1
00:00:00,560 --> 00:00:03,719
तुम्ही कधी ऐकले आहे
स्तनपान हे विनामूल्य असते?

2
00:00:05,266 --> 00:00:06,416
(हशा )

3
00:00:06,440 --> 00:00:08,656
गम्मत आहे,

4
00:00:08,680 --> 00:00:13,760
स्त्रीची उर्जा आणि तिने दिलेला वेळ याचा
विचार केल्यास ते खचितच विनामूल्य नाही.

5
00:00:15,120 --> 00:00:19,696
कोणतीही आई सांगेल किती उर्जा व वेळ लागतो

6
00:00:19,720 --> 00:00:21,656
तिला द्रवरुपात जायला

7
00:00:21,680 --> 00:00:24,216
व त्यात विरघळून जायला.

8
00:00:24,240 --> 00:00:25,816
(हशा)

9
00:00:25,840 --> 00:00:28,720
जेव्हा ती आपल्या बछड्याला दूध पाजते.

10
00:00:29,120 --> 00:00:31,336
(हशा )

11
00:00:31,360 --> 00:00:33,680
सस्तन प्राणी चोखतात
याचं कारण म्हणजे आईचं दूध.

12
00:00:35,400 --> 00:00:37,296
अरिझोना राज्यातील विद्यापीठात,

13
00:00:37,320 --> 00:00:39,256
स्तनपानाचा अभ्यास करणाऱ्या प्रयोगशाळेत

14
00:00:39,280 --> 00:00:42,056
मी आईच्या दुधातील घटक मिळविले.

15
00:00:42,080 --> 00:00:45,056
त्याची जटिलता जाणण्यासाठी.

16
00:00:45,080 --> 00:00:47,480
तसेच ती बालकाची वाढ 
कशी करते हे शिकण्यासाठी.

17
00:00:48,720 --> 00:00:51,080
जी सर्वात मोलाची आहे.

18
00:00:51,800 --> 00:00:56,920
आपण आई व बाळासाठी फार काही करीत नाही.

19
00:00:57,720 --> 00:00:59,896
आणि जेव्हा आपण आई व बाळाबाबत आपले 
कर्तव्य पार पाडीत नाही ,

20
00:00:59,920 --> 00:01:03,280
तेव्हा आपण इतरांबाबत असेच करतो.

21
00:01:04,080 --> 00:01:07,256
पती ,वडील. मावशी, बाबतही

22
00:01:07,280 --> 00:01:11,360
तसेच रक्ताच्या नात्यातील
व मित्राबाबत असेच वागत असतो.

23
00:01:12,480 --> 00:01:17,216
साध्या घोषणा व समाधान आपण टाळले पाहिजे.

24
00:01:17,240 --> 00:01:18,960
त्यामागील अर्थ ध्यानी घेतला पाहिजे.

25
00:01:20,200 --> 00:01:21,776
मी सुदैवी होते.

26
00:01:21,800 --> 00:01:25,456
याचा मूळ अर्थ व गाभा जाणण्यास

27
00:01:25,480 --> 00:01:27,520
माझी जेव्हा मुलाखत घेतली 
एका पत्रकर्तीने

28
00:01:28,560 --> 00:01:29,856
जेव्हा तिने प्रश्न केला,

29
00:01:29,880 --> 00:01:33,160
"आईने बाळाला किती काळ अंगावरचे 
दूध द्यावे ?"

30
00:01:36,040 --> 00:01:39,920
तिच्या प्रश्नाने मी हबकलेच.

31
00:01:40,640 --> 00:01:44,960
मी कधी कोणा महिलेला सांगणार नाही 
तिने तिच्या शरीराबाबत काय करावे.

32
00:01:46,800 --> 00:01:48,576
आईच्या दुधावर बाळ वाढत असते झपाट्याने

33
00:01:48,600 --> 00:01:53,256
आईचे दूध त्यांना अन्न .औषध

34
00:01:53,280 --> 00:01:54,496
असण्याचा संकेत देत असते .

35
00:01:54,520 --> 00:01:56,456
ते पूर्णान्न असते.

36
00:01:56,480 --> 00:01:59,056
त्यांच्या शरीराच्या वाढीकरिता
ते आवश्यक घटक पुरवते.

37
00:01:59,080 --> 00:02:00,456
मेंदूचा विकास करते.

38
00:02:00,480 --> 00:02:02,640
सर्व शारीरिक क्रियेसाठी ते इंधन असते.

