WEBVTT

00:00:00.560 --> 00:00:03.719
तुम्ही कधी ऐकले आहे
स्तनपान हे विनामूल्य असते?

NOTE Paragraph

00:00:05.266 --> 00:00:06.416
(हशा )

NOTE Paragraph

00:00:06.440 --> 00:00:08.656
गम्मत आहे,

00:00:08.680 --> 00:00:13.760
स्त्रीची उर्जा आणि तिने दिलेला वेळ याचा
विचार केल्यास ते खचितच विनामूल्य नाही.

00:00:15.120 --> 00:00:19.696
कोणतीही आई सांगेल किती उर्जा व वेळ लागतो

00:00:19.720 --> 00:00:21.656
तिला द्रवरुपात जायला

00:00:21.680 --> 00:00:24.216
व त्यात विरघळून जायला.

NOTE Paragraph

00:00:24.240 --> 00:00:25.816
(हशा)

NOTE Paragraph

00:00:25.840 --> 00:00:28.720
जेव्हा ती आपल्या बछड्याला दूध पाजते.

NOTE Paragraph

00:00:29.120 --> 00:00:31.336
(हशा )

NOTE Paragraph

00:00:31.360 --> 00:00:33.680
सस्तन प्राणी चोखतात
याचं कारण म्हणजे आईचं दूध.

00:00:35.400 --> 00:00:37.296
अरिझोना राज्यातील विद्यापीठात,

00:00:37.320 --> 00:00:39.256
स्तनपानाचा अभ्यास करणाऱ्या प्रयोगशाळेत

00:00:39.280 --> 00:00:42.056
मी आईच्या दुधातील घटक मिळविले.

00:00:42.080 --> 00:00:45.056
त्याची जटिलता जाणण्यासाठी.

00:00:45.080 --> 00:00:47.480
तसेच ती बालकाची वाढ 
कशी करते हे शिकण्यासाठी.

00:00:48.720 --> 00:00:51.080
जी सर्वात मोलाची आहे.

00:00:51.800 --> 00:00:56.920
आपण आई व बाळासाठी फार काही करीत नाही.

00:00:57.720 --> 00:00:59.896
आणि जेव्हा आपण आई व बाळाबाबत आपले 
कर्तव्य पार पाडीत नाही ,

00:00:59.920 --> 00:01:03.280
तेव्हा आपण इतरांबाबत असेच करतो.

00:01:04.080 --> 00:01:07.256
पती ,वडील. मावशी, बाबतही

00:01:07.280 --> 00:01:11.360
तसेच रक्ताच्या नात्यातील
व मित्राबाबत असेच वागत असतो.

00:01:12.480 --> 00:01:17.216
साध्या घोषणा व समाधान आपण टाळले पाहिजे.

00:01:17.240 --> 00:01:18.960
त्यामागील अर्थ ध्यानी घेतला पाहिजे.

NOTE Paragraph

00:01:20.200 --> 00:01:21.776
मी सुदैवी होते.

00:01:21.800 --> 00:01:25.456
याचा मूळ अर्थ व गाभा जाणण्यास

00:01:25.480 --> 00:01:27.520
माझी जेव्हा मुलाखत घेतली 
एका पत्रकर्तीने

00:01:28.560 --> 00:01:29.856
जेव्हा तिने प्रश्न केला,

00:01:29.880 --> 00:01:33.160
"आईने बाळाला किती काळ अंगावरचे 
दूध द्यावे ?"

00:01:36.040 --> 00:01:39.920
तिच्या प्रश्नाने मी हबकलेच.

00:01:40.640 --> 00:01:44.960
मी कधी कोणा महिलेला सांगणार नाही 
तिने तिच्या शरीराबाबत काय करावे.

NOTE Paragraph

00:01:46.800 --> 00:01:48.576
आईच्या दुधावर बाळ वाढत असते झपाट्याने

00:01:48.600 --> 00:01:53.256
आईचे दूध त्यांना अन्न .औषध

00:01:53.280 --> 00:01:54.496
असण्याचा संकेत देत असते .

00:01:54.520 --> 00:01:56.456
ते पूर्णान्न असते.

00:01:56.480 --> 00:01:59.056
त्यांच्या शरीराच्या वाढीकरिता
ते आवश्यक घटक पुरवते.

00:01:59.080 --> 00:02:00.456
मेंदूचा विकास करते.

