WEBVTT

00:00:03.996 --> 00:00:09.133
Ուրեմն, հիմա կը սկսինք, եթէ ջարդ, քու ընտանիքիդ

00:00:09.133 --> 00:00:13.003
պատմութիւնը արդէն մինչեւ...

NOTE Paragraph

00:00:13.003 --> 00:00:16.903
- Օքէյ, նախահայրերս, պապիկն ու տատիկը, ուրեմն, 1915 թուականին

00:00:16.903 --> 00:00:22.253
իմ նախահայրերս, մօրս կողմէն եկած եմ Մարաշէն

00:00:22.261 --> 00:00:27.515
հօրս կողմէն եկած եմ Պուրսայէն, բայց հայրս, մայրս

00:00:27.515 --> 00:00:32.705
ծնած են, ապրած են Հալէպում, ես ալ նոյնպէս

00:00:32.705 --> 00:00:38.530
Հալէպ քաղաքին մէջ ծնած եմ, այդտեղ դպրոց գացեր եմ

00:00:38.530 --> 00:00:42.680
մանկութիւնս բոլոր Հալէպի մէջ անցուցեր եմ,

00:00:42.680 --> 00:00:46.831
դպրոց գացեր եմ Հալէպ, ունեցեր եմ միջավայր

00:00:46.831 --> 00:00:51.195
եղեր եմ հայերէն լէզուի ուսուցչուհի:

00:00:51.195 --> 00:00:54.705
Ուրեմն, ընկերներս բոլորը թողեր եմ իմ միջավայրը

00:00:54.705 --> 00:00:56.985
ու եկեր եմ Երեւան:

NOTE Paragraph

00:00:56.985 --> 00:00:59.955
Պատմութիւններ գիտես` ինչպէ՞ս քու մեծ հայրիկները,

00:00:59.955 --> 00:01:03.715
մեծ մայրիկները ինչպէ՞ս Թուրքիա, Սուրիա եկած են:

NOTE Paragraph

00:01:03.715 --> 00:01:07.715
Ինչպէ՞ս, շատ յստակ չէ, Մարաշէն եկողները

00:01:07.715 --> 00:01:11.449
1915 թուականին գաղթականներու խումբին հետ

00:01:11.449 --> 00:01:15.189
միացեր են, եկեր են, հասեր են Հալէպի որբանոցը:

00:01:15.189 --> 00:01:20.439
Հալէպի որբանոցին մէջ, ուրեմն, իմ մեծ մօրս հետ

00:01:20.439 --> 00:01:25.159
ծանօթացուցեր են, մեծ հօրս հետ ծանօթացուցեր են

00:01:25.159 --> 00:01:29.819
եւ ամուսնացեր են իրենք, հօրս կողմէ նորէն այդպէս

00:01:29.819 --> 00:01:34.770
որբանոցի երեխաներ, զաւակներ եղեր են, նորէն

00:01:34.770 --> 00:01:38.609
որբանոցի կողմէն ծանօթացուցեր են իրենց զոյգերուն

00:01:38.609 --> 00:01:41.699
եւ ամուսնացեր են այդ պայմաններով:

00:01:41.699 --> 00:01:48.254
Գիտես ի՞նչ կ'աշխատէին, իր գործերը:

00:01:48.254 --> 00:01:52.425
Ես չեմ գիտեր շատ, աւելի նախնիները չեմ իմանում

NOTE Paragraph

00:01:52.425 --> 00:01:57.784
ի՞նչ կ'աշխատէին, բայց ընդհանրապէս հօրս կողմէ

00:01:57.784 --> 00:02:00.284
հողեր ունեցեր են, կալուածներ ունեցեր են

00:02:00.284 --> 00:02:04.394
հողագործութեամբ զբաղուեր են, մօրս կողմէն ինծի համար

00:02:04.394 --> 00:02:07.703
մութ է, շատ հին սերունդ եղեր են, հեռու եղած են

00:02:07.703 --> 00:02:10.853
ինծի համար մութ է, որ ի՞նչ աշխատեր են,

00:02:10.853 --> 00:02:18.423
մեծ հայրս նորէն արհեստաւոր եղած է` մէքանիք

00:02:18.423 --> 00:02:22.423
Ուրիշ ի՞նչ ասեմ:

00:02:22.423 --> 00:02:28.040
Եւ գիտես` ինչպէ՞ս էր, որ նոր կեանք պետք է սկսին

00:02:28.040 --> 00:02:33.160
Հալէպի մէջ, Ցեղասպանութիւնին վերջ գիտես ի՞նչ դժուարութիւններ...
- Այո, անշուշտ է

00:02:33.160 --> 00:02:36.366
ցեղասպանութենէն վերջ ունեցեր են իրենց

00:02:36.366 --> 00:02:40.605
դժուարութիւնները, նախ, ապրեր են թիթեղեայ տուներու մէջ

00:02:40.605 --> 00:02:44.845
եւ կոչուեր է թիթեղեայ տուներ հայերու, թիթեղեայ

00:02:44.845 --> 00:02:50.507
տուներ կոչուեր է` արաբերենով ըսեմ «պարրաքադ ըլ արման»:

00:02:50.507 --> 00:02:54.458
Յետոյ հայերը իրենք կառուցեր են, իրենց տուները ունեցեր են,

00:02:54.458 --> 00:02:58.134
արդէն իրենց կեանքը դէպի առաջ յառաջացուցեր են, բայց արդէն

00:02:58.134 --> 00:03:02.414
հազիւ մենք եկեր ենք Հալէպ կամ ըսեմ` Սիրիա ընդհանուր,

00:03:02.414 --> 00:03:06.498
ըսեմ, ունեցեր ենք մեր եկեղեցիները, եկեղեցիներուն

00:03:06.498 --> 00:03:09.228
կողքին անպայման ունեցեր ենք դպրոցներ,

00:03:09.228 --> 00:03:11.928
թեկուզ տարրական դպրոցներ սկիզբը ունեցեր ենք:

00:03:11.928 --> 00:03:16.378
Ժողովուրդը բոլոր թրքախօս եղած են, 500 տարի խօսեր են պարտադիր

00:03:16.378 --> 00:03:22.365
թրքերէն, բայց որ, երբ Հալէպ եկած են դպրոցներու,

00:03:22.365 --> 00:03:26.882
դպրոցներու միջոցով կրկին նոր սերունդը հայացուցին,

00:03:26.882 --> 00:03:29.222
հայերէն սորվեցուցին սերունդէ սերունդ, մենք ալ

00:03:29.222 --> 00:03:32.192
հայացանք, արդէն հայերէն կը խօսինք, հայկական

00:03:32.192 --> 00:03:40.453
դպրոցներ ունինք, մինչեւ երկրորդական դպրոց ունինք հայերէնով:

NOTE Paragraph

00:03:40.453 --> 00:03:48.283
Եւ Հալէպի մէջ ինչպէ՞ս Ցեղասպանութիւնը եւ ապրիլ 24-ը կը յիշէք:

00:03:48.283 --> 00:03:53.816
Ուրեմն, ապրիլ 24-ին առաւոտը կ'երթանք գերեզմանները,

00:03:53.816 --> 00:03:57.526
այդտեղ մատուռի շուրջ կը հաւաքուէինք աղօթքով,

00:03:57.526 --> 00:04:04.327
յետոյ մոմավառութեամբ, այդ շրջանին մի քանի օր ակումբներէն

00:04:04.327 --> 00:04:07.829
ներս, հայկական ակումբներուն ներս դասախօսութիւններ

00:04:07.829 --> 00:04:13.825
տեղի կ'ունենան, որպէսզի սերունդէ սերունդ շարունակենք

00:04:13.825 --> 00:04:18.355
յիշենք, չմոռնանք, որովհետեւ հայապահպանման հարց ունինք մենք,

00:04:18.355 --> 00:04:22.105
միայն ապրիլ 24-ի, արցունքի հարց չէ,

00:04:22.105 --> 00:04:26.185
մենք կը նեղուինք, կը յուզուինք, ճիշդ է մեր, մեզի

00:04:26.185 --> 00:04:31.585
պատահածներով, բայց որ վերածնուած ազգ ենք,

00:04:31.585 --> 00:04:34.775
մենք տակաւին կ'ապրինք, մենք տակաւին կանք:

NOTE Paragraph

00:04:34.775 --> 00:04:39.765
Ինչ, որ ըսուած է, որ պիտի սպանեն մինչեւ վերջին հայը

00:04:39.765 --> 00:04:44.666
եւ պիտի մնայ 1 հայ, այդ ալ պիտի դնեն թանգարան,

00:04:44.666 --> 00:04:47.286
այդ մէկը չյաջողեցան իրենք, որովհետեւ իրենք չի

00:04:47.286 --> 00:04:51.137
յաջողեցան այդ մէկը ընելու, ուրեմն մեզի համար

00:04:51.137 --> 00:04:56.337
ապրիլ 24-ը, ճի՛շտ է` սուգ է, բայց միեւնոյն ատեն

00:04:56.337 --> 00:05:00.887
գոյատեւման յաղթանակը ունինք, որ մենք դեռ ներկայ ենք,

00:05:00.887 --> 00:05:05.055
դեռ կանք, դեռ պահանջք ունինք, յատուցում կ'ուզենք,

00:05:05.055 --> 00:05:08.715
այսինքն` չենք քնած, արթուն ենք սերունդէ սերունդ,

00:05:08.715 --> 00:05:13.515
կը պատրաստենք մեր միութիւններու միջոցով, հայ ոգիով

00:05:13.515 --> 00:05:20.510
մեծցող, հայ հոգիով մեծցող սերունդ կը պատրաստենք:

NOTE Paragraph

00:05:21.143 --> 00:05:25.983
Իսկ հիմա քու մանկութիւնդ քիչ մը...
- Իմ մանկութիւնս շա՛տ ուրախ...

