0:00:06.677,0:00:08.401 Ζούμε σε μια κοινωνία 0:00:08.401,0:00:10.336 που έχει εμμονές με τη μουσική. 0:00:10.336,0:00:12.323 Χρησιμοποιούμε τη μουσική[br]για να λατρέψουμε, 0:00:12.323,0:00:13.621 να πούμε ιστορίες, 0:00:13.621,0:00:14.738 να γιορτάσουμε, 0:00:14.738,0:00:16.180 να εργαστούμε, 0:00:16.180,0:00:17.543 να κάνουμε γυμναστική, 0:00:17.543,0:00:19.514 να δηλώσουμε την αγάπη μας 0:00:19.514,0:00:21.270 και μερικές φορές το μίσος μας 0:00:21.270,0:00:23.710 κι εύλογα πιο σημαντικό, 0:00:23.710,0:00:25.453 για να χορέψουμε. 0:00:25.453,0:00:27.380 Φυσικά, παίζουμε μουσική οι ίδιοι 0:00:27.380,0:00:30.021 επειδή είναι κάτι ευχάριστο. 0:00:30.021,0:00:33.026 Πριν από χιλιάδες χρόνια,[br]στην Αρχαία Ελλάδα, 0:00:33.026,0:00:34.306 όταν επρόκειτο για τη μουσική, 0:00:34.306,0:00:36.779 τα πράγματα δεν ήταν[br]και πολύ διαφορετικά. 0:00:36.779,0:00:39.020 Ίσως είχαν λύρες και χιτώνες 0:00:39.020,0:00:41.261 αντί για MP3 players[br]και τζιν παντελόνια, 0:00:41.261,0:00:43.182 αλλά οι αρχαίοι Έλληνες[br]είχαν τόση εμμονή 0:00:43.182,0:00:45.019 με τη μουσική όση[br]έχουμε κι εμείς σήμερα. 0:00:45.019,0:00:47.236 Στην πραγματικότητα,[br]η μουσική ήταν τόσο σημαντικό κομμάτι 0:00:47.236,0:00:48.686 της αρχαίας ελληνικής κοινωνίας 0:00:48.686,0:00:51.718 ώστε μας κάνει να φαινόμαστε[br]ανιαροί συγκριτικά. 0:00:51.718,0:00:54.305 Για να κατανοήσουμε επακριβώς[br]πόσο ζωτική ήταν η μουσική 0:00:54.305,0:00:55.686 για τους αρχαίους Έλληνες, 0:00:55.686,0:00:57.329 ας εξοικειωθούμε, για αρχή, 0:00:57.329,0:00:59.658 με ένα κομμάτι της μυθολογίας τους. 0:00:59.658,0:01:01.265 Στην αρχαία ελληνική μυθολογία, 0:01:01.265,0:01:03.543 πίστευαν ότι η ανθρώπινη δημιουργικότητα 0:01:03.543,0:01:05.929 ήταν το αποτέλεσμα θείας έμπνευσης 0:01:05.929,0:01:08.963 από μια ομάδα θεές,[br]γνωστές ως Μούσες. 0:01:08.963,0:01:11.266 Ενώ οι μελετητές[br]όλα αυτά τα χρόνια υποστηρίζουν 0:01:11.266,0:01:14.308 ότι υπάρχουν περίπου[br]ανάμεσα στις 3 και 13 Μούσες, 0:01:14.308,0:01:17.315 ο κοινά αποδεκτός αριθμός σήμερα είναι 9. 0:01:17.315,0:01:19.960 Κάθε μούσα επιβλέπει[br]τη δική της συγκεκριμένη περιοχή 0:01:19.960,0:01:21.714 καλλιτεχνικής εμπειρογνωμοσύνης, 0:01:21.714,0:01:23.464 που κυμαίνεται [br]από το τραγούδι και τον χορό 0:01:23.464,0:01:26.048 έως την ιστορία και την αστρονομία. 0:01:26.048,0:01:27.714 Μπορεί να φαίνεται παράξενο[br]να κατηγοριοποιούμε 0:01:27.714,0:01:29.900 την ιστορία και την αστρονομία[br]ως δημιουργικές ασχολίες, 0:01:29.900,0:01:31.729 αλλά οι αρχαίοι Έλληνες[br]έβλεπαν αυτές τις επιστήμες 0:01:31.729,0:01:33.943 ως κάτι παραπάνω[br]από απλά σχολικά μαθήματα. 