9:59:59.000,9:59:59.000
Je zult mij het woord 'abstract' veel horen gebruiken,[br]00:03[br]dus wil ik een poging doen om jullie[br]00:07[br]een uitleg geven, of misschien zelfs belangrijker[br]00:09[br]eem ingeving van wat 'abstract' betekent.[br]00:11[br]Abstract kan een bijvoegelijk naamwoord zijn:[br]00:14[br]je kunt een abstract idee hebben,[br]00:16[br]of abstracte kunst.[br]00:19[br]Maar het kan ook een werkwoord zijn:[br]00:20[br]je kunt iets abstract maken,[br]00:22[br]of een idee abstraheren uit een ander idee.[br]00:25[br]En je kunt het zelfs gebruiken als zelfstandig naamwoord:[br]00:26[br]je kunt het hebben over abstractie,[br]00:28[br]en meestal, als je het zo gebruikt,[br]00:31[br]bijvoorbeeld met "de abstract" van een wetenschappelijk artikel,[br]00:34[br]dat een beetje de essentie van het artikel bevat[br]00:37[br]en zowat de samenvatting ervan is.[br]00:38[br]Je zult zien dat[br]00:40[br]ongeacht[br]00:41[br]in welke context je het woord 'abstract' gebruikt,[br]00:44[br]er altijd gesproken wordt van een essentie halen[br]00:46[br]vanuit een tastbaar ding in de wereld,[br]00:51[br]of je het nou gebruikt als zelfstandig naamwoord, bijvoeglijk naamwoord of werkwoord.[br]00:54[br]Dus hier is onze tastbare wereld,[br]00:56[br]onze werkelijkheid,[br]00:58[br]en hier is dan een wereld van ideeen,[br]01:01[br]ideeen en begrippen.[br]01:05[br]En het algemene idee achter abstractie,[br]01:08[br]of het abstract maken van iets,[br]01:09[br]is dat je het weghaalt[br]01:10[br]uit de afgezonderde, concrete, echte wereld[br]01:13[br]en je meer kijkt in de richting van ideeen en begrippen.[br]01:17[br]Een van de voor mij meest tastbare kanten[br]01:22[br]van abstractie, die in tegenspraak is[br]01:25[br]met zichzelf: het denken over abstractie op een tastbare manier,[br]01:28[br]zijn dingen als geometrische vormen.[br]01:31[br]Als ik je zou vragen een paar kubussen voor mij te vinden,[br]01:34[br]dan zou je kunnen wijzen naar het Borg ship hierzo,[br]01:38[br]een Borg schip.[br]01:39[br]Je zou kunnen wijzen naar een paar dobbelstenen.[br]01:44[br]Laat ik eens twee dobbelstenen tekenen.[br]01:46[br]Als je zocht naar kubussen[br]01:48[br]zou je best twee dobbelstenen kunnen aanwijzen,[br]01:51[br]die kunnen er bijvoorbeeld zo uitzien.[br]01:53[br]Je zou ook een Rubik's Kubus aan kunnen wijzen,[br]01:55[br]of wat je maar kunt vinden.[br]01:56[br]Er zou een gebouw kunnen zijn dat eruitziet als een kubus,[br]01:58[br]het zou een op een kubus lijkend gebouw kunnen zijn,[br]02:00[br]of misschien is er een kubus-vormige doos en jouw huis.[br]02:03[br]Maar in je hoofd heb je een algemeen idde van wat een kubus is,[br]02:07[br]zoals ik er een herken als ik hem zie.[br]02:09[br]Een algemeen idee is af te leiden van het concept[br]02:13[br]van wat een kubus is.[br]02:15[br]En al deze ideeen verschillen van elkaar.[br]02:17[br]Het zou bijvoorbeeld een plastic object kunnen zijn dat ik in mijn hand houd.[br]02:19[br]Hier zijn die kleine witte stippen.[br]02:20[br]Ze komen geometrisch niet eens in de buurt van perfectie.[br]02:23[br]Ze hebben hier kleine rondingen.[br]02:26[br]Dit is een grote een groot Borg schip waarvan je weet[br]02:29[br]dat het nog niet bestaat.[br]02:31[br]Het is een fictief voertuig.[br]02:32[br]Al deze dingen zien er kubus-achtig uit.[br]02:35[br]Dat is een van de leuke dingen van geometrie.[br]02:37[br]Het concept is af te leiden uit deze tastbare vormen,[br]02:41[br]en we hebbenvoor de kubus een definitie in de geometrie.[br]02:44[br]Het is een object zoals deze,[br]02:49[br]waarvan alle zijdes exact dezelfde legte hebben.[br]02:52[br]Als dit lengte 1 is, is dit ook lengte 1[br]02:55[br]en dit is ook lengte 1.[br]02:56[br]Het hoeft niet zo te zijn.[br]02:58[br]Het maakt niet uit wat de lengte van deze zijde[br]02:59[br]in deze richting is,[br]03:00[br]de lijn in deze richting zou dezelfde lengte hebben,[br]03:02[br]en deze lijn ook.[br]03:04[br]Dit is niet de exacte definitie,[br]03:05[br]ik probeer alleen duidelijk te maken dat er[br]03:08[br]een precies idee van een kubus is,[br]03:12[br]van wat de "kubus" is.[br]03:14[br]In de echte wereld is er niet dat in de buur komt van[br]03:16[br]een perfecte kubus.[br]03:18[br]Als je de dobbelstenen van heel dichtbij zou bekijken[br]03:20[br]en je heel precies de lengte van de zijdes zou opmeten,[br]03:22[br]dan zouden de lengtes niet exact gelijk zijn.