39
00:02:03,360 --> 00:02:05,776
आईच्या दुधावर जीवाणूही जगतात.

40
00:02:05,800 --> 00:02:08,240
जे बाळाच्या आतड्यात असतात.

41
00:02:08,840 --> 00:02:10,536
आई आपल्यासाठी व बाळासाठी खात नाही

42
00:02:10,560 --> 00:02:12,720
तर ती लक्षावधी सूक्ष्म जीवांना जगविते .

43
00:02:14,560 --> 00:02:18,000
आईचे दूध रोगप्रतिकारशक्ती वाढविते.

44
00:02:19,000 --> 00:02:24,000
अनेक हार्मोन्स देते, जे बाळाच्या शरीराला 
वेळोवेळी संकेत देतात.

45
00:02:24,800 --> 00:02:26,296
पण अलीकडच्या काळात ,

46
00:02:26,320 --> 00:02:28,456
आपण दुधाबद्ल वेगळा विचार करू लागलो आहे.

47
00:02:28,480 --> 00:02:31,456
आपण आपला साधा दृष्टीकोन बदलला

48
00:02:31,480 --> 00:02:36,616
आपण .जंतू विरहित घुसळलेले

49
00:02:36,640 --> 00:02:39,600
सुगंधी पावडर स्वरुपातील चवदार बंद 
डब्यातील दूध वापरू लागलो

50
00:02:40,680 --> 00:02:42,856
आईचे स्तनपान आपण थांबविले आहे .

51
00:02:42,880 --> 00:02:44,920
नको त्या बाबीकडे आपले लक्ष देत आहोत.

52
00:02:46,560 --> 00:02:48,296
राष्ट्रीय आरोग्य संस्था

53
00:02:48,320 --> 00:02:49,936
जी वाशिंग्टन येथे आहे

54
00:02:49,960 --> 00:02:51,800
व जी औषधांची लायब्ररी आहे

55
00:02:52,520 --> 00:02:55,256
ज्यात २५ दशलक्ष लेख आहेत

56
00:02:55,280 --> 00:02:59,520
त्यात आहे जैविक - जीव वैद्यकीय 
मेंदू विज्ञान .

57
00:03:00,080 --> 00:03:03,456
एक परवलीचा शब्द लिहून
आपण त्यातील माहिती शोधू शकतो.

58
00:03:03,480 --> 00:03:04,736
आपण जेव्हा असे करतो,


59
00:03:04,760 --> 00:03:07,840
तेव्हा आपल्याला लाखो लेख मिळतात 
गर्भ धारणेवर.

60
00:03:08,640 --> 00:03:12,000
पण त्यात स्तनपानावर खूप कमी माहिती असते.

61
00:03:12,840 --> 00:03:16,840
आपण जेव्हा ती माहिती चाळतो

62
00:03:17,480 --> 00:03:21,976
तेव्हा आपल्याला कळते आपल्याला कॉफी, 
वाईन, व टोमाटो बद्ल अधिक माहिती आहे .

63
00:03:22,000 --> 00:03:23,200
(हशा)

64
00:03:24,520 --> 00:03:28,216
त्यापेक्षा आपल्याला लैंगिक शैथिल्याबद्दल 
दुप्पट माहिती आहे.

65
00:03:28,240 --> 00:03:29,760
(हशा)

66
00:03:32,240 --> 00:03:34,816
मी असे म्हणत नाही की याची माहिती नसावी ..

67
00:03:34,840 --> 00:03:37,536
आपल्याला हे सर्व माहित पाहिजे

68
00:03:37,560 --> 00:03:39,896
पण आपल्याला फारच कमी माहिती असते.

69
00:03:39,920 --> 00:03:41,696
(हशा )

70
00:03:41,720 --> 00:03:43,016
स्तनपानाबद्दल.

71
00:03:43,040 --> 00:03:45,816
नवजात सस्तन प्राण्याचे
पहिले द्रवरुप अन्न

72
00:03:45,840 --> 00:03:47,200
आपल्याला त्याचा राग वाटेल

73
00:03:47,960 --> 00:03:52,456
दहातील नऊ महिलांना एक तरी मूल असते

74
00:03:52,480 --> 00:03:56,936
म्हणजे वर्षात 130 दशलक्ष बाले जन्मतात .

75
00:03:56,960 --> 00:04:00,080
या आयांना व बाळांसाठी ही आमची 
शास्त्रीय माहिती मोलाची आहे..