0:01:33.943,0:01:37.191 Αυτά ήταν τα κύρια[br]γνωρίσματα του πολιτισμού 0:01:37.191,0:01:38.681 μέσα σε αυτό που, [br]στα δικά τους μάτια, 0:01:38.681,0:01:40.847 ήταν ένας αρκετά βάρβαρος κόσμος. 0:01:40.847,0:01:42.909 Ένα άτομο μορφωμένο, πολιτισμένο 0:01:42.909,0:01:44.711 αναμενόταν να είναι ικανό 0:01:44.711,0:01:46.423 σε όλες τις πτυχές[br]της δημιουργικής σκέψης 0:01:46.423,0:01:48.009 που ενέμπνεαν οι Μούσες, 0:01:48.009,0:01:49.057 και το κοινό μέτρο 0:01:49.057,0:01:50.529 μέσω του οποίου αυτοί[br]οι επιστημονικοί κλάδοι διδάσκονταν, 0:01:50.529,0:01:51.274 μελετώνταν 0:01:51.274,0:01:52.297 και διαδίδονταν 0:01:52.297,0:01:54.520 ήταν η μουσική. 0:01:54.520,0:01:56.340 Βλέπετε, δεν είναι τυχαίο 0:01:56.340,0:01:58.584 ότι η λέξη μούσα είναι πολύ παρόμοια 0:01:58.584,0:02:00.227 με τη λέξη μουσική. 0:02:00.227,0:02:02.320 Από εκεί προέρχεται η λέξη. 0:02:02.320,0:02:04.148 Η ποίηση, είτε πρόκειται[br]για ένα ποίημα αγάπης 0:02:04.148,0:02:07.184 ή για ένα επικό ποίημα σχετικά[br]με έναν ήρωα δρακο-φονιά, 0:02:07.184,0:02:09.692 τραγουδιόνταν με μουσική συνοδεία. 0:02:09.692,0:02:11.741 Ο χορός και το τραγούδι, προφανώς, 0:02:11.741,0:02:13.494 συνοδεύονταν από μουσική. 0:02:13.494,0:02:15.602 Το θέατρο ήταν πάντα ένας συνδυασμός 0:02:15.602,0:02:18.036 προφορικού λόγου και μουσικής. 0:02:18.036,0:02:20.749 Η ιστορία εξιστορούνταν[br]μέσα από το τραγούδι. 0:02:20.749,0:02:22.296 Ακόμη και η μελέτη της αστρονομίας 0:02:22.296,0:02:24.038 συνδέονταν με τις ίδιες φυσικές αρχές 0:02:24.038,0:02:25.383 ως μουσική αρμονία, 0:02:25.383,0:02:27.553 όπως η πεποίθηση που επικρατούσε[br]ανάμεσα σε πολλούς Έλληνες στοχαστές 0:02:27.553,0:02:29.602 ότι κάθε ένας απ' τους πλανήτες[br]και τ' αστέρια 0:02:29.602,0:02:31.305 δημιουργούσαν το δικό τους μοναδικό ήχο 0:02:31.305,0:02:32.757 καθώς ταξίδευαν μέσα από το σύμπαν, 0:02:32.757,0:02:35.105 βουίζοντας σαν μια τεράστια χορδή κιθάρας 0:02:35.105,0:02:36.971 μήκους ετών φωτός. 0:02:36.971,0:02:39.558 Ωστόσο, η μουσική διαπότιζε[br]περισσότερες πτυχές της ζωής τους 0:02:39.558,0:02:41.141 από ότι απλά την εκπαίδευση. 0:02:41.141,0:02:42.639 Οι Αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν τη μουσική 0:02:42.639,0:02:44.439 ως τη βάση για κατανόηση 0:02:44.439,0:02:46.479 της θεμελιώδους διασύνδεσης 0:02:46.479,0:02:48.857 όλων των πραγμάτων στο σύμπαν. 0:02:48.857,0:02:50.569 Αυτή η έννοια της σύνδεσης 0:02:50.569,0:02:51.940 είναι γνωστή ως αρμονία 0:02:51.940,0:02:54.515 κι από εκεί παίρνουμε τη λέξη harmony. 0:02:54.515,0:02:56.580 Η μουσική χρησιμοποιόταν[br]ως μια μορφή ιατρικής 0:02:56.580,0:02:58.605 για τη θεραπεία ασθενειών[br]και σωματικών ενοχλήσεων, 0:02:58.605,0:03:01.804 ως μια συνοδεία ζωτικής σημασίας[br]σε αθλητικούς διαγωνισμούς 0:03:01.804,0:03:03.702 κι ως ένα μέσο για να διατηρήσει[br]το ρυθμό των εργαζομένων 0:03:03.702,0:03:08.522 καθώς αυτοί τραβούσαν κουπί[br]με μονότονες ή δευτερεύουσες αγγαρείες. 