NOTE Paragraph

00:05:25.983 --> 00:05:29.163
Ո՞ր շրջանին մէջ:
- Հալէպ, Հալէպ, Հալէպ:

NOTE Paragraph

00:05:29.163 --> 00:05:30.473
Հալէպ ծնած եմ:

NOTE Paragraph

00:05:30.473 --> 00:05:33.633
Ո՞ր թաղամասը:
- Սուլէյմանիէ թաղամասը:

00:05:33.633 --> 00:05:38.643
Հալէպ ծներ, մեծցէր եմ, նոյն իմ տանս մէջ, տունս տակաւին կայ,

00:05:38.643 --> 00:05:43.643
բարեբախտաբար, ուրախ մանկութիւն ունեցեր եմ,

00:05:43.643 --> 00:05:49.183
շատ ուրախ, միշտ լաւ կեանք ունեցեր եմ, միշտ:

00:05:49.610 --> 00:05:51.800
Եւ ո՞ր դպրոց գացեր եք:

00:05:51.800 --> 00:05:56.040
Լազար Նաճարեան դպրոց գացեր եմ, այդտեղ յաճախեր եմ,

00:05:56.829 --> 00:06:00.829
1984-ի շրջանաւարտ եմ,

00:06:02.979 --> 00:06:09.129
միութիւնները, որպէս ակումբ, միութիւն` ես չեմ ուզեր զատողութիւն դնել,

00:06:09.129 --> 00:06:13.269
տարբերութիւն դնել, բոլոր միութիւններն ալ իրենց

00:06:13.269 --> 00:06:17.740
գործերը կը կատարեն, ամէն մէկը իր ձեւով, իր սկզբունքներով,

00:06:17.740 --> 00:06:21.538
բայց բոլորին նպատակը հայապահպանման հարցն է

00:06:21.538 --> 00:06:26.078
սփիւռքի մէջ, թատրոններու կ'երթայինք մենք ընտանիքով

00:06:26.078 --> 00:06:31.605
չ'ունինք այդ բարդոյթը, որ նախընտրենք որոշ ուղղութիւն մը, միւսը

00:06:31.605 --> 00:06:36.695
արհամարհենք ու չ'երթանք, չէ՛, բոլորն ալ թատրոններու

00:06:36.695 --> 00:06:39.705
կամ գրական երեկոներ, որ ինչ, որ կը պատրաստուէինք,

00:06:39.705 --> 00:06:43.225
բոլորին ալ ընդհանրապէս ներկայ գտնուեր ենք:

00:06:43.225 --> 00:06:46.945
Ես սկաուտական շարքերուն մէջ ծառայեր եմ, մի քանի

00:06:46.945 --> 00:06:52.565
տարի կարճ ժամանակով, կեանքիս գեղեցիկ տարիներէն մէկն էր:

NOTE Paragraph

00:06:57.979 --> 00:07:00.759
Եւ մինչեւ ե՞րբ դպրոց գացիր:

NOTE Paragraph

00:07:00.759 --> 00:07:04.759
'84 թուականին շրջանաւարտ էի high school (աւագ դպրոց)

00:07:04.759 --> 00:07:08.569
Եւ վերջը ըսիր... 
- Յետոյ հայագիտական ըրած եմ:

00:07:08.569 --> 00:07:11.209
Համալսարա՞ն:
- Հայագիտական այդտեղ,

00:07:11.209 --> 00:07:16.660
համազգայինը հայագիտականի մասնաճիւղ բացած էր,

00:07:16.660 --> 00:07:21.759
եւ աւելի առաջ, շատ-շատ առաջ British Council գացեր եմ:

00:07:26.059 --> 00:07:30.369
Եւ վերջը ի՞նչ գործ կ'ընէիր:
- Հայերէն լէզուի ուսուցչուհի եղեր եմ:

00:07:31.167 --> 00:07:36.957
Եւ երբ, որ հայերէնի ուսուցչուհի էիր, կը զգայի՞ր, որ

NOTE Paragraph

00:07:36.957 --> 00:07:40.957
քու պարտականութիւնդ...
- Պատասխանատուութիւնս, այո,

NOTE Paragraph

00:07:40.957 --> 00:07:44.707
Որ պզտիկներու հայ լեզու եւ հայ մշակույթը սորվեցնել:
- Այո՛, ճիշդ ատ է,

00:07:44.707 --> 00:07:47.907
մշակույթը կարեւոր է, ոչ թէ միայն հայերէն,

00:07:47.907 --> 00:07:50.797
հայերէն դասաւանդելը սփիւռքի մէջ, մեծ-մեծ

00:07:50.797 --> 00:07:56.177
պատասխանատուութիւն է, միայն հայերէն գրել կարդալը չէ՛,

00:07:56.177 --> 00:07:58.673
որ պիտի սորվեցնես, կամ քերականութիւնը

00:07:58.673 --> 00:08:04.590
կամ գրականութիւնը, պիտի ծանօթացնես ազգին արժէքները:

00:08:04.590 --> 00:08:08.620
Ազգին արժէքաւոր եզակի անձերուն, որպէսզի ինքը

00:08:08.620 --> 00:08:13.020
հպարտանայ, զգայ պատկանելիութիւնը, ճանչնայ

00:08:13.695 --> 00:08:17.695
մէկը, որ իրեն հարցնէ «Դուն ո՞վ ես», ըսէ «Ես հայ եմ»:

00:08:18.141 --> 00:08:22.781
լաւ, հայը ո՞վ է, ինչպէս կը կարենայ ըսել, որ

00:08:22.781 --> 00:08:26.501
հայը այն ազգն է, որ ապրած է Տիգրան Մեծի օրով,

00:08:26.501 --> 00:08:31.759
շատ աւելի առաջ հզօր պետութիւն եղեր ենք, որ Ծովից Ծովով

00:08:31.809 --> 00:08:35.109
ունեցեր ենք Վիկտոր Համբարձումեանի պէս եզակի

00:08:35.109 --> 00:08:38.449
անձնաւորութիւններ, Արամ Խաչատուրեանի պէս

00:08:38.449 --> 00:08:41.609
ուրիշ շատ անձնաւորութիւն, որ մէկ-մէկ հաշուելու

00:08:41.609 --> 00:08:45.769
համրելու ըլլանք, մեր ֆետայիներու կեանքով, կենսագրութիւնով

00:08:45.769 --> 00:08:49.769
պէտք է մենք հպարտանանք, սրանք բոլորը պէտք է

00:08:49.769 --> 00:08:56.029
ծանօթացնենք նոր սերունդին, որ ինքը իմանայ որ հայը ո՞վ է

00:08:56.029 --> 00:08:59.699
ճանչնայ հայը ո՞վ է, եւ ինք այդ պատկանելիութեան

00:08:59.699 --> 00:09:05.779
զգացումը ունենայ, միայն հայերէնը խօսելով չի՛ բաւեր:

NOTE Paragraph

00:09:06.461 --> 00:09:10.941
Եւ դուն ուսուցչիչ ո՞ր դպրոցի մէջ...
- Զուարդնոց վարժարան:

NOTE Paragraph

00:09:10.941 --> 00:09:19.027
Եւ կը զգայի՞ր, որ աշակերտները հետագրգրուած են:

NOTE Paragraph

00:09:19.027 --> 00:09:22.507
Ուսուցչուհին ինքը հետաքրքրութիւնը ստեղծէ,

00:09:22.507 --> 00:09:25.977
գրական նիւթերը ընդհանրապէս չոր նիւթեր են

00:09:25.977 --> 00:09:29.157
այդպէս կ'ըսեն, բայց այդպէս չէ՛, եթէ ուսուցչուհին

00:09:29.157 --> 00:09:34.227
կարենայ ինչ-որ մշակութային երանգներ մտցնէ,

00:09:34.227 --> 00:09:39.210
մանաւանդ մեր մշակույթը շատ գեղեցիկ է կրնաս աւելի

00:09:39.210 --> 00:09:43.390
հետաքրքիր դարձնել, աւելի աշակերտները առարկային

00:09:43.390 --> 00:09:48.763
կապել, այդ բոլոր աշխանաքը ըրի, չեմ գիտեր ո՞րքան կրցայ յաջողիլ,

00:09:48.763 --> 00:09:52.911
ափսոս, որ երկար չեմ աշխատած, միայն 10 տարի:

00:09:52.911 --> 00:09:59.091
Աւելի առաջ անգլերէնի ասպարէզով աշխատեր եմ ոչ-հայերու հետ

NOTE Paragraph

00:09:59.764 --> 00:10:05.091
Եւ երբ, որ հայերէն լեզուի ուսուցչուհի էիր, կը զգայի՞ր, որ

NOTE Paragraph

00:10:05.091 --> 00:10:10.147
Սուրիայի մէջ ազատ էիր, որ որեւէ մէկ բանի ըսել...
- Այո՛:

00:10:10.147 --> 00:10:13.647
դպրոցի մէջ, կամ պետութիւնը ըսաւ «Ասի չես կրնար»

NOTE Paragraph

00:10:13.647 --> 00:10:16.197
«Ասի կրնաս», ինչպէ՞ս էր:

NOTE Paragraph

00:10:16.197 --> 00:10:24.717
Մեզի արտօնութիւն տրուած է շաբաթը 4 ժամ հայերէն լեզուն դասաւանդել

00:10:24.717 --> 00:10:30.117
հայկական դպրոցներէն ներս եւ 2 ժամ ալ կրօնի դաս

00:10:30.117 --> 00:10:34.237
եւ մենք ազատ էինք, մեր դասագիրքերը ունէինք հայերէնով,

00:10:34.237 --> 00:10:39.157
կրօնի դասագիրքեր ունէինք հայերէնով նորէն, ոչ մէկ

00:10:39.157 --> 00:10:41.937
կաշկանդում չկայ, մենք շատ ազատ եղեր ենք, նոյնիսկ

00:10:41.937 --> 00:10:45.937
ունեցեր ենք մեր մամուլը, մեր թերթը մեր, մենք հայերէնով

00:10:45.937 --> 00:10:49.437
գիրքեր կը տպէինք, տպելու արտօնութիւն կը ստանայինք

00:10:49.437 --> 00:10:52.807
սուրիական կառավարութենէն եւ շատ հեշտութեամբ:

NOTE Paragraph

00:10:52.807 --> 00:10:55.837
Մինչեւ այն ատեն, որ չես սխալվիր, պետութեան դէմ

00:10:55.837 --> 00:11:04.013
բան մը չես ուղղեր կամ կրօնքի դէմ, արդէն ինքնոյն հայ ըլլալդ

00:11:04.013 --> 00:11:07.253
մեծ յատկութիւն էր Սիրիայի մէջ, փոքրամասնութեան մէջը

00:11:07.253 --> 00:11:10.253
մենք ամէնաշատ իրաւունքներ ստացեր էինք, բոլորը

00:11:10.253 --> 00:11:15.481
հաւասար էին, մինչ այդ, բոլորը հաւասար էին, արաբը, հայը

00:11:15.481 --> 00:11:19.591
ասորին, քիւրտը, բոլորը հաւասար իրաւունքներ ունէին,

00:11:19.591 --> 00:11:23.381
բայց մենք, ուրիշ փոքրամասնութիւններուն նայելով`

00:11:23.381 --> 00:11:26.411
մենք դպրոցներ ունէինք, մամուլ ունէինք, թատերական

00:11:26.411 --> 00:11:30.211
սրահներ ունէինք, սկաուտական շարքեր ունէինք,

00:11:30.211 --> 00:11:33.087
բոլոր իրաւունքները ստացած էինք, ոչ մէկ ատեն

00:11:33.087 --> 00:11:35.837
տարբերութիւն, զատողութիւն կամ դժուարութիւն

00:11:35.837 --> 00:11:38.967
չզգացինք պետութեան կողմէն, ոչ առաջուայ

00:11:38.967 --> 00:11:42.327
նախագահին օրով, ոչ ալ ներկայի:

00:11:42.327 --> 00:11:48.027
Կը զգա՞յիր դժուարութիւններ, ըսիր, որ դժուարութիւն

00:11:48.027 --> 00:11:52.157
չի կար պետութիւնէն, բայց մարդերէ՞ն:

NOTE Paragraph

00:11:52.167 --> 00:11:53.327
Ժողովու՞րդը:
- Հա՛:

NOTE Paragraph

00:11:53.327 --> 00:11:56.977
Չէ՛, շատ յարգանքով էին մեզի նկատմամբ, արաբ

00:11:56.977 --> 00:11:59.317
ժողովուրդը մեզ նկատմամբ շատ յարգանքով

00:11:59.317 --> 00:12:02.527
եղած են, մենք ունեցեր ենք, բոլորս ալ ընկերութիւններ

00:12:02.527 --> 00:12:05.417
ունեցեր ենք, լաւ ընկերներ, անկեղծ ընկերներ

00:12:05.417 --> 00:12:09.417
ունեցեր ենք, ո՛չ մէկ ատեն մեզի չեն ըսած «Դուք հայ եք»

NOTE Paragraph

00:12:09.417 --> 00:12:12.797
«Ի՞նչու այստեղ կ'ապրիք, գացէ՛ք Հայաստան»:

NOTE Paragraph

00:12:12.797 --> 00:12:16.077
Ոչ մէկ ատեն չեն ըսած, ընդհակառակը, իրենք մեզմով

00:12:16.077 --> 00:12:22.674
ուրախ էին, մեր արաբական այդ միջավայրը միշտ յարգանք

00:12:22.674 --> 00:12:25.564
ցոյց տուած է հայերու նկատմամբ:

NOTE Paragraph

00:12:25.564 --> 00:12:30.703
Բայց դեռ տարբերութիւններ կան քու շփումները

00:12:30.703 --> 00:12:33.543
հայերուն հետ եւ ոչ-հայերուն հետ, տարբե՞ր էր:

NOTE Paragraph

00:12:33.543 --> 00:12:37.543
Տարբերութիւն, որպէս սուրիացի` բոլորը մէկ են,

00:12:37.543 --> 00:12:40.683
տարբերութիւն չի կրնար ըլլալ, որպէս սուրիական

00:12:40.683 --> 00:12:44.683
մշակոյթ` բոլորս հաւասար, բոլորս նոյնիսկ չէինք նկատած, որ

00:12:44.683 --> 00:12:49.153
ո՞վ, ի՞նչ է, բայց որ կրօնական առիթները, որ կ'ըլլան, անշուշտ է

00:12:49.153 --> 00:12:54.650
մեր կրօնական այդ առիթները, որ Զատիկն է, այդ տօնական

00:12:54.650 --> 00:12:57.770
օրերը մենք կը զգանք, որ մենք անշուշտ քրիստոնեայ ենք,

00:12:57.770 --> 00:13:03.232
տարբեր կը նշենք, բայց ընդհանուր, ընդհանուր

00:13:03.232 --> 00:13:07.232
ձեւով մենք մէկ էինք, տարբերութիւն չի կար մեր մէջ,

00:13:07.232 --> 00:13:10.172
հակառակը, կ'երթայինք, կու գայինք, կ'այցելէինք իրարու,

00:13:10.172 --> 00:13:13.172
իրենք կ'այցելէին մեր տօնական օրերուն, մենք իրենց կ'այցելէինք,

00:13:13.172 --> 00:13:19.072
կը շնորհաւորէինք, չենք զգացած տարբերութիւնը

NOTE Paragraph

00:13:19.225 --> 00:13:24.507
Եւ երբ, որ մեծցար, գործէն զատ ի՞նչ կ'ընէիր կեանքիդ մէջ:

NOTE Paragraph

00:13:24.507 --> 00:13:31.747
Ուժեղ ընկերային կեանք ունէի, ուժեղ ընկերային կեանք:

NOTE Paragraph

00:13:31.747 --> 00:13:36.867
Ես կը սիրեմ ընկերներ, ընկերուհիներ, եղբօրս հետ շատ

00:13:36.867 --> 00:13:40.972
մը տեղեր գացեր, պտտեր ենք հնութեան տեղեր, ամրոցներ կամ,

00:13:40.972 --> 00:13:45.881
Սիրիա հարուստ երկիր է իր հնութեամբ, եթէ լսած եք

00:13:45.881 --> 00:13:51.033
Բալմէրա քաղաքը, արդէն Բալմէրան շատ նշանաւոր է,

00:13:51.033 --> 00:13:54.423
հնութեան տեղերը շատ պտտած ենք եղբօրս հետ:

NOTE Paragraph

00:13:54.423 --> 00:13:59.249
Ուրիշ բան մը կ'ուզէ՞ս բացատրել քու կեանքիդ պատերազմէն առաջ:

NOTE Paragraph

00:13:59.249 --> 00:14:02.449
Սիրիա, պատերազմէն առաջ ես մասնաւոր բան մը չունիմ ըսելու,

00:14:02.449 --> 00:14:05.529
արդէն ըսի ամէն ինչ, որ ինչպիսի կեանք ապրեր ենք,

00:14:05.529 --> 00:14:08.529
շատ լաւ ապրեր ենք, ուրախ անցուցեր ենք

00:14:08.529 --> 00:14:12.009
դժուարութիւններ, ընդհանրապէս, դժուարութիւն ըսելով

00:14:12.009 --> 00:14:15.749
չենք կրնար ըսել, կեանքի նորմալ դժուարութիւններն էին,

00:14:15.749 --> 00:14:21.259
յաղթահարեր ենք, մինչեւ պատերազմը շատ լաւ էր:

00:14:21.259 --> 00:14:25.588
Պատերազմէն վերջ ամէն ինչ փոխուեցաւ:

NOTE Paragraph

00:14:25.771 --> 00:14:34.886
2011ի առաջ նշաններ կա՞ն, որ պատերազմ պիտի ըլլայ:

NOTE Paragraph

00:14:34.886 --> 00:14:41.796
Ընդհանրապէս կ'ըլլան նշաններ, դէպքեր կամ որոշ

00:14:41.796 --> 00:14:44.606
պետութիւններ, օրինակ, կը սպառնան:

NOTE Paragraph

00:14:44.606 --> 00:14:47.626
Մենք միշտ արեւելեան երկիրները եղած են

00:14:47.626 --> 00:14:51.416
այդ վտանգի տակ, որ միշտ պատերազմի վախը եղած է,

00:14:51.416 --> 00:14:54.746
բայց յստակօրէն մինչեւ վերջին վայրկեան չես կրնար

00:14:54.746 --> 00:14:58.746
գիտնալ, որ անպայման պիտի պատերազմ ըլլայ, դեռեւս

00:14:58.746 --> 00:15:02.746
ձեւով մը կը համաձայնին, այդ ձեւով կը համոզուիս

00:15:02.968 --> 00:15:06.968
միշտ յոյս ունիս, որ չ'ըլլար պատերազմը:

00:15:07.827 --> 00:15:13.027
Եւ ե՞րբ տեսար, ե՞րբ կը զգայիր պատերազմը սկսաւ

00:15:13.027 --> 00:15:16.027
Հալէպի մէջ, առաջին բաները ի՞նչ էին:

00:15:16.027 --> 00:15:20.027
Նախ ծայրամասերն էին, ձայները կը լսէինք,

00:15:20.862 --> 00:15:24.862
արդէն ես եկայ Հայաստան, եկայ պտտելու 2 ամիս,

00:15:25.675 --> 00:15:29.675
պիտի վերադառնայի Հալէպ, իրենք եկան Հալէպը գրաւեցին,

00:15:29.984 --> 00:15:33.984
մնացի շրջան մը, Հալէպէն շատերը եկան

NOTE Paragraph

00:15:35.609 --> 00:15:40.729
2012 թուականին էր եկան սեպտեմբերին, օգոստոսին:

00:15:40.729 --> 00:15:46.519
Այս շրջաններն էին արդէն, ես ալ մնացի, յետոյ կրկին

00:15:46.519 --> 00:15:50.069
վերադարձողներ եղան, Նոր տարիին ես ալ վերադարձայ,

00:15:50.069 --> 00:15:57.079
6 ամիսով մնացի, յետոյ ետ դարձայ, 2013 թուականին

00:15:57.079 --> 00:16:01.469
յունիսին ետ վերադարձայ Հայաստան, արդէն եկայ այստեղ:

00:16:02.146 --> 00:16:07.626
Եւ երբ, որ կը ճամբորդէիր Սուրիա դէպի Հայաստան...
- Հա՛:

NOTE Paragraph

00:16:07.626 --> 00:16:08.836
Ինչպէ՞ս էր ճամբան:

NOTE Paragraph

00:16:08.836 --> 00:16:12.746
Առաջին անգամ ինքնաթիռով եկայ, ինքնաթիռով ալ

00:16:12.746 --> 00:16:18.096
վերադարձայ, բայց 2-րդ գալս անձնական ինքնաշարժով

00:16:18.096 --> 00:16:21.776
եկանք, անձնական միջոցներով թրքական սահմանէն

00:16:21.776 --> 00:16:24.926
անցանք Վրաստան, յետոյ Հայաստան:

NOTE Paragraph

00:16:24.926 --> 00:16:28.926
Դժու՞ար էր:
- Դժուարութիւն անշուշտ պիտ ըլլար,

00:16:29.622 --> 00:16:32.332
պիտ ըլլար դժուարութիւն, յայտնի էր, անօրէն ձեւով

00:16:32.332 --> 00:16:36.572
ելած ենք, դժուարութիւն պիտ ըլլար:

NOTE Paragraph

00:16:36.572 --> 00:16:41.462
Եւ այդ 6 ամիսները, որ ետ գնացիր
- Այո:

00:16:41.462 --> 00:16:44.872
Հալէպ, վիճակը ինչպէ՞ս էր:
- Շատ վատ էր:

00:16:44.872 --> 00:16:48.542
Շատ վատ էր, հոսանք չկար, ջուր չկար,

00:16:48.542 --> 00:16:53.500
չէ՛, ջուր կար, ներողութիւն, սկիզբը, յետոյ միշտ

00:16:54.900 --> 00:16:59.260
մահուան վախը կար, մահուան վախը, չէ՛, աւելի

00:16:59.993 --> 00:17:05.013
մեռնելու ձեւը, որ այդքան վայրենի, այդքան Youtube-ի մէջ

00:17:05.013 --> 00:17:10.673
ինչեր նկարահաներ, դրեր էին, մահէն աւելի մեռնելու ձեւը

00:17:10.673 --> 00:17:14.133
կը վախնայիր, անընդհատ իրենց ձայները կը լսէիր

00:17:14.133 --> 00:17:18.263
ռմբակոծումը, գիշերով աւելի կ'ուժեղանար, ցերեկը

00:17:18.263 --> 00:17:21.263
մի քիչ աւելի թեթեւ:

NOTE Paragraph

00:17:21.263 --> 00:17:27.583
Եւ ի՞նչու համար ետ...
- Կեանքի ապահովութեան համար դարձանք:

00:17:27.583 --> 00:17:30.013
կեանքի ապահովութեան համար դարձայ Հայաստան:

NOTE Paragraph

00:17:30.013 --> 00:17:34.463
Ի՞նչու համար Հայաստանէն ետ գացիր Սուրիա:

00:17:35.160 --> 00:17:40.610
Գացի Սուրիա, որովհետեւ եղբայրս այն ատեն Սուրիա էր,

00:17:40.610 --> 00:17:47.420
եւ Նոր տարի պիտի անցնէր, է՛ մէկը չ'ունինք մենք,

00:17:47.420 --> 00:17:51.170
չեմ ուզեր, չ'ուզեցի եղբայրս մնայ մինակ, ես այստեղէն

00:17:51.170 --> 00:17:56.380
գայ այդ տեղ, ռիսք ըրի, չ'ուզեցի, աշխարհի վրայ միայն ես

00:17:56.380 --> 00:18:00.850
կամ իրեն համար, ինքն ալ ինծի համար, այդպէս գացի,

00:18:00.850 --> 00:18:05.040
յետոյ ալ միասին վերադարձանք արդէն:

00:18:06.070 --> 00:18:10.500
Եւ միւս ընտանիքները Հալէ՞պ մնացէր են:

00:18:10.500 --> 00:18:14.900
Հայր, մայր չ'ունիմ, ուրիշ հարազատ, հայրս, մայրս չկան,

00:18:14.900 --> 00:18:22.217
արդէն մահացեր են, եղբայրս ալ... մայրս պատերազմի սկիզբը,

00:18:22.217 --> 00:18:26.737
ոչ պատերազմի պատճառով, հիւանդութեան պատճառով,

00:18:26.737 --> 00:18:31.107
բայց հայրս շատ աւելի շուտ մահացեր է:

00:18:34.209 --> 00:18:40.429
Եւ առաջին անգամ, որ Հայաստան գնաց ատի քո առաջին

00:18:40.429 --> 00:18:42.499
անգամ կեանքիդ մէջ, որ Հայաստան...

00:18:42.499 --> 00:18:45.689
Չէ՛, 2004 թուականին եկած էի ուսուցչուհիներու հետ

00:18:45.689 --> 00:18:49.939
վերապատրաստման եկած էի, 1 ամիս արդէն սիրահարուեր էի

00:18:49.939 --> 00:18:55.029
Հայաստանի, հոգիս մնացեր էր այստեղ, շատ կ'ուզէի ապրիլ

00:18:55.029 --> 00:19:00.170
Հայաստան, միշտ ալ որոշեր էինք, որ անպայման

00:19:00.170 --> 00:19:04.170
ընտանիքով, այսինքն` եղբայրս, որ այն ատեն կու գար`

00:19:04.170 --> 00:19:08.480
որպէս սբոսաշրջիկ կու գար Հայաստան, միշտ կ'որոշէր, որ

00:19:08.480 --> 00:19:11.260
կը տեղափոխուինք յետոյ ետ կը վերադառնանք, կ'ըսէր

00:19:11.260 --> 00:19:18.419
դժուար է այդտեղ, մեր գործը Հալէպ աւելի կարգին է, բայց եկանք:

NOTE Paragraph

00:19:18.419 --> 00:19:25.586
Եւ այդ 2012 թուականը, որ եկած եք...
- Եւ վերջին գալս` 2013:

NOTE Paragraph

00:19:25.586 --> 00:19:27.756
Բայց առաջինը` 2012... 
- 2012 թուական:

NOTE Paragraph

00:19:27.756 --> 00:19:30.742
Այդ ժամանակ... 
-Առաջին-առաջինը 2004:

NOTE Paragraph

00:19:30.742 --> 00:19:33.212
Երկրո՞րդը:
- 2012 թուական:

NOTE Paragraph

00:19:33.212 --> 00:19:35.472
Ինչպէ՞ս էր, որ... 
- Տարբերութի՞ւնը:

NOTE Paragraph

00:19:35.472 --> 00:19:38.732
Ո՛չ, ինչպէ՞ս կը զգայիր Հայաստանի մէջ, կեանքը ինչպէ՞ս էր

00:19:38.732 --> 00:19:40.799
դժուարութիւնները ի՞նչ էին:

NOTE Paragraph

00:19:40.799 --> 00:19:43.142
2012-ի՞ն:
- Այո՛:

NOTE Paragraph

00:19:43.142 --> 00:19:46.662
2004-ի՞ն այսինքն` տարբերութիւնը ի՞նչ էր:
- Չէ՛, չէ՛, ո՛չ տարբեր:

NOTE Paragraph

00:19:46.662 --> 00:19:53.482
Միայն երբ, որ 2012 ըսիր, որ պտոյտի եկար:
- Այո՛:

NOTE Paragraph

00:19:53.482 --> 00:19:55.722
Բայց վերջը մնացիր:
- Հա՛

00:19:55.722 --> 00:19:57.322
Այդ ժամանակ ինչպէ՞ս էր:

00:19:57.322 --> 00:20:00.502
Ապրիլը ուրիշ տեսակ բան է, բայց որպէս սբոսաշրջիկ`

00:20:00.502 --> 00:20:05.790
տարբեր է, ապրելու շատ դժուար է, Հայաստան լաւ գործ

00:20:05.790 --> 00:20:08.620
պիտ ունենաս անպայման:

00:20:08.620 --> 00:20:14.356
Եւ երբ, որ մտածեցիր, որ պտոյտի եկար, բայց հիմա պիտի

00:20:14.356 --> 00:20:19.884
մնամ, մէկը քեզի օգնե՞ց, որ գիտե՞ս ուր կ'ապէիր կամ...
- Ես...

00:20:19.884 --> 00:20:24.464
Ինչպէ՞ս գործ ընել...
- Չէ՛, որոշ ինչպէ՞ս օգնէին:

00:20:25.260 --> 00:20:29.848
Ես Էջմիածին կը մնայի, շատ լաւ էր ժողովուրդը, միշտ

00:20:29.848 --> 00:20:34.313
ունեցեր եմ հարեւաններ, դրացիներ, որ հազիւ փոխադրուեր

00:20:34.313 --> 00:20:39.033
եմ տուն մը, եկած են, միշտ հարցուցեր են` ինչի՛ պէտք ունիս:

00:20:39.257 --> 00:20:43.978
Եթէ որ ըսէի` այո պէտք ունիմ, միշտ առաջարկեր են կաթսա,

00:20:43.978 --> 00:20:47.558
վերմակ, բարձ, հագուելիք, եթէ ըսէի` այո պէտք ունիմ,

00:20:47.558 --> 00:20:50.688
կ'երեւի ես սենեակներով կաթսաներ կ'ունենայի, վերմակներ

00:20:50.688 --> 00:20:54.068
կ'ունենայի, միշտ ժողովուրդին առաջարկ եղեր է,

00:20:54.068 --> 00:20:58.948
օգնութեան առաջարկ միշտ լաւ վերաբերմունք տեսած եմ:

NOTE Paragraph

00:21:02.423 --> 00:21:05.983
Օգնութիւն` որպէս ստացեր եմ Առաքելութիւն Հայաստանէն,