00:02:00.480 --> 00:02:02.640
सर्व शारीरिक क्रियेसाठी ते इंधन असते.

00:02:03.360 --> 00:02:05.776
आईच्या दुधावर जीवाणूही जगतात.

00:02:05.800 --> 00:02:08.240
जे बाळाच्या आतड्यात असतात.

00:02:08.840 --> 00:02:10.536
आई आपल्यासाठी व बाळासाठी खात नाही

00:02:10.560 --> 00:02:12.720
तर ती लक्षावधी सूक्ष्म जीवांना जगविते .

00:02:14.560 --> 00:02:18.000
आईचे दूध रोगप्रतिकारशक्ती वाढविते.

00:02:19.000 --> 00:02:24.000
अनेक हार्मोन्स देते, जे बाळाच्या शरीराला 
वेळोवेळी संकेत देतात.

NOTE Paragraph

00:02:24.800 --> 00:02:26.296
पण अलीकडच्या काळात ,

00:02:26.320 --> 00:02:28.456
आपण दुधाबद्ल वेगळा विचार करू लागलो आहे.

00:02:28.480 --> 00:02:31.456
आपण आपला साधा दृष्टीकोन बदलला

00:02:31.480 --> 00:02:36.616
आपण .जंतू विरहित घुसळलेले

00:02:36.640 --> 00:02:39.600
सुगंधी पावडर स्वरुपातील चवदार बंद 
डब्यातील दूध वापरू लागलो

00:02:40.680 --> 00:02:42.856
आईचे स्तनपान आपण थांबविले आहे .

00:02:42.880 --> 00:02:44.920
नको त्या बाबीकडे आपले लक्ष देत आहोत.

NOTE Paragraph

00:02:46.560 --> 00:02:48.296
राष्ट्रीय आरोग्य संस्था

00:02:48.320 --> 00:02:49.936
जी वाशिंग्टन येथे आहे

00:02:49.960 --> 00:02:51.800
व जी औषधांची लायब्ररी आहे

00:02:52.520 --> 00:02:55.256
ज्यात २५ दशलक्ष लेख आहेत

00:02:55.280 --> 00:02:59.520
त्यात आहे जैविक - जीव वैद्यकीय 
मेंदू विज्ञान .

00:03:00.080 --> 00:03:03.456
एक परवलीचा शब्द लिहून
आपण त्यातील माहिती शोधू शकतो.

00:03:03.480 --> 00:03:04.736
आपण जेव्हा असे करतो,


00:03:04.760 --> 00:03:07.840
तेव्हा आपल्याला लाखो लेख मिळतात 
गर्भ धारणेवर.

00:03:08.640 --> 00:03:12.000
पण त्यात स्तनपानावर खूप कमी माहिती असते.

00:03:12.840 --> 00:03:16.840
आपण जेव्हा ती माहिती चाळतो

00:03:17.480 --> 00:03:21.976
तेव्हा आपल्याला कळते आपल्याला कॉफी, 
वाईन, व टोमाटो बद्ल अधिक माहिती आहे .

NOTE Paragraph

00:03:22.000 --> 00:03:23.200
(हशा)

NOTE Paragraph

00:03:24.520 --> 00:03:28.216
त्यापेक्षा आपल्याला लैंगिक शैथिल्याबद्दल 
दुप्पट माहिती आहे.

NOTE Paragraph

00:03:28.240 --> 00:03:29.760
(हशा)

NOTE Paragraph

00:03:32.240 --> 00:03:34.816
मी असे म्हणत नाही की याची माहिती नसावी ..

00:03:34.840 --> 00:03:37.536
आपल्याला हे सर्व माहित पाहिजे

00:03:37.560 --> 00:03:39.896
पण आपल्याला फारच कमी माहिती असते.

NOTE Paragraph

00:03:39.920 --> 00:03:41.696
(हशा )

NOTE Paragraph

00:03:41.720 --> 00:03:43.016
स्तनपानाबद्दल.

00:03:43.040 --> 00:03:45.816
नवजात सस्तन प्राण्याचे
पहिले द्रवरुप अन्न

00:03:45.840 --> 00:03:47.200
आपल्याला त्याचा राग वाटेल

00:03:47.960 --> 00:03:52.456
दहातील नऊ महिलांना एक तरी मूल असते

00:03:52.480 --> 00:03:56.936
म्हणजे वर्षात 130 दशलक्ष बाले जन्मतात .

