WEBVTT

00:00:00.586 --> 00:00:02.649
Biraz strateji ve onun teknoloji ile

00:00:02.649 --> 00:00:06.823
ilişkisi hakkında konuşacağım.

00:00:06.823 --> 00:00:09.718
İş stratejisini, temelde ekonomik düşünceye ait

00:00:09.718 --> 00:00:11.681
daha ziyade soyut bir yapı

00:00:11.681 --> 00:00:13.396
olarak düşünmeye meyilliyiz,

00:00:13.396 --> 00:00:15.026
belki de biraz zamandan bağımsız.

00:00:15.026 --> 00:00:16.966
İş stratejisinin aslında her zaman

00:00:16.966 --> 00:00:19.521
teknolojiye dair varsayımlar

00:00:19.521 --> 00:00:21.940
üzerine kurulmuş olduğunu iddia edeceğim,

00:00:21.940 --> 00:00:23.913
bu varsayımların değiştiğini de

00:00:23.913 --> 00:00:26.630
ve aslında oldukça dramatik olarak değiştiklerini

00:00:26.630 --> 00:00:29.702
ve bu yüzden bizi harekete geçirenin iş stratejisi diye

00:00:29.702 --> 00:00:32.605
kastettiğimiz şeyden

00:00:32.605 --> 00:00:35.043
farklı bir kavram olduğunu.

NOTE Paragraph

00:00:35.043 --> 00:00:36.524
İzin verin, kısa bir

00:00:36.524 --> 00:00:39.294
tarihçe ile başlayayım.

00:00:39.294 --> 00:00:41.038
İş hayatında strateji fikri,

00:00:41.038 --> 00:00:44.338
kökenlerini iki entellektüel deve borçludur:

00:00:44.338 --> 00:00:46.472
BCG'nin kurucusu Bruce Henderson

00:00:46.472 --> 00:00:50.244
ve Harvard İşletme Okulu'nda profesör olan Michael Porter.

00:00:50.244 --> 00:00:53.076
Henderson'un ana fikri,

00:00:53.076 --> 00:00:56.067
kitleleri zayıflığa karşı yoğunlaştırma,

00:00:56.067 --> 00:00:58.936
düşmanı etki altına almaydı, ki buna Napolyon'a ait fikir de diyebilirsiniz.

00:00:58.936 --> 00:01:00.729
Henderson'un farkına vardığı şey,

00:01:00.729 --> 00:01:02.125
iş dünyasında

00:01:02.125 --> 00:01:04.780
ekonomistlerin artan getiri diye tanımladıkları pek çok

00:01:04.780 --> 00:01:06.815
olgunun bulunduğudur-

00:01:06.815 --> 00:01:08.178
ölçek, deneyim.

00:01:08.178 --> 00:01:10.043
Bir şeyi daha fazla yaptıkça,

00:01:10.043 --> 00:01:12.433
çok daha iyi hâle gelirsiniz.

00:01:12.449 --> 00:01:15.412
Ve bu yüzden rekabetçi avantaj elde edebilmek için

00:01:15.412 --> 00:01:18.154
öylesine büyük bir kitleye

00:01:18.154 --> 00:01:20.707
yatırım yapmak gibi bir mantık buldu.

00:01:20.707 --> 00:01:22.775
Ve aslında bu bir askerî strateji konseptinin

00:01:22.775 --> 00:01:25.439
ilk defa iş dünyasına

00:01:25.439 --> 00:01:28.421
tanıtılmasıydı.

NOTE Paragraph

00:01:28.421 --> 00:01:31.156
Porter bu kavramla hemfikirdi,

00:01:31.156 --> 00:01:32.707
ancak ona nitelik kazandırdı.

00:01:32.707 --> 00:01:35.696
Bunların hepsinin uygun olduğuna, ancak şirketlerin

00:01:35.696 --> 00:01:39.571
aslında buralarda birçok basamağı olduğuna haklı olarak işaret etti.

00:01:39.571 --> 00:01:41.144
Farklı bileşenleri vardır

00:01:41.144 --> 00:01:43.676
ve bu bileşenlerin her biri farklı

00:01:43.676 --> 00:01:45.461
bir stratejiyle hareket edebilir.