00:21:05.983 --> 00:21:09.983
տան վարձքը վճառեր են ինծի համար,

00:21:10.327 --> 00:21:15.467
ուրիշ Կարմիր խաչէն գիրքեր ստացեր եմ ` օգնութիւն

00:21:15.467 --> 00:21:20.084
որպէս, հա՛, կարժէ նշելը:

00:21:20.084 --> 00:21:25.204
Եւ ունինք ՄԱԿ-ը` Միացեալ ազգերու կազմակերպութիւնը,

00:21:25.204 --> 00:21:29.824
նորէն ինքը արդէն ձեռք երկարած է, օգնած է միշտ մեզի,

00:21:29.824 --> 00:21:35.404
սուրիական կեդրոններ ալ ունինք` ԱԿՄԱ-ն, սնունդ կը բաժնէ

00:21:35.404 --> 00:21:39.404
մեզի, 3 ամիս-4 ամիս անգամ մը լաւ ձեւով:

NOTE Paragraph

00:21:39.404 --> 00:21:42.724
Ունինք բարեգործականը, Քանաքեր մէկը, հիմա ներկայիս

00:21:42.724 --> 00:21:45.794
անվճար բժշկութիւն մեզի յատկացուցած է,

00:21:45.794 --> 00:21:48.154
բժիշկները անվճար կ'աշխատին մեզի համար,

00:21:48.154 --> 00:21:51.764
սուրիացի բժիշկներ են, պետութիւնն ալ արդէն ուսումը

00:21:51.764 --> 00:21:55.914
անվճար ըրած է, բոլիքլինիքան անվճար ըրած է,

00:21:55.914 --> 00:21:59.734
իր կարելիութեան սահմաններուն մէջ մեզի կ'օգնէ:

00:21:59.734 --> 00:22:06.948
Եւ այս առաջին անգամը որ, որչա՞փ առաջին, երկրորդը...

NOTE Paragraph

00:22:06.948 --> 00:22:10.018
կ'աշխատէի՞ր այդ ժամանակ:
- Ո՞րտեղ:

NOTE Paragraph

00:22:10.018 --> 00:22:14.018
Այստեղ: 
- Այստեղ ես անձնական դասեր տուեր եմ տան մէջը,

00:22:14.018 --> 00:22:18.338
պարապեր եմ, հայաստանեաց լէզուն պարապել կ'ըսեն:

NOTE Paragraph

00:22:18.725 --> 00:22:21.965
Ուրեմն, անձնական դասեր տուած եմ երեխաներուն,

00:22:21.965 --> 00:22:25.965
այդ ձեւով ալ կրցեր եմ ապրիլ:

NOTE Paragraph

00:22:25.965 --> 00:22:32.355
Եւ երրորդ անգամ...
- Չէ՛, վերջին գալուս անձնական դասեր սկսերեմ տալու,

00:22:32.355 --> 00:22:36.745
բայց որ եկած էի` որպէս զբօսաշրջիկ, ո՛չ, պտտեր էի:

00:22:38.303 --> 00:22:45.743
2014-ի թուականին, այդ երրորդ անգամ, որ եկար,

00:22:48.032 --> 00:22:51.612
ո՞ւր կ'ապէիր, հիմա ալ ո՞ւր կ'ապրիս:

NOTE Paragraph

00:22:51.612 --> 00:22:55.262
Ես ընդհանրապէս Էջմիածին ապրեցայ, եկայ Երեւան,

00:22:55.262 --> 00:22:59.262
տան վարձք վճարեցի, յետոյ ետ չկրցայ շարունակել,

00:22:59.262 --> 00:23:04.322
երբ, որ դադարեցուցին տան վարձքը, որովհետեւ Երեւան

00:23:04.322 --> 00:23:08.942
դժուար է գոյատեւել, ետ վերադարձայ Էջմիածին:

NOTE Paragraph

00:23:08.975 --> 00:23:11.755
Այդտեղ օգնեցին ինծի նորէն Առաքելութիւն Հայաստանը

00:23:11.755 --> 00:23:17.685
օգնեց, ՄԱԿ-ը տան վարձք վճառեց, յետոյ իմ կեանքի

00:23:17.685 --> 00:23:21.685
երազս էր Երեւան ապրիլ, Երեւան ալ աւելի առիթը կայ

00:23:21.685 --> 00:23:27.375
աշխատանք գտնելու, կրկին դիմեցի Առաքելութիւն

00:23:27.375 --> 00:23:29.855
Հայաստանին եւ ՄԱԿ-ին, ինծի սոցիալական տուն

00:23:29.855 --> 00:23:32.875
յատկացուցին, սենեակ մը, հիմա ներկայիս մէկուկէս տարի է

00:23:32.875 --> 00:23:34.525
այստեղ կ'ապրիմ:

NOTE Paragraph

00:23:34.525 --> 00:23:43.495
Եւ դուն ալ հոս կ'ապրիս եւ կ'աշխատիս Առաքելութեան հետ կամ...

00:23:43.495 --> 00:23:50.635
Ես հիմա պարապմունքներ ալ ունիմ, երեխեքի հետ կը պարապեմ:

NOTE Paragraph

00:23:53.410 --> 00:23:57.950
Ասի անգլերէն դաս տալով, երբեմն ալ հայերէն,

00:23:58.928 --> 00:24:03.838
որովհետեւ արեւմտահայերէնինը արեւելահայերէն շատ

00:24:03.838 --> 00:24:08.235
դիւրին է, շատ աւելի դիւրին է քերականութիւնը եւ այլն,

00:24:08.235 --> 00:24:10.855
ուղղագրութիւնը աւելի դիւրին է:

NOTE Paragraph

00:24:10.855 --> 00:24:15.155
Եւ այս նոր տունը Առաքելութեան...
- Այո՛, սոցտունը:

NOTE Paragraph

00:24:15.155 --> 00:24:18.225
Ինչպէ՞ս է կեանքը այնտեղ:

NOTE Paragraph

00:24:18.225 --> 00:24:23.698
Սոցիալական տունը 5 դրացիներով կ'ապրինք, 5 հարեւան,

00:24:23.698 --> 00:24:30.346
5 տուն է, միասին բոլորս մէկ տեղ կ'ապրինք, միակ բրոպլէմ

00:24:30.346 --> 00:24:35.756
ունինք` ձմեռուայ խնդիրը, տան ջերացումը անցեալ տարի

00:24:37.219 --> 00:24:42.119
անցեալ տարի մենք չ'ունեցանք բաղնիք լողանալու,

00:24:42.119 --> 00:24:47.600
ո՛չ ալ լուացք ընելու պայմաններ չունէինք, հազիւ կաթիլ մը

00:24:47.600 --> 00:24:52.601
ջուր կաթեր գետինը, արդէն վախնալիք էր, կը սահէին մէջը,

00:24:52.601 --> 00:24:58.270
մեծեր ալ կան, ուրեմն, այս սոցիալական տունը` շէնքը

00:24:58.270 --> 00:25:01.610
ՄԱԿ-ը յատկացուցեր է դրամ` նորոգութեան դրամը,

00:25:01.610 --> 00:25:07.440
նորոգութիւններ եղած են, բայց որ որոշ պատճառներով

00:25:08.150 --> 00:25:12.150
չէ շարունակուած, կ'երեւի ամէն ինչ չեմ գիտեր ինչպէ՞ս,

00:25:12.150 --> 00:25:17.294
ջեռուցման հարց շատ կարեւոր է ձմեռը, այդ մէկը մենք

00:25:17.294 --> 00:25:21.534
պէտքը ունինք, բայց ո՞վ, ինչպէ՞ս պիտ օգնէ մեզի, չեմ գիտեր:

NOTE Paragraph

00:25:22.055 --> 00:25:25.465
Ի՞նչ կը կարծէս պետութիւնը կամ կազմակերպութիւնները

00:25:25.465 --> 00:25:29.615
աւելի կրնան ընել, որ սուրիահայերուն օգնեն եւ աւելի

00:25:29.616 --> 00:25:32.696
հանգիստ կեանք ունին այստեղ:

NOTE Paragraph

00:25:32.696 --> 00:25:35.853
Պետութիւնը ինքը արդէն իր կարելիութիւնները կ'ընէ,

00:25:36.361 --> 00:25:41.524
բայց որ իր կարողութեան սահմաններուն, սահմաններէն

00:25:41.524 --> 00:25:44.244
ներս պիտի ըլլայ իր օգնութիւնը, բայց

00:25:44.244 --> 00:25:47.434
կազմակերպութիւնները, որ օտար երկիրներու հետ,

00:25:47.434 --> 00:25:52.744
բարերարներու հետ ինչ-որ կապեր ունին, կրնան աւելի

00:25:52.744 --> 00:25:57.234
մեզի օգտակար դառնալ, ալ ո՞ր մէկ կազմակերպութիւնը,

00:25:57.234 --> 00:26:01.084
ի՞նչ ձեւով, այդքանը իրենք գիտեն:

00:26:01.500 --> 00:26:04.750
Կազմակերպութիւնները, կը կարծեմ, աւելի մեզի կրնան

00:26:04.750 --> 00:26:07.780
օգնութեան ձեռք երկարել, եւ արդէն մէկ-մէկ ալ

00:26:07.780 --> 00:26:12.260
ըրած են, ինչ-որ ՄԱԿ-ը, Կարմիր խաչը, ըրած են` այդ մէկը;

00:26:15.196 --> 00:26:22.286
Եւ կը զգա՞յիր տեղացի Հայաստանցիներուն հետ, կը զգա՞յիր, որ

00:26:22.286 --> 00:26:29.214
welcomed (մերուած) կը զգայի՞ր կամ շատ մշակույթի...