00:03:56.960 --> 00:04:00.080
या आयांना व बाळांसाठी ही आमची 
शास्त्रीय माहिती मोलाची आहे..

NOTE Paragraph

00:04:01.080 --> 00:04:04.736
अलीकडचे संशोधन सांगते आईचे दूध 
शरीराची केवळ वाढच करीत नाही, तर

00:04:04.760 --> 00:04:08.000
ते वर्तणूक व चेतासंस्थेचा विकासही करते.

00:04:08.800 --> 00:04:11.816
२००५ मध्ये झालेल्या संशोधनात

00:04:11.840 --> 00:04:14.816
आईचे दूध आणि बाळाची लाळ

00:04:14.840 --> 00:04:16.896
प्रामुख्याने बाळाची लाळ ..

00:04:16.920 --> 00:04:20.736
याची रासायनिक प्रक्रिया होऊन 
हायड्रोजन पेरोक्साइड बनते.

00:04:20.760 --> 00:04:22.520
जे स्टॅफिलो व सालमोनेला
जीवाणू मारतात.

00:04:23.880 --> 00:04:26.056
मानव व सस्तन प्राण्यांच्या अभ्यासावरून

00:04:26.080 --> 00:04:29.496
आपण आता जाणू लागलो आहोत 
जेव्हा दुधाची जैविक निर्मिती

00:04:29.520 --> 00:04:32.640
आईकडून खास तिच्या मुलांसाठी होते, 
तेव्हा ती एकमेव असते.

00:04:33.560 --> 00:04:37.176
आपण जेव्हा बालक शुश्रुषा घरात 
दुग्धदानातून आलेले दूध वापरतो,

00:04:37.200 --> 00:04:39.176
किंवा दुकानातल्या डब्यांतले दूध वापरतो

00:04:39.200 --> 00:04:41.520
तेव्हा ते सरसकट सर्व बाळांसाठी
बनवलेले असते.

00:04:41.960 --> 00:04:46.216
आपण विचार करीत नाही मुले व मुली 
यांचा वाढीचा वेग भिन्न असतो.

00:04:46.240 --> 00:04:47.456
विकासही भिन्न असतो

00:04:47.480 --> 00:04:49.200
दूध हे त्याचे कारण असावे.

NOTE Paragraph

00:04:50.200 --> 00:04:52.136
आता हा विचार मातांपर्यंत पोहोचला आहे.

00:04:52.160 --> 00:04:55.576
बहुतेक आया स्तनपानानेच बाळाचे 
संवर्धन करतात.

00:04:55.600 --> 00:04:58.440
पण त्यातील अनेक आपले 
ध्येय साध्य करू शकत नाहीत.

00:04:59.520 --> 00:05:01.616
हे काही त्यांचे अपयश नाही.

00:05:01.640 --> 00:05:03.080
आपले आहे.

00:05:03.760 --> 00:05:08.336
स्थूलता , ग्रंथी स्त्राव यातील समस्या

00:05:08.360 --> 00:05:09.976
सीझर आणि वेळेआधी जन्म

00:05:10.000 --> 00:05:12.600
या गोष्टी जैविक दुधाची 
गुणवत्ता बाधित करतात.

00:05:13.280 --> 00:05:17.000
अनेक महिलांना याचे वैद्यकीय ज्ञान नसते.

NOTE Paragraph

00:05:17.520 --> 00:05:18.896
पंचवीस वर्षापूर्वी .

00:05:18.920 --> 00:05:22.776
जागतिक आरोग्य संघटना व युनिसेफ 
यांनी नियमावली घालून दिली.

00:05:22.800 --> 00:05:25.376
बाळांसाठी उत्तम म्हणवू इच्छिणाऱ्या 
इस्पितळांनी

00:05:25.400 --> 00:05:29.216
आई व बाळ यांच्या निकटतेवर,आणि

00:05:29.240 --> 00:05:30.560
स्तनपानावर माहिती द्यावी .

00:05:31.480 --> 00:05:34.856
आज अमेरिकेत पाचातील एक मूल

00:05:34.880 --> 00:05:37.040
अशा इस्पितळात जन्म घेते.

00:05:39.200 --> 00:05:40.456
ही समस्या आहे, कारण

00:05:40.480 --> 00:05:43.336
आईला अनेक आरोग्याच्या समस्या असू शकतात.