00:01:45.461 --> 00:01:47.789
Bir şirket ve iş bazı faaliyetlerde avantajlı olabilir,

00:01:47.789 --> 00:01:51.267
ancak diğerlerinde dezavantajlı olabilir.

00:01:51.267 --> 00:01:53.368
Değer zinciri kavramını ortaya koymuştur,

00:01:53.368 --> 00:01:56.438
özünde birbiri ardına sıralanan basamaklar olup,

00:01:56.438 --> 00:01:59.590
şöyle söyleyebiliriz, hammadde bileşene dönüşür,

00:01:59.590 --> 00:02:00.953
o da nihai ürün olarak biraraya getirilir

00:02:00.953 --> 00:02:03.594
ve sonra da dağıtılır, örnek olarak

00:02:03.594 --> 00:02:06.010
ve bu bileşenlerin her birine

00:02:06.010 --> 00:02:07.551
bu avantajın eklendiğini

00:02:07.551 --> 00:02:09.265
ve bütünün avantajının

00:02:09.265 --> 00:02:11.396
bir nevi ona ait parçalarının ortalaması veya toplamının

00:02:11.396 --> 00:02:13.744
olduğunu savundu.

00:02:13.744 --> 00:02:16.191
Ve bu değer zinciri fikri,

00:02:16.191 --> 00:02:20.749
şirketleri birarada tutan şeyin

00:02:20.749 --> 00:02:22.535
işlem maliyeti olduğunu,

00:02:22.535 --> 00:02:24.830
esasen koordinasyonun yapılması gerektiğini,

00:02:24.830 --> 00:02:29.255
ki organizasyonlar çoğunlukla pazarlardan çok koordinasyonda etkilidir

00:02:29.255 --> 00:02:31.577
ve bu yüzden işbirliğinin doğası,

00:02:31.577 --> 00:02:33.843
rolü ve sınırlarının işlem maliyeti ile tanımlandığını

00:02:33.843 --> 00:02:35.962
anlamaya dayanıyor.

00:02:35.962 --> 00:02:38.526
Şu iki fikre dayanıyordu,

00:02:38.526 --> 00:02:41.912
Henderson'un ölçekleme ve deneyimle

00:02:41.912 --> 00:02:43.460
artan getiriler fikri

00:02:43.460 --> 00:02:45.753
ve Porter'ın bütün iş stratejisinin

00:02:45.753 --> 00:02:47.796
bilahare üzerine inşa edildiği

00:02:47.796 --> 00:02:51.131
heterojen elementleri kapsayan

00:02:51.131 --> 00:02:53.908
değer zinciri fikri.

NOTE Paragraph

00:02:53.908 --> 00:02:56.337
Şimdi iddia edeceğim şey,

00:02:56.337 --> 00:03:02.051
bu kavramların aslında hükümsüz hâle geldiğidir.

00:03:02.051 --> 00:03:04.605
Öncelikle, işlem maliyetlerini düşünelim.

00:03:04.605 --> 00:03:07.002
İşlem maliyetlerinin aslında iki bileşeni vardır.

00:03:07.002 --> 00:03:09.872
Biri bilginin işlenmesi, diğeri de iletişim ile ilgilidir.

00:03:09.872 --> 00:03:13.183
Bunlar, uzun bir zaman içinde evrildikleri üzere

00:03:13.183 --> 00:03:15.627
işleme ve iletişimin ekonomisidir.

00:03:15.627 --> 00:03:18.637
Pek çok kaynaktan bildiğimiz gibi,

00:03:18.637 --> 00:03:20.893
bunlar Porter ve Henderson'un teorilerini

00:03:20.893 --> 00:03:23.205
ilk formüle ettikleri zamandan bu yana

00:03:23.205 --> 00:03:25.299
radikal olarak değişmişlerdir.

00:03:25.299 --> 00:03:27.365
Özellikle, 90'ların ortalarından beri,

00:03:27.365 --> 00:03:29.233
iletişim maliyetleri işlem maliyetlerinden de

00:03:29.233 --> 00:03:31.224
daha hızlı bir şekilde düşmektedir,

00:03:31.224 --> 00:03:33.783
bu yüzden iletişim, internet

00:03:33.783 --> 00:03:38.398
böylesine dramatik bir şekilde artış göstermiştir.