00:26:29.214 --> 00:26:34.042
Հակառակը, ես աւելի արդէն հոգեկանով պատրաստուած եմ

00:26:34.042 --> 00:26:37.832
շատ շուտուանից, որ Հայաստան կ'ուզեմ ապրիլ, եւ արդէն

00:26:37.832 --> 00:26:39.862
Հայաստանի ժողովուրդը օտար չէ այդքան

00:26:39.862 --> 00:26:44.460
հալէպահայերուն համար, եկած են Հալէպ, տեսած ենք,

00:26:44.460 --> 00:26:48.880
ծանօթ ենք իրենց, եւ մենք օտար չենք, մեզի համար օտար չէ,

00:26:48.880 --> 00:26:52.946
աւելի ճիշդը մշակոյթը` հայկական մշակոյթը,

00:26:52.946 --> 00:26:56.786
պզտիկ տարբերութիւններ կրնան ըլլալ, որ սփիւռքի

00:26:56.786 --> 00:27:02.246
մշակոյթը քիչ մը կ'ազդուի իր ապրած երկիրէն, այստեղը

00:27:02.246 --> 00:27:07.561
զուտ հայկական մշակոյթ է, ամէն ինչ ալ շատ գեղեցիկ է,

00:27:07.561 --> 00:27:12.917
յաճելի է, շատ տարբերութիւն չկայ, շուտ ընտելացայ,

00:27:12.917 --> 00:27:19.963
շուտ ընդունեցի իրենց ամէն ձեւով, իրենց խոհանոցով,

00:27:19.963 --> 00:27:25.313
իրենց մտածելակերպով, այդքան ալ դժուար չէ:

NOTE Paragraph

00:27:25.313 --> 00:27:30.003
Այդ պզտիկ մշակոյթի կամ լեզուի տարբերութիւնները ինչպէ՞ս

00:27:30.003 --> 00:27:34.003
քու սուրիահայ մշակոյթը կը պահէ այստեղ:

00:27:34.003 --> 00:27:38.827
Սուրիական մշակոյթը, նախ` արեւմտահայերէնը, ես

00:27:38.827 --> 00:27:42.377
չեմ ուզեր արեւմտահայերէնը մոռնալ, կ'ուզէի

00:27:42.377 --> 00:27:46.037
արեւելահայերէն ալ լաւ հնչել, բայց չեմ կրնար,

00:27:46.037 --> 00:27:51.859
կրնամ խօսիլ, կարամ խօսել, բայց հնչելը դժուար է, մենք

00:27:51.859 --> 00:27:56.229
Մեստրոպեան հնչիւնները կորսնցուցած ենք, ափսոս,

00:27:57.354 --> 00:28:03.537
յետոյ որպէս սուրիական մշակոյթ` կրնանք գրեթէ նոյն

00:28:03.537 --> 00:28:07.577
հայկական` որպէս մշակոյթ, սուրիահայ որպէս` ես կրնամ

00:28:07.577 --> 00:28:10.827
ըսել` մեր մշակոյթը նոյն կը գոյատեւենք աստեղ,

00:28:10.827 --> 00:28:16.097
նոյն ձեւերով, նոյն սովորութիւններով կը տեւենք, կը շարունակենք:

NOTE Paragraph

00:28:16.097 --> 00:28:21.085
Ուրեմն, կը զգա՞ս, որ քու հայրենիքիդ մէջ կ'ապրիս, բայց

00:28:21.085 --> 00:28:26.165
ասի նոյն հայրենիք չէ՞ որ քու մեծ հայրիկներդ, մեծ

00:28:26.165 --> 00:28:30.235
մայրիկներդ փախած են, բայց դեռ կը զգա՞ս, որ այստեղ քու հայրենիքդ է:

00:28:30.235 --> 00:28:33.045
Անշուշտ է` նոյնը պիտի չ'ըլլայ, 100 տարի առաջ

00:28:33.045 --> 00:28:38.552
ուրիշ բան մըն էր, ինքը 100 տարի չէ, արդէն 5 տարի առաջ

00:28:38.552 --> 00:28:43.033
ուրիշ տեսակ էր Հայաստանը, հիմա աւելի դժուար է կեանքը,

00:28:43.033 --> 00:28:47.711
յետոյ երբ զբօսաշրջիկ` որպէս tourist ,զբօսաշրջիկ ես եկայ,

00:28:47.711 --> 00:28:51.711
ուրիշ տեսակ էր իմ դիտանկիւնս, հիմա, որ կ'ապրիմ,

00:28:51.711 --> 00:28:58.740
աւելի դժուար է, աւելի դժուարութիւնները տեսայ, բայց իմն է:

NOTE Paragraph

00:28:58.740 --> 00:29:03.960
Ես իրն եմ, պատկանելիութեան զգացումս շատ յաճելի է,

00:29:03.960 --> 00:29:07.340
արդէն պէտք է, որ ամէն հայ իր արմատները դնէ

00:29:07.340 --> 00:29:11.340
հայրենիքի մէջ, ամէն անձ պէտք է իր հայրենիքի մէջ

00:29:11.340 --> 00:29:15.340
իր արմատները դնէ, ուրիշին հողին վրայ, երբ ծառը

00:29:15.340 --> 00:29:19.340
կը տնկես, այդ ծառին շուքին տակ երբեմն չես հասցներ

00:29:19.340 --> 00:29:23.500
նստելու, պէտք է քու հողիդ վրայ այդ ծառը տնկես:

NOTE Paragraph

00:29:24.821 --> 00:29:29.569
Ուրեմն կ'ուզե՞ս այստեղ մնալ կամ ետ վերադառնալ

00:29:29.569 --> 00:29:31.919
Հալէպ կամ ուրիշ տեղ երթալ:

00:29:31.919 --> 00:29:37.800
Կ'ուզեմ վերադառնալ Հալէպ` որպէս կարօտ իմ

00:29:37.800 --> 00:29:45.010
ծննդավայրը, իմ միջավայրը, իմ թաղը եւ այլն, ես 46 տարի

00:29:45.010 --> 00:29:48.950
այդտեղ ապրեր եմ` նախքան այստեղը գալս, անշուշտ է

00:29:48.950 --> 00:29:53.874
յիշատակներս շատ են, կարօտն ալ բոլորին, ամէն ինչին,

00:29:53.874 --> 00:29:57.874
բայց արդէն կ'ուզեմ ապրիլ, շարունակել Հայաստան:

NOTE Paragraph

00:29:57.874 --> 00:30:04.078
Եւ ի՞նչ կը յուսաս գործիդ համար կամ անձնական:
- Անձնակա՞ն:

00:30:04.078 --> 00:30:10.174
Եթէ լաւ աշխատանք չ'ըլլայ, ոչ մէկ յոյս չկայ:

NOTE Paragraph

00:30:11.977 --> 00:30:15.977
Աշխատանք պիտի ըլլայ, որպէսզի, յոյսդ պիտի

00:30:15.977 --> 00:30:21.740
չի կորսնցնես, արդէն կեանքի կառչելու համար

00:30:21.740 --> 00:30:27.335
պիտի ստեղծես դուն յոյսը, բայց առանց աշխատանքի

00:30:27.335 --> 00:30:29.345
ոչ մէկ բան չ'ըլլար:

NOTE Paragraph

00:30:29.345 --> 00:30:32.915
Ի՞նչ տեսակ աշխատանք կ'ուզես:
- Ինչ, որ ըլլայ:

00:30:32.915 --> 00:30:35.425
Աա Հայաստանն է, ամէն ինչ պիտի աշխատիս,

00:30:35.425 --> 00:30:38.165
ինչ, որ ըլլայ պիտի աշխատիս:

00:30:38.165 --> 00:30:43.145
Ըսիր, որ ընտանիք չ'ունիս Հալէպ, բարեկամներ ունի՞ս այնտեղ:

00:30:43.145 --> 00:30:46.165
Չէ՛, ազգականներ չ'ունիմ ես,

00:30:46.165 --> 00:30:49.595
ընկերներ ունիմ, ընկերուհիներ ունիմ, հարեւաններ ունիմ:

00:30:49.595 --> 00:30:54.716
Դեռ հո՞ն են կա՞մ...
- Ընդհանրապէս, ընդհանրապէս անցան Եվրոպա,

00:30:55.064 --> 00:30:57.434
մեկը չմնաց ընդհանրապէս:

00:30:57.434 --> 00:31:00.233
Տունդ դեռ հո՞ն է:
- Դեռ կայ:

NOTE Paragraph

00:31:00.233 --> 00:31:04.863
Մէկը կը նայի՞, որ լաւ է: 
- Այո՛:

NOTE Paragraph

00:31:05.588 --> 00:31:09.328
Ի՞նչ կապ կը տեսնեք 1915-ի եւ այսօրուան դէպքերուն միջեւ:

00:31:09.332 --> 00:31:13.332
Հիմա մենք 1915 թուականին պարտաւորուեցանք,

00:31:13.332 --> 00:31:17.502
տեղահանուեցանք, մեր կամքով չ'ելանք, մեր ծնողները`

00:31:17.502 --> 00:31:20.262
նախահայրերը, աւելի ճիշդ, տեղահանուած

00:31:20.262 --> 00:31:24.262
ժողովուրդ էին 1915 թուականին, իրենք ջարդով,

00:31:24.262 --> 00:31:29.066
կոտորածով, մահով մի քանի հոգիներ հասան

00:31:29.066 --> 00:31:33.704
ընտանիքներէն սուրիական հողի վրայ, բայց հիմա շատ

00:31:33.704 --> 00:31:38.214
տարբեր է, մեզի ոչ մէկը չ'ըսաւ Սուրիայէն դուրս ելէք,

00:31:38.214 --> 00:31:42.214
երբէ՛ք, մենք ելանք դուրս, ելլողները, տակաւին շատ

00:31:42.214 --> 00:31:48.464
հայեր կան կ'ապրին Սուրիա, Հալէպ, մէնք դուրս ելանք

00:31:48.464 --> 00:31:52.464
մենք, որ կրնայինք ելլել, յարմարութիւններ ունէինք ելլելու,

00:31:52.464 --> 00:31:56.600
ուզեցինք ելլել, մեզմէ շատերը, որ եկած են Հայաստան,

00:31:56.600 --> 00:32:00.410
եկան Հայաստան ժամանակաւոր, կը խաղաղէր

00:32:00.410 --> 00:32:03.990
պատերազմը, ետ կը վերադառնանք, այդ նպատակով

00:32:03.990 --> 00:32:07.354
եկած են, բայց հիմա ես ուրիշներուն անունով չեմ ուզեր