[br]03:24[br]Maar in het abstracte idee van een cubus is dit precies dezelfde lengte als dit,[br]03:32[br]en deze en deze en de rest van de randen[br]03:35[br]zullen van dezelfde lengte zijn.[br]03:37[br]We hebben het hier over het concrete.[br]03:39[br]Het specifieke uit de echte wereld[br]03:40[br]-als je de 24ste of de 25ste eeuw als de echte wereld beschouwt-[br]03:43[br]gaat naar het algemene idee erachter.[br]03:49[br]Je hebt waarschijnlijk het woord 'abstract' gehoor in[br]03:51[br]kunsttermen, zoals abstracte kunst.[br]03:54[br]Dit is abstracte kunst[br]03:56[br]en het is hetzelfde algemene idee.[br]03:57[br]Als je in het woordenboek kijkt[br]03:59[br]zul je zo'n 20 definities van het woord 'abstract' vinden.[br]04:01[br]Maar het gaat in wezen allemaal over hetzelfde.[br]04:04[br]Abstracte kunst is kunst die niet bedoeld is om de proberen te schilderen[br]04:09[br]dat precies zo bestaat in werkelijkheid.[br]04:11[br]Als je kijkt naar kunst uit de Renaissance[br]04:15[br]zie je dat men probeerde figuren precies zo te schilderen[br]04:16[br]als ze er in werkelijkheid uitzagen.[br]04:18[br]Maar abstracte kunstenaars[br]04:20[br]proberen soms helemaal niet iets af te beelden[br]04:22[br]uit de echte wereld.[br]04:24[br]Ze proberen een ruw idee te laten zien.[br]04:26[br]Ze proberen een ruwe expressie af te beelden van kleur en vorm en structuur[br]04:31[br]Dit is een schilderij van Jackson Pollock,[br]04:33[br]hierzo.[br]04:35[br]Het is uitgekozen door onze eigen kunsthistoricus Steven Zucker.[br]04:39[br]Je kunt zien dat het niet duidelijk is.[br]04:41[br]Jackson Pollock probeert niet[br]04:44[br]een hond of een paard of zoiets te schilderen.[br]04:46[br]He schildert iets dat afgezonderd[br]04:49[br]en totaal onafhankelijk van wat we eigenlijk[br]04:51[br]kunnen zien in de tastbare werkelijkheid.[br]04:55[br]En het woord 'abstractie', weet je,[br]04:58[br]het slaat niet alleen op pure geometrie en kunst,[br]05:01[br]het slaat op bijna alles wat we dagelijks doen.[br]05:04[br]Zelfs als we over dingen praten,[br]05:06[br]wanneer we woorden of symbolen gebuiken,[br]05:08[br]We maken abstracte begrippen[br]05:10[br]van wat bestaat in de tastbare werkelijkheid.[br]05:16[br]Neem bijvoorbeeld het gebruik de het woord 'hond'.[br]05:19[br]Het is een groepje symbolen dat een idee oproept[br]05:23[br]dat wij associeren met 'hond'.[br]05:25[br]We hebben is ons hoofd een beeld[br]05:27[br]van wat een hond eigenlijk is.[br]05:29[br]Je weet wel, het heeft vier benen[br]05:31[br]en flaporen en het is leuk om er een te aaien.[br]05:34[br]En ze zijn de beste vriend van de mens.[br]05:37[br]Je ziet het ding voor je dat hond wordt genoemd[br]05:39[br]en het heeft de essentie van een hond.[br]05:41[br]Maar wanneer je honden in het echt ziet,[br]05:43[br]lijken ze een heel andere diersoort.[br]05:46[br]Als je kijkt naar een Duitse dog,[br]05:48[br]of naar een hele kleine poedel,[br]05:52[br]kun je een essentie herkennen[br]05:55[br]die we kunnen scheiden van de hond of zelfs zo abstract kunnen maken[br]05:58[br]dat we het laten zien met slechts letters,[br]06:00[br]die dit plaatje te voorschijn toveren.[br]06:02[br]Zelfs als we iets opschrijven als bijvoorbeeld een getal,[br]06:05[br]als ik het getal vijf opschrijf,[br]06:09[br]gebruiken we het zo vaak dat[br]06:11[br]we het getal vijf bijna beschouwen als een concreet iets.[br]06:14[br]Maar het lijkt zo abstract,[br]06:15[br]het is slechts een hoeveelheid.[br]06:17[br]Ik kan het zo opschrijven[br]06:19[br]of ik kan het zo opschrijven.[br]06:21[br]Ik zou het met Romeinse cijfers kunnen noteren.[br]06:24[br]Ik zou het ook zo op kunnen schrijven.[br]06:26[br]In al deze gevallen[br]06:28[br]is het het idee van de hoeveelheid van vijf dingn.[br]06:32[br]Je zou kunnen zeggen: "wijs een vijf aan"[br]06:35[br]en iemand zou een vijf kunnen tekenen en daarnaar wijzen,[br]06:38[br]maar diegene zou naar het symbool van het getal wijzen,[br]06:41[br]want het blijft een abstract idee.[br]06:45[br]Hopelijk heb je nu een idee[br]06:47[br]van wat 'abstract' betekent.[br]06:48[br]Zoals je kunt zeggen, weet je wel,[br]06:50[br]is er sprake van een tekort aan betere woorden.[br]06:53[br]Het is een soort abstract idee,[br]06:56[br]zonder daar leuk over te doen.