00:03:38.398 --> 00:03:40.568
İşte bu düşen işlem maliyetlerinin

00:03:40.568 --> 00:03:42.544
çok önemli sonuçları bulunmaktadır,

00:03:42.544 --> 00:03:44.337
çünkü eğer işlem maliyetleri değer zincirlerini

00:03:44.337 --> 00:03:46.759
birarada tutan tutkalsa ve giderek düşüyorlarsa,

00:03:46.759 --> 00:03:48.401
tasarruf edecek daha az şey vardır.

00:03:48.401 --> 00:03:51.333
Dikey olarak entegre olan organizasyona daha az ihtiyaç vardır

00:03:51.333 --> 00:03:54.211
ve değer zincirleri en azından kırılabilir.

00:03:54.211 --> 00:03:56.710
Böyle olması gerekmez, ama yapılabilir.

00:03:56.710 --> 00:03:58.850
Özellikle, o zaman bir işteki

00:03:58.850 --> 00:04:00.616
bir rakibin

00:04:00.616 --> 00:04:03.941
bir diğerindeki rakibi etkilemek, saldırmak

00:04:03.941 --> 00:04:05.773
veya ortadan kaldırmak için değer zincirinde

00:04:05.773 --> 00:04:08.937
bulunan bir basamaktaki pozisyonunu kullanması mümkün hâle gelir.

NOTE Paragraph

00:04:08.937 --> 00:04:11.598
Bu sadece soyut bir fikir değildir.

00:04:11.598 --> 00:04:13.277
Bunun aslında nasıl olduğuna dair

00:04:13.277 --> 00:04:15.049
pek çok özgül hikâye bulunmaktadır.

00:04:15.049 --> 00:04:18.542
Bunun en tipik örneği ansiklopedi işiydi.

00:04:18.542 --> 00:04:19.991
Ansiklopedi işi,

00:04:19.991 --> 00:04:22.093
deri kaplı kitapların olduğu günlerde

00:04:22.093 --> 00:04:23.797
sadece bir dağıtım işiydi.

00:04:23.797 --> 00:04:26.251
Maliyetin büyük bir kısmı satıcının komisyonuydu.

00:04:26.251 --> 00:04:28.877
CD-ROM ve sonra da internet ortaya çıktı,

00:04:28.877 --> 00:04:32.293
yeni teknolojiler bilginin dağıtımını

00:04:32.293 --> 00:04:34.572
katbekat ucuzlattı

00:04:34.572 --> 00:04:37.286
ve ansiklopedi endüstrisi çöktü.

00:04:37.286 --> 00:04:40.118
Bu elbette çok bilinen bir hikâye.

00:04:40.118 --> 00:04:42.160
Bu aslında, daha ziyade internet ekonomisinin

00:04:42.160 --> 00:04:44.669
ilk jenerasyonunun hikâyesiydi.

00:04:44.669 --> 00:04:46.869
Düşen işlem maliyetleri,

00:04:46.869 --> 00:04:48.344
değer zincirlerinin kırılması ve bu sebeple

00:04:48.344 --> 00:04:50.973
aracıların kaybolmasının veya yapıbozum dediğimiz şeyin

00:04:50.973 --> 00:04:53.310
mümkün hâle gelmesiyle ilgiliydi.

NOTE Paragraph

00:04:53.310 --> 00:04:55.627
Bana çok sık sorulan sorulardan biri de şuydu,

00:04:55.627 --> 00:04:58.143
Britannica'nın artık iş modeli olmayınca,

00:04:58.143 --> 00:05:00.794
ansiklopedilerin yerine ne geçecek?

00:05:00.794 --> 00:05:02.960
Ve cevap bir manifesto haline gelinceye kadar bir süre geçti.

00:05:02.960 --> 00:05:05.747
Elbette ki, bunun ne olduğunu artık biliyoruz: Wikipedia (Vikipedi).

00:05:05.747 --> 00:05:08.970
Wikipedia'yla ilgili özel olan şey dağıtımı değildir.

00:05:08.970 --> 00:05:11.374
Wikipedia ile ilgili özel olan şey, onun üretilme şeklidir.

00:05:11.374 --> 00:05:13.614
Wikipedia, elbette ki, kullanıcıları tarafından

00:05:13.614 --> 00:05:16.141
yaratılan bir ansiklopedi.

00:05:16.141 --> 00:05:18.021
Ve bu, aslında internet ekonomisinin ikinci on yılı

00:05:18.021 --> 00:05:20.509
denebilecek şeyi tanımlar,

00:05:20.509 --> 00:05:23.869
internetin özneden çıkıp

00:05:23.869 --> 00:05:25.776
yüklem haline geldiği on yıl.

00:05:25.776 --> 00:05:27.645
Bir iletişim dizisi hâline gelmiştir,

00:05:27.645 --> 00:05:31.721
kullanıcı tarafından yaratılan içerik ve sosyal ağların

00:05:31.721 --> 00:05:34.412
baskın olgu hâline geldiği devirdir.

00:05:34.412 --> 00:05:36.310
Porter-Henderson çerçevesinden bunun

00:05:36.310 --> 00:05:39.684
anlamı, belli türdeki

00:05:39.684 --> 00:05:43.075
ölçek ekonomilerinin çökmesiydi.

00:05:43.075 --> 00:05:45.413
Görüldü ki, on binlerce bağımsız bireyin

00:05:45.413 --> 00:05:48.496
ansiklopedi yazması,

00:05:48.496 --> 00:05:50.042
hiyerarşik bir organizasyondaki profesyoneller

00:05:50.042 --> 00:05:51.733
kadar iyi iş çıkarabilmesi ve elbette

00:05:51.733 --> 00:05:54.712
bunu daha da ucuza yapabilmesi demek olabiliyordu.

00:05:54.712 --> 00:05:57.169
İşte kısaca olan şey şuydu,

00:05:57.169 --> 00:06:00.063
organizasyonlara daha fazla ihtiyaç duyulmadığı

00:06:00.063 --> 00:06:01.907
yerlerde bireylerin işi devralmasıyla,

00:06:01.907 --> 00:06:05.194
bu değer zincirinin bir katmanı parçalanmaya başlıyordu.

NOTE Paragraph

00:06:05.194 --> 00:06:07.826
Ancak, belli ki bu grafiğin ortaya koyduğu başka bir soru daha var,

00:06:07.826 --> 00:06:10.109
şöyle ki, yirmi yıl geçti,

00:06:10.109 --> 00:06:12.787
üçüncü on yılı ayırt eden bir şey var mı?

00:06:12.787 --> 00:06:14.902
Ve iddia edeceğim şey, elbette ki

00:06:14.902 --> 00:06:16.407
üçüncüsünü ayırt eden bir şeyin olduğu

00:06:16.407 --> 00:06:18.853
ve aynen konuştuğumuz

00:06:18.853 --> 00:06:21.321
Porter-Henderson mantığıyla durumu ortaya koyduğu.

00:06:21.321 --> 00:06:23.908
Ve bu, veriyle ilgili.

00:06:23.908 --> 00:06:25.577
Eğer 2000 yıllarına dönersek,

00:06:25.577 --> 00:06:27.936
bir sürü insan bilgi devriminden bahsediyordu

00:06:27.936 --> 00:06:30.237
ve dünyadaki veri stoğunun büyüdüğü,

00:06:30.237 --> 00:06:32.511
sahiden çok hızlı büyüdüğü, gerçekten de doğruydu.

00:06:32.511 --> 00:06:35.369
Ancak o noktada hâlâ büyük ölçüde analogdu.

00:06:35.369 --> 00:06:37.187
2007'ye gelirsek,

00:06:37.187 --> 00:06:40.372
dünyadaki veri stoğu sadece büyük bir artış göstermekle kalmadı,

00:06:40.372 --> 00:06:42.892
aynı zamanda büyük ölçüde analogdan

00:06:42.892 --> 00:06:44.907
dijitale geçildi.

00:06:44.907 --> 00:06:46.776
Ve bundan da önemlisi,

00:06:46.776 --> 00:06:48.516
bu grafiğe daha dikkatlice bakarsanız,

00:06:48.516 --> 00:06:50.536
bu dijital verinin yaklaşık yarısının

00:06:50.536 --> 00:06:52.150
bir I.P. (internet protokolü) adresi olan veri

00:06:52.150 --> 00:06:54.536
olduğunu göreceksiniz.

00:06:54.536 --> 00:06:57.387
Ya bir sunucuda, ya da bir kişisel bilgisayarda.

00:06:57.387 --> 00:06:59.194
Ancak bir I.P. adresinin olması demek,

00:06:59.194 --> 00:07:01.364
I.P. adresi olan diğer bir veriye

00:07:01.364 --> 00:07:03.227
bağlanabilmesi demektir.

00:07:03.227 --> 00:07:04.873
Bunun anlamı, dünyadaki bilginin yarısının

00:07:04.873 --> 00:07:07.960
örüntüleri görmek üzere biraraya getirilmesinin

00:07:07.960 --> 00:07:09.612
mümkün hâle gelmesidir,

00:07:09.612 --> 00:07:11.969
ki bu tamamıyla yeni bir şey.

00:07:11.969 --> 00:07:13.937
Eğer rakamları bugüne getirirsek,

00:07:13.937 --> 00:07:15.363
muhtemelen bunun gibi görünecek.

00:07:15.363 --> 00:07:16.531
Emin değiliz.

00:07:16.531 --> 00:07:18.559
Eğer rakamları 2020'ye götürürsek,

00:07:18.559 --> 00:07:21.459
elbette ki tam rakamı buluruz, IDC (Uluslararası Veri Şirketi) sayesinde.

00:07:21.459 --> 00:07:25.799
Geleceğin şimdiki zamandan çok daha öngörülebilir olması çok ilginç.

00:07:25.799 --> 00:07:30.194
Ve bu, bir I.P. adresiyle

00:07:30.194 --> 00:07:33.167
bağlı veri stoğunda

00:07:33.167 --> 00:07:35.395
yüz misli artış anlamına geliyor.

00:07:35.395 --> 00:07:38.856
İşte, eğer yapabildiğimiz bağlantıların sayısı

00:07:38.856 --> 00:07:41.996
veri noktası çiftlerinin sayısıyla doğru orantılıysa,

00:07:41.996 --> 00:07:44.459
veri miktarında yüz kat artış,

00:07:44.459 --> 00:07:46.562
o veride görebildiğimiz

00:07:46.562 --> 00:07:48.127
örüntü sayısında

00:07:48.127 --> 00:07:50.204
on binlerce kat artıştır,

00:07:50.204 --> 00:07:52.864
bu sadece son 10 ya da 11 yılda olandır.

00:07:52.864 --> 00:07:55.688
Bu, kabul ediyorum ki, bütünüyle bir değişimdir,

00:07:55.688 --> 00:07:57.772
yaşadığımız dünyanın ekonomisi için

00:07:57.772 --> 00:07:59.723
çok büyük bir değişimdir.

NOTE Paragraph

00:07:59.723 --> 00:08:00.887
İlk insan genomu,

00:08:00.887 --> 00:08:02.453
James Watson'unki,

00:08:02.453 --> 00:08:06.373
2000 senesinde İnsan Genom Projesi'nin sonucu olarak haritalandı.

00:08:06.373 --> 00:08:08.550
Ve sadece bir insanın genomik yapısının haritasını çıkarmak

00:08:08.550 --> 00:08:10.531
yaklaşık 200 milyon dolara mâl oldu

00:08:10.531 --> 00:08:12.946
ve hemen hemen 10 yıllık bir çalışmayı gerektirdi.

00:08:12.946 --> 00:08:15.551
O zamandan beri, genom haritalamalarının maliyetleri düştü.

00:08:15.551 --> 00:08:17.438
Aslında, son yıllarda gerçekten de

00:08:17.438 --> 00:08:19.112
çok dramatik olarak düştü,

00:08:19.112 --> 00:08:21.558
öyle ki şu anda maliyeti 1.000 doların altındadır

00:08:21.558 --> 00:08:24.509
ve 2015 yılı itibariyle kesinlikle

00:08:24.509 --> 00:08:26.240
100 doların altında olacağı tahmin edilmektedir,

00:08:26.240 --> 00:08:29.436
sadece 15 yıllık süreçte

00:08:29.436 --> 00:08:31.381
genomik haritalamanın maliyetinde

00:08:31.381 --> 00:08:33.804
beş veya altı kat düşüş olmuştur,

00:08:33.804 --> 00:08:36.199
bu olağanüstü bir olaydır.

00:08:36.199 --> 00:08:40.604
Genom haritalamanın milyonlarca dolara veya

00:08:40.604 --> 00:08:43.613
on binlerce dolara dahi mal olduğu zamanlarda,

00:08:43.613 --> 00:08:45.591
sadece bir araştırma projesiydi.

00:08:45.591 --> 00:08:48.133
Bilim insanları bazı temsili insanları toplayıp,

00:08:48.133 --> 00:08:49.347
örüntülere bakarlardı ve

00:08:49.347 --> 00:08:52.237
seçilmiş belli kişilerden buldukları

00:08:52.237 --> 00:08:53.828
soyut örüntülerden insan doğası ve

00:08:53.828 --> 00:08:57.288
hastalıkları hakkında genellemeler yapmaya çalışırlardı.

00:08:57.288 --> 00:09:00.121
Ancak genom 100 dolara haritalanabilindiği zaman,

00:09:00.121 --> 00:09:02.469
diyelim beklerken de 99 dolar oldu,

00:09:02.469 --> 00:09:04.659
olacak şey, bunun perakende haline gelmesidir.

00:09:04.659 --> 00:09:06.516
Kliniğin ötesinde bir hâle gelir.

00:09:06.516 --> 00:09:07.728
Soğukalgınlığı ile doktora gidersiniz

00:09:07.728 --> 00:09:09.662
ve eğer hâlâ yapmadıysa,

00:09:09.662 --> 00:09:11.900
ilk yaptıkları şey genomunuzu haritalamak olur,

00:09:11.900 --> 00:09:13.555
o hâlde yaptıkları şey,

00:09:13.555 --> 00:09:18.084
genomik ilaçla ilgili birtakım soyut bilgiden başlayıp

00:09:18.084 --> 00:09:20.148
sana nasıl uygulandığına bakmaya çalışmak değil,

00:09:20.148 --> 00:09:22.717
sana özel genomdan başlamak.

00:09:22.717 --> 00:09:24.157
Yani, bunun gücünü bir düşünün.

00:09:24.157 --> 00:09:25.946
Bunun bizi nereye götürebileceğini

00:09:25.946 --> 00:09:28.892
genomik veriyi

00:09:28.892 --> 00:09:30.381
klinik veriyle,

00:09:30.381 --> 00:09:32.340
ilaç etkileşimiyle ilgili veriyle,

00:09:32.340 --> 00:09:34.629
telefonunuz ve tıbbi sensörler gibi

00:09:34.629 --> 00:09:36.388
cihazlardan giderek daha çok toplanacak olan

00:09:36.388 --> 00:09:38.246
çevresel veri tipleriyle birleştirebildiğimiz zaman bir düşünün

00:09:38.246 --> 00:09:40.707
Daha önce görmediğimiz örüntüleri bulmak için,

00:09:40.707 --> 00:09:42.180
bütün bu verileri toplayıp

00:09:42.180 --> 00:09:44.668
biraraya koyduğumuzda neler olduğunu bir düşünün.

00:09:44.668 --> 00:09:47.579
Bu, bence belki de bir süre alacaktır,

00:09:47.579 --> 00:09:50.020
ancak tıpta bir devrime yol açacaktır.

00:09:50.020 --> 00:09:52.340
Harika, bir sürü insan bunun hakkında konuşuyor.

NOTE Paragraph

00:09:52.340 --> 00:09:54.779
Ancak fazla dikkat çekmeyen bir şey var.

00:09:54.779 --> 00:09:58.063
Bunca çeşit veritabanı arasındaki

00:09:58.063 --> 00:10:00.709
büyük paylaşım modeli,

00:10:00.709 --> 00:10:03.201
bugün bu işin içindeki

00:10:03.201 --> 00:10:05.815
kurumlar, organizasyonlar ve şirketlerin

00:10:05.815 --> 00:10:08.112
iş modelleriyle ne derece uyumlu?

00:10:08.112 --> 00:10:10.888
Eğer işiniz tescilli veriye bağlıysa,

00:10:10.888 --> 00:10:13.931
eğer rekabet avantajınız elinizdeki veriyle tanımlanıyorsa,

00:10:13.931 --> 00:10:17.451
o şirket veya o toplum nasıl olacak da

00:10:17.451 --> 00:10:19.549
teknolojide saklı olan değere

00:10:19.549 --> 00:10:22.554
ulaşacak? Ulaşamazlar.

NOTE Paragraph

00:10:22.554 --> 00:10:24.601
İşte burada gerçekte olan şey,

00:10:24.601 --> 00:10:27.245
ki genom bilimi sadece bunun bir örneği,

00:10:27.245 --> 00:10:29.559
teknolojinin faaliyetin

00:10:29.559 --> 00:10:32.128
doğal ölçeğini

00:10:32.128 --> 00:10:35.055
düşünmeye alıştığımız

00:10:35.055 --> 00:10:37.213
kurumsal sınırların ötesine taşıması

00:10:37.213 --> 00:10:39.376
ve özellikle de iş stratejisinin

00:10:39.376 --> 00:10:41.630
bir disiplin olarak formüle edildiği

00:10:41.630 --> 00:10:45.085
kurumsal sınırların ötesine taşımasıdır.

00:10:45.085 --> 00:10:48.571
Buradaki ana hikâye, bir zamanlar

00:10:48.571 --> 00:10:52.233
aslında benzer türdeki rakipler arasında

00:10:52.233 --> 00:10:55.024
dikey olarak entegre olmuş, oligopolistik rekabetin

00:10:55.024 --> 00:10:57.483
evrimleşmesidir, o veya bu şekilde,

00:10:57.483 --> 00:11:00.844
dikey bir yapıdan, yatay bir yapıya.

00:11:00.844 --> 00:11:02.559
Peki bu neden oluyor?

00:11:02.559 --> 00:11:05.064
Bu oluyor çünkü işlem maliyetleri büyük bir hızla düşüyor

00:11:05.064 --> 00:11:06.992
ve ölçek kutuplaşıyor.

00:11:06.992 --> 00:11:08.734
İşlem maliyetinin hızla düşmesi

00:11:08.734 --> 00:11:11.372
değer zincirini birarada tutan tutkalı zayıflatır

00:11:11.372 --> 00:11:13.040
ve ayrılmalarına sebep olur.

00:11:13.040 --> 00:11:14.975
Ölçek ekonomilerinin çok küçüğe doğru

00:11:14.975 --> 00:11:18.101
kutuplaşması ise, ki küçük iyidir,

00:11:18.101 --> 00:11:20.769
ölçeklenebilir toplulukların

00:11:20.769 --> 00:11:23.886
alışılagelmiş şirket üretimlerinin yerine geçmesine olanak verir.

00:11:23.886 --> 00:11:25.890
Büyük veriler gibi şeylere doğru

00:11:25.890 --> 00:11:27.923
ters yönde ölçeklendirme,

00:11:27.923 --> 00:11:29.332
iş yapılarını

00:11:29.332 --> 00:11:32.055
bu ölçeğe ulaşabilecek

00:11:32.055 --> 00:11:34.033
yeni türde kurumlar yaratmaya doğru iter.

00:11:34.033 --> 00:11:36.791
Ancak her halükârda, tipik olarak dikey olan yapı,

00:11:36.791 --> 00:11:39.795
daha yatay olmaya doğru itilmektedir.

NOTE Paragraph

00:11:39.795 --> 00:11:42.210
Mantık yalnızca büyük veri ile ilgili değildir.

00:11:42.210 --> 00:11:45.536
Örneğin, eğer telekomünikasyon sektörüne bakacak olursak,

00:11:45.536 --> 00:11:47.911
aynı hikâyeyi fiber optikler hakkında anlatabilirsiniz.

00:11:47.911 --> 00:11:50.047
Eğer ilaç sektörüne bakarsak

00:11:50.047 --> 00:11:51.940
ve hatta üniversite araştırmalarına,

00:11:51.940 --> 00:11:53.614
"büyük bilim" denen şeyle ilgili olarak

00:11:53.614 --> 00:11:55.353
tamamen aynı hikâyeyi anlatabilirsiniz.

00:11:55.353 --> 00:11:56.888
Ve ters yönde,

00:11:56.888 --> 00:11:59.085
diyelim ki, eğer

00:11:59.085 --> 00:12:01.945
konunun hanelerin nasıl verimli yeşil enerji

00:12:01.945 --> 00:12:05.529
üreticileri ve etkili enerji tasarrufçuları

00:12:05.529 --> 00:12:08.157
olacakları ile ilgili olduğu enerji sektörüne bakarsak,

00:12:08.157 --> 00:12:10.037
aslında burada olgu tam tersidir.

00:12:10.037 --> 00:12:11.907
Bu, ölçeğin bölünmesidir,

00:12:11.907 --> 00:12:14.261
çünkü çok küçük olan

00:12:14.261 --> 00:12:16.855
geleneksel şirket ölçeğinin yerini alabilir.

NOTE Paragraph

00:12:16.855 --> 00:12:18.646
Her halükârda, endüstrilerin yapısının

00:12:18.646 --> 00:12:22.017
yataylaşmasına doğru gidiyoruz

00:12:22.017 --> 00:12:24.607
ve bu stratejiyle ilgili düşüncelerimizde

00:12:24.607 --> 00:12:26.669
temel değişikliklere işaret ediyor.

00:12:26.669 --> 00:12:28.701
Bunun anlamı, örneğin,

00:12:28.701 --> 00:12:31.248
stratejiyi bu tipte yatay yapıların küratörlüğü olarak

00:12:31.248 --> 00:12:33.893
düşünmemiz gerekliliğidir,

00:12:33.893 --> 00:12:35.533
iş tanımı

00:12:35.533 --> 00:12:37.095
ve hatta sektör tanımı gibi şeylerin

00:12:37.095 --> 00:12:39.897
aslında stratejinin çıktısı olduğu,

00:12:39.897 --> 00:12:43.078
stratejinin bunları önceden belirlemediği şeyler.

00:12:43.078 --> 00:12:46.234
Bu demektir ki, mesela

00:12:46.234 --> 00:12:48.591
işbirliği ve rekabeti aynı anda

00:12:48.591 --> 00:12:50.457
nasıl biraraya getireceğimiz üzerinde çalışmalıyız.

00:12:50.457 --> 00:12:51.543
Genomu düşünün.

00:12:51.543 --> 00:12:53.321
Çok büyük ve çok küçük olanı

00:12:53.321 --> 00:12:55.456
aynı anda biraraya getirmek zorundayız.

00:12:55.456 --> 00:12:57.399
Ve çok, çok farklı motivasyonlara

00:12:57.399 --> 00:13:00.341
yer verecek sektör yapılarına ihtiyacımız var,

00:13:00.341 --> 00:13:02.974
topluluklardaki insanların amatör motivasyonlarından,

00:13:02.974 --> 00:13:04.947
belki hükümetler tarafından yapılan altyapıların

00:13:04.947 --> 00:13:07.283
sosyal motivasyonlarına

00:13:07.283 --> 00:13:09.908
ve hatta şirketler tarafından kurulan ve normalde

00:13:09.908 --> 00:13:12.400
birbirine rakip olacak olan işbirlikçi kurumlara kadar,

00:13:12.400 --> 00:13:15.394
çünkü ölçeği kazanmalarının tek yolu budur.

NOTE Paragraph

00:13:15.394 --> 00:13:17.371
Bu türde değişimler,

00:13:17.371 --> 00:13:21.096
geleneksel iş stratejisi kavramlarını geçersiz kılar.

00:13:21.096 --> 00:13:23.665
Bizi tamamen yeni bir dünyaya götürür.

00:13:23.665 --> 00:13:25.086
İster devlet sektöründe,

00:13:25.086 --> 00:13:27.853
isterse özel sektörde olalım,

00:13:27.853 --> 00:13:30.153
iş yapısı konusunda

00:13:30.153 --> 00:13:31.973
temelde çok farklı düşünmemizi sağlar

00:13:31.973 --> 00:13:35.427
ve sonuçta stratejiyi tekrar ilginç hâle getirir.

NOTE Paragraph

00:13:35.427 --> 00:13:38.240
Teşekkürler.

NOTE Paragraph

00:13:38.240 --> 00:13:40.755
(Alkış)