00:32:07.354 --> 00:32:12.158
խօսիլ, բայց ընդհանրապէս անոնք, որոնք արդէն այստեղ

00:32:12.158 --> 00:32:17.178
աշխատանք ունին, չեն դառնար, եթէ սովորեր են այստեղի

00:32:17.178 --> 00:32:20.318
կեանքը, վարժուեցան այստեղի կեանքին, եւ եթէ

00:32:20.318 --> 00:32:24.318
աշխատանք ունին, չեմ կարծեր, որ վերադառնան, քիչ մը

00:32:24.318 --> 00:32:27.318
կասկածելի է, որ Հալէպը ըլլայ առաջուայ պէս, շատ

00:32:27.318 --> 00:32:30.538
ժամանակ կ'ուզէ առաջուայ պէս ըլլայ, երկար ժամանակի

00:32:30.538 --> 00:32:32.018
հարց է:

NOTE Paragraph

00:32:33.008 --> 00:32:41.929
Դուն անձնական ի՞նչն է, որ քեզի այստեղ կը կապէ:
- Կը կապէ՞:

00:32:42.530 --> 00:32:48.589
Անձնական.... մանկութենէն Հայաստանի սէր կար մեր

00:32:48.589 --> 00:32:53.299
տան մէջ, դպրոցը, միութիւնները, այդտեղ

00:32:53.299 --> 00:32:56.189
հայապահպանման հարցը կայ, միութիւնները,

00:32:56.189 --> 00:33:00.189
դպրոցները, բոլոր այս հարցին շուրջ կ'աշխատին, ուրեմն,

00:33:00.189 --> 00:33:07.114
մեր տան մէջ ալ հայրենասիրութիւնը շեշտուած էր,

00:33:07.852 --> 00:33:10.812
միշտ «Հայաստան, Հայաստան» կը հոլովէր, յետոյ

00:33:10.812 --> 00:33:16.928
2004-ին, որ եկայ արդէն Հայաստան` 1 ամիս, իմ հոգիս

00:33:16.928 --> 00:33:24.958
մնաց աjստեղ, կ'ուզէի գալ, ապրիլ, բայց չէինք համարձակիլ,

00:33:25.229 --> 00:33:28.799
աշխատանքի պատճառով համարձակութիւն չ'ունէինք

00:33:28.799 --> 00:33:32.509
այդտեղ ամէն ինչ քանդէինք, ետ գայինք այստեղէն սկսէինք,

00:33:32.509 --> 00:33:36.399
չէինք գիտեր` կը յաջողինք, չենք յաջողիր, արդէն ես

00:33:36.399 --> 00:33:41.919
կ'ուզէի ապրիլ Հայաստան, հիմա ալ եկեր եմ:

NOTE Paragraph

00:33:44.813 --> 00:33:53.403
Եթէ մարդը... ի՞նչ խորհուրդ կու տաս...
- Որո՞ւ խորհուրդ տալ էր ատի, սիրիահայերու՞:

00:33:53.403 --> 00:33:56.583
Սուրիահայեր, որ նորից եկած են Հայաստան:

00:33:56.583 --> 00:34:00.963
Նախ` ես իրաւունք չեմ տար ես ինծի մէկու մը խորհուրդ տալ,

00:34:01.713 --> 00:34:08.073
որովհետև կեանքի ամէն մէկ դրուագը, ամէն մէկ

00:34:08.073 --> 00:34:11.993
ժամանակը քեզի բան մը կը սորվեցնէ, կը տեսնես, որ դուն

00:34:11.993 --> 00:34:15.493
դեռ շատ բան չես գիտեր, այնպէս, որ խորհուրդ տալ ինծի

00:34:15.493 --> 00:34:19.293
իրաւունք չ'ինար մէկու մը, ամէն մարդ պիտի գիտնայ իրեն

NOTE Paragraph

00:34:19.293 --> 00:34:25.358
ի՞նչ յարմար է, պիտի լաւ մտածէ, այդպէս քայլը առնէ, բայց

00:34:25.358 --> 00:34:32.172
քիչ առաջ, որ ըսի` միշտ ամէն մարդու հայրենիքը իր

00:34:34.186 --> 00:34:41.446
ապաստանը պետք է ըլլայ, իր վերջին կանգառը պետք է

00:34:41.446 --> 00:34:47.025
ըլլայ, իր փարոսը պէտք է ըլլայ, պէտք չէ ուրիշ օտարի

00:34:47.025 --> 00:34:52.910
ափերուն վրայ ապրիլ, միշտ քու հողիդ վրայ պիտ ապրիս

00:34:52.910 --> 00:34:56.980
եկող սերունդը քու հողիդ` անձնական, քու իսկական

00:34:56.980 --> 00:34:59.810
հայրենիքի հողիդ վրայ, դուն եկող սերունդը պիտի

00:34:59.810 --> 00:35:03.920
դաստիարակես, այդ ծառը, որ քիչ առաջ յիշեցի քու

00:35:03.920 --> 00:35:07.160
հայրենիքիդ հողի վրայ պիտի ցանես:

00:35:07.160 --> 00:35:10.590
Շատ գեղեցիկ խորհուրդ էր:

NOTE Paragraph

00:35:10.590 --> 00:35:20.296
Եթէ կրնաս քու մասին երկու բառով բացատրել...
- Ի՞մ մասին:

00:35:20.296 --> 00:35:22.396
Ի՞նչ ես երկու բառով:

00:35:22.396 --> 00:35:26.446
Ես հպարտ եմ, որ հայ եմ, թէկուզ դժուարութիւններու

00:35:26.446 --> 00:35:29.986
մէջ եմ եւ չեմ գիտեր գալիք օրերը ի՞նչ կ'ըլլայ, բայց

00:35:29.986 --> 00:35:32.906
ուրախ եմ, որ Հայաստան կ'ապրիմ եւ միշտ ալ այստեղ

NOTE Paragraph

00:35:32.906 --> 00:35:35.026
կ'ուզեմ ապրիլ: 
- Շատ լաւ:

00:35:35.026 --> 00:35:38.426
Եւ շնորհակալ եմ, նախ` շնորհակալ եմ Հայաստանի

00:35:38.426 --> 00:35:42.426
ժողովուրդին, որ միշտ ինծի մէջք կանգնեցան:

NOTE Paragraph

00:35:43.077 --> 00:35:46.857
Ինպէ՞ս սուրիահայերը կրնան դրական ազդեցութիւն ձգել Հայաստանի վրայ:

00:35:47.283 --> 00:35:51.443
Սիրիահայերը ի՞նչ օգուտ կրնան տալ Հայաստանի:

NOTE Paragraph

00:35:51.956 --> 00:35:58.856
Ամէն անձ, որ կրնայ իր ձեռքէն որոշ արհեստ մը կամ

00:35:58.856 --> 00:36:03.425
նորութիւն մը կրնայ ձեռք բերել կամ արհեստ ունի,

00:36:03.814 --> 00:36:08.404
եւ եթէ որ պայմաններ ստեղծուին այդ անձին, կրնայ օգուտ

00:36:08.404 --> 00:36:12.836
բերէ Հայաստանին, ինչո՞ւ չէ, բայց որ պայմանները պէտք է

00:36:12.836 --> 00:36:16.886
ստեղծուին, առիթը պիտի տրուի, նիւթական պայմաններ

00:36:16.886 --> 00:36:20.856
պիտի ըլլան առաջին հերթին, որպէսզի կարենաս դուն քու

00:36:21.265 --> 00:36:25.465
իմացածներդ, գիտցածներդ աշխատիս, ուրիշներուն ալ

00:36:25.465 --> 00:36:29.325
օգտակար դառնաս, օրինակ, եթէ մէկը անձնական

00:36:29.325 --> 00:36:32.275
աշխատանք մը ունենայ, օրինակ, խանութ մը ունենայ,

00:36:32.275 --> 00:36:36.777
ինքը մենակ պիտի չ'աշխատի, ուրիշ գործաւորներ ալ

00:36:36.777 --> 00:36:39.667
պիտի ունենայ, ուրիշ ընտանիքներ ալ այդ խանութէն պիտի

00:36:39.667 --> 00:36:42.977
օգտուին, ասի ամէնապզտիկ օգուտն է, դեռ կան, ուրիշ

00:36:42.977 --> 00:36:46.757
օգուտներ ալ կան, որ արհեստաւոր, արուեստագէտներ,

00:36:46.757 --> 00:36:51.207
օրինակ, կրնան ըլլալ, սիրիահայեր, որոշ

00:36:51.302 --> 00:36:55.302
անձնաւորութիւններ, որ զարգացած, առաջացած կրնան,

00:36:55.534 --> 00:37:00.374
եւ կան աշխատողներ հիմա, որ որոշ կեդրոններ

00:37:00.374 --> 00:37:04.433
կ'աշխատին Մատենադարանին մէջ կամ ուրիշ տեղեր:

NOTE Paragraph

00:37:04.433 --> 00:37:08.043
Չեմ ուզեր ուղղակի անուններ տալ, արդէն սիրիահայեր կան,

00:37:08.043 --> 00:37:12.533
որ կ'աշխատին Հայաստանի մէջ, օգուտ կու տան Հայաստանի:

NOTE Paragraph

00:37:13.199 --> 00:37:22.591
Եւ դուն ինչպէ՞ս նոր ընկերուհիներ, ընկերներ կամ յամայնք...
- Հա՛,

00:37:22.591 --> 00:37:28.131
նոր ընկերային կեանք...
- Եւ սուրիահայերո՞ւն հետ կամ հայաստանցիներո՞ւ հետ:

NOTE Paragraph

00:37:28.131 --> 00:37:31.489
Ընդհանրապէս հայաստանցիներ են միջավայրս, ես կը սիրեմ

00:37:31.489 --> 00:37:34.759
նորութիւն, յետոյ արդէն հոգեկանով պատրաստ էի

00:37:34.759 --> 00:37:40.279
ընդունիլ, ինչ, որ նորութիւն է իրենց հետաքրքրական է,

