1
00:00:01,000 --> 00:00:03,000
Önümüzdeki bir kaç dakika enerji hakkında konuşacağız.

2
00:00:03,000 --> 00:00:06,000
Ve bu konuşma çeşitli alanlarda olacak.

3
00:00:06,000 --> 00:00:08,000
bu konuda da bir hikaye oluşturmaya çalışacağım

4
00:00:08,000 --> 00:00:10,000
ve petrol bunun için uygun bir başlama noktası.

5
00:00:10,000 --> 00:00:12,000
Konuşma genel olarak enerji üzerinden gidecek olsa da

6
00:00:12,000 --> 00:00:14,000
petrol bunun için iyi bir başlangıç.

7
00:00:14,000 --> 00:00:17,000
Ve bunun sebeplerinden biri de, petrol dikkate değer bir şey.

8
00:00:17,000 --> 00:00:19,000
Sekiz kadar karbon atomu alalım,

9
00:00:19,000 --> 00:00:21,000
yanında da 20 kadar hidrojen atomu,

10
00:00:21,000 --> 00:00:23,000
bunları doğru şekilde bir araya getirdiğinizde

11
00:00:23,000 --> 00:00:25,000
bu mucizevi sıvıyı elde edersiniz.

12
00:00:25,000 --> 00:00:27,000
Yüksek enerji içeren ve bir çok yararlı ürüne

13
00:00:27,000 --> 00:00:30,000
ve yakıta dönüştürülmesi çok kolay.

14
00:00:30,000 --> 00:00:32,000
Harika bir şey.

15
00:00:32,000 --> 00:00:34,000
Şimdi, aslında,

16
00:00:34,000 --> 00:00:36,000
Dünya üzerinde çok fazla petrol var.

17
00:00:36,000 --> 00:00:38,000
Bu benim petrolün yerlerini gösteren

18
00:00:38,000 --> 00:00:40,000
küçük cep haritam.

19
00:00:40,000 --> 00:00:42,000
Daha büyüğüne şu an bakıyorsunuz.

20
00:00:42,000 --> 00:00:44,000
İşte bu kadar. Dünya üzerindeki petrol.

21
00:00:44,000 --> 00:00:46,000
Jeologlar petrolün nerede bulunduğunu gayet iyi biliyor.

22
00:00:46,000 --> 00:00:49,000
100 trilyon galon(yaklaşık 378,5 trilyon litre)

23
00:00:49,000 --> 00:00:51,000
ham petrol günümüzde

24
00:00:51,000 --> 00:00:54,000
hala geliştirilmeyi ve üretilmeyi bekliyor.

25
00:00:54,000 --> 00:00:56,000
Tabi, bu petrolle ilgili hikayelerden biri,

26
00:00:56,000 --> 00:00:58,000
ve bu hikayeyi burada bitirip diyebiliriz ki,

27
00:00:58,000 --> 00:01:00,000
"Petrol asla bitmeyecek

28
00:01:00,000 --> 00:01:02,000
çünkü zaten çok fazla var."

29
00:01:02,000 --> 00:01:04,000
Ama burada söylenecek daha çok şey var

30
00:01:04,000 --> 00:01:07,000
Ha bu arada, eğer petrolün çok uzakta olduğunu sanıyorsanız,

31
00:01:07,000 --> 00:01:10,000
oturduğunuz yerin 1000 metre altında

32
00:01:10,000 --> 00:01:13,000
dünyanın en büyük petrol rezervlerinden biri bulunuyor.

33
00:01:13,000 --> 00:01:16,000
Gelip benimle konuşabilirsiniz. Bu konuda istediğiniz detayları veririm.

34
00:01:16,000 --> 00:01:19,000
Bu petrolle ilgili hikayelerden biri. Dahası da var.

35
00:01:19,000 --> 00:01:22,000
Petrolün enerji sisteminde yerine ne demeli?

36
00:01:24,000 --> 00:01:27,000
İşte petrolün 150 yılının bir görüntüsü,

37
00:01:27,000 --> 00:01:29,000
ve neredeyse 150 yıldır enerji sistemimizin kayda değer

38
00:01:29,000 --> 00:01:32,000
bir parçasını oluşturuyor.

39
00:01:32,000 --> 00:01:35,000
Şimdi, şize başka bir ufak sır vereceğim.

40
00:01:36,000 --> 00:01:38,000
Son 25 yılda

41
00:01:38,000 --> 00:01:41,000
petrolün küresel enerji sistemleri arasındaki

42
00:01:41,000 --> 00:01:43,000
yeri sürekli azaldı.

43
00:01:43,000 --> 00:01:46,000
1985'de petrol küresel enerji kaynaklarının

44
00:01:46,000 --> 00:01:48,000
yüzde 50'sini oluştururken, bu petrolün altın zamanlarıydı.

45
00:01:48,000 --> 00:01:50,000
şimdiyse bu oran yüzde 35'lerde

46
00:01:50,000 --> 00:01:52,000
ve hala da düşüyor.

47
00:01:52,000 --> 00:01:54,000
ve ben bu düşüşün devam edeceğine inanıyorum.

48
00:01:54,000 --> 00:01:56,000
Amerika'daki benzin tüketimi büyük ihtimalle 2007'de zirveye ulaştı

49
00:01:56,000 --> 00:01:58,000
ve şimdi de düşüşte.

50
00:01:58,000 --> 00:02:01,000
Yani her yıl petrolün etkinliği

51
00:02:01,000 --> 00:02:03,000
sürekli olarak azalıyor.

52
00:02:03,000 --> 00:02:05,000
Bundan 25 yıl önce

53
00:02:05,000 --> 00:02:07,000
petrol zirvedeydi.

54
00:02:07,000 --> 00:02:09,000
Aynı 1920'lerde

55
00:02:09,000 --> 00:02:11,000
kömürün zirvede olması gibi,

56
00:02:11,000 --> 00:02:13,000
ve bundan 100 yıl önce de

57
00:02:13,000 --> 00:02:15,000
zirvede odun vardı.

58
00:02:15,000 --> 00:02:18,000
Bu enerji sistemlerinin evrimine dair çok önemli bir tablo.

59
00:02:18,000 --> 00:02:21,000
Peki son yıllarda piyasayı ne ele geçiriyor?

60
00:02:21,000 --> 00:02:23,000
Bir sürü doğal gaz

61
00:02:23,000 --> 00:02:26,000
ve biraz da başlangıç olarak nükleer enerji.

62
00:02:26,000 --> 00:02:28,000
Peki gelecekte ne olacak?

63
00:02:28,000 --> 00:02:30,000
Bence önümüzdeki bir kaç on yıl

64
00:02:30,000 --> 00:02:33,000
gaz yükselişte olacak

65
00:02:33,000 --> 00:02:35,000
ve ondan da sonra

66
00:02:35,000 --> 00:02:37,000
yenilenebilir kaynaklar.

67
00:02:37,000 --> 00:02:39,000
Şimdi, size bu hikayeyle ilgili başka bir

68
00:02:39,000 --> 00:02:41,000
ufak sır vereceğim.

69
00:02:41,000 --> 00:02:43,000
Şimdi, kullanılan toplam enerjinin artışta olmadığını

70
00:02:43,000 --> 00:02:45,000
varsaymıyorum, artıyor.

71
00:02:45,000 --> 00:02:47,000
Bu başka bir hikaye. Gelip benimle konuşabilirsiniz.

72
00:02:47,000 --> 00:02:49,000
Bazı detayları konuşabiliriz.

73
00:02:49,000 --> 00:02:51,000
Fakat burada çok önemli bir mesaj var.

74
00:02:51,000 --> 00:02:53,000
Bu 200 yıllık bir hikaye

75
00:02:53,000 --> 00:02:56,000
ve bu 200 yıl içinde, enerji sistemimizden karbonu sistemetik

76
00:02:56,000 --> 00:02:58,000
olarak çıkartıyoruz.

77
00:02:58,000 --> 00:03:00,000
Yeryüzündeki enerji sistemleri

78
00:03:00,000 --> 00:03:02,000
her yıl, her on yıl, her yüz yıl

79
00:03:02,000 --> 00:03:04,000
kademeli olarak karbona daha az

80
00:03:04,000 --> 00:03:07,000
ihtiyaç duyuyor.

81
00:03:07,000 --> 00:03:09,000
Ve bu, günümüzde geliştirdiğimiz

82
00:03:09,000 --> 00:03:11,000
yenilenebilir enerji kaynakları sayesinde,

83
00:03:11,000 --> 00:03:13,000
yarım yüz yıl içinde ana enerji kaynaklarının yüzde 30'una ulaşabilir,

84
00:03:13,000 --> 00:03:15,000
gelecekte de devam edecek.

85
00:03:15,000 --> 00:03:17,000
Bu hikayenin sonu olabilirdi.

86
00:03:17,000 --> 00:03:19,000
Tamam, hepsini basitçe alışıldık yenilenebilir kaynaklarla değiştirelim.

87
00:03:19,000 --> 00:03:21,000
Fakat bence, aslında, dahası da var.

88
00:03:21,000 --> 00:03:23,000
Hikayemin sonraki kısmını anlatmak için

89
00:03:23,000 --> 00:03:26,000
Bu mesela 2100 ve sonrasına dair.

90
00:03:26,000 --> 00:03:28,000
Gerçek anlamda sürdürülebilir

91
00:03:28,000 --> 00:03:30,000
ve karbonsuz enerjinin geleceğinde ne var?

92
00:03:30,000 --> 00:03:32,000
Bunun için ufak bir gezinti yapmamız gerek.

93
00:03:32,000 --> 00:03:34,000
ve Texas'ın ortasından başlayacağız.

94
00:03:34,000 --> 00:03:36,000
Bu bir parça kireç taşı.

95
00:03:36,000 --> 00:03:38,000
Bunu Texas'taki Marble Falls'dan aldım.

96
00:03:38,000 --> 00:03:40,000
Yaklaşık 400 milyon yaşında.

97
00:03:40,000 --> 00:03:43,000
ve bu sadece kireç taşı, herhangi özel bir şey değil.

98
00:03:43,000 --> 00:03:45,000
Şimdi, bu da bir parça tebeşir.

99
00:03:45,000 --> 00:03:48,000
Bunu da M.I.T.'den aldım. Biraz daha genç.

100
00:03:48,000 --> 00:03:50,000
ve görebildiğiniz gibi kireç taşından farklı.

101
00:03:50,000 --> 00:03:52,000
Bununla bir bina inşa etmezsiniz,

102
00:03:52,000 --> 00:03:55,000
bununla da ders vermeye ve tahtaya yazı yazmaya çalışmazsınız.

103
00:03:55,000 --> 00:03:57,000
Evet, gayet farklılar. Hayır, değiller.

104
00:03:57,000 --> 00:03:59,000
O kadar da değiller. Aynı şey,

105
00:03:59,000 --> 00:04:02,000
kalsiyum karbonat, kalsiyum karbonat.

106
00:04:02,000 --> 00:04:05,000
Farklı olan ise moleküllerin nasıl birleştiği.

107
00:04:05,000 --> 00:04:08,000
Şimdi, eğer bunun ilginç olduğunu düşünüyorsanız,

108
00:04:08,000 --> 00:04:11,000
hikaye asıl şimdi ilginçleşiyor.

109
00:04:11,000 --> 00:04:14,000
Kaliforniya sahillerinden bu geliyor.

110
00:04:14,000 --> 00:04:16,000
Bu bir istiridye kabuğu.

111
00:04:16,000 --> 00:04:18,000
Şimdi, her yıl milyonlarca istiridye

112
00:04:18,000 --> 00:04:20,000
bu kabuktan yapıyor.

113
00:04:20,000 --> 00:04:22,000
Ha, bu arada, daha tahmin edemediyseniz,

114
00:04:22,000 --> 00:04:24,000
bu da kalsiyum karbonat.

115
00:04:24,000 --> 00:04:26,000
Bununla

116
00:04:26,000 --> 00:04:28,000
ve bununla aynı şay.

117
00:04:28,000 --> 00:04:30,000
Ama aynı değil, farklı.

118
00:04:30,000 --> 00:04:32,000
Bu binlerce,

119
00:04:32,000 --> 00:04:35,000
belki 3000 kat bundan daha sert.

120
00:04:35,000 --> 00:04:38,000
Neden? Çünkü istiridye

121
00:04:38,000 --> 00:04:40,000
katmanlar halinde

122
00:04:40,000 --> 00:04:42,000
kalsiyum karbonat bırakarak

123
00:04:42,000 --> 00:04:44,000
bu güzel, yanar dönerli

124
00:04:44,000 --> 00:04:46,000
inciyi yaratabiliyor.

125
00:04:46,000 --> 00:04:48,000
İstiridyenin, milyonlarcasının,

126
00:04:48,000 --> 00:04:50,000
kendi yaptıkları

127
00:04:50,000 --> 00:04:52,000
fazlasıyla özelleşmiş bir materyal.

128
00:04:52,000 --> 00:04:54,000
Her zamani her gün, her yıl.

129
00:04:54,000 --> 00:04:56,000
Baya şaşırtıcı bir şey.

130
00:04:56,000 --> 00:04:58,000
Hepsi aynı, fark ne?

131
00:04:58,000 --> 00:05:00,000
Moleküllerin bir araya gelme şekli.

132
00:05:00,000 --> 00:05:03,000
Şimdi, bunların enerjiyle ne alakası var?

133
00:05:03,000 --> 00:05:05,000
İşte bir parça kömür.

134
00:05:05,000 --> 00:05:07,000
ve ben bu kömürün

135
00:05:07,000 --> 00:05:09,000
en az bu tebeşir kadar

136
00:05:09,000 --> 00:05:11,000
ilgi çekici olduğunu ileri sürüyorum.

137
00:05:12,000 --> 00:05:14,000
Şimdi, yakıtlardan, enerji taşıyıcılarından

138
00:05:14,000 --> 00:05:16,000
ya da belki

139
00:05:16,000 --> 00:05:18,000
bataryalar için acayip materyallerden

140
00:05:18,000 --> 00:05:20,000
ya da yakıt hücrelerinden konuşmamız farketmez.

141
00:05:20,000 --> 00:05:23,000
Doğa daha bu mükemmel materyalleri üretmedi,

142
00:05:23,000 --> 00:05:25,000
çünkü ihtiyacı yok.

143
00:05:25,000 --> 00:05:28,000
Doğa üretmedi çünkü istiridye kabuğunun aksine

144
00:05:28,000 --> 00:05:31,000
türlerin hayatta kalması buna,

145
00:05:31,000 --> 00:05:33,000
bu materyallere bağlı değil.

146
00:05:33,000 --> 00:05:36,000
Belki şimdiye, önem kazanana kadar.

147
00:05:37,000 --> 00:05:40,000
Yani, enerjinin geleceği hakkında düşündüğümüzde,

148
00:05:40,000 --> 00:05:42,000
hayal edin,

149
00:05:42,000 --> 00:05:44,000
eğer

150
00:05:44,000 --> 00:05:46,000
bunun yerine

151
00:05:46,000 --> 00:05:49,000
Sadece moleküllerin yerini değiştirerek

152
00:05:50,000 --> 00:05:53,000
bununla eşit derecede enerji üretebilseydik.

153
00:05:54,000 --> 00:05:56,000
ve evet, bu benim hikayem.

154
00:05:56,000 --> 00:05:58,000
Petrol asla bitmeyecek.

155
00:05:58,000 --> 00:06:00,000
Ondan çok fazla olduğu için değil,

156
00:06:00,000 --> 00:06:03,000
ya da milyarlarca rüzgar türbünleri yapacağımız için de değil.

157
00:06:03,000 --> 00:06:06,000
Çünkü,

158
00:06:06,000 --> 00:06:08,000
binlerce yıl önce,

159
00:06:08,000 --> 00:06:10,000
insanlar fikirler buldu.

160
00:06:10,000 --> 00:06:12,000
Onların fikirleri, buluşları, teklonojileri vardı.

161
00:06:12,000 --> 00:06:15,000
ve taş devri bitti

162
00:06:15,000 --> 00:06:17,000
Taşlarımız bittiği için olmadı bu.

163
00:06:17,000 --> 00:06:19,000
(Gülüşmeler)

164
00:06:19,000 --> 00:06:22,000
Fikirler, buluşlar, teklonoji

165
00:06:22,000 --> 00:06:25,000
petrol çağını, petrolün tükenmesinden çok önce bitirecek.

166
00:06:25,000 --> 00:06:27,000
Çok teşekkür ederim.

167
00:06:27,000 --> 00:06:30,000
(Alkış)