00:05:43.360 --> 00:05:47.416
काही मिनिटांसाठी, तासांसाठी 
वा अनेक दिवसांसाठी

00:05:47.440 --> 00:05:49.936
त्यांना झगडावे लागते.

00:05:49.960 --> 00:05:51.176
वेदनेसहित

00:05:51.200 --> 00:05:52.416
आईला दूध येत नाही

00:05:52.440 --> 00:05:53.920
दुधाबाबत चुकीची धारणा असते .

00:05:55.000 --> 00:05:59.496
अशा आयांना या इस्पितळात तेथील 
कर्मचाऱ्यांनी माहिती दिली पाहिजे.

00:05:59.520 --> 00:06:01.720
ही प्रक्रिया त्यांना माहित करून द्यावी

NOTE Paragraph

00:06:02.480 --> 00:06:06.000
अशा लढा देणाऱ्या महिला 
माझ्याशी संपर्क करतात

00:06:06.880 --> 00:06:09.280
रडवेल्या आवाजात सांगतात

00:06:11.400 --> 00:06:12.600
"मला दूध येत नाही "

00:06:13.240 --> 00:06:15.896
मला स्तनपान नैसर्गिकरित्या सहज 
देता आलं पाहिजे, ना?

00:06:15.920 --> 00:06:17.160
"मग का असे होते ?'

00:06:18.240 --> 00:06:21.080
एखादी गोष्ट उत्क्रांती नियमानुसार 
पुरातनकालीन असली,

00:06:21.840 --> 00:06:24.800
तरी ती सोपी असेल, किंवा 
सहज करता येईल असं नव्हे.

00:06:25.560 --> 00:06:28.216
असं दुसरं काय तुम्हाला माहीत आहे?

NOTE Paragraph

00:06:28.240 --> 00:06:30.520
(हशा)

NOTE Paragraph

00:06:32.200 --> 00:06:33.496
सेक्स

00:06:33.520 --> 00:06:36.456
पहिल्या क्षणापासून कोणी त्यात तरबेज नसतं.

NOTE Paragraph

00:06:36.480 --> 00:06:38.640
(हशा )

NOTE Paragraph

00:06:39.480 --> 00:06:44.016
इस्पितळे अधिक गुणवत्तापूर्ण होतील

00:06:44.040 --> 00:06:46.056
जर त्यांनी असे शिक्षण दिले

00:06:46.080 --> 00:06:49.200
आणि उत्तेजन दिले स्तनपानास

00:06:49.840 --> 00:06:52.056
हे सतत शिक्षण देण्यासाठी

00:06:52.080 --> 00:06:54.216
नवनवे संशोधन त्यांना माहित करून द्यावे.

00:06:54.240 --> 00:06:57.736
जीव विज्ञानात व सामाजिक विज्ञानात

00:06:57.760 --> 00:06:59.456
आपल्याला माहित असणे आवश्यक आहे

00:06:59.480 --> 00:07:00.760
अनेकदा

00:07:01.640 --> 00:07:05.056
ऐतिहासिक दुर्घटना गैरसमज

00:07:05.080 --> 00:07:08.600
आई व बाळात दरी निर्माण करते.

00:07:09.680 --> 00:07:11.280
शरीर हे नीती निर्धार करते.

00:07:12.760 --> 00:07:16.456
स्तनपाना विषयी आपण जागरूक असणे

00:07:16.480 --> 00:07:18.360
पुरेसे नाही

00:07:19.120 --> 00:07:22.096
आई जेव्हा कामावरून घरी येते,

00:07:22.120 --> 00:07:27.136
काही देशात अमेरिकेसारख्या 
संगोपन रजा मिळत नाही

00:07:27.160 --> 00:07:31.320
काही काळातच त्यांना बाळंतपणा नंतर 
कामावर रुजू व्हावे लागते.

NOTE Paragraph

00:07:32.400 --> 00:07:35.736
मग आपण बाळ व आई यांची कशी काळजी घेऊ

00:07:35.760 --> 00:07:39.096
केवळ संदेश देऊन उपयोग नाही होणार

00:07:39.120 --> 00:07:41.896
त्यासाठी आस्थापनांचे सहकार्य आवश्यक आहे.