00:37:40.279 --> 00:37:44.279
իրենց կեանքը, նոր բան մը, եւ այդքան ալ դժուար չէր

00:37:44.279 --> 00:37:52.529
ընդունիլը, ինծի համար հաճելի էր, եւ արդէն ունիմ, հսկայ միջավայր ունիմ:

00:37:53.185 --> 00:38:04.335
Ըսիք, որ Հայաստանը գրկաբաց ընդունեց ձեզի, ի՞նչպիսի օրինակներ կրնաք տալ:

NOTE Paragraph

00:38:04.335 --> 00:38:08.775
Հայերը ինչպէ՞ս մեզի ընդունեցին այստեղ:
- Օրինակ, օրինակներ ունի՞ս:

00:38:08.775 --> 00:38:10.275
Մեզի ինչպէ՞ս ընդունեցին:

00:38:10.275 --> 00:38:14.065
Հա՛, քիչ առաջ, որ ըսի ինչպէ՞ս ժողովուրդը, հա՛:

00:38:14.065 --> 00:38:16.475
Եթէ պատմութիւն կամ օրինակ ունիս:

NOTE Paragraph

00:38:16.475 --> 00:38:20.475
Օրինակ` պատահեր է, որ ես թրանսբորդի մէջ նստած եմ,

00:38:20.475 --> 00:38:23.785
տեղ մը պիտի երթամ, արդէն իմ խօսակցութիւնէս

00:38:23.785 --> 00:38:27.245
գիտցեր են արեւմտահայերէն է, օրինակ, իրենք վճառած են այդ

00:38:27.245 --> 00:38:33.497
100 դրամը, իրենք ուզած են բան մը ընել, պատահեր է, որ,

00:38:33.961 --> 00:38:38.231
օրինակ, վարորդը չէ վերցուցած այդ 100 դրամը կամ

00:38:38.231 --> 00:38:42.471
նոյնիսկ թաքսիի վարորդը նորէն ինծի զեղջ երած էր իր բաժինը,

00:38:42.471 --> 00:38:47.354
որ կրնայ, սրանք լրիւ օտարներ են, իսկ դրացիներու

00:38:47.354 --> 00:38:51.354
պարագային` հարեւաններու պարագային, քիչ առաջ, որ ըսի

00:38:51.354 --> 00:38:55.784
հազիւ տուն մը փոխադրուէի, կու գային «Ինչի՞ պէտք ունիս»,

00:38:56.190 --> 00:39:00.190
արդէն այդ հարցումը կը զգաս, որ դուն մենակ չես:

NOTE Paragraph

00:39:02.124 --> 00:39:07.321
Միշտ օգնողներ եղեր են մեզի, միայն ինծի չէ, բայց միշտ

00:39:07.321 --> 00:39:11.321
օգնողներ եղած է, այնյիքն` չի նայած հաստատութիւններու,

00:39:11.321 --> 00:39:13.391
կազմակերպութիւններու, ինչ-որ Կարմիր խաչը,

00:39:13.391 --> 00:39:18.107
ՄԱԿ-ը, Առաքելութիւն Հայաստանը, սրանք, որ ոչ

00:39:18.107 --> 00:39:21.377
սուրիական կազմակերպութիւններ են արդէն մեզի

00:39:21.377 --> 00:39:26.507
կ'օգնեն, առաւել եւս ժողովուրդը ինքը արդէն մեզի օգնող շատ է:

NOTE Paragraph

00:39:26.507 --> 00:39:30.507
Բան մը կա՞յ, որ կ'ուզես աւելցնել, որ չ'ըսիր:

00:39:31.024 --> 00:39:37.371
Շատ բաներ կան, ինչպիսի՞ բան, թո՛ղ բոլոր հայերը

00:39:37.371 --> 00:39:44.451
դառնան Հայաստան, մենք, տեսէ՛ք, օրինակ, իմ ընտանիքը,

00:39:45.200 --> 00:39:47.810
մենք միշտ սիրած ենք Հայաստանը, չտեսած արդէն

00:39:47.810 --> 00:39:50.070
Հայաստան մենք կը սիրէինք, Հայաստանը, որ տեսանք

00:39:50.070 --> 00:39:53.280
արդէն մենք սիրահարուեցանք Հայաստանին, որովհետեւ

00:39:53.280 --> 00:39:57.280
կը զգաս, որ դուն իրն ես, ինք քոնն է, քո մայրն է,

00:39:57.280 --> 00:40:01.020
իր ամէն դերութիւններով, իր ամէն ինչով արդէն քոնն է,

00:40:01.020 --> 00:40:06.583
դուն իրն ես, շատ ուզեցինք գալ, այստեղ հաստատուիլ

00:40:06.583 --> 00:40:12.283
միշտ աշխատանքի հարցը դնելով` մենք քայլ չ'առինք,

00:40:12.283 --> 00:40:16.381
ահա, տեսէ՛ք, եկաւ օրը, որ արդէն մենք եկանք, եւ այս ձեւով

00:40:16.381 --> 00:40:19.411
պետք չէ գայինք, պէտք է մէնք աւելի կազմակերպուած

00:40:19.415 --> 00:40:24.427
գայինք, ուրեմն, վերջաւորութեան իմացանք, որ մեր տեղը

00:40:24.427 --> 00:40:30.257
մեր մօր գիրկն է, ոչ թէ օտար ափերը, թէկուզ լաւն է

NOTE Paragraph

00:40:30.257 --> 00:40:35.529
Սիրիան` ծննդավայրը մեր, շատ լաւն է, Սիրիայի

00:40:35.529 --> 00:40:40.522
ժողովուրդը, պետութիւնը հարազատ են մեզի համար,

00:40:40.522 --> 00:40:45.872
բայց կը մնայ քո մայր... մայրը, քո երկիրը, ուրեմն, բոլոր

00:40:45.872 --> 00:40:49.294
հայերը, որ մանաւանդ անոնք, որոնք յարմարութիւններ

00:40:49.294 --> 00:40:53.294
ունին այստեղ աշխատանքի, աշխատանք ստեղծել,

00:40:53.294 --> 00:40:58.958
պէտք չէ մտածեն, շատ մտածելու բան չկայ, արդէն պէտք է

00:40:58.958 --> 00:41:01.858
գան այստեղէն սկսին, որպէսզի իրենցմէ վերջ յաջորդ

00:41:01.858 --> 00:41:06.615
սերունդը շարունակէ, եւ մենք, որ գանք, սփիւռքահայերը

00:41:06.615 --> 00:41:10.355
արդէն սկսինք, մանաւանդ երիտասարդ ուժերը, եթէ

00:41:10.355 --> 00:41:16.785
սկսին գալ Հայաստան առանց յուսահատելու, եւ շատ մե՛ծ

00:41:16.785 --> 00:41:20.765
յոյսեր դնելու պէտքը չկայ, այդ յոյսը դուն պիտի ստեղծես,

00:41:20.765 --> 00:41:24.765
արդէն սերունդէ սերունդ մենք կը լաւանանք, բայց որ

00:41:24.765 --> 00:41:28.145
հեռուէն կը նստինք, կը դիտէինք, մենք սփիւռքահայերը

NOTE Paragraph

00:41:28.145 --> 00:41:31.975
«Հայաստա՜ն», Հայաստանի սէր չի՛ բաւեր, բան մը ընել

00:41:31.975 --> 00:41:38.180
պէտք է, ամէն մարդ ինչ, որ կրնայ ընել, պէտք է ընէ, պզտիկ

00:41:38.180 --> 00:41:43.220
պատմութիւն մը կայ, ուրեմն, անտառին մէջ հրդեհ

00:41:43.220 --> 00:41:46.895
կը պատահի, բոլոր կենդանիները... 
- Հրդեհ ի՞նչ է:

NOTE Paragraph

00:41:47.397 --> 00:41:49.157
Fire.
- Օ՜հ՛:

NOTE Paragraph

00:41:49.157 --> 00:41:52.386
Ուրեմն, բոլոր կենդանիները իրենց հոգին ազատելու մասին

00:41:52.386 --> 00:41:56.506
կը խորհին եւ կը փախչին, կ'ըսէ, որ յանկարծ կը տեսնեն

00:41:56.506 --> 00:42:02.362
ծիտիկը - bird կռնակին վրայ դարձած, շուռ եկած,

00:42:02.362 --> 00:42:07.222
տոտիկները վեր, իրեն կ'ըսեն «Ի՞նչ կ'ընես, փախի՛ր, հոգիդ

00:42:07.222 --> 00:42:12.015
ազատէ, հիմա կը վառիս, կը մեռնիս», կ'ըսէ «Չէ՛, ես երկինքը

00:42:12.015 --> 00:42:17.765
կը բռնեմ», ուրեմն, այդ ծտիկը` իր պզտիկ, տկար տոտիկներով,

00:42:17.765 --> 00:42:24.334
իրեն ինկած բաժինը կ'ընէ` երկինքը կը բռնէ, որ

00:42:24.790 --> 00:42:28.710
ազատէ, անտառը ազատէ, ներողութիւն, հրդեհ չէր,

00:42:28.710 --> 00:42:33.422
երկինքը փուլ կու գար, հա, ուրեմն, մենք ալ բոլորս, եթէ որ

00:42:33.422 --> 00:42:37.532
ամէն մարդ իրեն ինկած բաժինը ընէ, այդ ծտիկին նման

00:42:37.532 --> 00:42:41.362
չի յուսահատի, արդէն բան մը կ'ըլլայ, արդէն բան մը

00:42:41.362 --> 00:42:45.362
կրնանք ընել այստեղի համար:

NOTE Paragraph

00:42:47.934 --> 00:42:51.214
Ուրի՞շ, ուրիշ բա՞ն:
- Այսքան:

00:42:51.214 --> 00:42:54.614
Ես դասատու եմ, կրնամ մինչեւ առաւօտ խօսիլ:

NOTE Paragraph

00:42:54.614 --> 00:42:56.435
Շատ կը սորվինք ձեզմէ: