1
00:00:06,677 --> 00:00:08,401
Chúng ta sống trong một xã hội

2
00:00:08,401 --> 00:00:10,336
bị ám ảnh bởi âm nhạc.

3
00:00:10,336 --> 00:00:12,323
Chúng ta sử dụng âm nhạc cho việc tôn thờ,

4
00:00:12,323 --> 00:00:13,621
kể chuyện,

5
00:00:13,621 --> 00:00:14,738
để ca ngợi,

6
00:00:14,738 --> 00:00:16,180
để làm việc,

7
00:00:16,180 --> 00:00:17,543
tập thể dục,

8
00:00:17,543 --> 00:00:19,514
chứng minh tình yêu

9
00:00:19,514 --> 00:00:21,270
và đôi khi là thể hiện sự căm thù,

10
00:00:21,270 --> 00:00:23,710
và quan trọng nhất,

11
00:00:23,710 --> 00:00:25,453
là để nhảy nhót.

12
00:00:25,453 --> 00:00:27,380
Và, tất nhiên, chúng ta chơi nhạc 
cho bản thân mình

13
00:00:27,380 --> 00:00:30,021
bởi vì đó là một điều thú vị để làm.

14
00:00:30,021 --> 00:00:33,026
Hàng ngàn năm trước vào thời Hy Lạp cổ đại,

15
00:00:33,026 --> 00:00:34,306
khi âm nhạc xuất hiện,

16
00:00:34,306 --> 00:00:36,779
mọi thứ không có gì khác biệt.

17
00:00:36,779 --> 00:00:39,020
Họ có thể có đàn li-a và áo vai chéo

18
00:00:39,020 --> 00:00:41,261
thay cho máy nghe nhạc MP3 và quần bò,

19
00:00:41,261 --> 00:00:43,182
nhưng người Hi Lạp cổ đại cũng bị ám ảnh

20
00:00:43,182 --> 00:00:45,019
về âm nhạc như chúng ta ngày nay.

21
00:00:45,019 --> 00:00:47,236
Thực tế, âm nhạc là một phần quan trọng

22
00:00:47,236 --> 00:00:48,686
của xã hội thời Hi Lạp cổ

23
00:00:48,686 --> 00:00:51,718
mà nó làm chúng ta cảm thấy 
bị chế ngự bởi sự so sánh.

24
00:00:51,718 --> 00:00:54,305
Để thực sự hiểu được 
bằng cách nào mà âm nhạc

25
00:00:54,305 --> 00:00:55,686
trở nên không thể thiếu 
đối với người Hy Lạp,

26
00:00:55,686 --> 00:00:57,329
hay bắt đầu với việc 
hiểu rõ vấn đề của chính bản thân chúng ta

27
00:00:57,329 --> 00:00:59,658
với một chút về thần thoại của người Hy Lạp.

28
00:00:59,658 --> 00:01:01,265
Trong thần thoại Hy Lạp

29
00:01:01,265 --> 00:01:03,543
sự sáng tạo của con người được tin rằng

30
00:01:03,543 --> 00:01:05,929
là kết quả của nguồn cảm hứng linh thiêng

31
00:01:05,929 --> 00:01:08,963
từ một nhóm các nữ thần 
được biết đến như Những Nàng Thơ.

32
00:01:08,963 --> 00:01:11,266
Trong khi những nhà tri thức 
đã tranh cãi nhiều năm qua

33
00:01:11,266 --> 00:01:14,308
về việc có 3 hay 13 nàng thơ,

34
00:01:14,308 --> 00:01:17,315
con số tiêu chuẩn được chấp nhận ngày nay là 9.

35
00:01:17,315 --> 00:01:19,960
Mỗi nàng thơ trông coi một lĩnh vực của riêng mình

36
00:01:19,960 --> 00:01:21,714
về chuyên môn nghệ thuật,

37
00:01:21,714 --> 00:01:23,464
từ những bài hát và điệu nhảy

38
00:01:23,464 --> 00:01:26,048
cho đến lịch sử và thiên văn học.

39
00:01:26,048 --> 00:01:27,714
Có vẻ lạ lùng khi chia

40
00:01:27,714 --> 00:01:29,900
lịch sử và thiên văn học 
thành những phạm trù của sáng tạo

41
00:01:29,900 --> 00:01:31,729
nhưng người Hy Lạp cổ đại 
đã nhìn nhận những môn này

42
00:01:31,729 --> 00:01:33,943
vượt lên trên những môn học ở trường.

43
00:01:33,943 --> 00:01:37,191
Đây là những điểm nổi bật 
của nền văn minh

44
00:01:37,191 --> 00:01:38,681
theo đó, qua con mắt của họ

45
00:01:38,681 --> 00:01:40,847
là một thế giới thực sự tuyệt hảo.

46
00:01:40,847 --> 00:01:42,909
Một con người có giáo dục và văn minh

47
00:01:42,909 --> 00:01:44,711
được kì vọng sẽ trở nên thành thạo

48
00:01:44,711 --> 00:01:46,423
về tất cả các khía cạnh của ý tưởng sáng tạo

49
00:01:46,423 --> 00:01:48,009
được truyền cảm hứng bởi những nàng thơ,

50
00:01:48,009 --> 00:01:49,057
và phương tiện truyền thông phổ biến

51
00:01:49,057 --> 00:01:50,529
mà qua đó người ta đã giảng dạy
những môn học này,

52
00:01:50,529 --> 00:01:51,274
đã học hỏi,

53
00:01:51,274 --> 00:01:52,297
và truyền bá

54
00:01:52,297 --> 00:01:54,520
đó là âm nhạc.

55
00:01:54,520 --> 00:01:56,340
Bạn thấy không, 
không phải là ngẫu nhiên

56
00:01:56,340 --> 00:01:58,584
mà từ nàng thơ trở nên quên thuộc

57
00:01:58,584 --> 00:02:00,227
đối với thế giới âm nhạc.

58
00:02:00,227 --> 00:02:02,320
Đó là nơi từ ngữ được tạo nên.

59
00:02:02,320 --> 00:02:04,148
Bài thơ, có thể là một bài thơ tình

60
00:02:04,148 --> 00:02:07,184
hay một bài thơ sử thi 
về dũng sĩ diệt rồng,

61
00:02:07,184 --> 00:02:09,692
được hát kèm cùng âm nhạc.

62
00:02:09,692 --> 00:02:11,741
Nhảy múa và ca hát, rõ ràng,

63
00:02:11,741 --> 00:02:13,494
được đệm bởi âm nhạc.

64
00:02:13,494 --> 00:02:15,602
Kịch nghệ luôn là sự kết hợp

65
00:02:15,602 --> 00:02:18,036
của văn nói và âm nhạc.

66
00:02:18,036 --> 00:02:20,749
Lịch sử được thuật lại qua bài hát.

67
00:02:20,749 --> 00:02:22,296
Ngay cả việc học thiên văn học

68
00:02:22,296 --> 00:02:24,038
cũng được kết nối qua 
các nguyên tắc vật chất quan trọng

69
00:02:24,038 --> 00:02:25,383
như giai điệu

70
00:02:25,383 --> 00:02:27,553
ví dụ như niềm tin được gây dựng 
bởi nhiều nhà tư tưởng Hy Lạp

71
00:02:27,553 --> 00:02:29,602
rằng mỗi một hành tinh và một ngôi sao

72
00:02:29,602 --> 00:02:31,305
sáng tạo ra một âm thanh độc đáo
của riêng nó

73
00:02:31,305 --> 00:02:32,757
khi nó đi xuyên qua vũ trụ,

74
00:02:32,757 --> 00:02:35,105
rít lên như một sợi dây đàn ghita

75
00:02:35,105 --> 00:02:36,971
dài hàng ngàn năm ánh sáng.

76
00:02:36,971 --> 00:02:39,558
Tuy nhiên, âm nhạc tràn ngập trong nhiều khía cạnh 
trong cuộc sống của người Hi Lạp cổ

77
00:02:39,558 --> 00:02:41,141
hơn là chỉ về giáo dục.

78
00:02:41,141 --> 00:02:42,639
Người Hy Lạp cổ đại coi âm nhạc

79
00:02:42,639 --> 00:02:44,439
như cơ sở cho sự hiểu biết

80
00:02:44,439 --> 00:02:46,479
sự liên kết cơ bản

81
00:02:46,479 --> 00:02:48,857
của tất cả những thứ trên thế giới này.

82
00:02:48,857 --> 00:02:50,569
Khái niệm của sự liên kết này

83
00:02:50,569 --> 00:02:51,940
được biết đến như "harmonia"

84
00:02:51,940 --> 00:02:54,515
và đó là nơi ta có được 
từ "harmony" (Hài hoà).

85
00:02:54,515 --> 00:02:56,580
Âm nhạc từng được coi là một phương thuốc

86
00:02:56,580 --> 00:02:58,605
để chữa trị bệnh tật,

87
00:02:58,605 --> 00:03:01,804
như một phần đệm quan trọng 
trong những cuộc thi đấu thể thao,

88
00:03:01,804 --> 00:03:03,702
và cũng mang ý nghĩa 
để giữ người công nhân đi làm đúng giờ

89
00:03:03,702 --> 00:03:08,522
vì họ làm việc vất vả 
trong những nhiệm vụ đơn điệu và tầm thường.

90
00:03:08,522 --> 00:03:10,127
Một trong những công dụng

91
00:03:10,127 --> 00:03:12,211
của âm nhạc trong đời sống 
của người Hy Lạp cổ đại

92
00:03:12,211 --> 00:03:13,173
được tìm thấy ở niềm tin

93
00:03:13,173 --> 00:03:16,355
rằng âm nhạc có thể ảnh hưởng 
đến đặc tính của một người.

94
00:03:16,355 --> 00:03:17,935
Một từ mà chúng ta vẫn dùng ngày nay,

95
00:03:17,935 --> 00:03:19,551
"ethos" là niềm tin dẫn lối của một người

96
00:03:19,551 --> 00:03:20,859
hoặc đạo lý cá nhân,

97
00:03:20,859 --> 00:03:22,307
cách mà một người cư xử

98
00:03:22,307 --> 00:03:24,437
với bản thân hay người khác.

99
00:03:24,437 --> 00:03:25,851
Nhà triết học người Hy Lạp Plato,

100
00:03:25,851 --> 00:03:27,105
một trong những người nổi tiếng

101
00:03:27,105 --> 00:03:29,102
và có ảnh hưởng 
đến những nhà tư tưởng Hy Lạp thời đó,

102
00:03:29,102 --> 00:03:31,399
khẳng định rằng 
âm nhạc có ảnh hưởng trực tiếp

103
00:03:31,399 --> 00:03:33,328
tới cá tính (ethos) của một người.

104
00:03:33,328 --> 00:03:34,520
Những thể loại âm nhạc chính

105
00:03:34,520 --> 00:03:36,104
có thể xúi giục 
một người hướng tới bạo lực

106
00:03:36,104 --> 00:03:38,024
trong khi những thể loại khác 
có thể trấn an một người

107
00:03:38,024 --> 00:03:40,791
trở nên lành tính, vô tư không suy nghĩ.

108
00:03:41,513 --> 00:03:42,880
Theo Plato,

109
00:03:42,880 --> 00:03:44,629
chỉ những loại nhạc thực sự đặc biệt

110
00:03:44,629 --> 00:03:47,398
mới mang lại lợi ích 
cho tính cách của con người.

111
00:03:47,398 --> 00:03:49,021
Một người chỉ nên nghe loại nhạc mà

112
00:03:49,021 --> 00:03:50,582
giúp họ gia tăng trí thông minh,

113
00:03:50,582 --> 00:03:51,378
tính tự giác ký luật

114
00:03:51,378 --> 00:03:52,517
và lòng gan dạ,

115
00:03:52,517 --> 00:03:56,259
và những thể loại nhạc khác 
thì nên bị loại bỏ.

116
00:03:56,259 --> 00:03:58,350
Hơn nữa, Plato kịch liệt lên án

117
00:03:58,350 --> 00:04:00,190
bất kỳ thể loại nhạc nào đi lệch

118
00:04:00,190 --> 00:04:01,682
khỏi quy ước sáng tác âm nhạc,

119
00:04:01,682 --> 00:04:03,160
với nỗi sợ rằng làm như vậy

120
00:04:03,160 --> 00:04:04,806
sẽ dẫn đến sự suy thoái

121
00:04:04,806 --> 00:04:06,603
về chuẩn mực của nền văn minh,

122
00:04:06,603 --> 00:04:07,896
sự tham nhũng của thanh niên

123
00:04:07,896 --> 00:04:12,274
và sự hỗn loạn hoàn toàn.

124
00:04:12,274 --> 00:04:14,604
Trong khi nỗi lo lắng của Plato
dường như nghiêm trọng,

125
00:04:14,604 --> 00:04:16,779
sự tranh cãi này đã xuất hiện ở thời hiện đại

126
00:04:16,779 --> 00:04:17,938
để lên án những xu hướng âm nhạc

127
00:04:17,938 --> 00:04:20,492
ví dụ như jazz, punk hay rap.

128
00:04:20,492 --> 00:04:21,999
Bạn nghĩ Plato sẽ nói gì

129
00:04:21,999 --> 00:04:23,888
về loại nhạc mà bạn đang nghe?

130
00:04:23,888 --> 00:04:26,183
Liệu nó sẽ có ích cho tính cách của bạn,

131
00:04:26,183 --> 00:04:27,615
hay nó sẽ làm bạn suy đồi

132
00:04:27,615 --> 00:04:30,801
trở thành một kẻ dã man, vô đạo đức?