który... wiecie... Dialogue: 0,0:02:29.20,0:02:31.07,Default,,0000,0000,0000,,jeszcze nie istnieje ;-) Dialogue: 0,0:02:31.07,0:02:32.73,Default,,0000,0000,0000,,to oczywiście fikcyjny obiekt. Dialogue: 0,0:02:32.73,0:02:35.40,Default,,0000,0000,0000,,Wszystkie te obiekty mają kształt sześcianu, Dialogue: 0,0:02:35.40,0:02:37.80,Default,,0000,0000,0000,,to jedna z zabawnych rzeczy w geometrii Dialogue: 0,0:02:37.80,0:02:41.73,Default,,0000,0000,0000,,- figury te faktycznie oddają istotę kształtów realnego świata. Dialogue: 0,0:02:41.73,0:02:44.80,Default,,0000,0000,0000,,I rzeczywiście mamy taką definicję w geometrii. Dialogue: 0,0:02:44.80,0:02:49.92,Default,,0000,0000,0000,,Obiekt podobny do tego, Dialogue: 0,0:02:49.92,0:02:52.70,Default,,0000,0000,0000,,którego każdy bok ma dokładnie tę samą długość Dialogue: 0,0:02:52.90,0:02:55.11,Default,,0000,0000,0000,,to jest długość 1 i to będzie długość 1 Dialogue: 0,0:02:55.11,0:02:56.82,Default,,0000,0000,0000,,i to też będzie długość 1 Dialogue: 0,0:02:56.82,0:02:58.10,Default,,0000,0000,0000,,chociaż nie musi być to koniecznie "1". Dialogue: 0,0:02:58.11,0:02:59.62,Default,,0000,0000,0000,,Jakakolwiek będzie długość tego boku, Dialogue: 0,0:02:59.62,0:03:00.80,Default,,0000,0000,0000,,to ten bok Dialogue: 0,0:03:00.80,0:03:02.20,Default,,0000,0000,0000,,ten bok też będzie miał tę samą długość Dialogue: 0,0:03:02.20,0:03:04.13,Default,,0000,0000,0000,,i ten także. Dialogue: 0,0:03:04.13,0:03:05.93,Default,,0000,0000,0000,,Nie zamierzam podawać wam szczegółowej definicji, Dialogue: 0,0:03:05.93,0:03:08.27,Default,,0000,0000,0000,,po prostu staram się pokazać wam, że istnieje Dialogue: 0,0:03:08.27,0:03:12.20,Default,,0000,0000,0000,,czysto teoretyczne wyobrażenie, czym jest sześcian Dialogue: 0,0:03:12.20,0:03:14.27,Default,,0000,0000,0000,,czym jest sześcian. Dialogue: 0,0:03:14.27,0:03:16.73,Default,,0000,0000,0000,,Natomiast w realnym świecie, właściwie nie ma czegoś takiego Dialogue: 0,0:03:16.73,0:03:18.53,Default,,0000,0000,0000,,jak idealny sześcian. Dialogue: 0,0:03:18.53,0:03:20.33,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli bylibyście naprawdę blisko tej formy, Dialogue: 0,0:03:20.33,0:03:22.53,Default,,0000,0000,0000,,jeśli dokładnie zmierzylibyście wymiary jej boków Dialogue: 0,0:03:22.53,0:03:24.67,Default,,0000,0000,0000,,to nie będą one identyczne, Dialogue: 0,0:03:24.67,0:03:32.27,Default,,0000,0000,0000,,ale abstrakcyjna idea sześcianu zakłada, że jego boki mają dokładnie tę samą długość Dialogue: 0,0:03:32.27,0:03:35.20,Default,,0000,0000,0000,,ta krawędź, ta i ta i w zasadzie wszystkie inne Dialogue: 0,0:03:35.20,0:03:37.47,Default,,0000,0000,0000,,będą miały dokładnie tę samą długość. Dialogue: 0,0:03:37.47,0:03:39.02,Default,,0000,0000,0000,,Tak więc przechodzimy od konkretów, Dialogue: 0,0:03:39.02,0:03:40.93,Default,,0000,0000,0000,,tworów realnego świata, Dialogue: 0,0:03:40.93,0:03:43.93,Default,,0000,0000,0000,,o ile XXIV albo XXV wiek można uznać za realny świat, Dialogue: 0,0:03:43.93,0:03:49.20,Default,,0000,0000,0000,,do ogólnego zarysu idei przewodniej. Dialogue: 0,0:03:49.20,0:03:51.75,Default,,0000,0000,0000,,Zapewne z "abstraktem" spotkacie się też Dialogue: 0,0:03:51.75,0:03:54.27,Default,,0000,0000,0000,,w sztuce - sztuka abstrakcyjna Dialogue: 0,0:03:54.27,0:03:56.47,Default,,0000,0000,0000,,ten obraz to właśnie przykład sztuki abstrakcyjnej Dialogue: 0,0:03:56.47,0:03:57.93,Default,,0000,0000,0000,,i ta sama idea przewodnia. Dialogue: 0,0:03:57.93,0:03:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Więc jeśli spojrzycie do słownika, Dialogue: 0,0:03:59.00,0:04:01.00,Default,,0000,0000,0000,,to znajdziecie 20 definicji słowa "abstrakt", Dialogue: 0,0:04:01.00,0:04:04.20,Default,,0000,0000,0000,,ale wszystkie one będą próbowały powiedzieć jedno: Dialogue: 0,0:04:04.20,0:04:09.47,Default,,0000,0000,0000,,sztuka abstrakcyjna to sztuka, która nie skupia się na odwzorowywaniu Dialogue: 0,0:04:09.47,0:04:11.67,Default,,0000,0000,0000,,rzeczywistości takiej, jaką ona naprawdę jest. Dialogue: 0,0:04:11.67,0:04:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Dla porównania obejrzycie obrazy malarzy Renesansu, Dialogue: 0,0:04:15.00,0:04:16.100,Default,,0000,0000,0000,,którzy specjalizowali się w malowaniu kształtów Dialogue: 0,0:04:16.100,0:04:18.93,Default,,0000,0000,0000,,tak, jak wyglądają one w realnym świecie, Dialogue: 0,0:04:18.93,0:04:20.33,Default,,0000,0000,0000,,ale malarze abstrakcyjni Dialogue: 0,0:04:20.33,0:04:22.06,Default,,0000,0000,0000,,czasem nawet nie próbują Dialogue: 0,0:04:22.06,0:04:24.27,Default,,0000,0000,0000,,pokazać czegoś realnego, Dialogue: 0,0:04:24.27,0:04:26.80,Default,,0000,0000,0000,,chodzi im jedynie o oddanie ogólnego zarysu Dialogue: 0,0:04:26.80,0:04:31.00,Default,,0000,0000,0000,,albo samego koloru, formy i tekstury. Dialogue: 0,0:04:31.00,0:04:33.20,Default,,0000,0000,0000,,To jest obraz Jacksona Pollocka, Dialogue: 0,0:04:33.20,0:04:35.53,Default,,0000,0000,0000,,o tutaj Dialogue: 0,0:04:35.53,0:04:39.27,Default,,0000,0000,0000,,zdjęcie zrobione zostało przez naszego historyka sztuki, Stevena Zuckera Dialogue: 0,0:04:39.27,0:04:41.80,Default,,0000,0000,0000,,i jak widzicie, nie ma tu nic konkretnego Dialogue: 0,0:04:41.80,0:04:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Jackson Pollock nie próbuje namalować Dialogue: 0,0:04:44.00,0:04:46.86,Default,,0000,0000,0000,,psa, konia albo czegoś w tym rodzaju, Dialogue: 0,0:04:46.86,0:04:49.33,Default,,0000,0000,0000,,maluje coś nieokreślonego, Dialogue: 0,0:04:49.33,0:04:51.38,Default,,0000,0000,0000,,kompletnie niezależnego Dialogue: 0,0:04:51.38,0:04:55.73,Default,,0000,0000,0000,,i oderwanego od rzeczywistości. Dialogue: 0,0:04:55.73,0:04:58.13,Default,,0000,0000,0000,,Słowo "abstrakcja" Dialogue: 0,0:04:58.13,0:05:01.80,Default,,0000,0000,0000,,nie dotyczy jednak jedynie geometrii i sztuki, Dialogue: 0,0:05:01.80,0:05:04.80,Default,,0000,0000,0000,,dotyczy wszystkiego, co robimy na co dzień, Dialogue: 0,0:05:04.80,0:05:06.47,Default,,0000,0000,0000,,nawet kiedy zwyczajnie z kimś rozmawiamy, Dialogue: 0,0:05:06.47,0:05:08.82,Default,,0000,0000,0000,,praktycznie za każdym razem, kiedy używamy słów i symboli, Dialogue: 0,0:05:08.82,0:05:10.87,Default,,0000,0000,0000,,wydobywamy to, co ważne, Dialogue: 0,0:05:10.87,0:05:16.47,Default,,0000,0000,0000,,wydobywamy esencję czegoś, co naprawdę istnieje w naszej rzeczywistości. Dialogue: 0,0:05:16.47,0:05:19.87,Default,,0000,0000,0000,,Więc jeśli użyję słowa "pies", Dialogue: 0,0:05:19.87,0:05:23.67,Default,,0000,0000,0000,,to jest to jakiś zespół symboli, które przedstawiają coś w naszym umyśle, Dialogue: 0,0:05:23.67,0:05:25.53,Default,,0000,0000,0000,,coś co kojarzy nam się z psem. Dialogue: 0,0:05:25.53,0:05:27.47,Default,,0000,0000,0000,,Mamy w umyśle jakieś cechy, Dialogue: 0,0:05:27.47,0:05:29.53,Default,,0000,0000,0000,,które "tworzą" psa, Dialogue: 0,0:05:29.53,0:05:31.67,Default,,0000,0000,0000,,np. że ma cztery łapy, Dialogue: 0,0:05:31.67,0:05:34.55,Default,,0000,0000,0000,,oklapnięte uszy i że lubimy go głaskać, Dialogue: 0,0:05:34.55,0:05:37.46,Default,,0000,0000,0000,,i że jest najlepszym przyjacielem człowieka. Dialogue: 0,0:05:37.46,0:05:39.71,Default,,0000,0000,0000,,Wyobrażacie sobie, że właśnie to nazywamy psem, Dialogue: 0,0:05:39.71,0:05:41.98,Default,,0000,0000,0000,,że to jest istota psa. Dialogue: 0,0:05:41.98,0:05:43.75,Default,,0000,0000,0000,,Ale jeśli przyjrzycie się psom w realnym świecie, Dialogue: 0,0:05:43.75,0:05:46.54,Default,,0000,0000,0000,,tak naprawdę bardzo się od siebie różnią, Dialogue: 0,0:05:46.54,0:05:48.15,Default,,0000,0000,0000,,jak np. dog niemiecki Dialogue: 0,0:05:48.15,0:05:52.38,Default,,0000,0000,0000,,i pudelek miniaturka. Dialogue: 0,0:05:52.38,0:05:55.43,Default,,0000,0000,0000,,Ale mimo to we wszystkich rozpoznajemy cechy wspólne, Dialogue: 0,0:05:55.43,0:05:58.23,Default,,0000,0000,0000,,które mówią nam, że to psy. Dialogue: 0,0:05:58.23,0:06:00.87,Default,,0000,0000,0000,,Do tego jeszcze te litery, które nawet lepiej przedstawiają esencję, Dialogue: 0,0:06:00.87,0:06:02.95,Default,,0000,0000,0000,,gdyż przywołują obraz psa. Dialogue: 0,0:06:02.95,0:06:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Nawet jeśli napiszemy coś tak prostego jak pojedyncza cyfra, Dialogue: 0,0:06:05.00,0:06:09.35,Default,,0000,0000,0000,,powiedzmy "5", Dialogue: 0,0:06:09.35,0:06:11.53,Default,,0000,0000,0000,,to używamy jej tak często, że dla nas Dialogue: 0,0:06:11.53,0:06:14.29,Default,,0000,0000,0000,,"5" przypomina już konkretną rzecz, Dialogue: 0,0:06:14.29,0:06:15.69,Default,,0000,0000,0000,,mimo że jest tak abstrakcyjna. Dialogue: 0,0:06:15.69,0:06:17.49,Default,,0000,0000,0000,,To tylko ilość czegoś, Dialogue: 0,0:06:17.49,0:06:19.00,Default,,0000,0000,0000,,którą mogę przedstawić w ten sposób Dialogue: 0,0:06:19.00,0:06:21.97,Default,,0000,0000,0000,,albo w ten sposób, Dialogue: 0,0:06:21.97,0:06:24.89,Default,,0000,0000,0000,,albo zapisując cyframi rzymskimi...\No tak. Dialogue: 0,0:06:24.89,0:06:26.80,Default,,0000,0000,0000,,albo tak. Dialogue: 0,0:06:26.80,0:06:28.67,Default,,0000,0000,0000,,W każdym z tych przypadków Dialogue: 0,0:06:28.67,0:06:32.33,Default,,0000,0000,0000,,ideą przewodnią jest ilość - pięć rzeczy Dialogue: 0,0:06:32.33,0:06:35.93,Default,,0000,0000,0000,,Pięć. Jeśli byście kogoś poprosili, żeby wskazał wam piątkę Dialogue: 0,0:06:35.93,0:06:38.40,Default,,0000,0000,0000,,to pewnie narysowałby albo wskazał coś w tym stylu, Dialogue: 0,0:06:38.40,0:06:41.48,Default,,0000,0000,0000,,ale cały czas byłby to symbol "5", Dialogue: 0,0:06:41.48,0:06:45.19,Default,,0000,0000,0000,,i nadal byłby to bardzo abstrakcyjny koncept. Dialogue: 0,0:06:45.19,0:06:47.27,Default,,0000,0000,0000,,Tak więc to daje wam pojęcie, Dialogue: 0,0:06:47.27,0:06:48.83,Default,,0000,0000,0000,,co oznacza "abstrakt". Dialogue: 0,0:06:48.83,0:06:50.20,Default,,0000,0000,0000,,Można powiedzieć, Dialogue: 0,0:06:50.20,0:06:53.00,Default,,0000,0000,0000,,że to coś w rodzaju, z braku lepszego słowa, Dialogue: 0,0:06:53.00,0:06:56.40,Default,,0000,0000,0000,,coś w rodzaju... abstrakcyjnego konceptu, Dialogue: 0,0:06:56.40,0:06:59.11,Default,,0000,0000,0000,,żeby przesadnie się już nad tym nie rozwodzić.