76
00:04:01,080 --> 00:04:04,736
अलीकडचे संशोधन सांगते आईचे दूध 
शरीराची केवळ वाढच करीत नाही, तर

77
00:04:04,760 --> 00:04:08,000
ते वर्तणूक व चेतासंस्थेचा विकासही करते.

78
00:04:08,800 --> 00:04:11,816
२००५ मध्ये झालेल्या संशोधनात

79
00:04:11,840 --> 00:04:14,816
आईचे दूध आणि बाळाची लाळ

80
00:04:14,840 --> 00:04:16,896
प्रामुख्याने बाळाची लाळ ..

81
00:04:16,920 --> 00:04:20,736
याची रासायनिक प्रक्रिया होऊन 
हायड्रोजन पेरोक्साइड बनते.

82
00:04:20,760 --> 00:04:22,520
जे स्टॅफिलो व सालमोनेला
जीवाणू मारतात.

83
00:04:23,880 --> 00:04:26,056
मानव व सस्तन प्राण्यांच्या अभ्यासावरून

84
00:04:26,080 --> 00:04:29,496
आपण आता जाणू लागलो आहोत 
जेव्हा दुधाची जैविक निर्मिती

85
00:04:29,520 --> 00:04:32,640
आईकडून खास तिच्या मुलांसाठी होते, 
तेव्हा ती एकमेव असते.

86
00:04:33,560 --> 00:04:37,176
आपण जेव्हा बालक शुश्रुषा घरात 
दुग्धदानातून आलेले दूध वापरतो,

87
00:04:37,200 --> 00:04:39,176
किंवा दुकानातल्या डब्यांतले दूध वापरतो

88
00:04:39,200 --> 00:04:41,520
तेव्हा ते सरसकट सर्व बाळांसाठी
बनवलेले असते.

89
00:04:41,960 --> 00:04:46,216
आपण विचार करीत नाही मुले व मुली 
यांचा वाढीचा वेग भिन्न असतो.

90
00:04:46,240 --> 00:04:47,456
विकासही भिन्न असतो

91
00:04:47,480 --> 00:04:49,200
दूध हे त्याचे कारण असावे.

92
00:04:50,200 --> 00:04:52,136
आता हा विचार मातांपर्यंत पोहोचला आहे.

93
00:04:52,160 --> 00:04:55,576
बहुतेक आया स्तनपानानेच बाळाचे 
संवर्धन करतात.

94
00:04:55,600 --> 00:04:58,440
पण त्यातील अनेक आपले 
ध्येय साध्य करू शकत नाहीत.

95
00:04:59,520 --> 00:05:01,616
हे काही त्यांचे अपयश नाही.

96
00:05:01,640 --> 00:05:03,080
आपले आहे.

97
00:05:03,760 --> 00:05:08,336
स्थूलता , ग्रंथी स्त्राव यातील समस्या

98
00:05:08,360 --> 00:05:09,976
सीझर आणि वेळेआधी जन्म

99
00:05:10,000 --> 00:05:12,600
या गोष्टी जैविक दुधाची 
गुणवत्ता बाधित करतात.

100
00:05:13,280 --> 00:05:17,000
अनेक महिलांना याचे वैद्यकीय ज्ञान नसते.

101
00:05:17,520 --> 00:05:18,896
पंचवीस वर्षापूर्वी .

102
00:05:18,920 --> 00:05:22,776
जागतिक आरोग्य संघटना व युनिसेफ 
यांनी नियमावली घालून दिली.

103
00:05:22,800 --> 00:05:25,376
बाळांसाठी उत्तम म्हणवू इच्छिणाऱ्या 
इस्पितळांनी

104
00:05:25,400 --> 00:05:29,216
आई व बाळ यांच्या निकटतेवर,आणि

105
00:05:29,240 --> 00:05:30,560
स्तनपानावर माहिती द्यावी .

106
00:05:31,480 --> 00:05:34,856
आज अमेरिकेत पाचातील एक मूल

107
00:05:34,880 --> 00:05:37,040
अशा इस्पितळात जन्म घेते.

108
00:05:39,200 --> 00:05:40,456
ही समस्या आहे, कारण

109
00:05:40,480 --> 00:05:43,336
आईला अनेक आरोग्याच्या समस्या असू शकतात.

110
00:05:43,360 --> 00:05:47,416
काही मिनिटांसाठी, तासांसाठी 
वा अनेक दिवसांसाठी

111
00:05:47,440 --> 00:05:49,936
त्यांना झगडावे लागते.

112
00:05:49,960 --> 00:05:51,176
वेदनेसहित

113
00:05:51,200 --> 00:05:52,416
आईला दूध येत नाही

114
00:05:52,440 --> 00:05:53,920
दुधाबाबत चुकीची धारणा असते .

115
00:05:55,000 --> 00:05:59,496
अशा आयांना या इस्पितळात तेथील 
कर्मचाऱ्यांनी माहिती दिली पाहिजे.

116
00:05:59,520 --> 00:06:01,720
ही प्रक्रिया त्यांना माहित करून द्यावी

117
00:06:02,480 --> 00:06:06,000
अशा लढा देणाऱ्या महिला 
माझ्याशी संपर्क करतात

118
00:06:06,880 --> 00:06:09,280
रडवेल्या आवाजात सांगतात

119
00:06:11,400 --> 00:06:12,600
"मला दूध येत नाही "

120
00:06:13,240 --> 00:06:15,896
मला स्तनपान नैसर्गिकरित्या सहज 
देता आलं पाहिजे, ना?

121
00:06:15,920 --> 00:06:17,160
"मग का असे होते ?'

122
00:06:18,240 --> 00:06:21,080
एखादी गोष्ट उत्क्रांती नियमानुसार 
पुरातनकालीन असली,

123
00:06:21,840 --> 00:06:24,800
तरी ती सोपी असेल, किंवा 
सहज करता येईल असं नव्हे.

124
00:06:25,560 --> 00:06:28,216
असं दुसरं काय तुम्हाला माहीत आहे?

125
00:06:28,240 --> 00:06:30,520
(हशा)

126
00:06:32,200 --> 00:06:33,496
सेक्स

127
00:06:33,520 --> 00:06:36,456
पहिल्या क्षणापासून कोणी त्यात तरबेज नसतं.

128
00:06:36,480 --> 00:06:38,640
(हशा )

129
00:06:39,480 --> 00:06:44,016
इस्पितळे अधिक गुणवत्तापूर्ण होतील

130
00:06:44,040 --> 00:06:46,056
जर त्यांनी असे शिक्षण दिले

131
00:06:46,080 --> 00:06:49,200
आणि उत्तेजन दिले स्तनपानास

132
00:06:49,840 --> 00:06:52,056
हे सतत शिक्षण देण्यासाठी

133
00:06:52,080 --> 00:06:54,216
नवनवे संशोधन त्यांना माहित करून द्यावे.

134
00:06:54,240 --> 00:06:57,736
जीव विज्ञानात व सामाजिक विज्ञानात

135
00:06:57,760 --> 00:06:59,456
आपल्याला माहित असणे आवश्यक आहे

136
00:06:59,480 --> 00:07:00,760
अनेकदा

137
00:07:01,640 --> 00:07:05,056
ऐतिहासिक दुर्घटना गैरसमज

138
00:07:05,080 --> 00:07:08,600
आई व बाळात दरी निर्माण करते.

139
00:07:09,680 --> 00:07:11,280
शरीर हे नीती निर्धार करते.

140
00:07:12,760 --> 00:07:16,456
स्तनपाना विषयी आपण जागरूक असणे

141
00:07:16,480 --> 00:07:18,360
पुरेसे नाही

142
00:07:19,120 --> 00:07:22,096
आई जेव्हा कामावरून घरी येते,

143
00:07:22,120 --> 00:07:27,136
काही देशात अमेरिकेसारख्या 
संगोपन रजा मिळत नाही

144
00:07:27,160 --> 00:07:31,320
काही काळातच त्यांना बाळंतपणा नंतर 
कामावर रुजू व्हावे लागते.

145
00:07:32,400 --> 00:07:35,736
मग आपण बाळ व आई यांची कशी काळजी घेऊ

146
00:07:35,760 --> 00:07:39,096
केवळ संदेश देऊन उपयोग नाही होणार

147
00:07:39,120 --> 00:07:41,896
त्यासाठी आस्थापनांचे सहकार्य आवश्यक आहे.

148
00:07:41,920 --> 00:07:44,576
आई बाळाच्या या ममतेच्या 
बंधास मदत केली पाहिजे

149
00:07:44,600 --> 00:07:46,040
स्तनपानास उत्तेजन दिले पाहिजे

150
00:07:46,680 --> 00:07:48,680
पण याचे उत्तर मिळाले आपण हे करीत नाही

151
00:07:51,000 --> 00:07:53,456
मी कायदे करणाऱ्यांशी बोलत आहे

152
00:07:53,480 --> 00:07:55,416
आणि मतदारांशीही त्यांना निवडणाऱ्या.

153
00:07:55,440 --> 00:08:00,136
मी चर्चा करीत आहे नोकऱ्या देणाऱ्यांशी 
सहायभूत संघटनाशी

154
00:08:00,160 --> 00:08:02,320
कामगार व भागधारकांशी

155
00:08:03,360 --> 00:08:07,296
आपल्या सर्वांच्या सार्वजनिक आरोग्याविषयी 
अपेक्षा आहेत मागणी आहे

156
00:08:07,320 --> 00:08:10,280
हे सर्व साध्य करण्यासाठी
आपण काम केले पाहिजे.

157
00:08:11,200 --> 00:08:14,280
स्तनपान हे मानवी आरोग्याचा
विकास करणारे आहे.

158
00:08:15,000 --> 00:08:19,016
बालक शुश्रुषा घरात जेव्हा मूल जन्मते 
अकाली व आजारी स्थितीत

159
00:08:19,040 --> 00:08:22,760
तेव्हा जैविक घटक असलेले दूध महत्वाचे आहे.

160
00:08:23,360 --> 00:08:24,776
असे पर्यावरण

161
00:08:24,800 --> 00:08:28,016
जेथे संसर्गजन्य आजार आहेत

162
00:08:28,040 --> 00:08:30,496
तेथे तर स्तनपान हे अनमोल सं रक्षण आहे.

163
00:08:30,520 --> 00:08:34,135
वादळ भूकंप अश्या आपत्तीत

164
00:08:34,159 --> 00:08:35,655
किंवा विजेचा अभाव

165
00:08:35,679 --> 00:08:37,655
अथवा पिण्यायोग्य पाण्याचा अभाव

166
00:08:37,679 --> 00:08:40,480
असेल तेव्हा तर हे लाख मोलाचे आहे .

167
00:08:42,360 --> 00:08:45,056
मानवी आपत्तीच्या संदर्भात

168
00:08:45,080 --> 00:08:47,280
जे सिरियात घडले आईची ताटातूट युद्धात

169
00:08:48,240 --> 00:08:53,760
अशा वेळी दुधाचे काही थेंब 
जीवन देऊन जागतिक आव्हान पेलतात

170
00:08:55,480 --> 00:09:00,216
केवळ आईला स्तनपानाचे महत्व सांगून
उपयोगी नाही तर

171
00:09:00,240 --> 00:09:01,760
त्यासाठी नीती निर्माण व्हावी.

172
00:09:02,080 --> 00:09:05,176
यासाठी स्तनपानाचे महत्त्व 
सर्वांनी जाणले पाहिजे

173
00:09:05,200 --> 00:09:07,976
जेणे करून आपण अधिक चांगले 
तयार दूध बाळांसाठी देऊ शकू,

174
00:09:08,000 --> 00:09:11,800
अशा आयांना ज्या बाळाला 
स्तनपान देऊ शकत नाहीत.

175
00:09:12,440 --> 00:09:14,256
आपण अधिक चांगल्या रीतीने

176
00:09:14,280 --> 00:09:17,576
माता अनुसरत असलेल्या विविध प्रकारच्या 
बाल संगोपनाला सहाय्य करू शकू.

177
00:09:17,600 --> 00:09:19,320
भिन्न प्रकारे.

178
00:09:20,680 --> 00:09:22,536
जगभरातील महिला लढा देत आहेत

179
00:09:22,560 --> 00:09:26,216
सामाजिक आर्थिक बाबतीत समता मिळवण्यासाठी.

180
00:09:26,240 --> 00:09:28,776
आपण आईपणाची नवी व्याख्या केली पाहिजे.

181
00:09:28,800 --> 00:09:34,016
महिलांचं अस्तित्व फक्त 
आईपणाभोवती केंद्रित नसून,

182
00:09:34,040 --> 00:09:38,520
आईपणा ही, महिलांना अनन्यसाधारण ठरवणाऱ्या 
अनेक गोष्टींपैकी एक आहे.

183
00:09:39,080 --> 00:09:40,280
ती वेळ येऊन ठेपली आहे.

184
00:09:41,040 --> 00:09:46,443
(टाळ्या)