00:07:41.920 --> 00:07:44.576
आई बाळाच्या या ममतेच्या 
बंधास मदत केली पाहिजे

00:07:44.600 --> 00:07:46.040
स्तनपानास उत्तेजन दिले पाहिजे

00:07:46.680 --> 00:07:48.680
पण याचे उत्तर मिळाले आपण हे करीत नाही

00:07:51.000 --> 00:07:53.456
मी कायदे करणाऱ्यांशी बोलत आहे

00:07:53.480 --> 00:07:55.416
आणि मतदारांशीही त्यांना निवडणाऱ्या.

00:07:55.440 --> 00:08:00.136
मी चर्चा करीत आहे नोकऱ्या देणाऱ्यांशी 
सहायभूत संघटनाशी

00:08:00.160 --> 00:08:02.320
कामगार व भागधारकांशी

00:08:03.360 --> 00:08:07.296
आपल्या सर्वांच्या सार्वजनिक आरोग्याविषयी 
अपेक्षा आहेत मागणी आहे

00:08:07.320 --> 00:08:10.280
हे सर्व साध्य करण्यासाठी
आपण काम केले पाहिजे.

00:08:11.200 --> 00:08:14.280
स्तनपान हे मानवी आरोग्याचा
विकास करणारे आहे.

00:08:15.000 --> 00:08:19.016
बालक शुश्रुषा घरात जेव्हा मूल जन्मते 
अकाली व आजारी स्थितीत

00:08:19.040 --> 00:08:22.760
तेव्हा जैविक घटक असलेले दूध महत्वाचे आहे.

00:08:23.360 --> 00:08:24.776
असे पर्यावरण

00:08:24.800 --> 00:08:28.016
जेथे संसर्गजन्य आजार आहेत

00:08:28.040 --> 00:08:30.496
तेथे तर स्तनपान हे अनमोल सं रक्षण आहे.

00:08:30.520 --> 00:08:34.135
वादळ भूकंप अश्या आपत्तीत

00:08:34.159 --> 00:08:35.655
किंवा विजेचा अभाव

00:08:35.679 --> 00:08:37.655
अथवा पिण्यायोग्य पाण्याचा अभाव

00:08:37.679 --> 00:08:40.480
असेल तेव्हा तर हे लाख मोलाचे आहे .

00:08:42.360 --> 00:08:45.056
मानवी आपत्तीच्या संदर्भात

00:08:45.080 --> 00:08:47.280
जे सिरियात घडले आईची ताटातूट युद्धात

00:08:48.240 --> 00:08:53.760
अशा वेळी दुधाचे काही थेंब 
जीवन देऊन जागतिक आव्हान पेलतात

NOTE Paragraph

00:08:55.480 --> 00:09:00.216
केवळ आईला स्तनपानाचे महत्व सांगून
उपयोगी नाही तर

00:09:00.240 --> 00:09:01.760
त्यासाठी नीती निर्माण व्हावी.

00:09:02.080 --> 00:09:05.176
यासाठी स्तनपानाचे महत्त्व 
सर्वांनी जाणले पाहिजे

00:09:05.200 --> 00:09:07.976
जेणे करून आपण अधिक चांगले 
तयार दूध बाळांसाठी देऊ शकू,

00:09:08.000 --> 00:09:11.800
अशा आयांना ज्या बाळाला 
स्तनपान देऊ शकत नाहीत.

00:09:12.440 --> 00:09:14.256
आपण अधिक चांगल्या रीतीने

00:09:14.280 --> 00:09:17.576
माता अनुसरत असलेल्या विविध प्रकारच्या 
बाल संगोपनाला सहाय्य करू शकू.

00:09:17.600 --> 00:09:19.320
भिन्न प्रकारे.

NOTE Paragraph

00:09:20.680 --> 00:09:22.536
जगभरातील महिला लढा देत आहेत

00:09:22.560 --> 00:09:26.216
सामाजिक आर्थिक बाबतीत समता मिळवण्यासाठी.

00:09:26.240 --> 00:09:28.776
आपण आईपणाची नवी व्याख्या केली पाहिजे.

00:09:28.800 --> 00:09:34.016
महिलांचं अस्तित्व फक्त 
आईपणाभोवती केंद्रित नसून,

00:09:34.040 --> 00:09:38.520
आईपणा ही, महिलांना अनन्यसाधारण ठरवणाऱ्या 
अनेक गोष्टींपैकी एक आहे.

NOTE Paragraph

00:09:39.080 --> 00:09:40.280
ती वेळ येऊन ठेपली आहे.

NOTE Paragraph

00:09:41.040 --> 00:09:46.443
(टाळ्या)