0:03:08.522,0:03:10.127 Μία από τις πιο σημαντικές εφαρμογές 0:03:10.127,0:03:12.211 μουσικής στην αρχαία ελληνική κοινωνία 0:03:12.211,0:03:13.173 βρίσκεται στην πεποίθηση 0:03:13.173,0:03:16.355 ότι η μουσική μπορεί να επηρεάσει[br]το ήθος ενός ατόμου. 0:03:16.355,0:03:17.935 Μια λέξη που χρησιμοποιούμε[br]ακόμη και σήμερα, 0:03:17.935,0:03:19.551 «ήθος» είναι οι κατευθυντήριες πεποιθήσεις[br]ενός ατόμου 0:03:19.551,0:03:20.859 ή η προσωπική ηθική, 0:03:20.859,0:03:22.307 ο τρόπος που συμπεριφέρεται κάποιος 0:03:22.307,0:03:24.437 προς τον εαυτό του και τους άλλους. 0:03:24.437,0:03:25.851 Ο Έλληνας φιλόσοφος Πλάτωνας, 0:03:25.851,0:03:27.105 ένας από τους πιο διάσημους 0:03:27.105,0:03:29.102 και σημαντικούς Έλληνες στοχαστές[br]της εποχής, 0:03:29.102,0:03:31.399 υποστήριζε ότι η μουσική[br]είχε άμεση επίδραση 0:03:31.399,0:03:33.328 στο ήθος ενός ατόμου. 0:03:33.328,0:03:34.520 Κάποια είδη μουσικής 0:03:34.520,0:03:36.104 μπορεί να υποκινούν ένα άτομο στη βία 0:03:36.104,0:03:38.024 ενώ άλλα είδη θα μπορούσαν[br]να εξευμενίσουν ένα άτομο 0:03:38.024,0:03:40.791 σε σημείο καλοήθους, ασυλλόγιστης[br]βαθιάς αποχαύνωσης. 0:03:41.513,0:03:42.880 Κατά τον Πλάτωνα, 0:03:42.880,0:03:44.629 μόνο πολύ συγκεκριμένα είδη μουσικής 0:03:44.629,0:03:47.398 ήταν ευεργετικά για το ήθος ενός ατόμου. 0:03:47.398,0:03:49.021 Κάποιος θα πρέπει να ακούει μόνο μουσική 0:03:49.021,0:03:50.582 που προωθεί την ευφυΐα, 0:03:50.582,0:03:51.378 την αυτοπειθαρχία, 0:03:51.378,0:03:52.517 και το θάρρος 0:03:52.517,0:03:56.259 κι όλα τα άλλα είδη της μουσικής,[br]πρέπει ν' αποφεύγονται. 0:03:56.259,0:03:58.350 Επιπλέον, ο Πλάτων διακαώς αποδοκίμαζε 0:03:58.350,0:04:00.190 οποιαδήποτε μουσική απέκλινε 0:04:00.190,0:04:01.682 από τις καθιερωμένες μουσικές συμβάσεις, 0:04:01.682,0:04:03.160 φοβούμενος ότι κάνοντας κάτι τέτοιο 0:04:03.160,0:04:04.806 θα οδηγούσε στην υποβάθμιση 0:04:04.806,0:04:06.603 των προτύπων του πολιτισμού, 0:04:06.603,0:04:07.896 στη διαφθορά της νεολαίας, 0:04:07.896,0:04:12.274 και τελικά στην πλήρη κι απόλυτη αναρχία. 0:04:12.274,0:04:14.604 Ενώ οι φόβοι του Πλάτωνα[br]μπορεί να φαίνονται ακραίοι, 0:04:14.604,0:04:16.780 αυτό το επιχείρημα[br]έχει εμφανιστεί στη σύγχρονη εποχή 0:04:16.780,0:04:17.938 για να καταδικάσει μουσικές τάσεις 0:04:17.938,0:04:20.492 όπως η τζαζ ή η πανκ ή η ραπ. 0:04:20.492,0:04:21.999 Τι πιστεύετε ότι θα έλεγε ο Πλάτωνας 0:04:21.999,0:04:23.888 για τη μουσική που ακούτε; 0:04:23.888,0:04:26.183 Είναι χρήσιμη για το ήθος σας, 0:04:26.183,0:04:27.615 ή θα σας καταντήσει 0:04:27.615,0:04:30.801 έναν ασυνάρτητο, ανήθικο βάρβαρο;